Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 2.
Inleiding __________________________________________________________ 3
Toeristische overnachtingen _________________________________________ 4
Het aanbod ____________________________________________________________ 4
Aantal toeristische overnachtingen ________________________________________ 8
Meeting Industry __________________________________________________ 30
Het aanbod van vergaderzalen ___________________________________________ 30
Aantal vergaderingen van internationale verenigingen - UIA __________________ 31
Aantal vergaderingen van internationale verenigingen - ICCA _________________ 32
Beurzen en Salons _____________________________________________________ 33
Culturele toeristische diensten ______________________________________ 34
Het aanbod in musea en toeristische attracties _____________________________ 34
Aantal bezoekers van Musea en Attracties _________________________________ 34
Culturele rondleidingen en Greeters ______________________________________ 35
Eenmalige en terugkerende evenementen __________________________________ 36
Vervoer _________________________________________________________ 38
Luchthavens __________________________________________________________ 38
Brussels Airport – Zaventem _____________________________________________ 39
Spoorwegen __________________________________________________________ 40
Prestaties van Brussel inzake toegankelijkheid _____________________________ 41
Duurzaam toerisme _______________________________________________ 43
De troeven van Brussel wat duurzaamheid betreft ___________________________ 43
De Eco-Labels _________________________________________________________ 44
Aanbod logies ondernemingen en vergaderzalen met eco-label ________________ 45
De Green City Index ____________________________________________________ 47
Villo ! ________________________________________________________________ 48
Groene ruimtes ________________________________________________________ 48
Reizigers met beperkte mobiliteit _________________________________________ 50
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 3.
Inleiding
Hier is jaargang 2012 van het jaarverslag van het Observatorium voor Toerisme in Brussel. Het werd
opgemaakt in een partnerschap tussen VISITBRUSSELS, Wallonie-Bruxelles Tourisme en Toerisme
Vlaanderen.
Dit document is de vrucht van de verzameling en de behandeling van de gegevens die onder meer
werden aangeleverd door de FOD Economie, de Franse Gemeenschapscommissie, MKG Hospitality,
Tourmis en toeristische dienstverleners zoals de musea en attracties. Voor de opmaak werd een
doeltreffende methode gebruikt die alle Brusselse toeristische sectoren erkennen.
Uit de cijfers en grafieken van dit verslag kunnen enkele grote trends voor 2012 gelicht worden:
• ondanks de economische crisis en dankzij de sterke groei in de voorbije twee jaar, slaagt
Brussel erin om zich te stabiliseren en zelfs licht vooruit te gaan wat het aantal
overnachtingen betreft (+0,1 %);
• het stadstoerisme vordert zeer bevredigend, vergeleken met de andere sectoren;
• het vrijetijdstoerisme zwakte iets af, maar een duidelijke opleving trok de cijfers voor de
laatste maanden van 2012 op;
• de buitenlandse overnachtingen nemen toe en vertegenwoordigen 80,6 % van het totaal.
Tot de factoren die een rol speelden in deze positieve evolutie behoort zeker de uitbreiding van het
hotelaanbod met vijf nieuwe hotels (424 kamers) die in 2012 de deuren openden. De nieuwe projecten
die voor 2013 en de volgende jaren op stapel staan, bevestigen de belangstelling van de sector voor
de ontwikkeling van het toerisme in Brussel. Meteen wordt zo ook op koers gebleven wat de uitdaging
betreft die in 2010 werd aangegaan, namelijk het aantal overnachtingen verdubbelen tot 10.000.000 in
2020.
Het Brussels professioneel toerisme houdt goed stand ten opzichte van de wereldwijde economische
moeilijkheden en kan in deze omstandigheden trots zijn op zijn vooruitgang met 2,4 %. Dit resultaat
verstevigt de positie als eerste Europese stad voor congressen van verenigingen (UIA).
En omdat het zaak is om de evoluties in deze belangrijkste economische sector goed in het oog te
houden, worden de actoren van het toerisme in de loop van het jaar ook geregeld op de hoogte
gebracht met Barometers die een overzicht geven van de schommelingen in de overnachtingen, de
bezettingsgraad van de hotels en de bezoekersaantallen van de musea en attracties.
Al deze maandelijkse rapporten zijn doorlopend beschikbaar op de site van het Observatorium voor
Toerisme in Brussel: www.visitbrussels.be (Menu “Observatorium”)
Frédéric Cornet
Manager Observatorium voor toerisme te Brussel
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 4.
