1 1
Beste leerkracht
Aan de slag gaan met een thema als eerlijke handel en wereldburgerschap in de klas is een hele
uitdaging Om jou alvast vooruit te helpen heeft Kleur Bekennen een bundel vol inspiratie
verzameld Deze educatieve materialen en nog veacuteeacutel meer vind je in de Kleur Bekennen
documentatiecentra Je kan er ook terecht voor advies want onze educatieve medewerkers helpen
jou graag op weg
Omdat er een groot aanbod educatieve materialen bestaat rond het thema eerlijke handel helpen
we je op weg met deze selectie De educatieve materialen die we opnemen in deze lijst zijn
actueel en op hun kwaliteit getoetst
Veel succes
Kleur Bekennen
2
In elke provincie en in Brussel vind je de Kleur Bekennen documentatiecentra met een collectie
pedagogische materialen ter ondersteuning van wie met jongeren aan de slag wil rond
wereldburgerschap Het inspelen op de persoonlijke aanpak van de leerkracht staat centraal in
onze collectie Daarom stellen onze educatieve medewerkers hun expertise ter beschikking en
geven je graag advies over de inhoud werkvormen en doelgroepen ze denken mee hoe je
procesmatig kunt werken rondom wereldburgerschap zonder kwaliteit uit het oog te verliezen
Indien nodig verwijzen ze je door naar derden
Je kan gratis in onze documentatiecentra terecht voor het ontlenen van educatief materiaal en
advies Ga eens snuisteren in onze online catalogi om een idee te krijgen van ons aanbod
wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken Je vindt er ook gratis
te downloaden lesmateriaal
Een zeer divers aanbod van lesmappen met actieve werkvormen educatieve spelen pakketten en
koffers beeldmateriaal digitaal educatief materiaal toegankelijke achtergrondinformatie voor de
leerkracht informatieve werken etc De soorten lesmaterialen zijn even omvangrijk als de themarsquos
die ze aankaarten Enkel fondsenwervend materiaal en puur promotiemateriaal worden niet
aangeschaft
De Kleur Bekennen collectie als geheel is actueel uitgebalanceerd en afgestemd op de
verschillende doelgroepen Aan deze drie maatstaven wordt het aanbod continu getoetst opdat de
Kleur Bekennen collectie een ijkpunt blijft op het vlak van kwalitatief hoogstaand materiaal
Kleur Bekennen speelt in op het groeiende assortiment digitale leermiddelen Enerzijds is er het
(meestal) gratis te downloaden lesmateriaal dat door verschillende organisaties en uitgevers wordt
ontwikkeld Via onze online catalogus wordt je op weg geholpen naar het bestaande aanbod van
downloadbare materialen Anderzijds bestaan er leermiddelen die louter voor digitaal gebruik
bestemd zijn De Kleur Bekennen blog is hiervoor een onuitputtelijke inspiratiebron Ga eens op
een korte ontdekkingsreis op wwwkleurbekennenwordpresscom
3
Fair Kids jonge wereldburgers in actie op weg naar een eerlijke planeet
Renaud Keutgen Jean-Luc Slock ndash Leuven Miel Maya Honing vzw 2010 - 1 dvd +
handleiding (37 p)
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Elf groepen van kinderen in Belgieuml Burkina-Faso Taiwan en in Brazilieuml
hebben elk een korte animatiefilm gerealiseerd waarin ze hun visie op eerlijke
handel voorstellen Eerlijke handel wordt in dit werk verdedigd als een eerlijke
relatie tussen de producent en de consument een vorm van uitwisseling die
niet schadelijk is voor de planeet Op basis van de korte filmpjes werden ook
enkele pedagogische activiteiten opgesteld Deze activiteiten hebben als
bedoeling op een leuke manier kennis op te doen ontdekking te linken aan
ervaring betrokkenheid en creativiteit
Aan de slag met een werelddag in het basisonderwijs
Kessel-lo Djapo 2015 ndash speldoos met 75 kaarten en 1 infoboekje
Doelgroep vanaf 6 jaar
In dit doosje vind je 75 werkvormen voor Wereldwaterdag Dag van de
Fair trade of een werelddag die je zelf kiest Samen met je leerlingen ga
je filosoferen ontdekken jullie hoe systemen in elkaar zitten en hoe je
op die manier anders naar de wereld kan kijken En naar bepaalde
problemen Jullie leren ook creatieve oplossingen bedenken Alles
wordt stap voor stap uitgelegd
Eerlijke handel
Antoon Seelen Olav Jansen ndash Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2011 -
Scriptiepakket - 27 p ill
Omslagondertitel een informatiepakket voor een werkstuk of spreekbeurt
Doelgroep 3e graad lager onderwijs ndash 1e graad secundair onderwijs
Dit scriptiepakket legt eerst een verband tussen eerlijke handel en de millenniumdoelstellingen In
de vijf volgende hoofdstukken wordt gekeken naar producenten en consumenten hulp of handel
het keurmerk Max Havelaar en tenslotte nog de Fair trade producten
4
Chico en de chocoladetrafiek informatief spel over eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2009 - Doos met diverse materialen
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Kan ook met spelbegeleiding op aanvraag
httpwwwkleurbekennenbeworkshopchico-en-de-
chocoladetrafiek22_01_2013
Chico woont in Vervanyrieuml Ginds in het Zuiden heeft hij het
best naar zijn zin ook al is het er niet altijd even gemakkelijk
De spelers krijgen het dadelijk ook naar hun zin want ze
mogen chocoladedesserts maken voor het schoolfeest Met een boodschappenlijstje racen ze
door de winkel op zoek naar de nodige ingredieumlnten Wanneer ze ontdekken welke ingredieumlnten uit
eerlijke of oneerlijkehellip lees meer handel voortkomen neemt het spel een wending Als ze Chico
en de mensen in Vervanyrieuml willen helpen zullen ze bewust en eerlijk moeten winkelen
Globomundo 5
Brugge Die Keure 2012 - werkkaternen thema 1 tot 9 (ongep ill) -
platen formaat A4 5ste leerjaar (148 p ill) - Kit
Doelgroep 5e leerjaar lager onderwijs
De pakketten Globomundo bevatten aanvullend materiaal voor de lessen
wereldorieumlntatie in de lagere school Met Globomundo kan je alledaagse
themas met een interculturele blik benaderen Voor elk leerjaar is er een
box met negen uitgewerkte lessen Bij elke les worden de eindtermen en leerplandoelen (per
onderwijsnet) vermeld waaraan gewerkt wordt Deze box voor het vijfde leerjaar bevat lessen rond
de themas cultuur de zon voeding kinderspelen water en de milleniumdoelstellingen de
baobab vrijetijdsbesteding en eerlijke handel De leerlingen maken kennis met kinderen uit de
hele wereld en ze ontdekken de gelijkenissen en verschillen tussen hun eigen leefwereld en die
van kinderen in Congo Peru Filipijnen Ghana en Bolivia
Themas Egypte 2000 na chr - B(K)en ik een Belg - De zon bron van alle leven - Je eet waar je
woont - Kinderspelen over de hele wereld - Waters hier en elders - De baobab levensboom -Vlieg
er maar in - Fair trade
5
De fantastische avonturen van Kapitein Cacao op zoek naar de bron van chocolademelk
Gent Oxfam Wereldwinkels 2008 - 1 map met kwartetspel handleiding 17 fotos
Doelgroep 2e graad lager onderwijs
De fantastische avonturen van kapitein Cacao is een lespakket voor
leerlingen van de tweede graad basisonderwijs De leerlingen ontdekken
zelfstandig en begeleid aan de hand van fotos een verhaal en spelletjes
de oorsprong van de verschillende ingredieumlnten van de chocomelk van
Oxfam Wereldwinkels Ze maken op die manier ook kennis met de
verschillende landen waar deze ingredieumlnten vandaan komen Ze zien
deze dingen door de bril van hun leeftijdsgenootjes
Ga je mee op chocoladereis
Susan Schaeffer - Amsterdam Eigen beheer 2013 - 1 lesbrief met 8 werkbladen ill
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Te downloaden materiaal URL httpwwwlesmonstersnlga-je-mee-op-chocoladereis
Een lesbrief met het thema eerlijke handel en kinderarbeid Dit komt aanbod in de les
onderzoeken de kinderen de herkomst van het product chocolade - ontdekken de kinderen hoe zij
worden beiumlnvloed door merken en bepalen ze wat voor hen belangrijk is bij de keuze van een
chocoladereep - onderzoeken de kinderen de betekenis van keurmerken die zijn aangebracht op
chocolade - ervaren zij dat zij verbonden zijn met kinderen elders op de wereld door de dingen die
zij doen kopen eten en ge(ver)bruiken - bedenken zij aan welke eisen een keurmerk voor een
lsquogoedersquo chocoladereep naar hun mening moet voldoen en ontwerpen ze een beeld voor dat
keurmerk De les sluit aan bij de richtingen lsquoDuurzame ontwikkelingrsquo lsquoVerdelingrsquo lsquoMondiale
betrokkenheidrsquo van het canon voor wereldburgerschap
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep 3e graad basisonderwijs
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe teasers (37
p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je
maar even tijd en veacuteeacutel zin om aan de slag te gaan rond cacao
dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas Voor
het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen
werk je als groep aan een complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en
doorloopt een proces Niet enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven
wij sterk in het samen strijden voor een eerlijke wereldhandel
6
Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen CLIM staat voor Cooumlperatief
Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en langdurige organisatievorm Elke les
is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In deze methodiek bekijken we telkens een
speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen van de producent internationale handelaar
of verwerker
Klap de wereld in een handomdraai
Gent Oxfam Wereldwinkels 2009 - Doos met 26 speelkaarten en 15 bandjes
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Met dit actieve kaartspel maken kinderen op een speelse manier kennis met eerlijke handel welke
