Pag
ina1
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit
Opdracht
Ontmasker je Geloof
Bij deze opdracht gaat het om het onderzoeken van alles wat jij door de
jaren heen over jezelf bent gaan geloven. En omdat deze denkbeelden niet
waar zijn (want geen enkel denkbeeld kan absoluut waar zijn), breng je jezelf
met dat geloof in een onnodig lijden.
Door: Jan Verhaar, 2014 (Gebaseerd op de 4 vragen van Byron Katie)
Pag
ina2
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
Elke gedachte die je ooit over jezelf hebt gehad,
hoe opgeblazen of bescheiden ook, zegt niets over wie je bent.
Het zijn slechts gedachten, beelden en omschrijvingen in je hoofd,
die komen en gaan. De waarheid over wie jij echt bent komt en gaat niet.
Die is er al voor je geboorte, je hele leven lang en blijft ook na je dood bestaan.
Omdat jij bent die je Bent.
naar Gangaji
Bij deze opdracht gaat het om het onderzoeken van alles wat jij door de jaren heen over jezelf bent gaan
geloven. En omdat deze denkbeelden niet waar zijn (want geen enkel denkbeeld kan absoluut waar zijn),
breng je jezelf met dat geloof in een onnodig lijden. Deze opdracht kan je helpen om Oordeelloosheid te
oefenen, waarmee je een belangrijke stap zet in de richting van hartbewustzijn dat in je Stille Midden
woont.
Deze opdracht bestaat uit de volgende twee onderdelen (A en B) en een toelichting (C):
A. Je ‘Geloofsbelijdenis’
B. Het onderzoeken van je geloof, m.b.v. vier vragen
C. Toelichting op de vier vragen
(Deze opdracht is afgeleid van ‘The Work’ van Byron Katie)
Pag
ina3
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
A. Je ‘Geloofsbelijdenis’
Ik nodig je uit om bij deze opdracht veroordelend, scherp, kinderachtig en pietluttig te zijn. Schrijf met de
spontaniteit van een kind dat verdrietig, boos, verward of angstig is. Probeer niet wijs, spiritueel of aardig te
zijn. Dit is een moment om volkomen eerlijk en ongecensureerd te zijn ten opzichte van je gevoelens. Sta
toe dat je gevoelens zich uitdrukken, zonder enige angst voor de gevolgen of een straf. Deze opdracht kan
gedaan worden om je oordeel (‘geloof’) over iemand anders te onderzoeken, maar in dat geval gaat het
over je oordeel, of je ‘geloof’ over jezelf.
Het gaat in dit geval dus over de overtuigingen die je over jezelf hebt. Zet de antwoorden op de vragen op
een apart blanco werkblad.
1. ......... (jouw naam) maakt me boos, verwart me, maakt me verdrietig of stelt me teleur. Waarin stelt
ze je allemaal teleur? Wat is het aan hem/haar dat je niet prettig/aardig vindt? (Denk eraan: wees
scherp, kinderachtig en pietluttig.) Ik vind ......... (jouw naam) niet aardig (ik ben boos op hem/haar,
verdrietig door hem/haar, bang voor hem/haar, verward door hem/haar, etc.) omdat ………
Bijvoorbeeld: Ik ben niet intelligent en slim (anderen zijn allemaal beter dan ik). Ik ben boos op mezelf dat
ik anderen soms teleur stel omdat ik niet aan hun verwachtingen voldoe. Ik ben egoïstisch. Ik ben
teleurgesteld in mezelf omdat ...............
Ik………..
(maak dit lijstje op een apart werkblad zo compleet mogelijk en denk eraan dat het erg belangrijk is dat je
volstrekt eerlijk bent in wat je over jezelf voelt).
2. Hoe wil je dat je verandert? Wat wil je dat jij doet?
Ik wil dat ik……(vul hier alle verwachtingen in die je van jezelf hebt).
3. Wat ik wel of niet moeten doen, zijn, denken of voelen? Wat voor advies zou je aan jezelf willen
geven om aan jouw verwachtingen te voldoen?
