algemeen 3

BOEK SPIRITUALITEITBundel over pastoraatHenri Nouwen

De Nederlandse priester HenriNouwen, overleden in 1996, is

een van de belangrijkste spiritu-ele auteurs van de late twintigste

eeuw en veel van zijn werk wordtnog steeds herdrukt. Opmerkelijkis dat er thans drie nieuwe, onver-taalde boeken van hem uitkomen.Nabij zijn, Delen en Helen werdengeschreven tussen 1969 en 1974, inde periode dat Nouwen aan Ame-rikaanse universiteiten verbleef.Ze behandelen specifieke pastora-le thema’s en werden samen methet wel vertaalde In de naam vanJezus uit 1989 opgenomen in eenbundel over pastoraat en spiritu-aliteit.Anders dan zijn latere, zeerpersoonlijke werk, waarin hij zichnaar een groot publiek richt, zijndeze boeken specifiek bestemdvoor pastores.Toch zijn de grote thema’s uitNouwens spirituele oeuvre al teherkennen in zijn vroegste werk.Nouwen-kenner Jurjen Beumer:„Het is goed dat de uitgever deze

drie boeken uit de beginperiodevan Henri Nouwen tezamen uit-brengt met In de naam van Jezus alseen soort epiloog. Deze vier boe-ken horen bij elkaar. (...) De the-ma’s die Nouwen beschrijft rakenons allemaal. In zijn latere boekenzal dat duidelijk worden. Miljoe-nen mensen over de wereld zullenzich herkennen in zijn beschrij-vingen van de verloren en gevon-den zoon of dochter (in Eindelijkthuis, 1992) en zijn overtuiging datieder mensenkind geliefd is doorde eeuwige zelf (in Een parel voorGods ogen, 1992).” (EDS)

Henri Nouwen, Pastoraat enspiritualiteit. Het verzamelde werk,Lannoo, Tielt, 2010, 349 blz.,29,95 euro,ISBN 978 90 209 9057 7.

BOEK ACTUALITEIT

Celibaat bevraagdDonald Cozzens

Door de aanhoudende schan-dalen over seksueel misbruik

in de Kerk is het boek van de Ame-rikaanse priester Donald Cozzensuit 2006 hoogst actueel. Cozzensstelt gefundeerd vragen bij dealoude celibaatsverplichting diede Latijnse Kerk haar priestersoplegt. Het pleidooi is kalm endoordacht. Volgens hem is hethoog tijd om het celibaat te bevrij-den uit zijn kerkrechterlijkekeurslijf en het terug te brengentot wat de oorspronkelijke bedoe-ling was: een gave van de Geestvoor een aantal, maar niet vooralle priesters.

Het is dan ook opmerkelijk dat hijaanvangt met een uitdieping vanhet grote belang van het charismavan het ongehuwd blijven voor deKerk: „Een klein aantal mannenen vrouwen blijkt het charismavan het celibaat te hebben, eenoproep van God om zich voor hetwelzijn van de anderen en deopbouw van het Rijk van God inde geschiedenis te verbinden toteen celibatair leven. Het celibaat ishun waarheid. Voor hen is dit dejuiste levenswijze.”Maar verder hakt hij genadeloosin op het krampachtige vastklam-pen aan het verplichten van hetcelibaat. Het eertijds geëerde celi-baat werpt immers thans ook eenzwarte schaduw op de Kerk. Hetis, aldus Cozzens, een vluchtheu-vel voor mannen die hun seksuali-teit geen plaats hebben gegeven inhun leven.Het meest opmerkelijke hoofd-stuk behandelt het thema van dehomoseksualiteit van heel watpriesters. Zijn stellingen hierom-trent („Priesterschap is een gay-beroep aan het worden.”) stoot-ten op heftige reacties. Cozzenswijst op het feit dat proportio-neel veel seminaristen en pries-ters vandaag homoseksueel zijn.Het percentage zou veel hogerliggen dan in de rest van de

