STAGE BIJ JINS KANMAAR IS GEEN MUST

ZETELTIJD BIJ GIVERS:DO’S EN DON’TS

BEREID JE KAMP VOORMET BUITENLANDSKAMP.BE

P. 10

P. 12

P. 28

zeswekelijks tijdschrift VOOR LEIDING & jins

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw, Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen - zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd aug & sept) - Afgiftekantoor: Gent X • P409371

JRG 39

FEB 2015

4

6

8 24

22

10 26

12 28

14

16

18

20

30

32

33

34

36

Graag gedaanDienst in actie.

Al doende lerenSamen en speels?

Zeteltijd bij giversDo’s en don’ts.

Stage bij jins kan maar is geen must.

Het Akabecongres De resultaten.

Leiding motiverenMaak het duidelijk,

persoonlijk en sfeervol.

Belonen helptBeter dan straffen.

Pipi en kakaPraat erover

met je kapoenen.

Een vzwis soms een goed idee.

Brede SchoolWat heb je er aan als scoutsgroep?

De Vliegende HollanderHoe maak je het?

Met de Uitwijker op padGouw Opsinjoor en Gouw Noordzee.

Buitenlandskamp .beIdeaal om je buitenlands kamp voor te bereiden.

Een kant-en-klaar bosspelVoor de hele groep.

Groep onder de loepEvalueer de kwaliteit van jullie werking.

Ik was erbijTech-X-treme, Themadag Kabelbaan, International Day …

Vrienden voor het levenSamen luisteren naar de regen op een tentzeil.

Deze pagina is van ...Scouts Sint-Arnout uit Tiegem.

Joost Crauwels De givers tijdens hun totemisatie in een ruïne met uitzicht over de hele vallei.

De givers van Scouts, Gidsen & Akabe Lint

Bernard Van Durme De leiding en foeriers van het jongverkennerkamp, zomer 2014 in Gouvy.

Jongverkennerkamp van Scouts Sint-Joris

Evelien De Jonghe De leiding probeert samen met de plaatselijke brandweer de onder water gelopen tenten te redden tijdens een nat, maar toch fantastisch kamp.

De leiding van Akabe ‘t Rakkersnest

Sam Deklerck Tijdens hun afgelopen zomerkamp gingen de jins van Scouts Lichtervelde onder andere naar Wenen. Schloss Schönbrunn moest uiteraard bezocht worden.

De jins van Scouts Lichtervelde

William Van Rossum De jonggivers kregen een workshop ‘How to survive a Scouts camp?’. Op het programma stond sjorren, EHBO en veilig een vuur maken.

De jonggivers van Scouts Ukkel

Elien Vandensteen De leiding kijkt nauwlettend toe hoe de leden, na een goede voorbereiding, hun patrouillehoeken rechtzetten. Ingrijpen doen ze pas als het nodig is, een portie zelfstandigheid is ook een troef.

Scouts en Gidsen Haegepoorters uit Destelbergen

#beeldig

OPROEP: Wil je graag een foto van je groep, tak of medeleiding op deze pagina van Over & Weer? Bezorg ons dan je foto’s via scoutsengidsenvlaanderen.be/fotodropper. Graag met naam van de fotograaf, groepsnaam, een korte uitleg over de activiteit en in een zo hoog mogelijke resolutie.

scoutsgidsenvl@scoutsgidsenvlscoutsengidsenvlaanderen

In}Leiding KapoenenZoek je info over wat je moet doen als je kapoen het toilet gemist heeft? Of wat je moet doen met een kapoen die een pamper draagt?

In het hoofdstuk “Oeps.. toilet gemist” in het tak-boekje “In}Leiding Kapoe-nen en Zeehondjes” vind je er alles over.

Tent vol ... pipi en kaka?!?

4

Elke maand publiceren we een uitspraak van een kapoen die ons hartelijk heeft laten lachen, of even heeft vertederd. Spreekt je moeder nog altijd over iets dat jij er als zesjarige ooit uitflapte? Ligt iedereen in het leiderslokaal op de grond van het lachen met wat één van de kapoenen onlangs zei? Alle hilarische uitspraken zijn meer dan welkom op kapoenen@scoutsengidsenvlaanderen.be of op fb.com/commissariaatkapoenenzeehondjes. Op dat adres mag je ons ook bestoken met alle vragen, problemen en suggesties.

Uitspraak van de maand

5

In}Leiding Kapoenen: basiswerk over in leiding staan bij kapoenen en zeehondjes• te koop in elke Hopperwinkel voor 3,5 euro.

SCOUTSENGIDSENVLAANDEREN.BE Inkapoenenleiding

TEKST: Geëngageerde Tragopaan (Wim Govaerts) | FOTO: Sabine De Schutter | kapoenen@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/commissariaatkapoenenzeehondjes

Uit het leven gegrepen Na een weekend klaagde kapoen Victor over buikkrampen. Na een bezoek aan de dokter bleek hij zijn stoelgang een heel weekend te hebben opgehouden. Toen zijn moeder hem vroeg waarom, bleek het te gaan om een misverstand.

Op het eerste kapoenenweekend hadden we als thema ‘hotel’. Elke leider, leidster of foerier nam een deel van de rondleiding op zich. Zelf was ik wc-madam dus overliep ik de afspraken over het gebruik van het sanitair.

Helemaal opgedoft verwelkomde ik de hotelgasten in de twee toiletruimtes en waszaal. Bij de urinoirs vertelde ik dat dit de jongenstoiletten waren, de meisjestoiletten bestonden uit vijf wc’s. Daarnaast hadden we ook nog vier douches.

Uiteindelijk bleek dat Victor zijn grote boodschap had opgehou-den omdat ik had verteld dat de wc-potten de meisjestoiletten waren. Hij dacht dat hij die als jongen niet mocht gebruiken.

Ik heb toen geleerd om goed op te letten met wat en hoe ik iets uitleg aan kinderen. Gelukkig wordt het woord ‘verstoppertje’ sindsdien nog enkel gebruikt in verband met een supertof spelletje ...

Bruno de Naegel, oud-scout Scouts Sint-Gerulfus uit Drongen

Opdracht voor de leiding• Lees het gedicht zo smakelijk mogelijk voor aan je

kapoenen. Ze zullen gieren van het lachen.

• Als je er nog een schepje bovenop wil doen, laat dan één leider of leidster het gedicht voorlezen en laat iemand anders het uitbeelden. Je kan ook aan de kapoenen vragen om het uit te beelden.

• Vraag de kapoenen naar hun ervaringen met toilet-ten. Wat is een goed toilet en wat een slecht? En heb-ben ze al eens kaka of pipi gedaan op een vreemde plek, toen er geen toilet in de buurt was bijvoorbeeld? Er komen zeker en vast leuke verhalen naar boven.

• Vraag de kapoenen wat ze van het toilet op de scouts vinden. En vraag eens wat ze denken dat ze moeten doen als ze een ongelukje hebben.

Avontuur in het bosOp een dag liep een kapoen vrolijk door het bos,langs bomen en struiken en over het zachte mos.

Hij genoot van zijn tocht en huppelde, maar toen begon zijn buikje wat raar te doen.

Hij voelde gerommelHij wist wat het was.“Ik moet kaka doen en misschien ook nog een plas!”

De kapoen dacht diep na En keek in het rond.Maar hij zag geen WC, enkel bomen en grond.

Grrmbl en grol klonk toen door het bos.“Ai het is dringend!”, die knoop moet hier los.

Snel zocht hij een pleken liet zijn broek zakken hij hurkte in ‘t bosen begon toen te …

Een drolletje hier,Een drolletje daar. Een plasje van niksen hops hij was klaar.

Aah, dat had zijn buikje echt deugd gedaan.Maar hoe kwam hij hier nu weer vandaan?

Zo op zijn hurken alleen in het bosZonder WC-papier en zijn kak in het mos.

“Ik kan mijn broek aandoen zodat niemand het ziet.Of ik gebruik van die blaadjes. Hopelijk prikken ze niet.”

Hij veegde zijn poep af.En stond vrolijk rechten heeft toen zijn kakjeheel lief “dag” gezegd.

Verruim de wereldDe wereld van kabouters en (zee)welpen is nog erg klein: thuis, klasgenootjes, vrienden, de scouts. Maar de interesse in de grotere wereld groeit. Soms vangen ze al eens iets op uit het nieuwsbericht of horen ze hun ouders commen-taar geven op het wereldnieuws. En soms spreken ze jou daar op aan: “Er is oorlog in een ver land”, “Veel kinderen hebben geen eten” of “Opa gaf geld aan een vreemde man op straat”. Het houdt sommige acht- tot elfjarigen bezig. Als je voelt dat zoiets leeft bij je leden, praat er dan over in groep. Maak duidelijk dat ook zij mensen kunnen helpen en dat dat ook kan met kleine dingen. Zien ze het zitten om iets te ondernemen? Ga dan aan de slag!

