1
ZORGVRAAG ‘SCHOOLRIJPHEID’
DE WAARDE VAN TOETERS & KONTRABAS BINNEN DE HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
Donderdag 11 december 2008IVO BERNAERTS
Lessius Hogeschool
Departement Toegepaste Psychologie
Antwerpen
2
VASTSTELLINGEN
Tijdens de schoolrijpheidstest raakt Céline in paniek. Ze moet allerlei opdrachten uitvoeren en heeft hiervoor een stapeltje papieren gekregen. Er wordt weinig uitleg gegeven en zij is gewend om alles een paar keer aan de juf te vragen. Nu lijkt het ieder voor zich en al haar klasgenoten zijn stil aan het werk. Céline voelt zich plotseling niet zo goed en ze begint te huilen. ‘Juf, ik heb buikpijn’.
Uit Litière, M. (2008). Juf, mag ik vervaren. Schoolrijpheid . Als het kleuteren voorbij is. Lannoo: Tielt.
3
VASTSTELLINGEN04-03-2008de toetertest geen test van onze claxon van de auto maar een test op school om het kunnen van een kleuter van de derde kleuterklas te testen.
Ik had er tot voor kort nog nooit van gehoord maar nu weet ik er alles van. In september werd Yeline een eerste maal getest en vorige week een tweede maal. Ze was super enhousiast en alles was heel goed gegaan. Een beetje overmoed? Gisteren was het oudercontact met de juf en de zorgjuf. Papa was de gelukkige om naar school te gaan.
Bij zijn thuiskomt was hij heel wat minder enthousiast dan Yeline toen ze na de 'toetertest' haar verhaal deed. Ze was bij de 'zwakke' van de klas. Had niet zo goed gepresteerd en de juf zou haar en nog een paar anderen de komende maanden apart nemen om extra aandacht aan de oefeningen te besteden. Zo is ze voorbereid op de 'contrabastest' eind mei. Je kan je best voorstellen dat ik me heel triestig voelde en ook eens met de zorgjuf wilde praten. Dat ze niet de beste van de klas is dat kan ik best aanvaarden maar ik maakte me toch wel heel ongerust over het resultaat.
Dus deze ochtend vroeg ik de directeur voor een afspraak. Niet nodig, je kan meteen naar juf Ann. De juf legt me alles heel fijn uit en stelt me gerust. Het was allemaal zo slecht niet, ze had heel veel dingen heel goed gedaan maar de oefeningen waar de meeste punten mee te verdienen waren die had ze net niet goedgedaan.Raamvensters en voorbereidende krullen om te leren schrijven. Dus heeft ze 64 punten op tachtig. Ik stond aan de grond genageld. 64 punten op 80 en dan krijg je als beoordeling 'zwak'. Had ze 1 punt meer gehad dan was ze matig. En met 8 punten meer 'goed'. Maar dan heb je wel al 72 op 80. De juf zei dat ze een hele strenge beoordeling hanteren,... ja dat is niet gelogen.
Dus al bij al heeft ze het niet slecht gedaan, behalve op twee onderdelen. De grootste reden van haar 'zwakke' presteren is vooral haar achterstand in leeftijd. Ze is van 26-12-2002 en zit bij kindjes in de klas die al in januari en februari verjaren. Dus Yeline is net 5 jaar oud en ze zit bij kindjes die nu al 6 jaar zijn. Dat is dus bijna een heel jaar verschil. Ze moeten nu eenmaal allemaal van het zelfde geboortejaar in het 1ste leerjaar aankomen. Dus als Yeline 6 dagen later was geboren , dan zat ze nu pas in de tweede kleuterklas. Ze zal dus de komende jaren heel flink moeten opletten, leren en vooral de hulp van mama en papa aanvaarden om haar door het eerste en tweede leerjaar te helpen.
En dat is nu net het probleem thuis. Ze kan alles en weet alles. Geen uitleg nodig. Een meisje met pit en karakter. Deze ochtend had ze een hele emotionele driftbui toen ze hoorde dat de test toch niet zo goed was. Dat kon niet. Ze had alles heel goed gedaan en vlug. En dat laatste was dus net niet de bedoeling. Ik ben dus blij dat ik de zorgjuf heb gesproken en dat Yeline er bij was. Nu weet ze dat ze wat vaker hulp moet vragen en vooral willen aannemen. En voor de rest hoeven we ons geen zorgen te maken. Ze komt er ook...