producten vind je in de wereldwinkel waar komen ze vandaan Spannend en plezant Ideaal om
thuis te spelen op school of in de jeugdbeweging Het spel kan gespeeld worden met 2 tot 5
spelers
Equizstadorp dorps- en stadsspel voor elke jeugdbeweging
Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + spelgids voor de leiding (23 p)
Doelgroep vanaf 6 jaar
Sta je achter fairtrade Dan ben je verkocht Hoog tijd voor Equizstadorp een dorps- en stadsspel
voor de jeugdbeweging Helemaal in de sfeer van verdraaiDewereld Equistadorp daagt leiding en
leden vanaf 6 jaar uit via een interactieve dvd met quiz en spelopdrachten De bedoeling is
jongeren vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in Ecuador Korte videofragmenten
tonen de concretehellip lees meer leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse boeren en het belang
van eerlijke handel De presentatie gebeurt door de gekende ketnetpresentatrices
Equizador ik ben verkocht
Nadia Reynders Johan Snijders - Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + handleiding 23 p
Doelgroep vanaf 5 jaar
Deze interactieve quiz tracht leerlingen vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in
Ecuador Korte videofragmenten tonen de concrete leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse
boeren Aan elk fragment is een vraag gekoppeld Spelenderwijs maken de leerlingen zodoende
kennis met Ecuador en de campagne rond eerlijke handel De presentatie gebeurt door de
ketnetpresentatrices Er zijnhellip lees meer fragmenten voor de 1ste en 2de graad van het
basisonderwijs en voor de derde graad B O en eerste graad secundair onderwijs In een
begeleidende handleiding staan de juiste antwoorden en praktische wenken om met de dvd te
werken in de klas
7
Kinderen in de Wereldwinkel
Ben Schokkaert - Gent Oxfam Wereldwinkels 2000 - Handleiding (30 p) 6
opdrachtenkaartjes 6 fotos 6 affiches 12 tekeningen memory
Doelgroep Vanaf 3 jaar
Deze methodiekenmap richt zich op wereldwinkeliers die een groep kinderen ontvangen in de
Wereldwinkel en op leerkrachten die op een actieve manier eerlijke handel en de Wereldwinkel in
hun lessen of projecten aan bod willen laten komen Eerst wordt er stilgestaan bij de leefwereld
van kinderen beginnend bij de kleuters en eindigend bij de 11- en 12-jarigen Per graad worden
er dan twee uitgewerkte methodieken voorgesteld zoals een muzikaal onderdeel een
opdrachtenspel een productspel of een zoektocht Naast tips lesmateriaal en kant en klaar
werkmateriaal voor de verschillende activiteiten vindt men in deze lesmap ook een aantal nuttige
adressen en een lijst met relevante kinderboeken
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep secundair onderwijs 1e tot 3
e graad
Te downloaden materiaal
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-
educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe
teasers (37 p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je maar even tijd en veacuteeacutel zin
om aan de slag te gaan rond cacao dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas
Voor het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen werk je als groep aan een
complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en doorloopt een proces Niet
enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven wij sterk in het samen strijden
voor een eerlijke wereldhandel Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen
CLIM staat voor Cooumlperatief Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en
langdurige organisatievorm Elke les is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In
deze methodiek bekijken we telkens een speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen
van de producent internationale handelaar of verwerker
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
2
In elke provincie en in Brussel vind je de Kleur Bekennen documentatiecentra met een collectie
pedagogische materialen ter ondersteuning van wie met jongeren aan de slag wil rond
wereldburgerschap Het inspelen op de persoonlijke aanpak van de leerkracht staat centraal in
onze collectie Daarom stellen onze educatieve medewerkers hun expertise ter beschikking en
geven je graag advies over de inhoud werkvormen en doelgroepen ze denken mee hoe je
procesmatig kunt werken rondom wereldburgerschap zonder kwaliteit uit het oog te verliezen
Indien nodig verwijzen ze je door naar derden
Je kan gratis in onze documentatiecentra terecht voor het ontlenen van educatief materiaal en
advies Ga eens snuisteren in onze online catalogi om een idee te krijgen van ons aanbod
wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken Je vindt er ook gratis
te downloaden lesmateriaal
Een zeer divers aanbod van lesmappen met actieve werkvormen educatieve spelen pakketten en
koffers beeldmateriaal digitaal educatief materiaal toegankelijke achtergrondinformatie voor de
leerkracht informatieve werken etc De soorten lesmaterialen zijn even omvangrijk als de themarsquos
die ze aankaarten Enkel fondsenwervend materiaal en puur promotiemateriaal worden niet
aangeschaft
De Kleur Bekennen collectie als geheel is actueel uitgebalanceerd en afgestemd op de
verschillende doelgroepen Aan deze drie maatstaven wordt het aanbod continu getoetst opdat de
Kleur Bekennen collectie een ijkpunt blijft op het vlak van kwalitatief hoogstaand materiaal
Kleur Bekennen speelt in op het groeiende assortiment digitale leermiddelen Enerzijds is er het
(meestal) gratis te downloaden lesmateriaal dat door verschillende organisaties en uitgevers wordt
ontwikkeld Via onze online catalogus wordt je op weg geholpen naar het bestaande aanbod van
downloadbare materialen Anderzijds bestaan er leermiddelen die louter voor digitaal gebruik
bestemd zijn De Kleur Bekennen blog is hiervoor een onuitputtelijke inspiratiebron Ga eens op
een korte ontdekkingsreis op wwwkleurbekennenwordpresscom
3
Fair Kids jonge wereldburgers in actie op weg naar een eerlijke planeet
Renaud Keutgen Jean-Luc Slock ndash Leuven Miel Maya Honing vzw 2010 - 1 dvd +
handleiding (37 p)
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Elf groepen van kinderen in Belgieuml Burkina-Faso Taiwan en in Brazilieuml
hebben elk een korte animatiefilm gerealiseerd waarin ze hun visie op eerlijke
handel voorstellen Eerlijke handel wordt in dit werk verdedigd als een eerlijke
relatie tussen de producent en de consument een vorm van uitwisseling die
niet schadelijk is voor de planeet Op basis van de korte filmpjes werden ook
enkele pedagogische activiteiten opgesteld Deze activiteiten hebben als
bedoeling op een leuke manier kennis op te doen ontdekking te linken aan
ervaring betrokkenheid en creativiteit
Aan de slag met een werelddag in het basisonderwijs
Kessel-lo Djapo 2015 ndash speldoos met 75 kaarten en 1 infoboekje
Doelgroep vanaf 6 jaar
In dit doosje vind je 75 werkvormen voor Wereldwaterdag Dag van de
Fair trade of een werelddag die je zelf kiest Samen met je leerlingen ga
je filosoferen ontdekken jullie hoe systemen in elkaar zitten en hoe je
op die manier anders naar de wereld kan kijken En naar bepaalde
problemen Jullie leren ook creatieve oplossingen bedenken Alles
wordt stap voor stap uitgelegd
Eerlijke handel
Antoon Seelen Olav Jansen ndash Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2011 -
Scriptiepakket - 27 p ill
Omslagondertitel een informatiepakket voor een werkstuk of spreekbeurt
Doelgroep 3e graad lager onderwijs ndash 1e graad secundair onderwijs
Dit scriptiepakket legt eerst een verband tussen eerlijke handel en de millenniumdoelstellingen In
de vijf volgende hoofdstukken wordt gekeken naar producenten en consumenten hulp of handel
het keurmerk Max Havelaar en tenslotte nog de Fair trade producten
4
Chico en de chocoladetrafiek informatief spel over eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2009 - Doos met diverse materialen
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Kan ook met spelbegeleiding op aanvraag
httpwwwkleurbekennenbeworkshopchico-en-de-
chocoladetrafiek22_01_2013
Chico woont in Vervanyrieuml Ginds in het Zuiden heeft hij het
best naar zijn zin ook al is het er niet altijd even gemakkelijk
De spelers krijgen het dadelijk ook naar hun zin want ze
mogen chocoladedesserts maken voor het schoolfeest Met een boodschappenlijstje racen ze
door de winkel op zoek naar de nodige ingredieumlnten Wanneer ze ontdekken welke ingredieumlnten uit
eerlijke of oneerlijkehellip lees meer handel voortkomen neemt het spel een wending Als ze Chico
en de mensen in Vervanyrieuml willen helpen zullen ze bewust en eerlijk moeten winkelen
Globomundo 5
Brugge Die Keure 2012 - werkkaternen thema 1 tot 9 (ongep ill) -
platen formaat A4 5ste leerjaar (148 p ill) - Kit
Doelgroep 5e leerjaar lager onderwijs
De pakketten Globomundo bevatten aanvullend materiaal voor de lessen
wereldorieumlntatie in de lagere school Met Globomundo kan je alledaagse
themas met een interculturele blik benaderen Voor elk leerjaar is er een
box met negen uitgewerkte lessen Bij elke les worden de eindtermen en leerplandoelen (per
onderwijsnet) vermeld waaraan gewerkt wordt Deze box voor het vijfde leerjaar bevat lessen rond
de themas cultuur de zon voeding kinderspelen water en de milleniumdoelstellingen de
baobab vrijetijdsbesteding en eerlijke handel De leerlingen maken kennis met kinderen uit de
hele wereld en ze ontdekken de gelijkenissen en verschillen tussen hun eigen leefwereld en die