samenleving. Hij vraagt open-heid, wijsheid en medeleven indeze zaak.Op de laatste bladzijden haalt hijde huidige crisis aan: „Heden-daagse katholieken zijn ontgoo-cheld door het verraad van bis-schoppen en priesters, demisbruikschandalen en het finan-ciële gekonkel. Ze zien dwars doorde uiterlijke tekenen van radicaalengagement. Ze hunkeren naarecht geestelijk leiderschap engeïnspireerde verkondiging. Zienze die kenmerken in hun herder,dan doet het er weinig toe of hij aldan niet ongehuwd is. De katho-lieken hebben begrepen dat nochhet celibaat noch de wijding opzich garant staan voor authentici-teit en geloofwaardigheid, wantals die er zijn, hebben ze hun wor-tels in iemands diepste kern. Ende kern van de zaak is het vermo-gen van de bedienaar om te getui-gen van de hoop dat Christus voorons alles is en dat zijn evangelieonze weg naar nieuw leven is.”(EDS)

Donald Cozzens, Bevrijd hetcelibaat. Het is een charisma!,Altiora, Averbode, 201, 120 blz.,16,95 euro,ISBN 978 90 317 3045 8.

DICHTBUNDEL

HaikuHerman Van Rompuy

Nog nooit stond een dichtbun-del in de top tien van verkoch-

te boeken. Europees presidentHerman Van Rompuy presteerdehet met zijn bundel haiku’s, kortedrieregelige verzen, die van oor-sprong Japans zijn.Al jarenlang publiceert Van Rom-puy af en toe een vers op zijn web-site. Zijn beroemdste is ongetwij-

feld de haiku die hij voordroeg bijde aankondiging van het EU-voorzitterschap van ons land:„Drie golven rollen/samen dehaven binnen/Het trio is thuis.”Deze vijftalige editie (Nederlands,Frans, Engels, Duits en... Latijn)bevat een selectie uit de haiku’sdie Herman van Rompuy schreefsinds 2004 en die voor deze uitga-ve hier en daar werden herwerkten verfijnd. In het voorwoordspreekt de auteur zijn bewon-dering uit voor norbertijn BartMesotten, die hem het genre leer-de kennen.Voor Herman Van Rompuy groeiteen haiku vanuit het openstaanvoor het onverwachte, hetonvoorbereide, de verwonderingom wat rondom ons gebeurt. Eenhaiku vertrekt vaak van eennatuurervaring. In de speelse ver-zen (de letterlijke betekenis vanhet Japanse woord haiku) kijkt VanRompuy onbevangen aan tegende natuur, die voor hem altijd eenfactor is gebleven van evenwichten troost tegen de wanhoop en

tegen de ruis van de dagdagelijksewerkelijkheid. De verzen sprekenook van de religieuze bewogen-heid van de politicus. Een mooivoorbeeld: „God, goedheid, lief-de/gekregen en gegeven/vulleneen leven.” (EDS)

Herman Van Rompuy, Haiku,Poëziecentrum, Gent, 2010,128 blz., 16,95 euro,ISBN 978 90 5655 384 5.

CD JAZZ

Bill Evans herdachtPaul Mottan

Een van de invloedrijkste jazz-pianisten van de vorige eeuw

was Bill Evans. Hij liet ons groteklassieke songs zoals Waltz for Deb-by, Turn Out the Stars en Very Early.Met bassist Scott LaFaro en drum-mer Paul Motian schudde hij in1961 in New York de jazzwerelddoor elkaar. Op hun album Sundayat the Village Vanguard musiceerdenen soleerden de leden van eenjazztrio voor het eerst als gelijken.Voorheen stonden drummer ofbassist meestal in een dienenderol ten aanzien van de pianist oftrompettist.Dat Evans koos voor gelijkwaar-digheid, kwam door zijn ver-trouwdheid met de klassiekemuziek. Hij speelde even goedSchubert of Beethoven als Gersh-win. Ook meende hij dat hij doorte improviseren aan het klavierdichter bij Schubert of Mozartstond dan door een klassiek con-certpianist na te apen.Evans’ aanpak en lyrische speel-stijl liet diepe sporen na en zijninvloed loopt ook vandaag nog