Nu vraag ik me af of er onder jullie ook zijn die al met de toetertest in contact zijn gekomen? En of jullie ook met probleem van een eindejaar jarige zitten? Of maak ik me nu gewoon zorgen als mama?
Link belevenissen - de toetertest
4
VASTSTELLINGEN
door babbelkont op 12 feb 2007, 13:31
M'n dochter haalde 78/80 voor haar toetertest, naar ik vrijdag op de oudercontact vernam. Prima, volgens de juf, maar ik zou eigenlijk wel eens willen weten hoe zich dat verhoudt tegenover de andere derde kleuters. En ik durf het aan de schoolpoort aan niemand te vragen.
Hoe zat dat bij jullie (nu schoolgaande) kinderen? Welke score haalden zij? Kennen jullie de gemiddelde of minimale score voor de toetertest? Was dat resultaat bij jullie een voorbode voor de resultaten in de lagere school?
5
VASTSTELLINGEN
4841
18 16 14 113 3 3 2 30
102030405060
Toe
ters
Kon
trab
as
Rek
envo
orw
aard
en
LVS
Cito
Kin
dvol
gsys
teem
Obs
erva
ties
Geh
euge
npro
ef
Sig
naal
lijst
vei
ligov
erst
eken
TA
L(-K
)
INT
AK
And
ere
Instrumenten voor schoolrijpheid
6
VASTSTELLINGEN
43
23 23
15 1512 10
63 3 3 3 2 2 2 2
7
05
101520253035404550
Inte
llige
ntie
onde
rzoe
k(W
PP
SI-R
of W
ISC
-III)
Obs
erva
tiege
geve
ns
Kon
traba
s
Toet
ers
Oud
erge
prek
Rek
envo
orw
aard
en
Ges
prek
kle
uter
leid
(st)e
r
Inte
llige
ntie
onde
rzoe
k(S
ON
-R)
Inte
llige
ntie
onde
rzoe
k(M
OS
)
CB
CL
MD
O
LVS
Cito
Kin
dvol
gsys
teem
Eig
ensc
hool
rijph
eids
onde
rzoe
k
Sig
naal
lijst
en
Woo
rdvl
othe
id
And
ere
Diagnostische fase: wat gebruik je?
7
SCHOOLRIJPHEID ALS ZORGVRAAG
Een complex begrip
Geen momentopname, maar een proces
Steeds een interactie tussen kind & omgeving
te algemene omschrijving als zorgvraag
Belang van een professionele diagnostische aanpak!
8
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
INTAKEFASE STRATEGIEFASE ONDERZOEKSFASE
INDICERINGSFASE
ADVIES- EN INTERVENTIEFASE
TOETERS
KONTRABAS
9
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
INTAKEFASE
KINDFACTOREN OMGEVINGSFACTOREN
- Positieve ingesteldheid
- Sociale, emotionele en morele ontwikkeling
- Motorische ontwikkeling
- Zintuiglijke ontwikkeling
- Taalontwikkeling
- Cognitieve leerontwikkeling (spel, taak- en werkhouding, voorbereidende leervaardigheden, intelligentie, …)
- Ontwikkeling van de zelfsturing
- Lichamelijke factoren
Context thuis
Context school
TOETERS
KONTRABAS
10
Geschiedenis van TOETERS & KONTRABAS
Toetsboekje voor taal-, reken- en schrijfvaardigheden Opvolger (paralleltoets) van TONKL (PMS-Halle)PMS-werkgroep Basisonderwijs Vlaams-Brabant (1990)Normeringsgroep kleuters Haacht, Aarschot, Leuven (1995)Uitgegeven door VCLB Keerbergen-Haacht
11
Wat is TOETERS?
Onderzoek naar de (deel)vaardigheden voor het lezen, schrijven en rekenen Taalvaardigheden gebaseerd op het basisfunctiemodel / deelleerprocessenRekenvaardigheden: tellen, wiskundige termen en conservatie11 subtests ondergebracht in vier schalen
Visuele waarneming Auditieve waarneming Wiskunde Visuo-motoriek
12
Wat is KONTRABAS?
Onderzoek naar de (deel)vaardigheden voor het lezen, schrijven en rekenen Taalvaardigheden gebaseerd op het basisfunctiemodel / deelleerprocessenHertestingstest na TOETERSVoorbereidende rekenvaardigheden9 subtests ondergebracht in drie schalen
Visuele waarneming Auditieve waarneming Visuo-motoriek (raamfiguren)
13
Waarom TOETERS & KONTRABAS?