Toeristische overnachtingen
Het aanbod
Toeristisch logiesaanbod
Type Aantal vestigingen Aantal kamers Capaciteit in aantal plaatsen / bedden
Hotels 193 17 172 34 955 plaatsen
Jeugdlogiesaanbod
(jeugdherbergen en logies voor jeugdbewegingen)
10 195 1 504 bedden
Erkende Gastenkamers 106 190 409 plaatsen
Gastenkamers inbegrepen in de gegevens van de ADSIE
72 142 326 plaatsen
Appart-hotels (schatting) 100 6 500
Bronnen : Hotels, jeugdlogies en Gastenkamers in de gegevens van de ADSIE : ADSIE / Erkende
Gastenkamers : Cocof / Appart-hotels : schatting van het observatorium voor toerisme (2009)
Opmerking: sinds juni 2012 zijn de overnachtingsgegevens van de B&B’s (72 op de 106 die door de
Franse Gemeenschapscommissie erkend zijn) opgenomen in de gegevens van de ADSEI. Met het
oog op samenhang in de gegevens zullen de gegevens van die overnachtingen voortaan dus
gebaseerd zijn op deze gastenkamers en niet langer op de gegevens van Bed&Brussels zoals
vroeger.
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 5.
Hotelaanbod
Type Aantal vestigingen Aantal kamers Capaciteit in aantal bedplaatsen
Hotels 193 17 172 34 955
Sterren :
5***** 12 2 176 4 382
4**** 52 8 104 16 521
3*** 64 5 200 10 491
2** 37 946 1 920
1* 14 346 710
Andere 14 400 931
Aantal kamers :
<25 47 728 1 622
25 – 99 87 4 667 9 508
100 – 249 45 7 011 14 079
250 en + 14 4 766 9 746
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 6.
Aantal vestigingen per gemeente en capaciteit in kamers of bedden
Gemeente Hotels Jeugdlogies
(capaciteit in bedden)
Aantal erkende gasten-kamers
Gasten-
kamers in
de ADSIE
bestanden
Totaal 3
***
2
**
1
*
Niet
gekl.
Brussel 99
8 710
7
1 466
31
4 041
28
2 393
20
468
7
176
6
166
4
609
17
38
13
33
Sint-Gillis 25
1 905 -
7
801
8
782
3
111
3
75
4
136 -
7
14
4
8
Elsene 17
1 547
2
438
5
730
7
323
1
22
1
13
1
21
1
160
5
11
3
8
Sint-Joost-ten-Noode
14
1 270 -
3
1 270
7
756
2
31
1
18
1
36
1
240 - -
Schaarbeek 9
645 -
1
354
3
94
4
163
1
34 - -
19
26
15
20
Etterbeek 6
701
1
149
2
456
1
47
1
27 -
1
22 -
9
16
7
13
Anderlecht 6
445
1
60 -
4
353
1
32 - - -
3
6
1
3
Sint-Lambrechts-Woluwe
5
348 -
1
126
2
180
2
42 - - -
4
9
5
12
Evere 4
466 -
2
326
1
120
1
20 - - -
1
2
1
2
Ganshoren 2
49 - - - -
1
30
1
19 -
2
3
1
2
Watermaal-Bosvoorde
2
17 - -
1
11
1
6 - - -
8
12
5
8
Ukkel 1
101 - -
1
101 - - - -
6
9
3
8
Sint-Pieters-Woluwe
1
63
1
63 - - - - - -
6
12
2
3
Vorst 1
40 - -
1
40 - - - -
3
6
2
5
Jette 1
24 - - -
1
24 - - -
4
4
3
3
Sint-Jans-Molenbeek
- - - - - - - 2
241
1
1 -
Oudergem - - - - - - - 1
164
8
13
5
9
Koekelberg - - - - - - - 1
90
2
5
1
2
Sint-Agatha-Berchem
- - - - - - - - 1
3
1
3
Totaal 193
17 172
12
2 176
52
8 104
64
5 200
37
946
14
346
14
400
10
1 504
106
190
72
142
Bron : Hotels, jeugdlogies en gastenkamers in de ADSIE gegevens : ADSIE / Erkende Gastenkamers : Cocof
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 7.
Hotelprojecten in Brussel
Naam van het project Opmerkingen Gemeente Omvang Datum
Tanglia Hotel (5*****) Renovatie van het Sodehotel (4****)
Sint-Lambrechts-Woluwe
(UCL St Luc)
181 kamers
(voordien 126)
2013
Hotel Astoria (5*****) Renovatie van het hotel Astoria
Brussel Stad
(Koningsstraat)
142 kamers
(voordien 109)
2014
Motel One Royale 120 (2**) Herbestemming van de kantoren van de krant “Le Soir”
Brussel Stad
(Koningsstraat)
490 kamers +
210 m² voor shopping
2014
Nexity - Orion International
Nieuw hotel Etterbeek
(Belliardstraat)
110 kamers 2014
Gésu (5*****) Nieuw hotel Sint-Joost-ten-Noode 75 kamers + vergaderzalen en parking
2015-2016
Neo Project op de Heyzel
Min. 500 kamers
Congres centrum van 5.000 plaatsen
Bron : CBRE / Observatorium voor Toerisme
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 8.
