WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN? - Edugroepen pabo 1 en 2... · We maken een begin met het onderwerp...

1

WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN?

Studentenhandleiding thema 6, 2016-2017

OPLEIDING LERAAR BASISONDERWIJS ACADEMIE VOOR EDUCATIE & PEDAGOGIEK

2

Inleiding Het is maandagochtend 9.00 uur. We kijken even mee in groep 6 van juf Yvonne. De kinderen hebben elkaar in hun tafelgroepjes net verteld over het weekend. Eerst maakten ze een tekening en aan de hand van die tekening vertelden ze over hun weekend. Dat was fijn voor Austeja, ze komt uit Polen en spreekt nog geen Nederlands. Door de tekeningen kon ze de verhalen toch een beetje begrijpen. Rick tekende zichzelf als vampier tijdens het halloweenfeest. Harm won de beker bij het voetballen en Teuntje maakte alvast een tekening met kleurige pieten voor de aankomst van Sinterklaas.

De rekenles gaat beginnen. Bas zit achterstevoren op zijn stoel en probeert zijn boek op zijn hoofd te laten balanceren. “ Bas, deel jij even de schriften uit?” zegt Yvonne. “Kun je even een rondje wandelen.” Ze geeft hem een knipoog. Bas grijnst en staat op om de schriften te gaan halen. Juf Yvonne kijkt de klas rond. Sacha heeft haar rekenspullen al voor zich en is al aan het werk gegaan. Zij werkt in haar eigen leerlijn. Fijn vindt ze dat. Naast Sacha zit Roos. Ze kijkt naar buiten en lijkt niet in de gaten te hebben wat er in de klas allemaal gebeurt. “Wat zou er toch allemaal in haar hoofd omgaan?” vraagt Yvonne zich af. Roos is heel stilletjes, thuis gaat het niet altijd zo lekker. Juf Yvonne neemt zich voor om deze week tijd te maken om met Roos te kunnen praten.

Zomaar een klas, op zomaar een school. Een klas met 25 kinderen die ieder hun eigen verhaal hebben. Allemaal nemen ze hun eigen wereld mee de klas in. Belangrijk is dat de leerkracht naar hen kijkt door verschillende brillen, dat is waar het in de kern om draait binnen dit thema.

In blok 5 ben je vooral bezig geweest met omgevingsonderwijs. In dit blok gaan we ons bezig houden met de diversiteit binnen je groep. Ieder kind is anders, heeft andere behoeften en andere kwaliteiten en ieder kind heeft een andere (culturele) achtergrond. Ieder kind brengt zijn eigen verhaal en zijn eigen cultuur mee de school in. Je klas is dus nooit een eiland, maar staat altijd in verbinding met de maatschappij. Het thema van de internationale week: Dealing with differences sluit hier natuurlijk ook bij aan!

In de geïntegreerde themaopdracht van dit blok zijn drie lijnen zichtbaar. Ze lopen niet naast elkaar maar grijpen als radertjes in elkaar.

3

De eerste lijn is de lijn van handelingsgericht werken. We maken een begin met het onderwerp adaptief onderwijs en omgaan met verschillen door jullie in aanraking te brengen met de uitgangspunten van handelingsgericht werken. Het werken vanuit onderwijsbehoeften is daarbij heel belangrijk. We bekijken het omgaan met verschillen binnen dit blok op leerlingniveau, nog niet op groepsniveau. Je gaat je richten op een klein groepje leerlingen. Over deze leerlingen ga je allerlei informatie verzamelen en je kiest uiteindelijk één leerling uit. Rondom die leerling ga je een klein onderzoek uitvoeren. We richten ons daarbij vooral op instructie. Het gebruiken van instructiemodellen in je les zal dan ook ruimschoots aan bod komen. De tweede lijn is de lijn van de culturele landschapskaart. Juist door naar kinderen te kijken vanuit onderwijsbehoeften, ontdek je dat ieder kind in relatie staat met zijn (thuis)cultuur en omgeving. Deze beïnvloeden elkaar. Door je te verdiepen in deze culturele omgeving krijg je inzicht in de mogelijke activiteiten die je kunt inzetten voor de ontwikkeling van leerlingen. De derde lijn is de lijn waar we in de eerste lesweek mee starten, die van de internationale week. Hierin ga je over de grenzen heen kijken naar hoe er wordt omgegaan met verschillen.

4

Inhoud INLEIDING .............................................................................................................................................................. 2

1 GEÏNTEGREERDE THEMAOPDRACHT THEMA 6 ‘WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN?’ ................................................ 6

1.1 THEMAOPDRACHT ‘WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN?’ .................................................................................................... 6 1.2 STUDIELAST INTEGRATIEOPDRACHT (INDICATIE) ....................................................................................................... 6 1.3 UITWERKING ONDERZOEKFASES ........................................................................................................................... 7

2 TOETSING ..................................................................................................................................................... 15

2.1 LEERDOELEN VAN DE CURSUS ............................................................................................................................. 15 2.1.1 Competenties ......................................................................................................................................... 15 2.1.2 Deeltaken en leerdoelen thema 6 ......................................................................................................... 16

2.2 TOETSEN ....................................................................................................................................................... 19 2.2.1 Bronnen schriftelijke toetsen ................................................................................................................ 19

2.3 COMPETENTIENIVEAU ...................................................................................................................................... 19 2.4 HERKANSING .................................................................................................................................................. 19 2.5 DIGITALE LEER- EN ONTWIKKELINGSMIDDELEN ...................................................................................................... 19

3 ROUTE, BEGELEIDING EN INHOUDEN ........................................................................................................... 20

3.1 OVERZICHT VAN CONTACTMOMENTEN / VAKGEBIEDEN / LESWEKEN .......................................................................... 20 3.2 OVERZICHTEN VAN PLANNING VAN OPDRACHTEN EN LESINHOUDEN ........................................................................... 23

3.2.1 Lesweek 1 Planning en inhouden .......................................................................................................... 23 3.2.2 Lesweek 2 Planning en inhouden .......................................................................................................... 24 3.2.3 Lesweek 3 Planning en inhouden .......................................................................................................... 26 3.2.4 Lesweek 4 Planning en inhouden .......................................................................................................... 27 3.2.5 Lesweek 5 Planning en inhouden .......................................................................................................... 29 3.2.6 Lesweek 6 Planning en inhouden .......................................................................................................... 30

4 ROLLEN EN TAKEN ........................................................................................................................................ 32

5 BRONNEN EN AANBEVOLEN LITERATUUR .................................................................................................... 33

5.1 VERPLICHTE LITERATUUR ................................................................................................................................... 33 5.2 AANBEVOLEN LITERATUUR ................................................................................................................................ 33

6 INHOUD VAN DE LESSEN PER VAKGEBIED .................................................................................................... 34

6.1 NEDERLANDS-LEESONDERWIJS ........................................................................................................................... 34 6.2 REKENEN/WISKUNDE ....................................................................................................................................... 37 6.3 NEDERLANDS-TAALPROBLEMATIEK ...................................................................................................................... 42 6.4 MUZIEK ......................................................................................................................................................... 43 6.5 BEELDENDE VORMING ...................................................................................................................................... 45 6.6 DANS EN DRAMA ............................................................................................................................................. 48 6.7 SOCIALE GEOGRAFIE ......................................................................................................................................... 51 6.8 ONDERWIJSKUNDE .......................................................................................................................................... 53

7 OPDRACHTEN ............................................................................................................................................... 57

5

7.1 STUDIEOPDRACHTEN OVERZICHT ........................................................................................................................ 57 Studieopdracht Thema 6 Rekenen/wiskunde 1a Methodeonderzoek breuken ................................................. 58 Studieopdracht Thema 6 Rekenen/wiskunde 1b Leerfasen van leerlingen in de praktijk ................................. 58 Studieopdracht Thema 6 Muziek ......................................................................................................................... 59 Studieopdracht Thema 6 Beeldende vorming Engagement ................................................................................ 61 Studieopdracht Thema 6 Drama De viering van het feest! ................................................................................. 62

7.2 WERKPLEKOPDRACHTEN OVERZICHT EN KAART ...................................................................................................... 64 Werkplekopdracht Thema 6 Nederlands leesonderwijs 1 .................................................................................. 65 Werkplekopdracht Thema 6 Nederlands leesonderwijs 2 .................................................................................. 65 Werkplekopdracht Thema 6 Rekenen/wiskunde Methodeles rekenen ............................................................. 66 Werkplekopdracht Thema 6 Nederlands taalproblematiek (inhoud volgt nog).................................................. 68 Werkplekopdracht Thema 6 Muziek optie 1 ‘Canon zingen met je klas’ ............................................................ 68 Werkplekopdracht Thema 6 Muziek optie 2 ‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ ....................................... 70 Werkplekopdracht Thema 6 Muziek optie 3 ‘Activiteiten rondom grafische notatie ’ ....................................... 72 Werkplekopdracht Thema 6 Sociale geografie en beeldende vorming - Community art .................................. 74 Werkplekopdracht Thema 6 Drama Vieren ......................................................................................................... 75

8 BEOORDELINGSFORMULIEREN ..................................................................................................................... 77

8.1 BEOORDELINGSFORMULIER CU19080 PORTFOLIO NEDERLANDS: LEES- EN SCHRIJFONDERWIJS ..................................... 77 8.2 BEOORDELINGSFORMULIER CU19081 PRESENTATIE KUNSTZINNIGE ORIËNTATIE: ACHTERGRONDKENNIS KO / SKILLSLAB . 77 8.3 BEOORDELINGSFORMULIER CU19082 VERSLAG RAPPORTAGE (GEÏNTEGREERDE THEMAOPDRACHT) WIE ZIJN MIJN

LEERLINGEN? ............................................................................................................................................................... 78

6

1 Geïntegreerde themaopdracht thema 6 ‘Wie ZIJN mijn leerlingen?’

‘Wat kan ik die taalzwakke leerling bieden om de taalles ook te kunnen maken?’, ‘Hoe kan ik die creatief begaafde leerlingen uitdagen?’, ‘Wat laat ik die rekenknappe jongen doen als hij de sommen kan maken zonder instructie? Een drietal vragen die je zou kunnen horen van een leerkracht basisonderwijs. Om alle leerlingen bij jou in de klas het onderwijs te kunnen geven dat ze verdienen, is het belangrijk dat je leert de kinderen in jouw klas beter te ZIEN. Daarbij hoort de vraag ‘Wie zijn mijn leerlingen m.b.t de leerontwikkeling’? en ook ‘Hoe ziet de culturele leeromgeving van mijn leerlingen er uit? en welke invloed heeft die omgeving op mijn onderwijs’?. Tijdens dit thema werk je aan de opdracht handelingsgericht werken met aandacht voor de culturele (leer)omgeving. Je leert in gesprek te gaan met kinderen en deze informatie, samen met aanvullende gegevens over o.a. de culturele omgeving te gebruiken in het opstellen van onderwijsbehoeften voor leerlingen. Kortgezegd ga je aan de slag met het aanbieden van passend onderwijs voor één of enkele leerlingen.

1.1 THEMAOPDRACHT ‘WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN?’ Voor deze opdracht ga je samen met je leerteamleden op zoek naar de vraag: “Wie ZIJN mijn leerlingen?” De opdracht is opgesplitst in 7 fases, van fase o tot en met fase 6.

Lesweek Fase Stap Fase HGW Denkgewoontes 0 0 Verwonderen Waarnemen Ik luister

Ik wil graag dingen weten 1 1 Verkennen Waarnemen Ik stel een vraag 2 2 Onderzoek opzetten

deel 1 Begrijpen Ik denk eerst na

3 3 Onderzoek opzetten deel 2

Begrijpen en plannen Ik blijf proberen Ik denk na hoe ik iets kan leren

4 4 Onderzoek uitvoeren Realiseren Ik werk nauwkeurig Ik bekijk iets anders Ik ga iets uitproberen Ik gebruik mijn fantasie

Stageweken lesweek 5

5 Concluderen Realiseren en waarnemen Ik weet al iets Ik denk na hoe ik iets vertel

6 6 Presenteren Realiseren en waarnemen Ik wil blijven leren Ik ben verbaasd en blij

1.2 STUDIELAST INTEGRATIEOPDRACHT (INDICATIE)

Activiteit uren Fase 0 4 Fase 1 6 Fase 2 6 Fase 3 6 Fase 4 6 Fase 5 6 Fase 6 6 Totaal 40

7

1.3 UITWERKING ONDERZOEKFASES

Titel Fase 0 Verwonderen en waarnemen Achtergrond In dit thema maken we kennis met passend onderwijs en de rol van

Handelingsgericht werken bij het waarnemen, begrijpen en het afstemmen van het onderwijsaanbod op de onderwijsbehoeften van de leerling. Een dergelijke manier van werken vraagt om een omslag in denken. De nadruk ligt bij deze aanpak niet op het probleem maar op wat het kind nodig heeft om te komen tot leren. Om dit te realiseren is het van belang om te starten met waarnemen.

Opdrachten HGW Bezoek op vrijdag een leerwerkplekschool en observeer op welke manier en in

welke mate het onderwijs is afgestemd op de onderwijsbehoefte van de kinderen.

Culturele landschapskaart De eerst volgende leerwerkplekdag start je op je eigen leerwerkplekschool met een eerste inventarisatie van de culturele omgeving van je school. Wat weet jij van mensen die naast de school wonen, de beroepen die ze uitvoeren, de vrijetijdbesteding. Denk ook aan interessante objecten en gebouwen, een fanfare, een fotograaf, een antiekwinkel, een drukkerij, een bouwplaats…

Internationale week Bestudeer de workshops in het programmaboekje internationale week, bespreek ze in het leerteam en maak een keuze en deel deze keuze met de docent doormiddel van het aangedragen systeem.

Voorschriften aanpak HGW Op vrijdag ga je op een school kijken met de volgende kijkvraag: ‘Welke

onderwijsbehoeften heb je gezien en hoe werd hier aan toegekomen?’ Maak gedurende de vrijdagmorgen aantekeningen en werk 3 onderwijsbehoeften uit middels onderstaande vragen: - Wat had de leerling nodig? (onderwijsbehoefte) - Hoe werd hier aan tegemoet gekomen? - Wat was de opbrengst voor deze leerling, op dit moment?

Culturele landschapskaart Maak een wandeling in de wijk van de school. Probeer in gesprek te gaan met bewoners en ga op zoek naar culturele zaken die interessant kunnen zijn voor de school. Rangschik je ontdekkingen overzichtelijk, voorzie het van foto’s en vermeld locaties en contactpersonen.

Voorschriften vorm HGW Plaats de drie uitgewerkte onderwijsbehoeften op edmodo onder de opdracht

‘Fase 0 HGW’ Culturele landschapskaart Plaats de verzamelde informatie als verslag in woord en beeld op edmodo onder

de opdracht ‘Fase 0 Culturele landschapskaart’

Titel Fase 1 Verkennen en waarnemen Achtergrond De vraag ‘Wie zijn mijn leerlingen?’, kun je op diverse manieren benaderen. Een

van die manieren is door te kijken naar het kind in zijn culturele (leer)omgeving. Ken jij de cultuur van de leerlingen in je klas? En weet jij welke basisbehoeften de leerlingen hebben? De drie basisbehoeften van leerlingen (Luc Stevens)

8

Titel Fase 1 Verkennen en waarnemen relatie, autonomie en competentie vertellen ons iets over hoe het met een leerling gaat. Deze week staat in het teken van het voeren van gesprekken met leerlingen en verdere verdieping in de culturele omgeving van de school.

Opdrachten HGW Op donderdag 17 november ontwerp je een format voor het voeren van

kindgesprekken met leerlingen in jouw groep. Kies 3 leerlingen uit die heel verschillend van elkaar zijn, met deze leerlingen ga je komende week in gesprek.

Culturele landschapskaart Werk verder aan de culturele landschapskaart door je te verdiepen in de (in)directe culturele ( in breedste zin) omgeving van de school en beschikbaarheid van culturele instellingen. Denk daarbij aan een buurt, stadsdeel of een dorp als omgeving al naar gelang de grootte van de omgeving. Vermeld informatie over erfgoedhuizen, archeologische vindplaatsen, kunstinstellingen, musea, monumenten, regionaal historische verenigingen en Bibliotheken, TEC’s, Milieu educatie centra, muziekscholen, taalexpertisecentra etc.

Internationale week Schrijf als onderdeel van de toets ‘Wie zijn mijn leerlingen’ een essay naar aanleiding van je ervaringen in de workshops van de internationale week, volgens de criteria die beschreven zijn in het beoordelingsformulier in hoofdstuk 8.3

Voorschriften aanpak HGW Kies 3 leerlingen en ga met deze leerlingen de eerste volgende leerwerkplekdag

in gesprek. Tijdens dit gesprek gebruik je jouw format voor kindgesprekken. Tip: kies 3 leerlingen die veel van elkaar verschillen. Kies bijvoorbeeld eens de leerling die je bijna niet opvalt.

Culturele landschapskaart Ga online op zoek naar alle culturele instellingen in de regio van je leerwerkplekschool door te kijken vanuit verschillende perspectieven/brillen: Bril 1: De kunstliefhebber Bril 2: De geoloog Bril 3: De historicus Bril 4: De schrijver Rangschik de instellingen overzichtelijk. Noteer de locatie, contactpersonen, websites en het educatieve aanbod. Probeer het geheel ook te voorzien van beeldmateriaal.

Internationale week Voorschriften vorm HGW Plaats het format en de drie uitgewerkte gesprekken op edmodo onder de

opdracht ‘Fase 1 HGW’ Culturele landschapskaart Plaats de verzamelde informatie als verslag in woord en beeld op edmodo onder

de opdracht ‘Fase 1 Culturele landschapskaart’ Internationale week

9

Titel Fase 2 Onderzoekopzetten en begrijpen Achtergrond Je hebt gesprekken gevoerd met een drietal leerlingen uit jouw groep en een

eerste inventarisatie van de culturele omgeving gemaakt. De komende weken ga je drie leerlingen volgen en ga je je verdiepen in de culturele instellingen. In de HGW cyclus ga je steeds beter proberen de onderwijsbehoeften van deze leerlingen in kaart te brengen. Voor de Culturele kaart ga je inzichtelijk maken wat de meerwaarde van een dergelijke instelling kan zijn voor de leerlingen.

Opdrachten HGW • Geef in je leerteam een korte presentatie over de gevoerde gesprekken

(denk weer aan de privacy van de kinderen). Bevraag elkaar na afloop van de presentatie (waarom denk je dat? Heb je dit gevraagd?

• Analyseer de gegevens van de gesprekken: wat vertellen de uitkomsten van de gesprekken over de ontwikkelbehoeften van kinderen? (competentie, relatie, autonomie)

Culturele landschapskaart Voeg de gevonden personen, instellingen, gebouwen, musea, etc. samen tot een overzicht van de culturele omgeving van je leerwerkplekschool.

Voorschriften aanpak HGW • Vertel elkaar binnen het leerteam over jullie gevoerde kindgesprekken. Wat

ervaarde je als lastig? • Zet de ontwikkelbehoeften van kinderen (competentie, relatie, autonomie)

nog eens op een rijtje. • Analyseer voor jezelf wat de uitkomsten van de kindgesprekken kunnen

vertellen over de ontwikkelbehoeften van de drie kinderen. Culturele landschapskaart Maak een totaaloverzicht in een tabel (informatie over locaties,

contactpersonen, educatieve activiteiten, etc) van de culturele omgeving door fase 0 en 1 samen te voegen en visualiseer dit door daadwerkelijk de locaties zichtbaar te maken op een kaart.

Voorschriften vorm HGW Plaats de analyse van de kindgesprekken op edmodo onder de opdracht ‘Fase 2

HGW’ Culturele landschapskaart Plaats de tabel en de kaart in één verslag op edmodo onder de opdracht ‘Fase 2

Cultuur landschapskaart’

Titel Fase 3 Onderzoek opzetten en begrijpen en plannen Achtergrond Je hebt met een drietal leerlingen gesprekken gevoerd over hun culturele

omgeving en onderwijsbehoeften. Om jouw drie gekozen leerlingen zo goed mogelijk te kunnen begeleiden, is het belangrijk meer te weten te komen over deze leerlingen. In fase 3 verzamel je achtergrondinformatie bij de gekozen leerlingen en kijk je in welke mate de culturele instellingen een meerwaarde kunnen hebben voor deze leerlingen.