Gebruiksvriendelijk
Herkenbare oefeningen en te koppelen aan het eigenlijke lees-, schrijf- en rekenproces (= hoge face-validiteit)
Nadruk op observatie van taakgerichtheid en werkhouding
In de lijn van vroegtijdige ontwikkelingsbegeleiding
MAAR …
14
TESTDIAGNOSTIEKSCREENINGSTESTEN Toeters & Kontrbas
VALIDITEIT BETROUWBAARHEID
NORMEN
HANDLEIDING
BEOORDELING VZW CAP-VADEMECUM: onvoldoende
15
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEKPROJECTTOETERS (2002-2004)
KONTRABAS (2006-2008)
1. Onderzoeksgroep
* TOETERS (2002-2003) 628 kleuters (307 meisjes en 321 jongens) uit 16 scholen (regio Haacht)
* TOETERS (2003-2004) 219 leerlingen 1ste leerjaar (114 jongens /105 meisjes ) (gestratificeerde steekproef)
* KONTRABAS (2006-2007) 145 leerlingen (70 jongens en 75 meisjes ) uit vijf a-select gekozen scholen in de
provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant + criteria ( Nederlands als moedertaal; niet overzitten of kampen met autismespectrumstoornis, gehoorsstoornissen of ernstige medische aandoeningen.
* KONTRABAS (2007-2008): 141 leerlingen gestart (67 jongens en 74 meisjes ) uit 10 a-select gekozen scholen in de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant + criteria ( Nederlands als moedertaal; niet overzitten of kampen met autismespectrumstoornis, gehoorsstoornissen of ernstige medische aandoeningen.
16
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEKPROJECTTOETERS (2003-2004)
KONTRABAS (2005-2007)
2. Procedure:
- stap 1 : checklist LVS voor de scholen
- Stap 2 : dossieranalyse per kind
- stap 3 : Toeters, Kontrabas, rapportcijfers en checklist
oordeel leerkracht
17
PSYCHOMETRISCHE ONDERZOEKSGEGEVENSTOETERS
Statistische controle gegevens
Algemene betrouwbaarheid (interne consistentie) : TOETERS : cronbach’s Alpha = .86 (voldoende tot goed)
Voor de vier schalen afzonderlijk (visueel, auditief, rekenen en raamfiguren): rond .70 (behoorlijk)
Per subtests: uiteenlopende resultaten (van zeer lage tot behoorlijk) Significante samenhang tussen de vier geconstrueerde schalen Factoranalyse:
- één grote component - geen afgelijnde schalen- geen afgelijnde subtesten
18
PSYCHOMETRISCHE ONDERZOEKSGEGEVENSKONTRABAS
Statistische controle gegevens
Algemene betrouwbaarheid (interne consistentie) : KONTRABAS : cronbach’s Alpha = .87 (voldoende tot goed)
Voor de drie schalen afzonderlijk : visueel (.67), auditief (.83) en raamfiguren (. 82)
Per subtests: uiteenlopende resultaten (van zeer lage tot behoorlijk) Significante samenhang tussen de drie geconstrueerde schalen Factoranalyse: - één grote component
- geen afgelijnde schalen- geen afgelijnde subtesten
19
PSYCHOMETRISCHE ONDERZOEKSGEGEVENS KONTRABAS
20
PSYCHOMETRISCHE CONCLUSIESTests of Betw een-Subjects Effects
2,355a 3 ,785 11,551 ,000 ,185
7,210b 3 2,403 28,025 ,000 ,355
3,741c 3 1,247 40,231 ,000 ,441
28,732 1 28,732 422,827 ,000 ,734
20,392 1 20,392 237,786 ,000 ,608
28,776 1 28,776 928,304 ,000 ,859
,898 1 ,898 13,208 ,000 ,079
3,018 1 3,018 35,194 ,000 ,187
1,166 1 1,166 37,619 ,000 ,197
,278 1 ,278 4,089 ,045 ,026
,573 1 ,573 6,676 ,011 ,042
,639 1 ,639 20,630 ,000 ,119
,440 1 ,440 6,481 ,012 ,041
,898 1 ,898 10,475 ,001 ,064
,639 1 ,639 20,630 ,000 ,119
10,397 153 ,068
13,121 153 ,086
4,743 153 ,031
143,000 157
133,000 157
148,000 157
12,752 156
20,331 156
8,484 156
Dependent VariableLVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
LVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
LVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
LVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
LVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
LVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
LVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
LVS wiskunde
LVS spelling
LVS lezen
SourceCorrected Model
Intercept
Kontrabas
Toeters
Toeters &Kontrabas
Error
Total
Corrected Total
Type III Sumof Squares df Mean Square F Sig.
