ANDORRAMax Frisch

PERSONAGES

MET TEKST ZONDER TEKST

Andri Barblin Der Lehrer (Can) Die Mutter Die Señora Der Pater Der Soldat Der Wirt Der Tischler Der Doktor Der Geselle Der Jemand

Ein Idiot Die Soldaten in

schwarzer Uniform Der Judenschauer Das Andorranische Volk

ERSTES BILD

Soldaat daagt Barblin uit, maakt verloofde (Andri) belachelijk.

Barblin verft huis wit, want morgen is het Sanktgeorstag.

Veel vergelijkingen met kleuren (olivgrau, weiß, rot)

Barblin is bang voor aanvallen van de “zwarten”

ERSTES BILD

Vader Barblin (Can). Andorraners zijn net zo slecht als de zwarten. Joden worden door hen aan palen gebonden en hun bruiden worden kaalgeschoren.

Andri is Jood en wil timmerman worden. Kan volgens timmerman alleen als het in je bloed zit. Andri moet in de economie gaan werken. Mag toch cursus volgen

ERSTES BILD

Andri dolblij met gedachte dat hij timmerman wordt. Wil trouwen met Barblin

Soldaat: Ein Andorraner ist nicht feig (een Andorraner is niet laf)

VORDERGRUND: DER WIRT Het wordt bekend dat Andri geen Jood is

die gered is uit het land van de Zwarten door de leraar, maar een buitenechtelijk kind is van de leraar, verwekt bij een “Zwarte vrouw” (Die Señora)

ZWEITES BILD

Andri en Barblin liggen in bed. Barblin probeert Andri te verleiden maar zijn hoofd zit te vol met alle vooroordelen:

Joden denken enkel aan geld Joden zijn laf Joden hebben geen gevoel, zijn alleen

maar geil. Andri twijfelt over vooroordelen:

misschien bevatten ze wel een kern van waarheid.

ZWEITES BILD

Het boze (blz. 28): mensen worden door anderen vervloekt; een blik en je bent hoe ze zeggen.

VORDERGRUND: TISCHLER Timmerman gebruikt als excuus dat hij

Andri te veel liet betalen en uit de werkplaats verwijderde dat hij Joods zou zijn: “Niemand hat wissen können, daß er keiner ist.”

DRITTES BILD

In de timmerwerkplaats. Andri en het hulpje (Fedri = der Geselle) maken beide een stoel. Tischler komt deze inspecteren. Hulpje lijkt aardig met Andri om te gaan

Andri heeft betere stoel gemaakt dan Fedri. Tischler denkt dat de stoel van Andri die van Fedri is en Fedri bevestigt dit. Andri gaat de verkoop in.

DRITTES BILD

VORDERGRUND: GESELLE Geeft toe dat stoel Andri beter was Beweert sorry te willen zeggen maar

Andri is te boos; zegt niet eens meer goedendag

“Andri voelde zich te goed voor voetbalteam”

VIERTES BILD

Nationalistische dokter: laat Andri “AAAAAAAndorra” zeggen.

Blz. 38: Mensen uit Andorra zijn nuchter en eenvoudig. Zegt dat hij niets om titels geeft.

Blz. 39: Andri moet dermate hard Andorra zeggen tot dat iedere Jood in de grond weg zakt.

Blz. 40: Das schlimme am Jud ist sein Ehrgeiz Te ambitieus (ten koste van anderen). Dokter is jaloers. Heeft als professor geen baan (Lehrstuhl); deze baan is door Joden ingepikt.

VIERTES BILD

Blz. 44: Andri vraagt om hand Barblin. Leraar wordt boos, wil het niet hebben. Andri denkt dat dit is omdat hij Jood is; moeder snapt er niets van.

VORDERGRUND: geen

FÜNFTES BILD

Leraar zit boos dronken te worden De leugen laat de waarheid verdwijnenVORDERGRUND: geen

SECHTES BILD

Leraar komt in een dronken bui alles uitleggen. Andri denkt dat het niet klopt door zijn dronkenschap.

DE KRAAIENDE HAAN WIJST DE DADER AAN!!!!!!

Soldaat heeft Barblin verkrachtVORDERGRUND: DER SOLDAT Hij gelooft nog steeds dat Andri “er een

was” Ik heb puur mijn werk gedaan

SIEBTES BILD

Andri en pater spreken met elkaar. Pater wil Andri helpen.

Pater wil dat anderen gaan zitten (hiërarchie hoog-laag). Andri blijft staan.

Pater: “Je bent een prachtkerel binnen jouw soort!” en “Je bent zo super omdat je anders bent dan anderen” (je bent niet een van ons, maar je bent wel super)

Andri: “Ik ben helemaal niet anders. Pater verliest geduld

SIEBTES BILD

Pater: “Al het negatieve wijten jullie een het feit dat je Jood bent. Jullie doen alsof je zielig zijn. Jullie reageren altijd overgevoelig”

Blz 63/64: Andri, accepteer jezelf zoals je bent. Je bent anders maar dat is goed.

VORDERGRUND: Pater Enige die schuld inziet en spijt betuigt. Waarom hij schuldig is: Ook hij heeft een

beeld van Andri gemaakt; ook hij heeft hem aan de paal gebracht

ACHTES BILD

Angst voor binnenval Zwarten: Ene Señora wil een kamer in de herberg

Waard: Ik ben de eerste die de steen zal werpen (ik heb een schoon geweten)

Señora vraagt naar leraar Soldaat begint over Barblin, Andri mag

de David uit David en de Goliath gaan spelen.

Andri wordt ernstig mishandeld

ACHTES BILD: SPECIALE VORDERGRUNG Dialoog Niet vanuit toekomst

Señora vindt leraar laf. Leraar heeft niet gereageerd op brieven.

NEUNTES BILD

Señora is ervan overtuigd dat de waarheid vanzelf boven tafel zal komen.

Moeder snapt het: Can houdt van haar maar is met de moeder getrouwd omdat deze in Andorra woont

Pater moet tegen Andri gaan vertellen dat hij Andorraner is i.p.v. Jood

Moeder tegen leraar: Je mag niets zeggen over de mensen daarbuiten. Je bent zelf een Andorraner! (je bent net zo erg als zij)

NEUNTES BILD

Andri tegen pater: Ik ben anders. Ik ben Jood. Dat voel je!

De Señora is dood, ze heeft een steen tegen haar hoofd gekregen. Volgens de waard heeft Andri deze gegooid, terwijl hij bij de pater zat. Oud citaat waard: Ik ben de eerste die de steen zal werpen

VORDERGRUND: DER JEMAND Hij weet niks van wat er gebeurt is.

ZEHNTES BILD

Andri praat in zichzelf. Leraar komt vanuit bos vertellen dat hij Zwarten heeft gesignaleerd.

Andri gelooft nog steeds niet dat hij de zoon van de leraar is.

Soldaat werkt nu voor de ZwartenVORDERGRUNDTwee zwarte soldaten patrouilleren

kruislings op en neer. Orkest op achtergrond.

ELFTES BILD

Andri vraagt aan Barblin hoe vaak ze met hem (de soldaat) geslapen heeft.

Barblin wordt opgepakt door de soldaat omdat ze een Jodenhoer is.

VORDERGRUND: DOKTOR

ZWÖLFTES BILD

Judenschau. Iedereen moet met een zwart doek om en een “Judenschauer” kijkt wie er Jood is. Judenschauer lijkt op dokter

Twijfel bij Jemand, wordt gered door de rest van bevolking

Andri wordt opgepakt en vermoord aan een paal

Barblin schreeuwt verward en is kaalgeschoren na de Judenschau