Mais onder folie
Gabe Schaaf• Aanleiding
– goede ervaringen in Ierland– problemen met oogst zware klei-op-veen– extensieve bedrijfsvoering: vooral zetmeel
• Samenwerking – Samco (systeem, machine, folie)– loonbedrijf Heeringa, Tersoal– overig
Teeltkosten per ha zonder folie met folie verschil
cultivateren 85 85 0
ploegen 100 100 0
rotoren 135 150 15
zaaien 70 120 50
zaad 180 180 0
bestrijdingsmiddelen 100 115 15
spuiten 30 0 -30
folie 0 260 260
kunstmest 120 55 -65
oogsten 330 280 -50
TOTAAL kosten 1.150 1.345 195
bedragen excl BTWBron: Samco, Gebr. Heeringa BV, NMI
Voordeel op goede percelen• 1 of 2 weken vroeger zaaien (ook + loonbedrijf)
• 1 - 3 weken eerder oogsten
• begingroei benutten met middenvroege rassen => 10 a 20 % extra groei moet mogelijk zijn
• hoger zetmeel is winst
– bij uitgegroeid gewas 400 t.ov. 330
• Overige– Inzaaien gras of groenbemester na mais
– Grondbewerking en structuurbehoud
Voordeel op matige percelen• Grond moet klaar zijn
=> normale tijd zaaien
• mais kan er half september af– geen structuurbederf
– mogelijk inzaaien nagewas (incl mest)
– voordeel loonbedrijf
– goede grondbewerking => minder onkruiddruk
• of: – de folie maakt maisteelt mogelijk op matige percelen
Ervaringen 2009
• Groot effect van folie mogelijk• te vroeg rijp: heeft opbrengst gekost• hoog ds-gehalte (40%) en veel zetmeel
• overige factoren blijven ook belangrijk:– grondbewerking– bemesting– rassenkeuze– gewasbescherming
aandachtspunten
• Zaaibedbereiding en tijdstip bepalen• Bemesting
– fosfaat ruim beschikbaar– stikstofbemesting– bekalking
• Gewasbescherming en milieueffect• Op goede percelen een laat ras, op matige
percelen vroeg ras en vroeger oogsten
Opzet 2010
• Groei areaal van 27 naar 85 ha• bemestingsproeven:
– hoever N terugbrengen?
• Kunstmest in de rij• Op praktijkschaal toepassen, geen
controlestroken• Gewasbescherming verbeteren• Zaaien als de grond klaar is
Ervaringen 2010
• Snelle beginontwikkeling, ondanks koud voorjaar• Gewasbescherming goed gelukt
– bij vroeg zaaien probleem tussen de folie
=> niet bij zaaien tussen de rij, maar later volvelds lichte bespuiting
• Oogst 13 september gestart
zetmeelgehalte in relatie tot ds/ha
200,0
250,0
300,0
350,0
400,0
450,0
500,0
10,0 15,0 20,0
opbrengst (ton ds/ha)
zetm
eel
(g /
kg
ds)
gemiddelde 560maiskuilen ALNN
grzt/kgds
Beoordeling Resultaten14,0 ton ds 14,5 ton ds ==> + 500 kg ds totaal
waarvan
9,5 ton 8,9 ton ==> - 600 kg ds * 0,10 = -60overige ds overige ds
5,6 ton ==> + 1.100 zetm * 0,23 = 253
4,5 ton zetmeelzetmeel
TOTAAL 193extra kosten 195voordeel/ha -2
1e conclusie• Extra opbrengst is vrijwel gelijk aan de extra kosten
• Maar wel ….– Oogst begin september
• minder structuurbederf
• sneller oogsten (= goedkoper)
• minder risico mislukte oogst
– gras inzaaien na oogst met goede 1e snede
– voor de mais 1e snede gras oogsten
– maisdoolhof eerder open
• wat was de opbrengst zonder folie geweest??