Op verkenningBekijk samen met je medeleiding de acties en goede doelen van vandaag. En kies op de raads-rots met de welpen en kabouters één doel. Begin met een helder probleem. Maak het niet te moeilijk. Zoek er een beetje extra informatie over op, zodat je kan antwoorden als je leden nog vragen hebben. Je moet niet altijd voor grote, bekende organisaties kiezen. Er bestaan ook projecten dichter bij huis zoals Spullenhulp of Poverello.

InspraakJe kan als leiding een ideaal project vinden en dat voorleggen aan je leden. Of laat de kabouters en welpen kiezen uit twee of drie projecten, zo hebben ze vanaf het begin mee inspraak. Neem

contact op met de organisatie en vraag hoe je als scoutsgroep kan steunen. En nodig iemand van de organisatie uit op een vergadering om over hun project te vertellen. Zo krijgt zo’n project ook echt een gezicht voor je leden.

Wirwar van ideeenBrainstorm even met je leden over hoe jullie kunnen helpen. Stuur op tijd bij, want kabouters en welpen hebben veel fantasie en het is na-tuurlijk wel de bedoeling dat zo’n project slaagt. Bedenk daarna samen met je leden één (haalba-re) opdracht die je kan uitvoeren. Bijvoorbeeld:• geld inzamelen door soep te verkopen,• kleren verzamelen,• zelf iets met je leden knutselen.

Ga niet met je leden flyers bussen of pamfletten uitdelen. Maak er een concrete uitdaging van voor heel de groep. Zorg er ook voor dat de verant-woordelijkheid bij jullie als leiding blijft liggen. En geef de welpen/kabouters concrete taakjes die ze alleen of in groep kunnen uitvoeren.

OpvolgingWanneer jullie iets gekozen hebben, is het tijd voor actie. Spreek een datum af en maak duidelijk wat jullie gaan doen. Wacht er ook niet te lang mee en kom regelmatig op het onder-werp terug. Geef je leden regelmatig een stand van zaken, bijvoorbeeld in het begin van een vergadering. Kabouters en welpen zijn vaak nieuwsgierig naar hoe het nu met hun project is gesteld. Het kan hen ook buiten de scouts bezig-houden en op ideeën brengen.Gewoon af en toe zeggen: “Deze week hebben we al zoveel ingezameld.” laat je leden zien dat het vooruitgaat en de welpen/kabouters zullen ook minder vragen stellen tijdens de vergade-ringen.

UitvoeringZorg ervoor dat zoveel mogelijk kabouters en welpen erbij kunnen zijn als jullie in actie schie-ten. Zo’n project kan de verbondenheid in de groep snel vergroten en het is iets waar ze lang trots op kunnen zijn. Laat ook de buitenwereld weten dat jullie als scoutsgroep een goed doel steunen. Want hoe cliché het ook klinkt, mensen appreciëren het als scouts zich belangeloos inzetten, zeker als ze nog zo jong zijn als kabou-ters en welpen.

Belangeloos in de jungleSommige scouts- en gidsengroepen steken de handen uit de mouwen om goede doelen te steunen. Jullie ook?

TEKST: Michael Van Craen | FOTO: Jeroen Broeckx | kabouterswelpen@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/kabouterswelpen

6 7

Hieronder vind je een aantal projecten die je op ideeën kunnen brengenpetitsriens.bepoverello.bebroederlijkdelen.bevredeseilanden.besos-kinderdorpen.be

Als een welp of kabouter de jonggi-vertak binnenstapt, is dat vaak met zowel goesting als schrik. Want als eerstejaars jonggivers komen er veel nieuwe dingen op je af: voor het eerst op tentenkamp, je eigen potje leren koken, leren sjorren en dan is er nog de tweedaagse, waar je moet kunnen kaartlezen en je weg vinden. Gelukkig weet jij als leider en leidster dat het vaak vanzelf komt. Want al doende leren is simpel. Tenminste als je er genoeg ruimte voor maakt. Plan dus genoeg speelse momenten waarin alle jonggivers op een actieve manier de kans krijgen om te leren.

TechniekenTijdens het scoutsjaar leren jonggivers al doende heel wat technieken. Dat zal zeker nuttig zijn op kamp, maar ze leren daardoor ook zelf-standig en in groep werken, problemen oplossen en hun grenzen verleg-

verliezen per patrouille. Door ze in het lokaal een eigen patrouillehoek te laten inrichten of een patrouille-T-shirt te laten ontwerpen, stimuleer je de sfeer. Toch is het ook goed om de jonggivers ook in andere groepjes dan de patrouilles te laten samenwerken en spelen. Jonggivers hebben ook vrienden in de rest van de tak en zo komt de patrouille niet los te staan van de grotere groep.

InspraakHet is belangrijk dat je leden zich goed voe-len. Pas dan staan ze echt open om nieuwe dingen te leren. En je jonggivers inspraak geven helpt daarbij. Geef ze ook hier tijd en ruimte om te leren: in groep beslissen, elkaars mening respecteren en gevoe-lens erkennen.Organiseer regelmatig een jonggiver-raad waarin je het zeilen en reilen van de tak bespreekt. En geef ieder-een de kans om zich uit te spreken. Jonggivers kunnen voorstellen doen voor nieuwe activiteiten

of dingen die ze

gen. Hou de leermomenten speels en laat de jonggivers alles zelf doen, zo

leren ze het snelst en blijft het leuk.

Leren doen we in groepLeren in groep heeft veel voordelen: je leert van elkaar en je kan elkaar helpen. Bovendien leren jonggivers in hun pa-trouilles ook samenwerken: ze bele-ven samen avonturen, leren luisteren naar elkaar, komen op voor zichzelf en elkaar en leren elkaar waarde-ren. Tijdens het jaar en vooral op kamp nemen ze in hun patrouille meer en meer verantwoordelijk-heid op.

Jonggivers gaan in patrouilles op tocht, op technie-kenweekend en winnen of

graag willen leren. Of sta samen stil bij hoe het tot nu toe verlopen is. Hoe waren de

activiteiten? Hoe is de sfeer? Ook afspraken maken behoort tot de mogelijkheden. De eerste keer zal het niet meteen vlot verlopen. Maar na een tijdje wordt het een meer-waarde in je groep.

Aan de slagEn nu is het aan jou. Leren blijft een belangrijk element van scouting. Denk maar even terug aan wat jij allemaal leerde binnen scouting. Of wie je zou zijn, mocht scouting geen deel van je leven zijn geweest. Het vormt ons, het bepaalt wie we zijn en wat we doen. Het is dus ook onze taak om hier als leiding oog voor te heb-ben. En gun jezelf als lei-ding ook genoeg kansen om te leren en fouten te maken. Zolang we het (naar oude jaarleuze) maar gewoon doen!

Leren is hun tweede natuurJonggivers leren bij de scouts veel meer dan ze zelf soms denken: een bed sjorren, een tent rechtzetten of een kaart lezen. Ze leren het zomaar, door het te doen, door het te zien en door de juiste tips van elkaar en hun leiding.

TEKST: Kevin De Wael | FOTO: Floor Bruggeman | jonggivers@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/hierleefteenjonggiver

8 9

Uit of in de zetelHet is niet altijd gemakkelijk om givers uit de zetel te krijgen. En het moet ook niet per se: zeteltijd kan bij givers ook erg waardevol zijn. Enkele do’s en don’ts.

TEKST: Eva Bens | FOTO’S: Jozefien Van Huffel & Joris Bulckens | givers@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/gidsenverkenners

DO• Zorg voor activiteiten die aansluiten

bij de interesses van je givers: een jamsessie voor de muziekliefhebbers, een levende voetbaltafel laten sjorren door de voetbalfans, een quiz over hun favoriete tv-show…

• Bied givers nieuwe en unieke erva-ringen: een stadsspel in een onbeken-de stad, een dagtocht met originele tochttechnieken, een uitdaging om hun sjortechnieken op de proef te stellen.

• Wees zelf enthousiast. Wat jij uitstraalt zal door de groep opgepikt worden.

• Geef de givers verantwoordelijkheid. Laat een patrouille een activiteit in elkaar steken voor de ander givers. Geef hen inspraak over het soort acti-viteiten dat ze zeker willen doen tijdens het jaar. Maak regelmatig tijd vrij voor projectwerking.

DO• Neem tijd om ‘hot topics’ te bespreken:

relaties, de actualiteit. Givers hebben daar een mening over En dat kan boeiende gesprekken opleveren. Geen idee hoe je hieraan moet beginnen? Givers apprecië-ren van tijd tot tijd ook rustige activiteiten als een film zien, gezelschapsspelletjes spelen, bijbabbelen …

• Geef je givers na de activiteit de kans om even bij te babbelen. En zet je erbij, zo blijf je op de hoogte van wat er leeft bij je givers.