Opdrachten HGW Maak in jullie leerteam een overzicht van de achtergrondinformatie die jullie

nodig hebben en willen verzamelen van de leerlingen. Bedenk met elkaar een praktisch format om deze informatie te ordenen. Denk in ieder geval aan:

10

Titel Fase 3 Onderzoek opzetten en begrijpen en plannen • Beschrijving van de huidige situatie (hoe kenmerkt het kind zich in de klas) • Beschrijving van de levensloop (uit welk gezin komt de leerling,

bijzonderheden in het gezin, heeft het groepen gedoubleerd?) • Toetsgegevens: methodetoetsen en methode onafhankelijke toetsen (CITO) • Leerdimensies (Marzano): breng in kaart welke leerdimensies voor de

kinderen gekozen zijn. • Zelf gekozen informatie over de leerling: denk aan talentencirkel MI

(Meervoudige Intelligentie) en denkgewoonten (Boeiend Onderwijs) • Stimulerende en belemmerende factoren (HGW): welke factoren helpen

een leerling in zijn/haar ontwikkeling en welke factoren kunnen juist een belemmering zijn?

• Verzamel de achtergrondinformatie bij de drie gekozen leerlingen en werk deze uit in het gekozen format.

Culturele landschapskaart Ga samen met je leerteam je culturele landschapskaart verder uitwerken door op zoek te gaan naar informatie over visie en missie van de instellingen/personen/musea/etc., Kijk ook gericht naar de mogelijke meerwaarde voor de school en of er al bestaande projecten zijn waarbij de school en de culturele instelling/persoon/musea/gebouw/etc. samenwerken. Bekijk samen met je leerteam welke instellingen/ etc. die op je culturele landschapskaart staan een meerwaarde kunnen hebben voor je ingebrachte leerlingen. Zet ook de eerste stap in het samenvoegen van de culturele landschapskaarten tot een grote culturele landschapskaart van het leerteam.

Internationale week Leg je essay internationalisering als onderdeel van de toets ‘Wie zijn mijn leerlingen’ voor aan één of meer ‘peers’ en laat dit volgens de criteria beoordelen. Pas je essay aan.

Voorschriften aanpak HGW • Bedenk welke achtergrond informatie je nodig hebt en wie je om hulp zou

kunnen vragen. • Verzamel de achtergrondinformatie die je nodig hebt op de

Leerwerkplekschool. • Orden de informatie op een door jullie gekozen manier: bespreek in het

leerteam een handig format om de informatie te ordenen. Culturele landschapskaart Voeg aan de tabel van de culturele instellingen/ etc. de meerwaarde voor je

geselecteerde leerlingen. Voeg de culturele landschapskaarten samen tot een grote culturele landschapskaart van het leerteam. Je hebt de keuze om dit digitaal te doen(website) of het geheel tastbaar uit te werken.

Internationale week Voorschriften vorm HGW Plaats voor alle drie de leerlingen de achtergrondinformatie op edmodo onder

de opdracht ‘Fase 3 HGW’

11

Titel Fase 3 Onderzoek opzetten en begrijpen en plannen Culturele landschapskaart Plaats de samengevoegde cultuurlandschapskaart met aanvulling m.b.t.

meerwaarde en link naar website of foto’s van tastbare kaart op edmodo onder de opdracht ‘Fase 3 Cultuurlandschapskaart’

Internationale week

Titel Fase 4 Onderzoek uitvoeren en realiseren Achtergrond Je hebt nu van drie leerlingen specifieke achtergrondinformatie verzameld. Deze

week ga je in overleg met de mentor één leerling kiezen. Kies hierbij de leerling over wie jij meer zou willen weten, de leerling die je wilt helpen. Wat betreft de culturele landschapskaart ga je in het leerteam na hoe volledig de kaart nu is en of er instellingen/etc. missen.

Opdrachten HGW • Teken een rijk plaatje (zie thema 4: boeiend onderwijs). Bespreek dit rijke

plaatje met de mentor en met het leerteam. • Onderzoeksvraag: je weet inmiddels al veel over de betreffende leerling.

Het is de bedoeling dat je deze leerling gaat voorzien van passend onderwijs. Stel een onderzoeksvraag op waarmee je de komende periode aan de slag gaat. Richt je in de onderzoeksvraag vooral op de instructiebehoeften van deze leerling, wat heeft deze leerling van mij/de omgeving nodig om nog beter tot bloei te komen?

• Literatuurstudie (2 A4): ga opzoek naar nuttige bronnen die je informatie kunnen geven over de onderwijsbehoeften van deze leerling.

• Methoden: bedenk drie manieren (methoden) om tot antwoord op de onderzoeksvraag te komen. Let op: de literatuurstudie is geen onderdeel van de methode.

Voorschriften aanpak HGW • Teken het rijke plaatje op A3. Zorg voor zoveel mogelijk betrokkenen. Geef

zo nauwkeurig mogelijk weer wat je al te weten bent gekomen. Bespreek het rijke plaatje in het leerteam en kijk of je medestudenten dit snappen, zonder toelichting.

• Op basis de kindgesprekken en achtergrondinformatie stel je een onderzoeksvraag samen. Die voldoet aan de volgende criteria: niet te beantwoorden met ja/nee, te onderzoeken met praktijkonderzoek, heeft betrekking op instructiebehoeften van een leerling.

• Maak een uitwerking van jouw literatuurstudie, vergeet niet de bronnen te vermelden.

• Neem de beschrijving van jouw methoden (bijv. uitproberen lesontwerp, interview etc.) op in het dossier. Beargumenteer hoe je te werk zal gaan tijdens het onderzoek (twee weken stage).

Culturele landschapskaart Bekijk de culturele landschapskaart van het leerteam aandachtig. Wat kan er nog worden toegevoegd of voorzien van concretere informatie? Maak inzichtelijk wat is voorzien van een aanpassing/toevoeging.

Voorschriften vorm

12

Titel Fase 4 Onderzoek uitvoeren en realiseren HGW Plaats onderstaande elementen in één document op Edmodo onder de opdracht

‘Fase 4 HGW’ - Een afbeelding van het rijke plaatje met zo nodig een toelichting. - De literatuurstudie op 2 A4, de bronnen komen in de literatuurlijst. - Uitgewerkte onderzoeksvraag. - Beschrijving van de methoden.

Culturele landschapskaart Plaats de aangepaste culturele landschapskaart van het leerteam op edmodo onder de opdracht ‘Fase 4 culturele landschapskaart’

Titel Fase 5 Concluderen en realiseren en waarnemen Achtergrond Gedurende twee weken op de leerwerkplek ga je antwoord vinden op de

gestelde onderzoeksvraag. Daarnaast probeer je in de lessen rekening te houden met de gekozen leerling kom je erachter wat de leerling precies nodig heeft om optimaal tot leren te komen en ga je persoonlijk kennismaken met enkele culturele instellingen.

Opdrachten HGW • Gedurende twee weken ga je aan de slag om tijdens jouw lessen rekening te

houden met de gekozen leerling. Dit is een kwestie van ‘uitproberen’ en reflecteren.

• Kies één of meerdere teams uit van de werkplek waar de cultuurlandschapskaart aan wordt gepresenteerd. Bereid deze presentatie voor. Belicht van iedere instelling kansen en kwaliteiten.

Culturele landschapskaart Ieder lid bezoekt minimaal een van de instellingen om de informatie en mogelijkheden van de instelling verder te verdiepen. Probeer de vier brillen evenredig veel aandacht te geven bij het kiezen van de te bezoeken locatie.

Voorschriften aanpak HGW • Verkrijg een antwoord op de onderzoeksvraag door de methoden te

gebruiken die je hebt bedacht in fase 4. • Beschrijf in je lesvoorbereidingen hoe je rekening gaat houden met de

gekozen leerling (beginsituatie, instructie) • Reflecteer op de gegeven lessen en concludeer voorzichtig ‘wat werkt’ bij de

gekozen leerling. Je schrijft dus een conclusie op de onderzoeksvraag. Culturele landschapskaart Noteer van ieder bezoek verdiepende informatie over de instelling/etc, een

beknopte weergave van een gesprek met de contactpersoon of educatiemedewerker en een overzicht van culturele activiteiten in woord en beeld. Voeg voor deze informatie een extra hoofdstuk toe aan het verslag met de naam Kennismaking.

Voorschriften vorm HGW De volgende onderdelen plaats je in één document op Edmodo onder de

opdracht ‘Fase 5 HGW’ - Drie lesvoorbereidingen. Deze lesvoorbereidingen moeten aantonen hoe jij

specifiek rekening hebt gehouden met de onderwijsbehoeften van de gekozen leerling.

- De conclusie op de onderzoeksvraag (1 A4)

13

Culturele landschapskaart Plaats de culturele landschapskaart van het leerteam en de toevoeging fase 5 op edmodo onder de opdracht ‘Fase 5 culturele landschapskaart’

Titel Fase 6 Presenteren en realiseren en waarnemen Achtergrond Je hebt gesprekken gevoerd met kinderen, culturele omgeving onderzocht,

achtergrond informatie opgezocht, onderwijsbehoeften opgesteld en antwoorden gevonden op de onderzoeksvraag. Kijk terug op het proces en deel je resultaten met anderen.

Opdrachten HGW • Geef in het leerteam een presentatie van 10 minuten over de afgelopen

twee weken. Zorg dat medestudenten een inkijkje krijgen in het proces (onderzoeksvraag, methoden, uitvoering). Bevraag elkaar op het proces.

• Laat jouw verslaglegging lezen aan ten minste twee leerteamleden. Vraag om feedback en verwerk deze indien gewenst.

• Schrijf een reflectie waarin je reflecteert op het uitgevoerde onderzoek. Culturele landschapskaart • Presenteer in je leerteam in 5 minuten je ervaringen naar aanleiding van het

bezoek aan de culturele instellingen. • Leg je cultuurlandschapskaart voor aan een ander leerteam.

Voorschriften aanpak HGW • In de reflectie geef je een beschrijving van het proces en wat dit heeft

gedaan met jouw persoonlijke niveau van denken, voelen, overtuigingen, identiteit en betrokkenheid.

• Beschrijf welke kernkwaliteiten nodig waren om het onderzoek succesvol af te sluiten, welke belemmeringen ben je tegengekomen en hoe heb je deze overwonnen?

• Geef antwoord op de vraag: ‘Hoe wil ik omgaan met de diversiteit in leren?’ Culturele landschapskaart Presenteer je ervaringen in woord en beeld aan je leerteam.

Vraag met behulp van de genoemde criteria uit hoofdstuk 8.3 feedback op jullie product tot nu toe aan een ander leerteam. Maak aanpassingen naar aanleiding van de feedback. Voeg voor deze informatie een extra hoofdstuk toe aan het verslag met als naam perspectieven.

Voorschriften vorm HGW Plaats de reflectie op Edmodo onder de opdracht ‘Fase 6 HGW’ Culturele landschapskaart Plaats de culturele landschapskaart met de toevoeging van fase 6 op edmodo

onder de opdracht ‘Fase 6 culturele landschapskaart’ Themaopdracht CU19082 Rapportage/verslag Themaopdracht: Wie ZIJN mijn leerlingen?

Uiteindelijk lever je een individuele rapportage in via de documentenbalie bestaande uit drie delen: HGW, culturele landschapskaart en internationale week. HGW bevat: • De analyse van de kindgesprekken inclusief het gebruikte gespreksformat. • De achtergrondinformatie van één leerling is opgenomen in de rapportage. • De geschreven reflectie met een antwoord op de vraag: ‘Hoe wil ik omgaan

met de diversiteit in leren?’

14

Titel Fase 6 Presenteren en realiseren en waarnemen Culturele landschapskaart bevat: • een tabel met alle genoemde instellingen concreet toegelicht en voorzien

van contactinformatie en locatie. • Een gevisualiseerde culturele landschapskaart van het leerteam voorzien

van legenda. • Per leerteamlid een uitwerking van gesprekken met contactpersonen en of

educatieve medewerkers van een instelling. • Een weergave van leerteamperspectieven en het perspectief van een ander

leerteam. • Per leerteamlid een opsomming van specifieke meerwaarde van de

instelling voor de ontwikkeling van de geselecteerde leerlingen. Internationale week bevat: • Beschrijvingen van vier workshops waaraan je hebt deelgenomen met een

koppeling naar het thema ‘omgaan met verschillen’. Bij de koppeling van je ervaringen aan het thema heb je je uitspraken onderbouwd vanuit verschillende bronnen (minstens 4 bronnen, niet ouder dan 2000)

• Een beschrijving van de kennis die je hebt opgedaan betekent voor jouw ontwikkeling tot leerkracht

15

2 Toetsing 2.1 LEERDOELEN VAN DE CURSUS 2.1.1 Competenties Aan welke eisen moet je gaan voldoen om een startbekwame leerkracht te worden? Voordat je een startbekwame leerkracht bent moet je voldoen een aantal bekwaamheidseisen, ook wel competenties genoemd. Deze competenties zijn landelijk vastgelegd en verankerd in de Wet op de beroepen in het onderwijs (wet BIO). Tijdens je opleiding werk je aan deze competenties en het is dan ook van belang dat je hiervan bewust bekwaam wordt. In het onderstaand overzicht vind je de zeven competenties. Overzicht SBL-competenties leerkracht primair onderwijs

SBL-competentie Korte omschrijving 1. Interpersoonlijk competent Leiding geven en zorgen voor een goede sfeer van omgaan

met en samenwerking tussen leerlingen. 2. Pedagogisch competent Zorgen voor een veilige leeromgeving en bevorderen van

persoonlijke, sociale en morele ontwikkeling of: bevorderen van de ontwikkeling tot een zelfstandig en verantwoordelijk persoon.

3. Vakinhoudelijk en didactisch competent

Zorgen voor een krachtige leeromgeving en bevorderen van het leren.

4. Organisatorisch competent Zorgen voor een overzichtelijke, ordelijke en taakgerichte sfeer en structuur in de leeromgeving.

5. Competent in het samenwerken met collega's

Zorgen dat het werk afgestemd is op dat van collega’s; bijdragen aan het goed functioneren van de schoolorganisatie.

6. Competent in samenwerking met de omgeving

In het belang van de leerlingen een relatie onderhouden met ouders, buurt, bedrijven en instellingen.

7. Competent in reflectie en ontwikkeling Zorgen voor de eigen professionele ontwikkeling en de professionele kwaliteit van de beroepsuitoefening.

In thema 6 werk je aan de volgende competenties: interpersoonlijk, pedagogisch, vakinhoudelijk en didactisch, samenwerken en reflectie. Om je een competentie eigen te maken zijn er deeltaken (lees vaardigheid/kennis) geformuleerd, waaraan leerdoelen zijn gekoppeld. Het is aan jou om de leerdoelen te bereiken. In de beschrijving van de lessen van de opleiding wordt hier als volgt naar verwezen:

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/interpersoonlijk-competent/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/pedagogisch-competent/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/vakinhoudelijk-didactisch-competent/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/vakinhoudelijk-didactisch-competent/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/organisatorisch-competent/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/competent-in-samenwerken-met-collegas/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/competent-in-samenwerken-met-collegas/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/competent-in-samenwerking-met-omgeving/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/competent-in-samenwerking-met-omgeving/

http://ctmeter.nl/primair-onderwijs/sbl-competenties/competent-in-reflectie-en-ontwikkeling/

16

2.1.2 Deeltaken en leerdoelen thema 6 Deeltaak Beschrijving van de deeltaak

1.1 Je kunt groepsprocessen sturen en begeleiden

1.1.2 Er wordt op inspirerende wijze leiding gegeven door de kwaliteiten van de leerlingen te benutten met passende interventies waarin respect en integriteit voelbare waarden zijn. Er wordt gewerkt aan draagvlak voor afspraken en gevoel voor verhoudingen. Hierbij wordt er ingespeeld op conflicten op basis van de theorieën m.b.t. groepsrollen (zoals Belbin) en communicatieniveaus gericht op verbeteren van het groepsproces.

2.1 Je kunt de kennis van ontwikkelingen gedragswetenschappelijke theorie (bijvoorbeeld elementen uit de sociale psychologie en de communicatietheorie), die voor de onderwijspraktijk relevant zijn, betrekken op jouw pedagogisch handelen. 2.1.2 De elementen uit de sociale psychologie en de communicatietheorie worden toegepast bij

het beschrijven van de persoons- en identiteitsontwikkeling van zichzelf en enkele leerlingen. Hierbij gaat het om de inclusietheorie (zoals Schultz), ontwikkeling van en in groepen (zoals Lewin), besluitvorming in groepen, behoeftehiërarchie (zoals Maslow), attributie en cognitieve dissonantie (zoals Festinger).

2.3 Je hebt kennis van veelvoorkomende ontwikkelings- en gedragsproblemen en -stoornissen

2.3.2 Door het toepassen van actuele kennis van de leerproblemen dyslexie, adhd, add en autisme wordt de essentiële onderwijsbehoefte herkend en benoemd bij enkele leerlingen

2.4 Je kunt, op basis van kennis, zicht krijgen op de leefwereld van je leerlingen en hun sociaal-culturele achtergrond en weet hoe je daarmee rekening kunt houden in je onderwijs

2.4.2 Er wordt inzicht verkregen in de leefwereld en sociaal-culturele achtergrond van de leerlingen door vragen te stellen over wat ze denken, voelen en willen. Dit inzicht wordt gekoppeld aan individuele leer- en ontwikkelingsbehoeften van leerlingen (Stevens).

2.7 Je kunt, met oog voor de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van je leerlingen, recht doen aan hun ontwikkeling hierin

2.7.2 Op basis van een sociogram worden problemen en kansen in de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van de leerlingen gesignaleerd en omgezet in ontwikkelingsgerichte acties. Dit wordt gerelateerd aan de theoretische inzichten hierover van onder andere Freud, Jung, Mahler, Bowlby en Dreikurs.

3.1 Je hebt een grondige beheersing van de basisvakken taal en rekenen

3.1.2 De geroutineerde beheersing van taal en rekenen wordt professioneel ingezet in studie en beroep.

3.2 Je beheerst de leerstof (kennis en vaardigheden) gericht op het behalen van de kerndoelen van het primair onderwijs en kent theoretische achtergronden daarvan. Je kan de leerstof op een begrijpelijke en aansprekende manier uitleggen en demonstreren

3.2.2 Door de geroutineerde beheersing van het kerndeel van de kennisbasis wordt de leerstof toegepast in een activerende didactiek. Hierbij worden de leerlingen gestimuleerd om de leerstof met een onderzoekende, oplossingsgerichte en gemotiveerde houding te leren en zo de kerndoelen te behalen. Hierbij is aandacht voor de sleutel functie van taal (beginnende geletterdheid, voortgezet technisch lezen, begrijpend lezen, schrijven, stellen, taalbeschouwing) rekenen (getallen,meten /meetkunde).

3.8 Je hebt kennis van verschillende leer en onderwijstheorieën die voor de onderwijspraktijk relevant zijn en kan die herkennen in het leren van leerlingen

17

3.8.2 De kennis over de drie leerfuncties (oriëntatie, verwerking en regulering) en de vijf dimensies van leren (Marzano) wordt herkend in de ontwikkeling van het leren van leerlingen en wordt gekoppeld aan onderzoekend en ontwerpend leren.

3.11 Je hebt kennis van digitale leermaterialen en -middelen. Je kent de technische en pedagogisch-didactische mogelijkheden en beperkingen daarvan. 3.11.2 Op basis van analyse van de digitale wereld van leerlingen en kennis van gebruik van

technologie (technologische geletterdheid informatievaardigheden) worden gepaste betrouwbare media- en ict-bronnen geselecteerd

3.16 Je kunt onderwijs uitvoeren en het leren organiseren: aan leerlingen de verwachtingen en en duidelijk maken en leerlingen motiveren om deze te halen

3.16.2 Leerlingen worden aangesproken op hun intrinsieke motivatie door het bespreken van hoge verwachtingen en de relevantie van de leerdoelen. Hierbij wordt voorkennis gemobiliseerd en gekoppeld aan de leerdoelen. Er is sprake van inlevingsvermogen door actief te luisteren en feedforward te geven gericht op de te bereiken doelen.