van kinderen in Congo Peru Filipijnen Ghana en Bolivia
Themas Egypte 2000 na chr - B(K)en ik een Belg - De zon bron van alle leven - Je eet waar je
woont - Kinderspelen over de hele wereld - Waters hier en elders - De baobab levensboom -Vlieg
er maar in - Fair trade
5
De fantastische avonturen van Kapitein Cacao op zoek naar de bron van chocolademelk
Gent Oxfam Wereldwinkels 2008 - 1 map met kwartetspel handleiding 17 fotos
Doelgroep 2e graad lager onderwijs
De fantastische avonturen van kapitein Cacao is een lespakket voor
leerlingen van de tweede graad basisonderwijs De leerlingen ontdekken
zelfstandig en begeleid aan de hand van fotos een verhaal en spelletjes
de oorsprong van de verschillende ingredieumlnten van de chocomelk van
Oxfam Wereldwinkels Ze maken op die manier ook kennis met de
verschillende landen waar deze ingredieumlnten vandaan komen Ze zien
deze dingen door de bril van hun leeftijdsgenootjes
Ga je mee op chocoladereis
Susan Schaeffer - Amsterdam Eigen beheer 2013 - 1 lesbrief met 8 werkbladen ill
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Te downloaden materiaal URL httpwwwlesmonstersnlga-je-mee-op-chocoladereis
Een lesbrief met het thema eerlijke handel en kinderarbeid Dit komt aanbod in de les
onderzoeken de kinderen de herkomst van het product chocolade - ontdekken de kinderen hoe zij
worden beiumlnvloed door merken en bepalen ze wat voor hen belangrijk is bij de keuze van een
chocoladereep - onderzoeken de kinderen de betekenis van keurmerken die zijn aangebracht op
chocolade - ervaren zij dat zij verbonden zijn met kinderen elders op de wereld door de dingen die
zij doen kopen eten en ge(ver)bruiken - bedenken zij aan welke eisen een keurmerk voor een
lsquogoedersquo chocoladereep naar hun mening moet voldoen en ontwerpen ze een beeld voor dat
keurmerk De les sluit aan bij de richtingen lsquoDuurzame ontwikkelingrsquo lsquoVerdelingrsquo lsquoMondiale
betrokkenheidrsquo van het canon voor wereldburgerschap
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep 3e graad basisonderwijs
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe teasers (37
p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je
maar even tijd en veacuteeacutel zin om aan de slag te gaan rond cacao
dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas Voor
het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen
werk je als groep aan een complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en
doorloopt een proces Niet enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven
wij sterk in het samen strijden voor een eerlijke wereldhandel
6
Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen CLIM staat voor Cooumlperatief
Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en langdurige organisatievorm Elke les
is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In deze methodiek bekijken we telkens een
speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen van de producent internationale handelaar
of verwerker
Klap de wereld in een handomdraai
Gent Oxfam Wereldwinkels 2009 - Doos met 26 speelkaarten en 15 bandjes
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Met dit actieve kaartspel maken kinderen op een speelse manier kennis met eerlijke handel welke
producten vind je in de wereldwinkel waar komen ze vandaan Spannend en plezant Ideaal om
thuis te spelen op school of in de jeugdbeweging Het spel kan gespeeld worden met 2 tot 5
spelers
Equizstadorp dorps- en stadsspel voor elke jeugdbeweging
Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + spelgids voor de leiding (23 p)
Doelgroep vanaf 6 jaar
Sta je achter fairtrade Dan ben je verkocht Hoog tijd voor Equizstadorp een dorps- en stadsspel
voor de jeugdbeweging Helemaal in de sfeer van verdraaiDewereld Equistadorp daagt leiding en
leden vanaf 6 jaar uit via een interactieve dvd met quiz en spelopdrachten De bedoeling is
jongeren vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in Ecuador Korte videofragmenten
tonen de concretehellip lees meer leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse boeren en het belang
van eerlijke handel De presentatie gebeurt door de gekende ketnetpresentatrices
Equizador ik ben verkocht
Nadia Reynders Johan Snijders - Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + handleiding 23 p
Doelgroep vanaf 5 jaar
Deze interactieve quiz tracht leerlingen vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in
Ecuador Korte videofragmenten tonen de concrete leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse
boeren Aan elk fragment is een vraag gekoppeld Spelenderwijs maken de leerlingen zodoende
kennis met Ecuador en de campagne rond eerlijke handel De presentatie gebeurt door de
ketnetpresentatrices Er zijnhellip lees meer fragmenten voor de 1ste en 2de graad van het
basisonderwijs en voor de derde graad B O en eerste graad secundair onderwijs In een
begeleidende handleiding staan de juiste antwoorden en praktische wenken om met de dvd te
werken in de klas
7
Kinderen in de Wereldwinkel
Ben Schokkaert - Gent Oxfam Wereldwinkels 2000 - Handleiding (30 p) 6
opdrachtenkaartjes 6 fotos 6 affiches 12 tekeningen memory
Doelgroep Vanaf 3 jaar
Deze methodiekenmap richt zich op wereldwinkeliers die een groep kinderen ontvangen in de
Wereldwinkel en op leerkrachten die op een actieve manier eerlijke handel en de Wereldwinkel in
hun lessen of projecten aan bod willen laten komen Eerst wordt er stilgestaan bij de leefwereld
van kinderen beginnend bij de kleuters en eindigend bij de 11- en 12-jarigen Per graad worden
er dan twee uitgewerkte methodieken voorgesteld zoals een muzikaal onderdeel een
opdrachtenspel een productspel of een zoektocht Naast tips lesmateriaal en kant en klaar
werkmateriaal voor de verschillende activiteiten vindt men in deze lesmap ook een aantal nuttige
adressen en een lijst met relevante kinderboeken
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep secundair onderwijs 1e tot 3
e graad
Te downloaden materiaal
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-
educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe
teasers (37 p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je maar even tijd en veacuteeacutel zin
om aan de slag te gaan rond cacao dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas
Voor het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen werk je als groep aan een
complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en doorloopt een proces Niet
enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven wij sterk in het samen strijden
voor een eerlijke wereldhandel Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen
CLIM staat voor Cooumlperatief Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en
langdurige organisatievorm Elke les is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In
deze methodiek bekijken we telkens een speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen
van de producent internationale handelaar of verwerker
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
3
Fair Kids jonge wereldburgers in actie op weg naar een eerlijke planeet
Renaud Keutgen Jean-Luc Slock ndash Leuven Miel Maya Honing vzw 2010 - 1 dvd +
handleiding (37 p)
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Elf groepen van kinderen in Belgieuml Burkina-Faso Taiwan en in Brazilieuml
hebben elk een korte animatiefilm gerealiseerd waarin ze hun visie op eerlijke
handel voorstellen Eerlijke handel wordt in dit werk verdedigd als een eerlijke
relatie tussen de producent en de consument een vorm van uitwisseling die
niet schadelijk is voor de planeet Op basis van de korte filmpjes werden ook
enkele pedagogische activiteiten opgesteld Deze activiteiten hebben als
bedoeling op een leuke manier kennis op te doen ontdekking te linken aan
ervaring betrokkenheid en creativiteit
Aan de slag met een werelddag in het basisonderwijs
Kessel-lo Djapo 2015 ndash speldoos met 75 kaarten en 1 infoboekje
Doelgroep vanaf 6 jaar
In dit doosje vind je 75 werkvormen voor Wereldwaterdag Dag van de
Fair trade of een werelddag die je zelf kiest Samen met je leerlingen ga
je filosoferen ontdekken jullie hoe systemen in elkaar zitten en hoe je
op die manier anders naar de wereld kan kijken En naar bepaalde
problemen Jullie leren ook creatieve oplossingen bedenken Alles
wordt stap voor stap uitgelegd
Eerlijke handel
Antoon Seelen Olav Jansen ndash Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2011 -
Scriptiepakket - 27 p ill
Omslagondertitel een informatiepakket voor een werkstuk of spreekbeurt
Doelgroep 3e graad lager onderwijs ndash 1e graad secundair onderwijs
Dit scriptiepakket legt eerst een verband tussen eerlijke handel en de millenniumdoelstellingen In
de vijf volgende hoofdstukken wordt gekeken naar producenten en consumenten hulp of handel
het keurmerk Max Havelaar en tenslotte nog de Fair trade producten
4
Chico en de chocoladetrafiek informatief spel over eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2009 - Doos met diverse materialen
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Kan ook met spelbegeleiding op aanvraag
httpwwwkleurbekennenbeworkshopchico-en-de-
chocoladetrafiek22_01_2013
Chico woont in Vervanyrieuml Ginds in het Zuiden heeft hij het
best naar zijn zin ook al is het er niet altijd even gemakkelijk
De spelers krijgen het dadelijk ook naar hun zin want ze
mogen chocoladedesserts maken voor het schoolfeest Met een boodschappenlijstje racen ze