• Zorg dat givers zich thuis voelen in hun lo-kaal en dat ze daar op hun gemak kunnen zitten. Richt bijvoorbeeld samen met hen het lokaal in.

DON’T• Laat givers niet eerst gaan zitten

om ze daarna aan te sporen voor een actief spel . Zorg dat ze meteen bij aankomst in de activiteit onder-gedompeld worden. Achteraf is er natuurlijk wel tijd om bij te babbelen.

• Verwacht niet dat givers elke week even enthousiast zijn. Als een acti-viteit in jouw ogen tegenvalt, probeer dan te ontdekken wat de givers goed of minder goed vonden.

DON’T• Blijf niet elke week in de zetel plak-

ken. Voorzie uitdagende activiteiten en de givers zullen vanzelf wel uit hun zetel komen.

• Blijf geen hele namiddag stilzitten, ook al ben je bezig met gesprekken, brainstorms of evaluatie. Gebruik tussendoor een methodiek waarbij ze uit de zetel moeten komen of maak tijd voor een kort spelletje. Scoutsen-gidsenvlaanderen.be/spelendatabank.

• Leg de beslissing om te blijven zitten niet bij de givers. Geef givers inspraak in de jaarplanning en laat ze kiezen welke soort activiteiten ze willen doen. Maar als jullie iets georganiseerd hebben, schaf dat dan niet af omdat de givers die dag niet veel zin hebben.

Meer weten? Lees het hoofdstukje Interessewerking in het takboekje In}Leiding Givers. Te koop in Hopper voor 3,5 euro.

Uit de zetel

In de zetel

10 11

Waarom stages? Tijdens een stage maken jins snel en onge-dwongen kennis met in leiding staan. Ze worden geprikkeld en warmgemaakt en ervaren wat het is om verantwoordelijk te zijn. Ze leren de eigenheid van de takken kennen. En wie weet, ontdekt een jin, die er rotsvast van overtuigd is dat leiding geven niets voor hem is, dat hij heel populair is als kapoenenleider.

Dertien tips & tricks voor stagesAls je in samenspraak met je jins voor stage kiest, hou dan het volgende in je achterhoofd:• Pols bij je jins of ze zin hebben om stage te

doen.• Een half jaar stage, waarbij de jins het

noorden en de link met elkaar verliezen, heeft geen zin.

• Spreid de stages en doe er maximum vier per jaar. Jins die sowieso niet van plan zijn om leider of leidster te worden, kunnen afhaken bij te veel stages.

• Meer dan een prikkelende ervaring moet stage bij jins niet zijn.

• Wissel van tak bij meer dan één stage. • Laat jins geen stage geven bij givers.• Verdeel je jins in kleine groepjes over de

verschillende takken. • Vermijd dat jins ingeschakeld worden als

vervangleiding. De kans is groot dat ze weinig begeleiding hebben of een saaie ontbijtvergadering voorgeschoteld krijgen.

• Organiseer de stages voor alle jins op hetzelfde moment.

• Betrek de jins bij het volledige proces: van takraad tot opruimen en napraten na de vergadering.

• Hou een evaluatiemoment. Vraag feedback aan je jins en de takleiding.

• Voorzie een moment waarop jins hun erva-ring met elkaar kunnen delen. ( Organiseer bijvoorbeeld een gezamenlijk ontbijt met alle jins voor de eerste jinstage of klets achteraf wat bij tussen pot en pint.)

Joris (jinleider bij Scouts Edegem 30-85-77): Wij bouwen onze stages op in verschillende stappen. Tijdens een eerste stage ondersteunen ze

de takleiding bij de vergadering. Bij de tweede stage worden ze betrokken

bij de hele voorbereiding, geven ze input, nemen ze taken op zich en geven ze mee leiding. En ten slotte krijgen ze de kans om tijdens de derde stage zelfstandig een vergadering in elkaar te steken én te begeleiden. We rondden onze eerste stage dit jaar alvast met succes af!

Andere experimentenStage bij jins kan, maar is zeker geen must. Jins kunnen ook op andere manieren hun leiders-kwaliteiten ontdekken en ontwikkelen. Hier alvast wat (j)inspiratie!

‘Jins for jins’ Verdeel de jins in kleine groepjes en laat ze een activiteit voor elkaar organiseren: een originele vergadering, een spel op weekend of kamp of een verrassingsfeestje. Tip: laat je jins eerst enkele ‘jins for jins’ doen, voor ze stage doen bij een andere tak. Onder elkaar leren leiding leren zijn, voelt toch net iets veiliger. Met die eerste ervaring op zak, hebben de jins al vertrouwen getankt!

Mini-maxi-vergaderingOrganiseer samen met de leiding van één van de jongere takken een mini-maxi-vergadering. Zo leren de mini’s en maxi’s elkaar spelender-wijs beter kennen. Of misschien wakkert een gemengde vergadering met akabe het verant-woordelijkheidsgevoel van jouw jins wel aan?

LeidingmixerSchud alle leidingsploegen voor één vergade-ring door elkaar. Betrek ook de jins bij het vor-men van de nieuwe pop-up leidingsploegen. Een ideale gelegenheid om jins te laten proeven van het hele proces en het plezier van leidinggeven.

Leiding wordenJe kan jins hun leiderskwaliteiten op verschillende manieren laten ontwikkelen en ontdekken. Stage is een aanrader, al zijn er ook andere mogelijkheden.

TEKST: Laura Van den Brande | FOTO: Sabine De Schutter | jins@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/jinguin.scoutsengidsen

Op 20-22 maart 2015 organiseren gouw Opsinjoor en gouw Heide samen het jin-loodsen-akabe-weekend. Een boeiende ervaring voor jins die leiding willen worden.

12 13

VormingHet merendeel van de leiding:• vindt het huidige meerdaagse vormingsaanbod

van Scouts en Gidsen Vlaanderen goed, maar de vorming mag zich meer richten op akabe.

• denkt dat meer aandacht voor akabe de moti-vatie voor het volgen van meerdaagse vormin-gen zal verhogen.

• vindt een aangepaste 3D-cursus voor akabe-leiding niet nodig. Akabe is scouts en zo willen we ons profileren.

Geprikkeld? Kijk op scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming en kies de vorming die bij je past!

LeidingswervingAlle akabegroepen kampen met hetzelfde pro-bleem: een groep leiding stopt en er is onvol-doende nieuwe instroom. Paniek! Wat nu? • Een database van de geniale leidingswervingsi-

deeën van andere groepen, dat wil akabeleiding. • Groepen die leidingswerving als een deel van

de jaarlijkse werking zien, ervaren minder acute tekorten. Doen dus!

• 69% van de akabeleiding vindt dat wie echt in de penarie zit, bij zijn district, gouw of ploeg Akabe moet terechtkunnen. Niet voor een kant-en-klare oplossing, maar wel om samen te zoeken naar een nieuwe aanpak.

Geen rekening We hielden bij het verwerken van de ge-gevens geen rekening met het aantal leiding dat per groep ant-woordde, noch met het feit of leiding begin-nend of ervaren was.

Leden in leidingBij een aantal groepen staan akabeleden in leiding. Die groepen hebben een eigen visie en expertise opgebouwd. Zo werken ze met een selectieprocedure, een opleiding en een stage. Akabeleden in leiding zijn de vergevorderde rea-lisatie van de basispijler zelfredzaamheid: leden uitdagen zodat ze hun handicap overstijgen en verantwoordelijkheid kunnen nemen binnen de leidingsploeg. Groepen die overwegen om hun akabeleden te laten doorgroeien naar leiding, willen een overzicht van de bestaande methodieken om daarmee aan de slag te gaan.

Kriebelt het? Zoek naar Buitenbeentjes in leiding op scoutsengidsenvlaanderen.beNood aan inspiratie? Ploeg Akabe biedt een

groepsgerichte vorming ‘leidingswerving’ aan.

Takkenstructuur• De meeste groepen vinden de huidige tak-

namen en hun volgorde belangrijk, maar ze willen flexibel kunnen omspringen met de leeftijdsgrenzen. Zo moet iemand een jaartje langer welp of jonggiver kunnen blijven. Aka-beleiding wil een paralleltak kunnen gebrui-ken als de verschillen te groot zijn.

• Een aantal groepen deelt zijn leden in naar capaciteiten.

• Alle akabeleiding vindt 18 jaar te jong als maximumleeftijd voor leden in een akabetak.

Een veel voorkomende uitstroomleeftijd is 25 jaar. Een uitstroomleeftijd blijft belangrijk, an-ders kunnen er geen nieuwe leden instromen. Oud-leiding die een uitdooftak leidt, lijkt een goede oplossing.

Ideetjes nodig?