Aantal toeristische overnachtingen
Alle vestigingen
Samenvatting van de overnachtingen in 2012
Gegevens % van het totaal Evolutie 2011-2012
Aankomsten 3 165 092 -0.6%
Overnachtingen 5 978 378 +0.1%
Gemiddelde verblijfsduur 1.89 jours +0.7%
Recreatieve overnachtingen 2 727 155 45.6% -2.5%
Professionele overnachtingen 3 250 599 54.4% +2.4%
Overnachtingen in hotels 5 694 074 95.2% +1.0%
Overnachtingen in jeugdlogies 272 634 4.6% -18.5%
Overnachtingen in gastenkamers*
11 670
Hotels – Bezettingsgraad 71.0% +0.6 points
Hotels – Gemiddelde prijzen 107.91 € -2.0%
Hotels – RevPAR 77.37 € -1.1%
Overnachtingen uit België 1 162 661 19.4% -2.6%
Overnachtingen uit het buitenland
4 815 717 80.6% +0.8%
- Frankrijk 767 082 12.8% -1.2%
- Verenigd Koninkrijk 498 476 8.3% +2.5%
- Spanje 415 359 6.9% -8.4%
- Duitsland 386 945 6.5% -6.8%
- Verenigde Staten van Amerika
357 999 6.0% +2.0%
Bronnen : Aankomsten en Overnachtingen : ADSIE – bezettingsgraden en prijzen van de hotels:
MKG Hospitality
* Opmerking: De overnachtingen in gastenkamers worden sinds juni 2012 verwerkt door de
ADSEI en zijn voortaan opgenomen in het totale aantal overnachtingen.
Wij tonen hun evolutie ten opzichte van het verleden niet omdat de bronnen en de
perimeter verschillen.
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 9.
Totaal van aankomsten en overnachtingen sinds 2000
Bron : ADSIE
Overnachtingen per reden sinds 2000
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 10.
Overnachtingen per gemeente (2012) – Brussel en omgeving
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 11.
Opm. : Om redenen van vertrouwelijkheid zijn gemeenten met te weinig logies niet inbegrepen in deze cijfers. Bron : ADSIE.
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 12.
Overnachtingen per land van herkomst - 2012
Opm. : De pijlen in de tweede kolom geven de evolutie van de marktpositie tov 2011 aan.
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 13.
Overnachtingen – vergelijking en evolutie
Bron : ADSIE
Totaal van de overnachtingen per maand
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 14.
Overnachtingen per maand per type logies
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 15.
Overnachtingen 2012 en evolutie 2011-2012 - Vergelijking per markt
Opm. : de blauwe lijn staat voor de gemiddelde evolutie van alle landen
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 16.
Ontwikkeling van de overnachtingen per land
België
Bron : ADSIE
Frankrijk
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 17.
Verenigd Koninkrijk
Bron : ADSIE
Spanje
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 18.
Duitsland
Bron : ADSIE
Nederland
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 19.
BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China)
Bron : ADSIE
Nationale vergelijking
Overnachtingen in andere Belgische steden
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 20.
Europese vergelijking
Overnachtingen in andere Europese steden – totaal van overnachtingen
Opm. : een * betekent dat het type logies inbegrepen in het totaal verschillend is van Brussel.
Bron : ECM
Overnachtingen in andere Europese steden – internationale overnachtingen
Opm. : een * betekent dat het type logies inbegrepen in het totaal verschillend is van Brussel.
Bron : ECM
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 21.
Percentage van de internationale overnachtingen in de grootste Europese steden
Opm. : een * betekent dat het type logies inbegrepen in het totaal verschillend is van Brussel.
Bron : ECM
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 22.
Hotels
Overnachtingen in hotels per maand
Bron : ADSIE
Bezettingsgraden en prijzen
Bron : MKG Hospitality
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 23.
Bron : MKG Hospitality
Bezettingsgraden en prijzen per hotelcategorie en wijk
Bron : MKG Hospitality
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 24.
Bezettingsgraad en gemiddelde prijzen volgens evolutie van het aanbod
Bronnen : MKG Hospitality en ADSIE
Overnachtingen per hotelcategorie
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 25.
Recreatieve / Professionele overnachtingen per hotelcategorie
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 26.
Overnachtingen per land - Hotels
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 27.
Jeugdlogies
Overnachtingen in jeugdlogies
Bron : ADSIE
Overnachtingen per land in jeugdlogies
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 28.
Gastenkamers
2012 Evol
Aankomsten 5.093 -
Overnachtingen 11.670 -
Gemiddelde verblijfsduur 2.3 jours
Recreatieve overnachtingen
Professionele overnachtingen
7.184 (61.6%)
4.486 (38.4%)
Bron : ADSIE
* Opmerking: De overnachtingen in gastenkamers worden sinds juni 2012 verwerkt
door de ADSEI en zijn voortaan opgenomen in het totale aantal overnachtingen.
Wij tonen hun evolutie ten opzichte van het verleden niet omdat de bronnen en de
perimeter verschillen.
Overnachtingen per maand in gastenkamers
Bron : ADSIE
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 29.
Ovenachtingen per land in gastenkamers
Bron : Bed & Brussels
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 30.
