Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 primair onderwijs stadsdeel Oost
Colofon
Uitgave
Stadsdeel Oost Gemeente Amsterdam
Afdeling Vastgoed & Grondzaken
Amsterdam 2011
In samenwerking met
AMOS, ASKO, ABSA, STAIJ, KBA,
Esprit/WSV
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 3
Onze samenwerking met de schoolbesturen ervaar ik alspositief en buitengewoon constructief. Ook dit IHP is daareen tastbaar voorbeeld van. In korte tijd is gezamenlijkvorm gegeven aan een heldere visie. Een groot aantal knel-punten is samen met de schoolbesturen het afgelopen jaarbij de kop gepakt en opgelost. Zodoende is het IHP eenintegraal product geworden, waarin een heldere ambitie isgeformuleerd, gekoppeld aan realistische scenario’s, metconcrete uitvoeringsmaatregelen. Het IHP is een dynamischproces, dat we regelmatig zullen moeten bijsturen en bij-schaven.
Wat inmiddels vaststaat, is de realisatie van twee prachtigescholen in de Transvaalbuurt, waar ik erg blij mee ben. DeIndische Buurt behoudt schoolgebouw De Evenaar. Naastzijn onderwijsfunctie, bewijst dit gebouw zijn nut met maat-schappelijke voorzieningen en leuke activiteiten, die debuurt leefbaar en levendig maken. Op het Zeeburgereilandzal een vernieuwende aanpak geïntroduceerd worden in devorm van een flexibel concept voor onderwijshuisvesting.Een spannende uitdaging, in veel opzichten. In deWatergraafsmeer wordt de capaciteit van de bestaandescholen vergroot en wordt een mooie nieuwe school inJeruzalem gebouwd. Zo kunnen alle kinderen naar een
school in hun buurt. Dat geldt ook voor IJburg, waar dehuisvesting op maat wordt gemaakt om de piek in de leer-lingenaantallen op te vangen.
Deze doelen zijn ook financieel haalbaar, al moet er meergedaan worden met minder geld. Hoe is deze tegenstrij-digheid te verklaren? Door een integrale en gebiedsgerich-te aanpak en het maken van integrale afwegingen wordteen maximaal rendement behaald. Kenmerkend daarbij ishet selectief, kritisch, nauwkeurig en gezamenlijk aftastenvan mogelijkheden.
Met trots presenteer ik u dit plan. Ik bedank allen voor hunwaardevolle bijdrage aan de totstandkoming hiervan. Totslot spreek ik de verwachting uit dat we in een constructie-ve en coöperatieve samenwerking met de schoolbesturenhard gaan werken aan de daadwerkelijke uitvoering vanons plan voor krachtige scholen.
Lieke Thesinghportefeuillehouder Jeugd en Onderwijsstadsdeel Oost gemeente Amsterdam
juli 2011
Voor krachtige scholen
Kwalitatief goed onderwijs in moderne, prettige en veilige schoolgebouwen in ons stadsdeel. Daarmaak ik me sterk voor in deze bestuursperiode, met groot vertrouwen in een vruchtbare samenwer-kingsrelatie met de schoolbesturen.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 4
Inhoudsopgave
Samenvatting _______________________________________________________________________________________________51 Inleiding___________________________________________________________________________________________________61.1 Aanleiding _______________________________________________________________________________________________61.2 Financiële doelstelling IHP _________________________________________________________________________________61.3 Karakter IHP _____________________________________________________________________________________________71.4 Raakvlakken met overige beleidsterreinen ___________________________________________________________________71.5 Strategische en operationele gedeelte (leeswijzer)____________________________________________________________71.6 Totstandkomingsproces IHP________________________________________________________________________________82 Kaders____________________________________________________________________________________________________92.1 Wet- en regelgeving ______________________________________________________________________________________92.2 Nieuwe ontwikkelingen onderwijshuisvesting _______________________________________________________________102.2.1 Wijzigingen in de gemeentelijke verordening______________________________________________________________102.2.2 Energie en klimaat _____________________________________________________________________________________102.2.3 Beleidsuitgangspunten voor het sociaal domein en onderwijs _______________________________________________113 Leerlingenprognoses______________________________________________________________________________________123.1 Criteria _________________________________________________________________________________________________123.2 Prognoses versus werkelijke situatie _______________________________________________________________________123.3 Totaalprognose stadsdeel Oost ___________________________________________________________________________123.4 Conclusies prognoses ____________________________________________________________________________________134 Visie onderwijshuisvesting_________________________________________________________________________________144.1 Programma-akkoord 2010-2014 ___________________________________________________________________________144.2 Visie onderwijshuisvesting ________________________________________________________________________________144.3 Bestuurlijke ambities _____________________________________________________________________________________144.4 Doelen _________________________________________________________________________________________________145 Operationeel_____________________________________________________________________________________________165.1 Operationele gedeelte: acht gebieden, acht huisvestingsscenario’s____________________________________________165.2 Omschrijving per gebied _________________________________________________________________________________165.2.1 Oost__________________________________________________________________________________________________175.2.2 Watergraafmeer _______________________________________________________________________________________235.2.3 Indische Buurt _________________________________________________________________________________________295.2.4 Oostelijk Havengebied _________________________________________________________________________________345.2.5 IJburg eerste fase ______________________________________________________________________________________405.2.6 Zeeburgereiland _______________________________________________________________________________________455.2.7 Overamstel____________________________________________________________________________________________495.2.8 IJburg tweede fase_____________________________________________________________________________________516 Financiën ________________________________________________________________________________________________536.1 Algemeen ______________________________________________________________________________________________536.2 Normbedragen en overige kosten _________________________________________________________________________536.3 Overzicht kredieten ______________________________________________________________________________________536.4 Overzicht financiële effecten ______________________________________________________________________________566.5 Financiële buffer_________________________________________________________________________________________587 Meerjaren-onderhoud ____________________________________________________________________________________607.1 Huidige situatie _________________________________________________________________________________________607.2 Gewenste situatie _______________________________________________________________________________________607.3 Dekking ________________________________________________________________________________________________608 Implementatie en uitvoering ______________________________________________________________________________618.1 Uitvoeringsgericht IHP ___________________________________________________________________________________618.2 Projectenlijst ____________________________________________________________________________________________619 Evaluatie en Actualisatie ___________________________________________________________________________________64
BIJLAGE I Kaders ___________________________________________________________________________________________65BIJLAGE II Prognoses _______________________________________________________________________________________74BIJLAGE III Projectenlijst____________________________________________________________________________________101BIJLAGE IV Lijst met afkortingen ____________________________________________________________________________103
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 5
Achtergrond Het Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2011-2015 van stads-deel Oost staat voor een integrale, resultaatgerichte encommunicatieve aanpak, gericht op de uitvoering. ■ Integraal, omdat zowel vanuit gebiedsniveau als vanuit
het totale stadsdeelniveau de huisvesting van het pri-mair onderwijs is geanalyseerd. Ook hebben we allerelevante beleidskaders nauwlettend gevolgd en hierbijbetrokken;
■ resultaatgericht, omdat in deze IHP-periode de realisatieen uitvoering centraal staan, waarbij in ieder jaar één ofmeer projecten van start gaan of afgerond worden;
■ communicatief, omdat we alleen in constructief overlegen gezamenlijkheid de beste resultaten kunnen berei-ken, waarbij de inzet van de schoolbesturen essentieelis. Constructieve overleggen stellen ons in staat om dejuiste keuzes te maken. Keuzes, die ruimte en perspec-tief bieden en draagvlak hebben.
Beknopte opsomming projectenHet opstellen van het IHP was een dynamisch proces. Datgaat ook gelden voor de uitvoering. In de komende vier jaren gaan we namelijk in totaal achtnieuwe schoolgebouwen bouwen voor tien scholen. Dezeschoolgebouwen zullen allemaal voldoen aan de laatsteeisen van wet- en regelgeving en zijn duurzaam en klimaat-neutraal (ready). Zeven scholen worden verbouwd.
Het gaat om de volgende projecten:■ Oost: vernieuwing in de Transvaal. Een bestaande school
wordt verbouwd tot een brede school en er komt ooknieuwbouw. De spoedig te bouwen school geeft eenfantastische impuls aan deze mooie wijk;
■ Watergraafsmeer: begin 2012 wordt de nieuwbouw vanDaltonschool De Meer in Jeruzalem opgeleverd. Daarnavolgen de nieuwe gebouwen voor de St. Lidwinaschoolin het Don-Boscogebied en voor de Frankendaelschoolin Amsteldorp;
■ Watergraafsmeer: de hoofdlocatie van de St.Lidwinaschool wordt uitgebreid en verbouwd. De schoolvan de Watergraafmeerse Schoolvereniging (WSV) ver-huist naar de huidige locatie van Daltonschool De Meer,die ook ingrijpend wordt vernieuwd. Om meer leerlin-gen in dit gebied te kunnen plaatsen, blijft het huidigeWSV-gebouw beschikbaar;
■ Indische Buurt: het schoolgebouw van De Evenaar komtleeg door de sluiting van de school, maar blijft behou-den voor de buurt. De Bataviaschool neemt hier perma-nent zijn intrek in, samen met de voorscholen enCybersoek. Daarnaast benut basisschool de Waaier ditpand als overloopgebouw;
■ Oostelijk Havengebied: in het multifunctionele gebouwDe Schijf aan de Oostelijke Handelskade worden flinkeverbetermaatregelen getroffen;
■ IJburg: op Haveneiland-Oost komen de komende tweejaar twee nieuwe schoolgebouwen voor vier scholen (DeArchipel, De Poseidon, Laterna Magica en HetSpectrum), met in totaal drie gymzalen;
■ IJburg: voor de piekopvang in de komende tien jaar isvoor alle scholen kwalitatieve huisvesting beschikbaar;
■ Zeeburgereiland: voor de opvang van de eerste leerlin-gen in dit nieuwbouwgebied en de piekopvang vanuitIJburg gaan we een vernieuwend huisvestingsconceptintroduceren. Dit biedt een goede oplossing voornieuwbouwwijken, waarbij flexibiliteit het sleutelwoordis. Daarnaast speelt de pilot voor dit concept in op alletrends bij onderwijshuisvesting;
■ Overamstel: In 2014 wordt nieuwbouw met een gymzaalopgeleverd.
Uitvoering binnen financiële kadersWe willen intensief en gedifferentieerd investeren in díebuurten en scholen die dit nodig hebben. Dit moet lukkenbinnen de beschikbare middelen voor onderwijshuisves-ting.
Om de ambities budgettair neutraal te kunnen realiseren,hebben we, samen met de schoolbesturen, kritisch geke-ken naar alle bestaande projecten. Dit heeft ertoe geleiddat we bepaalde projecten niet gaan uitvoeren, gewoon-weg omdat dit in deze fase niet noodzakelijk is. Zo hebbenwe besloten niet door te gaan met de nieuwbouw van de5e Montessorischool in de Watergraafsmeer, de nieuw-bouw van de Kleine Kapitein op de kop van het Java-eiland, de uitbreiding van de Insulindeschool in de IndischeBuurt en de optopping van de Willibrordschool op IJburg.
Het heroverwegen van projecten is niet altijd gemakkelijk,maar, afgewogen tegen andere perspectieven, is dit wélrealistisch en acceptabel. Dankzij de integrale aanpak ende ferme daadkracht van alle betrokkenen zijn we eringeslaagd om ruim binnen de bestaande financiële moge-lijkheden te blijven, waardoor meer financiële ruimte is ont-staan om te kunnen investeren op de plekken waar datecht nodig is.
Omdat de praktijk dynamisch is en het IHP daardoor in detoekomst mogelijk bijsturing vraagt, kunnen we het vrijge-speelde krediet en de daarmee samenhangende lagerekapitaallasten inzetten als financiële buffer om desinveste-ringen te kunnen afboeken, mogelijke bijstellingen tebekostigen en onvoorziene tegenvallers op te vangen.
Samenvatting
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 6
1.1 Aanleiding Omdat stadsdeel Oost/Watergraafsmeer en stadsdeelZeeburg per 1 mei 2010 zijn gefuseerd tot stadsdeel Oostzijn er momenteel twee IHP’s in gebruik. Dit zijn hetIntegraal Huisvestingsplan Onderwijs 2008–2013 van hetvoormalige stadsdeel Oost Watergraafsmeer en deIntegrale Onderwijshuisvestingsvisie 2008-2015 van voor-malig stadsdeel Zeeburg. Beide zijn in 2008 vastgesteld.We hebben daarom beide IHP’s geëvalueerd, geïnte-greerd en geactualiseerd tot een nieuw IHP voor stads-deel Oost. Het resultaat van dit voorbereidende werk iseen breed gedragen en uitvoerbaar plan, met eengebiedsgerichte beschrijving van de ontwikkeling van deonderwijshuisvesting in stadsdeel Oost voor de periode2011–2015.
Doel en resultaat IHPHet doel van dit IHP is om u een zo compleet mogelijkbeeld te geven van de stand van zaken en ontwikkelingenop het gebied van onderwijshuisvesting in stadsdeel Oost.
Met dit IHP krijgt u een integraal beeld van de totale huis-vestingsopgave waar het stadsdeel en de schoolbesturentot 2015 voor staan. Zowel in kwantitatief als in kwalitatiefopzicht.
1.2 Financiële doelstelling IHPDe actuele financiële situatie en de economische crisisdwingen ons om zorgvuldig om te gaan met de beperktemiddelen. De scenario’s zijn daardoor mede ingegevendoor financiële effecten.
Diverse ruimtelijke ontwikkelingen in het stadsdeel wordengetemporiseerd,wat effect heeft op de leerlingenaantallenen de daarmee samenhangende keuzes over de bestaandeen de benodigde onderwijshuisvestingscapaciteit. Doorervoor te kiezen om verschillende geplande investeringenuit te stellen die niet meer noodzakelijk zijn, ontstaat finan-ciële ruimte. Zodoende kunnen we invulling geven aanandere bestuurlijke ambities op huisvestingsgebied dieextra kosten met zich meebrengen, zoals het bouwen van‘frisse’ en klimaatneutrale scholen. Ons steven is om opeen adequate en gedifferentieerde wijze de investeringendie wél noodzakelijk zijn te plegen.
Alle financiële effecten van het IHP hebben we op hoofdlij-nen vertaald in de Perspectievennota 2011. Dit nieuwe IHPvormt eveneens de input voor het Meerjaren Investerings -plan voor de begroting 2012. Ook zullen we sturen opbouwen binnen de normvergoeding.
Omdat het dagelijks bestuur een substantiële bezuinigingmoet realiseren in het programma Jeugd en Onderwijs,hebben we de onderwijshuisvestingsuitgaven in zowel debeheergebieden (Indische Buurt, Oost, Watergraafsmeer,Transvaalbuurt en het Oostelijk Havengebied) als in de ont-wikkelingsgebieden (IJburg eerste en tweede fase, hetZeeburgereiland en Overamstel) kritisch bestudeerd. Deteruglopende leerlingenaantallen in de bestaande beheer-gebieden leiden tot lagere inkomsten uit de uitkering vanhet Stadsdeelfonds, wat vraagt om een efficiënte en ade-quate aanpak om het scholenbestand in deze beheergebie-den optimaal op orde te houden. De grootste investerin-gen in onderwijshuisvesting zullen in de ontwikkelingsge-bieden plaatsvinden. Het is voor het dagelijks bestuur eenuitdaging om vooral voor scholen in deze gebieden crea-tieve oplossingen te bedenken.
Zo is het met behulp van een vernieuwend opdrachtgever-schap, bijvoorbeeld, mogelijk om maximaal rendement tebehalen uit het bouwen van nieuwe scholen. Het concept‘Nieuwe Scholen, huisvesten naar vraag’ biedt kansen omextra kosten door tijdelijke voorzieningen te voorkomen.Dit is niet alleen financieel gunstig, maar levert ook inhou-delijk, onderwijskundig en maatschappelijk voordelen op.
Voor de ontwikkelingsgebieden als IJburg, het Zeebur ger -eiland en Overamstel, waar de komende jaren volop wordtgebouwd, neemt de algemene uitkering uit het Stadsdeel -fonds toe. Door bezuinigingen is de uitkering per saldo wellager. Uitgangspunt bij deze gebieden is dat alleen investe-ringen worden gedaan om te kunnen voldoen aan de wet-telijke taak om onderwijshuisvesting te bieden. Door delagere extra inkomsten moeten we ook daar slim en effi-ciënt omgaan met de beschikbare middelen.
Voor de beheergebieden Oost, Watergraafsmeer, IndischeBuurt en Oostelijk Havengebied is sprake van een heelandere situatie. De leerlingenaantallen nemen in deze
1. Inleiding
In het programma-akkoord van stadsdeel Oost 2010- 2014 verwoorden we de ambitie dat in Oostelk kind en elke jongere alle kansen krijgt die hij of zij nodig heeft om zich goed te kunnen ontwik-kelen. In dat kader streven we naar veilige, gezonde en moderne schoolgebouwen. Verder vermeldthet programma-akkoord dat we kritisch zullen kijken naar bestaande plannen. Dit kan mogelijk toteen heroverweging leiden. Zowel de bestuurlijke ambitie als de mogelijke heroverweging vanbestaande plannen worden uitgewerkt in het te ontwikkelen IHP. Belangrijk uitgangspunt hierbij isdat deze plannen noodzakelijk, realistisch en betaalbaar zijn.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 7
gebieden juist af, door een veranderende bevolkingssa-menstelling en het achterblijven van de woningbouwpro-jecten. Hierdoor is ook sprake van een lagere uitkering uithet Stadsdeelfonds. Uitgangspunt is echter dat we ookhier, door een alternatieve herverdeling van de reedsbeschikbaar gestelde kredieten, invulling gaan geven aande ambities.
1.3 Karakter IHPHet IHP biedt een transparant beleid in de komendejaren, met een actieve focus op de uitvoering. Er staanvoldoende aanknopingspunten in, in het belang van allebetrokkenen. Met het vaststellen van dit IHP is er in iedergeval politiek draagvlak voor het realiseren van de in hetIHP aangegeven ontwikkelingslijn.
Nieuwbouw, verbouw en uitbreidingen vergen vanzelf-sprekend veel voorbereiding, tijd en communicatie.Daarom is het van belang om samen met de schoolbestu-ren een duidelijke koers uit te zetten en de doorgaandeontwikkeling van de projecten in dit plan in gang te hou-den.
We realiseren ons dat het IHP een product is dat onder-hevig is aan allerlei ontwikkelingen en trends in onderwijs-beleid en onderwijshuisvestingsbeleid. Hierbij spelenruimtelijke ontwikkelingen een grote rol. Flexibiliteit isdus belangrijk voor een succesvolle uitvoering. De onder-wijshuisvestingsvisie heeft daarom een indicatief en dyna-misch karakter, met ruimte om flexibel en adequaat in tespelen op nieuwe ontwikkelingen. Dit kan ook nietanders, gezien de lange termijn van vier jaar die dit IHPbeslaat en de onmogelijkheid om de toekomst te voor-spellen. Wél biedt deze visie een solide en vaste basis.Hierdoor kunnen het stadsdeel en de schoolbesturengezamenlijk de huisvestingsscenario’s in het IHP effectiefuitwerken en uitvoeren. In geval van wijzigingen, aanvul-lingen en heroverwegingen is daarbij altijd de leidraad:kwalitatieve huisvesting in permanente gebouwen, waarieder kind van het stadsdeel Oost goed onderwijs in kanontvangen.
Het voordeel van de gestructureerde benadering in ditIHP is dat ad-hocoplossingen worden voorkomen. Er isovereenstemming over de koers en daarmee ontstaat dui-delijkheid en overzicht, voor zowel het stadsdeel als deschoolbesturen. Ook de kosten worden hierdoor beterbeheersbaar.
Dit IHP heeft alleen betrekking op de scholen die vallenonder de werking van de Wet op het primair onderwijs.Dit zijn de openbare en bijzondere scholen voor basison-derwijs en de speciale school voor basisonderwijs (HetSpectrum). Dit betekent dat de scholen voor speciaalonderwijs (de A.H. Gerhardschool en de Van Koetsveld -school) en de scholen voor voortgezet onderwijs en voor-bereidend beroepsonderwijs in ons stadsdeel in dit ver-band niet worden genoemd. Voor de huisvesting vandeze schoolsoorten is de centrale stad verantwoordelijk.
1.4 Raakvlakken met overige beleidsterreinenOnderwijshuisvesting is geen geïsoleerd beleidsterrein,maar heeft een impliciete en expliciete relatie met overigebeleidsterreinen. Het jeugd- en onderwijsbeleid (JongOost) is daarom ook kaderstellend voor het IHP. ZowelJong Oost als de Vernieuwing Sociaal Domein (VSD) zijnkaderstellende programma’s die recentelijk zijn ontwik-keld. Relevante onderdelen van deze beleidsterreinen zul-len worden betrokken in het IHP. Naast Jong Oost(JOOST) en VSD heeft ook het nog te ontwikkelen MIPSA2011-2020 (Meerjareninvesteringsprogramma SocialeAccommodaties) raakvlakken met het IHP. In het MIPSAworden namelijk keuzes gemaakt die de onderwijshuis-vesting kunnen beïnvloeden. Zoals de vraag of maatschap-pelijke voorzieningen gecombineerd kunnen worden met scholen in brede-schoolgebouwen of multifunctio-nele accommodaties. Ook zijn er raakvlakken met hetMeerjaren Onderhoudsplan Openbare Ruimte (MOR), datbetrekking heeft op de openbare schoolpleinen. Ten slotteheeft de inrichting van een veilige schoolomgeving en vei-lige fiets-en looproutes een relatie met onderwijshuisves-ting.
1.5 Strategische en operationele gedeelte (leeswijzer)Het IHP bestaat uit een strategisch deel en een operatio-neel deel. In het strategisch deel staat de visie op onder-wijshuisvesting. In het operationele deel vindt u de ge -biedsgerichte uitvoeringsmaatregelen voor de komendevier jaren terug. Hieronder vindt u een nadere specificatievan deze twee onderdelen.■ Het strategische deel (hoofdstuk 2 t/m 4) omvat het
beleidskader met maatschappelijke, onderwijskundigeen ruimtelijke ontwikkelingen en de daaruit voortkomen-de visie, rekening houdend met de bestuurlijke ambities.Onderwijshuisvesting is een dynamisch beleidsterreindat continu in ontwikkeling is. Uiteenlopende wet- enregelgeving en beleidsinhoudelijke en financiële uit-gangspunten bepalen dit beleidsterrein en kaderen ditin. Overkoepelende wet- en regelgeving en relevantebeleidsuitgangspunten en ontwikkelingen worden daar-om altijd betrokken bij de visie op onderwijshuisvesting.In deze visie streven we ernaar om een passend ant-woord te geven op uiteenlopende maatschappelijke enonderwijskundige vraagstukken die de onderwijshuisves-ting beïnvloeden. Vanwege de samenhang tussen dekwaliteit van het onderwijs en de kwaliteit van de huis-vesting zullen ook inhoudelijke doelen en uitgangspun-ten van het stadsdeel bij deze visie worden betrokken.In het IHP ligt het accent op uitgangspunten die de kwa-liteit, de spreiding en de toegankelijkheid van de onder-wijsvoorzieningen ondersteunen en stimuleren.
■ Het operationele deel (hoofdstuk 5 t/m 9) is de beheers-matige uitwerking en programmering van de onderwijs-huisvesting per gebied. Hierin vindt u eveneens eenoverzicht terug van de maatregelen en investeringen.Ook gaan we in dit gedeelte in op de vraag, het aanboden de spreiding van huisvesting per gebied. De gebieds-gerichte huisvestingsscenario’s bieden een oplossingvoor de geconstateerde knelpunten en geven een
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 8
duidelijk overzicht van de benodigde capaciteitsbehoef-te in dit gebied. De uitwerking van het scenario gaat uitvan een realistisch huisvestingsperspectief en geeft eenkwalitatieve impuls. Aan iedere gebiedsbeschrijving(acht gebieden, inclusief IJburg tweede fase) gaat eenevaluatie van het vorige IHP vooraf, met een overzichts-kaart van de huidige situatie in 2011. De beschrijvingenper gebied sluiten we af met een omschrijving van hetscenario, met gebiedsgerichte oplossingen. Dit toekom-stige huisvestingsscenario hebben we vervolgens ver-taald in een overzichtelijke kaart van de toekomstigesituatie in 2015.
1.6 Totstandkomingsproces IHPZoals al eerder gesteld, deelt stadsdeel Oost met de be trok- ken schoolbesturen de verantwoordelijkheid voor de onder-wijshuisvesting in ons stadsdeel. Daarom hebben we dit IHPuitgebreid met hen besproken en afgestemd. Dit gebeurdezowel bij de start van de ontwikkeling van het IHP in decem-
ber 2010 als bij de afronding hiervan in maart 2011 in hetDLO (decentraal lokaal overleg) met al deze schoolbesturen.In de tussenliggende periode hebben we tenminste twee-maal individueel met hen gesproken. Het doel hiervan wasom alle knelpunten én kansen te inventariseren. In de eersteronde individuele gesprekken zijn de wensen van de school-besturen en de ontwikkelingen in het gebied besproken.Vervolgens zijn in de tweede ronde de scenario’s uitgewerkt.Bij complexe vraagstukken waren er extra overleggen, omalsnog samen tot acceptabele oplossingen te komen.
Tijdens het DLO van 7 april 2011 gaven alle schoolbesturenhun instemming aan dit IHP. Ze zijn dus zonder uitzonderingpositief over het voorliggende IHP. De schoolbesturen én hetstadsdeel zien dit IHP als een unieke kans en impuls. Ener -zijds om zo een gezamenlijke toekomstgerichte visie oponderwijshuisvesting in stadsdeel Oost te formuleren enanderzijds om op een constructieve manier verder te bouwenaan de kwaliteit van de onderwijsgebouwen in dit stadsdeel.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 9
2.1 Wet- en regelgeving
Wet op het Primair OnderwijsDe Wet op het Primair Onderwijs (hierna WPO) vormt hetalgemene juridische kader waarbinnen alle regels en af -spraken over onderwijshuisvesting zijn vastgelegd.Feitelijk komt het erop neer dat de gemeente/het stads-deel verantwoordelijk is voor de huisvesting van het pri-mair onderwijs waarvoor de gemeente/het stadsdeelbekostiging ontvangt. De WPO omschrijft welke taken degemeente op het gebied van onderwijshuisvesting moetuitvoeren. Bij voorbeeld nieuwbouw of vervangendenieuwbouw. De gemeente Amsterdam heeft, naast devoorgeschreven huisvestingsvoorzieningen die voortvloei-en uit de WPO, nog een aantal voorzieningen toege-voegd om de schoolgebouwen in Amsterdam zo optimaalmogelijk toe te rusten. Deze staan in de VerordeningHuisvestingsvoor zieningen Primair Onderwijs, oftewel dehuisvestingsverordening.
Elke gemeente is verplicht om zo’n verordening vast testellen om de rollen, taken en verantwoordelijkheden hel-der te houden, De Amsterdamse huisvestingsverordeningis op alle stadsdelen van toepassing. Hierdoor worden deschoolbesturen in alle zeven stadsdelen op gelijkluidendemanier behandeld. Nadere informatie over deze verorde-ning vindt u verderop in deze paragraaf.
Verordening Huisvestingsvoorzieningen Primair Onderwijs (hierna huisvestingsverordening)Deze huisvestingsverordening is feitelijk een uitwerkingvan de regels zoals die in de Wet op het PrimairOnderwijs zijn vastgelegd. In deze verordening staatwelke voorzieningen door het stadsdeel moeten wordenbekostigd. Hierbij gaat het, bijvoorbeeld, om nieuwbouw,vernieuwbouw en groot onderhoud aan de buitenzijdevan een gebouw. Ook staat hierin op welke manierschoolbesturen hierop aanspraak kunnen maken.Daarnaast is in de verordening vastgelegd op welke ver-goeding de schoolbesturen kunnen rekenen bij eenbepaalde huisvestingsvoorziening. In de huisvestingsveror-dening vindt u ook regels over het delen van ruimtes inschoolgebouwen met andere scholen, verenigingen ofcommerciële partijen, zoals kinderopvangorganisaties. Omdit gedifferentieerde gebruik van een schoolgebouw
gemakkelijker te maken, is er aansluitend op de verorde-ning een aparte ‘Regeling verhuur en medegebruik vanschoolgebouwen’. Hierin worden de regels over en detarieven van verhuur en medegebruik van schoolgebou-wen nader toegelicht.
In de verordening staan eveneens criteria voor huisves-tingsaanvragen in het kader van het Onderwijshuisves -tings programma (voor een uitleg van dit programma zieverderop in deze paragraaf). De schoolbesturen kunnendeze aanvragen jaarlijks vóór 1 februari indienen.
Huisvestingstaken die niet in deze verordening zijn vast-gelegd, behoren tot de verantwoordelijkheid van deschoolbesturen, die hiervoor een rijksvergoeding ontvan-gen. Het stadsdeel en de schoolbesturen zijn dus geza-menlijk verantwoordelijk voor de uitvoering van de huis-vesting.
Onderwijshuisvestingsprogramma en spoedprocedureZoals hierboven al gesteld, kunnen schoolbesturen iederjaar vóór 1 februari een aanvraag indienen voor hetOnderwijshuisvestingsprogramma. Dit programma omvatalle huisvestingsvoorzieningen voor het onderwijs en gym-nastieklokalen die het stadsdeel moet financieren. U kuntdaarbij denken aan nieuwbouw, vervangende nieuwbouw,uitbreiding, verplaatsing van noodlokalen, de eersteinrichting van het onderwijsleerpakket, meubilair en aan-passingen van en onderhoud aan schoolgebouwen.
Het stadsdeel toetst de huisvestingsaanvragen aan deeerdergenoemde criteria uit de huisvestingsverordeningen bespreekt de uitslag met de schoolbesturen. Alleentoegewezen huisvestingsaanvragen komen op hetOnderwijshuisvestingsprogramma. Afgewezen huisves-tingsaanvragen worden op het overzicht geplaatst.Uiteindelijk stelt het college van B&W van de gemeenteAmsterdam het Onderwijshuisvestingsprogramma vast,waarna in de loop van het volgende kalenderjaar tot uit-voering hiervan kan worden overgegaan. Voor huisves-tingszaken die direct moeten worden uitgevoerd, zoalseen lekkage, kunnen schoolbesturen beroep doen op despoedprocedure. Deze spoedprocedure biedt het stads-deel de mogelijkheid om snel te reageren, zodat devoortgang van het onderwijs niet in gevaar komt.
2. Kaders
Het IHP moet binnen de bestuurlijke, maar ook binnen wettelijke, kaders ontwikkeld en uitgevoerdworden. Naast wettelijke regelgeving die het kader bepaalt, zijn er ook ontwikkelingen op het ter-rein van onderwijs en vastgoed van invloed op de onderwijshuisvesting. Daarom geven we in dithoofdstuk een beknopte uitleg van de relevante regelgeving en van aanverwante beleidsterreinen,zoals Onderwijs en Vastgoed. In bijlage I staat een uitgebreidere uitleg van de kaders, de wet- enregelgeving en van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van onderwijshuisvesting.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 10
Stichten van scholen en opheffen van scholenNaast regelgeving over onderwijshuisvesting is in de WPOvastgelegd hoe een schoolbestuur een nieuwe school kanstichten of wanneer een school moet worden opgeheven.Zowel het stichten als het opheffen van scholen is relevantvoor de huisvesting. Een schoolbestuur kan namelijk pashuisvesting aanvragen op het moment dat een school for-meel gesticht is. Bij het opheffen van een school komt eenschoolgebouw vrij, wat een wijziging tot gevolg heeft voorhet totale onderwijshuisvestingsaanbod in een buurt. Hetstichten van nieuwe scholen speelt met name in ontwikke-lingsgebieden als IJburg, het Zeeburger eiland enOveramstel. Het opheffen van scholen vindt voornamelijkplaats in beheergebieden als Oost, de Indische Buurt, hetOostelijk Havengebied en de Water graafsmeer.
2.2 Nieuwe ontwikkelingen onderwijshuisvesting
2.2.1 Wijzigingen in de gemeentelijke verordening In de in 2011 vast te stellen nieuwe gemeentelijke veror-dening wijzigt een aantal zaken. De belangrijkste wijzigin-gen zijn:■ de berekening van de ruimtebehoefte;■ een toevoeging van een pve (programma van eisen)
voor klimaatneutraal bouwen en frisse nieuwbouwscho-len;
■ het centraliseren van de huisvesting van het speciaalbasisonderwijs.
Hierna volgt een uitleg van deze drie wijzigingen:
1. Wijziging in de berekening van de ruimtebehoefte vanleslokalen naar brutovloeroppervlakteOp dit moment wordt de ruimtebehoefte berekend enuitgedrukt in leslokalen. Vanwege gewijzigde onderwijs-kundige wensen en behoeften zal de ruimtebehoefte nietlanger in leslokalen, maar in brutovloeroppervlakte (bvo)worden uitgedrukt. Elke leerling krijgt straks een aantalbvo toegewezen.
2. Toevoeging met betrekking tot klimaatneutraal bou-wen en frisse scholen Het streven is om in de nieuwe verordening klimaateisenen gezondsheidseisen voor nieuwe schoolgebouwen vastte stellen. Het Klimaatbureau Amsterdam heeft hiervooreen programma van eisen frisse (klasse B) en klimaatneu-trale (ready) scholen opgesteld. Dit komt als bijlage bij devast te stellen nieuwe verordening.
3. Centralisatie van de huisvesting van het speciaal onderwijs De huisvestingstaak van het speciaal basisonderwijs wordtgecentraliseerd en overgeheveld van de stadsdelen naarde centrale stad. Dit betekent dat de stadsdelen uitslui-tend verantwoordelijk zijn voor de huisvesting van het pri-mair onderwijs. Aangezien de omvang van het speciaalbasisonderwijs in relatie tot het primair onderwijs beperktis, zijn de gevolgen van deze formele wijzigingen voor destadsdelen ook beperkt.
2.2.2 Energie en klimaat Klimaatambities AmsterdamDe gemeente Amsterdam heeft zich in het kader van kli-maatbeleid ten doel gesteld dat in 2025 de CO2-uitstootvan de stad Amsterdam 40% minder is dan in 1990. Ookmoet de gemeentelijke organisatie zélf in 2015 klimaatneu-traal zijn. Deze ambitie om de CO2-uitstoot te verminde-ren, geldt voor alle gemeentelijke gebouwen en dus ookvoor de basisscholen.
Op dit moment zijn er enkele landelijke en stedelijke ont-wikkelingen op het gebied van onderwijshuisvesting diebijdragen aan het realiseren van de Amsterdamse klimaat-ambitie:■ de subsidieregeling energie en binnenklimaat basisscho-
len;■ de toevoeging van een nieuw programma van eisen
voor klimaatneutrale en ‘frisse’ nieuwbouw van basis-scholen.
Subsidieregeling energie en binnenklimaat basisscholenIn 2009 is in het kader van deze subsidieregeling gestartmet het aanbrengen van verbeteringen op het gebied vanenergie en binnenklimaat op een aantal Amsterdamsebasisscholen Bij deze scholen was de noodzaak hiertoe hethoogst.
In de zomer van 2010 zijn bij de hieronder genoemde vijfdeelnemende basisscholen uit het stadsdeel werkzaamhe-den op dit gebied uitgevoerd:■ basisschool Aldoende 1;■ basisschool St. Lidwina;■ basisschool De Dapper;■ de 8e Montessorischool;■ basisschool De Waaier.
Voor 2011 hebben zich zes basisscholen in het stadsdeelvoor de tweede tranche aangemeld. Op dit moment isechter onzeker of er wel voldoende middelen beschikbaarzijn voor het uitvoeren van verbetermaatregelen op dezescholen. Het college van B&W gaat momenteel na of ermogelijkheden zijn het vervolgproject Energieke Scholen2012 - 2020 voor het primair onderwijs doorgang te latenvinden. Dit is alleen mogelijk als de gemeenteraad in devoorjaarsnota 2012 de benodigde dekking van 22,5 miljoeneuro in zeven jaar goedkeurt. De stadsdelen en de school-besturen moeten vervolgens het convenant en het desbe-treffende onderdeel in de Verordening Materiële enFinanciële Gelijkstelling onderwijs (MFG) vernieuwen tot enmet 2020. We zullen het Rijk en de Provincie benaderenvoor eventuele (co)financiering.
Programma van eisen frisse (klasse B) en klimaatneutrale(ready) scholenVolgens het Klimaatbureau is een schoolgebouw dat vol-gens dit programma van eisen wordt gerealiseerd energie-zuinig, fris en gezond. Dit gebouw kan daarnaast in de toe-komst eenvoudig klimaatneutraal (oftewel ready) gemaaktworden, door het toepassen van zonnepanelen en/of een
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 11
kleinschalige windturbine. Voor een aanvullende investe-ring in zonnepanelen op het dak van de school zijn verschil-lende financieringsmodellen van toepassing.
2.2.3 Beleidsuitgangspunten voor het sociaal domein en onderwijsNaast wettelijke en bestuurlijke kaders heeft onderwijshuis-vesting raakvlakken met overige beleidsterreinen en pro-gramma’s, zoals Versterking Sociaal Domein (VSD) en hetMIPSA en het programma voor Jeugd en Onderwijs inOost (JOOST). Het VSD en het MIPSA worden later in 2011vastgesteld. JOOST wordt parallel aan het IHP vastgesteld.Vooruitlopend hierop hebben we de uitgangspunten dievoortvloeien uit deze kaders al meegenomen in dit IHP.Achtereenvolgens geven we hierover een beknopte uitleg.
Versterking Sociaal Domein (VSD)Het multifunctioneel gebruik van maatschappelijke ruimtesdie door het stadsdeel worden gefinancierd, staat centraal.Organisaties worden verplicht om ruimtes met elkaar tedelen. De gedachte hierachter is dat ruimtes flexibel inzet-baar moeten zijn voor diverse activiteiten. Alle bestaanderuimtes in de wijk, zoals scholen en sporthallen, moetenkunnen worden ingezet voor activiteiten in de buurt.Maatschappelijke activiteiten worden daarbij zoveel moge-lijk gehuisvest in particulier vastgoed en in bijzonderegebouwen, zoals scholen, bioscopen, theaters en sportza-len. Samenvattend, betekent dit voor de huisvesting vanhet onderwijs dat we streven naar een optimale bezettingvan de onderwijsgebouwen voor zowel onderwijs- als maat-schappelijke activiteiten.
Meerjareninvesteringsplan sociale accommodaties (MIPSA) Het Maatschappelijk Investeringsprogramma SocialeAccommodaties (MIPSA) is een programma waarin hetstadsdeel aangeeft wat er de komende jaren moet gebeu-ren om de sociale voorzieningen goed of nog beter tehuisvesten. Het MIPSA laat ook zien welke investeringennodig zijn om het aanbod van sociale accommodaties oppeil te houden en bouwt voort op de stedelijke afsprakendie zijn vastgelegd in het Programma MaatschappelijkInvesteringen (PMI).
Naast het geven van een zo compleet mogelijk beeld van debehoefte aan en het gebruik van het maatschappelijk vast-goed in het stadsdeel maakt het MIPSA het mogelijk omaanspraak te doen op een bijdrage vanuit het Program maMaatschappelijke Investeringen (PMI). Investeringen in hetsociaal/maatschappelijke deel van schoolgebouwen kunnennamelijk niet uit onderwijshuisvestingsmiddelen bekostigdworden, maar moeten gedekt worden uit dit programma. Het PMI is in feite een stedelijke subsidie, waaruit hetonrendabele deel van de investering in maatschappelijkvastgoed kan worden gefinancierd. Hierdoor kan het stads-deel dit vastgoed toch tegen maatschappelijk aanvaardba-re tarieven exploiteren.
Jeugd en OnderwijsIn het kaderprogramma JOOST staan de uitgangspuntenop het gebied van jeugd en onderwijs. De directe relatiemet de onderwijshuisvesting ligt met name in de behoefteom schoolgebouwen buurtgericht en zoveel mogelijk multi-functioneel te gebruiken, waarbij er ook behoefte is aanopenbare schoolterreinen.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 12
In bijlage II van de verordening huisvestingsvoorzieningenonderwijs staan criteria vermeld voor het opstellen vanleerlingenprognoses. Dienst Maatschappelijke Ontwikke -ling (DMO) van de gemeente Amsterdam vervaardigt jaar-lijks voor alle stadsdelen de leerlingenprognoses per schoolop basis van de bevolkingsprognose opgesteld door deDienst Onderzoek en Statistiek (O+S), de leerlingentellin-gen op de teldatum 1 oktober van het voorafgaande jaaren herkomstgegevens uit het LeerlingAdministratieSys -teem. In de bevolkingsprognose van O+S zijn de actuelewoningontwikkelingen meegenomen.Voor de beoordeling van aanvragen voor huisvestingsvoor-zieningen, met name capaciteitsuitbreidingen, wordt vandeze prognoses gebruik gemaakt.
3.2 Prognoses versus werkelijke situatiePrognoses geven de richting aan van de leerlingontwikke-ling op een school op basis van trends in belangstelling enworden jaarlijks geactualiseerd. Mogelijk sluit de standaardleerlingenprognose in ontwikkelingsgebieden minder goedaan op de actualiteit, omdat bijvoorbeeld gedurende eenschooljaar bouwprojecten worden opgeleverd of afgebla-zen. Dit kan een effect hebben op de leerlingenpopulatie(bijvoorbeeld een substantiële instroom van leerlingen). Voor de ontwikkelingsgebieden heeft Oost een afzonderlij-ke prognose laten opstellen. Het gaat hierbij om IJburg(waarin ook monitorgegevens van de leerlingenontwikke-ling op de scholen zijn meegenomen), het Zeeburgereiland
en Overamstel. Vanwege de bijzondere bewegingen in debeheergebieden Transvaalbuurt en Oostelijk Havengebiedhebben we ervoor gekozen om ook voor deze gebiedeneen afzonderlijke prognose te laten opstellen.
3.3 Totaalprognose stadsdeel OostDe resultaten van deze prognoses zijn verwerkt in de over-zichten per gebied en denominatie. Hierna volgt een tabelmet de ontwikkeling en prognose van de leerlingenaantal-len per gebied en een staafdiagram met de totale leerlin-genaantallen in Oost. In bijlage II zijn de prognoses pergebied en denominatie in grafieken uitgewerkt. In hetoperationele deel van het IHP zijn de prognoses per schoolin beeld gebracht.
