O N D E R N E M E R S M E T E E N H A N D I C A P V R A G E N A A N G E P A S T E S T E U N

‘Mag ik alstublieft werken?’Ze zijn met naar schatting 20.000 en dragen bij tot de economie, maar de meesteVlaamse ondernemers met een beperking missen de nodige financiële steun. “Demaatschappij wil te veel voor ons ‘zorgen’, maar wij willen gewoon ondernemen.”JOHAN DE CROM, FOTOGRAFIE JELLE VERMEERSCH

ZAKEN ONDERNEMEN

88 28 NOVEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

We kunnen toch beterwerken dan van een uit-kering leven?”, vraagtLuc Demarez retorisch.Hij is rolstoelgebruiker,

maar gelukkig voltijds betaald als direc-teur van Handicap Zelfstandig Onder-nemend (HAZO). Die belangenvereni-ging wordt sinds begin 2012 gesubsidi-eerd door het Vlaams Agentschap voorOndernemen. Ze verdedigt de belangenvan ondernemers met een arbeidshandi-cap, geeft hen persoonlijk advies en orga-niseert focusgroepen en gespreksavon-den. De ondernemers botsen helaas opdezelfde, financiële muur.

Een ondernemer met een beperkinggeniet een Vlaamse ondersteuningspre-mie (VOP) van de eerste vijftien maan-den ongeveer 600 euro per kwartaal endaarna 400 euro. Het gaat om 40 procenten later 20 procent van het referteloonen dat is gelijk aan het gemiddeld gewaar-borgd minimummaandinkomen (ggmmi)van 1501,82 euro. Een werkgever die eengehandicapte in dienst neemt, is veel beteraf. Hij recupereert via de VOP elk kwar-taal 40 procent van de totale loonkosten.Dat kan na een jaar zelfs tot 60 procentoplopen bij een zware handicap, als dewerkgever die verhoging aanvraagt eneen goedkeuring krijgt.

“Misschien wil de overheid vermijdendat er misbruik wordt gemaakt van deVOP voor zelfstandigen, dat sommigemensen de premie aanvragen maar nietecht een activiteit uitvoeren. Dat kan ikenigszins begrijpen, maar de premie zou

juist hoger moeten zijn voor zelfstandigeondernemers. Zij nemen een financieelrisico en creëren zelf hun werk en moge-lijk dat van anderen”, zegt Demarez.

“Sommige ondernemers hebben ooknood aan assistentiepersoneel en daartoeis de VOP sowieso veel te beperkt. HAZOpleit voor een arbeidsassistentiebudget.Dat kan geput worden uit de middelenter bevordering van de werkgelegenheiddie van het federaal niveau naar Vlaan-deren worden overgeheveld.”

Onaangepaste premieDe VOP ontstond als stimulans voor

werkgevers om gehandicapten aan te wer-ven. “De VOP voor zelfstandigen is daar-uit afgeleid, maar is niet aangepast aan desituatie van ondernemers met een beper-king”, zegt Demarez. “De premie kan bij-voorbeeld alleen verkregen worden inhoofdberoep en niet in bijberoep, terwijl

onze leden juist vaak fysiek niet in staatzijn om voltijds te werken. Een hogerepremie zou dan een compensatie kunnenzijn.”

“Om de VOP te verkrijgen, moet deondernemer aantonen dat hij in de afge-lopen jaren minstens het ggmmi heeftverdiend, maar om medische redenen sla-gen ze daar niet altijd in. Dat is ook zoabsurd aan de regeling. Mensen die eenpremie nodig hebben omdat ze onvol-doende kunnen verdienen, moeten aan-tonen... dat ze voldoende verdiend heb-ben!”

Een bijkomend euvel is dat de VOP ombudgettaire redenen alleen geldt voorondernemers die na 1 oktober 2008 hunzaak zijn gestart. HAZO vraagt om min-stens individuele uitzonderingen daaropmogelijk te maken.

