Mais onder folie

Gabe Schaaf• Aanleiding

– goede ervaringen in Ierland– problemen met oogst zware klei-op-veen– extensieve bedrijfsvoering: vooral zetmeel

• Samenwerking – Samco (systeem, machine, folie)– loonbedrijf Heeringa, Tersoal– overig

Teeltkosten per ha zonder folie met folie verschil

cultivateren 85 85 0

ploegen 100 100 0

rotoren 135 150 15

zaaien 70 120 50

zaad 180 180 0

bestrijdingsmiddelen 100 115 15

spuiten 30 0 -30

folie 0 260 260

kunstmest 120 55 -65

oogsten 330 280 -50

TOTAAL kosten 1.150 1.345 195

bedragen excl BTWBron: Samco, Gebr. Heeringa BV, NMI

Voordeel op goede percelen• 1 of 2 weken vroeger zaaien (ook + loonbedrijf)

• 1 - 3 weken eerder oogsten

• begingroei benutten met middenvroege rassen => 10 a 20 % extra groei moet mogelijk zijn

• hoger zetmeel is winst

– bij uitgegroeid gewas 400 t.ov. 330

• Overige– Inzaaien gras of groenbemester na mais

– Grondbewerking en structuurbehoud

Voordeel op matige percelen• Grond moet klaar zijn

=> normale tijd zaaien

• mais kan er half september af– geen structuurbederf

– mogelijk inzaaien nagewas (incl mest)

– voordeel loonbedrijf

– goede grondbewerking => minder onkruiddruk

• of: – de folie maakt maisteelt mogelijk op matige percelen

Ervaringen 2009

• Groot effect van folie mogelijk• te vroeg rijp: heeft opbrengst gekost• hoog ds-gehalte (40%) en veel zetmeel

• overige factoren blijven ook belangrijk:– grondbewerking– bemesting– rassenkeuze– gewasbescherming

aandachtspunten

• Zaaibedbereiding en tijdstip bepalen• Bemesting

– fosfaat ruim beschikbaar– stikstofbemesting– bekalking

• Gewasbescherming en milieueffect• Op goede percelen een laat ras, op matige

percelen vroeg ras en vroeger oogsten

Opzet 2010

• Groei areaal van 27 naar 85 ha• bemestingsproeven:

– hoever N terugbrengen?

• Kunstmest in de rij• Op praktijkschaal toepassen, geen

controlestroken• Gewasbescherming verbeteren• Zaaien als de grond klaar is

Ervaringen 2010

• Snelle beginontwikkeling, ondanks koud voorjaar• Gewasbescherming goed gelukt

– bij vroeg zaaien probleem tussen de folie

=> niet bij zaaien tussen de rij, maar later volvelds lichte bespuiting

• Oogst 13 september gestart

zetmeelgehalte in relatie tot ds/ha

200,0

250,0

300,0

350,0

400,0

450,0

500,0

10,0 15,0 20,0

opbrengst (ton ds/ha)

zetm

eel

(g /

kg

ds)

gemiddelde 560maiskuilen ALNN

grzt/kgds

Beoordeling Resultaten14,0 ton ds 14,5 ton ds ==> + 500 kg ds totaal

waarvan

9,5 ton 8,9 ton ==> - 600 kg ds * 0,10 = -60overige ds overige ds

5,6 ton ==> + 1.100 zetm * 0,23 = 253

4,5 ton zetmeelzetmeel

TOTAAL 193extra kosten 195voordeel/ha -2

1e conclusie• Extra opbrengst is vrijwel gelijk aan de extra kosten

• Maar wel ….– Oogst begin september

• minder structuurbederf

• sneller oogsten (= goedkoper)

• minder risico mislukte oogst

– gras inzaaien na oogst met goede 1e snede

– voor de mais 1e snede gras oogsten

– maisdoolhof eerder open

• wat was de opbrengst zonder folie geweest??