3.17 Je kunt onderwijs uitvoeren en het leren organiseren: de leerstof aan je leerlingen begrijpelijk en aansprekend uitleggen, voordoen hoe er mee gewerkt moet worden en daarbij inspelen op de taalbeheersing en taalontwikkeling van de leerlingen

3.17.2 Taal wordt als voertuig van ontwikkeling gezien (Vygotski) waarmee begrijpelijk en aansprekend wordt uitgelegd. Hierbij wordt gedifferentieerd naar het taalniveau van de leerlinge

4.5 Je kunt onderwijs uitvoeren en het leren organiseren: doelmatig gebruik maken van beschikbare digitale leermaterialen en –middelen

4.5.2 Digitale leermaterialen en –middelen worden gebruikt om schemaconstructie en automatisering van de informatie mogelijk te maken. Bij schemaconstructie wordt de voorkennis van de leerling geactiveerd met gevarieerde leertaken en ondersteunende digitale informatie. Automatisering wordt gerealiseerd door essenties van de leerstof te herhalen en succeservaring op te doen. Hiervoor kan serious gaming (meaningful play) worden ingezet om op een systematische en meetbare wijze leerdoelen te bereiken.

6.3 Je toont regionale en internationale betrokkenheid door je horizon te verbreden t.a.v. onderwijsvisies en culturele achtergronden en gewoonten

6.3.2 Door het in aanraking komen met verschillende internationale settings wordt het kritisch bewustzijn vanuit internationaal perspectief vergroot wat zich vertaalt in een betrokken houding en gedrag.

7.2 Je kunt reflecteren op het eigen pedagogisch-didactisch handelen

7.2.2 De bekwaamheden in de hoofdfase omvatten allereerst de bekwaamheden beschreven bij de propedeuse. In deze fase wordt systematisch en doelgericht gereflecteerd op meerdere niveaus van denken, voelen, willen verbonden aan eigen overtuiging, identiteit en betrokkenheid. Hierbij worden de kernkwaliteiten en belemmeringen benoemd en hoe daarmee te werken en om te gaan. Deze inzichten worden verbonden aan de opvattingen over de beroepshouding met vragen als: wie ben ik als leraar en welke waarden zijn daarbij belangrijk? Wat leren leerlingen; hoe ervaren leerlingen mijn ZIJN? wat doen, denken, voelen en willen de leerlingen? Hoe ga ik om met diversiteit in leren? Dit professionele leren wordt gekoppeld aan de eigen motivatie, leerstijl en leervaardigheden die actief verder ontwikkeld worden. In het geordende en samenhangend bekwaamheidsdossier wordt vanuit deze reflectieve gemotiveerde houding planmatig aan de eigen onderwijsvisie, ontwikkeling en eigen

18

pedagogisch-didactisch handelen gewerkt. Deze reflecties leiden ook tot de bereidheid om de eigen praktijk – in een leergemeenschap- nader te onderzoeken vanuit een open mind, heart en will. Belemmerende gedachten, idealen en kwaliteiten worden daarin meegenomen.

7.3 Je kunt werken in een organisatie met een eigen identiteit en visie waarin met collega’s een professionele gemeenschap wordt gevormd waarin onderzoekend en met een ondernemende houding wordt samengewerkt, geleerd en ontwikkeld. 7.3.2 Onder begeleiding wordt er systematisch en planmatig een onderzoek opgezet en

uitgevoerd. De verkregen gegevens worden overzichtelijk weergegeven en met verschillende analysemethoden verwerkt zodat zinvolle interpretatie mogelijk wordt. De analyse bevat een vergelijking met gelezen literatuur. Op basis hiervan worden conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. De verkregen onderzoeksresultaten worden schriftelijk en mondeling gedeeld met collega’s binnen de basisschool om zo te komen tot kennisvermeerdering. Er wordt systematisch en planmatig sturing gegeven aan het eigen professionele leerproces gekoppeld aan onderzoekthema’s, middels praktijkonderzoek dat handvatten oplevert voor gewenste ontwikkelingen in de eigen groep.

19

2.2 TOETSEN De toetsen binnen dit thema staan op VLD onder vier verschillende toetsmatrijzen. Hieronder hebben we alle toetsen overzichtelijk samengebracht. Voor informatie over de wegingsfactor en de duur van tentamens verwijzen we je naar de toetsmatrijzen op myhz.nl onder de diverse cursuscodes en de toetsprogramma’s.

Nr. Cursuscode Toetsvorm Omschrijving Koppeling LD/DT Beoordelaar 1 CU19080 Rapportage/verslag

Portfolio Nederlands: Lees- en schrijfonderwijs

3.1.2, 3.2.2, 3.17.2 Hilde Kooiker

2 CU19080 Open vragen

Tentamen Rekenen: Breuken & Kommagetallen

3.1.2, 3.2.2 Jolanda Audenaerd

3 CU19081 Presentatie

Presentatie Kunstzinnige Oriëntatie: Achtergrondkennis KO

2.4.2, 3.2.2, 3.11.2, Marjo Schillings, Marjolein Struys en Diemer van Wyk

4 CU19081 Meerkeuze vragen

Cito Wereldoriëntatie-3 3.2.2 Digitaal landelijk

5 CU19082 Rapportage/verslag

Themaopdracht: Wie ZIJN mijn leerlingen?

2.1.2, 2.3.2, 2.4.2, 2.7.2, 3.8.2, 6.3.2, 7.2.2, 7.3.2

Leerteambegeleiders 1a Hilde Kooiker en Ferdinand Spinnewijn 1b Anne Heijmans en Marjolein Struys

6 CU19083 Werkplek assessment Beoordeling Werkplekleren 1.1.2, 3.16.2, 3.17.2, 3.2.2, 3.11.2, 4.5.2

leerwerkplekbegeleider

2.2.1 Bronnen schriftelijke toetsen

Toets Nr.

Toetsvorm + omschrijving Te bestuderen bronnen

2 Open vragen Tentamen Rekenen: Breuken & Kommagetallen

Verhoudingen, procenten, breuken en kommagetallen, hoofdstuk 1, 4 en 5. De ppt van de lessen rekenen thema 6

4 Meerkeuze vragen Cito Wereldoriëntatie-3

Landschappen (natuurlijke aspecten), Bevolking (culturele en politieke aspecten) en Bestaansmiddelen (economische aspecten). Tip ter bestudering: ‘ De pabotoets aardrijkskunde haal je zo’, Jan de Bas, uitg. Coutinho.

2.3 COMPETENTIENIVEAU Om bovenstaande toetsen naar behoren te kunnen afsluiten dien je per toets te bewijzen dat je voldoet aan het competentieniveau. Deze competentieniveaus zijn voor de toetsen CU19080 Rapportage/verslag, CU19081 Presentatie, CU19082 Rapportage/verslag uitgewerkt in beoordelingsformulieren. 2.4 HERKANSING Alle herkansingsmomenten zijn opgenomen in het toetsprogramma Pabo 2. Indien het een inlevertoets betreft worden er 2 inleverkansen aangemaakt in de documentenbalie. De documentenbalie is bereikbaar via www.hz.nl. 2.5 DIGITALE LEER- EN ONTWIKKELINGSMIDDELEN Binnen dit thema maken we gebruik van Edmodo in de lessen. Uitleg en werkwijze volgt tijdens de lessen leerteam begeleid. Van de zes toetsen in deze cursus kunnen er drie worden ingeleverd via de documentenbalie op my.hz.nl. Dit zijn de toetsen CU19080 Rapportage/verslag, CU19081 Presentatie, CU19082 Rapportage/verslag. De inlevermomenten voor deze toetsen zijn geautomatiseerd.

https://www.edugroepen.nl/sites/hzpabo/SitePages/Opleidingsdocumenten.aspx

https://www.edugroepen.nl/sites/hzpabo/SitePages/Opleidingsdocumenten.aspx

20

3 Route, begeleiding en inhouden 3.1 OVERZICHT VAN CONTACTMOMENTEN / VAKGEBIEDEN / LESWEKEN De cursus is onderverdeeld in verschillende contactmomenten / vakgebieden. In onderstaand overzicht is opgenomen hoeveel lessen er voor de verschillende contactmomenten en vakgebieden staan geroosterd, wie de lessen zal geven en wat men kan verwachten van het soort contactmoment / vakgebied.

Nr. Contactmoment/Vakgebied Aantal lessen

lesweken Docent Toelichting contactmoment / vakgebied

1 Nederlands-Leesonderwijs 6 alle Hilde Kooiker Tijdens deze lessen gaat het over de theorie en didactiek van technisch en begrijpend lezen. Je gaat aan de slag met werkplekopdrachten en komt uiteindelijk tot een portfolio.

2 Rekenen - wiskunde 6 alle Jolanda Audenaerd In de eerste 5 lessen richten we ons op de didactiek van breuken en kommagetallen, les 6 staat in het teken van de Kennisbasis en eigenvaardigheid.

3 Nederlands-Taalproblematiek 5 Henriette op den Brouw Binnen deze lessen staat ‘taalonderwijs en verschillen’ centraal. Onderwerpen als thuiscultuur, dyslexie en Nederlands leren als tweede taal komen daarbij aan bod.

4 Leerteam zelfstandig 11 alle geen Tijdens deze momenten werk je samen met je leerteam aan de integratieopdracht binnen dit thema.

5 Muziek 4 2,3,5 en 6 Marjo Schillings Vier lessen muziek vanuit de domeinen: zingen; maken; lezen en noteren. Zingen (accent op canon zingen en activiteiten n.a.v. een lied) MM 2.5 t/m 2.10; Hoofdstuk 4 Maken (accent: creatieve situaties organiseren rond grafische notatie); Hoofdstuk 5 Lezen en noteren (accent: grafische notatie en ritmebouwstenen). ‘Wie zijn mijn leerlingen’ ; ‘Hoe geef ik leiding’; ‘Hoe zorg ik voor kwaliteit’

6 Beeldende vorming 4 1,2,4 en 6 Marjolein Struys Tijdens de vier lessen beeldende vorming binnen dit thema richten we ons op een didactiek voor beeldende vorming waarbij de ontwikkeling van de leerling centraal staat. De kracht van waarneming en

21

Nr. Contactmoment/Vakgebied Aantal lessen

lesweken Docent Toelichting contactmoment / vakgebied

beeldbeschouwing vormen de basis om de eigen beeldende ontwikkeling vanuit street art, community art en volkscultuur te ontwikkelen en te etaleren. Daarbij zal er nadrukkelijk aandacht zijn voor het creatieve proces en creativiteit stimuleren interventies.

7 Drama Dans 4 2,3,4 en 6 Diemer van Wijk Tijdens de vier lessen Drama binnen dit thema ligt de focus op diverse didactische werkvormen (hoofdstuk 3, methode: Kijk op spel) van drama gerelateerd aan het thema (wie zijn mijn leerlingen?) en het begeleiden van een dramales (hoofdstuk 6, methode Kijk op Spel) De diverse vieringen binnen de volkscultuur behandelen we in de lessen.

8 Aardrijkskunde/sociale geografie

6 alle Ferdinand Spinnewijn Het accent binnen de 5 lessen aardrijkskunde ligt m.n. op de sociale geografie. Studenten krijgen zicht op diverse (hulpverlenende) instanties die kinderen uit m.n. andere culturen ondersteunen. Naast gastlessen vanuit AZC en TEC brengen we ook daadwerkelijk een bezoek aan het AZC Middelburg. Centraal staat tevens de professionele houding van de toekomstige leerkracht t.o.v. deze problematiek.

9 Leerteam begeleid 5 2a Hilde en Ferdinand Spinnewijn 2b Marjolein Struys Schillings en Anne Heijmans

Tijdens deze momenten werk je binnen je leerteam onder begeleiding en coaching van de docenten aan de integratieopdracht.

10 Onderwijskunde 5 Anne Heijmans Handelingsgericht werken, wat is dat en wat komt er allemaal bij kijken?

11 Internationale week 6 Henriëtte op den Brouw en Marjo Schillings

Tijdens lesweek 1 zijn er op dinsdag en woensdag workshops in het kader van internationalisering@home. Het thema is ‘Dealing with differences’ passend bij het thema ‘Wie zijn mijn leerlingen

23

3.2 OVERZICHTEN VAN PLANNING VAN OPDRACHTEN EN LESINHOUDEN Per week is er een overzicht gemaakt van de lesinhouden en planningen van de opdrachten van de lessen Nederlands, Rekenen, Aardrijkskunde, Beeldende vorming, Muziek, Dans en Drama en onderwijskunde. De contactmomenten leerteam zelfstandig en begeleid zijn hier niet in opgenomen. Deze lessen volgen de fasen zoals beschreven in de Briefing. 3.2.1 Lesweek 1 Planning en inhouden Lesinhouden lesweek 1

Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden Nederlands leesonderwijs Theoretische achtergronden over lezen Handleiding porftolio Rekenen Breuken 3.1.2, 3.2.2 Boek: VPBK Beeldende vorming les 1 Van verfraaien via engagement naar cultuur Dummy, potloden,

viltstiften, tablet of laptop Sociale geografie Wereldbeelden Inzicht verwerven in diversiteit

methoden Samenstellen vragenlijst

Leerlingenboek/handleiding Leerwerkplek

Onderwijskunde Hoe ga ik in gesprek met kinderen en kom ik meer te weten over hun onderwijsbehoeften?

2.4.2 Aantekeningen die je vrijdag hebt gemaakt.

Internationale week Dealing with differences 6.3.2 Materiaal om aantekeningen en foto’s te maken

Planning opdrachten lesweek 1

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands leesonderwijs Voorbereidingsopdracht Bespreek en

zoek op. Bespreek de werkplekopdrachten. Neem een methodeles technisch lezen mee naar de les.

0,5

Rekenen geen geen geen 0 Beeldende vorming Voorbereiding en

verwerkingsopdracht Zoek, noteer, ontwerp en download

Voorbereiding: Zoek drie voorbeelden van street art. Print de drie voorbeelden en plak deze in je Dummy. Noteer bij ieder werk wat je er zo in aanspreekt. Verwerking: Knip je letters uit en maak er een lettersculptuur (ruimtelijke assemblage) van. Maak van het eindresultaat een foto en print deze uit voor je dummy. Downloaden van gratis fotobewerkingsprogramma’s op tablet en of laptop.

1,5

24

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Sociale geografie Voorbereidingsopdracht Samenstellen

vragenlijst, toepasbaar op 5 doelgroepen (directeur/mentor/leerlingen/ouders/instanties).

Vragenlijst samenstellen met leerteam om samenstelling leerwerkplekklas in beeld te krijgen. Zie: Werkplekopdracht Vakgebied Sociale Geografie en Beeldende Vorming.

1

Onderwijskunde Voorbereidingsopdracht Meenemen, lezen en bekijken.

Aantekeningen meenemen. Lezen hoofdstuk 4 uit handelingsgericht werken. Filmpje bekijken. Zie hoofdstuk 5.

1

Internationale week Voorbereiding en verwerkingsopdracht

Inschrijven op workshop en bekijken.

Bezoek op dinsdag en woensdag workshops naar keuze. Maak aantekeningen en foto’s om je ervaringen en kennis vast te leggen. Schrijf als onderdeel van de toets ‘Wie zijn mijn leerlingen’ een Essay (max. 1500 woorden) naar aanleiding van je ervaringen in de workshops van de internationale week, volgens de criteria die beschreven zijn in het beoordelingsformulier in hoofdstuk 8.3. Bekijken van beoordelingscriteria toets: ‘Wie zijn mijn leerlingen’

1

3.2.2 Lesweek 2 Planning en inhouden Lesinhouden lesweek 2

Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden Nederlands leesonderwijs Didactiek van technisch lezen en de leesomgeving Volgt nog Methodeles technisch lezen Rekenen Modellen bij breukonderwijs 3.1.2, 3.2.2 Boek: VPBK Nederlands taalproblematiek

Volgt nog Volgt nog Volgt nog

Muziek les 1 aanleren en leiden van een canon 1.1; 3.2; 7.2 Eigen-Wijs en Muziek Meester meenemen naar de les

Beeldende vorming les 2 Kunst als middel Volgt nog Dummy, potloden, viltstiften, tablet of laptop. Laptop en of tablet met daarop fotobewerkingsprogramma’s

Drama & Dans Drama les 1 Wie ben ik? 1.1 / 2.7 / 3.16 / 7.2 Sociale Geografie Onderwijs in land van herkomst. Inzicht verkrijgen op

onderwijssystemen uit Materialen O.W.P., computerlokaal

25

Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden enkele landen van herkomst.

Onderwijskunde Hoe kan ik de onderwijsbehoeften van kinderen in kaart brengen?

2.3.2 Informatie uit de kindgesprekken


Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands leesonderwijs Voorbereidingsopdracht Kopieer Kopieer een methodeles begrijpend lezen 0

Rekenen Voorbereidingsopdracht Lezen en maken

Voor de les het thuiswerk lezen Maken: C-opgaven: blz. 106, 107, 112, 113,

1

Nederlands taalproblematiek

Volgt nog Volgt nog Volgt nog ?

Muziek Voorbereiding en verwerkingsopdracht

Vooraf lezen en inleveren

Lees: Muziek Meester Lied aanleren: blz. 57 t/m 62 Canon zingen: blz. 63 t/m 66 Aandacht voor kwaliteit van zingen blz. 53-54 Studieopdracht 1 bij werkplekopdracht 1 maken en inleveren Indien je Werkplekopdracht 1 ‘Canon’ doet, kun je vanaf nu de bijbehorende studieopdracht uitvoeren en inleveren op Edmodo

1

Beeldende vorming Voorbereiding en verwerkingsopdracht

Maak, bestudeer en noteer

Voorbereiding: Maak een foto in de omgeving van je leerwerkplekschool die je kunt gebruiken voor een Bansky achtige aanpassing. Verwerkingsopdracht: Maak nog één extra variant op je street art ontwerp en plaats deze in je dummy. Bestudeer de leerwerkplekopdracht Sociale geografie en beeldende vorming. Noteer eventuele vragen en of onduidelijkheden in je dummy.

1,5

Drama Verwerkingsopdracht Uitvoeren en bespreken

1. Ga terug naar je eigen jeugd en werkplek en bespreek de volgende vragen in je leerteam: (vraag 1C,1D en 1E bespreek je ook met je mentor op je werkplek) a. Welke vieringen heb ik zelf gevierd op mijn basisschool? b. Welke momenten kan je je nog herinneren? c. Welke vieringen worden er op mijn werkplek gevierd? d. Op welke manier worden deze vieringen gevierd? Welke

kunstzinnige vakken leveren hier een bijdrage aan?

1

26

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU e. Wat wordt er binnen de vieringen op de werkplek aan drama

gedaan? 2. Je kiest 1 moment van een viering op jouw basisschool.

Sociale Geografie Voorbereidingsopdracht Opzoeken en verwerken informatie

Hoe wordt onderwijs aan kinderen vormgegeven in het land van herkomst? In onze leerwerkplekklas zitten vaak kinderen met verschillende culturele achtergronden. Waar/bij wie kun je achtergrondinformatie vinden om een helder beeld te verkrijgen? Denk naast het werken met informatie via Internet ook aan div. organisaties/instanties!

1,5

Onderwijskunde Voorbereidingsopdracht Meenemen Lezen

Informatie meenemen. Lezen hoofdstuk 1 uit handelingsgericht werken. Zie hoofdstuk 5

1


Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden Nederlands leesonderwijs Didactiek van begrijpend lezen Volgt nog Methodeles begrijpend lezen Rekenen/wiskunde Handelingsniveaus 3.1.2, 3.2.2 Boek: VPBK Nederlands taalproblematiek


Muziek les 2 Lied versieren in de bovenbouw (1) 1.1; 3.2; 7.2 Eigen-Wijs en Muziek Meester meenemen naar de les

Drama Les 2: Elke leerling is anders 1.1 / 2.7 / 3.16 / 7.2 Denk aan: kleding, attributen, muziek, beeld. Je verwerkt minimaal 1 aspect in jouw moment.

Sociale Geografie Gastles AZC. Volgt nog Materiaal AZC, Onderwijskunde Wat zijn de vijf dimensies van leren en wat zeggen ze

over het leren van mijn leerlingen? 3.8.2 Opgezochte informatie over de

leerdimensies. Planning opdrachten lesweek 3

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands Leesonderwijs

Voorbereidingsopdracht Kopieer Kopieer een methodeles geschiedenis, aardrijkskunde of natuuronderwijs.