Recht op werkNaast de VOP op Vlaams niveau bestaat

er voor gehandicapten de federale inko-mensvervangende tegemoetkoming. Diekan worden toegekend aan al wie doorzijn beperking niet kan werken of nietover een inkomen kan beschikken, of aanal wie maximaal een derde kan verdie-nen ‘van wat een valide persoon op dealgemene arbeidsmarkt kan verdienen’.Dit moet door een bevoegde arts wordenvastgesteld.

“Van dit stelsel kunnen de meeste zelf-standige ondernemers geen gebruikmaken, want zij kunnen meestal meerverdienen. Tegelijk ligt de VOP dan weerte laag om een eigen zaak overeind te hou-

“Gehandicaptenworden nog vaakgeweerd uitbedrijven, dus moetje hen de kans gevenzelf een zaak op testarten” Luc Demarez, HAZO

“

≤

Mediargus met docroom pdf

“Onze klanten kiezen voor ons voor deservice en expertise. Ik ben opgegroeid indeze zaak, moet ik dan van een uitkeringleven met al mijn beroepskennis?” GinoBruyninckx (44) van Tuincenter in Sint-Laureins heeft een visuele handicap enmoet op zijn 70-jarige ouders rekenenom zijn zaak in tuinmachines overeind tehouden. “We draaien een omzet van een halfmiljoen euro en een winst die rond 5 procent ligt. Mijn enige medewerkerverdient meer dan ikzelf”, zegtBruyninckx. Hij stapte in 1989 in de zaakvan zijn ouders en nam die negen jaarlater over, maar Fernand (70) enElizabeth (69) moeten hun zoon nogaltijd bijstaan. “Ik lijd aan achromatopsieof sterk verminderd zicht en kleuren-

blindheid. Mijn moeder helpt in dewinkel met onder meer facturen makenen de stock bijhouden, mijn vader is mijnonmisbare chauffeur. Ik ben ook steedsafhankelijker van informatica en deadministratieve druk neemt toe. Datbelast mijn ogen sterk. Ik weet niet wat ikmoet beginnen zonder financiële onder-steuning als mijn ouders niet meerkunnen helpen.”Bruyninckx kan niet op de VOP rekenenomdat hij al lang voor 2008 een eigenzaak had. “Misschien kan de overheid desociale lasten laten vallen in verhoudingmet het rendementsverlies? Het kost deoverheid uiteindelijk meer om mij eenuitkering te betalen dan om me te helpeniemand in dienst te nemen, die dan zoubijdragen aan de economie.”

GINO BRUYNINCKX“Mijn enige medewerker

verdient meer dan ikzelf.”

SEBASTIAN DE MEYERE, ARCHITECT‘DE MENTALITEIT MOET VERANDEREN’

GINO BRUYNINCKX, UITBATER TUINCENTRUM‘MIJN EXPERTISE IS EEN MEERWAARDE’

“Wij kunnen als ondernemers met eenhandicap ook onze bijdrage leveren.Helaas zie ik die mentaliteit nog nietbij overheid en burgers”, zegtSebastian De Meyere. De dovearchitect werkt voor een totaalinrich-tingsbedrijf in Wetteren, maar hadgraag zijn eigen zaak opgericht. “Ik heb nood aan een vertegenwoordi-ger van mijn werk, als zelfstandigemoet je je aanbod kunnen verkopen.Voorts zou ik mijn communicatiemid-delen willen aanpassen, een webcaminstalleren bijvoorbeeld”, zegt DeMeyere. “Maar vooral: de mentaliteitover gehandicapten moet veranderen.Wij zijn in staat te werken. Ik hoopteop een assistentievergoeding om eenvertegenwoordiger in te schakelen,maar het is verloren moeite gebleken.”De Meyere zoekt via zijn werk naarsociale contacten, want als dovepersoon is het isolement vaak groot.“Ik werk alleen met de computer endat is te eentonig. Ik hoop op middelenom mijn isolement te kunnendoorbreken, via een assistent.Ondernemers met een arbeidshandi-cap worden geremd door wetten enovermatige en tegenstrijdigemaatregelen. Wij krijgen te weiniginspraak op politiek niveau.”