Ik zou (niet) moeten…………(vul alles in wat er in je op komt)
4. Wat moet ik doen om mezelf gelukkig te maken?
Ik heb nodig dat ik…………(vul alles in wat er in je op komt, doe net alsof het je verjaardag is en je alles
kunt krijgen wat je wilt. Ga er voor!)
5. Wat vind je van jezelf? Maak een lijst. (Denk er aan: wees vooral pietluttig en oordelend, en niet
rationeel en aardig.)
Ik ben…………(vul alles in wat er in je op komt)
6. Wat wil je nooit meer met jezelf ervaren?
Ik wil nooit meer …………(vul alles in wat er in je op komt)
Pag
ina4
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
B. Het onderzoeken van je geloof
Het is de bedoeling dat je nu je geloof (al die overtuigingen over jezelf) gaat onderzoeken m.b.v. de
volgende vier vragen en de zogenaamde ‘omkering’
1. Is het waar?
2. Kun je absoluut weten dat het waar is?
3. Hoe reageer je, wat gebeurt er, wanneer je die gedachte gelooft?
4. Wie zou je zijn zonder die gedachte?
en
Keer het om.
Je begint, aan de hand van de vier vragen, de eerste uitspraak bij punt 1 van je ‘Geloofsbelijdenis’ te
onderzoeken: Bijvoorbeeld: Ik ben niet intelligent en slim (anderen zijn allemaal beter dan ik).
1. Is het waar? Stel jezelf de vraag: ‘Is het waar,.... (bijvoorbeeld) dat je niet intelligent en slim bent (en dat
anderen allemaal beter zijn dan jij)? Wees stil. Als je echt de waarheid wilt weten, zal het antwoord op deze
vraag naar boven komen. Laat het denken de vraag stellen en wacht vervolgens op het antwoord dat naar
boven komt. Ga het antwoord niet bedenken, maar wacht gewoon af tot er een antwoord opkomt in je hart!
2. Kun je absoluut weten dat het waar is? Denk goed na over deze vraag: ‘Kan ik absoluut weten dat het
waar is dat ik ... (bijvoorbeeld) niet intelligent en slim ben (en dat anderen allemaal beter zijn dan ik)?
Als je zeker weet dat je niet intelligent en slim bent, dan toets je jezelf waarschijnlijk aan een absolute
norm, welke norm hanteer je, die je ooit in je hoofd hebt vastgezet (voor waar bent gaan aannemen)? …..
Kan ik ooit zeker weten of iemand wel of niet slimmer is dan ik? Zouden ze misschien ook de schijn op
kunnen houden?
3. Hoe reageer je, wat gebeurt er, wanneer je die gedachte gelooft? Hoe reageer je (bijvoorbeeld)
wanneer je gelooft dat je niet intelligent en slim bent? Hoe behandel je jezelf? Maak een lijstje.
Bijvoorbeeld: ‘Ik laat collega’s liever voor gaan, want ze zijn toch beter dan ik’. Of ‘Ik vis vaak naar
complimentjes, omdat ik graag wil horen dat ik toch best wel slim ben. Of ‘Ik stop veel tijd in mijn werk en
werk veel over, want dan valt het niet op dat ik niet zo intelligent ben.’ Of Als ik ’s avond alleen thuis ben,
dan voel ik me verdrietig omdat ik voel dat ik tekort schiet’ Of ………
Maak je lijstje verder af terwijl je naar binnen keert en zie hoe je jezelf, door deze overtuiging behandelt en
hoe dat voelt. (bijvoorbeeld) ‘Ik sluit me af. Ik isoleer me. Ik zoek de veiligheid van mijn partner. Ik eet en
slaap veel en ik kijk dagenlang televisie of zit de hele dag op facebook of twitter. Ik voel me gedeprimeerd
en eenzaam.’ Word bewust van alle effecten van het geloven in de gedachte (bijvoorbeeld) Ik ben niet
intelligent en slim (anderen zijn allemaal beter dan ik).
Pag
ina5
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
4. Wie zou je zijn zonder die gedachte? Vraag je nu af wie je zou zijn zonder de gedachte (bijvoorbeeld)
Ik ben niet intelligent en slim (anderen zijn allemaal beter dan ik). Wie zou je zijn als je niet eens in staat
zou zijn die gedachte te denken? Doe je ogen dicht en stel je jezelf voor dat je niet intelligent en slim bent.
