www.wiefm.eu1
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Governance van warmtenetten
Dr. Maurits Sanders
06-54260481
Gefördert durch:
www.wiefm.eu2
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Even voorstellen
Dr. Maurits Sanders
- Governance of technology and Innovation Saxion
- Partner ResetManagement
- Kerndocent Publiek-Private Samenwerking Nyenrode Business University
- Lid wetenschappelijke raad PPS Netwerk Nederland
- Bestuurslid Vereniging voor Bestuurskunde
- Auteur van onder meer: (i) Publiek-Private Samenwerking in de Nederlandse
Energiesector. Vorm en legitimiteit en (ii) Publiek-Private Samenwerking: kunst van het
evenwicht.
www.wiefm.eu3
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Samenwerken aan uitdagingen van de 21ste eeuw.Source image: http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/rutte-tegen-vn-schakel-bedrijven-bij-ontwikkelingshulp, geraadpleegd op 8 oktober 2015.
Afbeelding
www.wiefm.eu4
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Source image left: http://mvodatabase.nl/nieuwsoverzicht/nederlandse-overheid-moet-co2-uitstoot-sterk-terugdringen/, geraadpleegd op 13 november 2015
Source image right: http://degroenehub.nl/project/warmtenet-naar-waalsprong-en-waalfront/, geraadpleegd op 13 november 2015
Afbeelding Afbeelding
www.wiefm.eu5
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Verduurzamingsopgave
Source image left: http://www.hartvannederland.nl/top-nieuws/2014/meer-kinderen-leven-in-armoede/, geraadpleegd op 13 november 2015
Afbeelding
www.wiefm.eu6
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Potentie warmteSource image left: http://www.kleinarch.nl/projecten/scholen/erasmusschool-groningen-3/#voorblad, geraadpleegd op 26 september 2016
Source image right: http://www.rtvoost.nl/nieuws/default.aspx?nid=197892&_ga=1.27574591.2004459506.1474893792, geraadpleegd op 26 september 2016
Afbeelding Afbeelding
www.wiefm.eu7
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Makkerlijker gezegd dan gedaan
Source image left: HTTP://WWW.RTLNIEUWS.NL/NIEUWS/POLITIEK/RUTTE-TEGEN-VN-SCHAKEL-BEDRIJVEN-BIJ-ONTWIKKELINGSHULP
Source image right: http://www.autoblog.nl/nieuws/tien-komische-reacties-op-het-volkswagen-emissie-schandaal-80617, geraadpleegd op 8 oktober 2015.
Afbeelding Afbeelding
www.wiefm.eu8
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Source image: http://www.myrtevanlonkhuijsen.nl/health/waarom-en-wanneer-gaan-de-hakken-in-het-zand/, geraadpleegd op 20 mei 2016.
Afbeelding
www.wiefm.eu9
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Uitdagingen van de 21ste eeuw
Technologische innovaties leiden tot innovaties van governance. Voor wat betreft de aanpak
van maatschappelijke opgaven is er een roep om een andere, meer brede kijk op het
potentieel van intensieve samenwerking tussen publieke en/of private organisaties (soms
zelfs met betrokkenheid van burgers). (Sanders e.a., 2016)
Uitingsvormen: Esco’s, PPS-en, Triple Helix, Quadruple Helix, etc.
www.wiefm.eu10
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Samenwerken = designvraag
Vorm volgt functie
www.wiefm.eu11
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Governance in WIEfm
In kaart brengen van de bestuurlijk-juridische barrières die de realisatie van warmtenetten in
de weg staan en het beantwoorden van de vraag hoe deze kunnen worden weggenomen
zodat het potentieel van warmte kan worden benut.
Met behulp van een typologie kunnen we beoordelen of bepaalde technologische
toepassingen zich laten verbinden met governancestructuren (of andersom) of dat sprake is
van een mismatch.
Twee dimensies:
– aard van het netregime: publiek versus privaat
– complexiteit van de netfunctie: klein versus groot
www.wiefm.eu12
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Kenmerken dimensie:
aard van het netregime
(i) rechtsvorm (publiekrechtelijk/ privaatrechtelijk);
(ii) eigendom (100% overheid/ 100% particulier;
(iii) autonomie t.o.v. bestuurder (afhankelijk/ onafhankelijk);
(iv) taken/ activiteiten (wettelijke taak/ marktactiviteit);
(v) aard van de taken (gereguleerd/ gedereguleerd);
(vi) financiering (100% overheid/ 100% particulier;
(vii) marktomgeving (monopolie/ concurrentie);
(viii) waardeoriëntatie (duurzame energievoorziening en of leveringszekerheid/ commercieel
net).