0,5

Rekenen Voorbereidingsopdracht Lees en maak Voor de les het thuiswerk lezen. Maken: C- opgaven blz. 108, 123, 124, 131, 132

1

27

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands Taalproblematiek


Muziek Voorbereiding en verwerkingsopdracht

Vooraf lezen Achteraf studieopdracht 2 inleveren

Muziek Meester Lees: MM Hoofdstuk 4.8 Liedjes begeleiden blz. 131 t/m 135 Studieopdracht 2 bij werkplekopdracht 2 maken. Indien je Werkplekopdracht 2 ‘‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ doet, kun je vanaf nu de bijbehorende studieopdracht uitvoeren en inleveren op Edmodo

1

Drama Verwerkingsopdracht Voorbereiden en bekijken

• Overleg met je leerteam zodat elke student binnen het leerteam een eigen viering kiest. Zorg dat binnen het leerteam 4 verschillende vieringen worden gekozen.

• Bespreek met je leerteam kenmerken en invullingen van de verschillende vieringen. Denk aan: kleding/materialen/muziek/beeldende vorming/film

• Werk een introductie van de viering uit voor de gehele basisschool. Hoe introduceer jij jouw gekozen viering? Kies hier bewust minimaal 1 specifieke werkvorm binnen drama uit.

1

Sociale Geografie Inventariseren binnen eigen leerwerkteam vragen AZC.

Actieve deelname

Naast een medewerker van het AZC Middelburg zal ook een bewoner aanwezig zijn. Met het AZC is afgesproken dat aan beide partijen in alle openheid vragen gesteld mogen/kunnen worden.

1,5

Onderwijskunde Voorbereidingsopdracht Opzoeken en meenemen.

Informatie opzoeken over de vijf dimensies van leren (Marzano) en deze meenemen.

1


Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden Nederlands leesonderwijs Lezen bij andere vakken en leesgesprekken Volgt nog Volgt nog Rekenen/wiskunde Handelingsniveaus in de praktijk 3.1.2, 3.2.2 Boek: VPBK

Aanvullend materiaal om de verschillende handelingsniveaus te ondersteunen



28

Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden Beeldende vorming les 3 (On)breekbaar Volgt nog Dummy, potloden,

viltstiften, tablet of laptop en verwerkingsopdracht les 2

Drama De viering in een verhaal 1.1 / 2.7 / 3.16 / 7.2 Volgt nog Sociale Geografie Gastles docent TEC. Volgt nog Materiaal TEC,

collegezaal. Onderwijskunde Welke rol als leerkracht heb ik in het verzorgen van

adaptief onderwijs? 7.2.2 Kaartjes met de namen

van leerlingen in een envelop.


Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands leesonderwijs Volgt nog Volgt nog Volgt nog ? Rekenen Voorbereidingsopdracht Lezen en

maken Lezen: VPBK blz.193 – 204 Voorbereiden: Studieopdracht Rekenen: leerfasen van leerlingen in de praktijk. In les 2 krijg je een som (breuken) per 4 studenten. Deze som werk je uit op 3 of 4 verschillende handelingsniveaus. In de presentatie geef je per groep een voorbeeld hoe je concreet , schematisch (voorstellend/abstract) en abstract de som op zou lossen. Tijdens de presentatie geven studenten en docent feedback.

1

Nederlands Taalproblematiek

Volgt nog Volgt nog Volgt nog ?1

Beeldende vorming Voorbereiding en verwerkingsopdracht

Maak en vraag Voorbereidingsopdracht: Maak een kistje van dik grijskarton, hardboard of triplex van 10x20x30 cm voorzien van deksel bestaande uit twee delen. Verwerkingsopdracht: Maak een kistje van dik grijskarton, hardboard of triplex van 5x10x15 cm voorzien van een deksel bestaande uit twee delen en vraag iemand in je directe omgeving om het kistje te vullen op de zelfde manier zoals in de les besproken

1,5

Drama Verwerkingsopdracht Uitwerken en opnemen

• Werk een drama-activiteit voor jouw viering uit. Kies een doelgroep van jouw werkplek. Overleg met jouw leerteam dat je voor elke leeftijdsgroep een activiteit presenteert (groep ½ , groep ¾ , groep

5

29

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU 5/6, Groep 7/8) Elke activiteit voor de desbetreffende groep heeft een andere werkvorm. Denk hierbij ook aan kleding/materialen/beeld en muziek.

• Presenteer in de laatste 4de les een drama-activiteit aan de gehele groep in volgorde van leeftijdsgroep.

Sociale Geografie Voorbereidingsopdracht Actieve deelname.

Formuleren van vragen richting docent TEC. Op diverse basisscholen volgen kinderen uit AZC’s onderwijs. Daarnaast zijn er binnen de regio een aantal TEC’s. D.m.v. deze gastles ervaren de studenten wat het volgen van les binnen een TEC voor kinderen uit een leerwerkplekklas inhoudt.

1,5

Onderwijskunde Voorbereidingsopdracht Lezen Meenemen

Lezen hoofdstuk 2 uit handelingsgericht werken. Meenemen: een envelop met hierin de kaartjes met voornamen van leerlingen. Zie hoofdstuk 5.

1


Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden Nederlands leesonderwijs Toetsing en onderwijsbehoeften Volgt nog Volgt nog Rekenen/wiskunde Kommagetallen 3.1.2, 3.2.2 Boek: VPBK Nederlands taalproblematiek


Muziek les 3 Lied versieren in de bovenbouw (2) 1.1; 3.2; 7.2 Eigen-Wijs en Muziek Meester meenemen naar de les

Sociale Geografie Bezoek aan AZC Middelburg. Volgt nog Onderwijskunde Hoe kan ik de gewoonten van Covey gebruiken bij het

realiseren van HGW? 2.1.2


Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands leesonderwijs Volgt nog Volgt nog Volgt nog ? Rekenen Voorbereidingsopdracht Voor de les het thuiswerk lezen.

Maken: C- opgaven blz. 139, 140, 141, 142 1

30

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands taalproblematiek


Muziek Voorbereidingsopdracht Vooraf lezen Achteraf studieopdracht 2 inleveren

Lees: Muziek Meester blz 154 t/m 169 Studieopdracht 2 bij werkplekopdracht 2 maken Indien je Werkplekopdracht 2 ‘‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ doet, kun je vanaf nu de bijbehorende studieopdracht uitvoeren en inleveren op Edmodo

1

Sociale Geografie Verwerkingsopdracht Actief op AZC Middelburg.

Volgt nog 1,5

Onderwijskunde Voorbereidingsopdracht Lezen Bekijken

Lezen hoofdstuk 3 uit handelingsgericht werken, filmpje bekijken. Zie hoofdstuk 5.

1


Contactmoment/Vakgebied Titel van de les Leerdoelen Benodigdheden Nederlands leesonderwijs Studerend lezen, informatieverwerking, online

geletterdheid Volgt nog geen

Rekenen/wiskunde Eigen vaardigheid 3.1.2, 3.2.2 Boek:VPBK Nederlands taalproblematiek


Muziek les 4 Muziek lezen en noteren in de bovenbouw met grafische notatie

1.1; 3.2; 7.2 Muziek Meester meenemen naar de les

Beeldende vorming les 4 Kwetsbaarheid en kracht Volgt nog Dummy, potloden, viltstiften, tablet of laptop en verwerkingsopdracht les 3.

Drama De viering van het feest 1.1 / 2.7 / 3.16 / 7.2 Presenteer in de laatste 4de les een drama-activiteit aan de gehele groep in volgorde van leeftijdsgroep.

Onderwijskunde Hoe kan ik een sociogram op een professionele manier inzetten?

2.7.2 Lesvoorbereiding (ingevuld) Informatie over het sociogram.


Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Nederlands Leesonderwijs


31

Contactmoment/vakgebied Opdracht Actie Toelichting opdracht SBU Rekenen Voorbereidingsopdracht Voor de les het thuiswerk lezen.

Maken: C- opgaven blz. 22, 150, 151, 170, 174, 175, 176, 177 1



Muziek Voorbereidings en verwerkingsopdracht

Vooraf lezen Achteraf inleveren.

Muziek Meester Werken met instrumenten 4.5 blz 108-118 Muziek lezen en noteren: blz. 137 t/m 154 Studieopdracht 3: activiteiten rondom grafische notatie Indien je Werkplekopdracht 3 ‘activiteiten rondom grafische notatie’ doet, kun je vanaf nu de bijbehorende studieopdracht uitvoeren en inleveren op Edmodo

1

Beeldende vorming verwerkingsopdracht Maak Maak je kistje verder af en plaats deze op de aangewezen plaats in de gang.

1

Drama Presentatie Presenteer Presenteer in de laatste 4de les een drama-activiteit aan de gehele groep in volgorde van leeftijdsgroep.

1

Onderwijskunde Voorbereidingsopdracht Meenemen Opzoeken

Neem een ingevulde lesvoorbereiding mee, ga opzoek naar informatie over het sociogram.

1

32

4 Rollen en taken Rol Toelichting Studieloopbaancoach (SLC)

Je studeert inmiddels meer dan een jaar aan de opleiding tot leerkracht basisonderwijs. Je hebt veel geleerd over het vak, de leerlingen bovenal over jezelf! De SLC blijft beschikbaar voor coaching gericht op jouw persoonlijke ontwikkeling. Het initiatief ligt hiervoor bij jou.

Docent De docenten tijdens dit thema hebben allemaal een andere achtergrond en kiezen voor een andere invalshoek. De docent geeft les in zijn/haar vak en is beschikbaar voor vragen binnen dit vakgebied. De docent structureert de gelezen theorie en organiseert en stimuleert het uitwisselingen van leerervaringen. Daarnaast zet de docent aan tot verdieping (verder kijken) en helpt bij transfer. Met transfer bedoelen we de constante koppeling tussen theorie en de praktijk (de basisschool). Om een constante pendel tussen theorie en praktijk te kunnen maken is het belangrijk je goed voor te bereiden op iedere les. We vinden het daarom ook erg belangrijk dat je vragen en/of leerwerkplekervaringen deelt in de lessen op de HZ!

Werkplekdocent De werkplekdocent is de leerkracht op de basisschool de juf of meester van jouw leerwerkplek, de mentor dus. De mentor kan je meer vertellen over handelingsgericht werken (HGW) en de culturele achtergronden van de schoolbevolking. Het is belangrijk de mentor up-to-date te houden van jouw opdrachten, vertel de mentor wat je wilt leren.

Leerteambegeleider Binnen dit thema ga je veel zelfstandig aan de slag. Het leerteam blijft echter heel belangrijk. Hoewel je veel opdrachten zelfstandig uitvoert blijf je intensief in contact staan met het leerteam. Je vraagt en geeft feedback, luistert naar elkaars ervaringen en je geeft elkaar tips.

Student Het handelingsgericht werken (HGW) is essentieel in het werk van een leerkracht basisonderwijs. Probeer alles uit dit thema te halen wat erin zit om uit te groeien tot een leerkracht basisonderwijs die uitstekend adaptief onderwijs kan verzorgen voor iedere leerling. Veel plezier en succes!

33

5 Bronnen en aanbevolen literatuur 5.1 VERPLICHTE LITERATUUR Titel Druk Auteur ISBN Uitgeverij thema Pedagogisch didactisch begeleiden

3 Eijkeren, M van 9789006955293

Thieme Meulenhoff

1,2,3,4,5,6

Ont-moeten, boeiend onderwijs in een lerende school.

1 Jutten, J 9789081344418 Natuurlijk Leren BV.

4,6

Handelingsgericht werken een handreiking voor het schoolteam

5 Pameijer, N 9789033475993 Acco 4,6

Laat maar zien 3e druk Jacobse, Anky, Onna, Jos van

9789001809287 Noordhoff Uitgevers

1,4 en 6

Eigen-wijs, liedbundel voor kinderen van 4-12 jaar, inclusief c.d.-rom

2e druk, vanaf 2009

Lei, R. van der, Haverkort, F., Noordam, L.

9789080497160 Muzikale Vorming, Stichting ter bevorder

1, (3) 4 en 6, 7

Muziek meester Boek en licentie website 4e druk, 1e oplage 2015

4e druk, 1e oplage 2015

Lei, R. van der, Haverkort, F., Noordam, L.

9789006951813 Thieme Meulenhoff

1, (3) en 4, 6, 7

Taaldidactiek 2e druk, 2011

Koeven, Erna van, Vreman, Margreet


1,2,3, 4 en 6

Basiskennis taalonderwijs 1e druk Henk Huizenga, Rolf Robbe

978-90-01-82296-5

Noordhoff Uitgevers

1, 4 en 6

Kijk op spel drama voor de Pabo

Nooij , H. de 9789001809324 Noordhoff Uitgevers

1 en 4

Verhoudingen, procenten, breuken en kommagetallen

2e druk M. van Zanten, J. van den Bergh


5, 6 en LKT.

Geowijzer 1e druk Alice Peters, Frans Westerveen

9789001785048 Noordhoff Uitgevers

3,5 en 6

5.2 AANBEVOLEN LITERATUUR Tijdens de lessen ontvang je van de docenten verwijzingen naar aanbevolen literatuur, artikelen en websites.

34

6 Inhoud van de lessen per vakgebied 6.1 NEDERLANDS-LEESONDERWIJS

Nederlands-Leesonderwijs les 1. Theoretische achtergrond over lezen Vóór de les Tijdens de les Na de les Bekijk in de studiehandleiding hoe de cursus er voor Nederlands uitziet. Bekijk ook de handleiding ‘portfolio leesonderwijs’ Noteer vragen die je hebt.

Lees: Basiskennis Nederlands: paragraaf 6.1 en 6.2

Doelen: • Je weet hoe de cursus er voor Nederlands uitziet en wat er van je

verwacht wordt. • Je weet wat wordt bedoeld met technisch en begrijpend lezen

en hoe deze twee zich tot elkaar verhouden. • Je kunt verschillende modellen over het leesproces herkennen. • Je kent leesstrategieën voor technisch en begrijpend lezen. • Je kunt teksten analyseren vanuit verschillende perspectieven:

tekstdoelen, tekstsoorten, tekstkenmerken en taal- denkrelaties. Inhouden: • De cursus: inhouden, opdrachten, toetsing • Het leesproces: achtergrond en theorie • Leesstrategieën voor technisch en begrijpend lezen • Teksten analyseren •

Bespreek je werplekopdrachten met je mentor en maak samen een planning. Spreek ook af welk kind je gaat volgen. Bekijk welke methode er wordt gebruikt voor technisch lezen en kopieer uit de handleiding een les die binnenkort aan bod komt (liefst een les die jij zelf gaat geven) Neem dit mee naar de volgende les.

Nederlands-Leesonderwijs les 2. Didactiek van technisch lezen en de leesomgeving Vóór de les Tijdens de les Na de les

Neem een les uit de handleiding van de methode voor technisch lezen mee (zie vorige les) Lees: Taaldidactiek paragraaf 1.2.1 en 1.2.3 Verborgen talenten hoofdstuk 5

Doelen: • Je kent verschillende didactische uitgangspunten voor technisch

lezen. • Je kunt verschillende strategie- en voordrachtsoefeningen voor

technisch lezen herkennen. • Je weet welke leerlijnen er zijn voor technisch lezen en hoe de

leerstof is geordend. • Je weet wat het begrip leesomgeving inhoudt. • Je kent verschillende indelingen van leesniveaus.

Inhouden: • Hoe geef ik een methodeles technisch lezen?

Bekijk op je werkplek welke methode er wordt gebruikt voor begrijpend lezen. Kopieer een les die jij gaat geven en neem deze mee naar de volgende les (bij Nieuwsbegrip is dat lastig, ik probeer zelf de meest actuele les te pakken te krijgen en neem die mee)

35

Nederlands-Leesonderwijs les 2. Didactiek van technisch lezen en de leesomgeving • Leesoefeningen uit de methode nader bekeken • Leerlijnen en leerstofordening technisch lezen • De rijke leesomgeving: checklist

Nederlands-Leesonderwijs les 3. Didactiek van begrijpend lezen Vóór de les Tijdens de les Na de les

Neem een les uit de handleiding van de methode voor begrijpend lezen mee (zie vorige les) Lees: Basiskennis Taalonderwijs: paragraaf 7.1 en 7.2

Doelen: - Je kent verschillende didactische uitgangspunten voor

begrijpend lezen. - Je kent een aantal werkvormen die je kunt inzetten bij

begrijpend lezen. - Je kent het berip preteaching en weet hoe je dit kunt toepassen

bij begrijpend lezen. Inhouden: • Hoe geef ik een methodeles begrijpend lezen? • Werkvormen bij begrijpend lezen • Extra hulp bij begrijpend lezen •

Kopieer een les uit de methode voor geschiedenis, aardrijkskunde of natuuronderwijs. (Liefst een les die je zelf gaat geven) Zorg dat je in elk geval de tekst uit het leerlingenboek kopieert! Daar gaan we mee aan de slag.

Nederlands-Leesonderwijs les 4. Lezen bij andere vakken en leesgesprekken Vóór de les Tijdens de les Na de les

Neem een les uit de methode voor geschiedenis, aardrijkskunde of natuuronderwijs mee (zie vorige les)

Lees: Het artikel: “Formatief evalueren met leesgesprekken” (Prenger, 2016), te vinden op my.hz

Doelen: - Je kent het begrip transfer - Je kent de begrippen schooltaal en vaktaal en kunt deze

herkennen in een tekst. - Je weet hoe je er voor kunt zorgen dat leerlingen vaardigheden

die ze hebben geleerd bij begrijpend lezen ook gaan toepassen bij andere vakken.

- Je weet wat een leesgesprek is en hoe je dit kunt aangaan met een leerling

Inhouden: • De samenhang tussen taalonderwijs en zaakvakonderwijs • Schooltaal en vaktaal

Na deze les heb je alle input gehad die je nodig hebt om de werkplekopdrachten uit te gaan voeren en je portfolio te gaan vullen.

36

Nederlands-Leesonderwijs les 4. Lezen bij andere vakken en leesgesprekken • Transfer bewerkstelligen tussen leesonderwijs en zaakvakonderwijs • Indviduele checklist leesattitude en leesgesprekken

Nederlands-Leesonderwijs les 5. Toetsing en onderwijsbehoeften Vóór de les Tijdens de les Na de les

Je hebt een geluidsopname gemaakt van de leerling die je volgt, zorg dat je deze opname en de tekst die het kind leest, bij je hebt.

Doelen: - Je weet welke toetsen er zijn voor technisch en begrijpend lezen

en wat ze meten (en ook wat ze niet meten….) - Je weet hoe je vanuit de informatie die je hebt verzameld over

de leerling die je volgt, kunt komen tot het formuleren van onderwijsbehoeften van deze leerling.

Inhouden: • Methodegebonden en methode onafhankelijke toetsen bij technisch

en begrijpend lezen. • Onderwijsbehoeften voor lezen

Nederlands-Leesonderwijs les 6. Studerend lezen, informatieverwerking, online geletterdheid Vóór de les Tijdens de les Na de les

Lees: “Het nieuwe lezen, anders bekeken” (Clemens, 2014) te vinden op my.hz

Doelen: • Je kent de begrippen informatieverwerking,

informatieverwerving, perceptie en cognitie en weet hoe deze samenhangen.

• Je weet verschillende manieren om leerlingen te laten oefenen met informatieverwerking en informatieverwerving.

• Je kent het begrip online geletterdheid en weet waarin online geletterdheid verschilt van ‘analoge’ geletterdheid.

• Je weet op welke manier je kinderen kunt laten oefenen op het gebied van online geletterdheid.

Inhouden: • Begrippen • Werkvormen en didactische uitgangspunten voor

informatieverwerving en informatieverwerking. • Online geletterdheid en de noodzaak om hier aandacht aan te

besteden.

37

6.2 REKENEN/WISKUNDE Rekenen les 1 Breuken Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doelen:

• Je kunt uitleggen waarom er nog steeds breuken worden onderwezen op de basisschool.

Je kan de opbouw van het breukenonderwijs in de basisschool beschrijven.

Je weet het verschil aan te geven, door gebruik van voorbeelden, tussen benoemde en onbenoemde breuken.

Je kent de terminologie die bij breuken hoort en kan alle termen duidelijk uitleggen met gebruik van voorbeelden.

Je kent de verschijningsvormen van breuken en kan deze gebruiken om voorbeelden van breuken te benoemen.