Scouting als onderdeel van akabe• Akabeleiding vindt de rituelen van scouting

belangrijk. Ze wil zich duidelijk profileren als scouts. Totemisatie, tweedaagse, belofte en aantreden horen erbij, aangepast aan wat de leden kunnen.

• Zorgen dat de leidingsploeg genoeg weet van die rituelen, is niet altijd even gemakkelijk. Er stroomt nogal wat leiding in van buitenaf.

• Akabeleiding heeft nood aan brochures en vorming om met rituelen en technieken aan de slag te gaan.

Meer weten: Lees het takhandboek: In}Leiding Akabe. Te koop in elke Hopperwinkel voor 3,5 euro. En de map Zin in scouting, te koop in elke Hopper-winkel voor 8 euro.

Akabe haalt de pieren uit je neusOp 8 november 2014 nam 156 leiding uit 23 akabegroepen deel aan het Akabe-congres tijdens het Akabeconvent. Na drie discussies van een half uurtje, een enquête en een nacht tellen, kwamen we tot de volgende resultaten:

TEKST: Jolijn Neels, Tee Delamontagne | akabe@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/akabescouts

28%

58%

14%

21

21 < > 31

onbepaald

18 (0%)

Maximumleeftijd

27%

69%

4%

Ja

Nee

Geen antwoord

Meer ondersteuning nodig vanuit de structuren bij werving?

29%55%

15%

goed, mag meerakabegericht

niet goed (1%)

geen idee

goed

Huidig vormingsaanbod meerdaagse vorming

Conclusie: akabe = grenzen verleggen• Akabeleiding wil haar leiding en leden blijven uitdagen. Gezelligheid en

ontspanning zijn belangrijk, maar akabe mag geen liefdadigheid zijn. • We willen samen spelen op een scouteske manier, alle akabeleden uit-

dagen volgens hun capaciteiten en zo bijdragen aan hun ontwikkeling. • Ploeg Akabe wil bestaande publicaties en vorming beter bekendmaken

en nieuwe tools ontwikkelen om tegemoet te komen aan de noden van akabeleiding.

Nog vragen: akabe@scoutsengidsenvlaanderen.beGa je akkoord of niet akkoord? Laat je stem horen op facebook.com/Akabecongres

100%

Algemenetechnieken

BelofteVuurmaken

Vlaggen-groet

Sjorren AantredenTotem Buitenlandskamp

Tweedaagse

60%

20%

90%

50%

10%

80%

40%

0%

70%

30%

niet belangrijk beetje belangrijk neutraal belangrijk heel belangrijk

Scouting als onderdeel van akabe

14 15

SCOUTSENGIDSENVLAANDEREN.BE Uitstroommethodiek

TIP 1: Maak afspraken en ver-wachtingen duidelijkLeiding is vaak minder gemotiveerd omdat ze niet weten wat er van hen verwacht wordt. Erken die frustatie en de mening van de leiding en betrek hen bij beslissingen. Tenslotte moeten zij alles uit-voeren Toon ook respect voor hun buitenscoutse activiteiten. En bekijk gemaakte afspraken regelmatig opnieuw.

Geen idee of de verwachtingen en afspraken in jouw groep duidelijk zijn? Stel jezelf de volgende vragen: • Stuur je een gedetailleerde

agenda mee bij de uitnodiging voor de groepsraad?

• Krijgt de leiding de uitnodi-ging en een herinnering voor de groepsraad voldoende op voorhand?

• Wordt er voor een groepsac-tiviteit een planning gemaakt over wie wat zal doen?

• Hebben jullie een uitgewerkt drugs- en alcoholbeleid? Kent de leiding dat en staat ze achter de afspraken?

• Wordt er kort na elke groeps-raad een duidelijk verslag gestuurd naar de leiding?

• Staan er in dat verslag dui-delijke to do’s en worden die opgevolgd?

• Zit je na de groepsraad samen met je mede-groepsleiding om te overlopen wat goed ging en wat beter kon en vraag je feedback aan de leiding?

• Laten jullie nieuwe leiding meteen weten wat er ver-wacht wordt en wat de afspra-ken zijn?

TIP 3: Werk aan de sfeer binnen je leidings-ploegSfeer en gezelligheid is heel vaak de lijm die het boeltje bij elkaar moet houden. Als de sfeer goed zit in je ploeg, dan zijn ze er graag bij. Vaak gaat het werk dan sneller vooruit en zijn zelfs de vervelende taakjes snel gedaan.Sfeer creëren kan je op verschillende manieren. Af en toe eens een toffe lei-dingsactiviteit, kort of lang, kan wonderen doen. Laat je niet tegenhouden als er de eerste keer weinig mensen geïnteresseerd zijn om mee te doen…

Hoe scoor jij de sfeer en gezelligheid in jouw groep?• Plan je meer dan één for-

mele leidingsactiviteit per jaar?

• Gaat de leidingsploeg als volledige groep wel eens samen naar een fuif of op café?

• Wordt nieuwe leiding goed opgenomen in de groep?

• Zijn er kliekjes bij de lei-ding?

• Kennen leiders en leidsters voldoende elkaars achter-grond en interesses?

• Zijn er leiders en leidsters die echt niet overeenko-men? Ken je de reden?

Bovenstaande tips kunnen een leidraad vormen om bij jou in de groep de motiva-tie nog een trapje hoger te brengen. Test ze vooral uit. Of stuur ons je eigen ideeën.

TIP 2: Hou persoonlijke babbels en leg je oor te luisterenMotivatie en engagement gaan heel nauw samen. Jij, als groepsleiding, werkt op vrijwillige basis samen met een heleboel andere vrijwilligers. Elke leider en leidster is anders en kiest op basis van zijn of haar interesses een engagement.

Als groepsleiding is het be-langrijk om te weten wie de leiders en leidsters in jouw leidingsploeg zijn en wat ze willen. Zo kiest sommige leiding voor zware studies en zetten ze hun engagement voor de scouts op een lager pitje, anderen hebben meerdere hobby’s, nog anderen kiezen resoluut voor de scouts en schrappen daarvoor alle andere activiteiten. Leiding zal meer gemotiveerd zijn als ze voelen dat je rekening met hen houdt.

Stel jezelf even de volgende vragen om te weten of je genoeg rekening houdt met je leidings-ploeg:• Weet jij van iedere leider en

leidster waar hij of zij in het dagelijkse leven mee bezig is?

• Neemt een leider of leidster jou snel in vertrouwen als hij of zij gefrustreerd is over iets?

• Als er iemand van de leiding af-belt, krijg je dan een duidelijke reden?

• Weet je van iedere leider en leidster welke scoutstaken ze echt niet graag of juist wel heel graag doen?

• Weet je wie er met wie over-eenkomt binnen de leidings-ploeg?

• Kom je je leiding ook wel eens tegen buiten de scouts?

Hoe motiveer je je leiding?Uit een onderzoek uit 2012 blijkt dat jij als groepsleiding expert bent in het motiveren van de leidingsploeg. Je kent de drijfveren van je groep. Toch nog nood aan tips and tricks?

TEKST: Els Van Hove / Quinten Quartier | FOTO: Floor Bruggeman | groepsleiding@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/commissariaatgroepsleiding

16 17

Altijd leuk om met de leiding aan de zijlijn te zit-ten en je leden te laten afzien. Gewoon omdat ze iets verkeerd hebben gedaan. “Wij moesten dat ook doen!” of “Nu kan ik eindelijk zelf straffen uitdelen!” hoor je wel eens. Maar werkt dat wel? En lost het iets op?

Straffe straffenIn elke scoutsgroep is er iemand die regelmatig de boel op stelten zet of de ezel uithangt. Dat zorgt meestal bij de leiding voor veel frustratie. Straffen kan dan nodig zijn. Maar het is het laatste redmiddel en het moet consequent gebeuren. Wees ook mild en vertel waarom je straft. Laat een straf ook eindigen. Daarna be-ginnen jullie met een schone lei. En weet vooral dat er een andere manier bestaat om storend gedrag bij te sturen: belonen!

Bonte beloningenBelonen is een kunst op zich. Elke keer dat je straft, heb je namelijk enkel oog voor het negatieve gedrag. Er is misschien één jonggiver die niet meedoet, alle anderen doen dat wel. En niet alleen mogen zij daarvoor aangemoedigd worden, die straf verpest de sfeer voor iedereen. Het is ook leuker om een beloning te geven dan een straf. Een beloning zorgt ervoor dat iedereen zich beter voelt.

Veranderen van aanpakGoed belonen, hoe doe je dat?

Spel aanpassenJe kan tijdens spelletjes veel conflicten ver-mijden door iedereen de rol te geven die het best bij hem of haar past: kaartjes halen, het centraal punt bemannen of de tikker zijn. Geef daarbij extra aandacht aan onruststokers. Zeg regelmatig dat ze goed bezig zijn. En bedenk spelen op basis van de talenten van je leden, zodat je niet anders kan dan belonen.