Meeting Industry
Het aanbod van vergaderzalen
Vergaderzalen in venues (in Brussel en omgeving)
Type Meer dan
1.000
500 tot
1.000
250 tot 500
100 tot 250
Minder dan 100
Capaciteit van de grootste zaal
Banket Theater
Theaters en concertzalen
5 5 5 2 0 800 8.000
Centra voor conferenties en tentoonstellingen
4 3 4 6 10 3.500 6.000
Historische gebouwen en musea
5 7 16 27 20 3.000 2.500
Moderne en hedendaagse gebouwen
3 7 14 15 16 1.100 1.200
Culturele / sport- centra
1 5 5 23 7 1.000 800
Bron : Let’s Meet 2013 - VISITBRUSSELS
Vergaderzalen in hotels (in Brussel en omgeving)
Hotelcategorie Aantal hotels met minstens 1 zaal
Capaciteit van de grootste zaal
Banket Theater
5 Sterren Hotels 13 850 1.050
4 Sterren Hotels 51 570 800
3 Sterren Hotels 43 300 300
2 Sterren Hotels 1 - 40
Bron : Let’s Meet 2013 - VISITBRUSSELS
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 31.
Aantal vergaderingen van internationale verenigingen - UIA
UIA = Union of International Associations
Bron : U.I.A.
De UIA houdt in zijn statistieken rekening met de bijeenkomsten die worden georganiseerd en/of
gesteund door internationale organisaties die opgenomen zijn in het “Yearbook of international
organisations” en in de “International Congress calendar”.
De criteria voor deze bijeenkomsten zijn:
Minstens 300 deelnemers
Minstens 40 % buitenlanders
Minstens 5 nationaliteiten
Minimumduur: 3 dagen
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 32.
Aantal vergaderingen van internationale verenigingen - ICCA
ICCA = International Congress and Convention Association
Bron : I.C.C.A.
De gegevens van de ICCA betreffen enkel bijeenkomsten van organisaties die aan de volgende
criteria voldoen:
Minstens 50 deelnemers
Herhaaldelijk georganiseerd worden in minstens drie verschillende landen
Bijeenkomsten met deelnemers van minstens drie verschillende nationaliteiten
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 33.
Beurzen en Salons
Aantal bezoekers aan beurzen en salons te Brussel in 2012
Naam Plaats Data 2012 Publiek, prof. Of
beide
Bezoekers
Autosalon Brussels Expo 10-22/01 Publiek 630.000
Batibouw Brussels Expo 1-11/03 Pub. & Prof. 310.000
Voedingssalon Brussels Expo 6-21/10 Publiek 131.297
Vakantiesalon Brussel Brussels Expo 2-6/02 Publiek 101.286
Foire du Livre Tour & Taxis 1-5/03 Publiek 60.000
Mobicar Brussels Expo 29/09-4/10 Publiek 28.600
Zenith Brussels Expo 21-25/12 Publiek 27.175
European Seafood Brussels Expo 24-26/04 Prof. 25.600
Eurantica Brussels Brussels Expo 22/03-1/04 Publiek 25.000
Art Brussels Brussels Expo 18-22/4 Publiek 20.000
Culinaria 2 Tour & Taxis 31/05-3/06 Publiek 20.000
Creativa Brussels Expo 15-18/03 Publiek 17.000
Estetika Brussels Expo 17-19/03 Prof. 16.100
Affordable Art Fair Tour & Taxis 8-12/02 Publiek 15.000
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 34.
Culturele toeristische diensten
Het aanbod in musea en toeristische attracties
In 2012 waren er in Brussel 107 musea, 4 attracties en 1 multicultureel centrum.
Met 107 musea bekleedt Brussel de derde plaats op de Europese ranglijst, na Berlijn (133)
en Londen (115). Daarna volgen Wenen, Boedapest en Madrid (Bron : Eurostat –
Stadsaudit)
Aantal bezoekers van Musea en Attracties
Bron : VISITBRUSSELS
Op een panel van 27 musea en attracties werd in 2011 een bezoekersaantal van 1.84 miljoen
gehaald, een stijging van 6.3% tegenover 2010.
Musea en attracties die tot het panel behoren : Aquarium van Brussel, Atomium, Bruxella 1238, Belgisch Stripcentrum, Coudenberg, Editions Jacques Brel, Experience Brussels, Broodhuis, Horta-huis, MIM, Belgisch Museum van de Vrijmetselarij, BELvue museum, Museum van de Nationale Bank, Museum van de Hallepoort, Kindermuseum, Museum der Letteren en Manuscripten, Musea van het Verre Oosten, Jubelparkmuseum (KMKG), Museum van het Kostuum en de Kant, Speelgoedmuseum, René Magrittemuseum, Schaarbeeks Museum van het Bier, van Buuren Museum, Museum voor Natuurwetenschappen, Museum voor de Oudere Technieken, Parlamentarium en Planetarium.
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 35.
Culturele rondleidingen en Greeters
In 2011-2012 voerde Charlotte Raymond, een studente aan het IGEAT, een diepteanalyse
uit over de sector van de rondleidingen in Brussel, zowel wat de vraag als wat het aanbod
betrof.