door de winkel op zoek naar de nodige ingredieumlnten Wanneer ze ontdekken welke ingredieumlnten uit
eerlijke of oneerlijkehellip lees meer handel voortkomen neemt het spel een wending Als ze Chico
en de mensen in Vervanyrieuml willen helpen zullen ze bewust en eerlijk moeten winkelen
Globomundo 5
Brugge Die Keure 2012 - werkkaternen thema 1 tot 9 (ongep ill) -
platen formaat A4 5ste leerjaar (148 p ill) - Kit
Doelgroep 5e leerjaar lager onderwijs
De pakketten Globomundo bevatten aanvullend materiaal voor de lessen
wereldorieumlntatie in de lagere school Met Globomundo kan je alledaagse
themas met een interculturele blik benaderen Voor elk leerjaar is er een
box met negen uitgewerkte lessen Bij elke les worden de eindtermen en leerplandoelen (per
onderwijsnet) vermeld waaraan gewerkt wordt Deze box voor het vijfde leerjaar bevat lessen rond
de themas cultuur de zon voeding kinderspelen water en de milleniumdoelstellingen de
baobab vrijetijdsbesteding en eerlijke handel De leerlingen maken kennis met kinderen uit de
hele wereld en ze ontdekken de gelijkenissen en verschillen tussen hun eigen leefwereld en die
van kinderen in Congo Peru Filipijnen Ghana en Bolivia
Themas Egypte 2000 na chr - B(K)en ik een Belg - De zon bron van alle leven - Je eet waar je
woont - Kinderspelen over de hele wereld - Waters hier en elders - De baobab levensboom -Vlieg
er maar in - Fair trade
5
De fantastische avonturen van Kapitein Cacao op zoek naar de bron van chocolademelk
Gent Oxfam Wereldwinkels 2008 - 1 map met kwartetspel handleiding 17 fotos
Doelgroep 2e graad lager onderwijs
De fantastische avonturen van kapitein Cacao is een lespakket voor
leerlingen van de tweede graad basisonderwijs De leerlingen ontdekken
zelfstandig en begeleid aan de hand van fotos een verhaal en spelletjes
de oorsprong van de verschillende ingredieumlnten van de chocomelk van
Oxfam Wereldwinkels Ze maken op die manier ook kennis met de
verschillende landen waar deze ingredieumlnten vandaan komen Ze zien
deze dingen door de bril van hun leeftijdsgenootjes
Ga je mee op chocoladereis
Susan Schaeffer - Amsterdam Eigen beheer 2013 - 1 lesbrief met 8 werkbladen ill
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Te downloaden materiaal URL httpwwwlesmonstersnlga-je-mee-op-chocoladereis
Een lesbrief met het thema eerlijke handel en kinderarbeid Dit komt aanbod in de les
onderzoeken de kinderen de herkomst van het product chocolade - ontdekken de kinderen hoe zij
worden beiumlnvloed door merken en bepalen ze wat voor hen belangrijk is bij de keuze van een
chocoladereep - onderzoeken de kinderen de betekenis van keurmerken die zijn aangebracht op
chocolade - ervaren zij dat zij verbonden zijn met kinderen elders op de wereld door de dingen die
zij doen kopen eten en ge(ver)bruiken - bedenken zij aan welke eisen een keurmerk voor een
lsquogoedersquo chocoladereep naar hun mening moet voldoen en ontwerpen ze een beeld voor dat
keurmerk De les sluit aan bij de richtingen lsquoDuurzame ontwikkelingrsquo lsquoVerdelingrsquo lsquoMondiale
betrokkenheidrsquo van het canon voor wereldburgerschap
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep 3e graad basisonderwijs
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe teasers (37
p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je
maar even tijd en veacuteeacutel zin om aan de slag te gaan rond cacao
dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas Voor
het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen
werk je als groep aan een complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en
doorloopt een proces Niet enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven
wij sterk in het samen strijden voor een eerlijke wereldhandel
6
Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen CLIM staat voor Cooumlperatief
Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en langdurige organisatievorm Elke les
is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In deze methodiek bekijken we telkens een
speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen van de producent internationale handelaar
of verwerker
Klap de wereld in een handomdraai
Gent Oxfam Wereldwinkels 2009 - Doos met 26 speelkaarten en 15 bandjes
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Met dit actieve kaartspel maken kinderen op een speelse manier kennis met eerlijke handel welke
producten vind je in de wereldwinkel waar komen ze vandaan Spannend en plezant Ideaal om
thuis te spelen op school of in de jeugdbeweging Het spel kan gespeeld worden met 2 tot 5
spelers
Equizstadorp dorps- en stadsspel voor elke jeugdbeweging
Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + spelgids voor de leiding (23 p)
Doelgroep vanaf 6 jaar
Sta je achter fairtrade Dan ben je verkocht Hoog tijd voor Equizstadorp een dorps- en stadsspel
voor de jeugdbeweging Helemaal in de sfeer van verdraaiDewereld Equistadorp daagt leiding en
leden vanaf 6 jaar uit via een interactieve dvd met quiz en spelopdrachten De bedoeling is
jongeren vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in Ecuador Korte videofragmenten
tonen de concretehellip lees meer leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse boeren en het belang
van eerlijke handel De presentatie gebeurt door de gekende ketnetpresentatrices
Equizador ik ben verkocht
Nadia Reynders Johan Snijders - Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + handleiding 23 p
Doelgroep vanaf 5 jaar
Deze interactieve quiz tracht leerlingen vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in
Ecuador Korte videofragmenten tonen de concrete leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse
boeren Aan elk fragment is een vraag gekoppeld Spelenderwijs maken de leerlingen zodoende
kennis met Ecuador en de campagne rond eerlijke handel De presentatie gebeurt door de
ketnetpresentatrices Er zijnhellip lees meer fragmenten voor de 1ste en 2de graad van het
basisonderwijs en voor de derde graad B O en eerste graad secundair onderwijs In een
begeleidende handleiding staan de juiste antwoorden en praktische wenken om met de dvd te
werken in de klas
7
Kinderen in de Wereldwinkel
Ben Schokkaert - Gent Oxfam Wereldwinkels 2000 - Handleiding (30 p) 6
opdrachtenkaartjes 6 fotos 6 affiches 12 tekeningen memory
Doelgroep Vanaf 3 jaar
Deze methodiekenmap richt zich op wereldwinkeliers die een groep kinderen ontvangen in de
Wereldwinkel en op leerkrachten die op een actieve manier eerlijke handel en de Wereldwinkel in
hun lessen of projecten aan bod willen laten komen Eerst wordt er stilgestaan bij de leefwereld
van kinderen beginnend bij de kleuters en eindigend bij de 11- en 12-jarigen Per graad worden
er dan twee uitgewerkte methodieken voorgesteld zoals een muzikaal onderdeel een
opdrachtenspel een productspel of een zoektocht Naast tips lesmateriaal en kant en klaar
werkmateriaal voor de verschillende activiteiten vindt men in deze lesmap ook een aantal nuttige
adressen en een lijst met relevante kinderboeken
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep secundair onderwijs 1e tot 3
e graad
Te downloaden materiaal
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-
educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe
teasers (37 p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je maar even tijd en veacuteeacutel zin
om aan de slag te gaan rond cacao dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas
Voor het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen werk je als groep aan een
complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en doorloopt een proces Niet
enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven wij sterk in het samen strijden
voor een eerlijke wereldhandel Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen
CLIM staat voor Cooumlperatief Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en
langdurige organisatievorm Elke les is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In
deze methodiek bekijken we telkens een speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen
van de producent internationale handelaar of verwerker
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
4
Chico en de chocoladetrafiek informatief spel over eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2009 - Doos met diverse materialen
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Kan ook met spelbegeleiding op aanvraag
httpwwwkleurbekennenbeworkshopchico-en-de-
chocoladetrafiek22_01_2013
Chico woont in Vervanyrieuml Ginds in het Zuiden heeft hij het
best naar zijn zin ook al is het er niet altijd even gemakkelijk
De spelers krijgen het dadelijk ook naar hun zin want ze
mogen chocoladedesserts maken voor het schoolfeest Met een boodschappenlijstje racen ze
door de winkel op zoek naar de nodige ingredieumlnten Wanneer ze ontdekken welke ingredieumlnten uit
eerlijke of oneerlijkehellip lees meer handel voortkomen neemt het spel een wending Als ze Chico
en de mensen in Vervanyrieuml willen helpen zullen ze bewust en eerlijk moeten winkelen
Globomundo 5
Brugge Die Keure 2012 - werkkaternen thema 1 tot 9 (ongep ill) -
platen formaat A4 5ste leerjaar (148 p ill) - Kit
Doelgroep 5e leerjaar lager onderwijs
De pakketten Globomundo bevatten aanvullend materiaal voor de lessen
wereldorieumlntatie in de lagere school Met Globomundo kan je alledaagse
themas met een interculturele blik benaderen Voor elk leerjaar is er een
box met negen uitgewerkte lessen Bij elke les worden de eindtermen en leerplandoelen (per