Structurele beloningenBedenk een rode draad om het hele jaar door te kunnen belonen. Hang bijvoorbeeld een groot blad met daarop een scorebord. Als er tijdens een spel iets leuks gebeurt, kan je daar een punt voor geven. Dat kan als iemand wint, maar ook als iemand iets liefs of grappigs zegt of doet. Laat de groep mee beslissen wat het leukste moment was en je krijgt een vrolijke afsluiter van elk spel. Kies welke beloning je geeft en wanneer. Een complimentje kan volstaan of een tof hebbeding op het einde van het jaar voor al wie meer dan drie ‘punten’ heeft.

De T-shirt- of petjes-evaluatieMaak bij het begin van het jaar of kamp een aantal T-shirts of petjes met bijvoorbeeld ‘Beste speler van de dag’, ‘Leukste mop van de dag’ en ‘Beste verliezer’. Gewoon om de dagelijkse leuke dingen in de verf te zetten. Je zal merken dat een aantal leden heel erg hun best begint te doen om zo’n T-shirt of petje te mogen dragen. Hou goed bij wie welk T-shirt of welke pet al eens heeft gedragen en zorg dat iedereen aan de beurt komt.

Straffe beloningen“Schoenen uit en lopen over de kiezelweg!” “Er staat nog wat afwas, geef ze maar een tandenborstel!” Ooit al zo’n straffen bedacht voor je leden?

TEKST: Ine Van Poyer / Zeger Taeymans | vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/vorminginscouting

Meer weten over straffen en belonen?Zie In}leiding pagina 43 en 44. Te koop in elke Hopperwinkel voor 1,50 euro.

aanmoedigen (met complimenten, schouderklopjes, high fives of materiële beloningen)

duidelijke regels en afspraken maken en herhalen

time-out geven

straffen

een positieve band met je leden (hun interesses kennen, samen spelen, grappen en grollen, naar hen luisteren,...)

18 19

Materiaallijst• 6 plastic hulzen van hard plastic (zoals een

regenafvoerpijp) die je over een grote sjorbalk kan schuiven;

• 20 balken van 4 meter;• 24 balken van 3 meter;• 16 balken van 1 meter.

In hoeveel tijd kan je het maken?Eén dag met 5 personen (vanaf jonggivers).

Opbouw• Begin met het opzetten van 4 driepikkels

waarvan de toppen samen een rechthoek vormen.

• Verbind de poten van de driepikkels om te vermijden dat ze openschuiven.

• Leg tussen de toppen van de driepikkels twee parallelle dwarsbalken.

• Schuif telkens twee hulzen van hard plastic, zoals waterafvoerpijpen, over de dwarsbalken.

• Hang daarna de draagbalken van de schom-mel over de hulzen en zorg dat ze evenwijdig liggen. De draag- en dwarsbalken vormen nu een dubbele T. In totaal zijn er 4 dubbele T-elementen in de constructie.

• Sjor tussen de hangende balken van telkens 2 dubbele T-elementen opnieuw een dwarsbalk. Schuif over die dwarsbalk ook een huls van hard plastic. Sjor de lange zitbalken van de schommel aan de huls vast.

Opgelet: door te schommelen trek je langs alle kanten hard aan de constructie. Voorzie daarom extra verstevigingen en kruisende balken in en tussen de driepikkels.

Mini-pionierenMini-pionieren is een goede manier om een sjor-project voor te stellen. Aan de hand van wat hou-ten stokjes en elastiekjes is het meteen duidelijk hoe de constructie er uit zal zien. Bovendien ontdek je sneller wat werkt en wat niet en kan je de stabiliteit gemakkelijker inschatten. Zorg er wel voor dat de onderlinge verhouding van de balken correct is. Een schaal van 1 op 10 of 1 op 20 is handig. Voor een balk van 4 meter gebruik je dan een stokje van 40 of 20 centimeter. Je kan een mini-constructie ook gebruiken om het bouwen en afbreken te plannen. En het motiveert mensen om te komen mee sjorren. Ze zien immers meteen het eindresultaat. Tenslotte vergemakkelijkt een mini-sjorconstructie ook de communicatie tijdens het bouwen, doordat de werfleider op de maquette kan tonen waar de balken moeten komen. Het is ook leuk om de maquette duurzaam te bouwen. Vervang de elastiekjes door dunne touw-tjes, lijm die vast en geef de mini-constructie een mooie plek in het lokaal.

Grote sjorconstructiesDe brochure Grote Sjorconstructies is een leidraad bij het maken van grote sjorcon-structies. Je vindt er onder andere tips over brainstorm, ontwerp, inkleding en opleiding. Ook de opbouw en afbraak komen aan bod.Elke scoutgroep kreeg in september 2014 een exemplaar opgestuurd. Heb je er echt een tweede nodig? Dan kan je een gratis exemplaar afhalen in elke Hopperwinkel.

Bron: Buitenboek. Te koop in Hopper Winkel voor 20 euro.

De Vliegende HollanderOp zoek naar iets leuks en uitdagends om te sjorren? Probeer dan zeker de Vliegende Hollander, voor de groepsdag of gewoon, met de givers op zondag.

TEKST & FOTO: Ondernemende Olifant (Wouter Van Espen) | technieken@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/ploegtechnieken

Gemaakt door 23ste Don Bosco uit Brasschaat.

20 21

De klas als visvijverSpeel een spel op de speelplaats, stel je groep voor in de klas en laat je flyer in de boekentas steken. Of origineler: help één van je leden bij zijn spreekbeurt, vertel over totemisatie bij het the-ma ‘indianen’, speel mee tijdens het bosspel op bosklassen of geef oudere leerlingen de moge-lijkheid om vrijwilligerswerk te doen in je groep.

In de lagere school combineer je je wervingsac-tie best met contact met de ouders, bijvoorbeeld aan de schoolpoort. Zij beslissen tenslotte of hun kinderen naar de scouts gaan. Vier op vijf van onze leden hebben ouders die zelf lid waren van een jeugdbeweging. We bereiken dus amper kinderen die van thuis uit niet vertrouwd zijn met de jeugdbeweging.

Durf de leerkracht aanspreken als ambassa-deur. Er bestaan lespakketten over de jeugdbe-weging voor lager en secundair onderwijs die de drempel verlagen. Zoek op scoutsengidsen-vlaanderen.be op lespakket.

Jeugdbeweging ,in the picture

,

Mieke Heymans , DC van Noorderkempen, vertelt over het Sint-Victorinstituut in Turnhout: “De nacht voor Dag van de Jeugdbeweging slapen de leerlingen uit de jeugdbewegingen op school. ‘s Avonds sjorren ze dan iets leuk voor tijdens de Dag van de Jeugdbeweging en overdag zijn er spelletjes.” Zelf een actie organiseren en hulp nodig? Check dagvandejeugdbeweging.be

Mi casa e tu casaDoor de druk op middelen en openbare ruimte, groeit de goesting om de ruimte te delen.

Brede School, what,s in for me?

‘Brede School’ vertrekt van het idee dat kinde-ren zich ontwikkelen op verschillende plaatsen: op school, thuis, in de sportclub, bij de scouts. Ouders, leraars, sportleraars en scoutsleiders, iedereen heeft een rol in de opvoeding van kinderen. Zo leer je bij de scouts bijvoorbeeld op een heel andere manier. In een Brede School werken de partners uit de buurt meer samen om de ontwikkelingskansen voor kinderen te vergroten.

Verschil met andere samenwerkingen? Brede Scholen bestaan in verschillende vormen omdat het altijd lokale projecten zijn. In ieder geval staat een Brede School per definitie meer open voor om samen te werken, het is een expli-ciet engagement.

De term ‘brede school’ opent vaak ook deuren. En niet enkel de deuren van de school, maar de deuren van een heel netwerk aan partners die je op allerlei manieren kunnen helpen.

Meer lezen over Brede School? www.steunpunt-diversiteitenleren.be klik op brede school. Wil je weten of er een brede school in jouw buurt is? Informeer dan bij de jeugd- en onderwijsdienst van jouw gemeente.

Grace De Smet, groepsleidster Scouting Molen-beek: “Eerder dit jaar hebben we de muur tussen het schoolgebouw en de scoutslokalen afgebroken, zo heeft iedereen meer ruimte om te spelen. We mogen ook de nieuwe toiletten van de school ge-bruiken. Dit project zorgt er voor dat we ons samen verantwoordelijk voelen. En door de toegenomen sociale controle hebben we ook minder last van sluikstorten.”

Soms worden scoutslokalen ook bedreigd door het plaatsgebrek voor scholen. Goed onderhan-delen, is dan de boodschap.

Jasper Vandooren, giverleider van de Hubert De Bruykerscouts uit Gentbrugge: “Wij mogen de speelplaats van de plaatselijke school gebrui-ken en krijgen daar ook een vast lokaal. Dat is ter compensatie. Ons oud lokaal is namelijk gesloopt omdat de school uitbreidde.”