Dit zijn de belangrijkste conclusies:
- Er bestaan 72 organismen die rondleidingen aanbieden in Brussel
- In 2011 werden ongeveer 14.000 rondleidingen georganiseerd
- Meer dan 290.000 mensen namen deel aan deze rondleidingen
- Belgen waren het best vertegenwoordigd (70%), gevolgd door Fransen, Engelsen,
Duitsers en Nederlanders.
De Greeters van Brussel zijn inwoners met een grote passie voor Brussel die vrijwillig een
deel van hun tijd vrijmaken om de bezoekers mee te loodsen naar hun eigen favoriete
plekjes, om ze hun goede tips mee te geven en hun kijk op Brussel te tonen. Dit concept
belicht diverse facetten van Brussel, van de verkenning van een bepaalde buurt tot het
proeven van een lokaal bier, of wandelingen in het hart van de groene ruimtes of langs
weinig bekende plekken. De klemtoon ligt hier op authenticiteit en culturele uitwisseling.
Het team Greeters bestond eind 2012 uit 102 vrijwilligers met wie 1.152 toeristen (op 396
ontmoetingen) het experiment beproefden.
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 36.
Eenmalige en terugkerende evenementen
Eenmalige evenementen
Betalende terugkerende evenementen
Naam Plaats Data Aantal dagen Bezoekers
Brussels Summer Festival Verschillende plaatsen
11-22.08 12 105.000
Couleur Café Tour & Taxis 29/06-1/07 3 60.000
Internationaal Festival van de
Fantastische Film Tour & Taxis 5>17/04 13 60.000
Memorial Van Damme Koning Boudewijn
Stadion 16/09 1 47.000
Museum Night Fever Verschillende
musea 3/03 1 43.000
Festival Anima Flagey 17-26/02 10 26.000
Nuits Botanique Bota 10-21/05 12 28.480
Kunstenfestivaldesarts Verschillende
plaatsen 6>28/05 23 25.000
Eat ! Ter Kamerenbos 13>16/09 4 20.000
Nocturnes van de Brusselse
musea
Verschillende
musea
September-
December
13
Donderdagen 19.500
Brosella Groentheater 14-15/07 2 15.000
Naam Plaats Data Bezoekers
Terra Brasilis ING 20/10/2011 -
12/02/2012 50.000
Kubrick KMSKB 21/03 - 1/07 47.418
Jordaens en de Antieken KMSKB 12/10/2012 -
27/01/2013 32.222
Prinses Marie-José, tussen België en
Italië - Een koninklijke garderobe KMKG
9/10/2011 -
6/03/2012 13.880
Utamaro KMKG 3/04 - 27/05 11.005
Walking with dinosaurs Brussels Expo 30/11 - 09/12 10.000
Eeuwenoud Cyprus – Wisselwerking
van culturen. KMKG 31/10 - 17/02 9.097
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 37.
Gratis terugkerende evenementen
Naam Plaats Data Aantal dagen
Bezoekers
Winterpret Sint-Katelijneplein
en omgeving
25/11/2012 -
1/01/2013 37 1.500.000
Kermis van Brussel Zuidlaan 12/07 - 18/08 31 1.400.000
Brussel Bad Akenkaai 6/07-12/08 33 320.000
Brussels Jazz Marathon Verschillende
plaatsen in de stad 27>29/05 2 255.000
Euroferia Andaluza Atomium 1>3/06 3 170.000
Bezoek aan Koninklijk Paleis Paleizenplein 24/07-9/09 42 141.564
Nuit Blanche Verschillende
plaatsen in de stad 1/10 1 90.000
Stripfeest Verschillende
plaatsen in de stad 10-11/09 2 84.000
Belgian Pride Verschillende
plaatsen in de stad 12/05 2 70.000
20 Km van Brussel Parcours in de stad 27/05 1
31.152 lopers
150.000
toeschouwers
Marathon van Brussel en
andere wedlopen Parcours in de stad 6/10 1
12.544 lopers
12.000
toeschouwers
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 38.
Vervoer
Luchthavens
Aantal reizigers in de luchthavens
Bron : Brussels Airport / Brussels South Charleroi Airport
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 39.
Brussels Airport – Zaventem
Bestemmingen van en naar Zaventem
Continent Ganse jaar In het seizoen Nieuwe routes in
2012
Gestopte routes in
2012
Europa 90 45 6 5
Afrika 41 4 1 2
Midden-Oosten 8 0 0 3
Centraal- en Zuid-Amerika 7 0 0 2
Noord-Amerika 8 0 0 0
Asia-Pacific 7 0 0 2
TOTAAL 161 49 7 14
Bron : Brussels Airport
Aantal reizigers per maand
Bron : Brussels Airport
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 40.
Top 10 van de bestemmingen in aantal reizigers
Europa Buiten Europa
2011 2012 Evol. 2011 2012 Evol.