Uit de onderstaande tabel blijkt dat het totaal aantal leer-lingen in stadsdeel Oost de komende jaren zal toenemen.Dit wordt grotendeels veroorzaakt door de groei in deontwikkelingsgebieden, vooral in IJburg eerste fase. Vanaf2014 stabiliseert het leerlingenaantal nagenoeg, voor eenperiode van vijf jaar. Daarna neemt het leerlingenaantallangzaam af. In de beheergebieden vertoont het leerlinge-naantal de komende jaren reeds een dalende trend. AlsIJburg tweede fase, het Zeeburgereiland en Overamstelverder tot ontwikkeling komen, verwachten we weer eentoename van leerlingen in het stadsdeel. Bij de in dit IHPopgenomen prognoses zijn IJburg tweede fase en deSluisbuurt op het Zeeburgereiland nog niet meegerekend,
3. Leerlingenprognoses
Een onmisbaar onderdeel bij het plannen van huisvestingsvoorzieningen en bij het beoordelen vanaanvragen daarvoor zijn leerlingenprognoses. Zo is het bij het treffen van een permanente huisves-tingsvoorziening noodzakelijk dat wordt aangetoond dat de desbetreffende voorziening meer danvijftien jaar noodzakelijk is. Bij tijdelijke huisvestingsvoorzieningen moet worden aangetoond dat devoorziening meer dan vier jaar noodzakelijk is. Ook bij andere huisvestingsvoorzieningen moet denoodzakelijkheid voor een bepaalde periode aangetoond worden.
Leerlingenaantallen per gebied
Leerlingenaantallen Werkelijk Werkelijk Werkelijk Prognose Prognose Prognoseper gebied Aantal ll 2000 Aantal ll 2005 Aantal ll 2010 Aantal ll 2015 Aantal ll 2020 Aantal ll 2025
Oost 2369 2143 2134 2143 2198 2122
Watergraafmeer 1835 1813 2001 2115 2226 2279
Indische Buurt 1811 1411 1361 1223 1206 1123
Oostelijk Havengebied 1076 1725 1941 1841 1685 1517
IJburg I 0 438 2809 4175 3323 2716
IJburg II 0 0 0 0 0 0
Zeeburgereiland 0 0 0 20 256 359
Overamstel 0 0 0 185 424 623
Totaal 7091 7530 10246 11702 11318 10739
Percentage 69,21% 73,49% 100,00% 114,21% 110,47% 104,81%
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 13
omdat de ontwikkeling van deze gebieden stil ligt. Deleerlingenontwikkeling vindt u ook terug in het bovenstaan-de staafdiagram.
In- en uitstroom1
De basisgeneratie (oftewel kinderen van 4-12 jaar) in Oostbestaat in 2011 uit 10.867 leerlingen.In de praktijk gaan niet alle kinderen van deze basisgenera-tie in het eigen stadsdeel naar school. Van de basisgenera-tie in Oost gaan 9.707 leerlingen in het eigen stadsdeelnaar school.
In 2011 stromen in totaal 1.160 leerlingen uit naar scholenin andere stadsdelen, terwijl er 538 kinderen in Oost naarschool gaan die in andere stadsdelen wonen. Per saldogaan rekening houdend met de in- en uitstroom 10.246leerlingen naar een school in stadsdeel Oost. Het saldo vande in- en uitstroom bedraagt -622 leerlingen.
Voor deze uitstroom zijn verschillende verklaringen. Am ster -dam is een aaneengesloten gebied, zodat ‘migratie’ naar
scholen in andere stadsdelen of naar andere gemeentengemakkelijk is. Het kan ook zijn dat hun ouders kiezenvoor een specifieke richting of onderwijsconcept, datniet wordt aangeboden in dit stadsdeel. De basisgeneratie is al verminderd met de uitstroom naarhet speciaal onderwijs.
Onderstaande tabel toont de in- en uitstroom in cijfers(herkomst leerlingen op basis van teldatum 1 oktober2010).
In bijlage II vindt u kaarten van Amsterdam. Hierop staande in- en uitstroom van leerlingen van en naar de anderestadsdelen weergegeven.
3.4 Conclusies prognosesHet leerlingenaantal in stadsdeel Oost zal de komendejaren nog verder toenemen. Dit wordt met name veroor-zaakt door de ontwikkelingsgebieden IJburg, Overamstelen het Zeeburgereiland. In de Watergraafsmeer groeit hetleerlingenaantal ook licht. In de overige beheergebieden,vooral in de Indische Buurt en het Oostelijk Havengebied,dalen de leerlingenaantallen stevig. Vanaf 2020 daalt hetleerlingenaantal in het gehele stadsdeel. Dit komt omdatde piek in het leerlingenaantal in IJburg dan voorbij is.
Leerlingenontwikkeling basisscholen stadsdeel Oost
9.000
9.500
10.000
10.500
11.000
11.500
12.000
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal
leer
lin
gen
Totaal Oost
In- en uitstroom
Totale basisgeneratie 4 - 12 jaar in het stadsdeel Oost 10867
Uitstroom naar scholen buiten het stadsdeel -1160
Aantal leerlingen van de basisgeneratie stadsdeel 9707
Oost dat hiervan in het stadsdeel naar school gaat
Instroom leerlingen van buiten het stadsdeel 538
Totaal aantal leerlingen in Oost naar school 10246
Saldo in - en uitstroom leerlingen stadsdeel Oost -622
1 Bij de in- en uitstroom wordt de basisgeneratie (4-12-jarigen) van 2011 vergeleken met het feitelijk leerlingenaantal van 1 oktober 2010 (schooljaar2010/2011).
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 14
4.1 Programma-akkoord 2010–2014Het stadsdeelbestuur maakt zijn ambitie waar door het rea-liseren van zes doelstellingen. Deze zijn opgenomen in hetIHP en in de visie op onderwijshuisvesting. Hieronder staande vier - van deze zes - voor het IHP meest relevante doel-stellingen.
Succesvolle schoolloopbaan Ieder kind heeft recht op goed onderwijs. De voorschoolmaakt het mogelijk dat kinderen succesvol starten in hetbasisonderwijs. We kiezen voor kleine buurtscholen, zodatkinderen in hun vertrouwde omgeving leren en zich ontwik-kelen. De kwaliteit van onze scholen maken we voorouders inzichtelijk. In sommige wijken is sprake van wacht-lijsten en in andere wijken ontstaan scholen met veel kans-arme of juist veel kansrijke kinderen. Onder regie van hetstadsdeel werken de schoolbesturen daarom aan het regu-leren van de leerlingstromen in Oost.
Passende zorg Geen kind mag tussen wal en schip vallen. Kinderen en jon-geren die dit nodig hebben, kunnen rekenen op onzesteun. Problemen bij ouders en kinderen moeten we snelen goed in beeld krijgen, zodat we adequate zorg kunnenregelen. In een constructieve samenwerking met scholenen andere instanties willen we de zorg ‘sluitend’ maken.Ook stimuleren we de samenwerking tussen reguliere scho-len en het speciaal onderwijs.
Talentontwikkeling Het stadsdeel investeert in ontwikkelingskansen en talen-ten van kinderen. We bieden jongeren kansen en verwach-ten van hen dat ze deze kansen grijpen. Sport en cultuur inde buurt willen we meer verbinden met de scholen.Hierdoor ontstaat een verlengde schooldag, met uitdagen-de en inspirerende activiteiten.
Veilige, gezonde en moderne schoolgebouwen Leerlingen en leerkrachten moeten kunnen leren en werkenin een veilig en prettig gebouw. De afgelopen jaren zijn wedaarom gestart met het investeren in schoolgebouwen.Schoolgebouwen worden gerenoveerd en er worden nieu-we scholen gebouwd. Plannen die er liggen, houden weopnieuw tegen het licht en we maken een nieuw huisves-tingsplan voor scholen. Uitgangspunt is dat plannen nood-zakelijk, realistisch en betaalbaar zijn.
Eén van de speerpunten uit het Programakkoord is tekomen tot een duurzame, gezonde stadsdeelbegroting.
We streven daarom naar een solide begroting, gericht opde toekomst. Het stadsdeel staat voor de opgave fors tebezuinigen om de begroting sluitend te houden. Met min-der geld moeten we maximaal rendement behalen door debeschikbare middelen efficiënter in te zetten en slimmeoplossingen te bedenken.
4.2 Visie onderwijshuisvestingStadsdeel Oost heeft onderwijsgebouwen die evenwichtigzijn verspreid over het stadsdeel, zodat kinderen in hunvertrouwde omgeving naar school kunnen gaan. De kwali-teit van de gebouwen is toegerust op de hedendaagse entoekomstige eisen en wensen. De combinatie van hetonderwijsaanbod met toegankelijkheid voor andersoortiggebruik van ruimten maakt de binding van de school metde buurt extra sterk.
4.3 Bestuurlijke ambitiesHet dagelijks bestuur heeft op 7 december 2010 het planvan aanpak voor het IHP vastgesteld, uitgaande van twaalfbestuurlijke ambities voor onderwijshuisvesting. U vindtdeze hieronder.
Ambities IHP: ■ evenwichtige spreiding en opbouw van scholen; ■ bouwen binnen de normvergoeding; ■ onderwijskundig goede gebouwen;■ frisse, duurzame en energieneutrale gebouwen;■ toegankelijke schoolgebouwen; ■ multifunctionele en flexibele gebouwen;■ helder organiseren van het eigendom en beheer van
gebouwen;■ medegebruik/verhuur ruimten in onderwijsgebouwen;■ openbare schoolpleinen;■ leegstand en tijdelijke voorzieningen minimaliseren;■ goede financiële planning meerjaren-onderhoud;■ ruimte voor vernieuwende concepten.
Bovenstaande ambities, die hieronder zijn uitgewerkt in doe-len, zijn richtinggevend voor de scenario’s die we per gebiedbeschrijven in het operationele gedeelte van het IHP.
4.4 Doelen
Deze bestuurlijke ambities hebben we vertaald in concretedoelen, die we per ambitie toelichten.■ Er is sprake van een evenwichtige spreiding en opbouw
van de scholen Voor ieder kind is een plek op een school in het eigen
4. Visie onderwijshuisvesting
In Amsterdam Oost krijgt elk kind en elke jongere alle kansen die hij nodig heeft om zich goed tekunnen ontwikkelen. Door een aantrekkelijk onderwijs- en jeugdbeleid scheppen wij mogelijkheden waardoor alle kinderen en jongeren in Amsterdam Oost zich optimaal kunnen ontwikkelen op het gebied van cognitieve, sociaal-emotionele en motorische vaardigheden.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 15
woongebied. In IJburg en de Watergraafmeer zijn meerschoolgebouwen nodig. In de Transvaalbuurt en deIndische Buurt willen we mogelijk maken dat kinderenin de buurt zélf naar een goede school kunnen gaan.Alle scholen hebben de mogelijkheid tot een evenwich-tige opbouw. Het stadsdeel en de schoolbesturen wer-ken nauw samen bij het voldoen aan de behoefte voorschoolgebouwen. Leerlingen worden zoveel mogelijkverdeeld over de scholen. Daarbij wordt rekeninggehouden met de wensen van ouders, het aannamebe-leid van de school en de ruimtelijke en financiële moge-lijkheden.
■ Er wordt gebouwd binnen de normvergoeding Investeringen leiden tot een maximaal rendement in deonderwijskwaliteit. Nieuwbouw, vervangende nieuw-bouw en uitbreidingen moeten binnen de normbedra-gen worden bekostigd. Extra kosten door stedenbouw-kundige eisen of locatiebeperkingen moeten wordenvermeden. Deze kosten zijn alleen toegestaan als dezemeer rendement opleveren, waaruit de extra investe-ring betaald kan worden.
■ Schoolgebouwen moeten kwalitatief goed zijnDe gebouwen zijn kwalitatief op orde en geschikt voorhet onderwijsconcept van de school. De gebouwenhebben, zoveel mogelijk, een permanente kwaliteit ende inrichting voldoet aan de eisen van deze tijd. Daar -mee wordt voldaan aan de noodzakelijke voorwaardenvoor een prettige en veilige leer- en werkomgeving.
■ Schoolgebouwen zijn fris, duurzaam en energieneutraalNieuwe schoolgebouwen voldoen aan de eisen voorfrisse scholen (klasse B), om zo de leerprestaties te ver-beteren. Scholen die gebouwd zijn volgens het pro-gramma van eisen van het Klimaatbureau zijn energie-zuinig, fris en gezond. Deze gebouwen kunnen in detoekomst eenvoudig klimaatneutraal gemaakt wordendoor toepassing van zonnepanelen en/of een kleinscha-lige windturbine. Voor het verbeteren van het binnenkli-maat en de energiehuishouding van bestaande scholenzullen we diverse subsidieregelingen optimaal benut-ten.
■ Schoolgebouwen zijn toegankelijkToegankelijke schoolgebouwen nodigen uit tot dubbel-gebruik door buurtbewoners en andere organisaties inde omgeving. Buiten de schooltijden moet een school-gebouw ook fysiek toegankelijk en bruikbaar zijn vooractiviteiten. Een belangrijk voordeel hiervan voor deschool zélf is dat deze een sterkere binding krijgt metde buurt.
■ Schoolgebouwen zijn multifunctioneel en flexibelHet stadsdeel stimuleert het multifunctioneel gebruikvan schoolgebouwen en dwingt dit, als dit nodig is, af.Schoolgebouwen, sportaccommodaties en anderemaatschappelijke panden zijn tijdens onbenutte dagde-len (zowel overdag als ’s avonds en in het weekend)beschikbaar voor brede-schoolactiviteiten en activitei-ten van, voor en door buurtbewoners. Om het dubbel-gebruik van schoolgebouwen mogelijk te maken, zal,waar nodig, geïnvesteerd worden in een aangepasteinrichting en het beheer van de locatie. Nieuwe scholen
worden slim gebouwd, zodat die direct geschikt zijnvoor meervoudig gebruik.
■ Het eigendom en beheer van schoolgebouwen is heldergeorganiseerd Clustering van functies en meervoudig gebruik vanschoolgebouwen bieden kansen voor inhoudelijke syner-gie- en exploitatievoordelen. Voor het maatschappelijkgebruik van schoolgebouwen en het gebouwbeheer ismaatwerk nodig. Stap voor stap moeten we toewerkennaar zakelijke en werkbare afspraken. Afhankelijk van deomvang en complexiteit van een gebouw wordt profes-sioneel beheer ingezet, zodat ruimten optimaal wordenbenut, kosten worden bespaard en dubbelgebruik soe-pel plaatsvindt. Op procesmatig vlak is een heldere rol-verdeling tussen het stadsdeel en de schoolbesturennoodzakelijk. Om meervoudig gebruik mogelijk temaken, zijn wijzigingen in eigendom- en beheersituatiesgewenst. Met als doel om deze te verhelderen en ver-snippering van eigendomssituaties te vermijden.
■ Er zijn duidelijke regels voor het medegebruik en deverhuur van ruimten in schoolgebouwenDe WPO en de daarop gebaseerde ’Regeling verhuuren medegebruik schoolgebouwen’ biedt voldoendehandvatten voor medegebruik en verhuur van leegstaan-de ruimten in schoolgebouwen.
■ Schoolpleinen zijn openbaarHet stadsdeel zet zich in voor een zo groot mogelijketoegankelijkheid van openbare ruimtes. De pleinen voorde bovenbouw zijn openbaar. De veelal afgeschermdespeelruimte voor de onderbouw en eventuele voor-school is buiten schooltijden zoveel mogelijk openbaartoegankelijk. De juridisch eigenaar is verantwoordelijkvoor het beheer en onderhoud van deze pleinen.
■ Er is een minimale leegstand en het aantal tijdelijkevoorzieningen is beperktHet aantal overloopgebouwen en tijdelijke huisvestings-voorzieningen zullen tot een minimum worden beperkt.Ook in nieuwbouwwijken willen we tijdelijke schoolge-bouwen voor piekopvang en vanwege eventuele vertra-ging van scholenbouw zoveel mogelijk voorkomen. Doorte huisvesten naar vraag minimaliseren we tijdelijkevoorzieningen en leegstand.
■ Er is sprake van een goede financiële planning voormeerjaren-onderhoudWe streven naar kwalitatief goed onderhouden school-gebouwen. Het meerjaren-onderhoudsplan waarborgthet kwaliteitsniveau. In dit plan komt zowel het preven-tief- als het groot-onderhoud van deze gebouwen terug.Aan de hand van dit onderhoudsperspectief kunnen webepalen of nieuwbouw rendabeler is dan het uitvoerenvan groot-onderhoud aan een bestaande locatie.
■ Er is ruimte voor vernieuwende huisvestingsconceptenOm te komen tot slimme oplossingen, een maximaalrendement en een efficiëntere inzet van middelen vooronderwijshuisvesting willen we ruimte bieden aan ver-nieuwende huisvestingsconcepten en ondernemerschapbenutten. Door het ontwerp, de uitvoering en de exploi-tatie geïntegreerd aan te besteden, benutten we kennisen innovatiekracht uit de markt zoveel mogelijk.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 16
5.1 Operationele gedeelte: acht gebieden, acht huisvestingsscenario’sDe gebiedsgerichte huisvestingsscenario’s bieden eenoplossing voor de geconstateerde knelpunten en geveneen overzicht van de capaciteitsbehoefte. De uitwerkingvan het scenario gaat uit van een realistisch huisvestings-perspectief en beoogt een kwalitatieve impuls te gevenaan de huisvesting. Aan iedere gebiedsbeschrijving gaateen evaluatie van het vorige IHP vooraf, met een over-zichtskaart van de huidige situatie in 2011. De beschrijvin-gen per gebied sluiten we af met een omschrijving van hetscenario, met gebiedsgerichte oplossingen. Dit toekomsti-ge huisvestingsscenario hebben we vervolgens vertaald ineen overzichtelijke kaart van de toekomstige situatie in2015.
Per gebied wordt ingegaan op de vraag, het aanbod en despreiding van de huisvesting. De financiële effecten wordentoegelicht in het volgende hoofdstuk.
5.2 Omschrijving per gebiedPer gebied komt achtereenvolgens aan de orde: ■ algemene gebiedsbeschrijving; ■ informatie over de bevolkingsopbouw;■ prognoses van het leerlingenaantal;■ beschrijving van de situatie;■ evaluatie van het IHP 2008-2013;■ beschrijving van de ruimtelijke ontwikkelingen die spelen;■ weergave van de ambities voor dit gebied;■ scenario, uitgaande van het IHP 2011-2015;■ weergave van de gymaccommodaties;■ samenvatting met de belangrijkste conclusies.
Deze onderwerpen worden geïllustreerd met de volgendekaarten, grafieken en tabellen: ■ gebiedskaarten van de scholen, uitgaande van de huidi-
ge situatie (2011) en de toekomstige situatie (2015);■ tabellen van de scholen per gebied, uitgaande van de
huidige en toekomstige situatie;■ tabellen van de leerlingenaantallen per school per
gebied, van 2000 tot 2025;■ tabellen van de capaciteitsberekening van lokalen per
school per gebied, in 2010 en 2015;■ tabellen van de gymcapaciteitsberekening per school
per gebied, in 2010 en 2015.
5. Operationeel
Per gebied staan in dit operationele gedeelte huisvestingsscenario’s die duidelijk aangeven welkeprojecten de komende jaren daar worden uitgevoerd. Deze huisvestingsscenario’s zijn ingevuld opbasis van de in het strategische gedeelte geformuleerde visie, doelstellingen en uitgangspunten.Stadsdeel Oost is in acht gebieden verdeeld. Deze verdeling hangt direct samen met de in dit stads-deel gehanteerde demografische indeling.
Gebiedsindeling
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 17
5.2.1 Oost
Algemene gebiedsbeschrijvingOost is een wijk met veel sociale huurwoningen. Het aan-deel alleenwonenden in Oost ligt hoog en het inkomensni-veau is laag, maar stijgt geleidelijk. Het aandeel nieuwe ste-delingen ligt bijna op hetzelfde niveau als voor het gehelestadsdeel en neemt verder toe. Dit is een belangrijke indi-catie voor de herwaardering van de buurt. Wel is het aan-deel kinderen aanzienlijk lager dan elders in het stadsdeel.
Nieuwe stedelingen zijn stadsbewoners tussen de 18 tot 55jaar die na hun 18e in Amsterdam zijn komen wonen enautochtoon zijn of uit westerse landen komen. De aanwe-zigheid van deze groep is een indicatie voor de attractivi-teit van de stad. Deze groep bewoners wordt gezien alsaanjagers van de culturele en economische ontwikkelingvan de stad. Het gaat hierbij om studenten, jonge professi-onals en ‘expats’ die bewust kiezen voor Amsterdam.
BevolkingsopbouwIn Oost is de groep jong-volwassenen (20-34 jaar) groot.Hun aandeel zal de komende jaren verder toenemen. Meerdan de helft van alle huishoudens wordt gevormd dooralleenstaanden. Verder is sprake van een toenemende ver-grijzing en een afnemend aandeel kinderen. Het huidigeaandeel kinderen en jongeren in dit gebied is nu al kleinerdan in overige delen van het stadsdeel (19%), Oost hand-haaft deze ‘koppositie’ de komende jaren met 17% in2020.
PrognosesHet leerlingenaantal in Oost daalt door bovengenoemdeontwikkelingen de komende jaren licht, van 2.482 naar2.421 in 2015, en zal ook daarna geleidelijk afnemen. Vande basisschoolleerlingen in Oost gaat 81,2% naar eenschool in de eigen buurt.
Voor de Transvaalbuurt is begin 2010 een specifieke prog-nose gemaakt. Hieruit blijkt dat het leerlingenaantal op debeide daar gevestigde scholen (De Kraanvogel en DeKaap), net als in de rest van Oost, blijft dalen. Zowel DeKraanvogel als De Kaap bereiken slechts 12% van hettotaal aantal leerlingen uit de Transvaalbuurt. Het overgro-te deel van de leerlingen (78%) uit de Transvaalbuurt gaatdus naar een school buiten deze buurt.
Omdat de effecten van de verhuizing van De Kraal naarOostpoort nog niet zijn meegenomen, kunnen de progno-
ses voor de komende jaren nog een wat positievere wen-ding krijgen. Door het vertrekken van jonge gezinnen uit debuurt neemt de basisgeneratie in de Transvaalbuurt in detoekomst wél af: tot 588 in 2034, ten opzichte van 828 leer-lingen in 2010. De verdere afname van het aantal leerlingenop De Kaap en De Kraanvogel is een gevolg van de afnamevan de basisgeneratie. Een onzekerheid is de ontwikkelingvan de buurt. De Transvaalbuurt heeft een aantal eigen-schappen die ervoor kunnen zorgen dat de buurt ‘veryupt’.Dit zijn de geringe afstand tot het centrum, de stedelijkearchitectuur en de vernieuwing en verkoop van woningen.Deze ‘veryupping’ kan leiden tot een beter imago van debuurt en daarmee van de daar gevestigde scholen. Op hetogenblik kiezen veel ouders voor een school buiten debuurt. De afname van het aantal leerlingen in de Transvaal -buurt is daardoor fors (in 2010 totaal 828 leerlingen en in2013 totaal 727 leerlingen), maar het leerlingenaantal is vol-doende om het bestaansrecht van beide scholen in debuurt te rechtvaardigen. Bij een toenemende populariteitvan de twee genoemde scholen is echter een enorm leerlin-genpotentieel in de buurt beschikbaar.
Situatie In Oost zijn negen permanente basisscholen. Aldoendeheeft een permanente dislocatie. Het gebouw van de voor-malige basisschool De Kraal aan de Laing’s Nekstraat,inclusief gymzaal, staat leeg. Een deel van dit gebouwwordt tijdelijk gebruikt voor kinderopvang. In Oost is ookde nevenvestiging van Het Spectrum, een school voor spe-ciaal onderwijs, gevestigd. De bouwjaren van de schoolge-bouwen verschillen flink. De gebouwen van De Kaap en DeKraal zijn negentig jaar oud en de gebouwen van de St.Barbaraschool en de dislocatie van Aldoende dateren vanzelfs meer dan honderd jaar geleden. Maar de meestescholen zijn gebouwd in de jaren ’80 en ’90. Een aantal van
Leerlingenaantallen Oost
Sint Barbara De Kraanvogel Louis de Coligny
LEERLINGENAANTALLENOOST
Barbara, Sint 196 148 125 124 127 123Kraanvogel, De 255 185 172 168 165 157Coligny, Louise de 216 180 153 152 156 148Aldoende 239 253 324 342 353 336Kaap, De 168 138 110 103 101 97Dapper, De 366 368 306 284 306 295Linnaeus 259 242 251 257 264 251Pinksterbloem, de 372 369 379 386 400 405Kraal, De 298 260 314 327 326 310Totaal 2369 2143 2134 2143 2198 2122Percentage 111,01% 100,42% 100,00% 100,42% 103,00% 99,44%
Wer
kelijk
Aant
al II 2
000
Wer
kelijk
Aant
al II 2
005
Wer
kelijk
Aant
al II 2
010
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Prog
nose
Aant
al II 2
020
Prog
nose
Aant
al II 2
025
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 18
de oudere scholen is gerenoveerd. De nieuwbouw van DeKraal in Oostpoort is in 2009 opgeleverd. Hier zijn zesoverlooplokalen en zestien lokalen gerealiseerd.
In Oost is de spreiding van de scholen evenwichtig. Viervan de negen scholen beschikken over een gymnastieklo-kaal. In iedere buurt is tenminste één school en één gym-zaal. Dit betekent dat alle leerlingen van scholen in dedirecte omgeving daar kunnen gymmen.
Het leerlingenaantal van de basisscholen in het gebiedOost is gemiddeld. Vier scholen hebben meer leerlingendan het stedelijk gemiddelde. De Linnaeusschool zit daarnet onder. De Pinksterbloem hanteert een toelatingsbeleid.Vier scholen zitten al lange tijd onder de opheffingsnorm InOost is voldoende gebouwcapaciteit beschikbaar. Bij eenaantal scholen is sprake van gedeeltelijke leegstand.
Een groot deel van de scholen heeft een voorschool. Driescholen beschikken over een ouderkamer.
Evaluatie IHP 2008-2013De aandacht in het IHP Oost-Watergraafmeer 2008-2013was vooral gericht op de Transvaalbuurt. Hier zijn namelijkrelatief veel scholen gevestigd, in verhouding tot de omvangvan het gebied. De verhuizing van De Kraal naar Oostpoortmoest de spreiding van leerlingen over de buurt verbeteren.De groei vanwege de nieuwbouw van woningen in de buurtkan worden opgevangen door de bestaande scholen.
De KraalVoor de openbare basisschool De Kraal is in Oostpoort in2009 een nieuw schoolgebouw gerealiseerd. De schoolheeft sindsdien zestien lokalen en zes overlooplokalen.Daarnaast is er ruimte voor voor- en naschoolse opvang enkinderopvang. De capaciteit van deze school is dusdanigdat er straks ook ruimte is om kinderen op te vangen alsgevolg van de op te leveren woningen in Oostpoort. Opdit moment zitten hier drie groepen van de WSV.
De KraanvogelNa het gereedkomen van de nieuwbouw van De Kraal inOostpoort zou De Kraanvogel verhuizen naar het vrijgeko-men gebouw aan de Laing’s Nekstraat. Dit gebouw moestechter nog worden aangepast. Voor de aanpassing van hetgebouw was € 700.000 geserveerd. AMOS (het schoolbe-stuur waaronder De Kraanvogel valt) heeft hiervoor verbou-wingsplannen laten uitwerken. Uit de kostenopgave in2010 bleek echter dat de verbouwingskosten tenminste
€3,0 miljoen zouden bedragen. In samenhang met deinmiddels geconstateerde funderingsproblemen van DeKaap is besloten om een integrale afweging te maken overalle scholen in de Transvaalbuurt.
AldoendeDe uitbreiding van Aldoende is gerealiseerd door de inge-bruikname van de dislocatie aan de TweedeBoerhavestraat. Op de nabijgelegen Amstelcampus komteen gymzaal, die ook vanaf 1 augustus 2012 doorAldoende gebruikt kan worden. Tot die tijd is er voldoendegymnastiekcapaciteit in de omgeving beschikbaar.
De PinksterbloemOp de 4e Montessorischool De Pinksterbloem werd eengroei van het leerlingenaantal voorzien. De school beschiktover capaciteit voor zestien groepen. De locatie staat hetechter niet toe om verder uit te breiden. De school wil ditook niet en voert om die reden een toelatingsbeleid.
De DapperDe geplande ouderkamer voor De Dapper is inmiddelsklaar.
KraaipanstraatHet gebouw van de opgeheven Islamitische basisschool ElKhaliel aan de Kraaipanstraat doet dienst als dependancevan Het Spectrum, een school voor speciaal basisonderwijs.
Ruimtelijke ontwikkelingen In Oostpoort worden op termijn nog 760 woningen opge-leverd. In de Oosterparkbuurt zijn voor 2015 geen effectente verwachten van het project Wibaut aan de Amstel. Degeplande woningen in de Parooldriehoek worden vanwegehet stilleggen van het project zeker niet voor 2015gebouwd. De te verwachte uitbreiding van gezinswoningenin de overige gebieden van Wibaut aan de Amstel heeftnauwelijks effect op de prognoses. Door de teruglopendeleerlingenaantallen kan het instroomeffect, gezien de aan-wezige capaciteit, prima worden opgevangen door de aan-wezige scholen. Er is geen nieuwe onderwijslocatie nodig.De reservering van 3000 m2 in de Parooldriehoek in hetstedenbouwkundig plan kan daarmee vervallen.
AmbitiesDoor de overmaat aan beschikbare capaciteit is het strevenefficiënter om te gaan met de schoolgebouwen in Oost.Hierdoor moet meer financiële ruimte ontstaan. Dit isbelangrijk om investeringen op andere plaatsen in het
Aldoende (2e Boerhavestraat 22) Aldoende (2e Boerhavestraat 47) De Kaap
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 19
stadsdeel mogelijk te maken. De focus ligt daarbij opinvesteren in de Transvaalbuurt, in aansluiting op de ver-schillende actieprogramma’s. Zo is sinds 2009, in het kadervan de wijkaanpak, versterkt ingezet op de ontwikkelingvan brede scholen in deze buurt. De visie daarbij is datinvesteringen in de huisvesting hand in hand moeten gaanmet het verbeteren en vernieuwen van de onderwijskundi-ge kwaliteit van de twee daar gevestigde scholen. In 2010is veel geïnvesteerd in het opzetten van de brede school.De eerste resultaten van de inspanningen van deze scholenop dit gebied zijn voorzichtig zichtbaar. De Kraanvogel enDe Kaap hebben momenteel een redelijk pakket aan aan-vullende voorzieningen gerealiseerd rond zorg, vroeg- envoorschoolse educatie, naschoolse activiteiten en activitei-ten voor ouders, zoals opvoedingsondersteuning.
Scenario IHPDe Kaap en De Kraanvogel hebben, gezien het aantalpotentiële leerlingen in de Transvaalbuurt, nog steedsbestaansrecht. Beide scholen kunnen en moeten wél hunmarktaandeel onder kinderen uit de buurt verhogen dooreen beter onderwijskundig aanbod, een beter schoolge-bouw en een betere spreiding over de buurt. Eén van demaatregelen moet zijn dat beide scholen verder uit elkaarkomen te liggen. Dit heeft twee redenen: enerzijds vermin-dert dit de directe concurrentie en anderzijds zijn de tweescholen dan beter over de buurt verspreid. Deze aanpakmoet op korte termijn in gang worden gezet, gezien deterugloop van het aantal leerlingen van beide scholen. Ditvraagt echter om grote investeringen.
Begin 2010 zijn verschillende scenario’s geanalyseerd dieeen oplossing kunnen bieden voor basisscholen De Kaapen De Kraanvogel.
In 2010 kwamen de volgende conclusies naar voren: ■ De Kaap en De Kraanvogel hebben, zoals al eerder ver-
meld, beide bestaansrecht, gezien het potentiële aantalleerlingen in de Transvaalbuurt;
■ beide scholen kunnen en moeten hun marktaandeelonder kinderen uit de buurt verhogen door een beteronderwijskundig aanbod, een beter gebouw en eenbetere spreiding over de buurt;
■ om aantrekkelijk te zijn voor een breder publiek zullenbeide scholen meer moeten doen aan onderwijskundigevernieuwing. De verschillende brede-schoolactiviteitenkunnen in en nabij de scholen plaats vinden;
■ om segregatie tegen te gaan, moet de onderwijskwali-teit worden verbeterd;
■ kansen voor efficiënter gebruik van voorzieningen eneen verbeterde exploitatie van de maatschappelijkevoorzieningen in de Transvaalbuurt moeten beter wor-den benut;
■ bij het handhaven van De Kraanvogel aan de PresidentBrandstraat wordt het, gezien het verouderde gebouw,onmogelijk voor deze school om zich te presenteren alsvernieuwende brede school, waar ook plek is voor kin-deren met een handicap uit de buurt;
■ handhaven van De Kaap op de huidige locatie is, geziende funderingsproblemen, onmogelijk. Met de verhuizingvan De Kaap naar de Kraaipanstraat is het echter nogsteeds moeilijk voor De Kaap om zich te presenteren alsvernieuwende brede school. De lokalen zijn relatief kleinen de brede-schoolvoorzieningen zijn beperkt. De loca-tie is zo mogelijk nog meer verstopt in een uithoek vande wijk;
■ bij het verhuizen van De Kraanvogel naar de Laing’sNekstraat ontstaat een goede onderwijsvoorziening,waardoor er enerzijds voldoende mogelijkheden zijn omte groeien qua leerlingenaantal en anderzijds een breedaanbod van brede schoolactiviteiten kan worden gereali-seerd;
■ opheffen van één van beide scholen, dan wel samen-gaan van beide scholen. Dit zijn geen gewenste en reëleopties;
■ uitvoeren van vervangende nieuwbouw, in welke variantdan ook, zal een kwaliteitsimpuls geven waarmee DeKaap op termijn als volwaardige brede-buurtschool kanfunctioneren. De achterstandssituatie van de kinderen inde wijk rechtvaardigt een dergelijke grote investering.
Uit bovenstaande conclusies blijkt dat er meer dan voldoen-de reden zijn om in de onderwijsgebouwen in de Transvaal -buurt te investeren. Om beide scholen goed te huisvesten,inclusief het invoeren van een brede-schoolprogramma, iscirca € 5 tot € 6 miljoen aan investeringen nodig.Dergelijke forse investeringen vragen om een actieve hou-ding van de betrokken schoolbesturen om zowel de onder-wijskwaliteit als de profilering van hun scholen te verster-ken, om zo meer kinderen uit de Transvaalbuurt te bereiken.
De Kaap De Kaap krijgt vervangende nieuwbouw voor tien lokalen,zodat er voldoende capaciteit is voor de school om tegroeien. De benodigde investering voor de nieuwbouw islager dan een investering in de renovatie van het bestaan-de gebouw. Voor een frisse en klimaatneutrale school mettien lokalen is afgerond € 2,6 miljoen nodig. De investerin-
De Dapper Linnaeus De Kraal
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 20
gen in het brede-schoolprogramma moeten in het kadervan het MIPSA worden gedekt. De hiervoor benodigdekredieten zijn meegenomen in de Perspectievennota. Inprincipe kan de nieuwbouw worden gerealiseerd op dehuidige locatie aan de Christiaan de Wetstraat. Maar dezekan eventueel ook komen op de locatie waar DeKraanvogel nu nog is gevestigd. Naar de meest geschiktelocatie binnen de Transvaalbuurt wordt nog nader onder-zoek verricht. In of nabij De Kaap moeten straks in iedergeval brede-schoolvoorzieningen beschikbaar zijn. Hetligt in de planning om uiterlijk in 2015 de nieuwbouw vandeze school op te leveren. Als de nieuwbouw op de hui-dige locatie komt, kunnen de leerlingen van De Kaapgedurende de bouw tijdelijk worden uitgeplaatst naar hetvrijkomende gebouw van De Kraanvogel of mogelijk vande Louise de Colignyschool, waarbij de locatie van DeKraan vogel de voorkeur heeft van het schoolbestuur(STAIJ). Het streven is om in 2014 deze nieuwbouw op televeren.
De Kraanvogel AMOS heeft De Kraanvogel aangewezen als één van hunkernscholen. De Kraanvogel verhuist naar de Laing’sNekstraat, conform het vorige IHP. De school krijgt hier-door alle kans zich te ontwikkelen tot een sterke bredeschool. In het voormalige gebouw van De Kraanvogelbevinden zich vijftien leslokalen, een gymzaal en tweenoodvoorzieningen (bestaande uit respectievelijk drie entwee lokalen). De noodvoorziening met drie lokalen heefteen goede fundering, maar is matig van kwaliteit. Volgenshet concept-bestemmingsplan kan deze noodvoorzieningechter blijven staan. De twee andere noodlokalen moetenwél gesloopt worden. AMOS wil dan wel een gedegen enforse aanpassing aan het gebouw aanbrengen, wat vraagtom een geraamde investering van € 3 miljoen. Daarnaast isvoor het treffen van diverse brede-schoolvoorzieningen eenaanzienlijke investering benodigd. Het gaat dan om eenruimte voor techniek en handenarbeid, twee of drie peuter-speelzalen, een ruimte voor sport en spel (een gymzaal),een ruimte voor een natuurclub, een ouderkamer, eenspeelotheek en ruimtes voor buitenschoolse opvang en kin-derdagopvang. Voor de niet-onderwijsgerelateerde voor-zieningen wordt dekking geregeld via het MIPSA. Een deelvan de kosten kan ook uit huurinkomsten worden gedekt.
Deze ingrijpende verbouwing vergt een stevige voorberei-ding. Als dit voortvarend wordt opgepakt, kan de opleve-ring van de brede school en de verhuizing van DeKraanvogel naar de Laing’s Nekstaat in 2012 plaatsvinden.
Louise de ColignyMomenteel is in beraad bij AMOS of deze school met hetingang van schooljaar 2011/2012 of het daaropvolgendejaar word overgedragen aan een ander schoolbestuur. Alsde school wordt overgedragen, zijn er verschillende scena-rio’s denkbaar qua huisvesting. Voor het IHP is uitgangs-punt dat de onderwijsbestemming van de Louise deColigny wordt beëindigd en dit schoolgebouw vrijkomt.Het stadsdeel is, indien er vanuit de centrale stad geenbehoefte is aan dit gebouw, vrij het schoolgebouw te ver-huren aan derden of om het af te stoten via verkoop en uit-gifte in erfpacht van de grond.
KraaipanstraatHet gebouw aan de Kraaipanstraat zal vanaf eind 2011 nietmeer fungeren als dependance van het speciaal basison-derwijs Het Spectrum, omdat de dependance in de kraai-panstraat van Het Spectrum zal worden verplaatst naar denieuwbouw van Laterna Magica op IJburg. De dependancevan Het Spectrum in de Kraaipanstraat wordt dus afgesto-ten. Het Spectrum zou aanvankelijk geheel worden onder-gebracht in de nieuwbouw van de brede school DonBosco. Met de nu gekozen oplossing kan Het Spectrum inde Watergraafmeer echter met een aanzienlijk minder aan-tal lokalen volstaan dan aanvankelijk voorzien. De onder-wijsbestemming op Kraaipanstraat blijft voorlopig gehand-haafd voor nieuwe scholen die mogelijk gesticht kunnenworden, maar ook voor andere onvoorziene situaties, zoalseen onverwachte uitplaatsing van een school of tijdelijkehuisvesting van een school in verband met een verbouwingelders. Groot voordeel van behoud van de onderwijsbe-stemming op het gebouw is dat dit verhuurd kan wordenop basis van de Wet Primair Onderwijs. Dat betekent datde huurbescherming van het Burgerlijk Wetboek niet vantoepassing is en we de huur direct kunnen opzeggen als denoodzaak aanwezig is om het gebouw ook daadwerkelijkvoor onderwijs te gebruiken. In het kader van het MIPSAzal worden gekeken naar een tijdelijke huurder voor hetpand. De kostendekkende huur is redelijk.
Capaciteitsberekening Oost
Situatie 2010 Situatie 2015CAPACITEITSBEREKENINGOOST
Barbara, Sint 125 12 6 6 124 12 6 6Kraanvogel, De 172 12 8 4 168 16 8 8Coligny, Louise de 153 10 8 2 152 0 8 -8Aldoende 324 21 15 6 342 21 17 4Kaap, De 110 10 6 4 103 10 6 4Dapper, De 306 18 15 3 284 18 14 4Linnaeus 251 11 12 -1 257 11 12 -1Pinksterbloem, de 379 16 16 0 386 16 17 -1Kraal, De 314 17 17 0 327 17 18 -1totaal 2134 127 103 24 2143 121 106 15
Aant
al II
2010
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Prog
nose
Aant
al II
2015
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 21
Gymaccommodaties In Oost is een overcapaciteit van gymnastiekvoorzieningenten opzichte van het benodigde aantal uren gymnastiekwaarop de scholen recht hebben, op basis van de leerlin-genaantallen in de bovenbouw. Dit aantal uren wordt klo-kuren genoemd. In totaal zijn er vijf volwaardige gymzalenen een dubbele gymzaal in de Dapperschool. Daarom iskritisch gekeken naar de geplande investeringen in gymac-commodaties en is de gymcapaciteit meegewogen in dekeuzes voor af te stoten gebouwen. Met de mogelijkebeeindiging van de onderwijsbestemming van het gebouwvan de Louise de Coligny vervalt een gymzaal. Dat bete-kent dat de leerlingen van de St. Barbaraschool elders inOost gaan gymmen. Dit kan in de gymzaal van deDapperschool en in de Wethouder Verheijhal.
Verder stond in het huisvestingsprogramma een investeringvan € 865.799 gepland voor een gymzaal op deAmstelcampus. Deze gymzaal, bedoeld voor Aldoende,wordt gebouwd door de Hogeschool van Amsterdam(HvA). Volgens berekeningen heeft Aldoende de komende
jaren echter maar maximaal vijftien klokuren gymnastieknodig. Gezien de overcapaciteit aan gymaccommodaties inOost is deze investering dus niet gerechtvaardigd. Dit kre-diet valt daarmee vrij.