Friso Bostoen, groepsleider scouts Ruusbroec in Laken: “Eenmaal per jaar mogen wij het zwem-bad van de school gebruiken en als het regent gebruiken we de sportzaal.”

Marsepein, kaas & wijnJe kan een financiële actie doen bij sympathise-rende leerkrachten, ouders en leerlingen.

Lucas Flies, ex-groepsleider van Scouts Den 2 uit Antwerpen: “Scouts Den 2 is al honderd jaar verbonden met het Onze Lieve Vrouwecollege en werkt nauw samen voor werving, infrastructuur, financiële acties, ... De givers en de jins verkopen tijdens de middagpauze bijvoorbeeld hotdogs. De actie wordt op voorhand aangekondigd via de leerlingeninfo zodat de leerlingen wat geld kunnen meenemen.”

School is coolAls scoutsgroep (nog meer) samenwerken met een school? Het kan. En vooral: het levert je vaak ook iets op.

TEKST: Trees Vandenbulcke | FOTO’S: Trees Vandenbulcke & Mieke Heymans | overenweer@scoutsengidsenvlaanderen.be

22 23

Wanneer kies je voor een vzw?• Je richt best een vzw op als je scoutgroep

eigenaar is van het lokaal. • Zijn jullie nog geen eigenaar maar wel van

plan om te bouwen? Richt dan een vzw op van zodra er 10.000 euro op de (spaar)rekening van de groep staat, los van het normale wer-kingsgeld dat je nodig hebt om het jaar rond te komen.

• Ook als je regelmatig contracten maakt, is het goed om een vzw op te richten, Bijvoor-beeld als je het scoutslokaal of -materiaal verhuurt. Zo kan je die contracten opmaken in naam van de vzw.

Er zijn ons geen andere situaties bekend waarin het nuttig kan zijn om als scoutsgroep een vzw op te richten. Ben je geen eigenaar van grond of lokaal en verhuur je niets? Dan is het dus niet nodig om een vzw op te richten.

SamenstellingEen goed georganiseerde vzw biedt een stabiel kader, zodat leiding zich kan concentreren op de werking van de groep. Aan de andere kant mag de vzw geen eigen leven beginnen leiden, compleet los van de groep.

Hans Denies, voorzitter Scoutscomité Veltem-Beisem-Winksele vzw: “Leiding en groepsleiding moet zich kunnen concentreren op de leden. Wie zich engageert voor takraden, vergaderingen, kamp en groepsevenementen heeft als jonge werknemer of student geen tijd en ervaring om ook nog eens een nieuw lokaal te bouwen.

Onze groep heeft al jaar en dag een vzw, die de lokalen, terreinen en het groot materiaal be-heert. Heel wat vzw-leden, de meesten oud-lei-ding, zetten zich in voor de nieuwe lokalen die de groep hard nodig heeft.

Toen de bouwplannen echt concreet werden, hebben we wel vaak met de leiding vergaderd. We legden uit wat we gedaan hadden en wat er nog moest gebeuren. Zo kreeg de leiding de kans om de bouwplannen van het lokaal te beoordelen en bij te sturen waar nodig.

Bij zo’n bouwdossier komt ook financieel veel kijken. De penningmeester van onze vzw houdt voor de groep het overzicht en waakt erover dat de lokalenbouw niet ten koste van de tak-werking gaat. Over de takuitgaven beslist de takleiding zelf.”

De twee belangrijkste organen van de vzw zijn de Algemene Vergadering (AV), die de strategie en het beleid uitzet, en de Raad van Bestuur (RvB) die de dagelijkse werking voor zijn rekening neemt.

Zorg dat de actieve leiding (groepsraad) een doorslaggevende stem heeft op de Algemene Vergadering. Pols ook bij ouders of oud-leiding of ze interesse hebben om lid te worden van de AV. Zij hebben een band met de groep en een beter overzicht over wat er de afgelopen jaren wel of niet goed liep. Zo kunnen zij de continu-iteit verzekeren.

Ook de Raad van Bestuur bestaat best uit men-sen die zich verbonden voelen met de groep en daarom nog iets extra willen doen. Maar zoek daarvoor vooral mensen met specifieke kennis en/of ervaring: iemand met bouwtechnische kennis bijvoorbeeld als jullie willen bouwen. Verder ook iemand aan die zich ontfermt over de administratie en een vaste vertegenwoordiging vanuit de groepsraad.

De vzw-wetgeving legt een aantal regels en ver-plichtingen op. En afhankelijk van de activiteiten van de vzw moet je ook een aangepaste verzeke-ringspolis afsluiten. Meer info: scoutsengidsen-vlaanderen.be/verzekeringen.

Wat doet een vzw?De Raad van Bestuur beheert al het patrimo-nium van de vzw, bijvoorbeeld door contracten over verhuur, verzekering of bouw af te sluiten. Uiteraard maakt de Raad van Bestuur vooraf duidelijke afspraken met de groepsraad, bijvoor-beeld over wanneer de lokalen verhuurd worden, over onderhoud of een eventuele verbouwing. Evalueer ook regelmatig en stuur afspraken bij als het nodig is. Maak verder op de groepsraad ook tijd voor vzw-topics, zo wordt het geen ver-van-mijn-bed-show en blijft de leidingsploeg betrokken.

Wat doet een vzw niet?De vzw bemoeit zich niet met de pedagogische werking van de groep. Daarover beslist de actieve leidingsploeg. Ook het beheer van wer-kingsgelden van de groep (lidgelden, takreke-ningen,…) breng je best niet onder bij de vzw.

Kortom: ben je eigenaar van het lokaal of verhu-ren jullie het? Dan kan het een goed idee zijn om een vzw op te richten. Zorg wel voor een goeie samenstelling, duidelijke afspraken en voldoen-de overleg.

VZW, een goed idee?Zijn jullie als scoutsgroep eigenaar van de scoutslokalen? Dan is het goed om een vzw op te richten. Zo kan je de grond en gebouw-en van de groep veilig overdragen aan de volgende generatie.

TEKST: Hans Everaert / Bert Verbeeck | FOTO: Sabine De Schutter | beheer@scoutsengidsenvlaanderen.be

24 25

De Uitwijker is bedoeld om kansarme kinderen en jongeren, die moeilijk de weg vinden naar een gewone groep, te laten kennismaken met scouting. Met de Uitwijker wordt de drempel lager, omdat we gewoon naar een buurt rijden en gaan spelen met de kinderen die we toevallig op een plein tegenkomen. De bedoeling is niet meteen om reclame te maken voor groepen in de buurt, maar wel om de kinderen en zeker ook hun ouders, vertrouwd te maken met de jeugdbeweging.

De Uitwijker wordt nu vooral gebruikt door en-thousiaste vrijwilligers van ploeg Diversiteit en vooral in Antwerpen. In Brussel en Gent bestaan wilde plannen om een eigen Uitwijkerwerking op te starten. Daarnaast kunnen alle groepen, districten en gouwen in hun eigen buurt met de Uitwijker op pad gaan.

Daarom gingen enkele vrijwilligers van gouw Opsinjoor en gouw Noordzee op 11 november met ploeg Diversiteit mee naar het Van Deyn-se-plein in Deurne bij Antwerpen. Ze wilden de Uitwijker beter leren kennen en onderzoeken hoe ze er in de eigen gouw mee aan de slag kun-nen. Na de activiteit trokken we aan hun mouw en stelden enkele vragen.

Jullie hebben meegespeeld met de Uitwijker, hoe was het?Thibault (Gouw Noordzee): Toen we aankwamen op het plein, was er maar weinig volk. Maar al snel konden we een hele bende geïnteresseerde kinde-ren verzamelen. De meesten kenden het principe van jeugdbeweging maar vaag en waren gewoon blij dat er iemand met hen kwam spelen.

Elke (Gouw Opsinjoor): We hebben gevoetbald, we deden een soort schattenzoektocht en we heb-ben ook gewoon vrij gespeeld met het materiaal uit de Uitwijker. Het instroomprincipe werkte heel goed. Kinderen konden komen en gaan wanneer zij zelf wilden.

25 lachende gezichten, een WK-waar-dige voetbalmatch en een uitdagende schattenzoektocht, dat was Uitwijker op 11 november aan het Van Deynseplein.

Thibault: In de schattenzoektocht deden we telkens drie opdrachten tegelijk. Hierdoor hadden de kinderen de keuze, maar werkte iedereen toch naar hetzelfde doel. Zo’n open activiteit is ideaal.