WWW.TRENDS.BE | 28 NOVEMBER 2013 89

SEBASTIAN DE MEYERE“Werken is een goed middel om

het isolement te doorbreken.”

Mediargus met docroom pdf

den.” Demarez spreekt van een ontmoe-digingseffect en een werkloosheidsval.“Personen met een handicap die geen jobin loondienst kunnen vinden, worden aan-gemoedigd om van een uitkering te leven.Ze nemen het risico niet en passen vooreen avontuur dat veel inspanning vergt.”

HAZO heeft een voorstel. “De overheidkan kijken naar wat er in een doorsnee-zaak in een bepaalde branche verdiendwordt en het rendementsverlies dekkendat door de handicap wordt veroorzaakt.

Of draai de zaken om en zorg er federaalvoor dat je de inkomensvervangende tege-moetkoming kunt behouden als je meerwerkt.”

Zelfstandige ondernemers met een han-dicap hebben nood aan redelijke aanpas-singen, een dekking voor het rende-mentsverlies of, bij een zware beperking,aan een persoonlijke assistent. Rijst derekening dan de pan niet uit? “Je moetdenken aan de terugverdieneffecten viabelastingen”, zegt Demarez.

“En er zijn ook de maatschappelijkekosten van iemand die thuis zit zonderwerk. Hoe is het met zijn psychisch wel-bevinden gesteld? Personen met een han-dicap worden nog vaak geweerd uit bedrij-ven, dus moet je hen de kans geven zelfeen zaak op te starten. Het VN-Verdraginzake de Rechten van Personen met eenHandicap formuleert het recht op werken op zelfstandig ondernemen. Wij wil-len en mogen werken en het werk moetmogelijk worden gemaakt.” z

ZAKEN ONDERNEMEN

ANNELIES STAELS, LOOPBAANBEGELEIDER‘IK SNAP MIJN CLIËNTEN BETER’“Door mijn chronischeziekte, weet ik hoe belang-rijk het is om een job tehebben die je gelukkigmaakt.” Annelies Staels issinds eind 2012 zelfstandigloopbaanbegeleider. Zelijdt aan multiple scleroseen kan zich goed inleven incliënten met een beper-king. Staels geniet een opleidingals bedrijfspsychologe en

werkte zeven jaar in rekru-tering en selectie vooraleereen baan op de perso-neelsafdeling van een pri-vébedrijf in te vullen. Tot zein 2009 de diagnose vanMS kreeg. “Ik moest gaannadenken over wat ik wildeen kon. Gelukkig zijn inmijn job was nu eens zo be-langrijk”, weet de jongemoeder. Zij heeft vooral nood aaneen financiële compensa-tie voor rendementsver-lies. “Ik ben vooral snellervermoeid, maar ik deel

mijn dag daarop in. Van 8tot 12 uur zie ik klanten endaarna rust ik een paar uur.Ik geniet een inkomensver-vangende tegemoetko-ming, maar mag daarbo-ven niet veel bijverdienen.Het is jammer dat daar-door mijn zelfstandige acti-viteit toch moeilijker uit tebouwen is. Door mijn eigenbeperking kan ik cliëntenmet een arbeidshandicapof andere moeilijkheden ophet werk beter begrijpen enjuist ondersteunen. Daarinligt mijn troef.”

ANNELIES STAELS“Gelukkig zijn in mijn jobwerd eens zo belangrijk.”

“Personen met een handicap die geen job in loondienst kunnen vinden,worden aangemoedigd om van een uitkering te leven.” Luc Demarez

≤

Mediargus met docroom pdf