Doordat mogelijk de gymzaal op de locatie van de Louisede Colignyschool vervalt, is er onvoldoende gymcapaciteitvoor Aldoende op korte afstand beschikbaar. In het kadervan het IHP is daarom met de HvA afgesproken dat deAldoende gymcapaciteit in de nieuwe gymzaal op deAmstelcampus gaat huren. De inzet hierbij is dat Aldoendetegen de genoemde klokurenvergoeding naar behoeftegymcapaciteit afneemt van de HvA. De gymzaal aan deLaing’s Nekstraat blijft wél gehandhaafd. Daarnaast biedtde gymzaal van de HvA veel kansen voor toepassing vanhet brede-schoolconcept en voor dubbelgebruik.
Samenvattend ■ De Kraanvogel wordt verplaatst naar de Laing’s
Nekstraat en wordt opgeknapt voor € 3,0 miljoen;■ De Kaap krijgt nieuwbouw in de Transvaalbuurt, bij voor-
keur op de huidige locatie, voor € 2,6 miljoen; ■ De inzet is dat in het kader van het MIPSA in beide
scholen wordt geïnvesteerd in het brede-schoolpro-gramma;
■ Momenteel is in beraad of Louise de Coligny wordtovergedragen aan een ander schoolbestuur;
■ De huidige gebouwen van De Kraanvogel en de Louisede Coligny worden herbestemd en vallen vrij uit de acti-vastaat van de onderwijshuisvestingsbegroting;
■ De Kraaipanstraat behoudt voorlopig de onderwijsbe-stemming, voor dit gebouw wordt een tijdelijke huurdergezocht;
■ Er vindt geen investering plaats in de gymzaalAmstelcampus. Hierdoor valt € 865.799 krediet vrij.Voor Aldoende wordt gymcapaciteit gehuurd van deHogeschool van Amsterdam.
e appeD erppapp De DDD
mpu
A
4e
so
ende
sor
o
o
ve
e
za
a
za
e
G
vaahaaelc
erooBampusA
Aelcmstmstmstmst
mzaA
ymzaalGGA
endoldoldoA
oL
iessortonM4e M
g
a
gnolig y
ldo
orma
e
lal
a
de
e
de
arb
ouise d
e
S
l
a
in
eendeendeldoldoAAA
e
ynolignde Couise de C
aalmalire Ke KD
rmD
ormalio
arbar
v
rbarBBt.tSS
Lin
eijijo
oplal
alen
ige
S
us
n
nnaeun
eth
l
j
e K
or
D
o
n e
+ 6
h
aena
6
ijp aa
na
l
heijererVVthalrrppS
i
alenlokoplokkakalololoerereeervvvvooo+ 6 oaaaalrrKe KD
naeus
pe
D Ke K
S epS
re KKDD aa
um
g paape Kleaan
mmtrtrec
geloovaannrr aape Ke KD
A BLEGENDA:IHP JU
zieningen
5
orovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenvveN
enouwdgebofoH
zieningenorovymne gertIn
eegstandL
ASISSCHOLEN OOSTLI 2011
e appeD erppapp De DDD
mpu
A
4e
so
ende
soro
ve
e
za
a
za
e
G
vaahaaelc
erooBampusA
Aelcmstmstmstmst
mzaA
ymzaalGGA
endoldoldoA
iessortonM4e M
a
ldo
l
e
a
de
e
gaan
arbS
in
eendeendeldoldoAAA
e
geloovvnaanrKK
arbarrbarBBt.tSS
Lin
eijijo
oplal
alen
S
us
n
nnaeun
eth
l
j
e K
or
D
o
n e
+ 6
h
aena
6
ijp aa
na
l
heijererVVthalrrppS
alenlokoplokkakalololoerereeervvvvooo+ 6 oaaaalrrKe KD
naeus
paape Kaape Ke KD
A BLEGENDA:IHP 20
zieningen
5
orovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenvveN
enouwdgebofoH
zieningenorovymne gertIn
eegstandL
ASISSCHOLEN OOST15
Gymcapaciteit Oost
Situatie 2010 Situatie 2015
GYMCAPACITEITOOST
Barbara, Sint 125 6 0 124 4,5 0Kraanvogel, De 172 6 0 168 6 26Coligny, Louise de 153 6 26 152 6 0Aldoende 324 13,5 0 342 15 0Kaap, De 110 4,5 26 103 4,5 0Dapper, De 306 13,5 52 284 12 52Linnaeus 251 10,5 0 257 10,5 0Pinksterbloem, de 379 16,5 26 386 16,5 26Kraal, De 314 13,5 26 327 13,5 26totaal 2134 90 156 2143 88,5 130
Aant
al II
2010
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2010
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
10
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2015
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
15
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 22
Verklaring symbolen
x = functie aanwezig in de school
o = functie aanwezig nabij de school
(+) = reservering van deze functie
? = mogelijke realisatie van deze functie
SCHOLENOOST 2015 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Barbara, Sint rk hfd Eikenplein 3 12 x x x
Kraanvogel, De pc hfd Laing's Nekstr 44 16 x x x x
Aldoende op hfd 2e Boerhavestr 22 8 x x x o
Aldoende op dis 2e Boerhavestr 47 13 o
Kaap, De op hfd Chr. De Wetstr 23 10 x x x
Dapper, De op hfd P. Nieuwlandstr 3 18 x x x 0
Linnaeus op hfd 3e Oosterparkstr 360 11 x x 0
Pinksterbloem, de op hfd Weesperzijde 57 16 x x 0
Kraal, De op hfd Paradijsplein 2 17 x x x x
Overloop Oostpoort Paradijsplein 2 6
SCHOLENOOST 2010 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Barbara, Sint rk hfd Eikenplein 3 12 x x x
Kraanvogel, De pc hfd Pres. Brandstr 29 12 x x o
Coligny, Louise de pc hfd 2e Oosterparkstr 33 10 x x x o
Aldoende op hfd 2e Boerhavestr 22 8 x o
Aldoende op dis 2e Boerhavestr 47 13 o
Kaap, De op hfd Chr. De Wetstr 23 10 x x x o
Dapper, De op hfd P. Nieuwlandstr 3 18 x o x o
Linnaeus op hfd 3e Oosterparkstr 360 11 x o
Pinksterbloem, de op hfd Weesperzijde 57 16 x o
Kraal, De op hfd Paradijsplein 2 17 x x x x
Voormalige Kraal op hfd Laing's Nekstr 44 16 x
Spectrum, Neven op nev Kraaipanstr 56 8 x
Overloop Oostpoort Paradijsplein 2 6
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 23
5.2.2 Watergraafmeer
Algemene gebiedsbeschrijvingDe Watergraafsmeer is het meest gevarieerde en daarmeemeest contrastrijke deel van het stadsdeel. Het eigenwoningbezit en de particuliere huursector zijn redelijkgroot. Het aandeel grote woningen is hoger dan in Oost ofin de Indische Buurt. Een opvallende ontwikkeling is deforse toename van studenten. Dit draagt bij aan het ‘ver-jongen’ van deze op dit moment meest vergrijsde wijk vanhet stadsdeel. De wijk neemt vrijwel de helft van alle werk-gelegenheid in het stadsdeel voor zijn rekening.
BevolkingsopbouwHet aandeel 50+’ers is met een aandeel van 32% in 2010het hoogste van het stadsdeel, en dat percentage veran-dert de komende jaren naar verwachting niet. Het groteaandeel jong-volwassenen dat ontstaat door de realisatievan studentenhuisvesting is ook te zien in het toegenomenaandeel van alleenwonenden. Dit was in 2009 ongeveer50%. In de Watergraafsmeer behoorde 68% van de bevol-king tot de autochtone bevolkingsgroep. Het aantal twee-persoonshuishoudens bleef redelijk stabiel. Dat gold ookvoor het aantal kinderen.
PrognosesHet leerlingenaantal in de Watergraafsmeer neemt dekomende jaren geleidelijk toe met 5%, naar meer dan2.100 leerlingen. Van de basisschoolleerlingen in deWatergraafsmeer gaat 70,9% naar een school in de eigenbuurt. De omvang van de meeste scholen neemt, gemid-deld genomen, licht toe.
Situatie In de Watergraafsmeer zijn vijf basisscholen, verspreid overacht locaties. Daarnaast is in dit gebied een school voorspeciaal basisonderwijs (sbo) en een school voor speciaalonderwijs (so). De spreiding van de basisscholen in dit
grote gebied is echter nu onevenwichtig. Er is sprake vaneen sterke concentratie van scholen ten noordoosten vande Middenweg. Ten zuidwesten hiervan is slechts eenenkele school gevestigd. Drie van de vijf basisscholenbeschikken over een gymnastieklokaal, terwijl de anderetwee scholen van beschikbare gymnastiekaccommodatie inhet gebied gebruik kunnen maken. Ook de scholen voorspeciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs hebben eeneigen gymnastieklokaal.
Evaluatie IHP 2008 - 2013Belangrijke thema’s in het lopende IHP zijn het goed spreidenvan de scholen over het gebied en het streven naar een dus-danige capaciteit dat de leerlingen uit de Watergraafsmeer inprincipe ook naar school kunnen in dit gebied. Alle scholenmoeten in permanente gebouwen worden onderbracht.Om deze doelstellingen te realiseren, is in dit IHP een sce-nario voor de Watergraafsmeer opgenomen. Hierna volgtkort de stand van zaken.
5e Montessorischool De totale renovatie en de inpandige uitbreiding met tweelokalen van dit gebouw was in het najaar van 2010 klaar.Tijdens de werkzaamheden is een aantal groepen tijdelijkuitgeplaatst. Zij konden gebruikmaken van de overlooplo-kalen in de nieuwbouw van De Kraal in Oostpoort.
Nevenvestiging 5e Montessorischool Gelet op de voorgenomen woningbouw in MiddenmeerNoord moet een extra aantal leerlingen worden opgevan-gen, was de verwachting. Dit aantal is echter te weinig omhiervoor een school te stichten. Daarom is ervoor gekozenom het hiervoor benodigde lespunt aan de 5eMontessorischool te koppelen. Het dagelijks bestuur heeftdestijds besloten om een tweede lespunt voor deze schoolte realiseren aan het Archimedesplantsoen. Om te voorko-men dat de school straks vanuit drie locaties moet opere-ren, worden de leerlingen van de nevenvestiging van dezeschool aan de Zaaiersweg eveneens hierin ondergebracht.Vanwege de onzekerheden door de kredietcrisis en, daar-mee samenhangend, het programma en ontwikkelingstem-po van Midden Meer Noord is nog niet begonnen met deontwikkeling van deze permanente nieuwbouw.
Daltonschool De MeerBasisschool De Meer verhuist eind 2011/begin 2012 naarnieuwbouw in Jeruzalem. In oktober 2010 is de eerste paal
Leerlingen aantallen WGM
St. Lidwina - Linnaeushof St. Lidwinaschool - Ringdijk Watergraafmeersche School Vereniging
LEERLINGENAANTALLENWGM
Lidwina, St. 305 320 444 528 550 562WSV 313 270 309 323 343 345Frankendael 277 237 179 170 175 184Montessori, 5e 395 422 469 483 513 526Montessori 5e, Neven 103 122 123 128 131 134Meer, De 442 442 477 483 514 528Totaal 1835 1813 2001 2115 2226 2279Percentage 91,70% 90,60% 100,00% 105,70% 111,24% 113,89%
Wer
kelijk
Aant
al II 2
000
Wer
kelijk
Aant
al II 2
005
Wer
kelijk
Aant
al II 2
010
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Prog
nose
Aant
al II 2
020
Prog
nose
Aant
al II 2
025
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 24
geslagen voor de nieuwbouw van De Meer, met een gym-nastieklokaal. Na de oplevering van de nieuwbouw kunnende nog in gebruik zijnde noodlokalen voor deze school aanhet Archimedesplantsoen worden verwijderd.
WSV (Watergraafsmeerse Schoolvereniging)Om de groei van de WSV mogelijk te maken, kan deze naoplevering van de nieuwbouw van Daltonschool De Meergebruikmaken van het dan vrijkomende gebouw aan deArntzeniusweg. Hierin kunnen meer groepen wordengehuisvest dan in het huidige gebouw van de WSV aan deCopernicusstraat. Het schoolbestuur van de WSV ismomenteel bezig met de voorbereiding van een aanpas-singsplan. Omdat door het toelatingsbeleid de groei vande school reeds is ingezet, maakt dit schoolbestuur tijdelijkgebruik van de aanwezige overlooplokalen in de nieuw-bouw van De Kraal in Oostpoort.
St. LidwinaschoolIn het huidige IHP is voorzien in de groei van de hoofdves-tiging van deze school aan de Linnaeushof. Eerder is toe-stemming verleend voor een inpandige aanpassing, waar-door deze hoofdlocatie met een gymnastieklokaal en tweeleslokalen zou worden uitgebreid. Ook is de mogelijkheidonderzocht om op termijn gebruik te maken van het naast-gelegen gebouw van College De Meer. Omdat niet duide-lijk is wanneer deze ruimte vrijkomt, is deze optie echter uitbeeld geraakt. Momenteel maakt de St. Lidwinaschool ooktijdelijk gebruik van het vrijgekomen gebouw van de voor-malige Van Koetsveldschool aan de Ringdijk. Hierin is even-eens de te kleine oorspronkelijke dislocatie van dezeschool aan de Simon Stevinstraat (voorheen Het Palet)ondergebracht. Ook beschikt de school voor het eerst overeen volwaardig gymnastieklokaal. Het vrijkomende gebouwvan Het Palet aan de Simon Stevinstraat wordt op ditmoment tijdelijk gebruikt door het Cygnus-gymnasium.Nader onderzoek moet aantonen of het gebouw van dezevoormalige dislocatie na afloop van de gebruiksperiode aldan niet een herbestemming kan krijgen, mede in relatietot de ontwikkelingen in het middengebied Don Bosco.
In het IHP is vervangende nieuwbouw voor de dislocatie vande St. Lidwinaschool voorzien in een te realiseren bredeschool in het middengebied Don Bosco, waarin tevens HetSpectrum zou worden ondergebracht. Tot op heden zijndeze plannen echter nog niet van de grond gekomen,omdat de beoogde sloop van de kerk daar niet doorgaat.Daarbij komt dat door de kredietcrisis de ontwikkeling vanhet Don-Boscogebied op een laag pitje staat.
FrankendaelschoolVoor basisschool Frankendael is voorzien in vervangendenieuwbouw van de dislocatie aan de Von Liebigweg en eenverplaatsing, op termijn, van de hoofdvestiging aan deHogeweg naar het vrijkomende schoolgebouw aan deZaaiersweg.
Ruimtelijke ontwikkelingenIn Middenmeer Noord worden maximaal 350 woningengebouwd na 2015, waarvan een deel voor studenten, jon-geren of eenpersoonshuishoudens. Dit aantal is bijna dehelft minder dan oorspronkelijk gepland. De opleveringvan de woningen kent een forse fasering. Op het SciencePark worden alle geplande zeshonderd woningen omgezetnaar studentenwoningen. Deze wijzigingen en temporise-ring hebben tot gevolg dat er nauwelijks extra leerlingenworden voorzien vanuit deze gebieden. De verwachting isdat vóór 2020 het middengebied Don Bosco niet tot ont-wikkeling komt.
AmbitieKijkend naar het plaatsingsbeleid is er behoefte om depopulaire scholen extra ruimte te bieden, om zo tegemoette komen aan de behoefte van de ouders in deWatergraafsmeer. Met de schoolbesturen is afgesprokendit beheerst te doen. Uitbreiding van de capaciteit is voor-alsnog niet noodzakelijk, gezien de extra capaciteit diebeschikbaar komt met de oplevering van de nieuwbouwvan Daltonschool De Meer in Jeruzalem en de vervallenwoningbouw. Nieuwbouw is alleen aan de orde als er geenkwalitatieve oplossingen voorhanden zijn.
Scenario IHPNevenvestiging 5e Montessorischool Uit de actuele leerlingenprognose blijkt dat permanentenieuwbouw voor de nevenvestiging van de 5e Montessori -school aan het Archimedesplantsoen de komende jarenniet noodzakelijk is. Dit heeft een positief financieel effect,omdat voor de nieuwbouw € 3,8 miljoen krediet beschik-baar was gesteld voor het onderwijsgedeelte en € 0,8 mil-joen voor het brede-schoolprogramma. Deze bedragenvallen nu vrij voor herverdeling, waardoor andere investe-ringen haalbaar worden. In het volgende IHP kan opnieuween afweging worden gemaakt of nieuwbouw in Mid den -meer Noord al dan niet noodzakelijk is. De reserveringvoor de locatie aan het Archimedesplantsoen voor dezenevenvestiging moet dan ook gehandhaafd blijven. Deverhuizing van de nevenvestiging van de 5e Montes sori -school aan de Zaaiersweg gaat voorlopig niet door.
Frankendaelschool - Von Liebigweg Frankendaelschool - Hogeweg 5e Montessorischool Betondorp
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 25
Schoolbestuur STAIJ wil deze locatie op termijn langzaamafbouwen en uiterlijk 2014 het gebruik hiervan beëindi-gen.
5e Montessorischool In verband met de behoefte aan extra plaatsen voor leer-lingen op de 5e Montessorischool zal ruimte worden gec-reëerd in het WSV-gebouw aan de Copernicusstraat. Ditgebouw wordt ingezet als overloopgebouw voor de 5eMontessorischool en de WSV.
Daltonschool De MeerDe nieuwbouw van De Meer in Jeruzalem wordt eind2011/begin 2012 opgeleverd.
WSV (Watergraafsmeerse Schoolvereniging) Conform het vorige IHP verhuist de WSV van de Coperni -cusstraat naar de locatie Arntzeniusweg, die in 2012 vrij-komt in verband met de verhuizing van Daltonschool DeMeer naar Jeruzalem. De WSV wil, gelet op het toene-mend aantal leerlingen, voor een deel van het gebouw aande Copernicusstraat gebruik blijven maken. Dit geldt ove-rigens ook voor het gymonderwijs. Zoals hiervóór reedsvermeld, zal het WSV-gebouw aan de Copernicusstraatworden ingezet als overloopgebouw. Door het gebruik vandit gebouw door zowel de WSV als de 5e Montessori -school is sprake van een volledige bezetting
St. LidwinaschoolVoor de uitbreiding van de St. Lidwinaschool aan deLinnaeushof is de mogelijkheid onderzocht van aankoopen aanpassing van de voormalige kleuterschool MariaGoretti. De behoefte hieraan heeft een direct verband methet programma voor de brede school in middengebiedDon Bosco. Inmiddels heeft het kerkbestuur aan het stads-deel het aanbod gedaan om het gebouw van voormaligekleuterschool Maria Goretti aan te kopen. Hierin kunnen,na aanpassing van het gebouw, zes groepen van dezeschool worden geplaatst.
Volgens prognoses van het verantwoordelijke schoolbe-stuur, de ASKO, heeft de St. Lidwinaschool een ruimtebe-hoefte voor in totaal 26 groepen. Het hoofdgebouw vande St. Lidwina aan de Linnaeushof telt nu acht lokalen. Ditzou betekenen dat voor vervangende nieuwbouw en uit-breiding in Don Bosco nog zeventien lokalen en een gym-lokaal nodig zijn. Als een deel van dit programma dooraankoop en aanpassing van de voormalige kleuterschoolMaria Goretti op de hoofdlocatie aan de Linnaeus hof
wordt gerealiseerd, kan in Don Bosco met twaalf groepennieuwbouw worden volstaan.
Met de aankoop van het gebouw van de Maria Goretti-kleuterschool is volgens een voorlopige taxatie een bedragvan € 710.000 gemoeid, terwijl voor de aanpassing van hetgebouw (met daarin zes lokalen) wordt uitgegaan van eenbedrag van circa € 900.000. In totaal gaat het dus om eenbedrag van € 1.610.000. De kosten voor nieuwbouw inDon Bosco van zeventien groepen (exclusief gymlokaal)bedragen € 3.925.000.
Voor twaalf groepen is het bedrag (exclusief gymlokaal)€2.972.000. Het verschil tussen twaalf en zeventien groe-pen nieuwbouw bedraagt dus € 1.145.000 (op basis vanhet prijspeil 2015). De variant met aankoop/aanpassing vanhet Maria Gorettigebouw is dus circa € 656.000 duurderdan totale nieuwbouw.
Voorgesteld wordt desondanks om toch voor deze duurde-re optie te kiezen. De school krijgt hierdoor namelijk een‘echte’ hoofdvestiging in zijn ‘eigen’ voedingsgebied en dejuridische touwtrekkerij over de grenzen van het school-plein tussen de ASKO en het kerkbestuur behoort dan tothet verleden. Belangrijker is nog dat in Don Bosco metveel minder bouwvolume kan worden volstaan, waarmeeeen vurige wens van de omwonenden kan worden ingewil-ligd. Daarnaast is de haalbaarheid groter om het nieuw tebouwen schoolgebouw los van de ontwikkeling van hetDon-Boscogebied te realiseren. Gezien de staat van onder-houd van de voormalige Van Koetsveldschool, waarvan deSt. Lidwinaschool nu nog gebruik maakt, is het wél noodza-kelijk om deze nieuwbouw binnen een redelijke termijn opte leveren. Het streven is dat dit in 2015 het geval zal zijn.
Het SpectrumDe planning van de ontwikkeling van het middengebiedDon Bosco zijn hoogst onzeker. Dit betekent dat het hoofd-gebouw van Het Spectrum aan de James Wattstraat voor-alsnog in stand blijft en nog een periode kan blijven staan.Mogelijk wordt dit gebouw zelfs permanent. Als dat laatsteniet het geval is, moet de (over)capaciteit van het hoofdge-bouw worden betrokken in de ontwikkeling van het Don-Boscogebied. De hoofdlocatie van Het Spectrum dateert uit1991. Met een uitbreiding van deze locatie in 2001 verte-genwoordigt deze een stevige boekwaarde. De capaciteits-behoefte van Het Spectrum voor de komende jaren is even-eens nog onzeker. Enerzijds is dit het geval omdat het spe-ciaal basisonderwijs landelijk onder druk staat en anderzijds
Daltonschool De Meer Het Spectrum
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 26
omdat de nieuwe nevenvestiging op IJburg eind 2011 ingebruik genomen zal worden. Gezien de hoge boekwaardevan het huidige gebouw van Het Spectrum en de onzeker-heid rond de ontwikkeling van het Midden gebied DonBosco wordt het Spectrum niet wordt betrokken in denieuwbouw van de St. Lidwinaschool.
FrankendaelschoolVoor deze school is in het vorige IHP voorzien in vervan-gende nieuwbouw van de dislocatie aan de Von Liebigwegin Amsteldorp en in een verplaatsing op termijn van dehoofdvestiging aan de Hogeweg naar het vrijkomendegebouw aan de Zaaiersweg. Dit werd wenselijk geacht methet oog op een goede spreiding van de onderwijsvoorzie-ningen. In nauw overleg met het betrokken schoolbestuur(AMOS) is echter geconcludeerd dat het beter is om dezeschool niet over twee locaties te spreiden, maar te strevennaar één sterke buurtschool. Deze school moet gereali-seerd worden door nieuwbouw aan de Von Liebigweg. Ditbetekent dat de locatie aan de Zaaiersweg over enkelejaren wordt opgeheven zodra de 5e Montessorischool dezedependance verlaat. Dit is weliswaar voor de beoogdespreiding niet gunstig, maar om onderwijskundige redenenwel goed te verklaren. Het gaat bij de Zaaiersweg immersom een kleine gebrekkige accommodatie, met dito speel-gelegenheid. Ook heeft dit gebouw hoge exploitatiekos-ten. Als dit gebouw zijn onderwijsbestemming zou behou-den, is ook een kostbare renovatie van ongeveer € 2 mil-joen noodzakelijk.
Gezien deze ontwikkelingen is het voorstel om bij de ver-vangende nieuwbouw aan de Von Liebigweg uit te gaanvan tien groepen en bij het ontwerp van de nieuwbouwrekening te houden met een mogelijke uitbreiding totmaximaal zestien lokalen en een gymlokaal. AMOS ver-wacht namelijk ook een overloop van leerlingen vanuitOveram stel. Het streven is de nieuwbouw op te leveren in2014.
Om de overgang van leerlingen naar de Von Liebigweg zonaadloos mogelijk te laten verlopen, wil AMOS de vesti-ging aan de Hogeweg nog twee jaar na oplevering van denieuwbouw aanhouden, om deze vervolgens af te stoten in2016. Hierna moet het gebouw aan de Hogeweg wordenherbestemd. Het voordeel van deze werkwijze is dat decapaciteit van deze school in het kader van het volgendeIHP nogmaals tegen het licht gehouden kan worden.
Gymaccommodaties In de Watergraafsmeer is met zeven gymzalen momenteelvoldoende gymcapaciteit beschikbaar. Als de locatieHogeweg wordt afgestoten, vervalt echter een gymzaal.Ook de gymzaal in de voormalige Van Koetsveldschool ver-valt op termijn. De gymzaal in het huidige gebouw van deWSV blijft beschikbaar voor de scholen in de omgeving,zodat er voldoende gymnastiekcapaciteit beschikbaar is.
Uit de behoefteberekening blijkt dat zes gymzalen nodigzijn in de Watergraafmeer. De Frankendaelschool kan aan-vankelijk gebruik maken van de gymzaal in de nieuwbouwvan de basisschool in Overamstel en op de locatie Hoge weg. Gezien het beperkte aantal klokuren is datgerechtvaardigd. Zodra in Overamstel de gymzaal geheelnodig is voor het onderwijs in dat gebied, is echter eenextra gymzaal nodig bij de Frankendaelschool aan de VonLiebigweg. Voor deze gymzaal wordt, zoals hiervóór ver-meld, financiële ruimte gereserveerd. Deze gymzaal kanook bijdragen aan het brede schoolconcept en een buurt-functie krijgen.
De St. Lidwinaschool aan de Linnaeushof beschikt slechtsover een gebrekkig gymlokaal/speellokaal, waarin alleende onderbouw terecht kan. De overige leerlingen makengebruik van het volwaardige gymlokaal aan de Ringdijk. Alsdeze school doorgroeit naar 26 groepen zullen de leerlin-gen een gymlokaal volledig vullen. Omdat er bij deLinnaeushof geen bouwmogelijkheden hiervoor zijn, moetde benodigde gymcapaciteit dan worden gevonden in hetmiddengebied Don Bosco. In dit gebied kan wellicht ook(voor een deel) gebruik worden gemaakt van de naastgele-gen gymzaal van de hoofdlocatie van Het Spectrum aan deJames Wattstraat. Aangezien de omvang van Het Spectrum
Gymcapaciteit WGM
Capaciteitsberekening WGM
Situatie 2010 Situatie 2015
GYMCAPACITEITWGM
Lidwina, St. 444 21 26 528 24 0WSV 309 13,5 26 323 13,5 26Frankendael 179 7,5 26 170 6 26Montessori, 5e 469 21 26 483 21 26Montessori 5e, Neven 123 6 0 128 6 0Meer, De 477 21 0 483 21 26Spectrum, Neven 6,75 26 6,75 26totaal 2001 96,75 130 2115 98,25 104
Aant
al II
2010
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2010
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
10
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2015
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
15
Situatie 2010 Situatie 2015CAPACITEITSBEREKENINGWGM
Lidwina, St. 444 24 20 4 528 26 24 2WSV 309 11 14 -3 323 17 14 3Frankendael 179 15 8 7 170 10 8 2Montessori, 5e 469 21 20 1 483 21 20 1Montessori 5e, Neven 123 7 6 1 128 7 6 1Meer, De 477 22 20 2 483 19 20 -1totaal 2001 100 88 12 2115 100 92 8
Aant
al II
2010
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Prog
nose
Aant
al II
2015
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 27
in de Watergraafsmeer op langere termijn echter onzekeris, is het noodzakelijk om voor de nieuwbouw van de St.Lidwinaschool in Don Bosco alvast een reservering temaken voor de eventuele toekomstige bouw van een gym-zaal.
Samenvattend■ De voorgenomen nieuwbouw in Middenmeer Noord als
nevenvestiging van de 5e Montessorischool aan hetArchimedesplantsoen wordt (voorlopig) niet gerealiseerd;
■ De nevenvestiging van de 5e Montessorischool aan deZaaiersweg sluit rond 2014;
■ De WSV verhuist van de Copernicusstraat naar de loca-tie Arntzeniusweg;
■ De 5e Montessorischool en de WSV gaan gebruikmakenvan het overloopgebouw aan de Copernicusweg, waarintot 2012 de WSV gevestigd is;
■ De nieuwbouw van Daltonschool De Meer in Jeruzalem
wordt eind 2011/begin 2012 opgeleverd. ■ De St. Lidwinaschool breidt met zes groepen uit naar in
totaal veertien groepen op de locatie Linnaeushof, dooraankoop en aanpassing van het gebouw van de voorma-lige kleuterschool Maria Goretti;
■ De nieuwbouw van de dislocatie van de St. Lidwina -school in het Don Boscogebied zal straks bestaan uittwaalf lokalen. Ook zal een reservering worden gedaanvoor een mogelijk toekomstige gymzaal;
■ De hoofdlocatie van de Frankendaelschool aan deHogeweg wordt verplaatst naar nieuwbouw aan de VonLiebigweg met tien lokalen, een reservering voor maxi-maal zes lokalen en een gymzaal. De locatie Hogewegmag AMOS tot maximaal twee jaar na oplevering van denieuwbouw benutten voor een vloeiende overgang;
■ De hoofdlocatie van Het Spectrum (inclusief gymnastiek-accommodatie) aan de James Wattstraat blijft beschik-baar.
ael
SV
end
S
ank daeae
SVWW
ndaelnkankrrFF
ona
na
eec
wiLidinin
u
tt Lnini
mum
S
umm
t
mtrrtrecp
n
pS
winadt LidninSS
onaltaltDD
SS
ree alilV
iess
winat L
mzaalS
ymz
i
5e
lil
t
GG
in
i
y al GG
S
alil Gymzaal GGGV
winaLidt LidninSS
e erMe MDD
o isorrssortonn5e M5e M
SVWWplanplan
ee
en
nD
eipla
alt
ei
ere M er
ei
ere
eiplantsoplan
a e MD eMMon DaaltDDD
aelndaenr e elF endaeankankFrrFF
Mounieu(n
eerDaluw)ouw)uwbe M
(nieuwbon eerMe MDon DtaltDD
5e eson etonn iisosssorit ontessoorttnnonM5e M
osttadsdeel OIHP S
BLEGENDA::IHP JU
zieningent 2011-2015 orovymne gertIn
zieningeorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
AAFSGRTERAATWWAASISSCHOLENBULI 2011
n
en
SMEER
5e5e eso sor SVSiissorrtonne Me SVWW5e
na
eec
wiLidinin
um
tt Lnini
mum
i
umm
t
mtrrtrecp
n
pS
winadt LidninSSS
SS
ess
SV
M
alil
o V
iess
on d
winat L
mzaal
SV
ym
i
5e
de Meere
il
a
t
G
in
i
e
al GG
S
alil
i
Gymzaal GGG
eeron de MtaltaltDD
winaLidt LidninSS
W VWW
e o sorrtonnMe
o isorrssortonn5e M5e M
VWW
planplan eneiplaeieeiplantsoplan
aelndaenr e elF endaeankankFrrFF
osttadsdeel OIHP S
BLEGENDA::IHP 20
zieningent 2011-2015 orovymne gertIn
zieningeorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
AAFSGRTERAATWWAASISSCHOLENB015
n
n
SMEER
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 28
Verklaring symbolen
x = functie aanwezig in de school
o = functie aanwezig nabij de school
(+) = reservering van deze functie
? = mogelijke realisatie van deze functie
SCHOLENWGM 2015 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Lidwina, St. rk hfd Linnaeushof 45 14 o
Lidwina, St. rk dis Don Bosco gebied 12 (+) x x o
WSV ab hfd Artzeniusweg 90-92 14 x o
Overloop dis Copernicusstr 38-40 11 x o
Frankendael pc hfd Von Liebigweg 68 10 (16) (+) x x o
Montessori, 5e op hfd Herschelstr 2 21 x x o
Meer, De op hfd Van 't Hofflaan 50 19 x x x
Spectrum op hfd James Wattstr 10 10 x
SCHOLENWGM 2010 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Lidwina, St. rk hfd Linnaeushof 45 8 x o
Lidwina, St. rk dis Ringdijk 44 16 x x o
WSV ab hfd Copernicusstr 38-40 11 x o
Frankendael pc hfd Hogeweg 61-63 10 x x o
Frankendael pc hfd Von Liebigweg 68 5 o o
Montessori, 5e op hfd Herschelstr 2 21 x o
Montessori 5e, Neven op dis Zaaiersweg 15 7 o o
Meer, De op hfd Artzeniusweg 90-92 16 x x
Meer, De op dis Archimedesplant 100 6 o
Spectrum op hfd James Wattstr 10 10 x
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 29
5.2.3 Indische Buurt
Algemene gebiedsbeschrijvingDe Indische buurt is een arme, gemengde buurt. Het laat-ste decennium is sprake van een opwaardering van debuurt. Dit blijkt ook uit de komst van nieuwe stedelingen.Het percentage autochtonen neemt toe. Het aantal goed-kope huurwoningen neemt geleidelijk af. Economischgezien, heeft de Indische Buurt echter nog geen sterkepositie. De werkgelegenheid neemt weliswaar toe, maardeze is ten opzichte van de overige gebieden in stadsdeelOost nog vrij laag, waardoor de werkloosheid nog steedshoog is. Gezinnen trekken weg en daarvoor in de plaatskomen meer alleenstaanden, waardoor de bevolking vande buurt krimpt.
BevolkingsopbouwIn de Indische Buurt nam de afgelopen vijf jaren het aan-tal kinderen en jongeren sterk af. Die ontwikkeling zal dekomende jaren doorgaan. Ook de daarbij behorendegroep gesettelden (35-49 jaar) neemt af. Gecombineerdmet de daling van het totale aantal inwoners in dezebuurt heeft dit als gevolg dat de bevolking vergrijst.Jong-volwassenen (20-34 jaar) blijven wel de grootsteleeftijdsgroep; hun aandeel neemt slechts licht af. Delaatste jaren zijn veel gezinnen vertrokken uit de buurt.Het aandeel gezinnen ligt daardoor nu beneden hetgemiddelde van Oost. Deze zogenaamde ‘gezinsverdun-ning’ zorgt voor een afnemend aantal buurtbewoners enleidt eveneens tot een afname van het aantal leerlingen inde basisgeneratie. Zoals al eerder aangegeven, wonen nusteeds meer alleenstaanden in de buurt.
Prognoses In de Indische Buurt neemt het leerlingenaantal dekomende jaren flink af: tot 2015 met meer dan 10%. In de
prognoses is rekening gehouden met de sluiting van DeEvenaar. De leerlingen van deze school gaan na de slui-ting naar de nabijgelegen basisschool De Kraal. Per saldois er door de afname van het aantal leerlingen de komen-de jaren voldoende capaciteit beschikbaar.
Situatie De Indische Buurt heeft zeven basisscholen, verspreidover acht locaties. Er is geen nieuwbouw van basisscho-len gepland omdat verreweg de meeste schoolgebou-wen van relatief recente datum zijn. De Valentijnschool isin 1932 gebouwd en is van de acht permanente school-gebouwen het oudste gebouw. In 2009 is deze schoolaanzienlijk opgeknapt, waardoor dit gebouw weer goedtoegerust is op de eisen van deze tijd. Het overloopge-bouw aan het Javaplantsoen is in 1927 gebouwd en is alsonderwijsgebouw wel enigszins gedateerd. De overigeschoolgebouwen dateren uit de jaren ’80 en ’90.
De basisscholen zijn evenwichtig verspreid over de wijk.In ieder kwadrant van de Indische buurt is minimaal éénbasisschool aanwezig. Vier van de zeven basisscholenbeschikken over een gymzaal, waardoor er ruim voldoen-de capaciteit is voor het opvangen van de huidige en detoekomstige behoefte aan gymnastiekonderwijs. Hetgemiddelde leerlingenaantal van basisscholen in deIndische buurt is 194. Dit is aanzienlijk lager dan het ste-delijk gemiddelde van 278. De scholen in de Indischebuurt zijn dus redelijk klein, met uitzondering van deFlevoparkschool. Daar ligt het leerlingenaantal boven hetstedelijke gemiddelde van 278.
De basisscholen in de Indische Buurt vormen een goedeafspiegeling van de wijk en zijn redelijk gelijk verdeeldover de buurt. Alle basisscholen kennen een gemengdepopulatie.
De voorziening ‘onderwijskundige vernieuwing’ is aan allebasisscholen toegekend. Inmiddels hebben vijf basisscho-len deze voorziening uitgevoerd.
Alle zeven basisscholen hebben een voorschool in hetgebouw die voor- en vroegschoolse educatie verzorgt.Daarnaast bieden sommige basisscholen in hun gebouwook buitenschoolse opvang aan. De Indische Buurt heeftvoldoende onderwijscapaciteit en gymnastiekcapaciteitbeschikbaar. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat erdoor de geleidelijke daling van het leerlingenaantal eenbeperkte leegstand bij de scholen in de wijk is.Leerlingenaantallen Indische Buurt
Insulinde Valentijnschool De Waaier
LEERLINGENAANTALLENINDISCHE BUURT
Insulinde 284 233 155 134 131 120Valentijn 224 154 183 181 177 165Waaier, De 289 226 232 216 213 198Evenaar, De 169 117 19 0 0 0Flevoparkschool 545 453 299 246 242 226Coen, Jan Pietersz. 300 228 246 232 232 216As-Siddieq 0 0 227 214 211 198Totaal 1811 1411 1361 1223 1206 1123Percentage 133,06% 103,67% 100,00% 89,86% 88,61% 82,51%
Wer
kelijk
Aant
al II 2
000
Wer
kelijk
Aant
al II 2
005
Wer
kelijk
Aant
al II 2
010
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Prog
nose
Aant
al II 2
020
Prog
nose
Aant
al II 2
025
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 30
Evaluatie IHP 2008-2015 Het terugbrengen van het aantal onderwijslocaties in deIndische Buurt was een kernthema in het IHP 2008-2015van voormalig stadsdeel Zeeburg. Uit onderzoek bleeknamelijk dat de verhouding tussen de vraag naar en hetaanbod van onderwijsvoorzieningen verbetering behoefde.Vervolgens heeft de raad van voormalig stadsdeel Zeeburgbij de behandeling van het IHP 2008-2015 op 16 septem-ber 2008 een motie aangenomen. Hierin werd besloten dathet onderwijsgebruik in de overloopgebouwen Batjanstraat82-84 en Zeeburgerdijk 84 in de daarop volgende schoolja-ren beëindigd moest worden. Hierdoor zou een evenwich-tigere verhouding moeten ontstaan tussen vraag en aan-bod van onderwijshuisvesting.
In 2008 waren de zeven basisscholen van de Indische Buurtnog verspreid over elf locaties. Door het succesvol optima-liseren en efficiënt benutten van de aanwezige onderwijsca-paciteit is met succes het aantal onderwijslocaties in deIndische Buurt teruggebracht naar de huidige acht locaties.Hierdoor is inderdaad de beoogde optimalere en even-wichtige verhouding ontstaan tussen onderwijsaanbod enonderwijsbehoefte in de Indische Buurt.
Huisvesting Zij-instromers Opvang Zeeburg(Bataviaschool)De Zij-instromers Opvang Zeeburg (Bataviaschool) isbedoeld voor kinderen van nieuwkomers. De leerlingenwonen in de stadsdelen Oost, Centrum, Zuid en Diemen.Deze kinderen komen rechtstreeks uit het buitenland enbeheersen de Nederlandse taal niet. De leerlingen blijvencirca een jaar op de Bataviaschool en leren daar voldoendeNederlands om na die periode naar een reguliere basis-school over te stappen. Het aantal leerlingen per groep isgemaximeerd op zestien. Hiervoor zijn twee redenen. Teneerste stromen gedurende het gehele schooljaar (vanafaugustus) leerlingen in en uit, waardoor de samenstellingvan de groep per schooljaar varieert. Ten tweede zijn enke-le leerlingen analfabeet, waardoor het onderwijs zeergedifferentieerd en op verschillende niveaus moet wordenaangeboden.
De Bataviaschool was gehuisvest in een welzijnspand in delocatie Bataviastraat. Met het schoolbestuur (STAIJ) wasdestijds overeengekomen dat de leerlingen van dezeschool zouden worden ondergebracht in het gebouw vanbasisschool De Evenaar. Sinds augustus 2010 is dat hetgeval en zijn de leerlingen van de Bataviaschool daargehuisvest.
Batjanstraat 82-84Het onderwijsgebruik van dit pand is per augustus 2008beëindigd en de stedelijke procedure voor het formeelbeëindigen van het onderwijsgebruik is afgerond.
Zeeburgerdijk 84Het onderwijsgebruik van dit pand is per augustus 2009beëindigd en de stedelijke procedure voor het formeelbeëindigen van het onderwijsgebruik is afgerond.
Javaplantsoen 17-19De Flevoparkschool vertrok in augustus 2009 uit dit pand,maar de onderwijsbestemming van dit pand is vooralsnoggehandhaafd. Het overloopgebouw aan het Javaplantsoenwordt verhuurd aan Partou, CIVIC en Stichting Altracollege.
Basisschool Insulinde RiouwstraatDeze basisschool was op twee locaties gehuisvest, te wetende locatie Insulinde Riouwstraat en de locatie Zeeburger dijk.De daling van het leerlingenaantal van de Insulinde schoolleidde ertoe dat huisvesting op twee locaties niet langernodig was en dat alle leerlingen adequaat in het hoofdge-bouw gehuisvest konden worden. Sinds augustus 2009 zijnde groepen van de Zeeburgerdijk daarom ondergebracht opde hoofdlocatie van de Insulinde school. In het Onderwijs -huis vestingsprogramma 2007 is uitbreiding van het hoofdge-bouw van de Insulindeschool toegewezen, in de vorm vaneen zogenaamde ‘optopping’ van het hoofdgebouw.
Ruimtelijke OntwikkelingenIn de Indische Buurt en in de omgeving van deze buurt zijngeen grote ruimtelijke ontwikkelingen voorzien. Het nabijgelegen Science Park zorgt niet voor extra leerlingen,omdat hier alleen studentenwoningen komen.
AmbitieIn de Indische Buurt wordt gestreefd naar goed gemengdesterke buurtscholen, met een uitgebreid brede-schoolpro-gramma in of nabij de school. Gezien de overcapaciteit aanonderwijsruimte en de teruglopende leerlingenaantallenzijn uitbreidingen uitgesloten en moet effectief wordenomgegaan met de beschikbare capaciteit. Waar mogelijk,worden gebouwen herbestemd.