(zie ook: Van Montfort, 2009)
www.wiefm.eu13
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Kenmerken dimensie:
complexiteit van de netfunctie
(i) schaal (binnen gemeentegrenzen/ gemeentegrensoverschrijdend);
(ii) productie (monopolist/ verscheidene producenten);
(iii) distributie (monopolist/ verscheidene distributeurs);
(iv) transport & levering (monopolist/ verscheidene handelaars);
(v) afnemers (één afnemer/ verscheidene afnemers);
(vi) energiebronnen (één bron/ verscheidene bronnen);
www.wiefm.eu14
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Doel van het onderscheiden van kenmerken
Met de kenmerken is het mogelijk om binnen de bestaande initiatieven patronen in
governancestructuren te herleiden.
Ideaaltypen behalen een optimale score.
Meer waarschijnlijk is dat er zich hybridevormen aan ons manifesteren.
www.wiefm.eu15
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Typologie van warmtenetten
Aard van het netregime
Publiek Hybride-vormen
Privaat
Complexiteit van de netfunctie
Gering/ eenvoudig
Ideaaltype 1Publiek/Een-voudig
Ideaaltype 2 Privaat/Een-voudig
Hybride-vormen
Omvangrijk Ideaaltype 3Publiek/Com-plex
Ideaaltype 4Privaat/Com-plex
www.wiefm.eu16
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Bestuurlijke impasses
• Warmtenetten worden gezien als groeimodellen
• Verbinden van initiatieven blijkt een hobbelig pad te zijn
• Wensen en eisen over de governance van warmtenetten lopen sterk uiteen (bijv. van
privaat monopolie naar een open net)
www.wiefm.eu17
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Governance orkestratie
Wij menen dat het risico op impasses kan worden beperkt door bij de keuze van een
sturingsvorm meer nadrukkelijk te vertrekken vanuit een karakterisering van het beoogde type
warmtenet.
Op basis van die karakterisering kan een keuze worden gemaakt voor de meest geschikte
vorm van ‘governance orkestratie’.
(Sanders e.a., 2016)
www.wiefm.eu18
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Vervolg van onderzoek
• Meer systematisch nagaan of er voor wat betreft de voorkeuren over de governance bij
verschillende typen projecten beweegpatronen zijn te ontwaren.
• Wat is de slagingskans van verschillende vormen van governance-orkestratie.
• Hiermee wordt beoogd de complexiteit in beleids- en besluitvorming over warmteprojecten
te doorgronden, best practices aan te dragen en de praktijk te voorzien van do’s en don’ts
in de planvorming.
www.wiefm.eu19
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Stelling 1
• Om zoveel mogelijk restwarmte te benutten moeten warmteprojecten met elkaar worden
verbonden.
• Um soviel Rest- und Abwärme wie möglich zu nutzen, müssen Wärmeprojekte
miteinander verbunden werden
www.wiefm.eu20
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Stelling 2
• Een open net is nodig om het potentieel van warmte ten volle te benutten.
• Ein offenes Netz ist nötig, um alle Wärmepotenziale voll auszuschöpfen
www.wiefm.eu21
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Stelling 3
• Private monopolies moeten worden vermeden om draagvlak voor warmte te borgen.
• Private Monopole müssen vermieden werden, um die Unterstützung von (auch kleinen)
Wärmeprojekten zu sichern
www.wiefm.eu22
Prof. Dr.-Ing.
Christof Wetter
FH Münster
Stegerwaldstraße 39
48565 Steinfurt
Stelling 4
• Lokale overheden moeten niet alleen kaderstellend en regisserend optreden, maar
eveneens een aandeel nemen in de productie en levering van warmte.
• Kommunen sollten nicht nur die rechtlichen Rahmenbedingungen abstecken und
verwalterisch tätig werden, sondern darüber hinaus selber in die Produktion und Lieferung
von Wärme einsteigen.
Top Related