onderwijsnet) vermeld waaraan gewerkt wordt Deze box voor het vijfde leerjaar bevat lessen rond
de themas cultuur de zon voeding kinderspelen water en de milleniumdoelstellingen de
baobab vrijetijdsbesteding en eerlijke handel De leerlingen maken kennis met kinderen uit de
hele wereld en ze ontdekken de gelijkenissen en verschillen tussen hun eigen leefwereld en die
van kinderen in Congo Peru Filipijnen Ghana en Bolivia
Themas Egypte 2000 na chr - B(K)en ik een Belg - De zon bron van alle leven - Je eet waar je
woont - Kinderspelen over de hele wereld - Waters hier en elders - De baobab levensboom -Vlieg
er maar in - Fair trade
5
De fantastische avonturen van Kapitein Cacao op zoek naar de bron van chocolademelk
Gent Oxfam Wereldwinkels 2008 - 1 map met kwartetspel handleiding 17 fotos
Doelgroep 2e graad lager onderwijs
De fantastische avonturen van kapitein Cacao is een lespakket voor
leerlingen van de tweede graad basisonderwijs De leerlingen ontdekken
zelfstandig en begeleid aan de hand van fotos een verhaal en spelletjes
de oorsprong van de verschillende ingredieumlnten van de chocomelk van
Oxfam Wereldwinkels Ze maken op die manier ook kennis met de
verschillende landen waar deze ingredieumlnten vandaan komen Ze zien
deze dingen door de bril van hun leeftijdsgenootjes
Ga je mee op chocoladereis
Susan Schaeffer - Amsterdam Eigen beheer 2013 - 1 lesbrief met 8 werkbladen ill
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Te downloaden materiaal URL httpwwwlesmonstersnlga-je-mee-op-chocoladereis
Een lesbrief met het thema eerlijke handel en kinderarbeid Dit komt aanbod in de les
onderzoeken de kinderen de herkomst van het product chocolade - ontdekken de kinderen hoe zij
worden beiumlnvloed door merken en bepalen ze wat voor hen belangrijk is bij de keuze van een
chocoladereep - onderzoeken de kinderen de betekenis van keurmerken die zijn aangebracht op
chocolade - ervaren zij dat zij verbonden zijn met kinderen elders op de wereld door de dingen die
zij doen kopen eten en ge(ver)bruiken - bedenken zij aan welke eisen een keurmerk voor een
lsquogoedersquo chocoladereep naar hun mening moet voldoen en ontwerpen ze een beeld voor dat
keurmerk De les sluit aan bij de richtingen lsquoDuurzame ontwikkelingrsquo lsquoVerdelingrsquo lsquoMondiale
betrokkenheidrsquo van het canon voor wereldburgerschap
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep 3e graad basisonderwijs
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe teasers (37
p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je
maar even tijd en veacuteeacutel zin om aan de slag te gaan rond cacao
dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas Voor
het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen
werk je als groep aan een complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en
doorloopt een proces Niet enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven
wij sterk in het samen strijden voor een eerlijke wereldhandel
6
Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen CLIM staat voor Cooumlperatief
Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en langdurige organisatievorm Elke les
is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In deze methodiek bekijken we telkens een
speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen van de producent internationale handelaar
of verwerker
Klap de wereld in een handomdraai
Gent Oxfam Wereldwinkels 2009 - Doos met 26 speelkaarten en 15 bandjes
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Met dit actieve kaartspel maken kinderen op een speelse manier kennis met eerlijke handel welke
producten vind je in de wereldwinkel waar komen ze vandaan Spannend en plezant Ideaal om
thuis te spelen op school of in de jeugdbeweging Het spel kan gespeeld worden met 2 tot 5
spelers
Equizstadorp dorps- en stadsspel voor elke jeugdbeweging
Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + spelgids voor de leiding (23 p)
Doelgroep vanaf 6 jaar
Sta je achter fairtrade Dan ben je verkocht Hoog tijd voor Equizstadorp een dorps- en stadsspel
voor de jeugdbeweging Helemaal in de sfeer van verdraaiDewereld Equistadorp daagt leiding en
leden vanaf 6 jaar uit via een interactieve dvd met quiz en spelopdrachten De bedoeling is
jongeren vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in Ecuador Korte videofragmenten
tonen de concretehellip lees meer leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse boeren en het belang
van eerlijke handel De presentatie gebeurt door de gekende ketnetpresentatrices
Equizador ik ben verkocht
Nadia Reynders Johan Snijders - Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + handleiding 23 p
Doelgroep vanaf 5 jaar
Deze interactieve quiz tracht leerlingen vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in
Ecuador Korte videofragmenten tonen de concrete leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse
boeren Aan elk fragment is een vraag gekoppeld Spelenderwijs maken de leerlingen zodoende
kennis met Ecuador en de campagne rond eerlijke handel De presentatie gebeurt door de
ketnetpresentatrices Er zijnhellip lees meer fragmenten voor de 1ste en 2de graad van het
basisonderwijs en voor de derde graad B O en eerste graad secundair onderwijs In een
begeleidende handleiding staan de juiste antwoorden en praktische wenken om met de dvd te
werken in de klas
7
Kinderen in de Wereldwinkel
Ben Schokkaert - Gent Oxfam Wereldwinkels 2000 - Handleiding (30 p) 6
opdrachtenkaartjes 6 fotos 6 affiches 12 tekeningen memory
Doelgroep Vanaf 3 jaar
Deze methodiekenmap richt zich op wereldwinkeliers die een groep kinderen ontvangen in de
Wereldwinkel en op leerkrachten die op een actieve manier eerlijke handel en de Wereldwinkel in
hun lessen of projecten aan bod willen laten komen Eerst wordt er stilgestaan bij de leefwereld
van kinderen beginnend bij de kleuters en eindigend bij de 11- en 12-jarigen Per graad worden
er dan twee uitgewerkte methodieken voorgesteld zoals een muzikaal onderdeel een
opdrachtenspel een productspel of een zoektocht Naast tips lesmateriaal en kant en klaar
werkmateriaal voor de verschillende activiteiten vindt men in deze lesmap ook een aantal nuttige
adressen en een lijst met relevante kinderboeken
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep secundair onderwijs 1e tot 3
e graad
Te downloaden materiaal
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-
educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe
teasers (37 p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je maar even tijd en veacuteeacutel zin
om aan de slag te gaan rond cacao dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas
Voor het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen werk je als groep aan een
complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en doorloopt een proces Niet
enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven wij sterk in het samen strijden
voor een eerlijke wereldhandel Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen
CLIM staat voor Cooumlperatief Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en
langdurige organisatievorm Elke les is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In
deze methodiek bekijken we telkens een speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen
van de producent internationale handelaar of verwerker
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
5
De fantastische avonturen van Kapitein Cacao op zoek naar de bron van chocolademelk
Gent Oxfam Wereldwinkels 2008 - 1 map met kwartetspel handleiding 17 fotos
Doelgroep 2e graad lager onderwijs
De fantastische avonturen van kapitein Cacao is een lespakket voor
leerlingen van de tweede graad basisonderwijs De leerlingen ontdekken
zelfstandig en begeleid aan de hand van fotos een verhaal en spelletjes
de oorsprong van de verschillende ingredieumlnten van de chocomelk van
Oxfam Wereldwinkels Ze maken op die manier ook kennis met de
verschillende landen waar deze ingredieumlnten vandaan komen Ze zien
deze dingen door de bril van hun leeftijdsgenootjes
Ga je mee op chocoladereis
Susan Schaeffer - Amsterdam Eigen beheer 2013 - 1 lesbrief met 8 werkbladen ill
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Te downloaden materiaal URL httpwwwlesmonstersnlga-je-mee-op-chocoladereis
Een lesbrief met het thema eerlijke handel en kinderarbeid Dit komt aanbod in de les
onderzoeken de kinderen de herkomst van het product chocolade - ontdekken de kinderen hoe zij
worden beiumlnvloed door merken en bepalen ze wat voor hen belangrijk is bij de keuze van een
chocoladereep - onderzoeken de kinderen de betekenis van keurmerken die zijn aangebracht op
chocolade - ervaren zij dat zij verbonden zijn met kinderen elders op de wereld door de dingen die
zij doen kopen eten en ge(ver)bruiken - bedenken zij aan welke eisen een keurmerk voor een
lsquogoedersquo chocoladereep naar hun mening moet voldoen en ontwerpen ze een beeld voor dat
keurmerk De les sluit aan bij de richtingen lsquoDuurzame ontwikkelingrsquo lsquoVerdelingrsquo lsquoMondiale
betrokkenheidrsquo van het canon voor wereldburgerschap
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep 3e graad basisonderwijs
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe teasers (37
p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je
maar even tijd en veacuteeacutel zin om aan de slag te gaan rond cacao
dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas Voor