Scenario Basisschool InsulindeIn het Onderwijshuisvestingsprogramma 2007 was de uit-breiding van basisschool Insulinde opgenomen. De actuelesituatie vraagt echter om een heroverweging van deze al
De Evenaar Flevoparkschool JP Coenschool - Bankastraat
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 31
gehonoreerde voorziening. Het leerlingenaantal van dezeschool daalt immers, en uit de prognose blijkt dat dezeneerwaartse trend de komende jaren zal doorzetten. Alsgevolg van dit lage leerlingenaantal (155) is er al leegstandin het schoolgebouw ontstaan. Deze zou bij de toegewezenuitbreiding alleen maar toenemen, wat onwenselijk is. Hetbetrokken schoolbestuur (AMOS) wilde de uitbreiding doormiddel van een optopping wel graag realiseren, omdat mendenkt dat met deze uitbreiding de school aantrekkelijkerwordt en de school meer leerlingen zal aantrekken.Daarnaast wil AMOS met deze uitbreiding zich meer richtenop brede-schoolactiviteiten. Gezien de huidige leegstand inhet schoolgebouw voldoet de huidige capaciteit echter enis uitbreiding niet noodzakelijk. Daarom wordt geadviseerdom de uitbreiding te heroverwegen en hiervan af te zien.Dit betekent dat het reeds opgenomen krediet voor dezeuitbreiding vrijvalt en dat de leegstand in de Indische Buurtniet verder toeneemt. Als de situatie in de toekomst dusda-nig wijzigt dat er wél behoefte is aan een uitbreiding, kanAMOS alsnog een nieuwe aanvraag indienen voor hetHuisvestingsprogramma. AMOS betreurt het besluit van hetstadsdeel om de Insulindeschool toch niet uit te breiden.Anderzijds heeft AMOS begrip voor deze beslissing, in hetlicht van het geheel aan afspraken in dit IHP.
Basisschool De EvenaarDeze school wordt per augustus 2011 opgeheven. Tot dietijd zijn twee groepen van De Evenaar gehuisvest in hetschoolgebouw, dat naast de ZOZ (Bataviaschool) ligt.Daarnaast is er een voorschool met een ouderkamer en isin de plint Cybersoek gehuisvest (een aanbieder van edu-catieve computercursussen voor omwonenden en kinde-ren). De voorschool en Cybersoek blijven in het gebouwvan De Evenaar, en er is een mogelijkheid om een derdevoorschool in dit gebouw te vestigen.
In het gebouw van De Evenaar wordt daarnaast deBataviaschool permanent gehuisvest. Medewerkers endirectie van deze school hebben verschillende malen huntevredenheid geuit over dit gebouw, waarbij met name deligging en kwaliteit van het gebouw wordt vermeld. Hetschoolbestuur (STAIJ) ondersteunt de onderwijskundigeaanpak van de Bataviaschool en vindt een zelfstandige huis-vesting voor deze school ook belangrijk. Ten slotte wordtdit gebouw gebruikt als overloop voor scholen in de omge-ving. De Waaier zal vanaf komend schooljaar ook tweegroepen onderbrengen in gebouw De Evenaar. Hierdooris er geen leegstand in dit gebouw en blijft de levendig-heid in dit deel van de Indische Buurt gewaarborgd.
Overloopgebouw JavaplantsoenDit overloopgebouw wordt niet meer gebruikt door hetonderwijs en uit de prognose blijkt dat dit ook in dekomende jaren het geval is. Indien er de komende jarentoch een stijgende trend in het aantal leerlingen zal ont-staan, is er nog voldoende marge om de groei op eenandere manier op te vangen. Bijvoorbeeld in andereonderwijsgebouwen in de Indische Buurt, maar ook in hetschoolgebouw van De Kraal.
Hoewel het overloopgebouw Javaplantsoen niet meer ingebruik is bij het onderwijs, kent dit een goede bezetting.De begane grond is in gebruik als voorschool en het res-terende deel wordt verhuurd aan Partou. Het Altracollegehuurt de eerste verdieping en een gedeelte van de twee-de verdieping. Dit huurcontract loopt tot augustus 2012.Naast het Altracollege, zijn in dit overloopgebouw drievoorscholen en een buitenschoolse opvang gevestigd.Verder is de tussenschoolse opvang van de Valentijn -school en de Flevoparkschool in dit gebouw onderge-bracht.
JP Coenschool - Balistraat As Siddieq school
Capaciteitsberekening Indische Buurt
Situatie 2010 Situatie 2015CAPACITEITSBEREKENINGINDISCHE BUURT
Insulinde 155 10 8 2 134 10 6 4Valentijn 183 10 9 1 181 10 10 0Waaier, De 232 12 13 -1 216 12 12 0Evenaar, De 19 8 2 6 0 0 0 0Flevoparkschool 299 16 16 0 246 16 13 3Coen, Jan Pietersz. 246 20 13 7 232 20 12 8As-Siddieq 227 11 12 -1 214 11 11 0totaal 1361 87 73 14 1223 79 64 15
Aant
al II
2010
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Prog
nose
Aant
al II
2015
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 32
Omdat het gebouw niet meer benodigd is voor het onder-wijs, kan het onderwijsgebruik formeel worden beëindigd,volgens de vigerende stedelijke procedure. Als overigeonderdelen van de gemeente Amsterdam geen belangstel-ling hebben voor dit pand als onderwijsgebouw kan ditovergedragen worden aan de afdeling Vastgoed & Grond -zaken, die de hierboven genoemde huurders kan overne-men en de toekomstige bestemming van dit pand kanonderzoeken. De afgelopen jaren hebben woningcorpora-ties al aangegeven interesse te hebben in de overname vandit pand. Bij de afstoting van dit gebouw moet wél reke-ning gehouden worden met alle functies die nu onderdakvinden in dit pand. Met name de huisvesting van de voor-scholen vraagt daarbij aandacht.
Coenschool Balistraat en BankastraatBeide vestigingen kennen een overcapaciteit. Het totale leer-lingenaantal per 1 oktober 2010 van de Coenschool is 246.De komende jaren zal dit leerlingenaantal, volgens de progno-se, verder dalen. Samen met het schoolbestuur is nagedachtover een optimale bezetting van beide schoolgebouwen.
Beide locaties blijven gehandhaafd en functioneren in depraktijk als zelfstandige scholen waarbij, naast onderwijs,ook andere functies worden ondergebracht. Hierdoor kun-nen beide scholen optimaal blijven functioneren als bredebuurtscholen. Handhaving van beide locaties sluit ook aanop de standpunten van de directie van de school enschoolbestuur STAIJ.
Basisschool As SiddieqBasisschool As Siddieq is sinds augustus 2007 onderge-bracht in het pand van de voormalige El Faroeqschool.Formeel is stadsdeel West verantwoordelijk voor de huis-vesting van deze basisschool, maar in gezamenlijk overlegtussen de voormalige stadsdelen De Baarsjes, Zeeburg enNoord is besloten om de huisvesting van leerlingen van deAs Siddieqschool te verdelen over verschillende locaties inDe Baarsjes, Noord en Zeeburg.
Omdat de verwachting is dat basisschool As Siddieq voor-alsnog gehuisvest zal zijn in stadsdeel Noord en stadsdeelOost, heeft de centrale stad naarstig gezocht naar moge-lijkheden om de dislocatie van de As Siddieqschool in Oosten Noord een formele status te geven. Helaas blijkt dit omwettelijke redenen niet mogelijk.
De hoofdvestiging van deze school is in stadsdeel West(voorheen in De Baarsjes) en de locatie in stadsdeel Oostblijft een dislocatie. Dit betekent dat alle huisvestingsaan-vragen voor de locatie in Oost nog steeds via stadsdeelWest moeten lopen en daar afgehandeld moeten worden.En dit geldt ook voor de dislocatie in Noord. De reguliereafstemming over de huisvesting(saanvragen) van de AsSiddieqschool in de stadsdelen Noord, West en Oost zaldus gehandhaafd moeten blijven. Qua regelgeving en uit-voering vraagt deze constructie om meer aandacht. Ook isdeze constructie niet erg efficiënt omdat huisvestingsaan-vragen voor locaties in de stadsdelen Noord en Oost bij
stadsdeel West ingediend en afgehandeld moeten worden.Daarnaast vertekent dit, zoals u kunt lezen in paragraaf 3.4,de leerlingenprognoses voor stadsdeel Oost, en specifiekde Indische buurt.
GymaccommodatiesDe Indische Buurt had in totaal vijf gymnastiekaccommoda-ties. Omdat de gymnastiekaccommodatie in het gebouwaan het Javaplantsoen niet meer voldoet aan de huidigee-isen en een aanpassing om forse investeringen vraagt, isdeze gymzaal formeel buiten gebruik genomen. Met devier overige gymzalen is er ruim voldoende capaciteit omaan de gymnastiekbehoefte voor nu en de komende jarente voldoen. Er is een klein overschot aan gymcapaciteit. Ditoverschot zal de komende jaren verder toenemen. Het ismogelijk dat door andere activiteiten de leegstand wordenbeperkt. Bijvoorbeeld door het organiseren van buurtsport-activiteiten in deze accommodaties.
Samenvattend■ De Bataviaschool blijft in gebouw De Evenaar en krijgt
daar een permanente huisvesting. Cybersoek en devoorscholen blijven eveneens in het gebouw, dat tevenszal dienen als overloopgebouw voor omliggende scho-len;
■ Uitbreiding van de basisschool Insulinde wordt afgewe-zen, het beschikbare krediet valt daardoor vrij;
■ Het onderwijsgebruik in het overloopgebouwJavaplantsoen wordt formeel beëindigd en het pandwordt overgedragen aan Vastgoed & Grondzaken, alsandere diensten tenminste geen belangstelling hebbenvoor dit pand als onderwijsgebouw;
■ De Coenschool Balistraat en de Coenschool Bankastraatblijven gehandhaafd en zorgen voor een optimale bezet-ting van de schoolgebouwen;
■ De afspraken over de huisvesting van de AsSiddieqschool blijven gehandhaafd;
■ Het overschot aan gymnastiekcapaciteit kan, in overlegmet de schoolbesturen ingevuld worden door anderemaatschappelijke organisaties.
Gymcapaciteit Indische Buurt
Situatie 2010 Situatie 2015
GYMCAPACITEITWGM
Insulinde 155 6 0 134 6 0Valentijn 183 7,5 26 181 7,5 26Waaier, De 232 10,5 26 216 9 26Evenaar, De 19 1,5 0 0 0 0Flevoparkschool 299 13,5 0 246 10,5 0Coen, Jan Pietersz. 246 10,5 52 232 10,5 52As-Siddieq 227 10,5 0 214 9 0totaal 1361 60 104 1223 52,5 104
Aant
al II
2010
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2010
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
10
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2015
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
15
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 33
le
J.P en
lF
noCC.J.PP.
opa kopar
aplen 17-
an99
t-en 17-19soap
ov t-naplanvJaJa
k roparvve
W
J.P
Insulind
ho
a
A
en
e
viascB
a
viasch
a
ta
e
taaaBB
aWWeDD
A
aVV
enoo CC..PJ.PP.
e
A
ol
tijn
ididd
p
ieq
len
oloo
aieaier
iddieqs Ss Ss SAA
tijlenlen
5
ASISSCHOLBLEGENDA:IHP JULI 201
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
zieningenorovymne gertIn
eegstandL
TEN INDISCHE BUURT1
le
J.P en
lF
noCC.J.PP.
opa kopark roparvve
W
J.P
Insulind
ho
a
A
en
e
viascB
a
viasch
a
ta
e
taaaBB
aWWeDD
A
aVV
enoo CC..PJ.PP.
e
A
ol
tijn
ididdieq
len
oloo
aieaier
iddieqs Ss Ss SAA
tijlenlen
5
ASISSCHOLBLEGENDA:IHP 2015
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwwdgebofoH
zieningenorovymne gertIn
eegstandL
TEN INDISCHE BUURT
Verklaring symbolen
x = functie aanwezig in de school
o = functie aanwezig nabij de school
(+) = reservering van deze functie
? = mogelijke realisatie van deze functie
SCHOLEN INDISCHEBUURT 2015 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Insulinde pc hfd Riouwstraat 132 10 x x o
Valentijn pc hfd Soembawastraat 63 10 x x x o
Waaier, De rk hfd Obiplein 115 12 x x x o
Batavia op dis Ambonplein 59 9 x ?
Flevoparkschool op hfd Soembawastraat 61 16 x x o
Coen, Jan Pietersz. op hfd Bankastraat 18 10 x x x x
Coen, Jan Pietersz. op nev Balistraat 79 10 x x x o
As-Siddieq is dis Sumatraplantsoen 15 11 x x o
SCHOLEN INDISCHEBUURT 2010 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Insulinde pc hfd Riouwstraat 132 10 x x o
Valentijn pc hfd Soembawastraat 63 10 x x x o
Waaier, De rk hfd Obiplein 115 12 x x x o
Evenaar, De op hfd Ambonplein 59 9 x x o
Flevoparkschool op hfd Soembawastraat 61 16 x x o
Coen, Jan Pietersz. op hfd Bankastraat 18 10 x x x o
Coen, Jan Pietersz. op nev Balistraat 79 10 x x x x
As-Siddieq is dis Sumatraplantsoen 15 11 x x o
Overloopgebouw Javaplantsoen 17-19 11 x x
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 34
5.2.4 Oostelijk Havengebied
Algemene gebiedsbeschrijvingHet Oostelijk Havengebied heeft zich de afgelopen vijftienjaar ontwikkeld tot een jonge, hippe wijk, met een beperktgemêleerde bevolking. Het eigen woningbezit in ditgebied is 40%, het op één na hoogste percentage in hetstadsdeel. Sinds 2008 neemt het aandeel eigen woningbe-zit echter licht af, ten gunste van de particuliere huursec-tor. Dit gebied kent een zeer hoog aandeel hoge inko-mens en relatief weinig lage inkomens. Het merendeel vande bebouwing bestaat uit grote woningen (67,8%). Eengroot aandeel van de huurwoningenvoorraad bestaat uitdure huurwoningen.
BevolkingsopbouwDe wijk verandert steeds meer in een gebied waar vooralook gevestigde 50+’ers wonen. Het Oostelijk Havengebiedzal de komende jaren sterk vergrijzen en ook het kindertalneemt geleidelijk af. Opvallend blijft het grote aandeeltweepersoonshuishoudens. De sterke aantrekkingskrachtvoor nieuwe stedelingen, en zeker voor de westerse alloch-tonen, bleef de afgelopen jaren stabiel. Nergens anders inhet stadsdeel maken westerse allochtonen zo’n groot deelvan de bevolking uit. Behalve het aandeel kinderen en jon-geren vermindert ook het aandeel gesettelden (35-49 jaar).Deze voor het Oostelijk Havengebied nu nog typerendegroep inwoners vormde in 2005 nog bijna 20% van debevolking. Dit percentage daalt nog verder tot 2020. Hetaandeel jong-volwassenen (20-34 jaar) daarentegen zal lichtstijgen.
PrognosesVoor dit gebied is in 2010 door O&S een specifiekegebieds prognose gemaakt. Hieruit blijkt dat het aantalkinderen dat in aanmerking komt voor basisonderwijs inhet Oostelijk Havengebied, de zogenaamde basisgenera-tie, de afgelopen twintig jaar fors is toegenomen. De
groei kwam echter tot een eind in 2009. Aangezien degehele bevolking in dit gebied veroudert, neemt de basis-generatie de komende jaren steeds verder af. Deze afna-me is wel minder sterk dan voorheen werd voorspeld. Ditkomt omdat veel gezinnen naar IJburg vertrekken en inhet Oostelijk Havengebied opgevolgd worden door nieu-we jonge gezinnen. Tot 2025 gaat het om een afname van1.941 leerlingen in 2010, tot maximaal 1.517 in 2025.
Het uitstellen van het realiseren van het appartementen-complex Fountainhead betekent een vermindering vanzestig leerlingen. Dit leidt met name bij De Achthoek toteen bijstelling van de leerlingenprognose, vanwege denabijheid van deze school bij Fountainhead. Alle scholen,met uitzondering van de Kleine Kapitein, zullen leerlingenverliezen. Deze school zal de komende jaren dus nog blij-ven groeien. Na 2010 zal het aantal leerlingen weliswaarweer gaan afnemen, maar nog steeds boven het huidigeaantal blijven.
Opvallend is dat er meer kinderen in het OostelijkHavengebied naar school gaan dan er wonen. Er komendus relatief veel leerlingen van buiten het gebied. Dit aan-tal is vooral groot in vergelijking met het aantal kinderenuit het Oostelijk Havengebied dat elders naar school gaat.Dit is een verschil van 169 leerlingen. Gebleken is datvooral ouders uit de Indische buurt de voorkeur geven aanhet plaatsen van hun kind op een basisschool in hetOostelijk Havengebied.
De Achthoek ‘betrekt’ haar leerlingen voor meer dan 90%uit het Oostelijk Havengebied, terwijl de Kleine Kapiteindit voor ruim 60% doet. De 8e Montessorischool heeftechter relatief veel leerlingen van elders. Gezien deomvang van deze laatstgenoemde school zijn dit er inabsolute zin het meest, namelijk 138 leerlingen. Geziende populariteit van de scholen in het OostelijkHavengebied zou dit ertoe kunnen leiden dat er straksnog meer leerlingen van elders gaan komen. De afnamevan de basisgeneratie wordt dan deels gecompenseerddoor extra instroom van elders.
Situatie In het Oostelijk Havengebied zijn vijf basisscholen, ver-spreid over vijf locaties. De Achthoek en de 8e Montes so -rischool hebben een dependance in respectievelijk DeSchijf en in De Rietlanden. Over het geheel genomen,heeft het Oostelijk Havengebied relatief nieuwe schoolge-bouwen (het oudste gebouw is van 1995). Deze zijn goedLeerlingenaantallen Oostelijk Havengebied
De Rietlanden 8e Montessorischool De Achthoek
LEERLINGENAANTALLENOOSTELIJK
Rietlanden, De 196 171 140 123 112 100Montessori, 8e 340 562 505 451 416 375Achthoek, de 540 753 723 704 633 565Piet Hein 0 222 400 374 347 319Kleine Kapitein, De 0 17 173 189 177 158Totaal 1076 1725 1941 1841 1685 1517Percentage 55,44% 88,87% 100,00% 94,85% 86,81% 78,16%
Wer
kelijk
Aant
al II 2
000
Wer
kelijk
Aant
al II 2
005
Wer
kelijk
Aant
al II 2
010
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Prog
nose
Aant
al II 2
020
Prog
nose
Aant
al II 2
025LEERLINGEN
AANTALLENOOSTELIJKHAVENGEBIED
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 35
toegerust op de eisen van deze tijd. De huidige gymcapa-citeit is ook voldoende. De scholen liggen centraal in hetgebied verspreid, met uitzondering van de KleineKapitein. Op de Kop van Java-eiland heeft deze eenbeperkt bedieningsgebied.
De Kleine Kapitein is sinds 2010 gehuisvest in het semiper-manente gebouw op de kop van het Java-eiland. Ditgebouw is gerealiseerd door en is in eigendom bij de cen-trale stad. Van de zestien lokalen heeft deze school er nutien in gebruik.
Ondanks dat sinds 2009 het aantal leerlingen licht daalt, iser onvoldoende ruimte beschikbaar om de leerlingen tehuisvesten in permanente schoolgebouwen. Hierdoor ishet noodzakelijk om in gebouw De Schijf meer ruimte tebenutten voor onderwijs. Het voormalige stadsdeelZeeburg heeft in 2003 De Schijf gekocht, zodat ditgebouw gebruikt kon worden om de ruimteproblemen bijandere scholen op te lossen. De Schijf heeft drie verdie-pingen, waarbij formeel alleen de begane grond eenonderwijsbestemming heeft. De Piet Heinschool gebruiktdeze verdieping als hoofdlocatie. Deze basisschool en DeAchthoek vangen hun tekort aan capaciteit verder op doorgebruik te maken van leslokalen op de 1e en 2e verdie-ping. De Schijf heeft nu in totaal een capaciteit van 34lokalen (op de begane grond zijn dit er tien en op de 1een 2e verdieping in totaal 24). De derde verdieping vanDe Schijf wordt verhuurd aan een niet-onderwijsgerela-teerde huurder.
Oorspronkelijk is de Schijf gebouwd als een kantoorge-bouw. Hierdoor is dit gebouw minder goed toegerust ophet groeiende onderwijsgebruik en is er in de praktijksprake van een groot aantal knelpunten. Aandachtspuntenbij dit gebouw zijn daarom een verbetering van het bin-nenklimaat en het beter beheersen van het multifunctione-le gebruik.
Evaluatie IHP 2008-2015 Ten tijde van de vaststelling van het IHP 2008-2015 washet vaststellen van een vastomlijnd huisvestingprogrammavoor de langere termijn een groot risico, gezien de onze-kerheden in de ontwikkeling van leerlingenaantallen. Eenbelangrijk zorgpunt was de mogelijk noodzakelijke huis-vesting van basisscholen op meer dan één locatie, omzodoende zo efficiënt mogelijk om te gaan met debeschikbare capaciteit. Samen met de schoolbesturen isvoor de periode vanaf 2011 een aantal scenario’s ontwik-
keld, die moeten leiden tot adequatere huisvesting.Hierbij wordt gestreefd naar een beperking van het aantaldislocaties en een optimalere benutting van de bestaandeonderwijsgebouwen. Hierbij is een gebouwenruil niet uit-gesloten.
8e MontessorischoolIn het schooljaar 2008-2009 telde deze Montessorischool23 groepen. Hiervan waren er dertien gehuisvest in hethoofdgebouw, zes in de tijdelijke huisvesting op het pon-ton en vier in basisschool De Rietlanden. Met ingang vanhet schooljaar 2010-2011 is het ponton verwijderd en zijnalle resterende groepen van de 8e Montessorischool inbasisschool De Rietlanden ondergebracht.
De RietlandenDeze basisschool beschikt over een permanent gebouwvoor zestien groepen en huisvest op dit moment zevengroepen. De leegstand in het gebouw is gevuld met groe-pen van de 8e Montessorischool, met voorscholen en metkinderopvang van Partou.
de Kleine KapiteinIn 2002 is op de kop van het Java-eiland tijdelijke huisves-ting gerealiseerd voor de Kleine Kapitein en kinderdagver-blijf Panorama. In maart 2006 heeft de centrale stad beslo-ten om op deze locatie voor minimaal vijftien jaar een tij-delijke brede school te plaatsen, om hiermee tegemoet tekomen aan de onderwijshuisvestingsproblematiek in hetOostelijk Havengebied. De achterliggende gedachte hier-bij was dat deze tijdelijke school zou worden gesloopt enelders zou worden ondergebracht op het moment dat zicheen uniek initiatief voor de kop van het Java-eiland zouaandienen. Het lag in de planning om de nieuwbouw voorde Kleine Kapitein in 2010 op te leveren. Tot die tijd zoudeze school gehuisvest blijven in de tijdelijke voorziening.
Op verzoek van de gemeenteraad heeft het college vanB&W in 2008 haar eerdere beslissing over een ‘tijdelijke’school voor minimaal vijftien jaar op deze strook echterheroverwogen en geconcludeerd dat een dergelijke tijde-lijke school niet reëel is. Er is namelijk geen uitzicht opalternatieve locaties voor deze school, in het geval zicheen uniek initiatief voor een landmark aandient. Het colle-ge heeft vervolgens ingestemd met integratie van dezebrede school in de Driehoek op de kop van het Java-eiland. Het belang van een landmark ging daarmee bovenhet belang van een snelle realisatie van een brede school.Dit besluit had tot gevolg dat er een tijdelijke voorziening
Achthoek - Piet Hein in De schijf de Kleine Kapitein
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 36
gebouwd moest worden op de strook, voor een periodevan circa 4,5 jaar, totdat in 2013 de definitieve school, meteen hotel, zou zijn gerealiseerd. Deze tijdelijke voorzieningis noodzakelijk, omdat de oude tijdelijke voorziening vande Kleine Kapitein op de zogenaamde Driehoek slechtszes groepen kon huisvesten, terwijl er behoefte was aanzestien lokalen. Ook waren daar geen groeimogelijkhedenmeer voor de kinderopvang en was de bouwvergunningverlopen.
De semi-permanente voorziening met zestien leslokalen(inclusief gymzaal) voor de Kleine Kapitein is in januari2010 opgeleverd. Voor het gebruik betaalt het stadsdeeljaarlijks een vergoeding. Hierin is ook 700 m2 kinderdag-opvang en 350 m2 beschikbaar voor buitenschoolseopvang door dubbelgebruik. In 2010 zijn de tijdelijke loka-len van De Kleine Kapitein verplaatst naar IJburg, voorextra opvang van leerlingen van de basisscholen LaternaMagica en Het Podium.
Zoals eerder gesteld, was de Driehoek ook de beoogdebouwlocatie voor de gecombineerde nieuwe school en hethotel, waarbij de definitieve school als eerste zou kunnenworden gebouwd en in 2013 zou moeten worden opgele-verd. De semi-permanente tijdelijke brede school op dekop van het Java-eiland kan, vanwege de verleende ont-heffing, tot de zomer van 2014 blijven staan.
De AchthoekBasisschool De Achthoek heeft zestien groepen in hethoofdgebouw aan het Baron Tindalplein. In het gebouwDe Schijf zijn inmiddels zeventien extra groepen onderge-bracht. De groepen in De Schijf fungeren als separateschool. De inzet was dat De Achthoek vanaf 2010 gebruikzou maken van de acht lokalen die zou worden gereali-seerd op de begane grond van het gebouw Fountainheadaan de Ertskade. De oplevering van Fountainhead is, zoalseerder aangegeven, echter fors vertraagd. De verwachtingwas ook dat De Achthoek bij deze oplossing door hetgrote aantal groepen op meer dan twee locaties gehuis-vest zou moeten worden, hetgeen om onderwijskundigeen organisatorische redenen onwenselijk is. Vandaar datde school nu over twee locaties verspreid is.
De Piet HeinschoolNaast de begane grond, maakt de Piet Heinschool gebruikvan zeven overlooplokalen op de eerste verdieping van DeSchijf.
De SchijfHet lag in de planning om met de oplevering van denieuwbouw van de Kleine Kapitein en Fountainhead de 2everdieping van het overloopgebouw De Schijf af te stoten.Zowel de kosten van de investering als de exploitatie vanhet gebouw noopten het stadsdeel er echter toe om de1e en 2e verdieping van deze accommodatie zo snelmogelijk commercieel te exploiteren. Dit was echter nietmogelijk, omdat het overloopgebouw nog nodig is vooronderwijs.
Ruimtelijke ontwikkelingenIn het complex Fountainhead worden 240 woningengerealiseerd. Deze woningbouw is echter onzeker. In hetproject Argentinië worden vanaf 2012 gefaseerd 260woningen opgeleverd. Op langere termijn is het mogelijkdat in het Cruquius-werkgebied ook woningen wordenopgeleverd.
AmbitieMet een dalend leerlingenaantal in het OostelijkHavengebied ligt het bouwen van een nieuwe school in deDriehoek op de kop van het Java-eiland niet voor dehand. De behoefte aan klaslokalen voor het geheleOostelijk Havengebied daalt namelijk van 84 in 2010 naar68 in 2025. Ook vanuit financieel oogpunt is het voorAmster dam in brede zin efficiënter deze school niet tebouwen en De Schijf permanent in te richten voor scholen.Voor de centrale stad heeft dit als voordeel dat een lange-re exploitatie van de tijdelijke school mogelijk is, met demogelijkheid om gedeeltelijk het tekort aan onrendabeletop (de bijdrage uit het Vereveningsfonds) terug te verdie-nen. Daarnaast zijn er dan meer ontwikkelmogelijkhedenvoor het hotel, waardoor een hogere grondwaarde gerea-liseerd kan worden. Voor het stadsdeel betekent dit duseen stabielere exploitatie van De Schijf. De Schijf moetdan wel beter geschikt worden gemaakt voor onderwijs.Dit is ook een kans voor de huidige gebruikers omdat erfinanciële ruimte ontstaat om de eerdergenoemde proble-men in het gebouw (waaronder het binnenklimaat) op telossen. De acht lokalen, die als dependance voor DeAchthoek in Fountainhead zouden worden gebouwd, kun-nen dan in De Schijf worden ondergebracht. De kans isoverigens aanwezig dat het project Fountainhead hele-maal niet doorgaat. Gegeven deze situatie gaat het stads-deel er daarom in het scenario IHP vanuit dat de achtlokalen in Fountainhead niet worden gerealiseerd.
Scenario IHPDe RietlandenAMOS heeft besloten haar school in gebouw De Rietlan -den te sluiten vanwege het dalende leerlingenaantal enhet feit dat deze school al drie jaar onder de stichtings-norm zit. Het gebouw van De Rietlanden komt hierdoorbeschikbaar per augustus 2011. Met schoolbestuur STAIJis afgesproken dat de dependance van de 8eMontessorischool in dit gebouw blijft.
8e MontessorischoolDe overloop van de 8e Montessorischool zit sinds eenaantal jaren in De Rietlanden. In het schooljaar 2010-2011ging het om acht groepen. De dependance van de 8eMontes sorischool blijft, zoals hiervóór vermeld, in DeRietlanden.
de Kleine Kapitein De bouw van een nieuwe school in de Driehoek op de kopvan het Java-eiland is, zoals al eerder gesteld en kijkendnaar het afnemende leerlingenaantal en de beschikbarecapaciteit, toch niet strikt noodzakelijk. In samenwerking
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 37
met Projectbureau Zuidelijke IJ-oever zijn verschillendescenario’s onderzocht en doorgerekend. Naar aanleidingvan deze analyse wordt voorgesteld de definitieve schoolin de Driehoek niet te bouwen en de Kleine Kapiteinonder te brengen in gebouw De Schijf. De huidige tijdelij-ke school op de strook op de kop van het Java-eiland blijfttot 2020 staan.
In navolging van de dependance voor de 8e Montesso ri -school zal de Kleine Kapitein in 2020, of zoveel eerder alsmogelijk worden ondergebracht in De Schijf (rekeninghoudend met de ruimte in De Schijf en de gymcapaciteitin het Oostelijk Havengebied. In De Schijf is namelijk vanaf2020 voldoende ruimte voor het benodigde aantal loka-len. Vanaf 2020 kunnen dus zowel de Kleine Kapitein alsDe Achthoek, samen met de Piet Heinschool (die al in ditgebouw zit) in De Schijf gehuisvest worden. Indien ditonverhoopt niet past, kan worden uitgeweken naar hetgebouw De Rietlanden.
De bouw van een nieuwe school op de kop van het Java-eiland zou een investering van ca. € 5,5 miljoen hebbengevergd, inclusief € 0,57 miljoen meerkosten als gevolgvan de stedenbouwkundige situatie. Met de acht lokalenin Fountainhead zou een investering van circa € 1,4 mil-joen zijn gemoeid. In totaal kwam dit uit op circa € 6,9miljoen aan investeringskosten. Voor het nu gekozen alter-natief om de 1e en 2e verdieping (bij elkaar 24 lokalen) bijDe Schijf geschikt te maken voor een permanente school-bestemming is een veel lagere investering, van circa € 1,3miljoen, nodig. Stadsdeel Oost investeert dit bedrag voor-af en krijgt dit achteraf weer vergoed van de centrale stad,zodra de Kleine Kapitein verhuist naar De Schijf. Ook krijgthet stadsdeel de cumulatieve rentelasten vergoed. Intotaal ontvangt het stadsdeel € 1,75 miljoen. Vergoedingvooraf is niet mogelijk, omdat er geen grondexploitatie isgeopend, waardoor de centrale stad nog geen dekkingheeft. De investering in De Schijf kan achteraf door decentrale stad worden gedekt uit het exploitatieresultaatvan de tijdelijke school, de gymzaal en de kinderopvangover de periode 2015-2020. Voor het gebruik van de loka-len en de gymzaal op de kop van het Java-eiland betaalthet stadsdeel tot 2020 een gebruiksvergoeding aan decentrale stad.
De AchthoekHet gebouw De Schijf krijgt een volledige onderwijsbe-stemming met uitzondering van de derde verdieping. Er
wordt afgezien van de realisatie van de permanente uit-breiding van De Achthoek met acht groepen inFountainhead. Dit betekent dat de permanente depen-dance van De Achthoek in De Schijf wordt gehuisvest. Deacht lokalen in Fountainhead vervallen definitief, ongeachtof Fountainhead doorgaat of niet. Dit betekent dat dedependance van De Achthoek in De Schijf blijft. ASKO ishiertoe bereid, onder de voorwaarde dat De Achthoekhaar permanente dependance in De Schijf krijgt.
De Piet HeinBasisschool Piet Hein blijft gebruikmaken van de beganegrond en van de zeven overlooplokalen op de 1e verdie-ping van De Schijf. De Piet Heinschool heeft maximaalzeventien groepen. Van verdere groei is geen sprake.
De SchijfDit overloopgebouw wordt optimaal geschikt gemaaktvoor onderwijs. Een deel van de benodigde aanpassings-maatregelen in De Schijf zal in de zomer 2011 worden uit-gevoerd. Ook zullen enkele tijdelijke maatregelen wordengenomen om het klimaat in het gebouw te verbeteren. Demeer ingrijpende werkzaamheden vinden in de zomer van2012 plaats. Voor de Kleine Kapitein wordt De Schijf dehoofdlocatie in 2020, waardoor meer nevenruimten beno-digd zijn.
Gymaccommodaties De Achthoek, De Rietlanden en de 8e Montessorischoolhebben een eigen gymzaal. Door de bouw van de tijdelij-ke gymzaal in de semi-permanente brede school aan dekop van het Java-eiland is er sinds begin 2010 voldoendegymcapaciteit voor het basisonderwijs in het OostelijkHaven ge bied. De gymzaal op de kop van het Java-eilandis nog tot 2020 beschikbaar. Daarna is er met de drie res-terende permanente gymzalen nog voldoende capaciteitover.
Gymcapaciteit Oostelijk Havengebied
Capaciteitsberekening Oostelijk Havengebied
Situatie 2010 Situatie 2015GYMCAPACITEITOOSTELIJKHAVENGEBIED
Rietlanden, De 140 6 26 123 4,5 26Montessori, 8e 505 22,5 26 451 19,5 26Achthoek, de 723 31,5 26 704 31,5 26Piet Hein 400 16,5 0 374 16,5 0Kleine Kapitein, De 173 7,5 26 189 7,5 26totaal 1941 84 104 1841 79,5 104
Aant
al II
2010
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2010
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
10
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2015
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
15
CAPACITEITS Situatie 2010 Situatie 2015BEREKENINGOOSTELIJKHAVENGEBIED
Rietlanden, De 140 16 6 10 123 0 6 -6Montessori, 8e 505 21 22 -1 451 21 19 2Achthoek, de 723 34 31 3 704 32 30 2Piet Hein 400 17 17 0 374 17 16 1Kleine Kapitein, De 173 16 8 8 189 16 8 8totaal 1941 104 84 20 1841 86 79 7
Aant
al II
2010
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Prog
nose
Aant
al II
2015
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 38
Samenvattend■ De dependance van De Achthoek blijft in De Schijf;■ De dependance van de 8e Montessorischool blijft in De
Rietlanden;■ De nieuwbouw voor basisschool de Kleine Kapitein op
de kop van het Java-eiland en de acht lokalen voorbasisschool De Achthoek in Fountainhead zijn niet meer
noodzakelijk, nu wordt uitgegaan van het scenario datDe Schijf voor langere tijd wordt benut als onderwijsge-bouw;
■ De Schijf wordt optimaal geschikt gemaakt voor onder-wijs, waarvoor € 1,3 miljoen beschikbaar wordt gestelddoor de centrale stad;
■ AMOS beëindigt haar onderwijsactiviteiten in De Riet -landen per augustus 2011.
lll einlein apitleine Ke KKKe Ke KD
e Ae Schh
ekkf
kekthoche ADDe SchijfDD
neine iet He P
iessorton8e M
einHiet He Schijfe PDDDe ScDD
enymzaal
Ac kek
zaal
kek
t
ekthoothochche Ae ADDD
ymzaal H aagelstrHGG
ASISSCHOLEN OOBLEGENDA:IHP JULI 2011
5
VENGEBIED
zieningen
OSTELIJK HAAV1
orovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estiging venveN
enouwdgeboffdoH
est
ietlande
es
n
estttonnon8e MM
iessorton8e Mene RDD
iissorsso
llel einlein apitleine Ke KKKe Ke KD
chSchijff
kekthoche Ae ADDe SchijfD
neine iet He P einHiet He Schijfe PDDDe ScDD
enymzaal
Ac kek
zaal
kek
t
ekthoothohche Ae ADDD
ymzaal H aagelstrHGG
ASISSCHOLEN OOBLEGENDA:IHP 2015
5
VENGEBIED
zieningen
OSTELIJK HAAV
orovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
est
essor
es
i
estttonnon8e MM
rrt8 on8e M
s iissorsso
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 39
SCHOLEN OOSTELIJKHAVENGEBIED 2010 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Rietlanden, De pc hfd C. v. Eesterenlaan 50a 16 x x x
Montessori, 8e op hfd Borneokade 103 13 x x o
Achthoek, de rk hfd Baron G.A. Tindalpl. 12 16 x x o
Piet Hein ab hfd Oostelijke Handelsk. 6 10 o
Kleine Kapitein, De op hfd Tossaristraat 30a-c 16 x x x
Overloopgebouw Oostelijke Handelsk. 6 24
SCHOLEN OOSTELIJKHAVENGEBIED 2015 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Montessori, 8e op hfd Borneokade 103 13 x x o
Achthoek, de rk hfd Baron G.A. Tindalpl. 12 16 x x x
Achthoek, de rk dis C. v. Eesterenlaan 50a 16 x x
Piet Hein ab hfd Oostelijke Handelsk. 6 10 x o
Kleine Kapitein, De op hfd Tossaristraat 30a-c 16 x x x
Overloopgebouw Oostelijke Handelsk. 6 24
Verklaring symbolen
x = functie aanwezig in de school
o = functie aanwezig nabij de school
(+) = reservering van deze functie
? = mogelijke realisatie van deze functie
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 40
5.2.5 IJburg eerste fase
Algemene gebiedsbeschrijvingIJburg verenigt on-Amsterdamse kenmerken en typischAmsterdamse eigenschappen in één wijk. Zo is er enerzijdseen vrij homogene rijke bevolking De woningen zijn ruim.Meer dan 90% behoort tot dit segment. Mede hierdoorwoont er een boven-gemiddeld aandeel gezinnen met kin-deren. Anderzijds is vanuit het oogpunt van etniciteitIJburg een afspiegeling van Amsterdam. Op IJburg bestaatde meerderheid van de woningen uit koopwoningen. Erzijn geen goedkope huurwoningen. Binnen de sociale huur-sector vallen bijna alle huurwoningen in de categorie‘betaalbaar’.
BevolkingsopbouwIJburg is in meerdere opzichten het jongste deel van Oost.Meer dan eenderde van de bevolking is 19 jaar of jonger.En dit aandeel zal de komende tien jaar nauwelijks wijzi-gen. Bijna de helft van de huishoudens op IJburg bestaatuit gezinnen met kinderen (46,8%). Dit is meer dan tweekeer het gemiddelde van Amsterdam. Nergens in hetstadsdeel is dit zo hoog. Gezien de leeftijdsopbouw van dewijk zal dit de komende jaren niet wijzigen. In de hogereleeftijdsgroepen is de leeftijdsopbouw minder stabiel. Zozal ook op IJburg vergrijzing optreden. Typisch voorAmsterdam en het stadsdeel is dat bijna de helft van dehuishoudens bestaat uit alleenwonenden.
PrognosesEind 2010 is de prognose voor IJburg door O&S geactuali-seerd, aan de hand van de meest recente woningbouw-planning voor de eerste fase IJburg. Uit de prognose blijktdat het leerlingenaantal van 2010 tot 2015 met bijna 75%toeneemt, van 2.809 naar 4.175 leerlingen. Op 1 januari
2011 steeg het leerlingenaantal al naar 3.262 leerlingen.Uit de jaarlijkse voorzieningenmonitor die het stadsdeelheeft laten opstellen, blijkt dat de piek in 2015/2016 te ver-wachten is. Het leerlingenaantal op IJburg neemt daarnaweer snel af. In 2030 zal het verwachte aantal leerlingenteruglopen naar 2.543 leerlingen.
Situatie Er zijn negen basisscholen op IJburg, die goed verspreidzijn over de verschillende eilanden. De scholen zijn onder-gebracht op tien locaties. Zes scholen beschikken over eenpermanent gebouw.
Door de vertraging van de nieuwbouw van het IJburgCollege is het semi-permanente zogenaamde ‘piekge-bouw’ 't IJ49 pas vanaf schooljaar 2011/2012 beschikbaarvoor de piekopvang in het basisonderwijs, in afwijking vande oorspronkelijke planning waarbij dit vanaf schooljaar2009/2010 het geval zou zijn geweest. Daarom moest hetvoormalige stadsdeel Zeeburg en vervolgens stadsdeelOost in de afgelopen twee jaar voor extra tijdelijke huisves-ting zorgen om het tekort aan lokalen dat door deze ver-traging is ontstaan op te vangen.
Zeven scholen zijn tot juli 2011, vanwege de leerlingenpiek,tijdelijk ondergebracht in een dependance of in een tijdelij-ke hoofdvestiging. Op het Steigereiland is één tijdelijkevoorziening voor de Montessori Steigereiland en deWillibrord gekomen. Op kavel 49b op Haveneiland Oostzijn twee voorzieningen gerealiseerd. De in 2008 en 2009gestichte scholen De Archipel en De Poseidon zijn daarsamen in een gehuurde voorziening ondergebracht. Deandere tijdelijke voorziening, die is verplaatst vanaf de kopvan het Java-eiland, biedt ruimte aan Het Podium enLaterna Magica. Tot de oplevering van de nieuwbouw van Laterna Magica isde hoofdvesting van deze school tijdelijk ondergebracht ineen omgebouwd kantoorpand aan de Johan Huijsenstraat.Dit pand huurt het stadsdeel voor vijf jaren van De Key,met een optie voor nog eens vijf jaren. In 2010 is hetCentrum voor Vrije tijd opgeleverd met drie gymzalen.
