De constante zoektocht naar een oplossing bij een onveilige
gehechtheidsrela6e
K. Hermans Kinder en jeugdpsychiater
Yudaboyu Curacao
Aruba 2012
• Theorie • Prak6jk
Aruba 2012
Wat is gehechtheid?
• Bolby ( 1984): benaming voor het verschijnsel dat kinderen de neiging hebben om nabijheid en contact te zoeken met een vertrouwde volwassene, in 6jden van angst, stress en nood
• 0-‐6 mnd: pre-‐hech6ngsgedrag: lachen, brabbelen en huilen
• 2-‐6 mnd: verschil bekend onbekend • Explora6e van de wereld met hech6ngsfiguur als veilige basis
Aruba 2012
gehechtheidsrela6e
• Rela6e waarbij de ene persoon troost, steun en contact biedt aan de andere persoon wanneer deze troost, steun en contact zoekt.
• Veilige haven: bieden van troost, bescherming en goede raad
• Veilige basis: het ondernemen van nieuwe spannende ac6viteiten met de verzorger als veilige basis.
• De kwaliteit kan veilig of onveilig zijn
Aruba 2012
Aruba 2012
De ontwikkeling van het brein
• Er zijn 4 belangrijke delen van de hersenen die zich in de eerste paar jaren enorm ontwikkelen.
• De hersenstam ( hagedissen)
• De diencefalon • Het limbisch systeem ( kaXen en honden)
• De hersenschors ( apen) • Frontale hersenschors ( mens)
Aruba 2012
• De hersenstam : regelfunc6es zoals lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk
• De diencefalon en het limbisch systeem: emo6onele reac6es
• De hersenschors reguleert de gecompliceerde en zeer menselijke func6es als spraak. taal., abstract denken, plannen en bewuste besluitvorming.
Aruba 2012
Onveilig-‐deac6verend gehecht
• Sociale beloningen en straffen helpen vaak niet. • De juiste afstand houden. Ze willen dat je oppervlakkig blij^.
• Uiten hun gevoelens van spanning, stress en verdriet als agressie, ac6ng out en middelenmisbruik.
• Frustra6es bij de opvoeders. • Ze zijn tamelijk immuun voor behandeling. Meer externaliserend gedrag: agressief, delinquen6e
Aruba 2012
Jongeren met een deac6verende strategie geven vaak ui6ng aan:
• Materialisme • Instrumentele houding tov rela6es
• Gebrek aan empathie en inleving in anderen.
• Seksueel ge6nt gedrag • Een grote controlebehoe^e
Aruba 2012
Basiselementen aanpak
1. Het bieden van een veilige basis/ veilige haven.
2. Doorbreken verwach6ngspatroon, vervangen kerncogni6es
3. Ondersteunend netwerk
Aruba 2012
Veilige haven/basis
• Individualisa6e: laat hem merken dat je hem waardeert als persoon
• Limieten stellen zijn belangrijk maar het is hierbij van uiterste belang het duidelijk te maken dat het niet als straf maar als veiligheidsmaatregel wordt ingezet. (Niet te strikt).
• Het problema6sche gedrag 6jdig herkennen en gebruiken als aanleiding voor interven6es bv een afleidende ac6viteit aanbieden. Wel hierbij terugkomen op het gedrag als hij/zij weer rus6g is.
Aruba 2012
Veilige basis
• L hee^ nu de mogelijkheid hulpverleners te gebruiken als veilige basis.
• Het effect hiervan is dat zijn dri^buien korter duren en minder he^ig zijn.
• Hij kan nu verbaliseren wat hij ervaart. Het is echter nog steeds vaak op zijn voorwaarden.
Aruba 2012
Wat kunnen anderen doen
• Schenk persoonlijke aandacht aan de jongere door onderwerpen te zoeken waarin beide personen de interesse delen.
• Individualiseer het behandelprogramma door speciale uitzonderingen te geven.
• Negeer provoca6e ( uitlokken nega6eve aandacht en beschouw het niet als een persoonlijke afwijzing).
Aruba 2012
Doorbreken van de self-‐fullfilling prophecies
• Ze verwachten teleurgesteld te worden en hameren daarom op zelfstandigheid.
Laat de jongere zien dat hij/zij de moeite waard is. Dat wil zeggen de aandacht en zorg waardig is
• Doorbreek nega6eve interac6epatronen door pro-‐ac6ef contact te maken.
Aruba 2012
Ondersteunend netwerk
• Werk aan de bekoelde rela6e tussen ouder en kind.
• Als de jongere een veilige basisrela6e op kan bouwen met een hulpverlener is de kans groter dat het opbouwen van een basisrela6e in het netwerk slaagt.
Aruba 2012
aandachtspunten
• Een directe aanpak is zeer belangrijk • Vraag aan de jongere duidelijk aan te geven wat hij of zij verwacht
• Geef aan welke acceptabele manieren er zijn om frustra6es te uiten.
• Kom al6jd terug op iets als de persoon weer rus6g is.
Aruba 2012
Tips
• Herken het gedrag en geef dit aan bij de jongere. Negeer het dus niet.
• Ga niet in op de emo6onele behoe^es omdat de behoe^es daardoor alleen maar toenemen.
• Geef je eigen grenzen aan. Wat wel kan en wat niet kan. Bv ik wil best horen waar je mee zit maar ik kan dat niet voor je doen.
• Moedig aan en steun eigen oplossingen zodat de jongere meer in zichzelf kan geloven.
Aruba 2012
Aruba 2012
Top Related