Resultaten op moeilijke grondzonder folie met folie
13,0 ton ds 14,2 ton ds ==> + 1.200 kg ds totaal
waarvan
8,7 ton ==> -200 kg ds * 0,10 = -208,9 ton overige ds
overige ds
5,5 ton ==> + 1.400 zetm * 0,23 = 322
4,1 ton zetmeelzetmeel
TOTAAL 302extra kosten 195
voordeel/ha 107
Resultaten top 75 %zonder folie met folie
14,4 ton ds 15,1 ton ds ==> + 700 kg ds totaal
waarvan
9,7 ton 9,2 ton ==> - 500 kg ds * 0,10 = -50overige ds overige ds
5,9 ton ==> + 1.200 zetm * 0,23 = 276
4,7 ton zetmeelzetmeel
TOTAAL 226extra kosten 195
voordeel/ha 31
2e conclusie
• Het is geen wetenschappelijke proef, maar een veldwaarneming
• de potentie is aanwezig
• mogelijkheden van mais onder folie– op lastige grond maakt het maisteelt rendabel
– op droge grond moet extra opbrengst nog blijken
– op extensieve bedrijven is het extra zetmeel altijd gewenst
Resultaten: rassen
• Conclusie– K13 geeft goede opbrengst met hoog zetmeel
– Justina geeft hoogste opbrengst, maar heeft ook meer tijd nodig, c.q. lager zetmeel
– V43 is zetmeeltopper, maar ds/ha is laag
ds zetmeel zetmeel VEM VEMras DS % ton/ha g/kgds ton/ha / kgds kVEM/haK13 33,6 14,1 394 5.574 1.002 14.142
Justina 32,2 15,7 368 5.814 979 15.424V43 38,8 12,8 421 5.418 1.037 13.294
Resultaten: grondsoort• Klei
– 25 van de 30 percelen op zware klei of klei-op-veen– 1 perceel op lichte klei: gemiddelde opbrengst
• Veengrond– 1 perceel (L1) met 28 % os, pH 4,9– opbrengst zeer goed (16,5 ton ds/ha, 409 zetmeel)
• Zandgrond– 3 percelen (L2, M, N) met wisselende opbrengst– M1 heeft hoogste opbrengst (18,3 ton ds/ha, 6,9 ton zetmeel/ha,
1003 VEM/kg ds) bij oogst 13 september (!!)– N heeft gemiddelde opbrengst, o.a. door lage
bodemvruchtbaarheid en droogteschade
zetmeelopbrengst per ras
4000
4500
5000
5500
6000
6500
7000
12-4
-2010
17-4
-2010
22-4
-2010
27-4
-2010
2-5
-2010
7-5
-2010
12-5
-2010
17-5
-2010
22-5
-2010
kg zetmeel/ha
zaaid
atu
m K13
Justina
V43
Resultaten
• Vergelijking op basis VEM– gemiddelde ALNN 13.290 kVEM/ha– mais onder folie 14.480 kVEM/ha– verschil 1.190 kVEM/ha– bij 20 ct / kVEM is dat 238,- /ha
• Groeidagen
opbrengst in relatie tot groeidagen
140
145
150
155
160
165
170
12.000 14.000 16.000 18.000 20.000
kVEM-opbrengst/ha
gro
eid
agen
groeidagen
Bemesting en mineralen
• Kali– ondanks hoge K-toestand op vrijwel alle percelen lager
dan streefwaarde (11-16)
– oorzaak: droogte / weinig drijfmest / …?
– Oplossing: meer drijfmest / K in de rij / ...
• Fosfaat– ondanks weinig bemesting hoge gehalten in de mais
– opwarming grond versnelt P-opname
Samenvatting• Systeem werkt
– heeft groot effect– Rendement € 180 a € 300 per ha– Extra kosten ca € 200 per ha
• Voordelen:– matige percelen– gras of groenbemester inzaaien na mais– Extra opbrengst– Hogere voederwaarde (VEM, zetmeel)