Evaluatie IHP 2008-2015 In het vorige IHP is geconstateerd dat de geprognosticeer-de leerlingenontwikkeling op IJburg en de leerlingengege-vens van DMO substantieel verschilden van de werkelijkeinschrijvingen, oftewel de actualiteit. Daarom is vastgestelddat de prognoses meer in samenhang moeten wordengebracht met de werkelijke inschrijvingen op de scholen.Leerlingenaantallen IJburg ILeerlingenaantallen IJburg I
Olympus Neptunus Willibrord
LEERLINGENAANTALLENIJBURG I
Olympus 0 143 386 573 456 373Neptunus 0 40 360 535 425 348Willibrord 0 197 432 642 511 417Zuiderzee 0 49 278 413 329 269Montessori St' eiland 0 9 511 759 604 494Het Podium 0 0 421 627 499 408Laterna Magica 0 0 232 345 274 224Archipel, de 0 0 166 247 196 160Poseidon 0 0 23 34 29 23Totaal 0 438 2809 4175 3323 2716Percentage 0,00% 15,59% 100,00% 148,63% 118,30% 96,69%
Wer
kelijk
Aant
al II 2
000
Wer
kelijk
Aant
al II 2
005
Wer
kelijk
Aant
al II 2
010
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Prog
nose
Aant
al II 2
020
Prog
nose
Aant
al II 2
025
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 41
Deze cijfers moeten de basis vormen voor de planning vantijdelijke huisvestingsvoorzieningen in de komende tweejaren. In het IHP wordt een huisvestingsscenario geschetstvoor het schooljaar 2008-2009. Hiervoor was uitgangspuntdat zoveel mogelijk gebruik gemaakt zou worden van deleegstand in de pas opgeleverde nieuwbouw. DeZuiderzeeschool zou in die situatie gebruikmaken van hetgebouw van de Montessorischool op het Steigereiland enLaterna Magica van de nieuwbouw van Het Podium. In ditIHP was de verwachting dat de nieuwbouw van zowel deZuiderzeeschool als Laterna Magica in januari 2010 zouworden opgeleverd. Dit lukte echter niet. DeZuiderzeeschool werd twee maanden later, in het voorjaarvan 2010, opgeleverd. De oplevering van Laterna Magica isvertraagd naar het najaar van 2011.
In 2008 en 2009 zijn twee extra nieuw gestichte scholen opIJburg gestart: De Archipel en De Poseidon. Voor dezebeide scholen wordt nieuwbouw gerealiseerd op kavel 49b.Hiervoor is in 2010 een haalbaarheidsstudie uitgevoerd. Ditheeft in het najaar van 2010 geresulteerd in een vastge-steld startdocument, waarin de ruimtelijke, functionele enfinanciële kaders zijn vastgelegd. De beide schoolbesturen(ASKO en AMOS) hebben het bouwheerschap teruggelegdbij het stadsdeel. Beide scholen komen straks onder ééndak in een gebouw met gymzaal. Dit zal worden opgele-verd in 2012. Begin 2011 is de Europese architectenselec-tie afgerond. De geselecteerde architect is inmiddels aande slag.
Ruimtelijke ontwikkelingenIn de eerste fase IJburg zijn tot begin 2011 7.594 wonin-gen opgeleverd en staan er tot 2016 nog 1.329 woningenin de planning.
De planning van een aantal andere projecten (in totaal 526woningen) is nog onbekend. Het totaal aantal woningendat kan worden gebouwd, komt daarmee op 9.449.
De planning van de tweede fase IJburg is op dit momentnog onzeker. Zie hiervoor ook het vermelde in paragraaf5.3.8 bij de gebiedsomschrijving tweede fase IJburg.
AmbitieHet afgelopen jaar is intensief samengewerkt met deschoolbesturen om oplossingen voor de piekopvang opIJburg uit te werken. Zo werden de leerlingeninschrijvingenmaandelijks gemonitord. Een belangrijk aspect bij dezeanalyse was de afstemming over de afspraken over demaximale schoolgrootte die de schoolbesturen hebben uit-gewerkt in het kader van de pilot segregatie in dit gebied.Gezamenlijk zijn heldere en acceptabele keuzes voorbe-reid. Met het oog op de kosten was het uitgangspunt datdure oplossingen niet haalbaar en bovendien onnodig zijn,omdat er voor de piekperiode voldoende acceptabelehuisvestingsoplossingen aanwezig zijn. De scholen kunnennamelijk prima gehuisvest worden binnen de financiële enplanningstechnische randvoorwaarden door efficiëntgebruik te maken van huisvesting in ‘t IJ49, het kantoor-pand aan de Johan Huijsenstraat en een tijdelijke voorzie-ning op het Steigereiland. Ook komt er een nieuwe neven-vestiging van Het Spectrum op IJburg, die eind 2011 ingebruik zal worden genomen. In maart 2010 is in het DLOeen scenario voor de piekopvang vastgesteld.
Scenario IHPIn overleg met de schoolbesturen zijn de volgende rand-voorwaarden en uitgangspunten vastgesteld als vertrek-punt voor het ontwikkelen van de scenario’s.
Randvoorwaarde■ ‘Voor ieder kind een plek op IJburg’.
Uitgangspunten■ Rekening houden met regelgeving;■ een evenwichtige opbouw van de scholen en een verde-
ling van kansarme en kansrijke leerlingen van respectieve-lijk 15% en 85% op iedere school;
■ een evenwichtige spreiding van de schoolgebouwen;■ kwalitatieve huisvesting;■ beperking van leegstand; ■ niet meer dan twee locaties per school en een maximale
afstand tot het voedingsgebied van 1.500 meter; ■ optimaal benutten van ’t IJ49 en niet meer dan drie
scholen in dit gebouw;■ planologische en juridische haalbaarheid;■ een realistische/zinvolle planning van de realisatie van
gebouwen;
Zuiderzee Montessori Steigereiland Het Podium
LEERLINGENAANTALLENOOSTELIJK
Steigereiland 1407Haveneiland west west vanDiemerparklaan 2176Haveneiland west ten oosten vanDiemerparklaan 1649Haveneiland oost 2362Totaal opgeleverd 7594
TOTAAL 1E FASE PER JAAR2011 2012 2013 2014 2015 2016 TOTAAL
TOTAAL 273 110 610 180 156 182 1329OPGELEVERD
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 42
■ oplossingen voor pieken op de korte en lange termijn;■ financieel-realistisch piekoplossingen;■ geen aanvullende permanente uitbreidingen voor de
eerste fase IJburg.
Op basis van deze uitgangspunten en de randvoorwaardeis uiteindelijk een keuze gemaakt tussen twee scenario’s.Het ene scenario ging uit van het onderbrengen van eendependance van het Montessori Steigereiland in ’t IJ49.Het andere scenario ging ervan uit dat de piekopvang vanhet Steigereiland gedeeltelijk zou plaatsvinden op hetSteigereiland en gedeeltelijk op het Zeeburgereiland. Voordit laatste scenario is gekozen. In 5.2.6 Zeeburgereilandworden de achtergronden van het nieuwe schoolgebouwop dit eiland nader toegelicht.
Toelichting scenario piekopvang IJburg■ De tijdelijk voorziening op het Steigereiland zal worden
aangepast, zodat deze geschikt is voor een langere peri-ode;
■ het nieuwe schoolgebouw op het Zeeburgereiland zalworden benut voor de overloop van het MontessoriSteigereiland;
■ door extra opvang van leerlingen van het Steigereilandis er geen reden meer om het gebouw van DeArchipel/De Poseidon uit te breiden met twaalf lokalen;
■ de overloop/piekopvang van Laterna Magica, DeArchipel en De Poseidon vindt voortaan plaats in ’t IJ49;
■ Het Podium gebruikt het kantoorpand Johan Huijsen -straat om hier extra groepen op te vangen.
Voordelen scenario piekopvang IJburg ■ Er zijn geen permanente uitbreidingen nodig, die op ter-
mijn zouden kunnen leiden tot leegstand. Dit betekent
geen permanente uitbreiding van de Montessorischoolop het Steigereiland en geen optoppingen van deWillibrordschool en de Neptunusschool;
■ omdat een groter deel van de piek wordt opgevangenop het Steigereiland ontstaat meer ruimte in ’t IJ49,waardoor permanente uitbreiding van De Archipel enDe Poseidon in deze fase voor de piekopvang nietnodig is;
■ Laterna Magica, De Poseidon en De Archipel kunnen in’t IJ49 de tijdelijke piek opvangen;
■ Het Podium vangt zeven extra groepen op in hetgehuurde kantoorpand Johan Huijsenstaat;
■ voor piekopvang op het Steigereiland zijn maximaal der-tien lokalen nodig, waarvan er zeven nabij de school enzes op het Zeeburgereiland kunnen worden gerealiseerd.
■ de huidige tijdelijke voorziening van de MontessoriSteigereiland met zeven lokalen op het Steigereilandkan worden opgewaardeerd, om zo te voldoen aan devoorwaarden voor een permanente bouwvergunning;
■ op het Zeeburgereiland worden eind 2012 tien lokalenopgeleverd. De hoofdvestiging van de MontessoriSteigereiland ligt binnen 1.500 meter van deze lokalen;
■ de nieuwe Montessorischool op het Zeeburgereilandkan vanaf de start in 2012 als een volwaardige schoolmet BRIN-nummer functioneren. Eind 2012 zullen, naarverwachting, ook de eerste woningen op RI-OostZeeburgereiland worden opgeleverd; bovendien kan deschool dan starten met redelijk volwaardig groepen;
■ het nieuwe schoolgebouw op het Zeeburgereiland iseen pilot voor het innovatieve concept ‘NieuweScholen, huisvesten naar vraag’. Dit houdt in dat eenhoogwaardig gebouw wordt gerealiseerd, dat boven-dien eenvoudig uit te breiden is naar, bijvoorbeeld, zes-tien lokalen;
Capaciteitsberekening IJburg I
Laterna Magica dependance Laterna Magica en Het Podium De Archipel
Situatie 2010 Situatie 2015CAPACITEITSBEREKENINGIJBURG I
Olympus 386 17 18 -1 573 17 31 -14Neptunus 360 18 16 2 535 22 24 -2Willibrord 432 20 18 2 642 20 27 -7Zuiderzee 278 16 13 3 413 16 22 -6Montessori St' eiland 511 23 23 0 759 32 34 -2Het Podium 421 20 19 1 627 24 29 -5Laterna Magica 232 16 11 5 345 28 17 11Archipel, de 166 10 8 2 247 16 12 4Poseidon 23 4 2 2 34 16 3 13totaal 2809 144 128 16 4175 191 199 -8
Aant
al II
2010
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Prog
nose
Aant
al II
2015
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 43
■ er is op het Zeeburgereiland direct vanaf het begin eengymzaal beschikbaar;
■ er komen twee dependances minder voor STAIJ (bij ’tIJ49 en op het Zeeburgereiland).
Gymaccommodaties Op IJburg zijn momenteel vijf gymaccommodaties. Doorde oplevering van de nieuwbouw van Laterna Magica inhet najaar van 2011 met een dubbele buurtsportzaal (mettwee gymzalen) wordt een nieuw tekort door de toene-mende leerlingenaantallen afgewend. In de nieuwbouw van
De Archipel en De Poseidon is eveneens een nieuwe gym-zaal meegenomen. Deze gymzaal is nodig om de piek inde benodigde gymcapaciteit op te vangen. Hier kunnen deleerlingen van scholen gymmen die in ’t IJ49 bijdragen aande opvang van de piek. Als beide genoemde scholen door-groeien naar tweemaal zestien lokalen is deze gymcapaci-teit permanent benodigd.
Samenvattend■ In het najaar 2011 wordt de nieuwbouw van de Laterna
Magica en Het Spectrum, inclusief een dubbele gym-zaal, opgeleverd;
■ Vanaf augustus 2011 tot augustus 2013 wordt ’t IJ49benut voor tijdelijke huisvesting van De Archipel, DePoseidon en de Willibrord voor piekopvang:
■ Voor De Archipel en De Poseidon wordt in augustus2013 nieuwbouw opgeleverd met voor iedere schooltien lokalen en een gezamenlijke gymzaal;
■ Vanaf augustus 2013 wordt ’t IJ49 geheel benut voorpiekopvang;
■ Het Podium vangt extra groepen op in het kantoorpandaan de Johan Huijsenstraat;
■ De Montessorischool op het Steigereiland vangt de piekop het Steigereiland op in de tijdelijke voorziening bijdeze school. Daarna (vanaf 2013) gebeurt dit in hetnieuw te bouwen schoolgebouw op het Zeeburgereiland.
M oesso ossotoonMM
ovmun v
epep
um vum o v
Z
r
Z
en u vr mummm v
ee
i
m or v
i
ooum vrrtrncc
epNNNN
rreessortonM
uide zderZ
nus
vr
ptpt
vr
nus
ije tijd
tunu
ije tijd 3 rvr
ptunus
enelmmz3 mzaleenlen3 ymzalemza enleennennymzalenG3 G
brlib d
pus
‘iW
j j
illibbr
lympus
‘
illiie
Pi
ep
J4dobW
il
mpu
tt IJ4A‘
oP
epNNliWWWW
oseosh
PcchrrAA
lympusO
dorbrillibrWWW
ret
usunutun
on
49
na M a
ib
49
aaagicMna MerttLaa
dium
tunusdib dorobribr
doeidodoneelhiphip
ASISSC BLEGENDA:IHP JULI 2
zieningenorovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
GCHOLEN IJBUR2011
iumdiudiumoPP m S uecS umm umtrtrcecpp/ S
M oesso ossotoonMM
ovmun v
epep
um vum v o v
Z
r
Z
en ur mummm v
ee
i
m or v
i
ooum vrrtrncc
epNNNN
rreessortonM
uide zderZ
nus
vr
ptpt
vr
nus
ije tijd
tunu
ije tijd 3 rvr
ptunus
eelmmz3 mzaleenlen3 ymzalemza enleennennymzalenG3 G
brlib d
pus
hP
iW
j j
Willibbr
lympus
Pc
donPoseid
dobW
mpu
hiosP
oP
oseidoPPelch
Pc elpchiprr
lympus
A
O
dorbrillibrWWW
r
N
et
ptuep
na M
t IJ49t IJ49
a
‘‘
aaagicMna M
unus
erttLaa
diumeptuose
Neidon
NPoseP
aP
a na agica MertLa
ASISSC BLEGENDA:IHP 2015
zieningenorovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
GHOLEN IJBUR
iumdiudiumoPP S uecS umumtrtrcecpp/ S
De Poseidon 't IJ49
Gymcapaciteit IJburg I
Situatie 2010 Situatie 2015
GYMCAPACITEITIJBURG I
Olympus 386 16,5 0 573 24 0Neptunus 360 16,5 0 535 24 0Willibrord 432 18 0 642 27 0Zuiderzee 278 13,5 26 413 19,5 26Montessori St' eiland511 24 26 759 34,5 26Het Podium 421 19,5 0 627 28,5 0Laterna Magica 232 10,5 52 345 16,5 52Archipel, de 166 6 0 247 10,5 26Poseidon 23 1,5 0 34 3 0CVT 78 78totaal 2809 126 182 4175 187,5 208
Aant
al II
2010
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2010
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
10
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2015
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
15
Tijdelijke voorziening Steigereiland
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 44
Verklaring symbolen
x = functie aanwezig in de school
o = functie aanwezig nabij de school
(+) = reservering van deze functie
? = mogelijke realisatie van deze functie
CVT Kantoorpand Johan Huijsenstraat
SCHOLENIJBURG 2010 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Olympus op hfd Erich Salomonstraat 432 17 x x x
Neptunus pc hfd Piet Zwarthofstraat 2 18 x x
Neptunus pc dis Frans Zieglerstraat 201 4 x
Willibrord rk hfd Diemerparklaan 11 16 x x
Zuiderzee ab hfd Brigantijnkade 51 16 x x x
Montessori St' eiland op hfd John Hadleystraat 2-6 19 x x
Montessori St' eiland op dis John Hadleystraat 2-6 7 x
Het Podium ab hfd Emmy Andriessestr 56 16 x x
Het Podium ab dis Johan Huijsenstraat 3 8 x
Laterna Magica op hfd Eva Besnoijstraat 16 x x
Spectrum op dis Eva Besnoijstraat 10 x
Archipel, de rk hfd Frans Zieglerstraat 201 10 x
Poseidon pc hfd Frans Zieglerstraat 201 4 x x
CVT Ed Pelsterpark 6 x
Piekgebouw 't IJ49 Frans Zieglerstraat 201 30 x
SCHOLENIJBURG 2015 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Olympus op hfd Erich Salomonstraat 432 17 x x
Neptunus pc hfd Piet Zwarthofstraat 2 18 x x
Willibrord rk hfd Diemerparklaan 11 16 x x
Zuiderzee ab hfd Brigantijnkade 51 16 x x x
Montessori St' eiland op hfd John Hadleystraat 2-6 19 x ? x
Montessori St' eiland op dis John Hadleystraat 2-6 7 x
Het Podium ab hfd Emmy Andriessestr 56 16 x x
Het Podium ab dis Johan Huijsenstraat 3 8 x
Laterna Magica op hfd Eva Besnoijstraat 16 2 x x
Laterna Magica op dis Frans Zieglerstraat 201 10 x x
Archipel, de rk hfd Bert Haanstrakade 10 x x x
Poseidon pc hfd Bert Haanstrakade 10 x x
Spectrum op dis Eva Besnoijstraat 10 x
CVT Ed Pelsterpark 6 3
Piekgebouw 't IJ49 Frans Zieglerstraat 201 30 x
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 45
5.2.6 Zeeburgereiland (pilot Nieuw scholen, huisvestennaar vraag)
Algemene gebiedsbeschrijvingOp het Zeeburgereiland worden circa 5.500 woningengebouwd. RI-Oost is de eerste buurt op dit eiland waarmet de herontwikkeling wordt gestart. In het deelgebiedRI-Oost komen ongeveer 1.800 woningen. Naast apparte-menten, komen er 190 eengezinswoningen. De helft daar-van bestaat uit zelfbouwkavels. In RI-Oost zijn diversevoorzieningen gepland waaronder drie voetbalvelden,een sporthal, twee basisscholen, drie middelbare scholen,kinderdagverblijven en naschoolse opvang. Ook is erruimte voor bedrijvigheid. Het terrein wordt momenteelbouwrijp gemaakt.
BevolkingsopbouwDe verwachting is dat de toekomstige bevolkingsopbouwvergelijkbaar zal zijn met die van de eerste fase IJburg.
PrognosesDe ontwikkeling van de woningbouw op het Zeeburger -eiland is in vergelijking met de oorspronkelijke planningaanzienlijk gewijzigd, zowel wat het tempo als de omvangbetreft. In december 2010 heeft O&S daarom een nieuwebevolkingsprognose voor het RI-Oostterrein gemaakt, opbasis van het actuele woningbouwprogramma. Dit pro-gramma verschilt op twee belangrijke punten met de vori-ge planning. Er is namelijk een meer gespreide faseringvan de ontwikkeling van het gebied en er worden meerstudentenwoningen gerealiseerd dan voorzien. Deze ver-anderingen hebben een flink neerwaarts effect op de kin-der- en leerlingenaantallen in RI-Oost. De omvang van debehoefte aan basisonderwijs verandert dus hierdoor enwordt bijna gehalveerd voor de piek (negentien groepenin plaats van 35 groepen). In de ‘eindsituatie’ neemt debehoefte met ruim een derde af (van 22 groepen naarveertien groepen). Dit betekent dat,volgens de huidigeprognoses, in de eindsituatie kan worden volstaan metéén grote reguliere basisschool om het verwachte aantalleerlingen op te vangen.
Situatie Bij de vaststelling van het Stedenbouwkundig Plan RI-Oost in 2007 zijn kavel 8 en 13 aangewezen als locatiesvoor basisonderwijs. In dit gebied mogen twee schoolbe-sturen per augustus 2011 een nieuwe school stichten (teweten een oecumenische school van AMOS en een open-bare school van STAIJ). In maart 2009 heeft het dagelijksbestuur van voormalig stadsdeel Zeeburg, gezien deonzekere planning van RI-Oost, echter besloten om wél testarten met de bouw van een semi-permanente voorzie-
ning, maar de bouw van permanente scholen in RI-Oostuit te stellen. Sinds december 2009 voert het stadsdeelmet schoolbesturen AMOS en STAIJ overleg over deinvulling en mogelijke locaties in RI-Oost.
De nieuwste bevolkingsprognose leidt echter tot weer eenandere situatie. Hieruit blijkt namelijk dat op basis van hetgehanteerde voedingsgebied voor het Zeeburgereiland,door de fors lagere leerlingenaantallen helemaal geenscholen meer kunnen worden gesticht in RI-Oost. Dit iseen ongewenste situatie. Het is namelijk de bedoeling datvanaf het moment dat de eerste woningen op Zeebur -gereiland komen er al een school is op het eiland. Destichting van een school voor het openbaar onderwijs iswel mogelijk als het voedingsgebied wordt uitgebreid.
Evaluatie IHPIn het vorige IHP van stadsdeel Zeeburg was hetZeeburgereiland nog niet opgenomen.
Ruimtelijke ontwikkelingenVolgens planning wordt vanaf eind 2011 begonnen metde woningbouw. De eerste woningen worden in 2012opgeleverd. De ontwikkeling van de Sluisbuurt is wel stil-gelegd, en zal op zijn vroegst in 2020 worden hervat. DeBaaibuurten worden na 2020 ontwikkeld.
AmbitieOm onderwijs te kunnen bieden op RI-Oost vanaf hetmoment dat de eerste woningen worden opgeleverd(naar verwachting eind 2012) zullen één of meer school-besturen hier een dependance moeten starten. Het stads-deel hanteert hierbij als uitgangspunt dat een pilotprojectwordt uitgevoerd met het nieuwe onderwijshuisvestings-concept ‘Nieuwe Scholen, huisvesten naar vraag’. Dit isontwikkeld met het oog op de tweede fase IJburg.
Voorgesteld wordt deze vernieuwende pilot te realiserenop één van de kavels in RI-Oost. Dit flexibele huisves-tingsconcept heeft verschillende voordelen, die verderopworden toegelicht. Hierna noemen we een aantal speci-fieke voordelen voor RI-Oost. Enerzijds kan hierdoor hetactuele huisvestingsprobleem voor de scholen en kinder-opvang in dit gebied voor de komende jaren wordenopgelost. Anderzijds kan een deel van de piekopvang vanhet Steigereiland hier worden opgevangen. Daarnaast iseen groot voordeel dat door deze combinatie de groeps-grootte evenwichtiger wordt. Ook biedt de uitbreidingvan het voedingsgebied naar IJburg mogelijkheden omtoch een school te stichten in RI-Oost. Het idee is om hetvoedingsgebied naar IJburg op te rekken, zodat deMontessorischool op Steigereiland ook binnen het gebiedvalt en het effect van de verwachte piek bij deze schoolkan worden meegenomen. De grens van het voedingsge-bied komt te liggen bij de Diemerparklaan op IJburg. Opbasis van dit voedingsgebied (en rekening houdend metde prognose voor RI-Oost van vorig jaar en de prognoseIJburg van begin dit jaar) kan mogelijk dus toch eenschool gesticht worden voor het openbaar onderwijs. UitLeerlingenaantallen Zeeburgereiland
LEERLINGENAANTALLENOOSTELIJK
BS RI Oost 0 0 0 20 256 359Totaal 0 0 0 20 256 359
Wer
kelijk
Aant
al II 2
000
Wer
kelijk
Aant
al II 2
005
Wer
kelijk
Aant
al II 2
010
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Prog
nose
Aant
al II 2
020
Prog
nose
Aant
al II 2
025LEERLINGEN
AANTALLENZEEBURGEREILAND
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 46
de eigen berekeningen is gebleken dat deze stichtinghaalbaar is. Uit nadere berekeningen van O&S moet defi-nitief blijken of de openbare school alsnog kan wordengesticht op basis van het ruimere voedingsgebied.
Scenario IHPStadsdeel Oost staat de komende jaren voor een omvang-rijke opgave om te voorzien in de behoefte aan scholen inde vele uitbreidingsgebieden. Om deze opgave goed tekunnen uitvoeren, heeft het stadsdeel goed gekeken naarde leerervaringen van de eerste fase IJburg en naar deontwikkelingen op het gebied van onderwijshuisvesting.
De conclusie hieruit is dat een andere manier van plannenen bouwen nodig is. Aan de ene kant om goed te kunneninspelen op de onverwachte maatschappelijke en econo-mische ontwikkelingen en aan de andere kant om de kos-ten in de hand te houden. Hiervoor is een nieuw huisves-tingsconcept ontwikkeld, dat vanaf de eerste dag garan-ties biedt voor een kwalitatieve huisvesting die voldoetaan alle hedendaagse eisen voor scholen.
De ideeën voor dit concept zijn opgedaan op IJburg en bijde bouw van een tijdelijke brede school op de kop vanhet Java-eiland. Op IJburg zijn de afgelopen jaren veelscholen ontwikkeld op traditionele wijze, terwijl eengebied als dit juist kansen biedt voor een innovatieve flexi-bele benadering. Bij de ontwikkeling van de brede schoolop de kop van het Java-eiland zijn voor de ontwikkelingvan dit innovatieve concept de eerste stappen gezet.
Pilot ‘Nieuwe scholen, huisvesten naar vraag’Het onderzoeksrapport ‘Nieuwe Scholen, huisvesten naarvraag’ van november 2010 geeft inzicht in de inhoudelijkeen financiële problematiek die bij het ontwikkelen vanscholen voor de eerste fase IJburg aan de orde was.
Hieruit blijkt dat het ontwikkelen van basisscholen en kin-deropvang in nieuwbouwwijken een nieuwe visie oponderwijshuisvesting vraagt. Op basis van deze analyseen een verkenning van de toekomstige opgave voor detweede fase IJburg is een nieuw concept bedacht, waar-mee de inhoudelijke en financiële problemen van de eer-ste fase IJburg kunnen worden opgelost. Dit ontwikkeldetotaalconcept integreert oplossingen op gebieds- engebouwniveau, waardoor dure tijdelijke voorzieningen envervelende verhuizingen niet meer nodig zijn. De financië-le effecten hiervan zijn uitgebreid bestudeerd, op basisvan een meer realistische afschrijvingstermijn van dertigjaar voor schoolgebouwen. De verwachting is dat metdeze aanpak bouwen beter, sneller en goedkoper kan, invergelijking met de traditionele aanpak.
De aanpak is beter door: ■ gebouwen zodanig te ontwerpen dat deze gemakkelijk
aan te passen en te beheren zijn en voor meerdere doel-einden te gebruiken zijn;
■ het uitbreiden hiervan op de locatie zelf mogelijk temaken, zowel permanent als voor opvang van piekmo-menten;
■ extra aandacht te besteden aan de luchtkwaliteit, hetthermisch en visueel comfort, duurzaamheid en energie-besparing (Frisse School klasse B of zelfs A en klimaat-neutraal)
■ extra meters te creëren voor multifunctioneel gebruik.
En sneller door: ■ slagvaardiger aan te besteden en de bouwtijd te verkor-
ten tot maximaal zes maanden. Hierdoor kunnen descholen ‘just-in-time’ worden opgeleverd, ondanks eenvaak grillige ontwikkeling van de leerlingenaantallen;
■ prefab- en systeembouw mogelijk te maken, in plaatsvan traditioneel te bouwen.
En de aanpak kan ook nog goedkoper door: ■ extra huuropbrengsten te genereren door kinderdagop-
vang en passend dubbelgebruik toe te voegen aan hetgebouw;
■ te kiezen voor ‘geïntegreerd aanbesteden’ (ontwerp,realisatie, beheer en exploitatie), waardoor naar ver-wachting kan worden bespaard op de kosten voor huis-vesting en exploitatie.
Om het ‘Nieuwe Scholen’-concept en de hierbij geldendenieuwe spelregels uit te proberen, is het nodig om ditgoed te toetsen en hiermee eerst te experimenteren.Vanwege de complexiteit van de vernieuwde aanpak isnader onderzoek noodzakelijk. Dit kan onder andere met
Capaciteitsberekening Zeeburgereiland
Situatie 2010 Situatie 2015CAPACITEITSBEREKENINGZEEBURGER EILAND
BS RI Oost 0 0 0 0 20 10 2 8totaal 0 0 0 0 20 10 2 8
Aant
al II
2010
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Prog
nose
Aant
al II
2015
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 47
een pilotproject. In plaats van de geplande semi-perma-nente voorziening kan het prototype van het nieuwe huis-vestingsconcept worden gebouwd. Het doel van deze pilotis te leren van de ervaringen, het concept ‘fijn te slijpen’ endit – als dit voldoet aan de verwachtingen - verder uit terollen in verschillende, nog te bouwen scholen in de twee-de fase IJburg. En, waar mogelijk, ook in andere gebieden.
Het doel van de pilot is:■ uitwerken en toetsen hoe dit gebouwconcept het beste
werkt;■ aantonen dat dit concept uit te voeren is binnen de
financiële en planningskaders ;■ aantonen dat een volgens dit concept gebouwd
gebouw eenvoudig en snel uit te breiden is;■ aantonen dat de exploitatiekosten afnemen;■ laten zien dat dit concept meerwaarde oplevert en zo
draagvlak hiervoor creëren;■ ‘de markt’ meenemen in dit nieuwe concept als dit
bewijst succesvol te zijn;■ kennis verzamelen en het leereffect van de pilot benut-
ten.
De pilot is ook een kans voor de beoogde gebruikers vandit gebouw, want er komt een gebouw:■ van hoge kwaliteit (permanent plus);■ dat voldoet aan de eisen voor ‘frisse scholen’;■ dat klimaatneutraal is; ■ dat gemakkelijk aan te passen en uit te breiden is;■ dat een buurtfunctie heeft;■ waarin voorschool en kinderopvang zijn gehuisvest;■ waarvan het beheer en onderhoud goed is geregeld
(het stadsdeel is hier financieel voor verantwoordelijk).
Aanvankelijk wordt gestart met een gebouw dat ruimtebiedt aan tien onderwijsgroepen en vier kinderopvanggroe-pen (vervangende ruimte voor de huidige tijdelijke voorzie-ning van De Blauwe Zeerob van SKON). Verder komen eréén gymzaal en één speellokaal.
Uitgaande van dit nieuwe gebouwconcept kan dit gebouw,zodra dit nodig is, worden uitgebreid met extra ruimtevoor zes à zeven onderwijsgroepen. Of dit gebeurt doorhet gebouw op te toppen of door een aanbouw, is afhan-kelijk van het ontwerp.
Met de vaststelling van het stedenbouwkundig plan RI-Oost in 2007 zijn de kavels 8 en 13 aangewezen als locatiesvoor het basisonderwijs. De gemeente Amsterdam heeftechter na vaststelling van het bestemmingsplan voor de RI-Oost (2009) de ‘Richtlijn gevoelige bestemmingen lucht-kwaliteit Amsterdam’ in 2010 vastgesteld. Deze richtlijnschrijft voor dat binnen een zone van 300 meter vanaf eensnelweg geen gevoelige bestemmingen, zoals een basis-school, mogen worden geprojecteerd. De richtlijn treedtniet in werking voor bestaande bestemmingsplannen, zoalshet Bestemmingsplan voor de RI-Oost. Toch is besloten omvoor de pilot op kavel 13, die te dicht bij de A10 ligt, eenandere kavel te zoeken aan de Oostzijde van RI-Oost, opeen grotere afstand van de A10. Hierna kan een startdocu-ment en bouwenveloppe worden gemaakt. Om de ontwik-keling van de pilot vervolgens voortvarend ter hand tenemen, werken we aan een plan van aanpak.
Gymaccommodaties Onderdeel van de pilot is het realiseren van een gymzaal.Hiermee is tot tenminste 2020 voldoende gymcapaciteit ophet Zeeburgereiland gewaarborgd.
Samenvattend■ Omdat minder woningen worden opgeleverd en de
prognoses voor het Zeeburgereiland daardoor zijngewijzigd, moet van rijkswege de stichting van beidegeplande te stichten scholen op dit eiland ongedaanworden gemaakt;
■ Door een deel van IJburg mee te nemen in het voe-dingsgebied kan mogelijk alsnog een school gestichtworden voor het openbaar onderwijs;
■ Eind 2012 wordt een pilot van het innovatieve huisves-tingsconcept ‘ Nieuwe Scholen, huisvesten naar vraag’gerealiseerd;
■ De gerealiseerde huisvesting op het Zeeburgereilandwordt eveneens benut voor de piekopvang van deMontessorischool op Steigereiland.
Leerlingenaantallen Zeeburgereiland
Situatie 2010 Situatie 2015GYMCAPACITEITZEEBURGEREILAND
BS RI Oost 0 0 0 20 1,5 26totaal 0 0 0 20 1,5 26
Aant
al II
2010
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2010
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
10
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2015
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
15
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 48
5
ASISSCHOLBLEGENDA:IHP JULI 201
zieningenorovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacaisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
ANDGEREILLEN ZEEBUR11
5
ASISSCHOLBLEGENDA:IHP JULI 201
zieningenorovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacaisloD
estigingvenveN
enouwdgebofoH
ANDGEREILLEN ZEEBUR15
ta
ostRI OR tORI O
Verklaring symbolen
x = functie aanwezig in de school
o = functie aanwezig nabij de school
(+) = reservering van deze functie
? = mogelijke realisatie van deze functie
SCHOLEN ZEEBURGEREILAND 2015 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
Montessori Zeeb' eiland op hfd Faes Wilkesstraat 10 x x x
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 49
5.2.7 Overamstel
Algemene gebiedsbeschrijvingHet industriegebied Overamstel transformeert de komendejaren geleidelijk tot een grootstedelijk woon-/werkgebied.De huidige plannen voorzien in een nieuwe stadswijk aande Amstel, met tal van voorzieningen zoals horeca, winkelsen scholen. In totaal komen er ruim 5.000 woningen, waar-onder eengezinswoningen, appartementen en studenten-woningen. Voor deze nieuwbouwwijk wordt uitgegaan vantwee basisscholen met gymzalen.
PrognosesDe ontwikkeling van de woningbouw in Overamstel is aan-zienlijk gewijzigd in vergelijking met de oorspronkelijkeplanning. Dit geldt zowel voor het bouwtempo als voor hetaantal woningen en de aard van de woningen. Dit neemtniet weg dat er nog steeds gekoerst wordt op twee scho-len. De omvang van de eerste school blijft gehandhaafd opzestien lokalen. Bij de tweede school gaat het vooralsnogom 22 lokalen. Te zijner tijd wordt de omvang van de twee-de school nader bepaald, aan de hand van de op datmoment recente prognoses.
SituatieBij dit soort grootschalige volkshuisvestingsprojectenvoert de gemeente Amsterdam de regie. Wat de uitvoe-ring betreft, zal de gemeente echter meer afstand tot deprojectontwikkelaars nemen, randvoorwaarden op hoofd-lijnen vaststellen en de verdere invulling overlaten aan decreativiteit van ontwikkelaars en architecten. Dit alles inhet kader van de zogenaamde ‘Grote Vereenvoudiging’.Dit houdt in de praktijk een omslag in bij de betrokken-heid van de gemeente Amsterdam bij het realiseren vandergelijke projecten. Het gebied zal in kavels wordenopgedeeld. Aan de hand van deze verkaveling wordenenveloppen samengesteld, waarop projectontwikkelaarskunnen inschrijven. Uiteindelijk wordt de kavel gegundaan de hoogste bieder. In één van deze enveloppen zitook het eerste schoolgebouw in Overamstel. Het voor-deel van deze constructie is dat deze school in principevolgens de normbedragen wordt gebouwd. Tenzij er spra-ke is van aanvullende wensen of eisen, zoals het pve frisseen klimaatneutrale scholen.
Evaluatie IHPIn het IHP 2008-2013 van Oost/Watergraafsmeer staat datop basis van de prognose alleen het openbaar onderwijseen school kan stichten in Overamstel. Om een breder aan-bod in de wijk te bieden, zou worden onderzocht of ernaast een openbare school een dependance van eenbestaande bijzondere school in dit gebied gerealiseerd kanworden. Het desbetreffende schoolbestuur heeft hier ech-ter vanaf gezien. Enerzijds vanwege de temporisering vande woningbouw en anderzijds om financiële redenen.
Ruimtelijke ontwikkelingenEind 2011 gaat de bouw van de eerste openbare schoolvan start. Deze zal naar verwachting in het voorjaar van2014 opgeleverd worden.
AmbitieHet streven is om de eerste leerlingen in Overamstel al demogelijkheid te bieden om direct in de wijk zélf naarschool te kunnen. Uit de planning blijkt echter dat de eer-ste woningen iets eerder worden opgeleverd dan deschool. Daarom zijn wellicht aanvullende maatregelennodig. In overleg met het schoolbestuur (STAIJ) wordtbekeken of inderdaad tijdelijke maatregelen genomenmoeten worden (op het gebied van schoolwoningen envervoer) of dat tijdelijke opvang in de bestaande scholenmogelijk is. Ten slotte kan gestuurd worden op een ver-vroegde oplevering van het schoolgebouw.
Scenario IHPNaast de zestien schoollokalen en de benodigde neven-ruimten voor het onderwijs heeft het schoolgebouw van deeerste school een peuterspeelzaal en ruimte voor buiten-schoolse opvang/kinderopvang.
Gymaccommodaties Bij beide scholen komt een gymzaal. Hierdoor is er vol-doende gymcapaciteit in Overamstel beschikbaar.
Samenvattend■ De nieuwbouw van de eerste school in Overamstel, inclu-
sief gymnastiekaccommodatie, wordt opgeleverd in hetvoorjaar van 2014. Deze school heeft zestien lokalen.
Leerlingenaantallen Overamstel I
Gymcapaciteit Overamstel I
Capaciteitsberekening Overamstel I
LEERLINGENAANTALLENOVERAMSTEL 1
Overamstel I 0 0 0 185 424 623Totaal 0 0 0 185 424 623
Wer
kelijk
Aant
al II 2
000
Wer
kelijk
Aant
al II 2
005
Wer
kelijk
Aant
al II 2
010
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Prog
nose
Aant
al II 2
020
Prog
nose
Aant
al II 2
025
Situatie 2010 Situatie 2015
GYMCAPACITEITOVERAMSTEL I
Overamstel I 0 0 0 185 9 26totaal 0 0 0 185 9 26
Aant
al II
2010
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2010
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
10
Prog
nose
Aant
al II 2
015
Gymb
ehoe
ftein
kloku
ren
2015
Gymc
apac
iteit
besc
hikba
ar20
15
Situatie 2010 Situatie 2015CAPACITEITSBEREKENINGOVERAMSTEL I
Overamstel I 0 0 0 0 185 16 9 7totaal 0 0 0 0 185 16 9 7
Aant
al II
2010
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Prog
nose
Aant
al II
2015
Capa
citeit
besc
hikba
arlok
alen
Capa
citeit
lokale
nbe
nodig
d
Saldo
lokale
n
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 50
ASISSCBLEGENDA:IHP JULI 2
zieningenorovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgeboffdoH
AMSTELVERCHOLEN O2011
A el IeO elemm elO er AO mstmstr Aer AvvOO
ASISSCBLEGENDA:IHP 2015
zieningenorovymne gertIn
zieningenorovymne gertEx
tieacisloD
estigingvenveN
enouwdgeboffdoH
AMSTELVERCHOLEN O
SCHOLENOVERAMSTEL 2010 Denominatie Type locatie Adres Lokalen Gymzaal VVE Ouderkamer BSO
School STAIJ op hfd 16 x x x
Verklaring symbolen
x = functie aanwezig in de school
o = functie aanwezig nabij de school
(+) = reservering van deze functie
? = mogelijke realisatie van deze functie
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 51
5.2.8 IJburg tweede fase
Algemene gebiedsbeschrijving en ruimtelijke ontwikkelingenDe tweede fase van IJburg is in ontwikkeling. De planningvan het Middeneiland is momenteel echter onzeker. Zowelde wijze waarop als het tempo waarin dit eiland wordt ont-wikkeld, staan niet vast.
Op basis van het concept Stedenbouwkundig Plan (SP)Middeneiland komen er 6.500 woningen voor circa 18.000bewoners. Bij de berekening van dit programma is uitge-gaan van de bevolkingsprognose van het bureau O&S vande gemeente Amsterdam voor IJburg tweede fase. Daarbijis uitgegaan van het scenario dat zich hier veel nieuwko-mers zullen vestigen, waardoor de kinderaantallen net zohoog zullen zijn als in de eerste fase van IJburg. Deze eer-ste fase bewijst immers dat het gemakkelijker is om intweede instantie voorzieningen te schrappen dan extravoorzieningen achteraf in te passen. Het voorzieningenpro-gramma is dus gebaseerd op de pieksituatie van kinderaan-tallen. Tijdens deze piek is het kinderaantal zo’n 25 tot 30%hoger dan in de tien jaren daarna. Voor de behoefte aanvoorzieningen tijdens zo’n piek zijn in het plan enkele loca-ties expliciet aangewezen. Dit zijn volwaardige locaties,met een cluster aan voorzieningen. In de toekomst kunnendeze een ander (maatschappelijk) gebruik krijgen en/of her-ontwikkeld worden.
PrognoseIn de pieksituatie zijn er circa 3.400 basisschoolleerlingenen 1.900 0- tot 3-jarigen. Hiervoor zijn tien basisscholennodig, waarvan drie, naar verwachting, later boventallig wor-den. In totaal zijn in de pieksituatie zeven gymzalen nodig.Twee daarvan zijn tijdelijk.
Het voorlopig programma onderwijslocaties Middeneilandtweede fase IJburg op basis van het conceptStedenbouwkundig Plan luidt als volgt: ■ zeven solitaire basisscholen (zestien klassen van 2.100
m2);■ één semi-permanente school als eerstedagsvoorziening
(en later als piekvoorziening);■ twee semi-permanente scholen als piekvoorziening;■ zeven gymzalen (waarvan drie enkele gymzalen en één
dubbele gymzaal permanent zijn en twee tijdelijk).
AmbitieStadsdeel Oost staat de komende jaren voor een omvang-rijke opgave om te voorzien in de behoefte aan scholen in
de vele uitbreidingsgebieden. Om deze opgave goed tekunnen uitvoeren, is het van belang om goed te kijken naarwat van de eerste fase IJburg is geleerd en wat de ontwik-kelingen op het gebied van onderwijshuisvesting zijn.