Stel je jezelf vervolgens voor dat jij die gedachte niet hebt, dat jij niet intelligent en slim bent (of zelfs dat jij
intelligenter of slimmer zou moeten zijn). Neem de tijd. Kijk wat zich aan je openbaart. Wat zie je? Hoe
voelt dat?
Keer het om. De oorspronkelijke uitspraak (bijvoorbeeld) Ik ben niet intelligent en slim (anderen zijn
allemaal beter dan ik) zou omgekeerd kunnen worden in Ik ben intelligent en slim (ik ben beter dan veel
anderen). Is dat voor jou net zo waar of meer of minder waar? Zoek naar drie echte voorbeelden, hoe deze
omkering waar is in je leven. Een andere omkering is bijvoorbeeld Veel mensen om mij heen zijn niet zo
intelligent en slim als ik’ Zoek voor iedere omkering die je ontdekt drie echte voorbeelden hoe de omkering
waar is in jouw leven.
Nadat je de omkeringen wat hebt laten bezinken, zou je door kunnen gaan met de volgende uitspraak die
je bij punt 1 op je werkblad hebt geschreven (bijvoorbeeld) Ik ben boos op mezelf dat ik anderen soms
teleur stel omdat ik niet aan hun verwachtingen voldoe. en vervolgens met alle andere uitspraken in jouw
‘Geloofsbelijdenis’.
Besef dat het onderzoek niet in één avond klaar moet zijn. Het is erg fundamenteel en vraagt ook de
nodige tijd. Blijf gedurende het hele proces openstaan voor antwoorden die verder reiken dan wat je nu
denkt te weten. Niets is spannender dan het niet-wetende denken te ontdekken. Het is net als duiken. Blijf
de vraag stellen en wacht af. Laat het antwoord jou vinden. Wanneer het denken oprecht vraagt, zal het
hart antwoord geven. Je zult wellicht ontdekkingen doen over jezelf en je wereld die je hele leven blijvend
kunnen veranderen.
C. Toelichting op de vier vragen
1. Is het waar?
Realiteit is voor mij dat wat waar is. De waarheid is wat er voor je ligt, wat er echt aan het gebeuren is. Of
je het nu leuk vindt of niet. Als het regent, zeg je 'het regent nu'. ‘Het zou niet moeten regenen’ is alleen
maar een gedachte en niet waar. In de realiteit is er niet zoiets als ‘zou moeten’ of ‘zou niet moeten’ of
'behoort te zijn'. Dit zijn alleen maar gedachten die wij aan de realiteit opleggen, maar de waarheid geweld
aan doen. Zonder ‘zou moeten’ of ‘zou niet moeten’ kunnen we de realiteit zien, precies 'voor wat zij is' en
dit geeft ons de vrijheid om efficiënt, helder en verstandig te handelen.
Geef jezelf de tijd wanneer je deze eerste vraag stelt. Deze methode gaat over ontdekken wat waar is
vanuit het diepste deel van jezelf. Je luistert nu naar je eigen antwoorden, niet die van andere mensen, en
niet naar wat je geleerd hebt. Dit kan erg ongemakkelijk zijn, omdat je het onbekende binnen gaat.
Wanneer je er dieper in duikt, laat dan de waarheid die in je leeft omhoog komen en de vraag ontmoeten.
Pag
ina6
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
Wees zacht en lief voor jezelf als je jezelf met een nieuwsgierige houding overgeeft aan dit onderzoek.
Neem deze ervaring volledig in je op.
2. Kun je absoluut weten dat het waar is?
Wanneer je antwoord op vraag 1 ‘ja’ is, vraag jezelf dan: ‘Kan ik absoluut weten dat het waar is?’ In veel
gevallen lijkt het alleen maar of de uitspraak waar is. Uiteraard. Jouw gedachten zijn gebaseerd op een
heel leven van niet onderzochte overtuigingen.
In de media en in boeken worden vaak statements gemaakt zoals: ‘Er is niet genoeg begrip in de wereld’,
‘Er is te veel geweld’, ‘We moeten meer van elkaar houden’. Dat zijn verhalen die je kunt geloven. De
mensen die dit zeggen lijken gevoelig, vriendelijk en betrokken, maar als je goed kijkt, merk je dat het
geloven van deze verhalen stress veroorzaakte en dat ze van binnen niet vredig aanvoelden.