het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen
werk je als groep aan een complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en
doorloopt een proces Niet enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven
wij sterk in het samen strijden voor een eerlijke wereldhandel
6
Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen CLIM staat voor Cooumlperatief
Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en langdurige organisatievorm Elke les
is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In deze methodiek bekijken we telkens een
speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen van de producent internationale handelaar
of verwerker
Klap de wereld in een handomdraai
Gent Oxfam Wereldwinkels 2009 - Doos met 26 speelkaarten en 15 bandjes
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Met dit actieve kaartspel maken kinderen op een speelse manier kennis met eerlijke handel welke
producten vind je in de wereldwinkel waar komen ze vandaan Spannend en plezant Ideaal om
thuis te spelen op school of in de jeugdbeweging Het spel kan gespeeld worden met 2 tot 5
spelers
Equizstadorp dorps- en stadsspel voor elke jeugdbeweging
Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + spelgids voor de leiding (23 p)
Doelgroep vanaf 6 jaar
Sta je achter fairtrade Dan ben je verkocht Hoog tijd voor Equizstadorp een dorps- en stadsspel
voor de jeugdbeweging Helemaal in de sfeer van verdraaiDewereld Equistadorp daagt leiding en
leden vanaf 6 jaar uit via een interactieve dvd met quiz en spelopdrachten De bedoeling is
jongeren vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in Ecuador Korte videofragmenten
tonen de concretehellip lees meer leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse boeren en het belang
van eerlijke handel De presentatie gebeurt door de gekende ketnetpresentatrices
Equizador ik ben verkocht
Nadia Reynders Johan Snijders - Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + handleiding 23 p
Doelgroep vanaf 5 jaar
Deze interactieve quiz tracht leerlingen vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in
Ecuador Korte videofragmenten tonen de concrete leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse
boeren Aan elk fragment is een vraag gekoppeld Spelenderwijs maken de leerlingen zodoende
kennis met Ecuador en de campagne rond eerlijke handel De presentatie gebeurt door de
ketnetpresentatrices Er zijnhellip lees meer fragmenten voor de 1ste en 2de graad van het
basisonderwijs en voor de derde graad B O en eerste graad secundair onderwijs In een
begeleidende handleiding staan de juiste antwoorden en praktische wenken om met de dvd te
werken in de klas
7
Kinderen in de Wereldwinkel
Ben Schokkaert - Gent Oxfam Wereldwinkels 2000 - Handleiding (30 p) 6
opdrachtenkaartjes 6 fotos 6 affiches 12 tekeningen memory
Doelgroep Vanaf 3 jaar
Deze methodiekenmap richt zich op wereldwinkeliers die een groep kinderen ontvangen in de
Wereldwinkel en op leerkrachten die op een actieve manier eerlijke handel en de Wereldwinkel in
hun lessen of projecten aan bod willen laten komen Eerst wordt er stilgestaan bij de leefwereld
van kinderen beginnend bij de kleuters en eindigend bij de 11- en 12-jarigen Per graad worden
er dan twee uitgewerkte methodieken voorgesteld zoals een muzikaal onderdeel een
opdrachtenspel een productspel of een zoektocht Naast tips lesmateriaal en kant en klaar
werkmateriaal voor de verschillende activiteiten vindt men in deze lesmap ook een aantal nuttige
adressen en een lijst met relevante kinderboeken
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep secundair onderwijs 1e tot 3
e graad
Te downloaden materiaal
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-
educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe
teasers (37 p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je maar even tijd en veacuteeacutel zin
om aan de slag te gaan rond cacao dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas
Voor het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen werk je als groep aan een
complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en doorloopt een proces Niet
enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven wij sterk in het samen strijden
voor een eerlijke wereldhandel Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen
CLIM staat voor Cooumlperatief Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en
langdurige organisatievorm Elke les is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In
deze methodiek bekijken we telkens een speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen
van de producent internationale handelaar of verwerker
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
6
Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen CLIM staat voor Cooumlperatief
Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en langdurige organisatievorm Elke les
is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In deze methodiek bekijken we telkens een
speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen van de producent internationale handelaar
of verwerker
Klap de wereld in een handomdraai
Gent Oxfam Wereldwinkels 2009 - Doos met 26 speelkaarten en 15 bandjes
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
Met dit actieve kaartspel maken kinderen op een speelse manier kennis met eerlijke handel welke
producten vind je in de wereldwinkel waar komen ze vandaan Spannend en plezant Ideaal om
thuis te spelen op school of in de jeugdbeweging Het spel kan gespeeld worden met 2 tot 5
spelers
Equizstadorp dorps- en stadsspel voor elke jeugdbeweging
Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + spelgids voor de leiding (23 p)
Doelgroep vanaf 6 jaar
Sta je achter fairtrade Dan ben je verkocht Hoog tijd voor Equizstadorp een dorps- en stadsspel
voor de jeugdbeweging Helemaal in de sfeer van verdraaiDewereld Equistadorp daagt leiding en
leden vanaf 6 jaar uit via een interactieve dvd met quiz en spelopdrachten De bedoeling is
jongeren vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in Ecuador Korte videofragmenten
tonen de concretehellip lees meer leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse boeren en het belang
van eerlijke handel De presentatie gebeurt door de gekende ketnetpresentatrices
Equizador ik ben verkocht
Nadia Reynders Johan Snijders - Leuven Vredeseilanden 2005 - 1 dvd + handleiding 23 p
Doelgroep vanaf 5 jaar
Deze interactieve quiz tracht leerlingen vertrouwd te maken met de situatie van de boeren in
Ecuador Korte videofragmenten tonen de concrete leefomstandigheden van de Ecuadoriaanse
boeren Aan elk fragment is een vraag gekoppeld Spelenderwijs maken de leerlingen zodoende
kennis met Ecuador en de campagne rond eerlijke handel De presentatie gebeurt door de
ketnetpresentatrices Er zijnhellip lees meer fragmenten voor de 1ste en 2de graad van het
basisonderwijs en voor de derde graad B O en eerste graad secundair onderwijs In een
begeleidende handleiding staan de juiste antwoorden en praktische wenken om met de dvd te
werken in de klas
7
Kinderen in de Wereldwinkel
Ben Schokkaert - Gent Oxfam Wereldwinkels 2000 - Handleiding (30 p) 6
opdrachtenkaartjes 6 fotos 6 affiches 12 tekeningen memory
Doelgroep Vanaf 3 jaar
Deze methodiekenmap richt zich op wereldwinkeliers die een groep kinderen ontvangen in de
Wereldwinkel en op leerkrachten die op een actieve manier eerlijke handel en de Wereldwinkel in
hun lessen of projecten aan bod willen laten komen Eerst wordt er stilgestaan bij de leefwereld
van kinderen beginnend bij de kleuters en eindigend bij de 11- en 12-jarigen Per graad worden
er dan twee uitgewerkte methodieken voorgesteld zoals een muzikaal onderdeel een
opdrachtenspel een productspel of een zoektocht Naast tips lesmateriaal en kant en klaar
werkmateriaal voor de verschillende activiteiten vindt men in deze lesmap ook een aantal nuttige
adressen en een lijst met relevante kinderboeken
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep secundair onderwijs 1e tot 3
e graad
Te downloaden materiaal
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-
educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe
teasers (37 p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je maar even tijd en veacuteeacutel zin
om aan de slag te gaan rond cacao dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas
Voor het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen werk je als groep aan een
complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en doorloopt een proces Niet
enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven wij sterk in het samen strijden
voor een eerlijke wereldhandel Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen
CLIM staat voor Cooumlperatief Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en
langdurige organisatievorm Elke les is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In
deze methodiek bekijken we telkens een speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen
van de producent internationale handelaar of verwerker
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
7
Kinderen in de Wereldwinkel
Ben Schokkaert - Gent Oxfam Wereldwinkels 2000 - Handleiding (30 p) 6
opdrachtenkaartjes 6 fotos 6 affiches 12 tekeningen memory
Doelgroep Vanaf 3 jaar
Deze methodiekenmap richt zich op wereldwinkeliers die een groep kinderen ontvangen in de
Wereldwinkel en op leerkrachten die op een actieve manier eerlijke handel en de Wereldwinkel in