De huisvestingsopgave is op basis van het conceptStedenbouwkundig Plan voor het Middeneiland van juni2010 uitgebreid geanalyseerd. Het doel hiervan is teonderzoeken of de huisvesting anders dan traditioneel kanworden gerealiseerd. IJburg is immers een gebied dat kan-sen biedt voor een innovatieve benadering. Bij de ontwik-keling van de brede school op de kop van het Java-eilandzijn daarvoor de eerste stappen gezet. Uit deze analyseblijkt dat het ontwikkelen van basisscholen en kinderop-vang in nieuwbouwwijken een nieuwe visie op huisvestingvraagt. Dit is overigens niet uniek voor IJburg, maar ookherkenbaar voor andere ontwikkelings- en vernieuwingsge-bieden. Op basis van de analyse en verkenning van de toe-komstige opgave voor de tweede fase IJburg is een nieuwconcept bedacht, waarmee de inhoudelijke en financiëleproblemen van de eerste fase IJburg kunnen worden opge-lost. Over dit concept, ’Nieuwe Scholen, huisvesten naarvraag’ vindt u uitgebreide informatie in de beschrijving vanhet ‘scenario IHP’ voor het Zeeburgereiland. In dat gebiedwordt een pilot gerealiseerd voor dit concept. In de pilotwordt het concept verder uitgewerkt en uitgediept doorverder onderzoek en kunnen de innovatieve oplossingenvoor het gebouwconcept worden getest.
Inspelen op de geïdentificeerde problemen eerste faseIJburgDit is belangrijk om: ■ optimaal te kunnen reageren op het grillige ontwikke-
lingstempo en het daarmee samenhangende verloopvan leerlingenaantallen;
■ ‘just-in-time’ te kunnen werken, waardoor voordurenden exact op tijd schoolruimte beschikbaar komt. Ditvoorkomt leegstand en de noodzaak van dure nood-voorzieningen;
■ het ontwikkelingsproces van een school te versnellen,door zowel de voorbereidingstijd als bouwtijd te verkor-ten;
■ de groei van de school te faciliteren op een hoofdloca-tie, waardoor dependances overbodig worden;
■ te kunnen bouwen binnen de normvergoeding;■ de lasten te beperken en meer zekerheid te krijgen over
de hoogte van de lasten op langere termijn.
Verbeteren van de kwaliteit van toekomstige scholenWaar gaat het om?■ realiseren van functionele, toegankelijke, gezonde, fris-
se, klimaatneutrale en toekomstbestendige schoolge-bouwen;
■ hanteren van een realistische economische levensduur;■ investeren in duurzaamheid om de ‘total cost of owner-
ship’ te verlagen; ■ een andere marktbenadering (op basis van output en
afrekenen op prestaties) met als doel de schoolbesturenen overheid te 'ontzorgen';
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 52
■ creëren van de meerwaarde van het brede-schoolconcept; ■ realiseren van een hoogwaardige en gelijkwaardige kwa-
liteit van alle schoolgebouwen, waardoor scholen gelijkekansen hebben;
■ beschikbaar stellen van voldoende kwalitatieve ruimtevoor kinderopvang;
■ inpassen van een goede en slimme stedenbouwkundigeaanpak.
De kansen van dit nieuwe huisvestingsconcept sluiten goedaan op wat IJburg, en dan specifiek de tweede fase, te bie-den heeft. IJburg tweede fase biedt namelijk een uitgele-zen kans om dit nieuwe concept uit te rollen. Dit gebiedheeft immers de schaalgrootte van een omvangrijkeVinexlocatie en wordt straks gekenmerkt door een snellegroei van de bevolking. Ook zijn voldoende kavels beschik-baar. Daarnaast is de betrokkenheid van de scholen en kin-deropvangorganisaties op IJburg groot en is het een voor-deel dat zij de uitdagingen van het werken in een nieuwgebied goed kennen. Tot slot is de tweede fase IJburg eenaansprekend project met een hoog ambitieniveau, dat veelvernieuwingskracht kan gebruiken, maar deze ook kangenereren. Het zou daarom heel positief zijn als de ontwik-keling van de tweede fase IJburg snel ‘groen licht’ krijgt.
Het stadsdeel wil samen met alle schoolbesturen, gemeen-telijke diensten, marktpartijen, andere betrokken organisa-ties, ouders én leerlingen de handen ineen slaan, om ditconcept in praktijk te brengen. Met de opgedane ervarin-gen kunnen we de denkrichting verder verfijnen en uitwer-ken. En bij gebleken succes ook doorvertalen naar scholenop andere locaties.
Samenvattend■ Gezien de mogelijke huisvestingsopgave op IJburg
tweede fase is het nodig dat het stadsdeel zich goedvoorbereidt op het bouwen van scholen voor de toe-komst;
■ Een andere manier van plannen en bouwen van scholenin ontwikkelingsgebieden is nodig om enerzijds in tekunnen spelen op onverwachte maatschappelijke eneconomische ontwikkelingen en anderzijds de kosten inde hand te houden;
■ Het concept ‘Nieuwe Scholen, huisvesten naar vraag’met kwalitatief betere scholen, ‘just-in-time’ -opleveringen lagere exploitatiekosten is een realistisch scenariowaarmee het stadsdeel goed voorbereid is op de toe-komst en vanaf de eerste dag kwalitatieve huisvestingkan aanbieden, waarbij de gebruiker centraal staat;
■ Dit concept verdient nader onderzoek door het uitvoe-ren van een pilotproject op het Zeeburgereiland.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 53
6.1 Algemeen
Het IHP is financieel kaderstellend en biedt een meerjaren-perspectief.
Met de huisvesting van het onderwijs zijn aanzienlijkebedragen gemoeid. Tot 1 januari 1997 ontvingen we vanhet ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappeneen doeluitkering voor de huisvestingskosten. Sinds 1januari 1997 is de huisvesting van het onderwijs gedecen-traliseerd naar de gemeenten en werden gelijktijdig de gel-den voor huisvesting gedecentraliseerd naar de gemeen-ten. Deze werden daarmee verantwoordelijk voor de uit-voering van het huisvestingsbeleid. Er is sindsdien dusgeen sprake meer van een doeluitkering. Omdat degemeente Amsterdam stadsdelen kent, zijn in de algemeneuitkering uit het Stadsdeelfonds ook de gelden voor dehuisvesting opgenomen. Stadsdelen hebben daardoor debestuurlijke vrijheid om bij het vaststellen van de jaarlijksebegroting te besluiten aan welke activiteiten ze de beschik-bare budgetten willen toekennen. Daarbij mogen en kun-nen ze echter niet voorbijgaan aan lopende verplichtingen,zoals kapitaalslasten van gebouwen of meerjarige subsidiesaan instellingen.
Voor een groot deel van de beschikbare budgetten ligt debestemming op zowel de korte als de lange termijn inmid-dels vast. Dit heeft twee redenen. Enerzijds krijgt het stads-deel door IJburg, het Zeeburgereiland en Overamstel forsegebiedsuitbreidingen. Anderzijds hebben we als ‘hoeder’van het totale onderwijs de plicht te zorgen voor adequateonderwijshuisvestingsvoorzieningen in het gehele stads-deel. Het is dus van belang om goed inzicht te hebben inde omvang van de kosten die met de totale onderwijshuis-vesting in het stadsdeel gemoeid zijn. Niet alleen voor hetlopende of komende begrotingsjaar, maar ook in meerja-renperspectief.
De huisvestingskosten voor het onderwijs bestaan uit diver-se onderdelen, te weten:■ de jaarlijkse kapitaallasten als gevolg van in het verleden
gedane investeringen op het terrein van onder anderenieuwbouw, eerste inrichting OLP (onderwijsleerpakket)en meubilair, onderhoud en bouwkundige aanpassingenals gevolg van onderwijskundige vernieuwingen;
■ kosten van tijdelijke huisvesting;■ huurvergoedingen;■ kosten van het bewegingsonderwijs;■ kosten van verzekeringen.
6.2 Normbedragen en overige kosten
Toelichting normbedragen en indexering De systematiek van de prijsbijstelling van de normbedra-gen is vastgelegd in bijlage IV, deel A van de Verordening
Huisvestingsvoorzieningen Primair Onderwijs. Voor hetvaststellen van de normbedragen voor 2011 hebben we dedoor het CBS bekendgemaakte indexcijfers nodig en gege-vens uit de Macro-economische verkenningen (MEV). Voorhet uitvoeren van nieuwbouw en uitbreidingen is in 2011sprake van een prijsdaling van 6,56 %.
We hebben alle normbedragen al geïndexeerd met 2%naar het jaar van oplevering, om bij het MeerjarenInvesteringsplan (MIP) al toekomstige loon- en prijsontwik-kelingen in de bouw te kunnen opvangen. Dit percentageis, afgerond naar boven, de gemiddelde verwachte ontwik-keling van de MEV-index. Het hanteren van deze index-ering bij het vaststellen van de kredieten in het MIP zorgter bovendien voor dat het risico dat het dagelijks bestuurterug moet naar de stadsdeelraad bij het vaststellen vanuitvoeringskredieten minder groot is.
Hierna vindt u de berekening van de gemiddelde prijsont-wikkeling (MEV-index)over de laatste vijf jaren.
Dekking onrendabele kostenNieuwbouw, vervangende nieuwbouw en uitbreidingenmoeten binnen de normbedragen worden bekostigd.Extra kosten door stedenbouwkundige eisen of locatiebe-perkingen moeten worden vermeden. Deze kosten zijn inprincipe alleen toegestaan als die per saldo meer inkom-sten opleveren, waaruit de extra investering betaald kanworden.
Om dit te kunnen effectueren, is het nodig dat het IHPkaderstellend is voor al het te ontwikkelen beleid.Hieronder vallen ontwikkelingsvisies, maar ook steden-bouwkundige plannen, welstandskaders en dergelijke.Bouwen binnen de normvergoeding is alleen mogelijk alser geen specifieke eisen worden gesteld. De belangrijkstevoorwaarden hierbij zijn dat schoolgebouwen solitair opeen kavel worden geplaatst en alleen in twee lagenmogen worden gebouwd. Ook moet er voldoende bouw-ruimte beschikbaar zijn. Door het IHP kaderstellend temaken, kan steeds worden afwogen of scholen inderdaad
6. Financiën
MEV index
2007 2,46% 1,0246
2008 3,71% 1,0371
2009 6,86% 1,0686
2010 0,36% 1,0036
2011 -6,56% 0,9344
totaal over 5 jr 6,83%
gem. over 5 jr 1,37% per jaar
voorstel indexering 2,00% per jaar
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 54
slim worden ingepast in de stedenbouwkundige plannenen worden extra kosten zoveel mogelijk voorkomen. Alser eisen worden gesteld aan scholen bij het vaststellenvan het ruimtelijk beleid, zal in het kader van dit beleidook dekking worden geregeld.
Voor lopende projecten zijn er veelal stedenbouwkundigeen welstandskaders. Dat kan betekenen dat meerkostenbij nieuwbouw, vervangende nieuwbouw of uitbreidingenonvermijdelijk zijn. In die gevallen zal aan het dagelijksbestuur de afweging worden voorgelegd of al dan nietkan worden afgeweken van de eisen en of, bij een posi-tief antwoord, de meerkosten worden geaccepteerd. Bijhet laatste is het, zoal al eerder gesteld, wél belangrijkom te bepalen waaruit deze meerkosten vervolgensgedekt worden. Als de kosten worden gedekt uit deonderwijshuisvestingsbegroting, is aanvullend kredietvoor de desbetreffende nieuwbouw noodzakelijk.
Dekking overige functies in schoolgebouwen Voor de niet-onderwijsvoorzieningen in het stadsdeelzorgt het MIPSA voor dekking. Een deel van deze kostenkan verder worden gedekt uit huurinkomsten. Het gaatdan om extra functies bij een schoolgebouw in het kadervan een brede-schoolprogramma. Zoals kinderopvang(KDO, BSO, TSO), voorscholen of een ouderkamer. Deinvesteringskosten voor deze aanvullende ruimten kunnendus worden gedekt via het MIPSA. Uitgangspunt is echterdat ruimten zoveel mogelijk dubbel worden gebruikt, dusdoor de school en door maatschappelijke organisaties.
Financiële consequenties van het programma van eisenklimaatneutraal bouwen en ‘frisse’ scholen Nieuwe schoolgebouwen voldoen aan de eisen voor fris-se scholen (klasse B), om zo de leerprestaties te verbete-ren. Scholen die gebouwd zijn volgens het programmavan eisen (pve) van het Klimaatbureau Amsterdam zijnenergiezuinig, fris en gezond. Deze gebouwen kunnen inde toekomst eenvoudig klimaatneutraal gemaakt wordendoor het toepassen van zonnepanelen en/of een klein-schalige windturbine. Voor het verbeteren van het bin-nenklimaat en de energiehuishouding van bestaandescholen zullen we diverse subsidieregelingen optimaalbenutten.
Het stadsdeel heeft onderzoek verricht naar de meerkos-ten als gevolg van het pve klimaatneutraal bouwen en‘frisse’ scholen.
We hebben twee maatregelenpakketten ontwikkeld endoorgerekend om te kunnen voldoen aan dit pve. Hetonderscheid tussen deze twee pakketten zit in de maniervan warmte- en koude- voorziening. Er kan namelijkgekozen worden voor aansluiting op Stadswarmte of opWarmte-Koudeopslag (WKO). De meerkosten voor eenklimaatneutrale-ready en ‘frisse school’ zijn in geval vanaansluiting op Stadswarmte of op WKO respectievelijk14% en 16%. Gemiddeld komen deze uit op maximaal15% ten opzichte van de normbedragen.
Meerkosten als gevolg van dit pve moeten altijd project-specifiek onderbouwd worden. Het is echter wel zinvol omeen realistische indicatie te hebben van de gemiddeldemeerkosten om in het kader van het MIP de effecten op debegroting te kunnen bepalen. Het stadsdeel wil daarom degemiddelde extra kosten in het MIP meenemen, zodat wein het kader van de begroting de kredieten kunnen vast-stellen.
Onze inzet is niet om een vast bedrag of een vast percen-tage te hanteren en dit zondermeer beschikbaar te stellenvoor het voldoen aan dit pve. Dit bedrag of percentage isimmers niet projectspecifiek en kunnen we dan ook nietspecifiek voor de desbetreffende school hanteren. Vooral inde initiatieffase is het lastig om bij voorbaat een vastbedrag te koppelen aan maatregelen die nodig zijn om tekunnen voldoen aan de ambities. Daarvoor moet een pro-ject eerst verder zijn uitgewerkt. Bovendien kan met eenslim ontwerp van het casco van het gebouw al veel winstworden behaald om de doelstellingen te halen. En diteffect kan nog verder worden vergroot als in alle fasen vanhet project op een slim ontwerp wordt gestuurd. Als hetbenodigde maatregelenpakket aantoonbaar niet past bin-nen het budget gebaseerd op de normbedragen, kunnende schoolbesturen vervolgens – mits projectspecifiek engoed onderbouwd – de resterende werkelijk benodigdemiddelen alsnog aanvragen.
6.3 Herverdeling kredieten
Om de ambities met de beschikbare middelen te kunnenrealiseren, hebben we, samen met de schoolbesturen, kri-tisch gekeken naar alle bestaande projecten. Omdat webepaalde projecten niet gaan uitvoeren, gewoonwegomdat dit in deze fase niet noodzakelijk is, ontstaat erfinanciële ruimte.
Het voorstel is om niet door te gaan met de nieuwbouwvan de 5e Montessorischool in de Watergraafsmeer, deKleine Kapitein op de kop van het Java-eiland, de optop-ping van de Willibrord en de uitbreiding van deInsulindeschool. Het heroverwegen van projecten is nietaltijd gemakkelijk maar, afgewogen tegen andere perspec-tieven, is dit wél realistisch en acceptabel.
Hierna volgt een uitgebreid overzicht van de herverdelingvan de investeringen in het MIP. Hierin staan zowel de kre-dieten die vrijvallen als nieuwe kredieten en gewijzigde kre-dieten, die het gevolg zijn van de voorgestelde scenario’sin dit IHP.
Indien een krediet wijzigt, valt het oude krediet vrij enwordt het nieuwe krediet opgenomen. Lopende kredietendie ongewijzigd blijven, komen in dit overzicht niet terug.De herverdeling van de investeringen wordt per jaarschijfweergegeven.
Deze herverdeling van kredieten voor onderwijshuisvesting kanworden vertaald in het nieuwe MIP voor de Perspectievennota.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 55
Jaarschijf school omschrijving krediet vervalt Nieuw IHP krediet2011 Noodlokalen Steigereiland Verbeteren noodlokalen 300.000
Totaal Noodlokalen Steigereiland 300.000
Overloopgebouw 'T IJ 49 Verbeteren noodlokalen 300.000
Totaal Overloopgebouw 'T IJ 49 300.000
HVP onderhoud Huisvestingsprogramma 2006/2010 201.848
Totaal Overloop 'T IJ 49 201.848
Totaal 2011 801.848
Jaarschijf school omschrijving krediet vervalt Nieuw IHP krediet2012 Aldoende Aldoende nieuwb gymzaal 865.799
Totaal Aldoende 865.799
Frankendael dependance Frankendael verv. nieuwb. 10 grp excl gym incl fris 2.539.464
Frankendael verv. nieuwb. 8 grp 1.752.264
Frankendael sloopkosten 100.000
Totaal Frankendael 1.752.264 2.639.464
HVP 2012 Huisvestingsprogramma 2012 nieuwe raming 1.600.000
Huisvestingsprogramma 2012 oude raming 1.904.859
Totaal HVP 2012 1.904.859 1.600.000
Lidwina Lidwina aank coll de Meer 1.274.125
Lidwina aank M Goretti en verbouwing 1.610.000
Lidwina aanpassingen coll de Meer 132.582
Lidwina nieuwb gymzaal 513.579
Lidwina uitbreiding gymzaal 90.756
Totaal Lidwina 2.011.042 1.610.000
Overamstel Overamstel Brede school klimaat mip2012 447.500
Overamstel Brede school mip 2012 4.106.318
Totaal Overamstel 4.553.818
Spectrum Spectrum grond 150.000
Totaal Spectrum 150.000
Piet Hein/Achthoek Gebouw De Schijf aanpassingen 1.300.000
Totaal Piet Hein/Achthoek 1.300.000
WSV WSV aanpassing geb de Meer nieuwe raming 2.915.000
WSV aanpassing geb de Meer oude raming 1.352.000
WSV uitbreiding gr 13+14 528.700
Totaal WSV 1.880.700 2.915.000
Zeeburgereiland Zeeburgereiland basisschool mip 2012 4.500.000
Totaal Zeeburgereiland 4.500.000
Totaal 2012 17.618.482 10.064.464
Jaarschijf school omschrijving krediet vervalt Nieuw IHP krediet2013 Archipel/Poseidon Archipel/Poseidon nieuwe raming 6.035.266
Archipel/Poseidon oude raming 6.152.416
Totaal Archipel/Poseidon 6.152.416 6.035.266
HVP2013 Huisvestingsprogramma 2013 nieuwe raming 2.000.000
Huisvestingsprogramma 2013 oude raming 1.395.000
Totaal HVP2013 1.395.000 2.000.000
Kaap Kaap sloop 300.000
Totaal Kaap 300.000
Kraanvogel Kraanvogel aanp. De Kraal nieuwe raming 3.000.000
Totaal Kraanvogel 3.000.000
Overloop vm WSV WSV 100.000
Totaal Overloop vm WSV 100.000
Willibrord Willibrord uitbreiding 8 grp 1.504.942
Totaal Willibrord 1.504.942
Zeeburgereiland Zeeburgereiland basisschool naar mip 2013 4.500.000
Totaal Zeeburgereiland 4.500.000
Totaal 2013 9.052.358 15.935.266
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 56
In het nieuwe MIP voor onderwijshuisvesting investeren we€ 33.355.396 ten opzichte van het in de begroting 2011opgenomen bedrag van € 34.120.435. Dit betekent datover de periode van 2011 tot 2014 in totaal € 765.039minder wordt geïnvesteerd. In de jaarschijf 2015 wordt€ 7.712.018 geïnvesteerd. In deze jaarschijf is dat€ 4.118.630 extra. Per saldo investeren we in totaal in deperiode 2011-2015 € 3.353.591 extra. Het totale nieuwekrediet in het MIP voor de periode 2011 tot 2015 komthiermee op € 41.067.414.
Ter nadere toelichting: herverdeling kredieten onderwijshuisvesting In voorgaande overzichten hebben we in iedere jaarschijfeen krediet meegenomen voor het huisvestingsprogram-ma. Voor 2012 is hiervoor een realistische schattinggemaakt op basis van de ingediende huisvestingsaanvra-gen. Voor de jaren daarna hebben we de kredieten ver-hoogd naar jaarlijks € 2,0 miljoen. Deze verhoging is nodigomdat in de oorspronkelijke ramingen het onderhoud vande scholen in voormalig stadsdeel Zeeburg niet was mee-genomen. In het kader van de begroting voor 2011 heeft de stads-deelraad besloten dat wordt uitgegaan van activering vanhet planmatig onderhoud aan scholen. Voormalig stads-deel Zeeburg stopte hiervoor jaarlijks geld in een reserve.Bij het overstappen op het activeren van planmatig onder-houd wordt de structurele dotatie van € 650.000bespaard, maar hiervoor komen kapitaallasten voor active-
ringen in de plaats. Deze kredieten en de daarmee samen-hangende kapitaallasten zijn meegenomen in het MIP.
Zoals in de beschrijving van het scenario IHP OostelijkHavengebied (paragraaf 5.3.4) toegelicht, gaan we in 2012€ 1.300.000 investeren om het gebouw De Schijf geschiktte maken voor de permanente huisvesting van de KleineKapitein in 2020. De maatregelen die hiervoor nodig zijnworden in 2012 uitgevoerd, zodat het gebouw zo snelmogelijk op orde is. Niet alleen voor de Kleine Kapitein,maar ook voor de huidige gebruikers (de Piet Heinschoolen De Achthoek). De investering wordt door de centralestad vergoed. Het stadsdeel ontvangt in 2020 inclusief derentelasten € 1.750.000 ter dekking van de tot dan betaal-de kapitaallasten en de afboeking van de resterende boek-waarde.
De sloopkosten van De Kaap en van de dependance vande Frankendaelschool (locatie Von Liebigweg) zijn in hetoverzicht kredieten opgenomen en worden gedekt als eenmalige incidentele last in de desbetreffende jaarschijfvan de meerjarenbegroting.
6.4 Overzicht financiële effecten
Hierna volgt een overzicht van de financiële effecten vande gemaakte keuzes in dit IHP. Deze keuzes hebben nietalleen gevolgen voor de investeringen, maar ook voor dejaarlijkse kapitaallasten.
Jaarschijf school omschrijving krediet vervalt Nieuw IHP krediet2014 5e Mont 5e Montessori nev 3.843.406
Totaal 5e Mont 3.843.406
Achthoek Achthoek uitbreiding 8 grp 1.131.325
Totaal Achthoek 1.131.325
Frankendael Frankendael aanp Zaaiersweg 1.124.864
Totaal Frankendael 1.124.864
HVP2014 Huisvestingsprogramma 2014 nieuwe raming 2.000.000
Huisvestingsprogramma 2014 oude raming 1.350.000
Totaal HVP2014 1.350.000 2.000.000
Overamstel Overamstel Brede school klimaat naar mip 2014 447.500
Overamstel Brede school naar mip 2014 4.106.318
Totaal Overamstel 4.553.818
Totaal 2014 7.449.595 6.553.818
Subtotaal MIP 2011-2014 34.120.435 33.355.396
Jaarschijf school omschrijving krediet vervalt Nieuw IHP krediet2015 HVP2015 Huisvestingsprogramma 2015 2.000.000
Totaal HVP2015 2.000.000
Kaap Kaap vervangende nieuwbouw 2.590.254
Totaal Kaap 2.590.254
Kleine Kapitein Kleine Kapitein Nieuwbouw 3.593.388
Totaal Kleine Kapitein 3.593.388
Lidwina Lidwina 12 grp grond verv. nieuwb dep incl gym 150.000
Lidwina 12 grp verv. nieuwb dep incl gym 2.971.764
Totaal Lidwina 3.121.764
Totaal 2015 3.593.388 7.712.018
Eindtotaal 37.713.823 41.067.414
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 57
Effecten op de bestaande boekwaardenAllereerst wordt ingegaan op de effecten op de bestaandeboekwaarden. Zoals in de bovenstaande tabel ‘Effecten opbestaande boekwaarden onderwijsgebouwen’ is aangege-ven, wordt de bestaande boekwaarde in totaal met€ 3.676.791 verminderd. Dit wordt geëffectueerd dooroverdracht dan wel verkoop. Daarnaast kan de boekwaardeworden verminderd door desinvesteringen. Het gaat danom de boekwaarde van een te slopen gebouw of de boek-waarde van een te verwijderen tijdelijke voorziening.
Het beëindigen van de onderwijsbestemming van gebou-wen heeft ook effect op de begroting, wat betreft het pro-gramma Jeugd en Onderwijs. Op basis van de huidige sce-nario’s gaan we naar verwachting bij vijf schoolgebouwenhet gebruik beëindigen. Volgens de stedelijke regeling’Richtlijnen waardebepaling van terreinen en/of opstallen inhet kader van intern gemeentelijke (beheers) overdrachtenal of niet ter uitvoering van een ruimtelijk plan’ wordendeze gebouwen aangeboden aan verschillende diensten. In bijlage I staat een toelichting op de bovengenoemde
regeling. Indien dit niet tot resultaat leidt, is het stadsdeelvrij om het schoolgebouw af te stoten via verkoop of teverhuren aan derden. In het laatste geval wordt hetgebouw in exploitatie genomen door de afdeling Vastgoed& Grondzaken.
In de tabel op pagina 58 zijn de effecten weergegeven.Daarna volgt een toelichting hierop.
DesinvesteringenHet gebouw van De Kaap aan de Christiaan de Wetstraatwordt gesloopt. Op dezelfde plaats is nieuwbouw gepland.De resterende boekwaarde van dit gebouw wordt op nulgesteld. Het gebouw van de Kleine Kapitein, dat is ver-plaatst naar IJburg, en de dependance van DaltonschoolDe Meer zijn tijdelijke voorzieningen die eind 2011 nietmeer nodig zijn. De economische restwaarde van dezegebouwen is beperkt, waardoor we de resterende boek-waarde eenmalig moeten afboeken. We verwachten dat desloopkosten c.q. verwijderingskosten kunnen wordengedekt uit de restwaarde.
EFFECTEN OP BESTAANDE BOEKWAARDE ONDERWIJSBEGROTINGschool (sub)nr. JDE gebouw boekwaarde toelichting jaarVerminderingen:
Dalton de Meer tijdelijke huisv. 503-1009 Archimedesplantsoen 513.818 sloop: desinvestering 2012
Kaap 503-1003 Christiaan de Wetstraat 23 157.622 sloop: desinvestering 2013
Kleine Kapitein 503-2013 Tosaristraat 30 a 226.303 sloop: desinvestering 2011
vm. Lidwina 505-1006 Simon Stevinstraat 48 30.996 sloop: desinvestering 2012
5e Montessori nev 503-1008 Zaaiersweg 15 701.738 naar begroting Vastgoed 2014
Gebouw Batjanstraat 503-2009 Batjanstraat 10-12 9.052 naar begroting Vastgoed 2011
Kraanvogel 505-1001 Pres. Brandstraat 29 354.695 naar begroting Vastgoed 2014
Louise de Coligny 505-1002 Tweede Oosterparkstraat 33 1.038.846 naar begroting Vastgoed 2013
Gebouw Batjanstraat 503-2009 Batjanstraat 82-84 643.721 verkoop Vastgoed 2011
Totaal verminderingen 3.676.791
totalen sloop: desinvestering 928.739
verkoop Vastgoed 643.721
naar Vastgoed 2.104.331
VRIJVAL KREDIETEN HUISVESTINGSPROGRAMMAomschrijving gebouw bedragAanv bouwkosten HP 2010 algemeen 535.129Algemeen onderwijshuisvesting algemeen 20.897Frictie onvoorziene bouwkosten algemeen 1.055.000Huisvestingsprogr. Onderwijs 2 algemeen 189.420Insulinde optopping (saldo) Riouwstraat 132 940.411Kaap herstel fundering/vloer Christiaan de Wetstraat 23 91.329Kaap OKV Christiaan de Wetstraat 23 136.064Kaap vluchtweg Christiaan de Wetstraat 23 53.600Kraanvogel aanp. De Kraal bestaande raming Laing's Nekstraat 44 693.300Lidwina gymzaal en nieuwb Linnaeushof 45 427.766Lidwina uitbr. Gymgebouw; niet uitgevoerd project Linnaeushof 45 40.756Linnaeus uitbreiding 2 grp Derde oosterparkstraat 360 181.579Louise de Coligny OKV Tweede Oosterparkstraat 33 141.639Onderwijs HP'10 algemeen 515.689Spectrum nieuwbouw gym Don Bosco gebied 649.776Voorbereiding IHP algemeen 153.514WSV uitbr.groep 11 en 12 Copernicusstraat 38-40 127.152Totaal 5.953.021
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 58
In 2011 moet als gevolg van deze desinvesteringen meteen incidentele last van € 928.739 rekening wordengehouden. Hier staat tegenover dat de kapitaallasten voordeze gebouwen die in de meerjarenbegroting tot en met2025 waren voorzien niet meer benodigd zijn. Deze inci-dentele last kan worden gedekt uit de besparing op dekapitaallasten die ontstaat door de effecten op de bestaan-de boekwaarden.
Afstoten van gebouwenDe overige gebouwen die niet meer nodig zijn voor hetprimair onderwijs in het stadsdeel worden uit de onderwijs-begroting gehaald. Deze gebouwen kunnen worden over-gedragen of verkocht. In totaal wordt € 2.104.331 overge-heveld naar de begroting vastgoed. Voor het gebouw aande Batjanstraat 82-84, met een boekwaarde van € 643.721,loopt al een verkooptraject in het kader van de VerkoopVastgoed Zeeburg.
Gebouwen die niet worden afgestoten, komen op de vast-goedbegroting. In dat geval is een herberekening van deboekwaarde en afschrijving aan de orde vanwege de korte-re afschrijvingstermijn voor vastgoed ten opzichte vanonderwijsgebouwen. In dat geval is sprake van een eenmali-ge last voor de vastgoedbegroting, die binnen deze begro-ting kan worden opgevangen. De panden zijn naar verwach-ting goed te verhuren. De kostendekkende huur is laag.
Effecten bestaande kredietenWe hebben kritisch gekeken naar het nut en de noodzaakvan de bestaande kredieten. Door de keuzes die in dit IHPworden gemaakt, kunnen diverse van deze kredieten ver-vallen. Zo zijn geplande investeringen in gebouwen dieworden gesloopt voor nieuwbouw of worden afgestotenniet zinvol. In totaal kan € 5.953.021 aan kredieten komente vervallen. En dit geldt ook voor de hiermee samenhan-gende begrote kapitaallasten. In de tabel Vrijval KredietenHuisvestingsprogramma op pagina 57 ziet u een overzichtvan de kredieten die kunnen vervallen.
Effecten kapitaallasten IHP Omdat we door de herverdeling van de kredieten persaldo € 765.039 minder investeren, dalen de kapitaallastenten opzichte van het huidige MIP 2011-2014. Per saldoinvesteren we, zoals eerder vermeld, in de periode 2011-2015 € 3.353.591 extra. Daartegenover staat een forseherschikking van activa en kredieten. Door de totale muta-tie in de boekwaarden en de mutatie in de kredieten ont-
staat per saldo een aanzienlijke, structurele jaarlijkse verla-ging van de kapitaallasten. In de tabel Financiële effectenIHP 2011 - 2015 geven we de effecten per jaarschijf weer.De vrijval van kapitaallasten in de periode 2012 - 2015 is€ 1.560.054.
In de kapitaallasten IHP 2011-2015 zijn ook de huurlastenvoor de Kleine Kapitein (ca. € 130.000 per jaar) en het kan-toorpand Johan Huijsenstraat (ca. € 176.000 per jaar) mee-genomen. De dekking voor deze kosten was nog niet gere-geld.
De 1e en 2e verdieping van het gebouw De Schijf aan deOostelijke Handelskade zullen, zoals dat nu ook het gevalis, ook in de toekomst worden gebruikt voor het onderwijs.De kosten voor het gebruik van de begane grond en 1e en2e verdieping zijn reeds opgenomen in de onderwijsbegro-ting. Aanvullend zijn hierin kapitaallasten opgenomen voorde verbetering van dit gebouw. Zoals eerder gemeld, zalde centrale stad deze lasten in 2020 vergoeden.
Effecten implementatie IHP Voor de uitvoering van het IHP is het team onderwijshuis-vesting van de afdeling Vastgoed & Grondzaken verant-woordelijk. De planning van de uitvoering van het IHP isambitieus. Vooral de initiatieffase, waarin de kaders voorde verschillende nieuwbouwprojecten worden bepaald,vraagt veel aandacht. Voor het procesmanagement, onder-zoek en advies is vanaf juli 2011 tot juli 2013 jaarlijks€ 100.000 nodig. Dit bedrag wordt gedekt uit de onder-wijsbegroting.
6.5 Financiële buffer
Omdat de praktijk dynamisch is en het IHP daardoor moge-lijk bijsturing vraagt, is het wenselijk een financiële bufferaan te leggen, om bijstellingen te bekostigen, calamiteitenen onvoorziene tegenvallers op te vangen. Dit is van belangom onze wettelijke taak te kunnen blijven uitvoeren.
Voor de onderwijshuisvesting is enige weerstandscapaciteitgewenst om niet begrote kosten te dekken, die zich onver-wacht voordoen en substantieel zijn. Als zich risico’s manifes-teren, bieden de nu vrijgespeelde kapitaallasten in feite ruim-te voor dekking voor het aan te vragen aanvullend krediet.Het is niet nodig om middelen toe te voegen aan de reser-ves, mits de vrijgespeelde kapitaallasten niet als bezuinigingworden beschouwd en elders als dekking wordt ingezet.
FINANCIELE EFFECTEN IHP 2011-2015KAPITAALLASTEN BEDRAG KAP. LASTEN KAP. LASTEN KAP. LASTEN KAP. LASTEN
2012 2013 2014 2015
Projecten IHP 2011-2015 3.353.591 227.445 142.192 288.293 275.569
Herschikking activa en kredietenMutatie boekwaarde -3.676.791 -141.424 -150.475 -222.697 -308.886 Mutatie kredieten -5.953.021 -428.898 -421.311 -413.724 -406.138
Mutatie kapitaallasten -342.877 -429.594 -348.128 -439.455
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 59
Hierna geven we u een overzicht van mogelijke algemenerisico’s. Dit betreft bijvoorbeeld: ■ onvoorziene proces of bouwkosten; ■ tegenvallers in de bouwkosten/prijsstijgingen; ■ claims; ■ desinvesteringen (resterende boekwaarde door kortere
afschrijvingstermijn)■ wijziging van de MEV (indexering) met meer dan 2% per
jaar;■ stedenbouwkundige eisen waarover nog geen afspraken
zijn gemaakt, maar waarvan de kaders al wel vastliggen(bijvoorbeeld in een stedenbouwkundig plan, in eenbestemmingsplan of in een welstandskader);
■ spoedaanvragen (in verband met lekkages, constructie-fouten et cetera);
■ een mogelijk omvangrijkere uitbreiding van een schoolop basis van de gemeentelijke huisvestingsverordening.
In het overzicht Projectrisico's IHP vindt u geïdentificeerdespecifieke projectrisico’s.
De totale omvang van de bovengenoemde mogelijke inci-dentele risico’s is dus maximaal € 7,4 miljoen. De gemid-delde kans van het optreden van deze risico’s is naar schat-ting echter 50%. Het reële risicobedrag om tegenvallers op
te vangen, komt hiermee uit op € 3,7 miljoen. Als voor eendergelijk bedrag over de uitvoeringsperiode van het IHPextra krediet nodig is, komt dit overeen met jaarlijks circa€ 220.000 aan kapitaallasten.
Projectrisico’s IHP Risicobedrag
Mogelijke kosten voor aanpassing van het schoolgebouw van de Louise de Coligny of de St. Barbara € 0,1 miljoen
indien een overname van de Louise de Coligny plaatsvindt
Uit nader onderzoek blijkt dat de herstel van de verzakking van de fundering van het schoolgebouw € 1,0 miljoen
van de St. Barbara noodzakelijk is
Een duurdere verbouwing van het nieuwe gebouw voor de WSV (voormalige gebouw van Dalton De Meer). € 0,5 miljoen
De taakstelling is € 2,9 miljoen. Omdat nog veel onderzoek moet worden uitgevoerd kunnen de benodigde
aanpassingen duurder uitvallen
Hogere aankoopkosten van het gebouw van de voormalige kleuterschool Maria Goretti € 0,3 miljoen
Aanpassingen bij het schoolgebouw De Rietlanden doordat een andere school van dit gebouw € 0,1 miljoen
gebruik gaat maken
Mogelijke extra kosten bouwrijp maken en mogelijke sanering locatie Von Liebigweg € 0,2 miljoen
Indien het leerlingenaantal van de Frankendeal sneller toeneemt, is het mogelijk nodig om de gymzaal op de locatie Von Liebigweg al in aanvang te bouwen € 0,8 miljoen
Het al eerder noodzakelijk zijn van de bouw van een gymzaal bij de dependance van de St. Lidwinaschool € 0,8 miljoen
in het Don-Boscogebied
Indien het project Energieke Scholen doorgang vindt en er subsidie beschikbaar komt, wordt van het € 2,0 miljoen
stadsdeel een eigen bijdrage van € 37.500 per bestaande school gevraagd. In enkele gevallen zijn
aanvullende huisvestingsvoorzieningen nodig, zoals bijvoorbeeld nieuwe kozijnen om dubbel glas te kunnen plaatsen. In totaal komen circa binnen stadsdeel Oost mogelijk nog 29 scholen in aanmerking
Subtotaal projectrisico’s € 5,8 miljoen
Algemene risico’s € 1,6 miljoen
Totaal € 7,4 miljoen
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 60
7.1 Huidige situatie
In grote lijnen komt het er op neer dat het schoolbestuurhet onderhoud aan de binnenzijde van het gebouw bekos-tigt (en het schilderwerk aan de buitenzijde) en dat hetstadsdeel het overige grote onderhoud aan de buitenzijdevan het gebouw voor zijn rekening neemt.
Voor deze (onderhouds)voorzieningen kunnen schoolbestu-ren op basis van de Verordening HuisvestingsvoorzieningenPrimair Onderwijs aanvragen indienen. Veelal ligt daaraaneen meerjaren-onderhoudsplan (MOP) ten grondslag. Inhet MOP is de onderhoudsstaat van schoolgebouwen voorhet basisonderwijs vastgelegd.
7.2 Gewenste situatie
Door de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor hetonderhoud streven we ernaar om samen met de schoolbe-sturen tot een eenduidig en actueel MOP van alle school-gebouwen te komen. In een dergelijk MOP wordt onder-scheid gemaakt in het schoolbestuurlijk en het gemeente-lijk onderhoud. Zoals al vermeld, baseren de schoolbestu-ren hun jaarlijkse aanvragen voor het gemeentelijk onder-houd op het MOP.
Met actuele onderhoudsplannen krijgt het stadsdeel tijdiginzicht in de te verwachten aanvragen voor onderhoud enkan daarmee tot een betere beheersing van de onder-houdskosten te komen. Ook kunnen we zo beter beoorde-len of er voldoende aandacht is besteed aan het preventiefonderhoud.
De schoolbesturen willen meewerken aan actuele onder-houdsplannen. Inmiddels hebben we van hen de eersteMOP’s ontvangen.
7.3 Dekking
Zoals alle huisvestingsvoorzieningen moet ook het meerja-ren-onderhoud worden gedekt uit de Algemene Middelen.Als we op basis van de meerjarenplanning voor onderhoudde noodzakelijkheid hiervan aantonen, kunnen we ook voorde meerjarenbegroting van het stadsdeel de baten en las-ten voor meerdere jaren verwerken in het MIP. In degeschatte benodigde kredieten voor de huisvestingsaan-vragen de komende jaren, zoals aangegeven in het over-zicht IHP Kredieten in het vorige hoofdstuk, is rekeninggehouden met het onderhoud van de scholen. Voor zowelhet schoolbestuur als het stadsdeel betekent deze aanpakmeer duidelijkheid en inzicht in de financiële consequentiesvan het toekomstige onderhoud. Er kunnen hierdoor ookredelijk nauwkeurige begrotingen worden opgesteld.
De rol die het stadsdeel vervult bij de zogenaamde over-loopgebouwen is afwijkend. Het stadsdeel heeft een aantaloverloopgebouwen waarin aan diverse groepen leerlingenvan diverse schoolbesturen huisvesting wordt geboden.Veelal is het stadsdeel juridisch eigenaar en zodoende ver-antwoordelijk voor het totale beheer en de exploitatie vandeze gebouwen. Voor die huisvesting betalen de schoolbe-sturen een zogenaamde gebruiksvergoeding.
7. Meerjaren-onderhoud
De schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor het (preventief) onderhoud van de schoolgebouwen.De vergoeding die de scholen ontvangen van het rijk is afgestemd op het dagelijks- en preventiefonderhoud. De schoolbesturen kunnen voor de bekostiging van het groot onderhoud een beroepop het stadsdeel.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 61
8.1 Uitvoeringsgericht IHP
We leggen steeds meer nadruk op de uitvoering en minderop procedures die samenhangen met de VerordeningHuisvestingsvoorzieningen Primair Onderwijs.
Het stadsdeel stelt zich bij de uitvoering ondernemend op.Dit betekent dat: ■ we samenwerking opzoeken met partners, op basis van
vertrouwen; ■ we streven naar maatwerk; ■ we ons als betrouwbare partner opstellen en gericht zijn
op het eindresultaat.
Voor een eventueel brede-schoolprogramma is het stads-deel opdrachtgever. Het stadsdeel neemt deze rol serieusen zorgt voor goede samenwerking met de bouwheer,zodat er geen vertragingen ontstaan.
Om de uitvoering van het IHP voortvarend ter hand tenemen, zal de afdeling Vastgoed & Grondzaken een pro-cesmanager aanstellen die samen met het teamOnderwijshuisvesting en de inhoudelijk betrokken afdelin-gen de uitvoering op de rit moet zetten en de projectenop het juiste spoor moet houden. Ons streven is om alleprojecten die genoemd zijn in de hierna volgende projec-tenlijst IHP in 2015 uitgevoerd te hebben.