Madrid 580 280 561 757 -3.2% New York* 581 658 664 152 +14.2%
Londen* 517 519 548 544 +6.0% Casablanca 192 835 194 262 +0.7%
Barcelona 508 726 523 191 +2.8% Tel Aviv 169 098 184 786 +9.3%
Genève 514 158 514 159 +0.0% Abu Dhabi 148 916 171 619 +15.2%
Rome* 514 507 486 410 -5.5% Washington 152 754 159 764 +4.6%
Kopenhagen 437 424 481 591 +10.1% Mumbai 130 071 151 670 +16.6%
Istanbul* 410 538 460 024 +12.1% Montreal 149 420 150 033 +0.4%
Milaan* 469 198 459 383 -2.1% Toronto 136 630 145 089 +6.2%
Frankfurt 462 180 450 607 -2.5% Monastir* 109 335 137 196 +25.5%
Antalya 432 922 450 386 +4.0% Delhi 130 601 127 417 -2.4%
* op alle luchthavens van de betrokken stad
Bron : Brussels Airport
Spoorwegen
Om redenen van vertrouwelijkheid geeft de NMBS geen informatie meer over haar HST-lijnen (Thalys
/ Eurostar).
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 41.
Prestaties van Brussel inzake toegankelijkheid
Eurostat maakt in zijn Urban Audit een vergelijking van 378 steden in Europa, op basis van
verschillende toegankelijkheidscriteria.
Multimodale toegankelijkheidsindex
Top 10 (EUR-27 = 100)
1 Frankfurt am Main 190
2 Düsseldorf 187
3 Darmstadt 180
4 Mainz 179
5 Mülheim a.d.Ruhr 177
6 Brussel 177
7 Parijs 177
8 Wiesbaden 175
9 Amsterdam 171
10 Essen 169
Toegankelijkheidsindex via de lucht
Top 10 (EU-27=100)
1 Frankfurt am Main 187
2 Düsseldorf 184
3 Darmstadt 178
4 Brussel 177
5 Mainz 175
6 Parijs 175
7 Amsterdam 175
8 Wiesbaden 173
9 Mülheim a.d.Ruhr 172
10 Stevenage 167
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 42.
Toegankelijksheidsindex via de weg
Top 10 & Brussel (EU-27 = 100)
1 Bochum 209
2 Mülheim a.d.Ruhr 208
3 Köln 207
4 Essen 207
5 Düsseldorf 207
6 Dortmund 207
7 Frankfurt am Main 199
8 Mönchengladbach 197
9 Moers 194
10 Darmstadt 194
... ... ....
19 Brussel 186
Toegankelijkheidsindex via het spoor
Top 10 (EU27=100)
1 Köln 236
2 Düsseldorf 233
3 Frankfurt am Main 230
4 Parijs 225
5 Mülheim a.d.Ruhr 225
6 Mönchengladbach 223
7 Mainz 223
8 Essen 220
9 Brussel 217
10 Bonn 214
Bron : Eurostat – referentieperiode : 2003-2006
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 43.
Duurzaam toerisme
De troeven van Brussel wat duurzaamheid betreft
• Dicht net van HST- en luchtverbindingen voor het internationaal vervoer.
• Een waardering van accommodaties die zich onderscheiden door de kwaliteit van
hun milieubeheer (eco-labels, milieu certificeringen).
• Een stad die toegankelijk is voor personen met beperkte mobiliteit, Brussel voor
Allen.
• Een groen Gewest : 8.000 hectaren groene ruimten.
• Een voortdurende en geleidelijke vergroening van het Gewest die halverwege de
jaren 1990 begonnen is met de ontwikkeling van ‘aaneengesloten groene ruimtes’
die de groene zones en de biologische corridors in de openbare ruimte integreren.
• Een beleid voor het aanmoedigen voor groene gevels en daken.
• Opmerkelijke wandelruimtes zoals de Groene Wandeling, een traject van 63 km, het
bijna 5.000 hectare grote Zoniënwoud, een net van fietspaden dat voortdurend
uitgebreid wordt, een net van Grote Routepaden, talloze parken, enz.
• Een voortrekkersrol in de ontwikkeling van het «REseau Vert EuRopéen» (REVER),
het netwerk Véloroute en de Voie Verte.
• Een rijke biodiversiteit die beschermd moet worden: bijna 800 planten en 45
zoogdiersoorten, waaronder 17 soorten vleermuizen, 92 soorten nestvogels, enz.
• Een bijenpopulatie die het goed stelt en honing van voortreffelijke kwaliteit
produceert.
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 44.
De Eco-Labels
Het rapport van het Observatorium onderscheidt 4 types milieukeurmerken :
Het internationale label “Groene Sleutel”
De Groene Sleutel is het internationale ecolabel dat vandaag erkend wordt door meer
dan 2.100 toeristische infrastructure in de wereld.
Het wordt jaarlijks toegekend aan toeristische accomodaties – hotels, gastenkamers,
jeugdherbergen, campings, conferentiecentra en attractieparken – op basis van
beoordelingscriteria die slaan op het algemene milieubeleid, het afval-, water en
energiebeheer, de groene ruimten, de voeding, het milieuonderwijs, de mobiliteit, enz.