hun lessen of projecten aan bod willen laten komen Eerst wordt er stilgestaan bij de leefwereld
van kinderen beginnend bij de kleuters en eindigend bij de 11- en 12-jarigen Per graad worden
er dan twee uitgewerkte methodieken voorgesteld zoals een muzikaal onderdeel een
opdrachtenspel een productspel of een zoektocht Naast tips lesmateriaal en kant en klaar
werkmateriaal voor de verschillende activiteiten vindt men in deze lesmap ook een aantal nuttige
adressen en een lijst met relevante kinderboeken
Que Afvoeren dieacute handel educatief pakket cacaocoopasa
Joris Rossie (samensteller) ndash Gent Oxfam Wereldwinkel 2015
Doelgroep secundair onderwijs 1e tot 3
e graad
Te downloaden materiaal
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbenlque-
educatieve-pakketten
Dit educatief pakket omvat drie grote delen Toffe
teasers (37 p) Cooumlperatieve taak (68 p) en Climpakket (105 p) Heb je maar even tijd en veacuteeacutel zin
om aan de slag te gaan rond cacao dan vind je teasers in een eerste deel op maat van je klas
Voor het tweede deel moet je wel een namiddag tijd nemen Samen werk je als groep aan een
complexe uitdaging Ieders talent komt aan bod je werkt samen en doorloopt een proces Niet
enkel in het Zuiden maar ook hier op school in het Noorden geloven wij sterk in het samen strijden
voor een eerlijke wereldhandel Het derde deel is een CLIM-pakket goed voor zeven namiddagen
CLIM staat voor Cooumlperatief Leren in Multiculturele groepen Het is een meer complexe en
langdurige organisatievorm Elke les is een cooumlperatieve uitdaging rond eacuteeacuten bepaald thema In
deze methodiek bekijken we telkens een speler in de cacaoketen Benieuwd naar de ervaringen
van de producent internationale handelaar of verwerker
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
8
Lesties nieuwe schoenen 5 fairtradeportretten
Blancquaert Lieve - Gent Oxfam Fairtrade 2009 - 146 p geiumlll
boek + dvd -
EAN 5 400164 193375 - EAN 5 400164 193382
URL httpsvimeocom45637886
De auteur gaat op zoek naar de impact van fair trade en geeft ons vijf
portretten van verschillende producten zoals wijn en thee uit Zuid-Afrika
cacao uit de Dominicaanse Republiek bioproducten uit Sri Lanka suiker
uit Paraguay
Tip Oxfam Wereld Winkels heeft een lesmethodiek ontwikkeld bij de dvd Zie ldquoDe kracht van de cacao hoe eerlijke
handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek en Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse
Republiek
De kracht van cacao hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
Heylen Loes Hamblok Britt - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 12 p + bijlagen ill
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Aan de hand van beeldmateriaal en interactieve opdrachten afgewisseld
met werkvormen waarbij een schriftelijke neerslag voorzien is ontdekken
de leerlingen de impact van eerlijke handel op het leven van de
producenten Het lespakket sluit nauw aan bij de levensbeschouwelijke
vakken economie aardrijkskunde en cultuurwetenschappen maar komt
ook van pas bij vakoverschrijdende projecten Voor beeldmateriaal wordt
er verwezen naar de dvd Lesties nieuwe schoenen De les duurt
ongeveer 100 minuten
Het cacaomysterie eerlijke handel in de Dominicaanse Republiek
Evelien de Wilde - Gent Oxfam Wereldwinkels 2011 - 11 p ill
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
URL httpwwwoxfamwereldwinkelsbecacaomethodiek
Mysterys maken het mogelijk een denkproces en kennisopbouw op te
pakken en toegankelijk te maken voor systematische reflectie Ze volgen
de traditie van het probleemgericht onderwijs en bestaan telkens uit drie
basiselementen een hoofdvraag kaartjes met informatie over het thema
en contextmateriaal Deze methode is hier uitgewerkt voor de 1ste graad
van het secundair onderwijs en neemt ongeveer een lesuur in beslag
Als aanvullend beeldmateriaal wordt er verwezen naar de dvd Lesties
nieuwe schoenen
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
9
Het koekje bij de koffie 40 jaar Oxfam-Wereldwinkels
Ben Schokkaert - Berchem EPO 2011 - 279 p ill - ISBN 9789491297038 (paperback)
Veertig jaar Oxfam Wereldwinkels is meer dan een verhaal over koffie en
kleine boeren die een eerlijke prijs verdienen Het is ook een verhaal over
de strijd tegen apartheid en kromme bananen over de ontroerende
solidariteit met de broedervolkeren in Algerije en Nicaragua over veel
werk en altijd te weinig werkvolk Tegelijkertijd geeft het boek een
levendige kijk op de recente sociale geschiedenis van Belgieuml
Potvolkoffie
Antwerpen Spoor Zes 2011 - Spelboekje (27
p) 33 spelkaarten
Doelgroep vanaf 12 jaar
URLhttpsissuucomchirojeugd-
vlaanderendocsjongerenspel_potvolkoffie__handleid
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi Je probeert als ploeg een zo lekker
mogelijke kop Burundese koffie te zetten Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te
telen op je veld maar eacuteeacuten mislukte oogst en je bent gezien Pimp your koffie is de boodschap en
zorg dat je sterk staat tegen droogte multinationals en land-erosie Ga je alleen met je heuvel te
werkhellip lees meer voor een goede oogst Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen
boeren die vooruit willen de meeste opbrengst Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie
de lekkerste kop Het spel duurt ongeveer 180 min en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4
groepjes gespeeld worden
De Grote Klere Quiz
Amsterdam Schone Kleren Campagne 2014 - 40 spelkaarten 5
gelamineerde bladen
Doelgroep Vanaf 14 jaar
URL httpwwwschoneklerennlinformatiepublicatiesgrote-kleren-
quizspeel-de-grote-klere-quiz-op-je-computer-of-telefoonview
De Grote Klere Quiz bestaat uit een set van 40 kaarten met opdrachten kennisvragen en
uitdagingen over eerlijke kleding Alles wat je nodig hebt voor deze schone kleren-
(tupperware)party is een kledingstuk dat je wilt ruilen pen en papier en drie wasknijpers En
medespelers natuurlijk Je kan de quiz ontlenen in het documentatiecentrum of downloaden van
de Schone Kleren website om te spelen via je laptop of iPhone
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
10
Food Rock een duurzame maaltijd voor wereldsterren
Roeselare Provincie West-Vlaanderen 2010-2011 - ASO (handleiding
(67 p) werkboek (23 p) oplossingssleutel (23 p) 15 A3 platen 32 A4
platen festivalbadges(5 p) 10 losse bladen)
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar (ook versie voor TSOBSO)
Op een interactieve en speelse maar toch intensieve manier maken jongeren
kennis met de wijze waarop voedsel in Vlaanderen en in de rest van de wereld
wordt geproduceerd en geconsumeerd en met de gevolgen van ons
consumptiegedrag Uiteindelijk wordt er samen gezocht naar de betekenis van
duurzame voedselproductie en consumptie Via korte opdrachtjes maken ze kennis met de
landbouw in het Noordenhellip lees meer en in het Zuiden en met themas als eerlijke handel
globalisering voedselkilometers seizoensgebonden consumeren Leerlingen worden
aangespoord om na te denken over hun eigen consumptiepatroon Op het einde van de workshop
maken ze ook in de praktijk kennis met een (h)eerlijke maaltijd De doelstellingen van deze
workshop passen binnen de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen in het bijzonder bij context 4
omgeving en duurzame ontwikkeling Maar ook vakgebonden eindtermen voor aardrijkskunde
economie en wiskunde zijn van toepassing
Wij willen schone kleren wat doen kledingketens en merken voor fundamentele
arbeidsrechten
Frieda de Koninck Carole Crabbeacute - Brussel Schone Kleren Campagne 2011- 64 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
De brochure Wij willen schone kleren geeft een beschrijving van 36
bedrijven die actief zijn op de Belgische kledingmarkt De focus ligt op
de modesector Wat doen deze kledingbedrijven daadwerkelijk als het
om de respectering van de fundamentele arbeids- en mensenrechten in
de kledingproducerende landen gaat De overgrote meerderheid van
de geselecteerde bedrijven beschikt over een gedragscode Maar
worden deze codes nageleefd of gecontroleerd Dat lijkt minder het
geval
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
11
Handel met Europa goed of slecht voor ontwikkelingslanden
Harry de Ridder Marij Steenbeek - Nijmegen Centrum voor Mondiaal Onderwijs 2010 - 30
p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
In dit lespakket en op de bijbehorende website verdiepen we ons in de EPAs in relatie tot de
millenniumdoelstellingen en de gevolgen voor het dagelijks leven van de (kleine) producenten in
ontwikkelingslanden Is handel met Europa goed of slecht voor deze landen Of is dat te
algemeen en moeten we meer kijken naar welke groepen in de Europese Unie en
ontwikkelingslanden profiteren van de onderlinge handel en welke niet
Pure commercie jongerengids over eerlijke handel
De Vlieger Evelien Van Tieghem Bart - Antwerpen Standaard
Uitgeverij 2001 - 104 p geiumlll - ISBN 90-02-17758-5
Doelgroep 15 - 18 jaar
Pure commercie gaat over de handel in koffie bananen rijst cacao en
chocolade Je krijgt een beeld over de prijsopbouw van die producten de
omstandigheden waarin de arbeiders moeten werken op de plantages de
gevolgen voor het milieu en de mogelijkheden tot kritisch consumeren Je
verneemt hoe het eraan toegaat in de multinationale ondernemingen maar
vooral het alternatief van de eerlijke handel wordt uitvoering uit de doeken
gedaan Je leest getuigenissen van boeren die in cooumlperatieven werken en