Elke: Kinderen komen en gaan. Soms verloren ze gewoon hun interesse. Dan moesten we nieuwe impulsen geven. Zo hadden sommige kinderen plots genoeg van een spel met een tennisbal. Toen we er een tweede tennisbal bijhaalden, werd het spel weer wat ingewikkelder en bleven ze toch geboeid. Het is wel belangrijk dat je die spelimpul-sen voorbereidt. Op voorhand goed nadenken over wat een ‘open’ spel kan zijn, helpt: korte snelle, wisselende actie, meerdere opdrachten tegelijk en een spel dat stilaan moeilijker wordt.

Is er nog iets dat jullie is bijgebleven?Thibault: Het was fijn om nog eens gewoon leiding te zijn, ook al was het niet in een gewone groep. Je merkte ook dat het spel aansloeg bij de kinderen. Als we kinderen gingen vragen om mee te doen, kwamen ze vaak zonder aarzelen meespelen. Soms gaven de ouders hun kind bijna letterlijk in onze handen. Op een of andere manier vertrouw-den ze ons toch wel om op hun kinderen te letten, ook al kenden ze ons of de scouts amper. Het geeft ons als Uitwijkerleiding verantwoordelijkheid, maar het toont ook dat we als scouts vertrouwen wekken.

Elke: Je merkte dat de kinderen snakken naar iets om te doen, niet iets dat moet, zoals school, maar gewoon naar een kader om samen te spelen. Je zag ook dat kinderen, door met ons te spelen, in contact kwamen met kinderen die ze nog niet kenden. Ook al wonen kinderen maar een straat van elkaar, toch kennen ze elkaar niet echt. Ook moeders begonnen zo spontaan te babbelen. Op een kleine schaal voel je dat er een sociale inter-actie ontstaat in de buurt rond de Uitwijker. Zo zie je dat een jeugdbeweging echt iets kan betekenen voor een buurt, hoe klein of op welke manier ook.

Zin om mee te spelen? Mail ons en kom meespelen in Antwerpen, Brussel of Gent. Of haal zelf de Uitwijker binnen in je eigen buurt. Alle groepen, districten of gouwen kunnen de Uitwijker uitlenen. Aanvra-

gen kan door te zoeken op ‘Uitwijker’ op scoutsengidsenvlaanderen.be. Klik op ‘ontlenen’, kies een datum en vul het formulier in. Wij contacteren je dan zo snel mogelijk om verder af te spreken.

uitwijker@scoutsengidsenvlaanderen.be

Aanwezige leiding: Martijn van Cau-wenberg, Katrijn Hallaert, Thibault Van Steenkiste, Elke Verschueren, Filip Tysenbaert, Filip Gerits, Karlien Rillaerts, Geert De Weerdt, Caroline Van Camp.

Scouting wijkt uitJullie zagen hem ongetwijfeld al op Herfstontmoeting: de Uitwijker, het kleurrijkste busje van de wereld en ons eigenste rijdend scoutslokaal.

TEKST: Filip Gerits | FOTO: Werkgroep Uitwijker | diversiteit@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/ploegdiversiteit

Elke, Martijn, Thibault, Filip, Caroline, Karlien, Katrijn, Geert en Filip en op de achtergrond een stukje Uitwijker!

26 27

• Door op ‘landen’ te klikken, krijg je een over-zicht van alle kampplaatsen per land, han-dige links naar de kampverslagen boordevol inspiratie van andere groepen en meer info over bijvoorbeeld de lokale wetgeving.

Daarnaast kan je ook verder klikken naar de “Landenfiches”, met veel informatie over het land waar je heen wilt.

Kampplaats toevoegenBen jij vorig jaar op buitenlands kamp geweest en had je echt een schitterende locatie? Voeg ze dan zeker als kampplaats toe.

Iedereen kan dat doen, je moet je er zelfs niet voor registreren. Je vult enkel een kort formulier in. Daarna wordt gecheckt of het kampterrein echt bestaat.

Tip: Staat jouw kamplocatie er al bij? Beoordeel ze dan zodat andere leiding jouw ervaring kan lezen.

Locaties opzoekenLocaties opzoeken is kinderspel. Je hebt drie opties: • je filtert op land,• je klikt op het cijfer (dat aangeeft hoeveel

locaties we in een bepaald land kennen),• of je zoomt zelf in.

Tip: Als je een locatie kiest en op ‘meer info’ klikt, krijg je gegevens over de capaciteit, prijs, bereik-baarheid … Je kan ook de ervaringen lezen van andere scouts die er op kamp waren. Hoe meer loca-ties jullie beoordelen, hoe beter de informatie wordt.

28 29

Heb je ideeën, tips of suggesties voor een nog betere buitenlandskamp.be? Laat het ons weten op internationaal@scoutengidsen-vlaanderen.be

FilterenZoek je geen gewone gebouwen, maar enkel berghutten? Dat kan! Vink aan wat je wil en je zoekt heel gericht.

Check, gekozen! We gaan op kamp naar Servië! Maar, euh… Waar gaan we daar eigenlijk slapen?

Voor een binnenlands kamp zijn er talrijke sites om locaties te vinden. Maar hoe vind je die goedkope terreinen van de scoutsgroep uit Belgrado? En mag je daar wel kamperen?

Ploeg Internationaal, enkele andere jeugd-bewegingen en Wegwijzer vzw ontwikkelden samen een interactieve kaart met alle kam-plocaties die we in Europa kennen. Buiten-landskamp.be is dé website die je helpt bij je kampvoorbereiding.

Buitenlandskamp.be TEKST: Maarten Michels / Nisse Van Dessel | FOTO: Sabine De Schutter | ploeginternationaal@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/internationaal.scoutsengidsenvlaanderen

MateriaalPlan van speelveld, één vlag per tak, spreuk in puzzelstukken geknipt, afspanlint, spuitjes (vier verschillende maten, plastic bad-jes, verf (kleur per tak).

Voorbereiding• Geef elke tak een plan met daar-

op één vlaggetje getekend, dat is hun kamp. Laat alle takken vertrekken naar die plek.

• Elke tak maakt een kamp. Laat alle leden van die tak op een rij staan en elkaar een hand geven. Meet de rij met een afspanlint Doe die lengte maal vijf. Dat is de omtrek van hun kamp. Span het kamp af met het lint.

• Verspreid in elk kamp badjes met gekleurd water.

Algemeen startsignaalTijdens het spel kunnen de leden de plaats van de andere takken op de kaart aanduiden.

Om de verschillen tussen de takken zoveel mogelijk op te lossen, be-dachten we volgende regels:• Hoe ouder de tak, hoe kleiner de

spuitjes.• De armlengte van de groep, be-

paalt de grootte van het kamp.• Kies de locatie van de kampen

zorgvuldig: hoe jonger de tak, hoe beter de locatie te verdedigen is. Hoe ouder, hoe slechter.

• De kapoenen krijgen meer badjes om de spuitjes bij te vullen.

Veel speelplezier

Speluitleg• Elke tak heeft één deel van een spreuk. De

groep die als eerste de volledige spreuk weet, wint.

• Elke tak mag proberen om de stukken van de andere kampen te stelen. Als je de vlag in het kamp van een ander team tikt, krijg je hun puzzelstuk en neem je het mee naar je eigen kamp.

• Als de spreuk al weg is, mag je de vlag zelf meenemen.

• Een tak zonder vlag moet eerst zijn vlag terugwinnen en mag pas daarna opnieuw beginnen zoeken naar de spreuk.

• De spelers gebruiken de spuitjes om aan te vallen en te verdedigen.- Als je geraakt wordt, roep je: “Raak”,

maak je je spuitje leeg en ga je terug naar je kamp.

- Ben je geraakt in je eigen kamp, dan moet je in kleermakerszit gaan zitten en luidop tot dertig tellen (of één strofe van Vrolijke vrienden zingen).

- Je mag het spuitje enkel vullen in je eigen kamp met je eigen kleur.

Spel voor alle takkenKunnen de givers verliezen van de kapoenen? Is het mogelijk dat tien jong-givers winnen van dertig welpen? Ik dacht lang na over een spel waarin alle takken het tegen elkaar opnemen, in een eerlijke ‘strijd’. Dit is het resultaat.

TEKST: Dries Verschelden | FOTO: Joris Bulckens | ILLUSTRATIE: Annelien Vriends | overenweer@scoutsengidsenvlaanderen.be

30 31

“Jong of oud, stoer, speels, een beetje stout? Het maakt niet uit, wij werken samen. Wij de _______________ winnen goud!

SPREUK

Tech-X-treme, 25 oktober 2014 gouw Oost-Brabant en ploeg Technieken Jo Eykens, kapoenenleider bij Scouts Hei-kant: “Tech-X-treme was voor mij een heel aangename kennismaking met ploeg Technie-ken en hun aanbod. Tijdens de workshop pio-nieren heb ik nieuwe knopen geleerd en leuke constructies gebouwd. Het was een amusante en leerrijke dag voor deze scout.”