Via deze uitmuntendheidscriteria wil het programma Groene Sleutel de duurzame
ontwikkeling binnen de toeristische sector bevorderen.
Meer informatie op : www.groenesleutel.be
Het gewestelijk label «Ecodynamische onderneming»
Dit label wordt toegekend aan de Brusselse ondernemingen, klein of groot, openbaar,
privé of vzw, die goede praktijken toepassen op het gebied van milieubeleid. Tot die
praktijken behoren een rationeel afvalbeleid, constante inspanningen om energie te
besparen, aansporingen en faciliteiten ter bevordering van de zachte mobiliteit bij de
werknemers, enz. De ondernemingen kunnen een tot drie sterren krijgen naargelang
de ondernomen inspanningen. Dit label kan als opstap dienen naar het internationale
label «Groene Sleutel».
Meer informatie op : www.leefmilieubrussel.be
Eco-Management and Audit Scheme (EMAS)
Het Europees Milieumanagement- en Auditschema (EMAS) is een managementtool
voor bedrijven en andere organisaties om hun totale milieuprestatie te evalueren, te
rapporteren en te verbeteren. Het schema is sinds 1995 beschikbaar voor toepassing
door bedrijven en was aanvankelijk beperkt tot de industriële sector. Sinds 2001 is
EMAS beschikbaar voor alle economische sectoren, ook de openbare diensten en de
privé-dienstverlening.
Meer informatie op : http://europa.eu/youreurope/business/environment/emas-
certification/index_nl.htm
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 45.
Het Green Globe International Label
Green Globe is het certificeringsprogramma voor de wereldwijde toeristische en
reisindustrie. Leden van Green Globe besparen energie en water, drukken de
bedrijfskosten, dragen positief bij tot de lokale gemeenschap en hun leefmilieu en
voldoen aan de hoge eisen van groene zaken- en vrijetijdstoeristen.
De Green Globe Standard is een gestructureerd systeem voor de evaluatie van de
duurzaamheidsprestatie van het zaken- en vrijetijdstoerisme en de toeleveranciers. De
bedrijven in die sector kunnen verbeteringen en documenten invoeren die leiden tot de
certificering van hun duurzame activiteiten en duurzaam management.
De Green Globe Standard is een verzameling van 337 nalevingsindicatoren die van
toepassing zijn op 41 individuele duurzaamheidscriteria. De toepasselijke indicatoren
verschillen naargelang van het type certificering, het geografisch gebied en ook lokale
factoren.
Meer informatie op : www.greenglobe.com
Aanbod logies ondernemingen en vergaderzalen met eco-label
Logies
Groene Sleutel
Aloft Brussels Schuman
Four Points by Sheraton Brussels
Ibis Brussels Centre Zuidstation
NH Atlanta
NH Hotel du Grand Sablon
NH Stéphanie
Park Inn by Radisson Brussel Zuid
Plaza Brussels (Le)
Radisson Blu EU
Radisson Blu Royal Hotel
Stanhope Hotel
Thon Hotel EU
Jeugdherberg 3 Fontaines
Jeugdherberg Jacques Brel
Bron : Let’s Meet 2013 - VISITBRUSSELS
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 46.
Ecodynamische onderneming (LEE)
3 Sterren Label Silken Berlaymont Brussels
2 Sterren Label Four Points by Sheraton Brussels
Le Méridien Brussels
Le Plaza Brussels
Made in Louise
Radisson Blu EU
Radisson Blu Royal Hotel
Sheraton Brussel
Stanhope Hotel
Sleepwell – Espace du Marais (Jeugdherberg)
1 Ster Label (The) Dominican
(Hotel) La Légende
Pacific Café Hotel
Rocco Forte Amigo
Saint Nicolas
Source : Let’s Meet 2013- VISITBRUSSELS
Andere Labels
EMAS Martin’s Central Park
Green Globe Crowne Plaza Brussels - Le Palace
Source : Let’s Meet 2013- VISITBRUSSELS
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 47.
Meeting venues
Groene Sleutel
Concert Noble (Europese wijk)
The Event Lounge (Schaerbeek)
The « Theatre » at Hotel Le Plaza (Bruxelles Rogier)
Tour & Taxis
Source : Let’s Meet 2013- VISITBRUSSELS
Ecodynamische onderneming (LEE)
3 Sterren Label Nationale Bank van België (Brussel-Grote Markt)
2 Sterren Label Ancienne Belgique (Brussel-Grote Markt)
La Monnaie – Opera House (Brussel-Grote Markt)
Mundo Duurzame Ontwikkeling (Elsene)
Trammuseum (Sint-Pieters-Woluwe)
The « Theatre » - Hotel Le Plaza (Bruxelles Rogier)
1 Ster Label ING Belgium (Etterbeek)
Museum des Sciences Naturelles (Europese wijk)
Tour & Taxis (Bruxelles Rogier)
Source : Let’s Meet 2013- VISITBRUSSELS
De Green City Index
De Green City Index is een index die het milieubeleid van 30 Europese steden evalueert
uitgaand van openbare statistieken over 30 indicatoren die 8 grote thema’s bestrijken : goed
bestuur in milieuzaken, waterbeheer, grond- en afvalbeheer, energieverbruik, kwaliteit van
de gebouwen, transport, CO2-uitstoot en luchtkwaliteit.De cijfergegevens worden
geïnterpreteerd rekening houdend met de specifieke context van elke stad en samengevat in
één enkele quotering. De door Siemens gesponsorde studie wordt uitgevoerd door de cel
Economist Intelligence Unit van de krant The Economist.