Als je bijvoorbeeld iemand het verhaal hoort vertellen, ‘mensen moeten liefdevoller zijn’, moet je je eens
afvragen: ‘Kan ik absoluut weten dat dat waar is? Kan ik echt voor mezelf, binnenin mijzelf, weten dat
mensen liefdevoller zouden moeten zijn? Zelfs wanneer de hele wereld mij dat vertelt, is het dan echt
waar?’ Als je naar je eigen innerlijk luistert, dan ontdek je dat de wereld 'is zoals zij Is' -niets meer en niets
minder. Wanneer het om de waarheid gaat, is er geen ‘hoe het zou moeten zijn’. Dan is er alleen ‘wat er is’,
precies zoals het is, op dit moment. De waarheid gaat aan elk verhaal over de waarheid vooraf. En elk
verhaal -voordat het onderzocht is- weerhoudt ons ervan de diepere waarheid te zien ‘zoals die is’. Nu kun
je eindelijk elk mogelijk onaangenaam verhaal onderzoeken met de vraag: ‘Kan ik absoluut weten dat het
waar is?’ En het antwoord zal, net als de vraag, een ervaring zijn: 'Nee'. Hoe kan ‘nee’ het juiste antwoord
zijn? Iedereen en alle boeken zeggen dat het antwoord ‘ja’ zou moeten zijn. Maar besef dat de waarheid
zichzelf is en zich door niemand laat dicteren. In de aanwezigheid van dat innerlijk ‘nee’ kun je tot het
inzicht komen, dat de wereld altijd precies 'is zoals zij moet Zijn' (en dat geldt dus ook voor mijzelf!), of ik
het nu geloof of niet, of ik me er nu tegen verzet of niet. De wereld 'is wat hij Is' en ik 'ben wat ik Ben'. DAT
is de enige echte waarheid. Bij die ontdekking kun je het gevoel krijgen dat je alles en iedereen, inclusief
jezelf, met heel je hart kunt omhelzen. Dan kun je van alles en iedereen, inclusief van jezelf houden,
zonder enige voorwaarde.
Als je antwoord nog steeds ‘ja’ is, is dat prima. Als je desondanks denkt dat je absoluut kunt weten dat
jouw overtuiging waar is, is het altijd goed om door te gaan naar vraag 3.
3. Hoe reageer je, wat gebeurt er, wanneer je die gedachte gelooft?
Met deze vraag worden we innerlijk bewust van oorzaak en gevolg. Je kunt zien dat wanneer je die
gedachte gelooft, er een ongemakkelijk gevoel is, een storing die kan variëren van een licht ongemak tot
angst of paniek. Zodra ik me bewust wordt van de gedachte Ik schiet tekort, komt er een ongemakkelijk
gevoel op. Voorafgaand aan die gedachte was er vrede. Mijn geest was kalm. Dit is wie ik ben zonder mijn
verhaal, zonder mijn geloof. Toen, in de stilte van bewustzijn, begon ik de gevoelens op te merken die
ontstonden door het geloven van of hechten aan de gedachte Ik schiet tekort. En in de stilte kon ik zien dat
wanneer ik die gedachte ging geloven, onbehagen en verdriet het gevolg zou zijn. Wanneer ik vroeg ‘Hoe
reageer ik wanneer ik de gedachte geloof dat ik tekort schiet?’ zag ik dat ik niet alleen een onbehaaglijk
gevoel kreeg (dat was duidelijk) maar dat ik ook reageerde met mentale beelden om te bewijzen dat de
gedachte waar was. Ik zocht in alles de bevestiging van mijn geloof. Zo zweefde ik naar een wereld die niet
bestond. Ik reageerde door te leven in een gestrest lichaam, zag alles door angstige ogen, was een
Pag
ina7
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
slaapwandelaar. De remedie was simpelweg het onderzoeken van de vraag. Vraag 3 kan je bewust maken
van wat een ‘geloof’ in een gedachte innerlijk allemaal teweeg kan brengen. Zodra je vraag 3 voor jezelf
beantwoordt, zodra je de oorzaak en gevolg van een gedachte ziet, begint al je lijden zich te ontrafelen en
op te lossen.
