Populatie
po·pu·la·tie (de; v; meervoud: populaties) 1voor statistische doeleinden geselecteerde of bijeengebrachte groep individuen of zaken
Eerder…
• Basisstof 1 – Organisatieniveaus– (a)biotische factoren– Experiment van het ecosysteem op een steen
• Basisstof 2– Optimumkromme, tolerantiegrenzen en
verspreidingsgebied– De invloed van Abiotische factoren op individuen
Vandaag
• Hoe beïnvloeden factoren populaties?– Wat is een populatie– Habitat /Niche– Populatiedichtheid
Habitat
• In een ecosysteem heeft iedere soort zijn eigen habitat (‘leefplek’), waar het microklimaat gunstig is.
Eekhoorn in boomEverzwijn in
bosrand
Vlinder op kruidlaagVerschillende
organismenzitten elkaar
niet in de weg
Niche• Soorten hebben niet alleen een eigen leefplek
maar ook een eigen rol in een ecosysteem.
Eekhoorn verspreidt
notenEverwijn woelt de grond om
Vlinder is een bestuiverVerschillende
organismenvullen elkaar
aan.
Niche
• Opdracht:Teken een optimumkromme voor de menselijke temperatuur. Orgaanfunctie in % op de y-as en de temperatuur in C° op de x-as.
27 °C Dodelijk32 °C Kritiek (organen uitval)37 °C Optimum39 °C Lage koorts42 °C Hoge koorts>44 °C Afsterven van cellen
• De werking van een eigen niche is het best te zien in een optimumkromme.
Niche
• Opdracht:Teken een optimumkromme voor de menselijke voedselinname. Orgaanfunctie in % op de y-as en de hoeveelheid voeding in kcal op de x-as.
Optimum Over-gewicht
Morbide Obesitas
Onder-gewicht
Malnutritie
Let op gegevens niet voor volledige waarheid aannemen
Niche
500 1000 1500 2000 2500 3000 35000
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme voedselinname van de mens
Series1
Inname Kcal
Pres
tatie
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens
Series1
Temperatuur in °C
Enzy
mac
tivite
it %
Minimum
tolerantiegrens
Maxim
um
tolerantiegrens
Stress
Optimum
Niche0% -- normal heat regulation and performance1% -- thirst is stimulated, heat regulation during exercise is altered, performance begins to decline2% -- further decrease in heat regulation, increased thirst, worsening performance3% -- more of the same4% -- exercise performance cut by 20 - 30%5% -- headache, irritability, "spaced-out" feeling, fatigue6% -- weakness, severe loss of thermoregulation7% -- collapse is likely unless exercise is stopped
Bron: Nutrition for Cyclists, Grandjean&Ruud, Clinics in Sports Med. Vol 13(1);235-246. Jan 1994
Niche
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens
Series1
Temperatuur in °C
Enzy
mac
tivite
it %
500 1000 1500 2000 2500 3000 35000
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme voedselinname van de mens
Series1
Inname Kcal
Pres
tatie
Niche
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens
Series1
Temperatuur in °C
Enzy
mac
tivite
it %
500 1000 1500 2000 2500 3000 35000
20
40
60
80
100
120
Optimumkromme voedselinname van de mens
Series1
Inname Kcal
Pres
tatie
Temperatuur
K
cal
Dehyd
ratie
Niche
Wederzijdse uitsluiting: Twee soorten kunnen niet dezelfde niche in een gebied bezettenFundamentele Niche: de niche die een organisme zou kunnen hebbenGerealiseerde Niche: de niche die een organisme daadwerkelijk heeft ingenomen
Het verspreidingsgebied van de ijsvogel: ██ Zomerverblijf trekvogels██ Verblijf standvogels██ Overwinteringsgebied trekvogels
Populatiedichtheid
• Populatiedichtheid: aantal organismen per oppervlakte eenheid
• Is niet hetzelfde als verspreidingspatroon
Populatiedichtheid
• Waardoor vindt verandering plaats in Populatiedichtheid?
• Wereldwijd worden haaiensoorten bedreigd door (onnodige) overvisserij.
Populatiedichtheid
Super- & Mesopredatie
Andere invloeden populatiedichtheid• Geboorte- & Sterftecijfer • Immigratie & Emigratie
• Populatiegroei– Bij onbeperkte hulpbronnen (overschot voedsel):• populatie groeit exponentieel (J-vormige groeicurve)
– Bij beperkte hulpbronnen:• evenwicht wordt bereikt --> stabiele populatie (S-
vormige groeicurve)
• Populatie kan instorten door:– snelle toename aantal vijanden;– ernstig voedselgebrek (na aanvankelijke snelle
groei).
Andere invloeden populatiedichtheid
Doelen
• Je moet kunnen beschrijven hoe de populatiedichtheid wordt beïnvloed door factoren.
Volgende keer
• Individu populatie ecosysteem• Draagkracht• Biologisch evenwicht
Hoe zeggen de invloeden op populatiedichtheid iets over de stabiliteit van een ecosysteem?
Top Related