Resultaten op moeilijke grondzonder folie met folie

13,0 ton ds 14,2 ton ds ==> + 1.200 kg ds totaal

waarvan

8,7 ton ==> -200 kg ds * 0,10 = -208,9 ton overige ds

overige ds

5,5 ton ==> + 1.400 zetm * 0,23 = 322

4,1 ton zetmeelzetmeel

TOTAAL 302extra kosten 195

voordeel/ha 107

Resultaten top 75 %zonder folie met folie

14,4 ton ds 15,1 ton ds ==> + 700 kg ds totaal

waarvan

9,7 ton 9,2 ton ==> - 500 kg ds * 0,10 = -50overige ds overige ds

5,9 ton ==> + 1.200 zetm * 0,23 = 276

4,7 ton zetmeelzetmeel

TOTAAL 226extra kosten 195

voordeel/ha 31

2e conclusie

• Het is geen wetenschappelijke proef, maar een veldwaarneming

• de potentie is aanwezig

• mogelijkheden van mais onder folie– op lastige grond maakt het maisteelt rendabel

– op droge grond moet extra opbrengst nog blijken

– op extensieve bedrijven is het extra zetmeel altijd gewenst

Resultaten: rassen

• Conclusie– K13 geeft goede opbrengst met hoog zetmeel

– Justina geeft hoogste opbrengst, maar heeft ook meer tijd nodig, c.q. lager zetmeel

– V43 is zetmeeltopper, maar ds/ha is laag

ds zetmeel zetmeel VEM VEMras DS % ton/ha g/kgds ton/ha / kgds kVEM/haK13 33,6 14,1 394 5.574 1.002 14.142

Justina 32,2 15,7 368 5.814 979 15.424V43 38,8 12,8 421 5.418 1.037 13.294

Resultaten: grondsoort• Klei

– 25 van de 30 percelen op zware klei of klei-op-veen– 1 perceel op lichte klei: gemiddelde opbrengst

• Veengrond– 1 perceel (L1) met 28 % os, pH 4,9– opbrengst zeer goed (16,5 ton ds/ha, 409 zetmeel)

• Zandgrond– 3 percelen (L2, M, N) met wisselende opbrengst– M1 heeft hoogste opbrengst (18,3 ton ds/ha, 6,9 ton zetmeel/ha,

1003 VEM/kg ds) bij oogst 13 september (!!)– N heeft gemiddelde opbrengst, o.a. door lage

bodemvruchtbaarheid en droogteschade

zetmeelopbrengst per ras

4000

4500

5000

5500

6000

6500

7000

12-4

-2010

17-4

-2010

22-4

-2010

27-4

-2010

2-5

-2010

7-5

-2010

12-5

-2010

17-5

-2010

22-5

-2010

kg zetmeel/ha

zaaid

atu

m K13

Justina

V43

Resultaten

• Vergelijking op basis VEM– gemiddelde ALNN 13.290 kVEM/ha– mais onder folie 14.480 kVEM/ha– verschil 1.190 kVEM/ha– bij 20 ct / kVEM is dat 238,- /ha

• Groeidagen

opbrengst in relatie tot groeidagen

140

145

150

155

160

165

170

12.000 14.000 16.000 18.000 20.000

kVEM-opbrengst/ha

gro

eid

agen

groeidagen

Bemesting en mineralen

• Kali– ondanks hoge K-toestand op vrijwel alle percelen lager

dan streefwaarde (11-16)

– oorzaak: droogte / weinig drijfmest / …?

– Oplossing: meer drijfmest / K in de rij / ...

• Fosfaat– ondanks weinig bemesting hoge gehalten in de mais

– opwarming grond versnelt P-opname

Samenvatting• Systeem werkt

– heeft groot effect– Rendement € 180 a € 300 per ha– Extra kosten ca € 200 per ha

• Voordelen:– matige percelen– gras of groenbemester inzaaien na mais– Extra opbrengst– Hogere voederwaarde (VEM, zetmeel)