4. Wie zou je zijn zonder de gedachte?
Dit is een erg krachtige vraag. Sluit nu voor een minuut of twee je ogen en stel je voor wie je zou zijn
wanneer je deze gedachte (voorbeeld) ‘Ik ben niet intelligent en slim’ niet kon denken. Hoe zou je leven in
dezelfde situatie anders zijn zonder deze gedachte? Houd je ogen gesloten en kijk naar jezelf zonder je
verhaal dat je ooit voor waar hebt aangenomen. Wat zie je? Wat vind je van jezelf zonder dat geloof? Wat
zijn je gevoelens over jezelf zonder de overtuiging (voorbeeld) ‘Ik ben niet intelligent en slim’? Wat heb je
liever: met of zonder verhaal? Wat voelt vriendelijker? Wat voelt vrediger?
Voor veel mensen is leven zonder hun verhaal over alles, iedereen en zichzelf, letterlijk onvoorstelbaar. Ze
hebben er geen referentiekader voor. Dus ‘Ik weet het niet’ is een veel voorkomend antwoord op deze
vraag. Anderen antwoorden met: ‘Ik zou vrij zijn’, ‘Ik zou rust hebben’, ‘Ik zou een liefdevoller persoon zijn’.
Je zou ook kunnen zeggen: ‘Ik zou helder genoeg zijn om de situatie te begrijpen en efficiënt te handelen’.
Zonder onze verhalen zijn we niet alleen in staat om helder en onbevreesd te handelen, we kunnen ook
een vriend zijn, iemand die luistert. We zijn dan mensen, die een gelukkig leven leiden, omdat we het
leven, andere mensen en onszelf kunnen nemen 'zoals het Is', 'zoals we Zijn'. We stralen waardering en
dankbaarheid uit, die net zo vanzelfsprekend en natuurlijk geworden zijn als ademen zelf. Geluk is de
natuurlijke staat van iemand die weet dat er niets te weten valt, over niets of niemand een oordeel geveld
hoeft te worden, niets hoeft te worden veranderd, omdat we alles al hebben wat we nodig hebben, precies
hier en nu. Alles is precies zoals het hier en nu moet zijn, anders was het wel anders geweest.
Keer het om.
Pag
ina8
CHETANA Praktijk voor Praktische Spiritualiteit – Ossenweide 64a – 1689 MT Hoorn/Zwaag – Tel. 0229-215507
Mobiel: 06-13151575 – [email protected] – www.chetana.net – Triodos-Bank NL-17-TRIO-0198118546, t.n.v. Jan Verhaar
Vind voor elke omkering drie echte voorbeelden van hoe deze omkering waar is in jouw leven. Dit gaat niet
om jezelf de schuld te geven of het schuldig voelen. Het gaat over het ontdekken van alternatieven die jou
vrede kunnen brengen.
De omkering is een erg krachtig onderdeel van deze methode. Zo lang als je denkt dat de oorzaak van
jouw probleem ‘daarbuiten’ ligt -zo lang als je denkt dat iets of iemand anders verantwoordelijk is voor jouw
lijden- is de situatie hopeloos en voel jij je onmachtig. Het betekent dat je blijvend in de rol van slachtoffer
zit, dat je lijdt in het paradijs. Dus kom thuis in de waarheid en begin jezelf vrij te maken. Onderzoek,
gecombineerd met de omkering, is de snelste weg naar zelfrealisatie.
Ik wens je veel succes met dit onderzoek, ik hoop dat je het de aandacht kunt geven die het verdiend.
Want dit onderzoek kan je thuis brengen in jouw Stille Midden, de plek in je hart waar echte vrede heerst
en waar geluk wordt ervaren.
Jan Verhaar, Spiritueel gids / Life-coach
CHETANA, Praktijk voor Praktische Spiritualiteit, te Hoorn/Zwaag
(bestand: Verhaar/CHETANA/Opdracht 'ONTMASKER JE GELOOF' Def. versie 01-01-2014.docx)
Top Related