8.2 Projectenlijst
De projectenlijst is het handvat voor uit te voeren huisves-tingszaken in de komende periode (tot 2015).
In bijlage III vindt u een uitgebreide tabel waarin pergebied het volgende wordt aangegeven:■ de projectnaam;■ de omschrijving van het project;■ de omschrijving van het type project;■ de prioriteit die we aan dit project toekennen;■ een verwijzing naar het programma onderwijs; ■ een verwijzing naar het programma MIPSA;■ wie de bouwheer is;■ de bestuurlijke opdracht voor dit project;■ de fasering;■ de planning, met de volgende uitsplitsing:
- kaders vastgesteld;- ontwerp vastgesteld;- bestek aanbesteed;- start uitvoering;- oplevering;
■ de financiële aspecten;■ informatie over de projectleider bij het stadsdeel;■ informatie over de betrokken afdelingen bij het stads-
deel;■ ruimte voor opmerkingen.
Op de volgende pagina vindt u een samenvatting van deprojectenlijst.
8. Implementatie en uitvoering
Bij het IHP staat de uitvoering van dit plan voorop. Door op uitvoering gericht te zijn, kunnen weeen groot deel van alle scenario’s al in de huidige bestuursperiode realiseren. Deze uitvoering pak-ken we samen met de hierbij betrokken schoolbesturen op. In veel gevallen treedt het schoolbe-stuur dan als initiatiefnemer en bouwheer op en het stadsdeel als financier. Voor tijdelijke voorzienin-gen en overloopgebouwen is het stadsdeel opdrachtgever.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 62
PROJECTENLIJST INTEGRAAL HUISVESTINGSPLAN ONDERWIJS 2011 - 2015 STADSDEEL OOSTprogramma programma
nr. project omschrijving onderwijs mipsa bouwheer oplevering
OOST
1 De Kraanvogel Verbouwing nieuwe 16 lokalen VVE ouderkamer AMOS aug-12 nieuw
locatie Laing's Nekstraat BSO KDO div ruimten
2 De Kaap Vervangende nieuwbouw 10 lokalen VVE ouderkamer STAIJ aug-14 nieuw
BSO div ruimten
3 Gymzaal Borgen huur gymcapaciteit overeenkomst middel aug-11
Amstelcampus
WATERGRAAFSMEER
4 Dalton de Meer Nieuwbouw brede 19 lokalen div STAIJ jan-12
school Jeruzalem
5 WSV Verbouwing locatie 14 lokalen BSO Esprit aug-12
Artzeniusweg
6 Overloopgebouw Aanpassingen locatie 10 lokalen BSO Stadsdeel aug-12
Copernicusstraat
7 Lidwina Verbouwing locatie 6 lokalen ASKO aug-12
Linaeushof
8 Lidwina Nieuwbouw dependance 12 lokalen BSO ASKO aug-14
Don Bosco
9 Frankendael Nieuwbouw 10 lokalen (reserve- VVE AMOS aug-14
ring 6 lokalen en gym) ouderkamerBSO
10 Dependance Dalton Verwijderen tijdelijke 6 lokalen Stadsdeel jan-12
de Meer huisvestingen
11 Locatie mogelijke Tijdelijke inrichting locatie Stadsdeel mrt-12
permanente nieuw- Archimedesplantsoen
bouw dependance 5e
Montessori Archimedes-
plantsoen
INDISCHE BUURT
OOSTELIJK HAVENGEBIED
12 De Schijf Verbouwing 34 lokalen BSO Stadsdeel aug-12
IJBURG
13 Laterna Magica Oplevering 16 + 10 lokalen BSO KDO Stadsdeel okt 11
Spectrum
14 ‘t IJ49 Verbouwing 30 lokalen VVE BSO Stadsdeel aug 11
15 De Archipel/ Nieuwbouw 2 scholen 20 lokalen VVE BSO Stadsdeel aug 13
De Poseidon onder 1 dak gymzaal
16 Tijdelijke voorzie- Verwijderen gehuurde 14 lokalen Stadsdeel aug 11
ningen IJburg units
kavel 49b
17 Tijdelijke voorzie- Verwijderen units 10 lokalen Stadsdeel nov 11
ningen IJburg eigendom
kavel 49b
18 Kantoorpand Johan Beperkte aanpassingen aug 11
Huijsenstraat afstemmen met de Key
19 Montessori Verbouwing dependance 7 lokalen BSO Stadsdeel aug 11
Steigereiland
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 63
PROJECTENLIJST INTEGRAAL HUISVESTINGSPLAN ONDERWIJS 2011 - 2015 STADSDEEL OOSTprogramma programma
nr. project omschrijving onderwijs mipsa bouwheer oplevering
ZEEBURGEREILAND
20 Pilot Nieuwe Scholen Nieuwbouw 10 lokalen gymzaal VVE, BSO, KDO, Stadsdeel jan 13
huisvesten naar vraag buurtfunctie
OVERAMSTEL
21 School STAIJ Nieuwbouw 16 lokalen gymzaal BSO ontwikkelaar/ aug 14
STAIJ
OVERDRACHT GEBOUWEN
22 Louise de Coligny Overdracht gebouw okt 11
23 Spectrum Overdracht gebouw okt 11
Kraaipanstraat
24 Zaaiersweg Overdracht gebouw aug 14
25 Frankendael Overdracht gebouw aug 16
26 Javaplantsoen 17-19 Overdracht gebouw aug 11
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 64
De zorg voor kwalitatief goede onderwijsvoorzieningenvoor het basisonderwijs is een gezamenlijke taak van hetstadsdeel en de schoolbesturen. Zowel de schoolbesturenals het stadsdeel zien het IHP daarom als een unieke kansom gezamenlijk verder te werken aan de kwaliteit van deonderwijsgebouwen in het stadsdeel. Het IHP kijkt vooruiten bestrijkt een relatief lange periode van vier jaren. Indeze periode kunnen uiteenlopende maatschappelijke enonderwijskundige ontwikkelingen vragen om het bijsturenen bijstellen van de beschreven huisvestinsgsscenario’s.
Daarom zullen we jaarlijks in maart een actuele rapportagevan het IHP voorleggen aan het dagelijks bestuur en destadsdeelraad. In deze rapportage staat een voortgang vande projecten en geven we een overzicht van de actueleleerlingenprognoses. Als dit nodig is, leggen we beslispun-ten ter besluitvorming voor. In het kader van de Perspec -tievennota wordt vervolgens het Meerjaren Investerings -plan (MIP) geactualiseerd.
9. Evaluatie en Actualisatie
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 65
A Wet- en regelgeving
Wet op het Primair OnderwijsHet geheel van regels op basis waarvan het stadsdeel dezorg van onderwijshuisvesting opgedragen heeft gekregenen de uitleg die het stadsdeel aan deze regels geeft, wordtgezien als het juridisch kader. Het gaat dus niet alleen omwettelijke regels (in dit geval de Wet op het PrimairOnderwijs) maar ook om regels die in het beleid van hetstadsdeel in samenhang met andere stadsdelen zijn vastge-legd. U kunt daarbij bijvoorbeeld denken aan deVerordening Huisvestingsvoorzieningen Primair Onderwijs;hierna te noemen de Verordening) en regels die af te lei-den zijn uit eerdere beslissingen in soortgelijke gevallen(jurisprudentie).
De Wet op het Primair Onderwijs (hierna WPO) stelt datde lokale overheid verantwoordelijk is voor het realiserenvan adequate huisvesting voor het primair onderwijs. Inde gemeente Amsterdam is die verantwoordelijkheidzodanig vertaald dat de centrale stad verantwoordelijk isvoor de huisvesting van het voortgezet onderwijs en hetspeciaal onderwijs en dat de stadsdelen verantwoordelijkzijn voor de huisvesting van de scholen in het primaironderwijs. De WPO stelt dat gemeenten de verplichtinghebben om daarnaast een verordening onderwijshuisves-ting vast te stellen die de rechtszekerheid en rechtsgelijk-heid tussen scholen garandeert. Deze verordeningbeschrijft waaraan een aanvraag moet voldoen, welkegegevens daarbij overgelegd moeten worden en opwelke manier de toetsing van de aanvraag en de bereke-ning van het budget plaatsvindt. Daarbij vindt jaarlijksactualisering van de financiële normering plaats. De veror-dening geldt voor alle stadsdelen, zodat gelijke behande-ling van aanvragen wordt gegarandeerd. Nadrukkelijk isin de wet gesteld dat de lokale overheid en schoolbestu-ren gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de onderwijs-huisvesting. Daarom vindt er regelmatig een op overeen-stemming gericht overleg (OGO) plaats tussen het stads-deel en de schoolbesturen.
Verordening Huisvestingsvoorzieningen PrimairOnderwijsDe huisvestingsverordening is feitelijk een uitwerking vande regels zoals die in de Wet op het Primair Onderwijs zijnvastgelegd. In deze verordening staan bijvoorbeeld regelsover de door de schoolbesturen aan te vragen voorzienin-gen voor het jaarlijkse Onderwijshuisvestingsprogramma.De regels geven ook aan wat onder huisvestingsvoorzienin-gen valt, hoe de schoolbesturen aanvragen kunnen indie-nen en aan welke criteria we de ingediende aanvragentoetsen. De gemeente past de Verordening regelmatigaan, naar aanleiding van nieuwe ontwikkelingen binnen hetonderwijs. De gemeenteraad van Amsterdam stelt de huis-vestingsverordening formeel vast.
Regeling verhuur en medegebruik schoolgebouwenDe WPO geeft aan het college van B&W de bevoegdheidom te allen tijde een (gedeelte) van een schoolgebouw ofterrein te vorderen als dit niet in gebruik is door de in hetgebouw gevestigde school. In de Verordening is dezebevoegdheid aan de stadsdelen overgedragen. Als hetdagelijks bestuur van een stadsdeel geen gebruik maaktvan deze bevoegdheid, kan het schoolbestuur een gedeel-te van het schoolgebouw of schoolterrein in medegebruikgeven dan wel verhuren. Daarbij geldt wél een aantal voor-waarden. Zo moet het gebruik van het gebouw zich verdra-gen met het geven van onderwijs en eindigt het medege-bruik of de verhuur op het moment dat het in gebruikgegeven dan wel verhuurde deel nodig is voor de eigenschool of als het dagelijks bestuur gebruikmaakt van zijnvorderingsrecht. De bijzondere huurbeschermingsbepalin-gen, zoals bedoeld in het burgerlijk wetboek, zijn dan ookniet van toepassing. In de ‘Regeling verhuur en medege-bruik schoolgebouwen’ hebben we de nadere voorschriftenvastgelegd, evenals de manier waarop de kosten van hetgebruik worden berekend.
Verhuur en medegebruik De wetgever maakt onderscheid tussen verhuur en mede-gebruik. Van medegebruik is sprake als een gedeelte vaneen schoolgebouw in gebruik wordt gegeven aan uit deopenbare kas bekostigd onderwijs, dan wel voor andereculturele, maatschappelijke of recreatieve doeleinden. Hetgaat daarbij om maatschappelijke organisaties als stichtin-gen of verenigingen die subsidie ontvangen. Een voor-beeld van medegebruik is een peuterspeelzaal. Als niet wordt voldaan aan medegebruik is automatischsprake van verhuur. Het gaat daarbij om gebruik van deruimtes door particulieren of marktpartijen dan wel stichtin-gen of verenigingen die geen subsidie ontvangen. Voorbeelden hiervan zijn kinderopvang en buitenschoolseopvang (BSO). Bij verhuur is vooraf toestemming van hetcollege van B&W vereist, terwijl bij medegebruik volstaankan worden met een melding.
TarievenVoor verhuur en medegebruik worden twee verschillendetarieven gehanteerd. Bij medegebruik gaat het om deexploitatiekosten, waarbij het schoolbestuur meestal dewerkelijke exploitatiekosten zal verrekenen. Dit kan ertoeleiden dat per school een verschillend tarief voor medege-bruik wordt gerekend. Als richtlijn zal het schoolbestuur inieder geval uitgaan van het bedrag per groep, zoals dat isopgenomen in het programma van eisen van de materiëleinstandhouding dat jaarlijks door de minister van OC&Wwordt vastgesteld. Bij verhuur berekent het schoolbestuurnaast het medegebruiktarief ook een component voor deinvesteringen die door het stadsdeel zijn gedaan. De hoog-te van deze component is in de regeling verhuur en mede-gebruik opgenomen en is marktconform. Een te lage tarief-
Bijlage I Kaders
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 66
stelling zou er namelijk voor kunnen zorgen dat marktpartij-en een claim neerleggen wegens concurrentievervalsing.Het schoolbestuur zorgt er zo voor dat periodiek de huur-component wordt afgedragen aan het stadsdeel.
OnderwijshuisvestingsprogrammaAls schoolbesturen menen dat één van hun scholen vooreen huisvestingsvoorziening in aanmerking komt, kunnenze elk jaar vóór 1 februari een aanvraag hiervoor indienen.Vervolgens vindt er een beoordeling van de aanvragenplaats en overleggen we met de schoolbesturen. De beoor-deling van de aanvragen gebeurt aan de hand van de crite-ria die zijn opgenomen in de Verordening.
Ingediende aanvragen die voor toewijzing in aanmerkingkomen, plaatsen we op het Onderwijshuisvestingsprogram -ma. Dit programma omvat alle huisvestingsvoorzieningendie in het jaar na vaststelling voor vergoeding in aanmer-king komen. Het betreft hierbij zowel voorzieningen vooronderwijsgebouwen als gymnastieklokalen. Het kan daarbijgaan om nieuwbouw, vervangende nieuwbouw, uitbreiding,verplaatsing van noodlokalen, eerste inrichting van hetonderwijsleerpakket, eerste inrichting van het meubilair,medegebruik, aanpassingen en onderhoud. Ook kan hetom voorzieningen gaan die voortkomen uit wet- en regel-geving of om voorzieningen die samenhangen met onder-wijskundige vernieuwing.
Aanvragen die worden afgewezen, komen op hetOnderwijshuisvestingsoverzicht terecht, voor vaststellingvan de afwijzingen. Voorafgaand aan het vaststellen vanhet Onderwijshuisvestingsprogramma vindt afstemmings-overleg plaats tussen alle bevoegde gezagsorganen vanhet openbaar en bijzonder onderwijs. Met dit afstemmings-overleg bewaken we ook de wettelijk geregelde gelijkebehandeling tussen openbaar en bijzonder onderwijs.
In oktober van elk jaar stelt de stadsdeelraad het huisves-tingsprogramma en -overzicht vast. Maar dan zijn deze nogniet definitief. Omdat de stadsdelen niet als zelfstandigegemeente worden erkend, schrijft de Verordening op destadsdelen namelijk voor dat de gemeenteraad de aanvra-gen op de stadsdeelprogramma’s en stadsdeeloverzichtennogmaals beoordeelt en deze als onderdeel van hetgemeentelijk huisvestingsoverzicht en -programma vast-stelt. In de praktijk wordt het afstemmingsoverleg voor degemeente, alle stadsdelen en schoolbesturen samen metalle stadsdelen georganiseerd. De afstemming met deschoolbesturen blijft volgens de Verordening wél een pri-maire taak van de stadsdelen.
SpoedprocedureOp grond van de Verordening is het mogelijk gebruik temaken van een spoedprocedure. Dit is het geval als eenvoorziening in de huisvesting geen uitstel kan dulden inverband met de goede voortgang van het onderwijs enniet tijdig als huisvestingsvoorziening kon worden aange-vraagd. Als zo’n voorziening via de spoedprocedure wordtaangevraagd, moet het dagelijks bestuur hierover binnen
twaalf weken beslissen.
Amsterdam PluspakketDe gemeente Amsterdam hanteert het zogenaamdeAmsterdam Pluspakket. De bedoeling hiervan is om eenaantal voorzieningen aan de Verordening toe te voegen,zodat deze voor bekostiging door het stadsdeel in aanmer-king komen als hierover overeenstemming wordt bereiktmet de gezamenlijke schoolbesturen en de stadsdelen.Met het tot stand komen van dit pluspakket willen we hetniveau van de voorzieningen in de huisvesting verhogen,en daarmee de kwaliteit van de onderwijshuisvesting. Ditbetekent wel dat we met een stijging van het kostenniveauvan de onderwijshuisvesting rekening moeten houden. Devoorzieningen die voor vergoeding in aanmerking komen,nemen hierdoor immers toe.
Bij de aanpassing van de verordening in 2006, is een aantalvoorzieningen toegevoegd, dan wel geherformuleerd, teweten:■ graffitibestrijding: de aanwezigheid van graffiti aan de
buitenzijde van het gebouw;■ bouwvoorbereiding: de technische project-begeleidings-
kosten bij complexe onderhoudsaanvragen; ■ buitenzonwering; ■ liften: het toegankelijk maken van terrein en verblijfs-
ruimten voor lichamelijk gehandicapten; ■ haalbaarheidsonderzoeken: werkzaamheden gericht op
onderzoek naar de haalbaarheid van het realiseren vaneen voorziening in de huisvesting;
■ sloop- en verhuiskosten: vergoeding op basis van werke-lijke kosten in plaats van normkosten;
■ criteria voor verwijzing naar leegstand: er moet sprakezijn van een veilig begaanbare looproute naar de dislo-catie. De verwijzing moet bestaan uit minimaal tweegroepen en is maximaal vijftien jaar nodig.
Onderwijskundige VernieuwingNieuwe ontwikkelingen in het onderwijs vragen om aange-paste huisvesting van traditionele schoolgebouwen. Hierbijkunt u denken aan meer aandacht voor zorgleerlingen, eentoenemende behoefte om in kleinere lesgroepen te kun-nen werken en meer behoefte aan grotere personeelsruim-tesspreekkamers en werkplekken voor onderwijzend perso-neel. Voor deze functies hebben de scholen ruimte nodigdie door aanpassingen in het gebouw of door uitbreidinggerealiseerd kunnen worden. Voor schoolgebouwen dievóór 2003 zijn gebouwd, kunnen schoolbesturen hiervoorde voorziening onderwijskundige vernieuwing aanvragenbij het stadsdeel. Vervolgens plaatsen we, bij goedkeuringvan deze aanvraag, de voorziening op het onderwijshuis-vestingsprogramma.
De gemeente is gestart met het doorvoeren van de onder-wijskundige vernieuwing bij scholen die in een voorberei-dingstraject bezig zijn met (vervangende) nieuwbouw danwel permanente uitbreiding van het schoolgebouw. Maarook scholen die niet op korte termijn voor een bouwprocesstaan wil de gemeente de mogelijkheid te bieden om
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 67
onderwijskundige vernieuwingen door te voeren in hunschoolgebouwen. Op basis van de Verordening kunnen weper school, afhankelijk van de omvang van die school, nor-matief bepalen op hoeveel m² bvo (brutovloeroppervlakte)er recht bestaat en welk bedrag daarbij hoort. Voor nieuw-bouw en toekomstige uitbreidingen geldt dat de extraruimte inmiddels in de basisnormen is opgenomen. Devaste voet voor een school met twee groepen binnen deoppervlaktenormering is bepaald op 350 m² bvo.Vervolgens wordt per groep uitgegaan van 115 m² bvo. Bijbestaande gebouwen kan de aanpassing een uitbreidingmet een aantal m²’s betreffen of aanpassing van bestaandem²’s. Dit heeft ertoe geleid dat schoolbesturen inmiddelsde nodige aanvragen hebben ingediend voor het onder-wijshuisvestingsprogramma en ook toegekend hebbengekregen. Voor een aantal scholen wordt de voorzieninguitgesteld omdat deze bij vervangende nieuwbouw zalworden meegenomen.
Stichten van scholen (Plan van Scholen)In de Wet op het Primair Onderwijs is een procedure vast-gelegd voor het aanvragen van nieuwe scholen. Eenschoolbestuur (i.o.) kan elk jaar vóór 1 februari een verzoekindienen voor het stichten van een nieuwe school voorplaatsing op het Plan van Scholen. Een schoolbestuur komtin aanmerking voor een nieuw op te richten school als deleerlingenprognose aantoont dat een te stichten schoolbinnen vijf jaar vanaf de ingangsdatum van de bekostigingen vervolgens gedurende vijftien jaar na deze periode ten-minste 322 leerlingen heeft. Het stadsdeel toetst in samen-werking met DMO (de Dienst MaatschappelijkeOntwikkeling) of de aanvraag inderdaad voldoet aan dezecriteria. Als dit het geval is, wordt de aanvraag op het Planvan Scholen van het stadsdeel opgenomen. Vervolgenswordt dit Plan van Scholen vastgesteld in de gemeente-raad en ter behandeling doorgestuurd naar de ministervan OC&W. Deze neemt hierover vóór 31 december van dat jaar eenbesluit. Pas na het opnemen van een school in het Plan vanScholen kan het desbetreffende schoolbestuur een aan-vraag indienen voor huisvesting bij het stadsdeel.
Opheffen van scholenAls het aantal leerlingen van een school structureel onderde opheffingsnorm komt en als er geen andere wegen zijnom de school voor opheffen te behoeden, zal een ophef-fingstraject gestart moeten worden. Meestal kan, met demethode van de gemiddelde schoolgrootte (waarbij ookandere scholen onder hetzelfde bestuur mogen wordenmeegeteld) een school echter toch in stand worden gehou-den. Maar als deze mogelijkheid niet aanwezig is, zal na deopheffing het schoolgebouw uiteindelijk juridisch aan hetstadsdeel moeten worden overgedragen. De huidige opheffingsnorm ligt bij 193 leerlingen (dit getalkomt voort uit de telling per 1 oktober + 3%, conform demethodiek leerlingentelling). Momenteel wordt een aantalscholen in het stadsdeel Oost direct met opheffingbedreigd, omdat deze onder de opheffingsgrens zijn geko-men.
Regels voor het einde van het gebruik van het schoolgebouwAls het onderwijs in een schoolgebouw beëindigd wordt,treedt een procedure in werking die is vastgelegd in destedelijke regeling ’Richtlijnen waardebepaling van terrei-nen en/of opstallen in het kader van intern gemeentelijke(beheers) overdrachten al of niet ter uitvoering van eenruimtelijk plan’. In deze regeling staat exact welke acties erachtereenvolgens ondernomen moeten worden nadat hetonderwijsgebruik in het schoolgebouw is beëindigd.
Dit zijn:■ het schoolgebouw dient aangeboden te worden aan het
overige primair onderwijs in het eigen stadsdeel;■ vervolgens wordt het aan de dienst Maatschappelijke
Ontwikkeling aangeboden als onderwijsvoorziening. Uitde eerder genoemde regeling RichtlijnenWaardebepaling blijkt dat ook het voortgezet onderwijsdit gebouw kan claimen;
■ daarna wordt het gebouw aangeboden aan een stads-deeldienst;
■ vervolgens wordt het gebouw aangemeld bij hetOntwikkelingsbedrijf Amsterdam. Deze dienst onder-zoekt de mogelijkheden voor huisvesting van een ande-re centraal gemeentelijke instelling of een door degemeente gewenste niet-commerciële instelling.
Pas als de bovengenoemde vier stappen niet tot resultaatleiden, is het stadsdeel vrij om het schoolgebouw te verhu-ren aan derden, dit af te stoten via verkoop en uitgifte inerfpacht van de grond, of over te gaan tot planologischeherontwikkeling met een grondexploitatie.
Verordening Materiële Financiële Gelijkstelling De WPO stelt dat de lokale overheid een voorziening ofsubsidie mag toekennen aan schoolbesturen, als daar vol-gens de wet een instrument voor is aangewezen. Eén vande instrumenten hiervoor is de Verordening Materiële enFinanciële Gelijkstelling onderwijs (hierna MFG). Deze MFGis een wettelijk instrument om voorzieningen in het kadervan het lokaal onderwijsbeleid beschikbaar te stellen aande schoolbesturen, onder voorwaarde dat de scholen voorbasis- en speciaal basisonderwijs allemaal aanspraak kun-nen maken op de aangeboden voorzieningen.
De bevoegdheid om de MFG vast te stellen, ligt formeelbij de gemeenteraad. Gelet op de verordening op destadsdelen en het feit dat stadsdelen op verschillendniveau investeren in het onderwijs, is op stedelijk niveau erechter voor gekozen om ieder stadsdeel een eigen veror-dening te laten vaststellen.
In het centrale gedeelte van de MFG zijn onder andere dezogenaamde consensusvoorzieningen (zoals muziekluister-lessen, kunstkijkuren, schoolzwemmen, het theoretisch ver-keersexamen en natuur- en milieu-educatie) opgenomen. Inhet decentrale gedeelte van de MFG staat het stadsdeel-beleid, zoals het verdeelvoorstel voor JOOST, dat perschooljaar wordt vastgesteld.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 68
Naast de onderwijsinhoudelijke onderwerpen, regelt deMFG een aantal onderwijshuisvestingszaken. Het gaat hier-bij zowel om een tegemoetkoming in de kosten van mate-riële instandhouding voor monumentale schoolgebouwenals de exploitatiekosten van brand- en inbraakinstallatiesdie het stadsdeel installeert. Ook bevat de MFG te treffenvoorzieningen voor alle bestaande schoolgebouwen envoor het verbeteren van de energie en het binnenklimaatop scholen.
Vanaf schooljaar 2011-2012 gaan we uit van één geharmo-niseerde MFG voor het stadsdeel Oost werken. Metbehulp van deze MFG kunnen we dan een zelfstandigbeleid voeren, zonder verplichtingen naar de overigestadsdelen.
B Nieuwe ontwikkelingen onderwijshuisvesting
Nieuwe Verordening
In de in 2011 vast te stellen nieuwe Verordening wijzigt eenaantal zaken. De belangrijkste wijzigingen zijn:■ wijziging van de berekening van de ruimtebehoefte;■ toevoeging van een pve voor klimaatneutraal bouwen
en ‘frisse’ scholen;■ centraliseren van de huisvesting van het speciaal basis-
onderwijs.
Hieronder volgt een uitleg van deze drie wijzigingen in deverordening.
Wijziging van de berekening van de ruimtebehoefte In april 2008 heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten(VNG) geadviseerd om de verordening op het gebied vande ruimtebehoefteberekening te vereenvoudigen. De hui-dige wijze van berekenen gaat uit van het toekennen vaneen aantal lokalen, gebaseerd op het aantal leerlingen,rekening houdend met het ’gewicht’ van deze leerlingen.Het denken in lokalen past echter niet meer bij de ontwik-kelingen in het onderwijs. De nieuwe systematiek sluit daar-om aan bij de systematiek zoals die geldt binnen het voort-gezet onderwijs. De school krijgt dan per leerling een aan-tal m² bruto vloeroppervlak toegewezen, waarbij in denormberekening wordt gehouden met het leerlingenge-wicht.
In de nieuwe Verordening zal deze aangepaste bereke-ningswijze worden opgenomen. De belangrijkste redenenom de Verordening op dit punt te wijzigen, zijn: ■ er is op deze manier een betere aansluiting bij de (toe-
nemende) diversiteit in het onderwijs, waarbij steedsmeer scholen de klassikale vorm van onderwijs niet meergeven;
■ door de wijziging van het Bouwbesluit in 2005 zijn denormen voor schoolgebouwen teruggebracht tot eenaantal basiseisen die voor alle onderwijssoorten gelijkzijn, wat schept meer helderheid en flexibiliteit schept;
■ er ontstaat zo een vereenvoudiging van regels, voorzowel schoolbesturen als gemeenten.
Na het invoeren van de voorgestelde wijziging voor deberekening van de ruimtebehoefte van het basisonderwijsen speciaal onderwijs wordt de ruimtebehoefte voortaandus berekend op basis van het aantal leerlingen. Dezeruimtebehoefteberekening geldt voor zowel bestaandeschoolgebouwen als voor nieuwbouw. Dit betekent datscholen niet meer alleen per groep kunnen worden uitge-breid, maar dat ook kleinere uitbreidingen kunnen plaats-vinden (met een ondergrens van 55 m2 per lokaal). Deverantwoordelijkheid van de schoolbesturen wordt doordeze keuzemogelijkheden en afwegingen nog eens bena-drukt.
Het stadsdeel heeft vanwege deze nieuwe berekeninginmiddels voor alle bestaande schoolgebouwen het bruto-vloeroppervlak (bvo) bepaald. Omdat deze gebouwensoms relatief veel verkeersruimte hebben, is in die gevalleneen fictieve gebouwcapaciteit (in bvo) bepaald. Hiermeevoorkomen we dat de ineffectieve meters van invloed zijnin toekomstige berekeningen om te bepalen of een schoolrecht heeft op uitbreiding. Hoewel de nieuwe berekenings-wijze formeel pas van kracht is na vaststelling van de nieu-we Verordening, anticiperen we hier al op in dit IHP doorde normbedragen te berekenen in bvo’s.
Pve klimaatneutraal bouwen en ‘frisse’ scholen Het streven is om in de nieuwe Verordening klimaateisenen gezondsheidseisen voor nieuwe schoolgebouwen vastte stellen. Het Klimaatbureau Amsterdam heeft hiervooreen programma van eisen voor klimaatneutrale en ‘frisse’scholen opgesteld. Dit pve komt als bijlage bij de vast testellen nieuwe Verordening.
We hebben de financiële consequenties van de toevoegingvan dit pve aan de Verordening onderzocht en inzichtelijkgemaakt, in overleg met de andere stadsdelen. Het heb-ben van inzicht in de meerkosten was voor ons namelijkeen voorwaarde om tot het vaststellen van de Verordeningte kunnen overgaan. In het hoofdstuk Financiën (paragraaf6.2) gaan we nader in op de financiële consequenties vandit pve.
Centraliseren speciaal onderwijs De huisvestingstaak van het speciaal basisonderwijs wordtgecentraliseerd en overgeheveld van de stadsdelen naarde centrale stad. Dit betekent dat de stadsdelen uitslui-tend verantwoordelijk zijn voor de huisvesting van het pri-mair onderwijs. Aangezien de omvang van het speciaalbasisonderwijs in relatie tot het primair onderwijs beperktis, zijn de gevolgen van deze formele wijzigingen ookbeperkt.
Energie en klimaat
Klimaatambities AmsterdamDe gemeente Amsterdam heeft zich in het kader van kli-maatbeleid ten doel gesteld dat in 2025 de CO2-uitstootvan de stad Amsterdam 40% minder is dan in 1990. Ookmoet de gemeentelijke organisatie zélf in 2015 klimaatneu-
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 69
traal zijn. Deze ambitie om de CO2-uitstoot te verminde-ren, geldt voor alle gemeentelijke gebouwen en dus ookvoor de basisscholen.
Aansluitend op deze klimaatambities heeft de Amster -damse gemeenteraad op 10 september 2008 besloten datvanaf 2015 alle nieuwbouwwoningen en utiliteitsgebouwenklimaatneutraal gebouwd moeten worden. In de periode2010 t/m 2014 is/wordt gestart met het realiseren van dezeklimaatneutrale woningen en utiliteitsgebouwen.Doelstelling daarbij is om 40% van de productie geheel kli-maatneutraal te bouwen
Klimaatneutraal betekent dat alle gebouwgebonden ener-gie wordt bespaard dan wel duurzaam wordt opgewekt,zonder gebruik te maken van fossiele brandstoffen. Hetelektragebruik van de gebruiker van een gebouw (zoals hetgebruik van audio-, video- en computerapparatuur) valthierbuiten.
Op dit moment zijn er enkele landelijke en stedelijke ont-wikkelingen op het gebied van onderwijshuisvesting diekunnen bijdragen aan het realiseren van de Amsterdamseklimaatambitie. Dit zijn:■ de subsidieregeling energie en binnenklimaat basisscho-
len;■ de toevoeging van een nieuw programma van eisen
voor klimaatneutrale en ‘frisse’ nieuwbouw van basis-scholen.
Voor de bestaande scholen zijn tussen de gemeenteAmsterdam, de stadsdelen en de schoolbesturen, insamenwerking met het Klimaatbureau Amsterdam, in 2010samenwerkingsafspraken gemaakt in een uitvoeringsconve-nant. In dit convenant staat dat er alles aan gedaan zal wor-den om bestaande schoolgebouwen op het gebied vanenergie en binnenklimaat te verbeteren. Deze samenwer-kingsafspraken vallen onder de subsidieregeling voor ‘fris-se’ scholen (de Regeling Verbetering binnenklimaat huis-vesting primair onderwijs 2009). De stadsdelen hebbendaarnaast de ambitie om ook de toekomstige te bouwenscholen te laten voldoen aan het concept ’frisse’ scholen,om zo de leerprestaties te verbeteren en het ziekteverzuimte verminderen.
Programma van eisen frisse scholen (klasse B) en klimaatneutraal (ready)Voor scholen is een belangrijke stap richting klimaatneutra-liteit gezet door in het kader van het “Verbeterprogrammaenergieke scholen’ aanvullende eisen te stellen voor lucht-kwaliteit, comfort, energie en binnenklimaat. De volgendestap is ook voor nieuwe schoolgebouwen deze eisen voorfrisse scholen te hanteren en daarna de stap te zetten naarklimaatneutrale scholen. Het programma van eisen (pve) dat het KlimaatbureauAmsterdam, op basis van het ‘Programma van eisen frisseScholen’ van het Agentschap NL, heeft ontwikkeld, is hier-voor een eerste stap.
De eisen die in dit pve zijn opgenomen, voldoen aan deeisen voor een energiezuinig, klimaatneutraal- ready eneen gezond schoolgebouw, volgens klasse B. Deze klasse,oftewel deze ambitie, gaat ervan uit dat sprake is van eengoede luchtkwaliteit en een goed thermisch, visueel enakoestisch comfort in het schoolgebouw.
Een schoolgebouw dat gerealiseerd wordt conform dit pro-gramma van eisen is een energiezuinig, fris en gezondgebouw, dat in de toekomst eenvoudig klimaatneutraalgemaakt kan worden door het toepassen van zonnepane-len en/of een kleinschalige windturbine (klimaatneutraal –ready). Voor een aanvullende investering in PV-panelen ophet dak van de school kunnen verschillende financierings-modellen worden toegepast.
Subsidieregeling energie en binnenklimaat basisscholen Uit onderzoek blijkt dat het binnenklimaat bij Nederlandsebasisscholen verbetering behoeft en dat het energiever-bruik van deze scholen met circa 40 tot 50% beperkt kanworden. De Rijksoverheid heeft daarom in augustus 2009een subsidieregeling gepubliceerd, die als doel heeft omhet binnenklimaat van bestaande basisscholen te verbete-ren en energiebeperkende maatregelen te treffen. Hiervoorstelt de rijksoverheid circa € 97 miljoen te beschikking. Desubsidieregeling Verbetering energie en binnenklimaatloopt van 1 januari 2010 t/m 31 december 2012.
Aantal geselecteerde Amsterdamse scholenIn oktober 2009 is het uitvoeringsbureau Energieke Scholenopgericht om de uitvoering van deze rijkssubsidie in Am -sterdam te begeleiden. Dit bureau is onderdeel van hetKlimaatbureau Amsterdam en heeft eind 2009, samen metde stadsdelen en schoolbesturen, een inventarisatie ge maaktvan de basisscholen die in aanmerking komen voor dezesubsidie. Dit gebeurde op basis van een aantal vooraf vast-gestelde criteria. In het najaar van 2009 heeft daarnaast eengecertificeerd bureau per schoolgebouw een energie- enbinnenmilieu-onderzoek uitgevoerd (het zogenaamde EBA-onderzoek). Op basis van het rapport dat dit onderzoekopleverde, werd duidelijk welke maatregelen per schoolge-bouw moesten worden getroffen om de energie en het bin-nenklimaat te verbeteren. Deze inventarisatie en het EBA-onderzoek leidden tot een lijst van 45 Amsterdam se basis-scholen die in 2010 verbeterd zouden moeten worden.
Bij de hieronder genoemde vijf deelnemende scholen uitOost vonden deze werkzaamheden in de zomer van 2010plaats:■ basisschool Aldoende 1;■ basisschool Sint Lidwina■ basisschool De Dapper;■ de 8e Montessorischool;■ basisschool De Waaier.
Uitvoeringsconvenant ter verbetering van bestaande school-gebouwen op het gebied van energie en binnenmilieuDe gemeente Amsterdam, de stadsdelen en de schoolbe-sturen werken gezamenlijk aan het uitvoeren van de subsi-
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 70
dieregeling om het binnenklimaat te verbeteren en hettreffen van energiebeperkende maatregelen. Deze samen-werking is vastgelegd in een uitvoeringsconvenant, dat aldeze partijen op 26 januari 2010 hebben ondertekend. Ditconvenant loopt tot 31 december 2012, parallel aan de ter-mijn van de landelijke subsidieregeling. Hierin staat welkeinhoudelijke en financiële inspanningen de stadsdelen ende schoolbesturen op dit gebied moeten leveren. Naast definanciering door de rijkssubsidie, draagt de gemeenteAmsterdam een bedrag van € 3,4 miljoen bij om dit moge-lijk te maken. De stadsdelen op hun beurt bekostigen perdeelnemende basisschool € 37.500 en de eventuele maat-regelen die binnen het kader van de huisvestingsverorde-ning vallen. Ook schoolbesturen dragen bij, door alle ener-giebesparende maatregelen aan de binnenkant van hetgebouw te bekostigen. Ook zijn ze verantwoordelijk voorhet onderhoud en beheer van alle in de scholen aangeleg-de technische installaties.
Voor 2011 hebben zich zes basisscholen in het stadsdeelvoor de tweede tranche aangemeld. Op dit moment isechter onzeker of er wel voldoende middelen beschikbaarzijn voor het uitvoeren van verbetermaatregelen op dezescholen. Het college van B&W gaat momenteel na of ermogelijkheden zijn het vervolgproject Energieke Scholen2012-2020 voor het primair onderwijs doorgang te latenvinden. Dit is alleen mogelijk als de gemeenteraad in devoorjaarsnota 2012 de benodigde dekking van 22,5 miljoeneuro, te spreiden over zeven jaren, goedkeurt. De stadsde-len en de schoolbesturen moeten vervolgens het conve-nant en dat onderdeel in de Verordening Materiële enFinanciële Gelijkstelling onderwijs (MFG) vernieuwen tot enmet 2020. Het rijk en de provincie worden door de centra-le stad benaderd voor eventuele (co)financiering.
C Beleidsuitgangspunten voor het sociaal domein enonderwijs
Versterking van het Sociaal Domein (VSD)Stadsdeel Oost heeft in de kadernota VSD een visie ont-wikkeld op het sociaal domein. In deze kadernota formuleren we de volgende ambitie overonderwijs:“We willen het beste onderwijs voor onze kinderen, goedezorg voor bewoners die dat nodig hebben, veilige, schonestraten en mooie buurten waar kinderen veilig kunnen spe-len en bewoners elkaar ontmoeten.’’
In de kadernota VSD staan de uitgangspunten voor de pro-gramma’s Jeugd en Onderwijs (JOOST), Welzijn en Zorg enMaatschappelijk Vastgoed. Een aantal van deze geformu-leerde uitgangspunten geeft ook richting aan de visie voorhet IHP omdat schoolgebouwen, naast voor onderwijs,eveneens voor andere maatschappelijke voorzieningenkunnen worden gebruikt. Hierdoor kan onderwijshuisves-ting dus ook een bijdrage leveren aan de doelstellingenvan het VSD. Om te waarborgen dat de rollen helder blij-ven, wordt in de kadernota VSD benadrukt dat het IHPbepalend is voor het huisvesten van het primair onderwijs.
Het multifunctioneel gebruik van maatschappelijke ruimtes,die gefinancierd worden door het stadsdeel, wordt ver-plicht. Organisaties worden dus verplicht om ruimtes metelkaar te delen, waarbij de gedachte is dat deze flexibel inte zetten zijn voor diverse activiteiten. Alle bestaande ruim-tes in de wijk, zoals schoolgebouwen en sporthallen, moe-ten kunnen worden ingezet voor activiteiten in de buurt.Maatschappelijke activiteiten worden zoveel mogelijkgehuisvest in particulier vastgoed en in bijzondere gebou-wen, zoals schoolgebouwen, bioscopen, theaters en sport-zalen. Het stadsdeel zet zich eveneens in voor een zo grootmogelijke toegankelijkheid van openbare ruimtes engebouwen.
Het stadsdeel streeft ook naar goede scholen in de buurt.Een school maakt immers deel uit van de buurt en is daar-door een belangrijk onderdeel van het netwerk in de wijk.Bewoners en kinderen uit de buurt ontmoeten elkaar opschool. Het stadsdeel stimuleert en faciliteert deze ont-moetingsfunctie. Scholen maken ook onderdeel uit van hetnetwerk van Vroegsignalering. om zo tijdig problemen tekunnen ondervangen. Het stimuleren van de eigen krachten zelfredzaamheid van burgers in het stadsdeel staat voor-op in deze aanpak.
Samenvattend, betekent dit voor het beleidsterrein onder-wijshuisvesting dat we streven naar een optimale bezettingvan schoolgebouwen, voor zowel onderwijs als maatschap-pelijke activiteiten.
Meerjaren Investeringsprogramma SocialeAccommodaties (MIPSA) Het Maatschappelijk Investeringsprogramma SocialeAccommodaties (MIPSA) is een programma waarin hetstadsdeel aangeeft wat er de komende jaren moet gebeu-ren om de sociale voorzieningen goed of beter te huisves-ten. Het MIPSA laat zien welke investeringen nodig zijn omhet aanbod van sociale accommodaties op peil te houdenen bouwt voort op de stedelijke afspraken die zijn vastge-legd in het Programma Maatschappelijk Investeringen(PMI).
In het MIPSA 2011-2020 stelt de stadsdeelraad in 2011voor de komende tien jaar de omvang van de investerin-gen in maatschappelijk vastgoed vast. Investeringen in hetfysieke programma voor brede-schoolgebouwen wordenook gedaan in het kader van het MIPSA. Op basis van denormbedragen kan uitsluitend de onderwijshuisvesting wor-den bekostigd en niet het sociaal/maatschappelijke deel.Dekking van de laatstgenoemde kosten moet via hetMIPSA worden geregeld.
Naast het geven van een zo compleet mogelijk beeld vande behoefte aan en het gebruik van het maatschappelijkvastgoed in het stadsdeel maakt het MIPSA het namelijkmogelijk om aanspraak te doen op een bijdrage vanuit hetProgramma Maatschappelijke Investeringen (PMI). Het PMIis in feite een stedelijke subsidie waaruit het onrendabeledeel van de investering in maatschappelijk vastgoed kan
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 71
worden gefinancierd. Hierdoor kunnen we dit vastgoedtegen maatschappelijk aanvaardbare tarieven exploiteren.
