.................................................................................................

10 gouden regels van (collectieve) WKO

Andrew GlavimansAssetmanagement

Masterclass2 februari 2012

.................................................................................................

........................................................................2

10 gouden regels van WKO

• Principe WKO

• WKO in Nederland

• Tijdsgewricht

• Volloop-risico

• Ontwerp-afstemming

• Gebruik

• Gouden regels

.................................................................................................

........................................................................3

Principe WKO

Animatie

.................................................................................................

........................................................................4

WKO in Nederland

.................................................................................................

........................................................................5

WKO in Nederland

.................................................................................................

........................................................................6

Het tijdsgewricht

Economisch herstel zeer traag:

• consument houdt hand op de knip

• werkloosheid stijgt

• woningprijzen dalen

• strengere eisen banken

• onzekerheid hypotheekrenteaftrek

• Bedrijfsinvesteringen nemen af

• crisismaatregelen overheid eindig

.................................................................................................

........................................................................7

Het tijdsgewricht

Investeringen

Woningbouw

Investeringen

Utiliteit

.................................................................................................

........................................................................8

Het volloop-risico

Tempo nieuwe aansluitingen is onzeker/blijft achter

Achter- (of uit-) blijvende inkomsten uit exploitatie

Initiële investering WKO niet te rechtvaardigen

Beperking initiële investering door:• Bij vroege planvorming WKO-expertise betrekken• Flexibele techniek, segmentatie WKO• Tijdelijke voorzieningen

.................................................................................................

........................................................................9

Het volloop-risico

Type woningen wordt aangepast aan courantheid

WKO-installatie kan niet aan de vraag voldoen

Extra investeringen nodig

Beperking investeringen door:• Bij initiële plannen WKO-expertise betrekken• Flexibele techniek, segmentatie WKO

.................................................................................................

........................................................................10

Het volloop-risico

Partijen hebben verschillende belangen

met een verschillend tijdpad

Bij afwijking oorspronkelijke

uitgangspunten komen belangen in het

geding

Bouw aan goede samenwerking

(partnerschap):• Houd in contracten rekening met

‘what if’ scenario’s• Deel de (financiële) risico’s

.................................................................................................

........................................................................11

Ontwerp-afstemming

Goede afstemming opwek-distributie-afgifte

noodzakelijk

• Laagtemperatuursysteem:

groot ww-oppervlak• Afstemming tussen levering en vraag:

capaciteit, temperaturen, drukken• Verhouding tussen basislast-bedrijf en

piekbedrijf

Integraal anticiperen op bouwstijl:• Vroegtijdig WKO expertise betrekken

.................................................................................................

........................................................................12

Ontwerp-afstemming

Thermische balans bronnen: vraagzijde

Bron: TTE, Gemeente Wageningen

.................................................................................................

........................................................................13

Ontwerp-afstemming

Thermische balans bronnen: opwekkingszijde

• Onbalans op te heffen door additionele maatregelen

• Vroegtijdig anticiperen op omgeving

.................................................................................................

........................................................................14

Gebruik

Laagtemperatuursystemen

• Koeling is geen airco• Lange opwarm-/afkoeltijd• Groot overdragend oppervlak• Systeem is gevoelig voor afwijkingen

• Bewoners blijvend informeren• Werking installaties blijvend monitoren

.................................................................................................

........................................................................15

Gouden regels

1) Beperk initiële investeringen, denk in kleinere segmenten

2) Ontwerp flexibel i.v.m. aanpassing woningtype

3) Denk in slimme combinaties van behoeften

4) Maak maximaal gebruik van de mogelijkheden van de omgeving

5) Doe dit met aandacht voor duurzaamheid

6) Betrek expertise vroegtijdig bij de planontwikkeling

7) Informeer bewoners blijvend

8) Houd blijvend de duurzame werking van het systeem in de gaten

9) Houd contractueel rekening met ‘what if’ scenario’s

10)Streef naar echt partnerschap