Je bent op de hoogte van de verschillende didactische mogelijkheden van breuken en je kunt de grootste veranderingen beschrijven.

Je kunt opgaven oplossen waarbij echte breuken of gemengde getallen met elkaar vergeleken worden (gelijknamig maken waarbij de waarde gelijk blijft), op het niveau van groep 8 +.

Inhouden: • Ontstaan van breuken • Didactiek van het breukenonderwijs • Onbenoemde en benoemde breuken • Verschijningsvormen van breuken

• Gelijkwaardige en gelijknamige breuken • Ggd , kgv

Maken: C-opgaven: blz. 106, 107, 112, 113, Lezen: blz. 101 - 124

Rekenen les 2 Modellen Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking

38

Rekenen les 2 Modellen Maken: C-opgaven: blz. 106, 107, 112, 113, Lezen: blz. 101 - 124

Doelen: Je kunt de modellen die in de basisschool worden gebruikt bij het

breuken onderwijs herkennen en benoemen. Je kunt voor een gegeven abstracte opgave een goed passend model

kiezen en deze inzetten in je uitleg van de opgave. Je kent de voordelen en nadelen van de verschillende modellen en

kunt deze kennis inzetten om onderbouwd een goed passend model bij een gegeven opgave te kiezen.

Je kunt in je werkplek een les verzorgen waarbij je tijdens de instructie op correcte wijze gebruik maakt van een model.

Je kent de terminologie GGD en KGV, en kan deze duidelijk uitleggen met gebruik van voorbeelden.

Je kent het begrip stambreuk en kan hiermee rekenen Je kunt opgaven oplossen waarbij echte breuken of gemengde

getallen moeten worden, vergeleken, opgeteld of afgetrokken moeten worden op het niveau van groep 8 +.

Inhouden: • Handelingsniveaus • Didactiek van breuken optellen en aftrekken • Stambreuken • Modellen

Maken: C- opgaven blz. 108, 123, 124, 131, 132 Lezen: VPBK blz. – 131

Rekenen les 3 Handelingsniveaus Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Maken: C- opgaven blz. 108, 123, 124, 131, 132 Lezen: VPBK blz. – 131 Studieopdracht Rekenen: Methodeonderzoek breuken

Doelen: Je kunt de modellen die in de basisschool worden gebruikt bij het

breuken onderwijs herkennen en benoemen. Je kunt voor een gegeven abstracte opgave een goed passend model

kiezen en deze inzetten in je uitleg van de opgave.

Lezen: VPBK blz.193 – 204 Voorbereiden: Studieopdracht Rekenen: leerfasen van leerlingen in de praktijk

39

Rekenen les 3 Handelingsniveaus Je kent de voordelen en nadelen van de verschillende modellen en

kunt deze kennis inzetten om onderbouwd een goed passend model bij een gegeven opgave te kiezen.

Je kunt in je werkplek een les verzorgen waarbij je tijdens de instructie op correcte wijze gebruik maakt van een model.

Je kan de globale leerlijn van het breukenonderwijs in de basisschool beschrijven

Je kunt opgaven oplossen waarbij echte breuken of gemengde getallen moeten worden, vergeleken, opgeteld, afgetrokken, vermenigvuldigd of gedeeld moeten worden op het niveau van groep 8 +.

Inhouden: • Breuken vermenigvuldigen en delen • Repetendum • Modellen gebruiken bij breuken • Bemiddelende grootheid • Leerlijn breuken

Rekenen les 4 Handelingsniveau in de praktijk Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Voorbereiden presentatie Doelen:

Je kunt de modellen die in de basisschool worden gebruikt bij het breuken onderwijs herkennen en benoemen.

Je kunt voor een gegeven abstracte opgave een goed passend model kiezen en deze inzetten in je uitleg van de opgave.

Je kunt een breuk op verschillende handelingsniveaus aanbieden Inhouden: handelingsniveaus

Maken: C- opgaven blz. 139, 140, 141, 142 Lezen: VPBK blz. – 143

40

Rekenen les 5 Kommagetallen Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Maken: C- opgaven blz. 139, 140, 141, 142 Lezen: VPBK blz. – 143

Doelen: Je kan aan de hand van korte voorbeelden uitleggen wat er misgaat

als leerlingen geen inzicht hebben in de structuur van (het systeem achter) kommagetallen.

Je kunt verschillende manieren bedenken om ervoor te zorgen dat leerlingen wel inzicht krijgen in de structuur van kommagetallen.

Je kunt fouten analyseren in leerlingen werk en kan aangeven wat bij deze specifieke fout een goede handeling zal zijn.

Je kunt m.b.v. een voorbeeld uitleggen wat decimale verfijning is. Je kent de opbouw van de leerlijn kommagetallen en kunt van een

bepaalde opgave aangeven bij welk onderdeel van de leerlijn deze hoort.

Je weet waar je de tussendoelen van het basisonderwijs kan vinden. Je kent de specifieke rekenregels voor het rekenen met

kommagetallen en kunt deze inzetten voor het oplossen van opgaven op het niveau van groep 8+.

Inhouden: • Inzicht in de structuur van de decimale getallen • Decimale verfijning • Hoofdrekenen met kommagetallen • Cijferen met kommagetallen • Leerlijn kommagetallen

Maken: C- opgaven blz. 22, 150, 151, 170, 174, 175, 176, 177 Lezen: VPBK blz. – 178

Rekenen les 6 Eigenvaardigheid (basiskennis en kennisbasis) Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Maken: C- opgaven blz. 22, 150, 151, 170, 174, 175, 176, 177 Lezen: VPBK blz. – 178

Doelen: Je kunt opgaven oplossen waarbij echte breuken of gemengde

getallen met elkaar vergeleken worden (gelijknamig maken waarbij de waarde gelijk blijft), op het niveau van groep 8 +.

41

Rekenen les 6 Eigenvaardigheid (basiskennis en kennisbasis) Je kent de terminologie die bij breuken hoort en kan alle termen

duidelijk uitleggen met gebruik van voorbeelden. Je kent de terminologie GGD en KGV, en kan deze duidelijk uitleggen

met gebruik van voorbeelden. Je kent de terminologie repetendum en kan deze toepassen in

rekenopgaven Inhouden: • Rekenopgaven hoofdstuk 1 – 5

42

6.3 NEDERLANDS-TAALPROBLEMATIEK Tijdens de les wordt toegelicht wat in welke les aan bod komt. Dit kan variëren, vandaar hieronder een overzicht van wat er in de lessen zoals aan bod komt. Leesopdrachten zullen per les beschikbaar komen, evenals leerwerkplekactiviteiten.

Nederlands- talige verschillen les 1 t/m 5 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lezen: Taalcanon hs. 2, 3, 8, 12 en 13 Taaldidactiek deel C hs. 6 en p. 217-218 Artikelen op my.hz Dyslexieprotocol

Doelen: • Je kunt de talige verschillen in jouw klas herkennen vanuit

theoretische achtergronden • Je weet wat de visie en het beleid is van jouw leerwerkplek waar het

gaat om talige verschillen bij kinderen zoals NT2 en dyslexie • Je kent manieren en kunt manieren bedenken om

ouderbetrokkenheid bij de taalontwikkeling thuis te vergroten Inhouden: • Talige omgeving in de school en taalsituatie thuis • Dyslexie, laaggeletterdheid, NT2 en ‘taalbegaafde’ kinderen • Beleid taalproblematiek uitgevoerd door intern begeleider • Taalbevordering thuis en op school

Werkplek: - doorlezen schoolplan/-gids - interview met directeur - dagdeel meekijken met IB’er - talige thuissituatie in beeld krijgen

43

6.4 MUZIEK Muziek les 1 aanleren en leiden van een canon Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Meenemen: Eigen –Wijs en Muziek Meester Lees: Muziek Meester Lied aanleren: blz. 57 t/m 62 Canon zingen: blz. 63 t/m 66 Aandacht voor kwaliteit van zingen blz. 53-54

Doelen: • Je weet hoe je in de bovenbouw een lied kunt aanleren • Je weet hoe je een canon kunt herkennen en hoe je de canon kunt

aanleren • Je oefent in het canon zingen • Je weet waar je geschikte canons kunt vinden. Inhouden:. • Korte herhaling lied aanleren • Voorbereidende oefeningen canon zingen • Canon aanleren • Diverse canons zingen • Hoe herken ik of een lied een canon is of niet • Liedleidingsgebaar oefenen • Voorbeeld filmpjes

Vanaf nu kun je de werkplekopdracht Muziek 1: canon zingen met je klas uitvoeren (formatief) Analyseer de canon die kunt uitvoeren als werkplekopdracht en plaats je analyse op Edmodo samen met je lesvoorbereiding bij de werkplekopdracht Muziek 1 canon zingen met je klas uitvoeren

Muziek les 2 Lied versieren in de bovenbouw (1) Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Meenemen: Eigen –Wijs en Muziek Meester Lees: MM Hoofdstuk 4.8 Liedjes begeleiden blz. 131 t/m 135

Doelen: • Je kent enkele vormen om een lied te versieren • Je hebt een aantal voorbeelden van liedbegeleiding zelf ervaren • Je hebt zelf met een groepje een liedbegeleiding gemaakt Inhouden:. • Soorten liedbegeleiding ervaren

- Ostinaat - Liedbegeleiding van allen naar één - Maatspel - Afterbeat

(formatief) Maak zelf een liedbegeleiding bij een lied uit Eigen-wijs en deel deze op Edmodo samen met de werkplekopdracht: Muziek 2 ‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ uitvoeren

44

Muziek les 2 Lied versieren in de bovenbouw (1) - Ritmische begeleiding - Melodische begeleiding

• Maak met een groep een liedbegeleiding bij een bekend lied

Muziek les 3 Lied versieren in de bovenbouw (2) Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Meenemen: Eigen –Wijs en Muziek Meester Lees: Muziek Meester blz 154 t/m 169

Doelen: • Je weet wat ritmebouwstenen zijn en kunt bij een thema

ritmebouwstenen ontwerpen. Inhouden:. • Introductie ritmebouwstenen • Echospel • Zelf maken van ritmebouwstenen • Maken van een ostinaat met ritmebouwstenen bij een lied

Vanaf nu kun je de werkplekopdracht: Muziek 2 ‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ uitvoeren (formatief) Maak zelf een ritmische ostinaat bij een lied uit Eigen-wijs en deel deze op Edmodo samen met de werkplekopdracht: Muziek 2 ‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ uitvoeren

Muziek les 4 Muziek lezen en noteren in de bovenbouw met grafische notatie Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Meenemen: Muziek Meester Lees: Muziek Meester Werken met instrumenten 4.5 blz 108-118 Muziek lezen en noteren: blz. 137 t/m 154

Doelen: • Je weet wat grafische notatie of traditionele notatie is • Je kent het verschil tussen grafische en traditionele notatie • Je hebt zelf een compositie vastgelegd m.b.v. grafische notatie • Je weet waar je lessen rondom grafische notatie kunt vinden • Je kunt je muziekles faseren in de vier fasen: Oriënteren –

Onderzoeken – Uitvoeren –Evalueren en weet wat jouw rol als leerkracht daarbij is.

Inhouden: • Uitleg van de vier fasen in een creatieve les muziek • Ervaren aantal ideeën grafische notatie • Maken van een compositie m.b.v. grafische notatie • Kennis maken met verschillende methoden

Vanaf nu kun je de werplekopdracht Muziek 3 ‘activiteiten rondom grafische notatie’ uitvoeren

(formatief) Plaats het ontwerp van je lesvoorbereiding rond grafische notatie op Edmodo. Geef daarbij duidelijk aan hoe de verschillende fasen terugkomen

http://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjnoffDmZTQAhWBlxoKHbOpDRAQjRwIBw&url=http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/uitgangspunten/aandachtspunten&psig=AFQjCNFJd_bVndELXkP7QeLM9jxro_2mrQ&ust=1478524073765253

45

6.5 BEELDENDE VORMING Beeldende vorming les 1 Van verfraaien via engagement naar cultuur Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doen: • Zoek drie voorbeelden van

street art. Print de drie voorbeelden en plak deze in je Dummy.

• Noteer bij ieder werk wat je er zo in aanspreekt

Doelen: • Je kunt de relatie tussen beeldend onderwijs en cultuuronderwijs

toelichten en verbanden leggen met community art, street art en volkscultuur.

• Je kunt de kern van beeldend onderwijs herkennen en toelichten aan de hand van het ‘cirkelmodel’ en kan de samenhang tussen proces- en productcomponenten beschrijven.

• Je kunt de specifieke bijdrage van beeldend onderwijs aan het leren en de brede ontwikkelen van leerlingen verwoorden en kan dit illustreren aan de hand van voorbeelden.

Inhouden: • We maken kennis met street art, community art en volkscultuur aan de

hand van kunstenaars, projecten en tradities. • We plaatsen street art en community art in een groter begrippenkader

m.b.t. cultuuronderwijs. • We maken in het leerteam een opzet voor een basisplan voor een les

over street art. • We werken aan een beeldend werkstuk gebaseerd op graffiti kunst als

onderdeel van street art.

Doen: • Knip je letters uit en maak er een

lettersculptuur (ruimtelijke assemblage) van. Maak van het eindresultaat een foto en print deze uit voor je dummy.

• Downloaden van gratis fotobewerkingsprogramma’s op tablet en of laptop.

Beeldende vorming les 2 Kunst als middel Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Maak: Maak een foto in de omgeving van je leerwerkplekschool die je kunt gebruiken voor een Bansky achtige aanpassing. Neem mee: Laptop en of tablet met daarop fotobewerkingsprogramma’s

Doelen: • Je beschikt over kennis van de basale methodische vaardigheden binnen

beeldend onderwijs (het gebruik van beeldaspecten en materialen en technieken binnen de domeinen 2D, 3D en 4D) in relatie tot het thema/onderwerp.

• Je maakt kennis met het lesfasenformulier en het schematisch voorbereiden van een beeldende activiteit.

Maak: Maak nog één extra variant op je street art ontwerp en plaats deze in je dummy. Bestudeer: Bestudeer de leerwerkplekopdracht Sociale geografie en beeldende vorming.

46

Beeldende vorming les 2 Kunst als middel • Je kunt keuzes maken voor het gebruik van digitaal beeldmateriaal en

software vanuit de relevantie voor beeldend onderwijs en de betreffende leeftijdsgroep

Inhouden: • We bekijken elkaars werk en maken kennis met diverse beeldende

activiteiten waarbij er gebruik wordt gemaakt van ruimtelijke assemblage. En de rol van ruimtelijke assemblage in street art en community art.

• We maken een eerste opzet voor een basisplan community art en maken een vertaling richting het lesfasenformulier met behulp van een schema.

• We maken een ontwerp voor een Bansky achtige aanpassing in de omgeving foto. Het ontwerp kan ook digitaal gemaakt worden.

Noteer eventuele vragen en of onduidelijkheden in je dummy.

Beeldende vorming les 3 (On)breekbaar Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Maak: Maak een kistje van dik grijskarton, hardboard of triplex van 10x20x30 cm voorzien van deksel bestaande uit twee delen.

Doelen: • Je kunt aangeven welke bijdrage beeldend onderwijs kan leveren aan de

realisatie van de kerndoelen voor het primair onderwijs en hoe dit aansluit bij de voorschoolse ontwikkeling en de kerndoelen voor kunst en cultuur in het voortgezet onderwijs.

• Je doet ervaring op met het werken aan een community art project in de rol van deelnemer en kunstenaar.

• Je krijgt inzicht in de criteria waaraan een succesvol community art project dient te voldoen.

Inhouden: • Deze les richten we ons op het starten van het community art project

met de titel ‘ (on)breekbaar’. • We kijken naar de wijze waarop community art projecten een rol kunnen

spelen in het realiseren van de kerndoelen voor het primair onderwijs en maken een eerste opzet voor de leerwerkplekopdracht.

Maak: Maak een kistje van dik grijskarton, hardboard of triplex van 5x10x15 cm voorzien van een deksel bestaande uit twee delen en vraag iemand in je directe omgeving om het kistje te vullen op de zelfde manier zoals in de les besproken.

47

Beeldende vorming les 4 Kwetsbaarheid en kracht Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Neem mee: Het kistje voorzien van vulling door iemand uit je direct omgeving.

Doelen: • Je kunt de begrippen productie, receptie en reflectie in relatie brengen

met beeldend onderwijs en illustreren aan de hand van voorbeelden en vertalen naar het eigen community art project.

Inhouden: • We werken verder aan het kistje en tonen elkaar onze kwetsbaarheid en

kracht. • We werken het community project voor de leerwerkplek in de

leerteams verder uit.

Maak: Maak je kistje verder af en plaats deze op de aangewezen plaats in de gang. Maak een foto van het eindresultaat en plaats deze in je dummy.

48

6.6 DANS EN DRAMA Dans en drama les 1 – ‘Wie ben ik?’ Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doelen:

• Je ervaart diverse oefeningen die geschikt zijn om in te zetten bij je leerwerkplek.

• Je krijgt zelf speelplezier bij de verschillende oefeningen waarbij de focus ligt op waarnemen i.p.v oordelen.

• We werken aan de werkvorm: TABLEAUS vanuit de methode ‘Kijk op Spel’.

Inhouden:. • Introductie van drama binnen het thema • Verschillende opwarmoefeningen die geschikt zijn voor de

leerwerkplek in de werkvorm: TABLEAUS • Maken korte scenes (denk aan: WIE-WAT-WAAR) • Improvisatie-oefeningen in de werkvorm TABLEAUS • Diverse opdrachten behandelen we die in teken staan van

waarnemen i.p.v. oordelen. • Uitleg studieopdracht

1. Ga terug naar je eigen jeugd en werkplek en bespreek de volgende vragen in je leerteam: (vraag 1C,1D en 1E bespreek je ook met je mentor op je werkplek) a. Welke vieringen heb ik zelf gevierd

op mijn basisschool? b. Welke momenten kan je je nog

herinneren? c. Welke vieringen worden er op mijn

werkplek gevierd? d. Op welke manier worden deze

vieringen gevierd? Welke kunstzinnige vakken leveren hier een bijdrage aan?

e. Wat wordt er binnen de vieringen op de werkplek aan drama gedaan?

2. Je kiest 1 moment van een viering op jouw basisschool.

Dans en drama les 2 ‘Elke leerling is anders’ Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Presenteer: Je presenteert kort een moment van een viering op jouw basisschool. (minimaal 1 minuut) Denk aan: kleding, attributen, muziek, beeld. Je verwerkt

Doelen: • We werken aan de werkvorm ‘JABBERTALK’, ‘Improvisatie’,

‘(vertel)pantomime’ vanuit de methode ‘Kijk op Spel’. • Je ervaart dat het essentieel is om zelf te ervaren hoe je eigen

creativiteit en fantasie is voordat je deze wilt oproepen bij kinderen. • De studenten ervaren hoe het is om een theatrale presentatie uit te

voeren.

• Overleg met je leerteam zodat elke student binnen het leerteam een eigen viering kiest. Zorg dat binnen het leerteam 4 verschillende vieringen worden gekozen.

• Bespreek met je leerteam kenmerken en invullingen van de verschillende

49

Dans en drama les 2 ‘Elke leerling is anders’ minimaal 1 aspect in jouw moment.

Inhouden: • Presentatie van de momenten van jouw herinnering. • We behandelen in de les verschillende soorten type leerlingen

(archetypen) • We gaan diverse opdrachten spelen die in teken staan van

verschillende werkvormen vanuit de methode ‘Kijk op Spel’ binnen het thema. (o.a. jabbertalk/improvisatie/(vertel)pantomime)

• We bespreken de werkplekopdracht.

vieringen. Denk aan: kleding/materialen/muziek/beeldende vorming/film.

• Werk een introductie van de viering uit voor de gehele basisschool. Hoe introduceer jij jouw gekozen viering? Kies hier bewust minimaal 1 specifieke werkvorm binnen drama uit.

Dans en drama les 3 ‘De viering in een verhaal’ Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doelen:

• De studenten ervaren hoe je een dramatische opbouw van een verhaal kunt opbouwen.

• De studenten maken kennis met de 5 W’s binnen de dramamethode ‘kijk op spel’ en passen dit toe in verschillende improvisatieopdrachten.

Inhouden: • We behandelen in verschillende improvisatieopdrachten de 5 W’s

(wie-wat-waar-wanneer-waarom) • We behandelen de dramatische opbouw van een verhaal binnen

verschillende volkscultuur-toneelstukken. (begin-midden-eind) • Uitleg van de laatste les: Het geven van 1 activiteit van de

studieopdracht.

