Burgerinitiatieven
Mark Verhijde - Werkplaats K Kerkrade - Maandag 29 juni 2015
Programma
Kennis maken
Voorbeelden, zelf aan het werk
Pauze voor soep en zo
Aansprakelijkheden, risico’s, schade, zorgplicht
Voorbeelden, zelf aan het werk
Korte pauze, koffie, thee
Gebruik en misbruik
Risico’s inschatten
Voorbeelden, zelf aan het werk
Afsluiting, napraten
Trampoline
Speeltuin De Bloesem, Utrecht
Trampoline
Speeltuin De Bloesem, Utrecht
De oude trampoline is kapot gegaan door het intensieve gebruik en de speeltuin spaart voor een nieuwe. Welke advies geeft u de speeltuin mee?
Big Blancheer
Den Helder
Big Blancheer
Den Helder
Wat kunt u het Buurtbeheerbedrijf Sluisdijk aanbevelen, als het gaat om risico’s en veiligheid bij hun beheerwerkzaamheden?
Het Lachende Paard
Utrecht
Het Lachende Paard
Utrecht
De ezel bijt een oude mevrouw in haar arm. Om dat te voorkomen, wat moet de eigenaar regelen? Waarom?
Meer weten?
Mark Verhijde
+31 652653005
www.markverhijde.nl
Pauze
Filmpje
Aansprakelijkheid
Aansprakelijkheid en schade
Iedereen draagt zijn eigen schade (uit eigen handelen)
Aansprakelijkheid
• verantwoordelijk zijn of gesteld worden voor schade
• leidt in de regel tot plicht tot schadevergoeding
Civielrechtelijke aansprakelijkheid, burgerlijk recht
Strafrechtelijke aansprakelijkheid
Schade is betalen of verzekeren
Civielrechtelijke aansprakelijkheid
Contractuele aansprakelijkheid
• Schade door niet nakomen van contract
Wettelijke aansprakelijkheid
• Verbintenissen uit de wet
• Onrechtmatige vs. rechtmatige daad
• Niet overdraagbaar in contracten
Schuldaansprakelijkheid
of
risico aansprakelijkheid
Schuldaansprakelijkheid
• In geval iemand verweten kan worden dat incident of calamiteit veroorzaakt is
Risico aansprakelijkheid
• Schuld speelt geen rol
• Eigenaarschap of eigendom bepaalt aansprakelijkheid
Risico aansprakelijkheid
Betreft eigenaarschap, van grond, gebouwen, goederen
• Kwalitatieve aansprakelijkheid
Voor onrechtmatige gedragingen van anderen
• Dierenbezitters
• Ouders met kinderen jonger dan 14 jaar
• Werkgevers met werknemers
• Bedrijven met producten voor de markt
Krimp en
leegstand
Kerkrade 2011
Krimp en
leegstand
Kerkrade 2011
Waarom willen de eigenaren van lege panden niet meewerken aan tijdelijke activiteiten daarbinnen? Welke juridische-financiële redenen hebben zij?
Tijd
elijk
ge
bru
ik b
ou
wk
ave
ls
Kerstbomenbank
Arnhem 2015
Tijd
elijk
ge
bru
ik b
ou
wk
ave
ls
Kerstbomenbank
Arnhem 2015
Waarom vond de eigenaar van de lege bouwkavel (projectontwikkelaar) het geen goed idee dat er tijdelijk kerstbomen geplant werden?
Onrechtmatig handelen
Overheid is verplicht om zich aan de eigen wetten en regels te houden
Onrechtmatig handelen (daad)
• Nalaten, onjuist of onvolledig uitvoeren (of informeren)
• Aansprakelijk stellen
Spelen
in de openbare
ruimte
Stein 2014
Stein 2014
Waarom staat er een hek om deze speelhut, die door bewoners gemaakt is? Welke oplossing heeft de gemeente uiteindelijk bedacht om de speelhut te laten staan (zonder hek)?
Spelen
in de openbare
ruimte
Gedogen
Afzien van naleving van wetten en regels
Impliciet of expliciet
Tijdelijke constructie
Gedogen en de ambtseed
Gedoogconstructies en verzoek om handhaving
• Wetten en regels naleven
• Afzien van handhaving
Zorg en welzijn
Stichting Cliënten Initiatieven
Doetinchem
Zorg en welzijn
Dagbesteding voor mensen met psychische kwetsbaarheid (2 professionals op 200 cliënten)
Wat moet er geregeld worden om de aanwezigen veilig te laten verblijven en werken?
Waarom eigenlijk?
Stichting Cliënten Initiatieven
Doetinchem
Zorgplicht
• Geldt voor overheden, maar ook voor organisaties en (groepen) burgers
• Belangrijk voor burgerinitiatieven
• Aantoonbaar zorg dragen dat de veiligheid van vrijwilligers, gebruikers en bezoekers is gewaarborgd
• Recent: Urgenda vs. Nederlandse Staat
Korte pauze
Gebruik en misbruik
Juridisch gereedschap
• Vergunningen
• Overeenkomsten / contracten
• Gedoogconstructies, artikel 5
• Verbodsbepalingen en handhaven
• Aanpassingen
• Samenwerkingsconstructies
Juridische strategieën
Faciliteren burgerinitiatieven
Juridisch geen verschil met bedrijf of burger
Geen helder beleid op “burgerinitiatieven”
Kansen om “initiatief-vriendelijke” keuzen te maken
Huidige procedures
• Afwegingen per initiatief
• Willekeurig
• Belangen nauwelijks transparant
Risico’s inschatten
Risico inschatten
• Niet objectief (herhaalbaar met gelijke uitkomst)
• Niet transparant (controleerbare afwegingen)
• Niet structureel (continu en benchmark)
Ofwel, geen standaard methodiek aanwezig
Wel grote behoefte om afspraken “dicht te timmeren”
Risico-regelreflex (Helsloot e.a. 2015)
Burgerinitiatieven
Burgerinitiatieven
In totaal 67 initiatieven onderzocht, onderverdeling in drie kleuren (stoplicht) wat betreft risico-inschatting
• Groen: 60% van initiatieven (41 stuks), geen of nauwelijks risico’s, volop mogelijkheden voor vereenvoudiging procedures en wet- en regelgeving
• Oranje: 24% van initiatieven, matig risico, onderzoeken en verkennen, oprekken van regels
• Rood: 16% van initiatieven, hoog risico, maatwerk en professionalisering nodig
Evenementen en festivals
Deventer op Stelten 2013
Evenementen en festivals
Deventer op Stelten 2013
Welke maatregelen moet de organisatie nemen om voor een veilig evenement te zorgen?
Waarom scoort dit initiatief in de rode balk?
Evenementen en festivals
Roofgarden Arnhem 2014
Welke maatregelen moet de organisatie nemen om voor een veilig evenement te zorgen?
Waarom scoort dit initiatief in de groene balk?
Roofgarden Arnhem 2014
Evenementen en festivals
Top Related