Brussel bekleedt de 9de plaats op 30 Europese hoofdsteden, vóór Parijs en Londen, in de
European Green City Index, een rangschikking van duurzame steden. In de categorie
openbaar milieubeleid staat Brussel zelfs op de eerste plaats, samen met Kopenhagen.
Meer informatie op : http://www.siemens.com/entry/cc/en/greencityindex.htm
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 48.
Villo !
Villo ! is de naam van het openbaar systeem voor fietsverhuur in Brussel.
2010 2011 2012 Evolutie
Aantal fietsen 2 000 2 400 3 625 + 51.0%
Aantal stations 162 174 300 + 72.4%
Aantal fietspalen 3 929 4 214 7 218 + 71.3%
Aantal langetermijnabonnees 23 967 26 743 31 927 +19.4%
Aantal kortetermijnabonnees 70 479 74 154 72 922 -1.7%
Totaal aantal abonnees 94 446 100 897 104 849 +3.9%
Bron : Villo resultaten 2012 - April 2013
Groene ruimtes
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft meer dan 8.500 ha groene oppervlakte. Dat is
meer dan de helft van de totale oppervlakte (16.138 ha) :
Bron : BISA
Privétuinen 32
Bossen en wouden
20
Parken en openbare tuinen
12
Privédomeinen 10
Braakland 7
Landbouwgrond 7
Andere 12
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 49.
Reservaten
Om de biodiversiteit van Brussel te beschermen, heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
14 natuurreservaten (130 ha) en 2 bosreservaten aangewezen.
Er zijn drie grote types natuurreservaten in het Brusselse Gewest:
De natuurreservaten
Het Moeraske
Het moeras van Ganshoren
Het moeras van Jette
Het Poelbos
Het Laarbeekbos
De Zavelenberg
Rietkraag Ter Bronnenpark
Kinsendael-Kriekenput
Het natuurreservaat van het Rood Klooster
De Verdronken-Kinderen-Vallei
De Vallei van de Vuilbeek
De Vallei van de Drie Fonteinen
De Pinnebeekpoel
De Vogelzangbeek
De archeologische reservaten
Het archeologisch reservaat van de Tumuli
Het archeologisch reservaat van “Bosvoorde-Vijvers "
De bosreservaten
Het bosreservaat van het Rood Klooster
Het bosreservaat van Gripensdelle
Observatorium voor toerisme te Brussel Pagina 50.
Reizigers met beperkte mobiliteit
Vervoer - Metro Een derde van de metrostations beschikt over een lift.
Elk van deze stations heeft ook een veiligheidsstreep die
op de grond is aangebracht.
Alle stations hebben tactiele tegels aan de perronranden,
geleidelijnen op de grond die leiden naar borden in Braille.
Visuele en auditieve aankondigingen zijn operationeel in
alle metrostellen.
Vervoer - Bus Alle buslijnen zijn uitgerust met een lage vloer.
Lijn 71 wordt in januari 2012 als de enige bus beschouwd
die volledig toegankelijk is.
Vervoer - Tram De nieuwe tramstellen van het type T3000 en T4000
hebben binnenin een aangepaste en ingerichte plaats.
De auditieve aankondiging is ook op deze voertuigen
operationeel.
Vervoer – Taxi’s Een honderdtal Brusselse taxi’s zijn uitgerust voor het
vervoeren van rolstoelgebruikers.
Vervoer - Trein Om in België te reizen, biedt NMBS Mobility personen met
beperkte mobiliteit een gratis dienstverlening aan,
speciaal ontworpen om treinreizen te vergemakkelijken
vanaf het vertrekstation tot het bestemmingsstation. In
131 Belgische stations wordt een aangepaste
dienstverlening aan personen met beperkte mobiliteit
voorzien, van de eerste tot de laatste trein en dit 7 dagen
op 7.
114 stations zijn toegankelijk voor personen met beperkte
mobiliteit met of zonder rolstoel.
17 stations werken samen met taxibedrijven die
afgestemd zijn op het vervoer van personen met een
rolstoel. Het betreft het vervoeren van personen met een
rolstoel van een station zonder dienstverlening naar een
station met dienstverlening.
Musea 32 musea zijn toegankelijk voor mensen met beperkte
mobiliteit.
Logies 75 hotels en jeugdherbergen zijn toegankelijk voor
mensen met beperkte mobiliteit.
Bron : Gids Brussel voor Allen 2012 – AMT Concept
Top Related