Samenvattend, kunnen investeringen in het sociaal/maat-schappelijke deel van schoolgebouwen niet uit onderwijs-huisvestingsmiddelen bekostigd worden, maar alleen uithet Programma Maatschappelijke Investeringen gedektworden.
JOOSTDe gemeente Amsterdam, het stadsdeel, de schoolbestu-ren en de instellingen hebben ieder hun eigen taken enverantwoordelijkheden bij het onderwijsbeleid. Hierbij ishet stadsdeel verantwoordelijk voor de samenhang tussende verschillende voorzieningen op het terrein van jeugd.Deze samenwerking krijgt concreet gestalte op basis vande lokale educatieve agenda en in het verplichte op over-eenstemming gerichte overleg tussen schoolbesturen enlokale overheid (DLO).
De lokale educatieve agenda is stedelijk vastgelegd in‘Jong Amsterdam 2’ 2010-2014’. Dit beleid heeft als missie“Kinderen en Jongeren kunnen zich optimaal ontwikkelenom volwaardig en verantwoordelijk te participeren in desamenleving.’’
Vervolgens vertaalt elk stadsdeel de stedelijke afsprakennaar de lokale situatie. Oost heeft inmiddels met Jong Oost (afgekort JOOST) denieuwe jeugdagenda voor de periode 2011 tot 2014 vast-gesteld. Hierin staan afspraken die het stadsdeel, deschoolbesturen en de welzijns-, kinderopvang- en jeugd-zorginstellingen samen hebben gemaakt. De stadsdeelraadzal JOOST medio 2011 vaststellen. Naast de inhoudelijkeonderwerpen, is in JOOST de Visie Sociaal Domein (VSD)verwerkt.
De speerpunten van JOOST zijn, naast het tegengaan vanarmoede, het bevorderen van:■ een succesvolle Schoolloopbaan;■ zorg;■ brede talentontwikkeling;■ een uitdagende leer-, leef en woonomgeving.
Speerpunt 1. Succesvolle Schoolloopbaan Een succesvolle schoolloopbaan heeft de hoogste priori-teit. Alle activiteiten voor JOOST hebben tot doel omschooluitval te voorkomen en het behalen van een start-kwalificatie te stimuleren.Kinderen gaan naar kwalitatief goede (brede) scholen, dieeen centrale positie in de wijk hebben en een passend aan-bod bieden voor kinderen en ouders. Goed onderwijs vindtplaats in scholen die hiervoor optimaal en flexibel zijn inge-richt.
Voorschool en de wet OKEEen succesvolle schoolloopbaan begint met een goedestart. Kinderen die hier voor zijn geïndiceerd kunnen vanaf2,5 jaar naar de voorschool. De Wet Ontwikkelingskansen
door Kwaliteit en Educatie (Wet OKE) is sinds 1 augustus2010 in werking. De ambitie van deze wet is dat degemeente alle kinderen die dat nodig hebben voorschool-se educatie aanbiedt. Hierdoor krijgen kinderen met eentaalachterstand sindsdien een speciaal onderwijsprogram-ma op peuterspeelzalen. De gemeente draagt eveneenszorg voor voldoende kwalitatief goede voorzieningen (inaantal en spreiding) op deze voorscholen en heeft eeninspanningsverplichting om alle doelgroepkinderen te latendeelnemen aan de voorschool. De wet OKE versterkt ver-der de regierol van de gemeente in het onderwijsachter-standenbeleid door hen te verplichten om met de school-besturen afspraken te maken over de doorlopende leerlijnnaar de vroegschool.
De verplichting van de wet OKE om alle doelgroeppeuterste bereiken, heeft forse consequenties voor het stadsdeel.We hebben namelijk een inspanningsverplichting voor eenbereik van 636 doelgroeppeuters en een capaciteit vanminimaal 848 doelgroepplekken. Voor Oost betekent diteen uitbreiding op zeer grote schaal van circa 300 voor-schoolplekken voor ongeveer evenveel doelgroepkinde-ren. Deze uitbreiding leidt ook tot een verhoging van hetaantal vroegscholen. Ook in andere stadsdelen is vaaksprake van een grote toename. Daarom is in Amsterdambesloten om deze uitbreiding gefaseerd in te voeren, in deperiode 2011-2012.
Stedelijk is door de gezamenlijke schoolbesturen en dewethouder Onderwijs afgesproken dat alle basisscholen inAmsterdam een voorschools programma in gaan voeren.Dit betekent dat aan alle basisscholen in stadsdeel Oostvoorschoolse educatie gekoppeld moet zijn, in of in denabijheid van de school. Per schoollocatie zal wordenbekeken wat dit betekent voor de huisvesting. Is deschoollocatie niet geschikt of niet toereikend dan wordtgezocht naar een ruimte in de buurt, bijvoorbeeld in eennabijgelegen buitenschoolse opvang of een kinderdagver-blijf waar een voorschools programma geboden kan wor-den.
Daarnaast wil de minister van OC&W op korte termijnbeginnen met pilots, waarbij kinderen vanaf drie jaar opschool starten. Onduidelijk is nog hoe dat er precies uitgaat zien. In Amsterdam wordt onderzocht of het mogelijkis om dit via de huidige voorscholen te regelen. Deze pilotszouden vanaf september 2011 van start moeten gaan.
Brede schoolIn het stadsdeel zijn kwalitatief goede (brede) scholen dieeen centrale positie in de wijk hebben en een passend aan-bod bieden, dat is gericht op onderwijs, zorg, opvang entalentontwikkeling voor kinderen, ouders en buurtbewo-ners. Een brede school biedt toegankelijke en goede voor-zieningen voor kinderen, jongeren en gezinnen, met deschool als middelpunt.
Brede scholen werken inhoudelijk samen met andere instel-lingen, zoals kinderopvangorganisaties, welzijnswerk en
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 72
zorgpartners. De vorm en de mate waarin dat gebeurt, isafhankelijk van de lokale behoefte, mogelijkheden enomstandigheden. Het doel van de brede scholen is om deontwikkelingskansen van kinderen te vergroten. Een anderdoel kan zijn het bieden van een doorlopende, en opelkaar aansluitende, opvang. Onlangs is het Stedelijk KaderBrede School vastgesteld, waarin staat dat het primaat vande brede school en de regie op de uitvoering van activitei-ten in de brede school bij het schoolbestuur ligt.
De introductie van brede scholen leidt tot een multifunctio-nele toepassing van gebouwen. Dit vraagt om een adequa-te planning en een duidelijk beheer, dat vooraf met allegebruikers wordt afgestemd. Als er behoefte is aan debouw van een brede school met extra ruimtes, moet hetmaatschappelijke gedeelte bekostigd te worden uit anderefinancieringsbronnen dan onderwijsgelden. Dit staat ook inhet MIPSA. Deze alternatieve bekostiging is essentieel omde financiën beheersbaar en overzichtelijk te houden.
Segregatie en toelatingsbeleidDe schoolbesturen zijn primair verantwoordelijk voor hetonderwijs. Daarnaast is er een aantal maatschappelijke the-ma’s dat de school en zijn omgeving kan beïnvloeden. Degezamenlijke schoolbesturen in Amsterdam, verenigd inhet Breed Bestuurlijk Overleg Primair Onderwijs (BBO),hebben in dit kader uitgesproken dat zij hun verantwoorde-lijkheid zullen nemen om segregatie in het onderwijs tebeperken. Het stadsdeel kan de schoolbesturen dus aan-spreken op deze maatschappelijke verantwoordelijkheid.
In het kader van het convenant ‘Kleurrijke Basisscholen’loopt op dit moment op IJburg de pilot ‘Sámen naarschool op IJburg’. De hieraan deelnemende schoolbestu-ren willen hiermee bereiken dat alle basisscholen eenafspiegeling zijn van de populatie van de gehele wijkIJburg. Zij hebben hiervoor gezamenlijke uitgangspuntengeformuleerd over de maximale omvang van de basisscho-len. Zo is er een uniforme toelatingsprocedure met eenmaximale hoeveelheid kansrijke en kansarme kinderen opeen school (respectievelijk 15 à 20% en 85 à 80%). Ook zijner afspraken gemaakt over de spreiding van kinderenafkomstig uit zogenaamde ‘multiproblemgezinnen’ over descholen en over het invoeren van passend onderwijs voorkinderen met speciale hulpvragen. De pilot wordt medio2011 afgerond.
Ook in de Watergraafsmeer is er extra aandacht voor plaat-sing van leerlingen op de scholen. Hoewel er in dit gebiedvoldoende onderwijsaanbod is, zijn verschillende scholenzodanig populair dat er geloot moet worden voor debeschikbare leerlingenplaatsen. Over de toelatingsproce-dures, de momenten van aanmelding en de loting bestaatechter onduidelijkheid bij de ouders. Op verzoek van hetstadsdeel hebben de desbetreffende schoolbesturen ditsamen besproken. Dit heeft ertoe geleid dat er overeen-stemming is bereikt over de volgende zaken:de doelstellingen voor een projectopdracht; het vaststellen van een uniforme plaatsingssystematiek;
het bepalen van de maximale schoolgrootte en de omvangvan het voedingsgebied voor de scholen in deWatergraafsmeer; het bieden van helderheid aan ouders door een goed com-municatie-instrument.
Op verzoek van de desbetreffende schoolbesturen en hetstadsdeel heeft de Dienst Maatschappelijke Ontwikkelingtot eind 2011 een projectleider beschikbaar gesteld diegaat bewaken of, en zo ja hoe, bovengenoemde zakenkunnen worden uitgevoerd. Of ook anti-segregatiebeleidvan deze aanpak onderdeel zal uitmaken, is een discussiedie op langere termijn gevoerd zal worden.
Uit de rapportage van O&S over segregatie in het onder-wijs van december 2010 blijkt namelijk dat in het stadsdeelop zes scholen sprake is van segregatie op basis vanafkomst en op vijf scholen van segregatie op basis van ach-terstand. Drie scholen vallen in beide categorieën. Opveertien scholen is dus sprake van segregatie. De desbetreffende schoolbesturen hebben echter aange-geven voor deze scholen voorlopig geen extra inspannin-gen te doen die specifiek gericht zijn op het tegengaanvan segregatie. Zij willen wél dat kinderen in gemengdewijken ook zoveel mogelijk naar gemengde buurtscholengaan. Om dat te bereiken, ligt de prioriteit echter niet ophet tegengaan van segregatie, maar op het verbeteren vande kwaliteit van de scholen. Hierdoor wordt het voor alleouders aantrekkelijk om voor een buurtschool te kiezen.Daarnaast worden ouderinitiatieven om segregatie tegente gaan als waardevol beschouwd. Buiten de genoemdescholen zijn er nog vier scholen die een postcodebeleidhanteren omdat zij te veel aanmeldingen ontvangen.Omdat dit buurtscholen zijn, krijgen leerlingen uit de buurtbij aanmelding voorrang.
Het is belangrijk dat er in een buurt scholen met verschil-lende onderwijsprofielen aanwezig zijn, zodat ouders eenbewuste keuze kunnen maken. Hoewel dit in de uitvoeringin bepaalde gebieden lastig kan zijn, blijft het dus ook inde toekomst wenselijk om ouders keuzemogelijkheden tebieden voor een school waarvan het onderwijskundig con-cept het beste past bij hun kind.
Bataviasschool (Zij-instromers-opvang)Basisschoolleerlingen die korte tijd in Nederland zijn en deNederlandse taal onvoldoende beheersen, worden opge-vangen in de zij-instroom-opvanglocaties in Amsterdam.Eén daarvan staat in het stadsdeel. Na maximaal anderhalfjaar intensieve taalprogramma’s stromen leerlingen doornaar een reguliere basisschool. De in- en uitstroom vanleerlingen vindt gedurende het gehele schooljaar plaats,waardoor de samenstelling van een groep gedurende eenschooljaar steeds wisselt. In Oost is de zij-instromerslocatiede Bataviaschool. Dit is een dislocatie van basisschoolOlympus, waar de leerlingen formeel staan ingeschreven.In februari 2011 waren dat er 64. De Bataviaschool is sindsaugustus 2010 samen met twee lesgroepen van DeEvenaar gehuisvest in het schoolgebouw van De Evenaar
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 73
en krijgt daar permanente huisvesting.
Speerpunt 2. ZorgOuders zijn primair verantwoordelijk voor het opvoeden enhet opgroeien van hun kinderen. Alle ouders en kinderenkrijgen vroegtijdige ondersteuning en zorg. In de school ofin de directe nabijheid van de school is ruimte beschikbaarvoor schoolmaatschappelijk werk, schoolgezondheidszorgen een schooltandarts.
Speerpunt 3. Brede talentontwikkelingKinderen en jongeren moeten hun talenten breed kunnenontwikkelen. In Amsterdam zijn er vier talentgroepen: sport& bewegen, kunst & cultuur, natuur & techniek en commu-nicatie & media. Zoals we al in het kader van de brede school aangaven,moeten activiteiten in het kader van brede-talentontwikke-ling aangeboden worden in een doorgaande leerlijn. De
activiteiten vinden daarom direct na schooltijd plaats, inhet schoolgebouw of in locaties in de directe nabijheid vande school.
Speerpunt 4. Uitdagende leer-, leef- en woonomgevingEen uitdagende leer, leef- en woonomgeving is een omge-ving waar kinderen buiten kunnen spelen en waar er voorkinderen en jongeren voldoende mogelijkheden zijn om tesporten. Ook moeten er voldoende onderwijsmogelijkhe-den zijn. Hiervoor is het noodzakelijk om schoolgebouwente realiseren die inhoudelijk en functioneel op hun takentoegerust zijn en die voldoen aan de hedendaagse eisenop het gebied van binnenklimaat en duurzaamheid.Schoolgebouwen zijn ook na schooltijd beschikbaar voorandere activiteiten. Schoolpleinen zijn veilig en toegankelijken worden gebruikt als openbare speelplekken. Ook deinrichting van een veilige schoolomgeving en veilige fiets-en looproutes heeft een relatie met onderwijshuisvesting.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 74
A In- en uitstroom leerlingen
Bijlage II Prognoses
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 75
B Prognoses per gebied
Leerlingenontwikkeling basisscholen Indische buurt
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
As-Siddieq
Coen, Jan Pietersz.
Flevoparkschool
Evenaar, De
Waaier, De
Valentijn
Insulinde
2011 1.361 100% 2016 1.224 -10% 2021 1.207 -11% 2026 1.123 -17%
Bron: Leerlingprognose SISA/DMO maart 2011, o.b.v. teldatum 1-10-2010
1. Indische buurt
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 76
Leerlingenontwikkeling basisscholen Oostelijk Havengebied
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Kleine Kapitein, De
Piet Hein
Achthoek, de
MontessorischoolZeeburg, 8eRietlanden, De
2011 1.941 100% 2016 1.841 -5% 2021 1.685 -13% 2026 1.517 -22%
Bron: Leerlingprognose SISA/DMO maart 2011, o.b.v. teldatum 1-10-2010
2. Oostelijk Havengebied
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 77
Leerlingenontwikkeling basisscholen Oost
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Kraal, Brede school De
Pinksterbloem, de
Dapper, De
Kaap, De
Aldoende
Coligny, Louise de
Kraanvogel, De
Linnaeus
Barbara, Sint
2011 2.134 100% 2016 2.143 0% 2021 2.198 +3% 2026 2.122 -1%
Bron: Leerlingprognose SISA/DMO maart 2011, o.b.v. teldatum 1-10-2010
3. Oost
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 78
Leerlingenontwikkeling basisscholen Watergraafsmeer
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Meer, De
Montessorischool 5e,Nevenvestiging
Montessorischool, 5e
Lidwina, St.
Frankendael
WatergraafsmeerseSchoolvereniging
2011 2.001 100% 2016 2.115 +6% 2021 2.226 +11% 2026 2.279 +14%
Bron: Leerlingprognose SISA/DMO maart 2011, o.b.v. teldatum 1-10-2010
4. Watergraafsmeer
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 79
Leerlingenontwikkeling basisschool Overamstel 1
0
100
200
300
400
500
600
700
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal
leer
lin
gen
Overamstel 1
2013 10 100% 2016 185 +1839% 2021 424 +4140% 2026 623 +6130%
Bron: Prognose basisgeneratie Overamstel, O+S 2010
5. Overamstel
Start leerlingontwikkeling in 2013. Berekening leerlingen basisonderwijs op basis van de basisgeneratie, verminderd met7% (uitstroom naar het speciaal onderwijs). Uitstroom naar andere gebieden met 11% (cijfer uitstroom naar andere gebie-den stadsdeel Oost 2009).
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 80
Leerlingontwikkeling basisschool Zeeburgereiland
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
Jaar
Aan
tal
leer
lin
gen
BS RI Oost
Buiten ZBE
2013 12 100% 2016 85 +608% 2021 287 +2292% 2026 359 +2892%
Bron: Bevolking, prognose basisgeneratie RI-Oost op het Zeeburgereiland, november 2010
6. Zeeburgereiland
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 81
Leerlingenontwikkeling basisscholen IJburg
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
4.500
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Willibrord
Zuiderzee, de AlgemeenBijzondere Basiss
Steigereiland,Montessorischool
Poseidon, de
Podium, Het
Olympus
Laterna Magica
Daltonschool Neptunus
Archipel, de
2011 2.809 100% 2016 4.174 +49% 2021 3.321 +18% 2026 2.715 -3%
Bron: Prognose Monitor basisonderwijs eerste fase IJburg, O+S, januari 2011, aantallen 2011: leerlingen
teldatum 1-10-2010
7. IJburg I
Onderstaand overzicht is op basis van de Monitor basisonderwijs eerste fase IJburg van O+S januari 2011. De aantallen in2011 zijn de werkelijke leerlingen op teldatum 1-10-2010.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 82
2011 10.246 100% 2016 11.766 +15% 2021 11.347 +11% 2026 10.466 +2%
Bron: Leerlingprognose SISA/DMO maart 2011, o.b.v. teldatum 1-10-2010
Leerlingenontwikkeling basisscholen stadsdeel Oost
9.000
9.500
10.000
10.500
11.000
11.500
12.000
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal
leer
lin
gen
Totaal Oost
8. Totaal
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 83
C Prognoses per denominatie
In het stadsdeel zijn er basisscholen van zes verschillendeschoolbesturen. Naast het openbaar onderwijs, dat onder verantwoordelijk-heid valt van STAIJ (de Stichting tussen Amstel en IJ), zijner verschillende besturen van het bijzonder onderwijs inOost actief.Dit zijn ABSA (de Stichting Algemene BijzondereScholengroep Amsterdam), ASKO (AmsterdamseStichtingen voor Katholiek Onderwijs), AMOS(Amsterdamse Oecumenische Scholengroep), KBA(Stichting voor katholiek, protestants-christelijk en intercon-fessioneel primair onderwijs Amsterdam) en StichtingIslamitische school Amsterdam.
Het ministerie van OC&W heeft een beleidswijziging op demateriële bekostiging uitgevoerd, die als gevolg heeft dathet leerlingenaantal van alle scholen van een schoolbestuurde omvang van de vergoeding bepaalt die een schoolbe-
stuur ontvangt. Dit gegeven maakt het dus belangrijk voorschoolbesturen om per denominatie de leerlingenontwikke-ling te bekijken, vanwege de relatie met de bekostigingdoor het Rijk. Met het oog op de gemiddelde schoolgroot-te (waarbij ook andere scholen onder hetzelfde bestuurworden meegeteld en een schoolbestuur kleinere scholentoch in stand kan houden), is het namelijk relevant ominzicht te hebben in de prognose per denominatie.Daarnaast verwachten we dat met name in de beheerge-bieden het leerlingenaantal zal teruglopen. Dit maakt hetgoed monitoren hiervan noodzakelijk.
Het aandeel van de leerlingen in het openbaar onderwijsten opzichte van het bijzonder onderwijs neemt de komen-de jaren licht toe.
Vanwege het grote aantal scholen voor openbaar onderwijsis dit weergegeven per gebied.
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 84
1. Openbaar onderwijs
1.1 Indische buurt en Oostelijk Havengebied
Leerlingenontwikkeling openbaar basisonderwijs Indische buurt en Oostelijk Havengebied
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Coen, Jan Pietersz.
Flevoparkschool
Evenaar, De
Kleine Kapitein, De
MontessorischoolZeeburg, 8e
Leerlingenontwikkeling openbaar onderwijs Oost
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
1.800
2.000
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Kraal, Brede schoolDePinksterbloem, de
Linnaeus
Dapper, De
Kaap, De
Aldoende
1.2. Oost
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 85
1.3 Watergraafsmeer en Overamstel
Leerlingenontwikkeling openbaar basisonderwijs Watergraafsmeer en Overamstel
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Meer, De
Montessorischool 5e,Nevenvestiging
Montessorischool, 5e
Overamstel 1
Leerlingenontwikkeling openbaar onderwijs IJburg I en Zeeburgereiland
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
1.800
2.000
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
BS RI Oost
Laterna Magica
Steigereiland,MontessorischoolOlympus
1.4 IJburg I en Zeeburgereiland
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 86
2. RK-basisonderwijs
3. PC/Oecumenisch basisonderwijs
Leerlingenontwikkeling basisscholen rooms-katholiek basisonderwijs stadsdeel Oost
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en Archipel, de
Willibrord
Achthoek, de
Lidwina, St.
Waaier, De
Barbara, Sint
Leerlingenontwikkeling PC/oecumenisch basisonderwijs stadsdeel Oost
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Poseidon, de
Daltonschool Neptunus
Rietlanden, De
Valentijn
Insulinde
Coligny, Louise de
Frankendael
Kraanvogel, De
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 87
5. Islamitisch basisonderwijs
4. Algemeen bijzonder basisonderwijs
Leerlingenontwikkeling algemeen bijzonder basisonderwijs stadsdeel Oost
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
1.800
2.000
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Podium, Het
Zuiderzee, de AlgemeenBijzondere Basiss
Piet Hein
WatergraafsmeerseSchoolvereniging
Leerlingenontwikkeling islamitisch basisonderwijs stadsdeel Oost
180
185
190
195
200
205
210
215
220
225
230
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
As-Siddieq
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 88
6. Totaal, openbaar en bijzonder onderwijs
Leerlingenontwikkeling openbaar en bijzonder onderwijs stadsdeel Oost
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
Jaar
Aan
tal l
eerl
ing
en
Bijzonder onderwijs
Openbaar onderwijs
Bron: Leerlingprognose SISA/DMO maart 2011, o.b.v. teldatum 1-10-2010
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 89
C. Herkomst leerlingen: leerlingen in woongebied naar school?
1. Indische buurt
Basisschoolleerlingen wonend in Indische BuurtM31 en M32, totaal 1.926 (oktober 2010)
59,4%
40,6%
In gebied op school Buiten gebied op school
Bron: SISA/DMO, telling 1-10-2010
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 90
2. Oostelijk Havengebied
Basisschoolleerlingen wonend in Oostelijk HavengebiedM33, totaal 1.702 (oktober 2010)
90,1%
9,9%
In gebied op school Buiten gebied op school
Bron: SISA/DMO, telling 1-10-2010
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 91
3. Oost
Basisschoolleerlingen wonend in OostM27 t/m M30 totaal 1.416 (oktober 2010)
76,4%
23,6%
In gebied op school Buiten gebied op school
Bron: SISA/DMO, telling 1-10-2010
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 92
4. Watergraafsmeer
Basisschoolleerlingen wonend in WatergraafsmeerM55 t/m M57 totaal 1.876 (oktober 2010)
84,7%
15,3%
In gebied op school Buiten gebied op school
Bron: SISA/DMO, telling 1-10-2010
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 93
5. Overamstel
(in 2009 nog geen scholen in Overamstel/Omval)
Basisschoolleerlingen wonend in Overamstel/De Omval (M 58, totaal 33, oktober 2009)
in gebied op school (0%)
buiten gebied op school (100%)
Bron: SISA/DMO, telling 1-10-2009
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 94
Basisschoolleerlingen wonend op Zeeburgereiland (M34, totaal 14, oktober 2009)
in gebied op school (0%)
buiten gebied op school (100%)
Bron: SISA/DMO, telling 1-10-2009
6. Zeeburgereiland
(idem, geen scholen op Zeeburgereiland in 2009)
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 95
Basisschoolleerlingen wonend op IJburg (M 35 en M 51, totaal 2.472, oktober 2009)
in gebied op school (92,0%)
buiten gebied op school (0,8%)
Bron: SISA/DMO, telling 1-10-2009
7. IJburg I
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 96
D. Herkomst leerlingen scholen in gebied
1. Indische buurt
Herkomst leerlingen basisscholen Indische Buurt
Oost
Indische Buurt
Oostelijk Havengebied
Watergraafsmeer
IJburg
Overamstel
Centrum
West
Nieuw-West
Zuid
Noord
Zuidoost
Buiten Amsterdam
Scholen
12ZY Insulinde 155 11,4%13FR Valentijn 183 13,5%16JU Waaier, De 231 17,0%18QN Evenaar, De 19 1,4%19CH Flevoparkschool 298 22,0%20ZG Coen, Jan Pietersz. 246 18,1%23HR As-Siddieq vest. Oost 226 16,7%
1.358 100,0%
Herkomst leerlingen Indische Buurt
OOST Oost 64 4,7%IB Indische Buurt 1.145 84,3%OHG Oostelijk Havengebied 42 3,1%WGM Watergraafsmeer 24 1,8%IJB IJburg 23 1,7%OVA Overamstel 0 0,0%A Centrum 7 0,5%E West 4 0,3%F Nieuw-West 9 0,7%K Zuid 15 1,1%N Noord 11 0,8%T Zuidoost 3 0,2%
Buiten Amsterdam 11 0,8%1.358 100,0%
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 97
2. Oostelijk Havengebied
Herkomst leerlingen basisscholen Oostelijk Havengebied
Oost
Indische Buurt
Oostelijk Havengebied
Watergraafsmeer
IJburg
Overamstel
Centrum
West
Nieuw-West
Zuid
Noord
Zuidoost
Buiten Amsterdam
Scholen
13PN01 Rietlanden, De 140 7,2%22LE Montessorischool Zeeburg, 8e 504 26,0%23PJ Achthoek, de 722 37,3%27PT Piet Hein 399 20,6%27YK Kleine Kapitein, De 172 8,9%
1.937 100,0%
Herkomst leerlingen Oostelijk Havengebied
OOST Oost 21 1,1%IB Indische Buurt 216 11,1%OHG Oostelijk Havengebied 1.533 79,2%WGM Watergraafsmeer 7 0,3%IJB IJburg 37 1,9%OVA Overamstel 0 0,0%A Centrum 68 3,5%E West 12 0,6%F Nieuw-West 3 0,2%K Zuid 1 0,1%N Noord 24 1,3%T Zuidoost 6 0,3%
Buiten Amsterdam 8 0,4%1.937 100,0%
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 98
3. Oost
Herkomst leerlingen basisscholen Oost
Oost
Indische Buurt
Oostelijk Havengebied
Watergraafsmeer
IJburg
Overamstel
Centrum
West
Nieuw-West
Zuid
Noord
Zuidoost
Buiten Amsterdam
Scholen
04ST Barbara, Sint 124 5,8%09ZI Kraanvogel, De 171 8,1%12CE Coligny, Louise de 152 7,2%18UR Aldoende 323 15,2%19AI Zuidaap, De 110 5,1%19AQ Dapper, D 305 14,3%20SJ Linnaeus 250 11,8%20TV Pinksterbloem, de 378 17,8%20ZH Zuidraal, Brede school De 313 14,7%
2.126 100,0%
Herkomst leerlingen Oost
OOST Oost 21 1,1%IB Indische Buurt 216 11,1%OHG Oostelijk Havengebied 1.533 79,2%WGM Watergraafsmeer 7 0,3%IJB IJburg 37 1,9%OVA Overamstel 0 0,0%A Centrum 68 3,5%E West 12 0,6%F Nieuw-West 3 0,2%K Zuid 1 0,1%N Noord 24 1,3%T Zuidoost 6 0,3%
Buiten Amsterdam 8 0,4%1.937 100,0%
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 99
4. Watergraafsmeer
Herkomst leerlingen basisscholen Watergraafsmeer
Oost
Indische Buurt
Oostelijk Havengebied
Watergraafsmeer
IJburg
Overamstel
Centrum
West
Nieuw-West
Zuid
Noord
Zuidoost
Buiten Amsterdam
Scholen
08CA Watergraafsmeerse Schoolvereniging 308 15,4%11LY Frankendael 178 8,9%17AC Lidwina, St. 443 22,2%20TW00 Montessorischool, 5e 468 23,4%20TW01 Montessorischool 5e, Nevenvestiging 123 6,2%20YG Meer, De 476 23,9%
1.996 100,0%
Herkomst leerlingen Watergraafsmeer
OOST Oost 183 9,2%IB Indische Buurt 108 5,4%OHG Oostelijk Havengebied 3 0,2%WGM Watergraafsmeer 1.588 79,5%IJB IJburg 12 0,6%OVA Overamstel 2 0,1%A Centrum 8 0,4%E West 1 0,1%F Nieuw-West 1 0,1%K Zuid 15 0,8%N Noord 8 0,4%T Zuidoost 11 0,5%
Buiten Amsterdam 57 2,9%1.996 100,0%
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 100
5. IJburg I
Herkomst leerlingen basisscholen IJburg
Oost
Indische Buurt
Oostelijk Havengebied
Watergraafsmeer
IJburg
Overamstel
Centrum
West
Nieuw-West
Zuid
Noord
Zuidoost
Buiten Amsterdam
Scholen
27LT Olympus 385 13,7%27NP Daltonschool Neptunus 360 12,8%27NV Willibrord 431 15,4%27PU Zuiderzee, de Algemeen Bijzondere Basiss 278 9,9%28BA Steigereiland, Montessorischool 511 18,2%29RV Podium, Het 421 15,0%29UA Laterna Magica 232 8,3%29XF Archipel, de 166 5,9%30BB Poseidon, de 23 0,8%
2.805 100,0%
Herkomst leerlingen IJburg
OOST Oost 17 0,6%IB Indische Buurt 26 0,9%OHG Oostelijk Havengebied 17 0,6%WGM Watergraafsmeer 10 0,4%IJB IJburg 2.672 95,2%OVA Overamstel 0 0,0%A Centrum 6 0,2%E West 10 0,3%F Nieuw-West 3 0,1%K Zuid 15 0,5%N Noord 12 0,4%T Zuidoost 7 0,3%
Buiten Amsterdam 11 0,4%2.805 100,0%
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 101
OO
ST1
De
Kraa
nvog
elVe
rbou
win
g ni
euw
e ve
rbou
win
gho
og16
loka
len
VVE
oude
rkam
erA
MO
Spl
an v
an a
anpa
k,
Voor
bere
idin
gju
l-11
okt-
11de
c-11
jan-
12au
g-12
nieu
wbo
uw
V&G
J&O
loca
tie L
aing
'sBS
O K
DO
div
br
ede
scho
ol€3
.000
.000
AG
IN
ekst
raat
ruim
ten
prog
ram
ma
2D
e Ka
apVe
rvan
gend
eni
euw
bouw
hoog
10 lo
kale
nVV
E o
uder
kam
erST
AIJ
plan
van
aan
pak,
In
itiat
ief
okt-
11m
ei-1
2se
p-12
nov-
12au
g-14
nieu
wbo
uwV&
GRO
&D
nieu
wbo
uwBS
O d
iv ru
imte
nlo
catie
/mas
sa€3
.593
.388
J&O
stud
ie, b
rede
sloo
pA
GI
scho
ol p
rogr
amm
a€3
00.0
00
3G
ymza
al
Borg
en h
uur
over
eenk
omst
mid
del
aug-
11kl
okuu
rO
vere
enko
mst
A
mst
elca
mpu
sgy
mca
paci
teit
verg
oedi
ngH
vA
WAT
ERG
RAA
FSM
EER
4D
alto
n de
Mee
rN
ieuw
bouw
bre
de
nieu
wbo
uwho
og19
loka
len
div
STA
IJU
itvoe
ring
jan-
12ni
euw
bouw
V&
GA
GI
scho
ol J
eruz
alem
€5.7
00.0
005
WSV
Verb
ouw
ing
loca
tieve
rbou
win
gho
og14
loka
len
BSO
Espr
itpl
an v
an a
anpa
kVo
orbe
reid
ing
jun-
11se
p-11
nov-
11ja
n-12
aug-
12ve
rbou
win
gV&
GJ&
OA
rtze
nius
weg
€2.9
15.0
00A
GI
6O
verlo
opge
bouw
A
anpa
ssin
gen
loca
tie
verb
ouw
ing
hoog
10 lo
kale
nBS
OSt
adsd
eel
Voor
bere
idin
gm
rt-1
2ap
r-12
jun-
12ju
l-12
aug-
12ve
rbou
win
gV&
GJ&
OC
oper
nicu
sstr
aat
€100
.000
AG
I 7
Lidw
ina
Verb
ouw
ing
loca
tie
verb
ouw
ing
hoog
6 lo
kale
nA
SKO
plan
van
aan
pak
Initi
atie
fju
l-11
sep-
11no
v-11
jan-
12au
g-12
aank
oop
enV&
GJ&
OA
anko
op
Lina
eush
ofve
rbou
win
gA
GI
voor
mal
ige
€1.6
00.0
00kl
eute
rsch
ool
Mar
ia G
oret
tido
or s
tads
deel
8Li
dwin
aN
ieuw
bouw
ni
euw
bouw
hoog
12 lo
kale
nBS
OA
SKO
plan
van
aan
pak,
In
tiatie
fok
t-11
mei
-12
sep-
12no
v-12
aug-
14ni
euw
bouw
P&P
/RO
&D
depe
ndan
ce
loca
tie/m
assa
€2.9
71.7
64V&
GJ&
OD
on B
osco
stud
ie, i
nspr
aak
gron
dA
GI
€150
.000
9Fr
anke
ndae
lN
ieuw
bouw
nieu
wbo
uwho
og10
loka
len
VVE
oude
rkam
er
AM
OS
plan
van
aan
pak,
Initi
atie
f ja
n-12
jul-1
2fe
b-13
jun-
13au
g-14
nieu
wbo
uwP&
P /
RO&
D(re
serv
erin
gBS
Olo
catie
/mas
sa€2
.539
.464
V&G
6 lo
kale
n en
stud
ie, i
nspr
aak,
sloo
pJ&
Ogy
m)
bred
e sc
hool
€100
.000
AG
I pr
ogra
mm
a10
Dep
enda
nce
Verw
ijder
en
bouw
rijp
mid
del
6 lo
kale
n St
adsd
eel
Voor
bere
idin
gja
n-12
kost
en-n
eutr
aal
Kave
l blij
ftD
alto
n de
Mee
rtij
delij
ke
mak
enge
rese
rvee
rdhu
isve
stin
gen
voor
evt
.ni
euw
bouw
depe
ndan
ce5e
Mon
teso
rri
11Lo
catie
mog
elijk
ein
richt
ing
laag
Stad
sdee
lva
stst
elle
nin
itiat
ief
mrt
-12
dekk
ing
derd
en
Mog
elijk
perm
anen
te
Tijd
elijk
e in
richt
ing
tijde
lijke
inric
htin
gSc
hool
tuin
enni
euw
bouw
lo
catie
depe
ndan
ce
Arc
him
edes
plan
tsoe
n5e
Mon
tess
ori
Arc
him
edes
plan
tsoe
n
Nummer
Project
Omschrijving
Type project
Prioriteit
ProgrammaOnderwijs
ProgrammaMipsa
Bouwheer
Bestuurlijkeopdrachtvaststellen
Fase
Kadersgereed
Ontwerpgereed
Aanbesteding
Start uitvoering
Oplevering
Financiën
Projectleidingstadsdeel
Betrokkenafdelingen
Opmerkingen
Bijl
age
III P
roje
cten
lijst
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 102
IJBU
RG13
Late
rna
Mag
ica/
Opl
ever
ing
nieu
wbo
uwho
og16
+ 1
0BS
O K
DO
Stad
sdee
lok
t-11
nieu
wbo
uwSp
ectr
umlo
kale
n€7
.466
.109
dubb
ele
gym
gron
d€8
80.0
3414
t IJ4
9Ve
rbou
win
gve
rbou
win
gho
og30
loka
len
VVE
BSO
Stad
sdee
lPl
an v
an a
anpa
kVo
orbe
reid
ing
apr-1
1m
ei-1
1ju
n-11
jul-1
1au
g-11
verb
ouw
ing
V&G
€300
.000
15D
e A
rchi
pel/
Nie
uwbo
uw 2
ni
euw
bouw
hoog
20 lo
kale
nVV
E BS
OSt
adsd
eel
conf
orm
DB
O
ntw
erp
okt-
10de
c-11
jan-
12m
ei-1
2au
g-13
nieu
wbo
uwV&
GD
e Po
seid
onsc
hole
n on
der 1
dak
gym
zaal
besl
uit a
pril
2011
€6.0
35.2
66
16Ti
jdel
ijke
Verw
ijder
enbo
uwrij
pmak
hoog
14 lo
kale
nSt
adsd
eel
aug-
11ko
sten
-vo
orzi
enin
gen
gehu
urde
uni
ts
neut
raal
IJbu
rg k
avel
49b
17Ti
jdel
ijke
Verw
ijder
en u
nits
m
idde
l10
loka
len
Stad
sdee
lno
v-11
dekk
ing
DM
Ovo
orzi
enin
gen
eige
ndom
IJbu
rg k
avel
49b
18Ka
ntoo
rpan
dBe
perk
te a
anpa
ssin
gen
hoog
aug-
11ja
arlij
kse
huur
Joha
n H
uijs
enst
raat
afst
emm
en m
et
gem
. €17
6.00
0D
e Ke
y
19M
onte
ssor
iVe
rbou
win
gve
rbou
win
gho
og7
loka
len
BSO
Stad
sdee
lPl
an v
an a
anpa
kIn
itiat
ief
apr-1
1m
ei-1
1ju
n-11
jul-1
1au
g-11
verb
ouw
ing
V&G
stre
ven
2011
Stei
gere
iland
depe
ndan
ce€3
00.0
00m
ogel
ijk la
ter
ZEEB
URG
EREI
LAN
D20
Pilo
t Nie
uwe
Nie
uwbo
uw
nieu
wbo
uwho
og10
loka
len
VVE,
BSO
, KD
O,
Stad
sdee
lPl
an v
an a
anpa
kIn
itiat
ief
jun-
11de
c-11
feb-
12au
g-12
jan-
13ni
euw
bouw
V&G
Scho
len,
hui
sves
ten
gym
zaal
buur
tfun
ctie
€4.5
00.0
00na
ar v
raag
OV
ERA
MST
EL21
Scho
ol S
TAIJ
Nie
uwbo
uwni
euw
bouw
hoog
16 lo
kale
nBS
Oon
twik
ke-
Voor
bere
idin
gau
g-14
nieu
wbo
uwP&
P /
V&G
gym
zaal
laar
/ S
TAIJ
€4.1
06.3
18
OV
ERD
RAC
HTE
N B
OU
WEN
22Lo
uise
de
Col
igny
Ove
rdra
cht g
ebou
wm
idde
lok
t-11
onze
ker
23Sp
ectr
umO
verd
rach
t geb
ouw
mid
del
okt-
11Kr
aaip
anst
aat
24Za
aier
sweg
Ove
rdra
cht g
ebou
wla
agau
g-14
25Fr
anke
ndae
lO
verd
rach
t geb
ouw
laag
aug-
1626
Java
plan
tsoe
n 17
-19
Ove
rdra
cht g
ebou
who
ogau
g-11
OO
STEL
IJK
HA
VEN
GEB
IED
12D
e Sc
hijf
Verb
ouw
ing
verb
ouw
ing
hoog
34 lo
kale
nBS
OSt
adsd
eel
Plan
van
aan
pak
Voor
bere
idin
gok
t-11
jan-
12m
rt-1
2ju
l-12
aug-
12ve
rbou
win
gV&
Gaa
ntal
€1.3
00.0
00w
erkz
aam
hede
nui
tvoe
ren
in 2
011
Nummer
Project
Omschrijving
Type project
Prioriteit
ProgrammaOnderwijs
ProgrammaMipsa
Bouwheer
Bestuurlijkeopdrachtvaststellen
Fase
Kadersgereed
Ontwerpgereed
Aanbesteding
Start uitvoering
Oplevering
Financiën
Projectleidingstadsdeel
Betrokkenafdelingen
Opmerkingen
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 103
ABSA: __________________________________________________Stichting Algemene Bijzondere ScholengroepAMOS: _________________________________________________Amsterdamse Oecumenische ScholengroepASKO: __________________________________________________Amsterdamse Stichting voor katholiek onderwijsBBO: ____________________________________________________Breed Bestuurlijk Overleg Primair OnderwijsBVO: ____________________________________________________Bruto vloeroppervlakDLO: ____________________________________________________Decentraal Lokaal OverlegDMO: ___________________________________________________Dienst Maatschappelijke OntwikkelingIB: ______________________________________________________Indische BuurtIHP: _____________________________________________________Integraal Onderwijshuisvestingslan 2011-2015 KBA: ____________________________________________________Stichting voor katholiek, protestants-christelijk en
interconfessioneel onderwijs AmsterdamMIP:_____________________________________________________MeerjareninvesteringsplanMIPSA: __________________________________________________Meerjareninvesteringsprogramma Sociale AccommodatiesOC&W:__________________________________________________Onderwijs, Cultuur & WetenschappenOHG: ___________________________________________________Oostelijk HavengebiedOLP: ____________________________________________________OnderwijsleerpakketO&S: ____________________________________________________Bureau Onderzoek en StatistiekPMI _____________________________________________________Programma Maatschappelijke InvesteringenPVE:_____________________________________________________Programma van EisenRI-Oost: _________________________________________________Deelgebied van ZeeburgereilandSTAIJ: ___________________________________________________Stichting Samen tussen Amstel en IJVerordening MFG: ________________________________________Verordening Materiële en Financiële gelijkstellingVNG:____________________________________________________Vereniging Nederlandse GemeentenVSD: ____________________________________________________Versterking Sociaal DomeinVVE: ____________________________________________________Voor-en vroegschoolse educatieWet OKE:________________________________________________Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en EducatieWPO: ___________________________________________________Wet op het Primair OnderwijsWSV: ___________________________________________________Watergraafse Schoolvereniging
Bijlage IV Lijst met afkortingen
Integraal Onderwijshuisvestingsplan 2011 - 2015 104
Top Related