door bij pianisten als Chick Coreaen Keith Jarret. Bill Evans was eengenie, maar een genie geplaagdmet voortdurende twijfel overzijn eigen kunnen, een twijfelwaarvan hij zich enkel via dedrugs scheen te kunnen bevrij-den. Het kostte hem in 1980 hetleven.Drummer Paul Motian is even-zeer een klasse apart. Ook hij heeftreeds een leven achter de rug intalrijke groepen. In het trio vanBill Evans ontpopte hij zich echterals de man die nieuwe ritmesexploreerde, niet door verschrik-kelijk luid en heftig te werk tegaan,maar veeleer door subtiliteiten pittige schakeringen. Na zijnsamenwerking met Bill Evansschakelde hij over naar Keith Jar-ret, tot hij zijn eigen groep creëer-de met tenorsax Joe Lovano, gita-rist Bill Frisell en, zoals op dezeopname, bassist Marc Johnson.Het is een krachtig ensemble datperfect op elkaar is ingespeeld ende Bill-Evans-cd is dan ook eenwaar eerbetoon. En dan nog welvan iemand die de grote pianistook echt van nabij heeft gekend.Geen wonder dus dat Motian deoriginele Evans’ nummersoppoetst tot ze heerlijk blinken.Children’s Play Song waar de cd meeeindigt klinkt gewoonweg beto-verend. (JC)

Paul Motian, Compositions by BillEvans, met Paul Motian (drums),Bill Frisell (gitaar), Joe Lovano(tenor sax) en Marc Johnson (bas),Winter & Winter (distributieHarmonia mundi), WW 910 166-2,21,25 euro.

CD KLASSIEK

Mis voor religieuzenGaspard Corrette

Gaspard Corrette (1671-1733)was de vader van de belangrij-

ke Parijse componist Michel Cor-rette, een van de grootste Fransemeesters van de late achttiendeeeuw. Gaspard senior had zijnthuishaven in het NormandischeRouen en was ondanks zijn grotekunde duidelijk minder schrijf-lustig dan zijn zoon Michel. Tochis er van zijn hand mooie religieu-ze muziek bewaard gebleven,waaronder een orgelmis uit 1703.Het betreft hier een mis in de acht-ste toon ten behoeve van de vrou-welijke religieuzen en voor al wieorgel speelt. Het feit dat de com-ponist uitdrukkelijk de religieu-zen vernoemt, wijst er al op dat

zijn orgelspel een dienende func-tie had in de kloosterliturgie.Corrette wisselt dus orgelpassa-ges af met a-capellagezang van dedelen van het ordinarium. Omdater in die periode zeer vele versiesbestonden voor die ‘gewone’ mis-gezangen en Corrette geen precie-ze aanduidingen geeft, is er veelruimte voor historische interpre-tatie.Deze opname kiest voor de inter-pretatie van Guillaume-GabrielNivers, een tijdgenoot van Corret-te, die het orgel van de Saint-Sul-pice bespeelde. Toch klopt nietalles voor honderd procent. Zozijn er zeven plaatsen waar orgel-spel van pas komt, terwijl Corret-te er negen voorzag. Nietteminklinkt het resultaat erg overtui-gend.Heel mooi is ook het barokke ‘gre-goriaans’ waarmee het Frans-Zwitserse dameskoor Ad Liminahet frisse orgelspel van RégisAllard van antwoord dient. Voorwelke abdij Corette zijn misschreef, is een geheim dat in denevelen van de tijd is bewaardgebleven. (JC)

Gaspard Corrette, Messe à l’usaged’une abbaye royale, door RégisAllard (orgel) en het Ensemblevocal Ad Limina, Editions Hortus(distributie Lavial), Hortus 061,20,45 euro.

Het wekelijkse aanbod boeken, cd’s en dvd’s op deze bladzijde is ook te raadplegen en tebestellen via het Mediacenter op de website www.kerknet.be.

WOORD, KLANK & BEELD