Themadag Kabelbaan Technieken15 november 2014 - De Brink (Herentals) Aster Baeck Scouts d’Olmen: “Een toffe manier om met een jonge bende de kneepjes van de kabelbaantechniek te leren. Zeker een aanrader!”

International Day, 19 oktober 2014 Centraal Station van AntwerpenEmilie Boucquey, jinleidster Scouts Jobertus Brasschaat: “De International Day was voor ons iets nieuws. Omdat andere leiding het ons had aanbevolen, trokken we er met onze jins naartoe. We werden overspoeld met nuttige informatie en verfrissende ideeën. Onze tic-kets naar Macedonië zijn alvast geboekt, het plannen kan beginnen!”

32 33

Ik was erbij

© W

oute

r Van

Esp

en © Th

ierry

Lamp

e

Groep onder de loep

In deze rubriek lichten we telkens een publicatie van Scouts en

Gidsen Vlaanderen door. Nuttige info,

praktische tips, trucs, huis-, tuin- en

keukenmiddeltjes om het spel van scou-

ting makkelijker en leuker te maken.

Je vindt ze allemaal in het virtueel boekenrek van scoutsengid-

senvlaanderen.be

Deze keer houden we “Groep onder de loep “ tegen het licht.

TEKST: Janina Maes | overenweer@scoutsengidsenvlaanderen.be

Interview met Japanse krant23 november 2014 - Ukkel Mainichi Newspapers, de derde grootste krant in Japan, interviewde Scouts Jan Breydel en Gidsen Ekwator - Ukkel over het toenemende succes van scouting. Mr. Yoshihiko Saito vroeg onder andere wat de leden zo tof vinden aan scouting in tijden van technologische snufjes en games.

William Van Rossum, groepsleider: “Raar dat de Japanse journalist verrast was dat jongeren uit Brussel naar de scouts gaan. Hij vond het interview alvast een toffe ervaring. Ik hoop dat het de jongeren uit steden in Japan aanzet om met scouting te beginnen.”.

Met de methodiek Groep onder de loep kan je de kwaliteit van jullie werking evalueren. Je brengt er de sterktes en werkpunten van je groep mee in kaart en komt te weten hoe elke leidster of leidster de groep ziet. Zo kunnen jullie samen actiepunten kiezen om de groep nog beter te maken dan hij al is. Down-load de methodiek en plan een moment op jullie groepsraad of leidingweekend.

De methodiek bestaat uit twee fases. • Als eerste opdracht tekent iedereen

een landkaart met daarop bomen, rivieren, bruggen en een hoofdstad. Die staan symbool voor leden, leiding, andere groepen en de specialiteit van de eigen groep.

• In de tweede fase krijgt iedereen een blad met blanco thermometers over leden, leiding, sfeer, ouders, activitei-ten of vorming. Daarop duid je aan hoe goed jullie groep scoort op dit thema.

Deze methodiek is gemaakt voor leiding, maar als je hem een beetje aanpast, kan je hem bij elke leeftijdsgroep gebruiken.

Voor meer info kan je terecht bij je dis-trictscommissaris. Een blanco blad om mee aan de slag te gaan vind je op

Vragen? vorming@scoutsengidsenvlaan-deren.be

SCOUTSENGIDSENVLAANDEREN.BE Groep onder de loep

Samengetroept onder een tent tijdens de regen: gibberen, giechelen, elkaar weer in de regen duwen. Waarna het getrek en geduw overgaat in een fluisterspel, een onverwacht goed gesprek, een groepsknuffel... Bij scouts en gidsen krijgen relaties de tijd en diepgang die jarenlange vriendschappen nodig

hebben. Honderden keren sterker dan een like op de BFF-reactie is samen luisteren naar het getokkel van de regen. Je weet pas wat dat met je doet, als je het zelf meemaakte.

Vrienden voor het leven

Christophe Lambrechtsvc@scoutsengidsenvlaanderen.be

Missie: Wij zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

Lidgeld 2014-2015: 32 euro

Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Sinds juli 2014 krijg je nog één O&W per gezin. Wil je een extra Over & Weer? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar secretariaat@scoutsengidsenvlaanderen.be

Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadministratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen.

Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor zes nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, 03 231 16 20. De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld.

De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opgenomen in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, conform de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte te houden van de activiteiten van de organisatie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gegevens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer informatie kan je verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen.

Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer (BE 55) 409-6504141-44 BIC KREDBEBB. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen.

Papier: Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij. Onze drukker ge-bruikt zo ecologisch mogelijke producten en procedures zodat we dit blad zo milieuvriendelijk als kan produceren.

Hoofdredactie: Joppe Bosmans - Jan VansantvoetEindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Christophe Lambrechts, Lange Kievitstraat 74, 2018 AntwerpenTaalcorrectie: Tine Lassuyt, Eline Vander meirenOpmaak: volta | vormgeving Drukkerij: Druk in de WeerFoto kaft: Joke Van der maelen

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal SecretariaatLange Kievitstraat 74 | 2018 AntwerpenTel. 03 231 16 20 | Fax 03 232 63 92info@scoutsengidsenvlaanderen.be

Werkten mee aan dit nummer: Michael Van Craen, Wim Govaerts, Kevin De Wael, Eva Bens, Wouter Van Espen, Trees Vandenbulcke, Jan Vansantvoet, Laura Van den Brande, Quinten Quartier, Els Van Hove, Christophe Lambrechts, Hans Van Kerckhove, Hans Everaert, Bert Verbeeck, Maarten Michels, Dries Verschelden, Jolijn Neels, Tee Delamontagne, Ine Van Poyer, Zeger Taeymans, Hans Everaert, Bert Verbeeck, Filip Gerits.

JEUGDVERBLIJVEN & WINKELS

BIJ O&W APRIL 2015! OP DE KLUIS ONLINE KALENDER & RESERVEREN

Elke Over & Weer laat een scouts- en gidsengroep het achterste van zijn tong zien. Zelf invullen? leidingredactie@scoutsengidsenvlaanderen.be

Deze pagina is van?

Wie vult dit in?

Hoeveel leden en leid(st)ers telt jullie groep?

De groep is opgericht in?

Hebben jullie veel/weinig speelterrein? Hoe ziet het eruit?

Bijnamen?

Oudste leid(st)er/ jongste leid(st)er?

De gekste totem in je groep?

Aantal koppels?

Welke activiteit maakt jullie groep uniek?

Wat is jullie beste verkoopstruc tijdens een financiële activiteit?

Het stiekemste kusplekje in/rond de lokalen?

Het zotste kampthema ooit bedacht?

Wat is de beste kampmaaltijd ooit klaargemaakt?

Wat was de langste discussie ooit op de groepsraad?

Waar zijn jullie niet zo trots op?

Wat wens je je groep toe tegen 2025?

Groepsleiding Lisa Depraetere en Nathan Windels.

ongeschonden uitkomt. Daarnaast barst alles uit zijn voegen als de 24 uur van Dohan geracet wordt met zelf gesjorde racekarren!

WAP, spaghetti en frieten vallen altijd in de smaak, maar vooral aan de chocoladecake van Yannick denken we na al die jaren nog altijd met plezier terug…

De beslissing over de vrouwen- en mannenmuur in ons leiderslokaal. De mannen kregen hun goesting, maar er is nog véél werk aan de winkel.

KLEE

F HIE

R JE

GRO

EPSF

OTO

110 leden en 19 leiders en leidsters.

Brouckie blies er in 1999 opnieuw leven in en dit jaar vieren we ons vijftienjarig bestaan.

Wij hebben een heel mooi lokaal met tuin en een koertje waar we ieder jaar onze Streekbieravond met optredens houden. Er is ook nog een ingerichte zetelhoek onder een afdak en een grasplein, maar dat gras haalt, dankzij onze actieve leden, de winter niet.

Geen scouts zonder bijnamen! Bij ons loopt er van alles rond: Polidore, Alouïs, Djempie, Purol, Drets, Burgemeester, Callebier.

Bewonderenswaardige Bergbever (Guillaume).Voorlopig niets officieel maar wat niet is kan nog komen.

Toppers zijn Peter-Pan, Hollywood en zoals dit jaar de Hunger Games!

Dat moet wel achter de kerk zijn.

Polfliet breekt bij ons alle records als jongste (17 jaar)en meteen ook grootste (dubbele meter) leider. Op de bovenste trede van de ladder staat Yannick Ducatteeuw (24 jaar) die al vijf jaar groepsleider was.

Veel plezier in alles wat ze doen, het scoutslokaal zoals het nu is.En daarnaast wensen we de toekomstige leiding veel feestplezier toe, met uiteraard veel lokaalfeestjes zodat wij er dan als oud-leiding ook nog eens zijn!

De barbecuekunsten (lees: experimenten) van Djempie.

De puppy-oogjes van onze kapoentjes uiteraard!

Traditioneel is er onze Bergrol waar niet iedereen

Scouts Sint-Arnout uit Tiegem