• Werk een drama-activiteit voor jouw viering uit. Kies een doelgroep van jouw werkplek.

• Overleg met jouw leerteam dat je voor elke leeftijdsgroep een activiteit presenteert (groep ½ , groep ¾ , groep 5/6, Groep 7/8) Elke activiteit voor de desbetreffende groep heeft een andere werkvorm. Denk hierbij ook aan kleding/materialen/beeld en muziek.

Dans en drama les 4 ‘De viering van het feest’ Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doelen:

• De studenten krijgen een indruk van andere drama-activiteiten met verschillende soorten vieringen.

• De studenten presenteren binnen hun viering een drama-activiteit.

50

Dans en drama les 4 ‘De viering van het feest’ Inhouden: • Presentatie van de studieopdracht ‘Viering van het feest’. De

studenten geven een korte uitleg bij hun activiteiten.

51

6.7 SOCIALE GEOGRAFIE Sociale geografie les 1 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doen: Meenemen methode boek AK groep 8. Bestuderen Geowijzer 6.3

Doelen: • Inzicht verwerven diversiteit div. methoden AK. • Samenstellen vragenlijst verhelderen samenstelling leerwerkplekklas. Inhouden: • We maken kennis met de kinderen uit onze multiculturele klas d.m.v.

korte presentatie: schets van wereldbeeld. • Opstellen, ontwikkelen vragenlijst, toepasbaar bij 5 verschillende

doelgroepen. • Plenaire presentatie vragenlijsten vanuit de leerteams.

Doen: • Inventariseren binnen leerteam

relevante vragen onderzoek. • Presenteren.

Sociale geografie les 2 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doen: Bestuderen Geowijzer 15.3

Doelen: • Beeld/inzicht krijgen op onderwijssystemen uit enkele landen van

herkomst leerlingen uit leerwerkplekklas.

Doen: • Met leerteam presentatie

voorbereiden. • Met leerteam korte presentatie

uitvoeren.

Sociale geografie les 3 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doen: Artikel AZC bestuderen

Doelen: • Beeld krijgen over m.n. de situatie van jonge kinderen binnen AZC.

Doen: • Kort verslag (notities) maken van

gastles AZC, meenemen naar komende 2 bijeenkomsten.

Sociale geografie les 4 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doen: Doelen: Doen:

52

Sociale geografie les 4 • Informatie betreffende TEC

zoeken en meenemen. • Inzicht krijgen over de toegevoegde waarde van TEC. • Inzicht krijgen op inhouden TEC: hoe en waarom? • Opbrengst TEC

• Actief meedoen, stellen van vragen. • Opgedane informatie (meerwaarde

voor jou als leerkracht) wederom kort beschrijven.

Sociale geografie les 5 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Doen: • Vanuit individuele notities

vragenlijstje maken, bezoek voorbereiden.

Doelen: • Gesprek voeren met medewerkers en bewoners AZC Middelburg om

meer duidelijkheid te krijgen over de situatie waarin zij zich nu bevinden.

• Duidelijkheid krijgen over uitstroom bewoners AZC en consequenties hiervan (ook voor leerlingen leerwerkplekstage).

Doen: • N.v.t.

53

6.8 ONDERWIJSKUNDE Onderwijskunde les 1 (onderzoeksochtend) Hoe ga ik in gesprek met kinderen en kom ik meer te weten over hun behoeften? 2.4.2 Er wordt inzicht verkregen in de leefwereld en sociaal-culturele achtergrond van de leerlingen door vragen te stellen over wat ze denken, voelen en willen. Dit inzicht wordt gekoppeld aan individuele leer- en ontwikkelingsbehoeften van leerlingen (Stevens). Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking • Neem de aantekeningen mee

die je gemaakt hebt tijdens het kijken op de praktijkschool op vrijdag 11 november.

• Lees uit ‘Handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam’ hoofdstuk 4 (gesprekken met leerlingen)

• Bekijk: https://www.youtube.com/watch?v=00n7HUNPxx8&app=desktop

Doelen: • Je kunt verschillende soorten gesprekken die je met kinderen

kunt voeren benoemen. • Je kunt een gesprek over de beleving en mening van het kind

voorbereiden, uitvoeren en hieruit conclusies trekken. • Je weet hoe de MI cirkel werkt en je kunt deze inzetten in de

praktijk. Inhouden:

• Theorie achter het voeren van kindgesprekken. • Het voorbereiden van een kindgesprek • Het bekijken van een kindgesprek a.d.h.v. een

observatieschema. • De MI cirkel.

Ga aan de slag met het voeren van een drietal kindgesprekken (voor meer informatie: bekijk de geïntegreerde thema opdracht)

Onderwijskunde les 2 Hoe kan ik de onderwijsbehoeften van kinderen in kaart brengen? 2.3.2 Door het toepassen van actuele kennis van de leerproblemen dyslexie, adhd, add en autisme wordt de essentiële onderwijsbehoefte herkend en benoemd bij enkele leerlingen Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking • Neem de informatie uit de

kindgesprekken mee naar de bijeenkomst.

• Lees uit ‘Handelingsgericht werken: een handreiking voor het schoolteam’ hoofdstuk 1 (uitgangspunten handelingsgericht werken)

Doelen: • Je kunt uitleggen waarom het werken met onderwijsbehoeften

belangrijk is. • Je kunt voor een vijftal leerlingen onderwijsbehoeften in kaart

brengen. • Je kunt basale informatie vertellen over de leerproblemen

dyslexie, adhd, add en autisme. Inhouden:

• Het belang van het werken met onderwijsbehoeften. • Onderwijsbehoeften in kaart brengen a.d.h.v. de gevoerde

kindgesprekken.

Ga opzoek naar zoveel mogelijk achtergrond informatie van de drie leerlingen (voor meer informatie: bekijk de geïntegreerde thema opdracht)

https://www.youtube.com/watch?v=00n7HUNPxx8&app=desktop



54

Onderwijskunde les 2 Hoe kan ik de onderwijsbehoeften van kinderen in kaart brengen? • Informatie over dyslexie, adhd, add en autisme.

Onderwijskunde les 3 Wat zijn de vijf dimensies van leren en wat zeggen deze over het leren van mijn leerlingen? 3.8.2 De kennis over de drie leerfuncties (oriëntatie, verwerking en regulering) en de vijf dimensies van leren (Marzano) wordt herkend in de ontwikkeling van het leren van leerlingen en wordt gekoppeld aan onderzoekend en ontwerpend leren. Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking

• Ga opzoek naar informatie over de vijf dimensies van leren (Marzano). Orden de gevonden informatie op een eigen manier en neem deze mee naar de bijeenkomst.

Doelen: • Je kunt de vijf dimensies van leren van Marzano in eigen

woorden uitleggen. • Je kunt het leren van leerlingen uitleggen a.d.h.v. de vijf

dimensies van leren. Inhouden:

• Marzano: vijf dimensies van leren.

Blijf de achtergrondinformatie over de leerlingen aanvullen. Hoe kan de theorie van Marzano je daarbij ondersteunen?

Onderwijskunde les 4 Welke rol als leerkracht speel ik in het verzorgen van adaptief onderwijs? 7.2.2 De bekwaamheden in de hoofdfase omvatten allereerst de bekwaamheden beschreven bij de propedeuse. In deze fase wordt systematisch en doelgericht gereflecteerd op meerdere niveaus van denken, voelen, willen verbonden aan eigen overtuiging, identiteit en betrokkenheid. Hierbij worden de kernkwaliteiten en belemmeringen benoemd en hoe daarmee te werken en om te gaan. Deze inzichten worden verbonden aan de opvattingen over de beroepshouding met vragen als: wie ben ik als leraar en welke waarden zijn daarbij belangrijk? Wat leren leerlingen; hoe ervaren leerlingen mijn ZIJN? wat doen, denken, voelen en willen de leerlingen? Hoe ga ik om met diversiteit in leren? Dit professionele leren wordt gekoppeld aan de eigen motivatie, leerstijl en leervaardigheden die actief verder ontwikkeld worden. In het geordende en samenhangend bekwaamheidsdossier wordt vanuit deze reflectieve gemotiveerde houding planmatig aan de eigen onderwijsvisie, ontwikkeling en eigen pedagogisch-didactisch handelen gewerkt. Deze reflecties leiden ook tot de bereidheid om de eigen praktijk – in een leergemeenschap- nader te onderzoeken vanuit een open mind, heart en will. Belemmerende gedachten, idealen en kwaliteiten worden daarin meegenomen. Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking • Lees uit ‘Handelingsgericht

werken: een handreiking voor het schoolteam’ hoofdstuk 2 (Effectief adaptief onderwijs: de rol van de leerkracht)

Doelen: • Je bent je bewust van jouw rol als leerkracht in het verzorgen

van adaptief onderwijs. • Je bent je bewust van jouw constructen in het kijken naar

kinderen.

55

Onderwijskunde les 4 Welke rol als leerkracht speel ik in het verzorgen van adaptief onderwijs? • Neem mee: een envelop met

hierin kaartjes met voornamen van de leerlingen uit jouw groep.

Inhouden: • De rol van de leerkracht in het verzorgen van effectief adaptief

onderwijs. • Professional in de Spiegel: een reflectieve methode.

Onderwijskunde les 5 Hoe kan ik de gewoonten van Covey gebruiken bij het realiseren van HGW? 2.1.2 De elementen uit de sociale psychologie en de communicatietheorie worden toegepast bij het beschrijven van de persoons- en identiteitsontwikkeling van zichzelf en enkele leerlingen. Hierbij gaat het om de inclusietheorie (zoals Schultz), ontwikkeling van en in groepen (zoals Lewin), besluitvorming in groepen, behoeftehiërarchie (zoals Maslow), attributie en cognitieve dissonantie (zoals Festinger). Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking • Lees uit ‘Handelingsgericht

werken: een handreiking voor het schoolteam’ hoofdstuk 3 (De HGW cyclus op groepsniveau)

• Bekijk het onderstaand filmpje http://www.cps.nl/happykids

Doelen: • Je kunt de theorie van Covey in eigen woorden uitleggen en

toepassen op jouw eigen situatie. • Je kunt de theorie van Covey gebruiken in de HGW cyclus.

Inhouden:

• Uitleg over Covey met het boek ‘Happy kids’. • De HGW cyclus op groepsniveau. • Checklist leerkrachtvaardigheden

Onderwijskunde les 6 Hoe kan ik een sociogram op een professionele manier inzetten? 2.7.2 Op basis van een sociogram worden problemen en kansen in de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van de leerlingen gesignaleerd en omgezet in ontwikkelingsgerichte acties. Dit wordt gerelateerd aan de theoretische inzichten hierover van onder andere Freud, Jung, Mahler, Bowlby en Dreikurs. Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking • Neem een lesvoorbereiding

mee waarop je graag feedback wilt ontvangen.

• Ga opzoek naar informatie over het sociogram en geef voor jezelf antwoord op de volgende vragen:

Doelen: • Je maakt kennis met het sociogram en kunt hier over vertellen. • De HGW cyclus op groepsniveau. • Checklist leerkrachtvaardigheden

Inhouden:

http://www.cps.nl/happykids

56

Onderwijskunde les 6 Hoe kan ik een sociogram op een professionele manier inzetten? - Wat is een sociogram? - Welke manieren zijn er

om een sociogram te maken?

- Wat zijn de voor- en nadelen van een sociogram?

57

7 Opdrachten De opdrachten die in dit hoofdstuk worden uitgewerkt en toegelicht zijn integraal opgenomen in paragraaf 3.2 waar alle opdrachten en lesinhouden per week overzichtelijk zijn samengebracht. 7.1 STUDIEOPDRACHTEN OVERZICHT Alle studieopdrachten behoren tot de formatieve toetsen. Dat betekent dat de studieopdrachten een voorbereiding op de summatieve toets zijn. Door deze opdrachten goed uit te voeren, zal de kans op succes bij het uitvoeren van je werkplekopdrachten en de summatieve toetsen groter zijn. Voor deze toetsen krijg je geen cijfer. Per studieopdracht zijn er beoordelingscriteria uitgewerkt. Soms betreft dit alle actieve deelname, aanwezigheid van bepaalde onderdelen of een formatieve beoordeling. Deze beoordelingen geeft jou als student een beeld van je ontwikkeling op dat moment en geeft inzicht in je studiehouding.

Nr. Vakgebied Titel Studielast 1a Rekenen/wiskunde Methode onderzoek breuken 3 1b Rekenen/wiskunde Leerfasen van leerlingen in de praktijk 3 2 Muziek Drie opties 3 3 Beeldende vorming Engagement 8 4 Dans en Drama De viering van het feest! 8

58

Titel Studieopdracht Thema 6 Rekenen/wiskunde 1a Methodeonderzoek breuken Achtergrond Deze opdracht vormt een verdere verdieping op de leerlijnen voortgezet rekenen in de bovenbouw domein breuken Opdracht In de lessen rekendidactiek worden de leerlijnen voortgezet rekenen breuken toegelicht. In de methodes van de basisschool

komen deze leerlijnen terug. Herken je de leerlijnen in de rekenmethodes? (4.2.1 VPBK) Kijk in de gebruikte rekenmethode van de basisschool en geef antwoord op de volgende vragen: Breuken Ga in de methode op zoek naar de eerste lessen waarin breuken aan de orde komen. Vanuit welke situaties worden breuken aangeboden? Welke verschijningsvormen worden daarbij gebruikt? Gebruikt de methode alle verschijningsvormen? Welke wel en welke niet? Welke contexten worden gebruikt bij welke verschijningsvormen?

Leerdoelen Je kan de globale leerlijn van het breukenonderwijs in de basisschool beschrijven studielast 3 Voorschriften aanpak In les 3 neem je de uitwerking mee naar de les. Voorschriften vorm • Je kiest een eigen manier van verslaglegging

• Er wordt antwoord gegeven op de beschreven vragen. Er is sprake van een creatieve en heldere uitwerking van de vraagstelling.

Titel Studieopdracht Thema 6 Rekenen/wiskunde 1b Leerfasen van leerlingen in de praktijk Achtergrond Rekenopgaven kunnen worden aangeboden op vier verschillende handelingsniveaus (horizontaal mathematiseren)

59

Opdracht

Werk één som uit het domein breuken uit op 3 of 4 handelingsniveaus. Maak hier een presentatie van.

Leerdoelen Je kunt de instructie van een breuken som (+ - x : )op verschillende handelingsniveaus aanbieden studielast 3 Voorschriften aanpak In les 4 presenteer je gezamenlijk de opgave Voorschriften vorm • Je kiest een eigen manier van verslaglegging

• Er wordt antwoord gegeven op de beschreven vragen. • Er is sprake van een creatieve en heldere uitwerking van de vraagstelling.

Titel Studieopdracht Thema 6 Muziek Achtergrond Kies de studieopdracht bij de werkplekopdracht die je gaat uitvoeren. Dit is je formatieve moment voor het uitvoeren van

de werkplekopdracht en is input voor de toets: ‘Presentatie Kunstzinnige Oriëntatie: Achtergrondkennis KO’ Opdracht 1. Analyseer een canon en verwerk je analyse daarna in een lesvoorbereidingsformulier (optie 1 hoort bij

werkplekopdracht muziek optie 1) 2. Maak een instrumentale bewerking bij een lied en gebruik deze bij lesvoorbereiding die je gaat maken bij de

bijbehorende werkplekopdracht (optie 2 hoort bij werkplekopdracht muziek optie 2)

60

3. Maak een ontwerp van een les rond grafische notatie vanuit de vier fasen rond een creatieve situatie en werk deze uit in de lesvoorbereiding van de bijbehorende werkplekopdracht (optie 3:hoort bij werkplekopdracht muziek optie 3)

Leerdoelen 1.1; 3.2; 7.2 Studielast 3sbu Voorschriften aanpak Optie 1: Analyseer een canon.

• Maak de beginsituatie van je klas (wie zijn mijn leerlingen, wat is hun culturele achtergrond, wat kunnen ze al, welke liedjes kennen ze al) en kies een passende onbekende canon voor je leerlingen (uit: ‘Eigen-Wijs’ of ‘Come follow me’ of ‘tijdschrift de Pyramide’

• Beschrijf: Titel en evt. componist; Begintoon; Maatsoort, dirigeren in 2e of 3e ; Voor hoeveel stemmen de canon geschikt is. • Beschrijf hoe je het lied aanleert, waarbij je de beschrijving aanpast op het lied dat je gekozen hebt (introductiefase,

aanleerfase, afsluitfase zie Muziek Meester hoofdstuk 2.7) • Beschrijf welke voorbereidende oefeningen je doet om tot canon zingen te komen en hoe je dit doet (Muziek Meester

2.9.2) • Beschrijf hoe je het lied in canon gaat zingen en hoe je zorgt dat de kinderen gelijk of na elkaar eindigen • Beschrijf wat je doet om de kwaliteit te bewaken en te reflecteren met de kinderen op het proces en het product. • Zet het geheel om naar een lesvoorbereiding Optie 2: Maak een instrumentale begeleiding bij een lied • Inventariseer de beginsituatie van je klas (wie zijn mijn leerlingen wat is hun culturele achtergrond, wat kunnen ze al, welke

liedjes kennen ze al) en kies een passend onbekend lied voor je leerlingen. • Beschrijf hoe je het lied aanleert, waarbij je de beschrijving aanpast op het lied dat je gekozen hebt (introductiefase,

aanleerfase, afsluitfase zie Muziek Meester hoofdstuk 2.7) • Bedenk een liedbegeleiding bij het lied met behulp van: Maatspel (MM133); Afterbeat (MM133); Liedversiering d.m.v.

ritmische begeleiding (MM134); Ostinaat d.m.v. ritmebouwstenen (MM 154). • Werk de liedbegeleiding visueel uit met grafische of traditionele notatie, zodat kinderen dit mee kunnen lezen • Beschrijf hoe je deze begeleiding aan gaat leren aan de kinderen. Gebruik hierbij het principe: ‘veel doen, weinig praten’ en

‘van veel naar weinig’. Zorg dat het lied uiteindelijk wordt uitgevoerd door een groep zangers en een groep die begeleid op instrumenten. Bedenk hoe het kan lopen en lukken en hoe je alle kinderen betrokken houdt.

• Beschrijf wat je doet om de kwaliteit te bewaken en te reflecteren met de kinderen op het proces en het product. • Zet het geheel om op een lesvoorbereidingsformulier. Optie 3: Ontwerp vanuit de vier fasen Oriënteren- Onderzoeken- uitvoeren-evalueren een les rond grafische notatie.

61

• Inventariseer de beginsituatie van je klas (wie zijn mijn leerlingen wat is hun culturele achtergrond, wat kunnen ze al, wat weten al van grafische notatie en wat hebben ze al ervaren (grafische notatie en creatieve situaties, welke muziekmethode hanteert de school) en kies uit een bestaande methode lessen die de basis kunnen vormen voor je ontwerp.

• Lees Muziek Meester 4.5.1 (Organiseren creatieve situaties) en 4.5.2 (Faseren) en bekijk de lijst met lessuggesties bij de cursus op my.hz.nl

• Kies lessen uit methode die voor jouw activiteit de basis kunnen vormen • Bekijk of je in de beschrijving va je gekozen les de vier fasen kunt herkennen. Bedenk hoe je eventueel de fasen

duidelijker naar voren kunt laten komen door aanpassingen en aanvullingen te maken op de beschreven les. • Beschrijf wat je doet om de kwaliteit te bewaken en te reflecteren met de kinderen op het proces en het product. • Zet het geheel om op een lesvoorbereidingsformulier.

Voorschriften vorm Kies de studieopdracht bij de werkplekopdracht die je gaat uitvoeren en lever deze in via Edmodo: 1. Analyse van de canon, scan van de gekozen canon en bijbehorende lesvoorbereiding indienen op Edmodo bij de

opdracht ‘Studieopdracht muziek’ 2. Liedversiering met legenda en bijbehorende lesvoorbereiding indienen op Edmodo bij de opdracht ‘Studieopdracht

muziek’ 3. Ontwerp en organisatie van creatieve situatie uitgewerkt en bijbehorende lesvoorbereiding indienen op Edmodo bij

de opdracht ‘Studieopdracht muziek’

Titel Studieopdracht Thema 6 Beeldende vorming Engagement Achtergrond Deze studieopdracht is een verzameling van alle voorbereiding en verwerkingsopdracht van de lessen beeldende

vorming. Het doorlopen en maken van de opdrachten zijn formatief van aard en werken toe naar de toets van kunstzinnige oriëntatie Skillslab.

