ALFABEELD ORGANISATIEONTWIKKELING
De Denkhoeden van De Bono Edward De Bono is een Brits psycholoog en auteur. Met het concept de ‘zes denkhoeden’ heeft hij een efficiënte en doeltreffende methode bedacht voor creatieve denkprocessen, besluitvorming en beeld of oordeelsvorming. Het doel van de methode is het stroomlijnen van dergelijke (denk)processen en ze hierdoor gemakkelijker, duidelijker en minder toevallig te maken. De Bono maakt onderscheid tussen zes verschillende denkwijzen in het denkproces. Deze denkwijzen noemt hij ‘denkhoeden’. Elke denkhoed wordt gekenmerkt door een eigen kleur. Het achterliggende principe is het idee dat onze brein op verschillende manieren kan denken. Je moet de brein (ofwel jezelf) hier alleen wel toe uitdagen. De Bono schetst dat elke manier van denken, zijn eigen toegevoegde waarde heeft. Het afwisselend inzetten van de zes denkwijzen geeft nieuwe informatie en inzichten. De 6 denkhoeden De Bono verdeeld een denkproces in de volgende zes denkwijzen:
Witte hoed
Objectieve waarnemingen en informatie, cijfers en onderzoeksresultaten
Wat zijn de feiten?
‘maagdelijk wit’
Rode hoed
Emoties, gevoel, ingevingen en intuïtie
Welk gevoel geeft het je?
‘kleur van het hart’
Zwarte hoed
Kritische blik, advocaat van de duivel en risico's
Wat zijn de nadelen?
‘zwarte toga van de advocaat’
Gele hoed
positief, optimistisch, voordelen en uitgaan van kansen en mogelijkheden.
Wat zijn de voordelen?
‘zonnetje in huis’
Groene hoed
Creativiteit, nieuwe inzichten en denkbeelden en beweging
Hoe kunnen we het oplossen?
‘vruchtbaar als de natuur’
Blauwe hoed
Overzicht behouden, procesbewaking, aansturen op resultaten, controle over de
uitkomsten van het (denk- of besluitvormings)proces.
Wat is de eindconclusie?
‘helikopterview vanuit de blauwe hemel’
ALFABEELD ORGANISATIEONTWIKKELING
Toepassingen De methodiek is zowel van toepassing op een individueel denkproces als op een groepsproces. Het kan behulpzaam zijn bij:
- Creatieve processen: patronen doorbreken, procesinrichting
- Besluit- en meningsvorming: eerst een compleet overzicht creëren
- Beeldvorming: analyse van probleem of situatie, visie, strategie, etc
- (Zelf)reflectie: welk denk- en vergadergedrag vertoon ik / wij?
- Teamreflectie: samenstelling van het team én inzicht in werkwijze
Resultaten Het gebruik van de methode geeft de volgende resultaten:
- efficiënt, doelmatig én prettig vergaderen
(minder stokpaardjes, veelpraterij, vermijdings- en duikgedrag, eindeloze
tegenwerpingen, ontkenning en ontkrachting, etc)
- bewustwording eigen (en andermans) (vergader)gedrag
- verbinding met elkaar en onderling begrip
- gestructureerd issues en vraagstukken aanpakken.
- vrijuit experimenteren met alternatieve denkwijzen
- doorbreken van vaste denkpatronen en ‘groepsdenken’
- betere besluiten met meer draagvlak
- optimale samenstelling van teams en werkgroepen
Tot slot
Hoewel het soms even wennen is aan de methodieken van De Bono, is het enthousiasme
over de toepasbaarheid ervan altijd groot. Je kunt het natuurlijk zo ludiek maken als je zelf
wilt. Of beter nog: zo ludiek als aansluit bij de doelgroep!
Vooral in een vergadercultuur als die van Nederland, is het een uitstekend hulpmiddel om de
‘angel’ uit de vergadering te verwijderen en met meer plezier en (gezamenlijk) profijt aan
vergaderingen deel te nemen.
Veel creativiteit, inspiratie en vergaderplezier gewenst!
Voor meer informatie:
Zes denkende hoofddeksels, Edward de Bono, 1995
Teach yourself how to think, Edward de Bono, 1996
Zes waarde insignes, Edward de Bono, 2006
Top Related