Download - Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Transcript
Page 1: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Acute lymfatische leukemie (ALL)

Afdeling HematologieUniversitair Medisch Centrum

Groningenwww.hematologiegroningen.nl

Page 2: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Hematopoëse = bloedcelvorming

Stamcel

monocytbasofiel eosinofiel neutrofiel

T-celB-celrode

bloedceltrombocyt

Plasmacel

witte bloedcellen

Page 3: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Normaal beenmerg

Page 4: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Acute leukemieAlle normale beenmergelementen zijn

vervangen door leukemiecellen

Page 5: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Gevolgen van acute leukemie

1. Sterke toename van de leukemiecellen

2. Vervolgens vrijwel verdwijnen van de normale bloedcelvorming:

– Rode cellen bloedarmoede– Witte cellen infecties– Trombocyten bloedingsneiging

Page 6: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

De kwaadaardige bloedziekten zijn afgeleid van de normale ontwikkeling

Stamcel

monocytbasofiel eosinofiel neutrofiel

T-celB-celrode

bloedceltrombocyt

Plasmacel

witte bloedcellen

Acute myeloïde leukemie (AML)

Acute lymfatische leukemie (ALL)

Page 7: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Bij acute leukemie gaan de stamcellen door een fout ongecontroleerd delen en rijpen ze

niet meer uit tot gewone bloedcellen

Stamcel wordt leukemieblast

Page 8: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Diagnose acute leukemie

• Bloed en beenmergonderzoek

• Flowcytometrie

• Chromosomenonderzoek/ cytogenetisch onderzoek

Page 9: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Twee grote groepen ALL

Stamcel

Voorloper B-cel ALL

80%

Acute leukemie (ALL)

Voorloper T-cel ALL

20%

Page 10: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

ALL: naast morfologie ook flowcytometrie en chromosomenonderzoek nodig

B- of T-cel?

B- of T-cel?

Page 11: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Intensieve chemotherapie voor remissie-inductie bij ALL

weken

Beschermende antibiotica

Voeding via bloedbaan

Chemo-therapie

Transfusie rode cellen en bloedplaatjes

Omgekeerde isolatie

Fysiotherapie, activatie, hometrainer etc.

Page 12: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Verschil AML en ALL

• ALL maar twee typen precursor B en T

• Flowcytometrie minstens zo belangrijk als microscopie beenmerg

• Hoog risico op uitzaaiing richting centraal zenuwstelsel, waarvoor extra therapie nodig is

• Komt veel vaker bij kinderen voor

Page 13: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Wat is er nieuw bij de acute lymfatische leukemie?

• Classificatie, naamgeving

• Meer onderzoeken op beenmerg nodig (een patiënt moet dus soms overgeprikt worden!)

• Therapie, met name voor jong volwassenen

Page 14: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Therapie acute lymfatische leukemie

(Pre-)inductiekurengeen aantoonbare leukemie meer

Een aantal consolidatiekuren

zenuwstelselbehandeling

nabehandeling 2 jaar

Page 15: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Overleving ALL bij kinderen

Minstens 75% genezing

Page 16: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Wat verklaart het verschil tussen de overleving kinderen en

volwassenen?• ALL bij kinderen is “andere” ziekte met

minder ongunstige factoren

• Kinderen kunnen meer chemotherapie verdragen, dus krijgen hogere doseringen

• Maar ook als hiervoor gecorrigeerd wordt, levert dat onvoldoende verklaring voor de verschillen

Page 17: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Verschillen in schema’s kinderen en volwassenen

• Kinderen krijgen meer en hogere doses van de verschillende cytostatica

• Onderhoudsbehandeling is intensiever en duurt langer

VRAAG:Zijn we bij volwassenen altijd te

voorzichtig geweest? Is volwassen ALL een andere ziekte?

Page 18: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Zijn kinderarts-hematologen beter dan internist-hematologen?

Page 19: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Wat verklaart het verschil tussen de overleving kinderen en

volwassenen?

Neem cohort 15-20 jaar: heeft “kinderschema” gekregen als

behandeld door kinderarts, en “volwassenenschema” als behandeld door internist-hematoloog

Uitkomst: “kinderschema” geeft betere resultaten!

Page 20: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

ALL teenagers 15-20 jaar behandeld met kinder- (SKION) of volwassenen- (HOVON) schema

HOVON 19-20 jaar

HOVON 15-18 jaar

Page 21: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

Afdeling Hematologie

umcg

Nieuwe therapieontwikkelingen in Nederland voor volwassen ALL

• Jongvolwassenen (< 40 jaar): zo intensief mogelijk schema

• Vanaf 40 jaar: Groninger schema: iets minder intensief met extra voorbehandeling

• In de nabije toekomst: toevoegen nieuwe middelen aan beide schema’s

Page 22: Afdeling Hematologie umcg Acute lymfatische leukemie (ALL) Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum Groningen .

ALL bij volwassenen: schema van Groningen versus HOVON 18

UMCG n=108

HO 18 n=191

30-50% genezing