Opdracht Zoek, noteer, ontwerp en maak de voorbereidingsopdrachten en verwerkingsopdrachten in je dummy en etaleer daarmee je kennis, vaardigheden en toepassingsmogelijkheden in het vak beeldende vorming. 1. Zoek drie voorbeelden van Street art, print deze uit en plan in je dummy. Noteer onder de print waarom het werk je

aanspreekt. 2. Maak een lettersculptuur en fotografeer het eindresultaat. Print de foto uit en plaats deze in je dummy. 3. Maak een foto in de omgeving van je leerwerkplekschool voor een ‘Bansky’ bewerking en maak vervolgens minimaal

twee Street art ontwerpen. Print het resultaat uit en plaats deze in je dummy. 4. Basisplan uitwerking van Street art en Community art.

62

5. Maak een kistje van dik grijskarton, hardboard of triplex van 10x20x30 cm voorzien van deksel bestaande uit twee delen.

6. Maak een kistje van dik grijskarton, hardboard of triplex van 5x10x15 cm voorzien van een deksel bestaande uit twee delen en vraag iemand in je directe omgeving om het kistje te vullen op de zelfde manier zoals in de les besproken.

7. Etaleer je kistjes en plaats een foto van het eindresultaat in je dummy. Leerdoelen 2.4.2, 3.2.2, 3.11.2 studielast 8 Voorschriften aanpak Zie opdracht en toelichting op ppt lessen Beeldende vorming Voorschriften vorm Zie opdracht en toelichting op ppt lessen Beeldende vorming

Titel Studieopdracht Thema 6 Drama De viering van het feest! Achtergrond Een schooljaar heeft diverse vieringen binnen onze volkscultuur. Denk aan vieringen zoals Halloween, Sinterklaas, Kerst,

Carnaval, Pasen, Koningsdag en voetbalkampioenschappen. Bij multiculturele scholen wordt er ook aandacht besteed aan bijvoorbeeld het Suikerfeest. Belangrijk is dat leerlingen elkaar respecteren! We richten ons in deze studieopdracht op de verschillende volkscultuurvieringen.

Opdracht Met deze studieopdracht kies je 1 feest binnen onze volkscultuur. Je ontwikkelt een viering binnen dit thema gekoppeld aan de diverse werkvormen die we in de lessen behandeld hebben.

Leerdoelen 2.4 / 6.3 studielast 5 Voorschriften aanpak 1. Ga terug naar je eigen jeugd en werkplek en bespreek de volgende vragen in je leerteam: (vraag 1C,1D en 1E

bespreek je ook met je mentor op je werkplek) a. Welke vieringen heb ik zelf gevierd op mijn basisschool? b. Welke momenten kan je je nog herinneren? c. Welke vieringen worden er op mijn werkplek gevierd? d. Op welke manier worden deze vieringen gevierd? Welke kunstzinnige vakken leveren hier een bijdrage aan? e. Wat wordt er binnen de vieringen op de werkplek aan drama gedaan? 2. Overleg met je leerteam zodat elke student binnen het leerteam een eigen viering kiest. Zorg dat binnen het

leerteam 4 verschillende vieringen worden gekozen. 3. Bespreek met je leerteam kenmerken en invullingen van de verschillende vieringen. Denk aan:

kleding/materialen/muziek/beeldende vorming/film

63

4. Werk een introductie van de viering uit voor de gehele basisschool. Hoe introduceer jij jouw gekozen viering? Kies hier bewust minimaal 1 specifieke werkvorm binnen drama uit.

5. Werk een drama-activiteit voor jouw viering uit. Kies een doelgroep van jouw werkplek. Overleg met jouw leerteam dat je voor elke leeftijdsgroep een activiteit presenteert (groep ½ , groep ¾ , groep 5/6, Groep 7/8) Elke activiteit voor de desbetreffende groep heeft een andere werkvorm. Denk hierbij ook aan kleding/materialen/beeld en muziek.

6. Presenteer een drama-activiteit aan de gehele groep in volgorde van leeftijdsgroep. Voorschriften vorm 1. De drama-activiteit is uitgewerkt in een lesvoorbereidingsformulier.

2. De drama-activiteit heeft een duidelijk gekozen werkvorm.

64

7.2 WERKPLEKOPDRACHTEN OVERZICHT EN KAART Onderstaand overzicht dient ook direct als werkplekkaart waarop je de uitvoeringsdatum noteert. Hou er rekening mee dat je werkplekbegeleider tijdens een werkplekbezoek kan vragen om inzicht te geven in je vorderingen m.b.t. uitvoering en kwaliteit van uitvoering. Vraag je mentor om een formatieve beoordeling te noteren op een schaal van 1 t/m 5. Deze werkplekopdrachten vormen de basis om je te ontwikkelen in het handelingsgericht werken met leerlingen.

Nr. Vakgebied Soort Titel Uitvoeringsdatum Summatieve beoordeling

Uitvoeringen (minstens 2x) 1 2 3 4

1 Nederlands lesactiviteit leesonderwijs 1 Na uitleg ja 2 Nederlands Losse activiteit Leesonderwijs 2 Na uitleg nee 3 Rekenen lesactiviteit Methodeles rekenen

(breuken/kommagetallen)

Tijdens de gehele stage ja

4 Nederlands Losse activiteit Taalproblematiek Inhoud volgt nog nee 5a Muziek 1 Optionele

lesactiviteit (voer er tenminste 1 uit)

‘Canon zingen met je klas’

Na instructie in de les. Ja, één van de drie

5b Muziek 2 Optionele lesactiviteit

‘Een instrumentale activiteit bij een lied’

Na instructie in de les. Optioneel

Ja, één van de drie

5c Muziek 3 Optionele lesactiviteit

‘activiteiten rondom grafische notatie’

Na instructie in de les. Optioneel

Ja, één van de drie

6 Sociale geografie en Beeldende vorming

Project Community art Vanaf stageweken nee n.v.t. n.v.t. n.v.t.

7 Dans en Drama lesactiviteit Vieren Vanaf stageweken ja

65

Werkplekopdracht Thema 6 Nederlands leesonderwijs 1 Vakgebied Nederlands Soort Lesactiviteit Contextvariabelen Inhoud 2 lessen technisch lezen, 1 les begrijpend lezen en 1 les voor een zaakvak Pedagogisch/ Didactische aanpak

Je analyseert iedere les vooraf, bekijkt aan welke doelen er wordt gewerkt en koppelt dit aan de theorie over lezen (Kennisbasis). In iedere les werk je met een didactisch model. Bij de zaakvakles gaat het er om dat je zorgt dat er transfer plaats vindt van wat de kinderen hebben geleerd bij lezen naar het zaakvakonderwijs.

Leeromgeving Eigen groep Groepsgrootte en - samenstelling

Hele groep (bij combinatiegroep eventueel één groep)

Duur 4 lessen Verantwoordelijkheid student 1. Opdracht Je gaat minimaal vier lessen geven, meer is altijd goed. In het portfolio neem je de volgende vier lessen op.

- 2 methodelessen technisch lezen (als er niet met een methode gewerkt wordt, ontwerp je zelf een les) - 1 methodeles begrijpend lezen - 1 methodeles geschiedenis, aardrijkskunde of natuuronderwijs waarbij je een vakinhoudelijk doel en een taaldoel formuleert.

2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 3.1.2/ 3.2.2/ 3.17.2 3. Criteria Voorbereiding: Beschrijf de inhouden van je les en koppel deze aan de theorie over lezen. Kies een didactisch model en omschrijf waarom je dit model voor deze les hebt gekozen en hoe je het gaat inzetten. Bereid je les voor op een lesvoorbereidinsformulier. Uitvoering: hier gelden de criteria zoals die zijn opgenomen in het wpa van de kt-fase Evaluatie: Schrijf een evaluatie aan de hand van de tussenkopjes van het wpa: voorbereiding, interactie, management en didactiek. In de handleiding ‘portfolio leesonderwijs’ vind je verdere aanwijzingen over deze opdracht en wat je moet opnemen in het porfolio. Hierin is ook het beoordelingsmodel opgenomen.

Werkplekopdracht Thema 6 Nederlands leesonderwijs 2 Vakgebied Nederlands: onderwijsbehoeften van één leerling in relatie tot de leesomgeving die de school biedt. Soort Buiten de les om

66

Contextvariabelen Inhoud De leesvaardigheid en leesattitude van één leerling in kaart brengen Pedagogisch/ Didactische aanpak

Je gaat voor deze opdracht aan de slag met één leerling. Hier geldt wat je hebt geleerd over gesprekken voeren met kinderen en denken vanuit de principes van handelingsgericht werken.

Leeromgeving werkplekschool Groepsgrootte en - samenstelling

nvt

Duur 60 – 120 minuten (verschillende korte activiteiten) Verantwoordelijkheid student 1. Opdracht

In overleg met je mentor kies je een leerling. Het kan handig zijn een van de leerlingen van je integratieopdracht te kiezen, maar dat hoeft niet. Voer mbt deze leerling in elk geval de volgende acties uit:

- Een leesgesprek met het kind - Verzamel toetsgegevens mbt technisch en begrijpend lezen - Laat de leerling een stuk tekst lezen, maak hier een geluidsopname van zodat je het later kunt analyseren. - Observeer de leerling tijdens verschillende leesactiviteiten - Analyseer de leesomgeving op je werkplek a.d.h.v. een checklist

Vanuit deze gegevens ga je positieve en belemmerende factoren omschrijven en kom je tot een beschrijving van onderwijsbehoeften die het kind heeft m.b.t het vakgebied lezen. 2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 3.1.2/ 3.2.2/ 3.17.2 3. Criteria In de handleiding ‘portfolio leesonderwijs’ vind je verdere aanwijzingen over deze opdracht en wat je moet opnemen in het porfolio. Hierin is ook het beoordelingsmodel opgenomen.

Werkplekopdracht Thema 6 Rekenen/wiskunde Methodeles rekenen Vakgebied Rekenen Soort Lesactiviteit Contextvariabelen Inhoud Verzorg een rekenles volgens de handleiding van de rekenmethode Pedagogisch/ Didactische aanpak

Verzorg een rekenles volgens de handleiding van de rekenmethode en de opgedane kennis (Pabo-1 en 2)

Leeromgeving werkplekgroep

67

Groepsgrootte en - samenstelling

Hele groep/ verlengde instructiegroep

Duur 30-45 min Verantwoordelijkheid student Opdracht • Kies lessen die gaan over breuken en kommagetallen. Vaak is dit slechts een onderdeel van de les en worden er ook andere rekenonderwerpen behandeld.

Geef in dat geval de volledige les. • Verzorg een instructie op minstens 3 verschillende handelingsniveaus in het domein breuken en/of kommagetallen • Doe dit met een grote groep van 10-30 kinderen of de hele klas, afhankelijk van de organisatiemogelijkheden in je groep. Als je mentor met niveaugroepen

werkt, geef dan les aan één niveaugroep met verlengde instructie. • Gebruik de handleiding en geef de les zoals deze in de handleiding staat, tenzij de mentor anders aangeeft. Blader ook enkele lessen terug om te kijken

wat de kinderen al geleerd hebben over het onderwerp, en op welke manier. • Kijk het werk van de kinderen na afloop van de les ook na. • Bekijk dus ruim van te voren wanneer er (onderdelen van) lessen over kommagetallen en breuken aan de beurt zijn. • Deze opdracht herhaal je tot onderstaand criteria (ruim) voldoende zijn (minstens 2 keer).

1. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen Criteria Voorbereiding: 1. beschrijft vragen of sommen die de voorkennis activeren; 2. beschrijft bij de te maken sommen de gewenste oplossing of oplossingsstrategie; 3. heeft materialen klaarliggen; Uitvoering: BOEIEND 4. vertelt de leerlingen welke vaardigheid geoefend gaat worden en stelt na de activiteit met de kinderen vast of de vaardigheid voldoende beheerst wordt; 5. daagt kinderen uit om mee te denken over mogelijke oplossingen; 6. geeft voldoende ruimte voor het inoefenen van de sommen; 7. ondersteunt het denken van leerlingen door gebruik te maken van didactisch materiaal, modellen of schema’s zoals dit in de methode gebruikt wordt; 8. sluit qua rekenstrategieën aan bij hoe de kinderen het geleerd hebben in de methode; 9. er zit vaart in de oefening; Reflectie: 10. kan in samenspraak met de mentor evalueren of de voorbereiding en de uitvoering van de les voldoet aan bovenstaande criteria - theorie, boeiend onderwijs Identiek aan criteria WPA Kt-fase

68

Werkplekopdracht Thema 6 Nederlands taalproblematiek (inhoud volgt nog) Vakgebied Nederlands Soort Contextvariabelen Inhoud Pedagogisch/ Didactische aanpak

Leeromgeving Groepsgrootte en - samenstelling

Duur Verantwoordelijkheid 1. Opdracht 2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 3. Criteria

Werkplekopdracht Thema 6 Muziek optie 1 ‘Canon zingen met je klas’ Vakgebied Muziek: ‘Canon zingen met je klas’ Soort Lesactiviteit Contextvariabelen Inhoud Leer in twee lessen een lied aan dat canon kan worden gezongen en laat de canon minimaal tweestemmig zingen Pedagogisch/ Didactische aanpak

Volgens de aangeleerde methode uit Muziek Meester (4e druk) blz. 57 t/m 66 waarbij de volgende fasen herkenbaar zijn: - Lied beluisteren d.m.v. vragen en opdrachten aan de leerlingen - Lied aanleren met behulp van de weggeefmethode - Voorbereidende oefeningen om tot canon zingen te komen - Lied zingen in canon

Rol leerkracht: leiding geven met behulp van liedleidingsgebaren; zorgen dat het lied in stappen wordt aangeleerd; zingen op de juiste toonhoogte.

Leeromgeving Klaslokaal

69

Groepsgrootte en - samenstelling

Hele groep

Duur 2 lessen van Maximaal 30 minuten per les Verantwoordelijkheid volledig 1. Opdracht Leer in de bovenbouw een onbekend lied aan (dat gezongen kan worden als canon) en zing dit lied in canon. Hanteer het principe: Veel doen, weinig praten. Zorg dat je dit doet volgens de volgende stappen: Stap 1: Leer het lied aan zoals beschreven staat in Muziek Meester 2.7 Met introductiefase- aanleerfase (Vragen stellen en weggeefmethode) en let erop dat je het lied op de goede toonhoogte zingt. Geef leiding met behulp van het liedleidingsgebaar (MM blz. 47 t/m 53). Leer het lied aan uit het hoofd of gebruik het bord. Gebruik geen lied op papier. Ga pas naar stap 2 als het lied goed gekend is. Stap 2: doe een aantal voorbereidende oefeningen zoals beschreven in Muziek Meester 2.9.2 (spreekcanon; ritmisch klappen; inzetten na elkaar oefenen; melodische ostinaat). Let erop dat je op de juiste toonhoogte zingt en geef leiding met het liedleidingsgebaar. Ga pas naar stap 3 als de voorbereidende oefeningen goed gaan. Stap 3: zing de canon tweestemmig. Let goed op de inzet en oefen hoe je de canon gelijktijdig kunt afsluiten of na elkaar kunt eindigen. Geef leiding door het liedleidingsgebaar. Voeg een partij toe als het lukt tweestemmig de canon te zingen. Stap 4: Voer een gesprek over de kwaliteit van het zingen of maak een opname van het resultaat, laat het zien aan de kinderen en bespreek de kwaliteit met de kinderen. Besteed met name aandacht aan wat goed ging, wat de kinderen deden, voelden en dachten en benoem enkele kwaliteiten van de groep. Zorg dat je jezelf bij een deel van de les filmt en reflecteer naar aanleiding van de volgende vragen: • Hoe geef ik leiding? • Wat doe of zeg ik om de kinderen te betrekken op het canon zingen? • Van welke kwaliteiten heb ik gebruik gemaakt? • Wat zie ik aan de leerlingen? Wat doen ze? Wat denk je dat ze voelen? • Wat zou ik volgende keer anders doen? Welke kwaliteit heb ik daar voor nodig? • Wat hoor ik aan het resultaat? (kijk met behulp van blz. 53 uit Muziek Meester) Bronnen: Van der Lei, R., Haverkort, F. & Noordam, L. (2015). Muziek Meester! Volgens nieuwste kennisbasis. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff Haverkort, F., Van der Lei, R., Noordam, L. (2009). Eigen-Wijs. Liedbundel voor kinderen van 4-12 jaar. Born: SMV Kruimink, J. (2013) Come, Follow me! Canons en quodlibets. Born: SMV 2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 1.1; 3.2; 7.2 3. Criteria

Voorbereiding: Zoek uit welke canons de klas al kent. Vraag of je mentor een keer met de klas zingt zodat je de beginsituatie kunt inschatten. Kies een canon die past bij het niveau van de klas. Je beschrijft de beginsituatie, doelstelling, organisatie van de lesactiviteit op een lesvoorbereidingsformulier. Je beschrijft alle stappen in een formulier, maar je voert de stappen uit in meerdere lessen. Duidelijk herkenbaar moet zijn:

70

- Aanleren van het lied (vragen stellen, stukjes weggeven) - Voorbereidende werkvormen om tot canon zingen te komen - Lied zingen in canon - Evaluerende werkvorm waarbij je samen met kinderen de kwaliteit bespreekt vanuit het positieve

Uitvoering: 1. Je kunt het proces van het aanleren van de canon en het zingen in canon en het boeiend, ordelijk en veilig ordelijk organiseren d.m.v. de stappen die je in theorie en praktijk geoefend hebt toe te passen. 2. Je kunt de groep leerlingen die meedoen aan de geleide activiteit overzien tijdens het organiseren, instrueren en begeleiden en hebt oog voor de vraag: ‘Wie zijn mijn leerlingen’ 3. De criteria uit het algemeen WPA van Pabo 2 eerste semester zijn van toepassing Reflectie: Kan met behulp van de filmopname de vragen (zie boven) over jezelf kort beantwoorden

Werkplekopdracht Thema 6 Muziek optie 2 ‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ Vakgebied Muziek: ‘Een instrumentale activiteit bij een lied’ Soort Lesactiviteit Contextvariabelen Inhoud Laat de kinderen een activiteit met instrumenten uitvoeren naar aanleiding van een nieuw aangeleerd lied Pedagogisch/ Didactische aanpak

Volgens de aangeleerde methode uit Muziek Meester (4e druk) blz. 57 t/m 66 waarbij de volgende fasen herkenbaar zijn: - Lied beluisteren d.m.v. vragen en opdrachten aan de leerlingen - Lied aanleren met behulp van de weggeefmethode

Activiteit uitvoeren n.a.v. een lied zoals beschreven in MM 131 t/m 135 en MM 154 t/m 157 (Ritmebouwstenen)

Leeromgeving Klaslokaal Groepsgrootte en - samenstelling

Hele groep

Duur 2 keer 30 minuten Verantwoordelijkheid Volledig 1. Opdracht Leer een nieuw lied aan en organiseer een activiteit met instrumenten als liedversiering. Leer in de bovenbouw een onbekend lied aan. Hanteer het principe: ‘Veel doen, weinig praten’. Zorg dat je dit doet volgens de volgende stappen: Stap 1: Leer het lied aan zoals beschreven staat in Muziek Meester 2.7 Met introductiefase- aanleerfase (Vragen stellen en weggeefmethode) en let erop dat je het lied op de goede toonhoogte zingt. Geef leiding met behulp van het liedleidingsgebaar (MM blz. 47 t/m 53). Leer het lied aan uit het hoofd of gebruik het bord. Gebruik geen lied op papier. Ga pas naar stap 2 als het lied goed gekend is. Stap 2: Leer een liedbegeleiding aan bij het lied met instrumenten. Kies uit of combineer de volgende begeleidingen:

71

• Maatspel (MM133) • Afterbeat (MM133) • Liedversiering d.m.v. ritmische begeleiding (MM134) • Ostinaat d.m.v ritmebouwstenen (MM 154) Hanteer zoveel mogelijk het principe dat iedereen wat te doen moet hebben. Uiteindelijk is er een groep die zingt en een groep die de begeleiding op instrumenten verzorgt. Stap 3: Voer een gesprek over de kwaliteit van het zingen en begeleiden of maak een opname van het resultaat, laat het zien aan de kinderen en bespreek de kwaliteit met de kinderen. Besteed met name aandacht aan wat goed ging, wat de kinderen deden, voelden en dachten en benoem enkele kwaliteiten van de groep. Zorg dat je jezelf bij een deel van de les filmt en reflecteer naar aanleiding van de volgende vragen: • Hoe geef ik leiding? • Wat doe of zeg ik om de kinderen te betrekken op het zingen en spelen? • Van welke kwaliteiten heb ik gebruik gemaakt? • Wat zie ik aan de leerlingen? Wat doen ze? Wat denk je dat ze voelen? • Wat zou ik volgende keer anders doen? Welke kwaliteit heb ik daar voor nodig? • Wat hoor ik aan het resultaat?(kijk met behulp van blz. 53 uit Muziek Meester) Bronnen: Van der Lei, R., Haverkort, F. & Noordam, L. (2015). Muziek Meester! Volgens nieuwste kennisbasis. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff Haverkort, F., Van der Lei, R., Noordam, L. (2009). Eigen-Wijs. Liedbundel voor kinderen van 4-12 jaar. Born: SMV Kruimink, J. (2013) Come, Follow me! Canons en quodlibets. Born: SMV 2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 1.1; 3.2; 7.2 3. Criteria Voorbereiding: Zoek uit welke liedjes de klas al kent. Vraag of je mentor een keer met de klas zingt zodat je de beginsituatie kunt inschatten. Kies een lied dat past bij het niveau van de klas. Je beschrijft de beginsituatie, doelstelling, organisatie van de lesactiviteit op een lesvoorbereidingsformulier. Je beschrijft alle stappen in een formulier, maar je voert de stappen uit in meerdere lessen. Duidelijk herkenbaar moet zijn:

- Aanleren van het lied (vragen stellen, stukjes weggeven) - Instrumentale activiteit n.a.v. het lied waarbij alle kinderen actief zijn (zanggroep, begeleidingsgroep)

Uitvoering: 1. Je kunt het proces van het aanleren van het lied en de instrumentale activiteit bij het lied boeiend, ordelijk en veilig ordelijk organiseren d.m.v. de stappen die je in theorie en praktijk geoefend hebt toe te passen. 2. Je kunt de groep leerlingen die meedoen aan de geleide activiteit overzien tijdens het organiseren, instrueren en begeleiden en hebt oog voor de vraag: ‘Wie zijn mijn leerlingen’ 3. De criteria uit het algemeen WPA van Pabo 2 eerste semester zijn van toepassing.