Partial EtaSquared
R Squared = ,185 (Adjusted R Squared = ,169)a.
R Squared = ,355 (Adjusted R Squared = ,342)b.
R Squared = ,441 (Adjusted R Squared = ,430)c.
21
PSYCHOMETRISCHE CONCLUSIES
Discriminant analyseDiscriminant analyse
LVS SPELLING M1
LVS LEZEN M1
LVS WISKUNDE M1
ZONE D - E
ZONE A-B-C
80,4 % JUIST GECLASSIFICEERD
93,1% JUIST GECLASSIFICEERD
76,1% JUIST GECLASSIFICEERD
TOETERS
KONTRABAS
22
ONDERZOEKSGEGEVENS 2003-2004
januari-maart april-juni juli-september oktober-december
leeftijdscategorie
68
69
70
71
72
73
Ge
mid
de
lde
71,09
72,4
70,32
69,57
70,9
70,74
68,28
68,16
Geslacht
jongen
meisje
Toeters Totaal
23
ONDERZOEKSGEGEVENS 2008
24
ONDERZOEKSGEGEVENS 2008
25
BESLUIT
TOETERS & KONTRABAS geschikte screeningsinstrumenten in de diagnostische cyclus Beiden geschikt voor hypotheseformulering.Past binnen het diagnostisch onderwijzen (van Parreren)Instrument kaderen in een totaalactieplan (oordeel ouders, kleuterleidster, observatieschalen, testdiagnostiek…)Goede uitgangsbasis voor een gesprek met ouders Totaaluitslag TOETERS & KONTRABAS = vrij betrouwbare risico-indicatie voor voorbereidende vaardigheden lezen, schrijven & wiskunde maar ontoereikend als beslissingsinstrumenten.Afzonderlijke schalen niet betrouwbaar genoeg voor handelingsplanning
26
27
28
TAAK VAN HET CLB
Ondersteuning scholen bij implementatie van Toeters en Kontrabas in het zorgbeleid
o Afname
o Gebruik van de normen
o Analyse en interpretatie van de resultaten
o Formulering van hypothesen
o Ondersteuning bij het oudergesprek
29
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
ONDERZOEKSFASE
Hypothesen toetsen = beantwoorden van de (gerichte) onderzoeksvragen- Positieve ingesteldheid
- Sociale, emotionele en morele ontwikkeling
- Motorische ontwikkeling
- Zintuiglijke ontwikkeling
- Taalontwikkeling
- Cognitieve leerontwikkeling (spel, taak- en werkhouding, voorbereidende leervaardigheden, intelligentie, …)
- Ontwikkeling van de zelfsturing
- Lichamelijke factoren
- Schoolcontext
- gezinscontext
Selectie van kwaliteitsvol testinstrumentariumCOTAN / CAP-vademecum VZW
30
Psychodiagnostisch Centrum Lessius
Het Psychodiagnostisch Centrum beheert een testotheek en is actief op het vlak van toegepast wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot psychodiagnostiek
Verder verleent het Psychodiagnostisch Centrum praktische en inhoudelijke medewerking aan Multidisciplinair Diagnostisch Centrum voor Leerstoornissen (MDCL) van de Lessius Hogeschool
31
een ruime collectie van psychologische tests, observatieschalen, vragenlijsten en programma's gericht op diagnostiek
komt aan bod in de verschillende practica, keuzevakken, stage en scriptie
ook ter inzage voor externe medewerkers, oud-studenten en stagementoren
Testotheek
32
testadaptatie en psychometrische oppuntstelling staan hierbij centraal
coördinatie of participatie in onderzoeksprojecten ligt vooral in de aanpassing en hernormering van diagnostische instrumenten aan een Vlaamse populatie
Toegepast wetenschappelijk onderzoek
33
Dienstverlening
Naar aanleiding van recent ontwikkeld testmateriaal voor Vlaanderen organiseren we jaarlijks workshops
Wij heten u van harte welkom in Lessius!
Top Related