(on)mogelijkheden van beenprothesen en
schoeisel bij geriatrische patiënten
door Johan Veerbeek
21 april 2007
Inhoudsopgave
- Historie- Materialen- Tegenwoordig- Project bovenbeenprothese- De geriatrische patiënt in 2007:
MotivatieLichamelijk inzichtBelasting/belastbaarheidPrognoseOmgevingTijdsfactorDe doelenMultidisciplinair
- De workshop
De historie
• In de jaren ’60, ’70 en ’80 vooral voor patiënten met
– Congenitale (aangeboren) afwijkingen
– Infectieuze en post infectieuze processen
– Trauma– Tumoren
• Prothesevoorzieningen voor syme-amputatie bestonden hoofdzakelijk uit:
– Zelfgemaakte houten voet met metalen enkelscharnier
– Leren koker versterkt met metalen stangen en vetersluiting
– 2 à 3 wollen stompsokken
De materialen
• Vervaardiging onderbeenprothese
– Zelfgemaakte voet– Enkelscharnier– Aluminium kuit met stompkoker– Mediaal en lateraal kniescharnier
met stangen– Dijbeenkorset met vetersluiting– Bandage met voorbrenger– 2 à 3 stompsokken
• Vervaardiging bovenbeenprothese
– Zelfgemaakte voet of sachvoet met wel of geen enkelscharnier
– Peg-leg knie met knievaststelling– Aluminium stompkoker (met
R.P.B) met schouderband OF
– Houten contact koker met vacuüm systeem
Beiden konden achteraf gecorrigeerd worden –wat vaak nodig was-
Tegenwoordig
• Belangrijkste oorzaak: vasculair letsel– Diabetes mellitus
• Door stijging gem. leeftijd grote verschuiving van patiëntengroep
• Syme-prothese komt bijna niet meer voor
• Groei boven- en onderbeenamputaties
Project bovenbeenprothese
• 1984: project voormalige RIM:Vooral bij bejaarde patiëntenbovenbeenprothese niet optimaal
– Geen goede pasvorm– Te zwaar– Niet gemakkelijk aan en uit te
trekken– Transpiratieproblemen– Problemen bij het zitten
Het resultaat: de Emmerzaal prothese
Sinds 1984:
• Pasvorm verbeterd door betere opleidingen en nieuwe materialen
• Lichter door siliconen liners en lichtere halffabrikaten
• Aan en uit trekken blijft moeilijk door stand van pin, geen goede handenfunctie, slecht zien etc.
• Transpiratie blijft probleem vooral bij onderbeenprothesen
• Problemen bij zitten vooral bij bovenbeenprothesen
De geriatrische patiënt in 2007
• Geriatrie of klinische geriatrie (ouderengeneeskunde) is een specialisatie gericht op oudere mensen met complexe ziekteproblemen
– Ziekte van Parkinson– Ziekte van Alzheimer– Osteoporose– Dementie
(Deze ziekten kunnen ook op elkaar ingrijpen)
• Vooral kijken naar wat patiënt zelf wil en niet wat familie, mantelzorgers en zorgverleners willen
Bij geriatrische patiënt met amputatie het volgende in ogenschouw nemen:
• Is er genoeg Motivatie voor therapie?
testen door:
– Huiswerkoefeningen– Meetinstrumenten die aantonen
of er vooruitgang is of niet
• Heeft de patiënt lichamelijk inzicht;
– voelt de patiënt zijn/haar beperkingen?
– Is de patiënt betrokken bij eigen proces?
– Werkt hij/zij goed mee tijdens algemeen dagelijks leven?
– Is de patiënt geïnteresseerd in zijn medicatie en neemt hij/zij deze onder eigen beheer in?
• Belasting/belastbaarheid:
kan de patiënt voelen wanneer het genoeg is voor die dag?
• Inzicht krijgen in de prognose van de patiënt:– Consulteren revalidatiearts
• Kan de omgeving een positieve bijdrage leveren?
• Vanwege leeftijd patiënt is het essentieel de tijd te nemen voor het proces
• Doelen: wat zijn de gebruikerseisen en zijn deze reëel?Kan het lichaam een prothese nog aan of niet?Fysiotherapeut stelt fysieke behandeldoelen vast met duidelijk tijdspad.
• Zou een Multidisciplinaire keuze moeten zijn:
revalidatiearts, orthopedisch instrumentmaker en fysiotherapeut
Kortom:
de keuze wel of geen prothesevoorziening is complex.
De workshop
• Van 15:00 tot 16:00
• Demonstratie van korte casussen van productkeuze voor een transtibiale en transfemorale prothese.
• Dank voor uw aandacht!
Top Related