van vrijwilligers die actief zijn in de Oxfam-wereldwinkels We maken ook kennis met drie andere
eerlijke handelaars Max Havelaar Fair Trade Organisation en Miel Maya Honing
Cacao katoen en soja nader bekeken lessenserie over consumentenkeuzes en
duurzaamheid
Floor van der Boon Irene Karssiens - Urecht Oikos 2008
Doelgroep Vanaf 12-13 jaar
Het materiaal heeft tot doel de leerlingen uit het beroepsonderwijs inzicht te bieden in de weg die
een product aflegt voordat zij het kopen Een groot deel van het materiaal gaat over het leven in
ontwikkelingslanden en er wordt getracht om een link te leggen tussen het leven daar en hier
Het pakket bestaat uit twee modules Cacao katoen en soja nader bekeken en Wat koop je
eigenlijk Het lesmateriaal is ontwikkeld volgens een sociaal-constructivistische opvatting De
leerlingen kunnen zelf bouwen aan kennis en dit in groepsverband Interessante links worden ook
meegegeven
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
12
Tof van Commerce spelen met eerlijke handel
Leuven Centrum Informatieve Spelen 2005 - 110 p ill
Doelgroep Vanaf 7 jaar
Chocolade en bananen zijn lekker Maar helaas is de smaak niet voor
iedereen raak Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante
wereld schuil het lage loon voor de cacaoboer de ongezonde
werkomstandigheden van de bananenarbeider de vervuiling van het
rijstveld Tof van Commerce is een boek vol spelen over chocolade
bananen en die oneerlijke wereld Het zijn 15 kleine en grote groepsspelen over eerlijke handel
voor verschillende leeftijdscategorieeumln Bijzonder geschikt voor jeugdverenigingen
A blooming Business
Ton van Zantvoort - Breda Newton 2009 - 1 dvd ndash Speelduur 65
min
Doelgroep Vanaf 14 jaar
Filmmaker Ton van Zantvoort zet vraagtekens bij de internationale handel
in ontwikkelingslanden In A blooming Business stelt hij de schandelijke
praktijken van grote bloemenkwekerijen in de Keniaanse provincie
Naivasha aan de kaak Weliswaar heeft die bloemenindustrie werkgelegenheid gebracht maar
over rozen gaat het allemaal niet De waterstand in het bijgelegen meer wordt ernstig bedreigdhellip
lees meer De gebruikte chemicalieumln van de kwekerijen bederven meer dan alleen het water en de
visvangs ook de werknemers worden eraan blootgesteld - en vervolgens afgedankt Het Fair
Trade keurmerk wordt misbruikt Werkneemsters zijn overgeleverd aan de grillen van de
bedrijfsleiders In kleine portretten van enkele betrokkenen schetst van Zantvoort het leed dat een
bloeiende mondiale rozenhandel door vooral Nederlandse kwekers op lokaal niveau berokkent
Handel Maar dan eerlijk
Gent - Oxfam Wereldwinkels - 23 p ill
URL
httpwwwoxfamwereldwinkelsbesitesdefaultfilesfilesdocuments148-d-
08769-dossier-a5-handel_maar_dan_eerlijk-06-2015pdf
Overheden spelen een cruciale rol in het bestrijden van sociale uitbuiting en ecologische roofbouw
Als ze dit verzuimen leggen ze beslag op het welzijn van honderden miljoenen mensen in
ontwikkelende landen en van toekomstige generaties over de hele planeet Dit verhelpen vergt
nochtans geen donquichotterie Enkele eenvoudige ingrepen zouden een wereld van verschil
maken Kortom overheden reguleer die handel en zorg voor eerlijke handel
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
13
(H)Eerlijk duurt het langst discussiespel over duurzame voeding en drank op school
Pime MOS 2006 - 81 p ill
Doelgroep Vanaf 14 jaar
(H)Eerlijk duurt het langst is een discussiespel over bewuster omgaan met voeding Tijdens het
spel buigen de deelnemers zich over de criteria van duurzame voeding en bespreken ze in
hoeverre die criteria wenselijk en realistisch zijn Zo ontdekken de spelers hoe de eigen
consumptiegewoontes kunnen bijdragen aan een duurzamere samenleving Er worden 7 themas
behandeld afvalarm biologischhellip lees meer vrij van genetisch gemanipuleerde organismen
eerlijk vleesarm seizoensgebonden en energiezuinig Het spel kan gespeeld worden vanaf 10
spelers met een maximum van 24 spelers De tijdsduur is 1 tot 15 uur
Oxfam Fairtrade kookboek
Sophie Grigson - Tielt Lannoo 2009 - 208 p ill ndash ISBN 9789020981292
In dit kookboek vind je heerlijke recepten met eerlijke ingredieumlnten Het
reikt een scala van verrassende originele en smaakvolle gerechten aan
met producten die voortkomen uit eerlijke handel Bij de meer dan
honderd recepten uit de hele wereld vind je vis- en vleesgerechten
vegetarische schotels en pastas koekjes fruitdesserts gebak en
drankjes Tussendoor vertellen fairtrade producenten uit Afrika Azieuml en
Latijns-Amerika hoe eerlijke handel hen helpt om hun gemeenschap te
verstevigen en een beter leven op te bouwen
Over bijen en mensen honing en eerlijke handel doorheen het voorbeeld van Maya honing
in Mexico
Miel Maya Honig - Luik Miel Maya Honing vzw 2003 - 223 p ill ndash ISBN 90-5617-986-1
Honing is een van de eerste producten die de Fair Trade beweging
commercialiseerde Nochtans is er weinig literatuur aan gewijd in
tegenstelling tot koffie chocolade bananen enz De reden ligt waarschijnlijk
in het feit dat honing geen exotisch product is en slechts een klein gedeelte
van de wereldhandel vertegenwoordigt In 5 hoofdstukken brengt dit boek ons
informatie over honing over bijenteelt in Mexico bijenteelt en mondialisering
over eerlijke handel en zijn sociaal maar ook politiek gerichte impact
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
14
De feiten over fair trade
David Ransom - Rotterdam Lemniscaat 2003 - 149 p ill ndash ISBN 90-5637-464-8
De praktijk van de vrije handel in grondstoffen leidt ertoe dat vele
koffieplanters cacaoboeren en bananentelers op de rand van het
bestaansminimum belanden Zij staan aan het begin van de productieketen
en moeten concurreren op een wereldmarkt waar de concurrentie
moordend is Zo raken ze op de duur hun broodwinning kwijt David
Ransom vertelt het verhaal van de mensen achter de dingen die wij kopen
En hij laat zien dat wij de consumenten een bijdrage kunnen leveren door
de juiste producten te kopen waarvan sommige gewoon al in de
supermarkt te vinden zijn Dit boek is een must voor iedereen die geiumlnteresseerd is in eerlijke
handel
Vrouwen en eerlijke handel
Florence Neyrinck Dan Azria - Brussel BTC 2012 - 63 p
ill
Wereldwijd staan vrouwen nog steeds niet op gelijke voet met
mannen ze verdienen minder genieten niet dezelfde rechten en
hebben minder toegang tot middelen en onderwijs Dit is niet
alleen oneerlijk maar ook contraproductief In de brochure
Vrouwen en eerlijke handel toont het Trade for Development
Centre dat eerlijke handel een sterk wapen is dat zowel vrouwen als hun omgeving ten goedehellip
lees meer komt TDC belicht in deze brochure de situatie in Zuid-Amerika Afrika en Azieuml en
beschrijft in elk van deze regios een aantal opmerkelijke fairtrade initiatieven
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
15
Eerlijk duurt het langst
Oxfam ism Studio Globo ndash 2015 ndash digitale lessenreeks
Doelgroep 3e graad lager onderwijs
URL httpdigibordoxfamwereldwinkelsbenl
Eerlijk duurt het langst is een uitgewerkt lespakket met achtergrond informatie naar waar de
leerkracht kan verwijzen Deze lessuggesties behandelen de complexe problematiek van de
wereldhandelsregels en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde welvaartsspreiding
Marktfalingen en handelsbelemmeringen passeren de revue op maat van de doelgroep Hierbij
focussenwe op machtsconcentratie in de voedselketens een probleem dat zowel in het Zuiden als
in het Noorden een verlies aan welvaart betekent We voeden daarbij graag de verontwaardiging
van de meisjes en jongens over deze onrechtvaardige situatie
Wat de pot schaft ndash aan tafel bij boeren in het zuiden
URL httpsissuucomngobevrijdewerelddocskookboek1e=60354402525896
BEVRIJDE WERELD organiseert al vele jaren inleefreizen Het hoogtepunt voor de inleefreizigers
is het verblijf bij de boerenfamilies Die ervaringen hebben zij nu verzameld in het
kookboekje WAT DE POT SCHAFT ndash AAN TAFEL BIJ BOEREN IN HET ZUIDEN Daarin
bundelen ze recepten uit West-Afrika Bolivia en de Filippijnen en vertellen ze tegelijkertijd het
verhaal achter voedsel(on)zekerheid Velt Sint-Niklaas en Oxfam-Wereldwinkel Sint-Niklaas
becommentarieumlren de ingredieumlnten elk vanuit hun invalshoek duurzaam tuinieren met aandacht
voor biodiversiteit en Fairtrade
En verder
Vanuit eerlijke handel kan je makkelijk linken leggen naar een heleboel andere
themarsquos Denk bijvoorbeeld aan mensenrechten duurzame ontwikkeling en sociale
rechtvaardigheid Wat wij hier consumeren heeft een invloed op het Zuiden denk
maar aan de arbeidsomstandigheden in de kledingproductie recht op een eerlijke
prijs voor de boer in het Zuidenhellip
Ook voor die themarsquos kan je terecht bij Kleur Bekennen
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
16
Provinciaal Documentatiecentrum Atlas
Carnotstraat 110
T 03 338 71 66
Onderwijsbibliotheek Vlaamse Gemeenschapscommissie
Marcqstraat 16-18
T 02 210 63 93
Wereldcentrum provincie Oost-Vlaanderen
Gaspar de Craeyerstraat 2 (Leopoldskazerne)
T 09 265 99 78
Educatief Centrum provincie Limburg
Universiteitslaan 1
T 011 23 82 45
Bibliotheek van UC Leuven-Limburg
Hertogstraat 178 (Heverlee)
T 016 26 74 01
Wereldhuis West-Vlaanderen
Hugo Verrieststraat 22
T 051 26 50 58
Waar wwwkleurbekennenbe gt Zoek je goed materiaal gt Online databanken
Contacteer Erika Nobels Verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen
erikanobelsbtcctborg
T 02 505 19 02
Top Related