72

Werkplekopdracht Thema 6 Muziek optie 3 ‘Activiteiten rondom grafische notatie ’ Vakgebied Muziek: ‘activiteiten rondom grafische notatie’ Soort Lesactiviteit Contextvariabelen Inhoud Geef met behulp van een bestaande muziekmethode twee lessen rondom grafische notatie waarbij de kinderen de fasen

Oriënteren – Onderzoeken- Uitvoeren – Evalueren doorlopen Pedagogisch/ Didactische aanpak

Leeromgeving Klaslokaal en omgeving van het klaslokaal Groepsgrootte en - samenstelling

Hele groep

Duur 2 lessen van minimaal 30 minuten Verantwoordelijkheid Volledig bij instructie, gedeeld bij werkvormen in groepjes. 1. Opdracht

Geef in de bovenbouw twee lessen gebaseerd op een les uit een muziekmethode rondom grafische notatie binnen het domein ‘Muziek maken’ waarbij de kinderen de volgende fasen doorlopen: Oriënteren- Onderzoeken-Uitvoeren-Evalueren. Pas de les zo aan dat de kinderen zelf muziek kunnen maken met behulp van grafische notatie en de stappen kunnen doorlopen. Hanteer het principe: veel doen en weinig praten. Stap 1: Oriënteren: hierbij gaat het er om dat kinderen geprikkeld worden om de opdracht en het thema te verkennen. Het gaat hierbij om waarnemen(zien, horen, voelen enz.), associëren, fantaseren, beschouwen en (nieuwe) ideeën opdoen. Er wordt bijvoorbeeld een kunstwerk getoond, muziek beluisterd, een verhaal verteld of een voorstelling bekeken. De reflectie richt zich in deze fase op de ruimte om het thema of de opdracht van alle kanten te bekijken, te beluisteren en te beleven. Stap 2: Onderzoeken: In deze fase bekijkt de leerling verschillende mogelijkheden en oplossingen voor de opdracht of de verwerking van het thema. De leerling wordt gestimuleerd om eigen, verschillende mogelijkheden te bedenken en alleen of samen keuzes te maken. De reflectie in deze fase richt zich op het onder woorden brengen van de

verschillende keuzes in deze onderzoeksfase. De leerling kan hier nog teruggrijpen op elementen uit de oriëntatiefase. Stap 3: Uitvoeren: Na het doorlopen van de oriëntatiefase en de onderzoeksfase maken de leerlingen gebruik van de vakspecifieke kennis en vaardigheden die zij nodig hebben voor het uitvoeren van de opdracht. De leerlingen kunnen in deze fase presenteren wat ze ontworpen hebben. Bij reflectie wordt steeds een relatie gelegd tussen de keuzes in de uitvoeringsfase en de onderzoeksfase. In deze fase wordt er feedback gegeven door de leerkracht Stap 4: Evalueren: In deze fase wordt het product en het doorlopen proces beschouwd. Het accent ligt op wat goed is gegaan. Er worden leerpunten geformuleerd die de start vormen voor de volgende opdracht en een volgend creatief proces.

http://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjnoffDmZTQAhWBlxoKHbOpDRAQjRwIBw&url=http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/uitgangspunten/aandachtspunten&psig=AFQjCNFJd_bVndELXkP7QeLM9jxro_2mrQ&ust=1478524073765253

73

Zorg dat je jezelf bij een deel van de les filmt en reflecteer naar aanleiding van de volgende vragen: • Hoe geef ik leiding? • Wat doe of zeg ik om de kinderen te betrekken op de opdracht? • Van welke kwaliteiten heb ik gebruik gemaakt? • Wat zie ik aan de leerlingen? Wat doen ze? Wat denk je dat ze voelen? • Wat zou ik volgende keer anders doen? Welke kwaliteit heb ik daar voor nodig? • Wat hoor ik aan het resultaat? Bronnen: Van der Lei, R., Haverkort, F. & Noordam, L. (2015). Muziek Meester! Volgens nieuwste kennisbasis. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff Methodeoverzicht: http://www.lkca.nl/disciplines/startpagina-alles-over-muziek/po/onderwijsmethoden 2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 1.1; 3.2; 7.2 3. Criteria Voorbereiding: • Zoek uit welke methode aanwezig is op school en vraag welke lessen daar al aan deze groep zijn gegeven. • Kijk of er lessen in de methode staan rondom grafische notatie die geschikt zijn voor de leerlingen en passend te maken is bij de opdracht. • Ontwerp een les die past bij het niveau van de klas. Je beschrijft de beginsituatie, doelstelling, organisatie van de lesactiviteit op een

lesvoorbereidingsformulier. Je beschrijft alle stappen in een formulier, maar je voert de stappen uit in meerdere lessen. Duidelijk herkenbaar moet zijn: - Stap 1 Oriënteren - Stap 2 Onderzoeken - Stap 3 Uitvoeren - Stap 4 Evalueren

Uitvoering: • Je kunt het proces van oriënteren – onderzoeken- uitvoeren- evalueren boeiend, ordelijk en veilig ordelijk organiseren d.m.v. de stappen die je in theorie

en praktijk geoefend hebt toe te passen. • Je kunt de groep leerlingen die meedoen aan de geleide activiteit overzien tijdens het organiseren, instrueren en begeleiden en hebt oog voor de vraag:

‘Wie zijn mijn leerlingen’ • De criteria uit het algemeen WPA van Pabo 2 eerste semester zijn van toepassing Reflectie: • Kan met behulp van de filmopname de vragen (zie boven) over jezelf kort beantwoorden.

http://www.lkca.nl/disciplines/startpagina-alles-over-muziek/po/onderwijsmethoden

74

Werkplekopdracht Thema 6 Sociale geografie en beeldende vorming - Community art Vakgebied Sociale geografie en Beeldende vorming Soort Lesactiviteit, projectmatig Contextvariabelen Inhoud Ontwerpen en uitvoeren van een community art project samen met leerteam Pedagogisch/ Didactische aanpak

Leeromgeving Binnen en buitenschools Groepsgrootte en - samenstelling

Maximaal 10 leerlingen waar je tijdens de uitvoering verantwoordelijk bent. De mentor en eventueel extra handen zijn verantwoordelijk voor de andere leerlingen.

Duur Minimaal 3 momenten van +/- 60 minuten, maximaal 4 momenten. Verantwoordelijkheid Zie groepsgrootte. 1. Opdracht a. Je brengt de samenstelling van je leerwerkplekklas in kaart doormiddel van; gesprek mentor aan de hand van vragenlijst, gesprekjes met ouders (minimaal

3 ouders) aan de hand van vragenlijst, gesprekjes met leerlingen (minimaal 3) aan de hand van vragenlijst, gesprek met directeur aan de hand van vragenlijst na het bestuderen van het schoolplan m.b.t. populatie en visie, Wijkonderzoek aan de hand van vragenlijst.

b. Selecteer minimaal 2 (dringende) sociale en maatschappelijke kwesties naar aanleiding van het in kaart brengen van je leerwerkplekklas. c. Bespreek met je leerteam de diverse kwesties en selecteer per leerteamlid één onderwerp voor deze leerwerkplekopdracht. d. Maak een eerste opzet voor een community project in het leerteam en ga na welke externe organisaties je kunt betrekken in de uitvoering van het project. e. Bespreek de eerste opzet van het project met je mentor en ga in hoeverre dit project op je school te realiseren is. Indien uitvoering op eigen school niet

mogelijk is kun je aansluiten bij een leerteamlid. f. Werk het project volgens de criteria (ontvang je na les 3 bij beeldende vorming) verder uit. g. Vraag de docenten Aardrijkskunde en Beeldende vorming om feedback op het project via Edmodo. h. Voer het project uit op de leerwerkplekplaats en leg alle stappen in woord en beeld vast in een je dummy van beeldende vorming i. Evalueer het project schriftelijk met je mentor en je leerteam. 2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 1.1, 2.4, 2.7, 3.16, 6.3 3. Criteria Volgen na lesweek 3 bij beeldende vorming

75

Werkplekopdracht Thema 6 Drama Vieren Vakgebied Drama Soort Verdieping en lesactiviteit Contextvariabelen Inhoud In deze werkplekopdracht verdiep je je in een viering van een volkscultuurfeest op jouw werkplek. Hiernaast geef je een drama-

activiteit binnen een gekozen werkvorm uit de methode ‘Kijk op Spel’. Pedagogisch/ Didactische aanpak

Leeromgeving Binnenschools Groepsgrootte en - samenstelling

Gehele klas

Duur Minimaal 30 minuten Verantwoordelijkheid Volledig 1. Opdracht

- Je kijkt kritisch naar een viering op jouw werkplek. In deze periode komen 2 volkscultuurfeesten langs (Sinterklaas & Kerst) - Kies 1 volkscultuurfeest uit op jouw werkplek en zorg dat je bij deze viering betrokken wordt. - Informeer bij je mentor naar de voorbereidingen voor dit feest op jouw werkplek. Maak minimaal 1 bespreking mee met docenten/ouderraad over de

voorbereidingen voor dit feest. - Je houdt 3 gesprekken met onderstaande personen:

a. Je gaat in gesprek met verschillende ouders (uit jouw klas of ouderraad) wat zij van de viering op school vinden. Hebben zij positieve en/of verbeterpunten? Wat vinden de ouders persoonlijk van dit feest? Hoe vieren zij privé dit feest?

b. Je gaat in gesprek met je mentor. Wat doet je mentor in de klas m.b.t het feest? Wat vindt jouw mentor persoonlijk van dit feest? Hoe viert jouw mentor privé dit feest?

c. Je gaat in gesprek met de directeur/directrice van je werkplek. Wat vindt de directeur persoonlijk van dit feest? Hoe viert de directeur privé dit feest?

- Maak een kort verslag van de overeenkomsten en verschillen van deze gesprekken. Bespreek dit met je leerteam. - Tijdens de viering van het feest bekijk jij wat jij er zelf van vindt. Positieve punten en verbeterpunten. Wees zo eerlijk mogelijk! Overleg dit met je

mentor. - Bekijk hoe ‘drama’-activiteiten/werkvormen in deze viering worden ingezet. Beschrijf deze activiteiten en werkvormen in een kort verslag. Bespreek

dit verslag binnen je leerteam. - Je geeft 1 dramales uit je leerteam op jouw werkplek. Zorg ervoor dat de thematiek van deze les aansluit op het thema van de viering op jouw

werkplek. (voorbeeld: een dramales gerelateerd aan Kerst) Je kiest 2 duidelijke werkvormen uit de methode ‘Kijk op Spel’. - Je evalueert samen met je mentor de dramales.

2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen 1.1, 2.4, 2.7, 3.16, 6.3

76

3. Criteria Voorbereiding: Zoek uit met welke werkvormen jouw mentor al eerder heeft gewerkt met de klas al eerder heeft gewerkt. Vraag of je mentor een (korte) drama-activiteit zodat jij kunt kijken hoe de leerlingen reageren op een dramales. Kies een opdracht wat binnen het thema valt. Je beschrijft de beginsituatie, doelstelling, organisatie van de lesactiviteit op een lesvoorbereidingsformulier. Je beschrijft alle stappen in een formulier. Duidelijk herkenbaar moet zijn:

- Organisatie van de les - In de les moet een presentatiemoment zitten. De leerlingen ervaren dan hoe het is om te spelen voor publiek en om zelf publiek te zijn. - 2 duidelijke gekozen werkvormen.

Uitvoering: 1. Je kunt de dramales boeiend, ordelijk en veilig ordelijk organiseren d.m.v. de stappen die je in theorie en praktijk geoefend hebt toe te passen. 2. Je kunt de groep leerlingen die meedoen aan de geleide activiteit overzien tijdens het organiseren, instrueren en begeleiden en hebt oog voor de vraag: ‘Wie zijn mijn leerlingen’.

77

8 Beoordelingsformulieren 8.1 BEOORDELINGSFORMULIER CU19080 PORTFOLIO NEDERLANDS: LEES- EN SCHRIJFONDERWIJS Volgt in de les in aparte handleiding voor deze toets. 8.2 BEOORDELINGSFORMULIER CU19081 PRESENTATIE KUNSTZINNIGE ORIËNTATIE:

ACHTERGRONDKENNIS KO / SKILLSLAB Dit beoordelingsformulier zal vanaf lesweek 3 beschikbaar zijn nadat er een toelichting heeft plaatsgevonden bij de vakken muziek, drama en beeldende vorming.

78

8.3 BEOORDELINGSFORMULIER CU19082 VERSLAG RAPPORTAGE (GEÏNTEGREERDE THEMAOPDRACHT) WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN?

Beoordelingsformulier CU19082 Verslag Rapportage (geïntegreerde themaopdracht) Wie zijn mijn leerlingen? A. Beoordelingseisen algemene structuur en taalgebruik rapportage JA NEE Samenhang, zinsconstructie en taalgebruik Er is sprake van een correcte toepassing van de regels op het gebied van

spelling, grammatica en interpunctie.

1. Er is samenhang tussen de zinnen. 2. Er is samenhang tussen de alinea’s 3. Zinnen zijn helder geformuleerd (korte zinnen, afwisselende zinslengte,

duidelijke formuleringen)

Vormvoorschriften 1. Het verslag bevat een paginanummering 2. De titel van het verslag geeft duidelijk aan waar het over gaat 3. Er is sprake van een duidelijke indeling en lay-out van het verslag met een

automatische inhoudsopgave

4. De paragraaftitels/titels van de stappen geven de inhoud goed weer 5. Verwijzingen naar literatuurlijst zijn gedaan volgens APA-normen (bijv. citeren,

parafraseren etc.)

6. Literatuurlijst is volgens APA-norm opgesteld Niet alle APA notaties zijn helemaal correct.

Eisen met betrekking tot samenwerking In het verslag is een overzicht aanwezig van de gevraagde en geboden hulp

binnen het leerteam.

B. Beoordelingseisen rapportage 1 2 3 4 5 B1. HGW 1. Er is een analyse van de kindgesprekken toegevoegd inclusief het gebruikte

gespreksformat. In de analyse is een koppeling gemaakt met de basisbehoeften van leerling (Luc Stevens).

2. De achtergrondinformatie van één leerling wordt beschreven. De volgende onderdelen zijn hierbij aanwezig: beschrijving van de huidige situatie, van de levensloop, toetsgegevens, leerdimensies en stimulerende en belemmerende factoren. Daarnaast is er zelf gekozen informatie toegevoegd (bijv. MI en denkgewoonten)

3. De reflectie geeft een beschrijving van het proces en wat dit heeft gedaan met jouw persoonlijke niveau van denken, voelen, overtuigingen, identiteit en betrokkenheid.

4. Er wordt een antwoord gegeven op de vraag: ‘Hoe wil ik omgaan met diversiteit in leren?’ Hierbij wordt gebruik gemaakt van ten minste twee bronnen.

B2. Essay Internationale week (maximaal 3 A4 = ongeveer 1500 woorden) 1. Je hebt minimaal vier workshops waaraan je hebt deelgenomen beschreven en

je koppelt deze beschrijvingen aan het thema ‘omgaan met verschillen’

2. Je hebt aangegeven wat de kennis die je hebt opgedaan betekent voor jouw ontwikkeling tot leerkracht

3. Bij de koppeling van je ervaringen aan het thema heb je je uitspraken onderbouwd vanuit verschillende bronnen (minstens 4 bronnen, niet ouder dan 2000)

B3 Cultuurlandschapskaart

79

1. De culturele landschapskaart van het leerteam bestaat uit tabel met alle genoemde instellingen concreet toegelicht en voorzien van contactinformatie en locatie.

2. De culturele landschapskaart van het leerteam bestaat uit gevisualiseerd in een uitdagende digitale of tastbare kaart voorzien van legenda.

3. De culturele landschapskaart van het leerteam bestaat uit een betroken uitwerking van gesprekken met contactpersonen en of educatieve medewerkers.

4. De culturele landschapskaart van het leerteam bestaat uit weergave van leerteamperspectieven en het perspectief van een ander leerteam.

5. Per leerteamlid zijn er voor drie leerlingen specifieke meerwaarde benoemd van de instelling voor de ontwikkeling van deze leerlingen.

Voldaan aan alle algemene eisen deel A (dient met ja te worden beantwoord om deel B te beoordelen) Totaal aantal punten bij deel B/13

JA NEE Eindcijfer:

Beoordelingsschaal: 1 2 3 4 5 Je laat het gedrag, omschreven in het beoordelingscriterium, nooit zien x Je laat het gedrag, omschreven in het beoordelingscriterium, soms zien X Je laat het gedrag, omschreven in het beoordelingscriterium, Overwegend zien X Je laat het gedrag, omschreven in het beoordelingscriterium, vaak zien X Je laat het gedrag, omschreven in het beoordelingscriterium, altijd zien X

Beoordeelde leerdoelen: 2.1.2 De elementen uit de sociale psychologie en de communicatietheorie worden toegepast bij het

beschrijven van de persoons- en identiteitsontwikkeling van zichzelf en enkele leerlingen. Hierbij gaat het om de inclusietheorie (zoals Schultz), ontwikkeling van en in groepen (zoals Lewin), besluitvorming in groepen, behoeftehiërarchie (zoals Maslow), attributie en cognitieve dissonantie (zoals Festinger).

2.3.2 Door het toepassen van actuele kennis van de leerproblemen dyslexie, adhd, add en autisme wordt de essentiële onderwijsbehoefte herkend en benoemd bij enkele leerlingen

2.4.2 Er wordt inzicht verkregen in de leefwereld en sociaal-culturele achtergrond van de leerlingen door vragen te stellen over wat ze denken, voelen en willen. Dit inzicht wordt gekoppeld aan individuele leer- en ontwikkelingsbehoeften van leerlingen (Stevens).

2.7.2 Op basis van een sociogram worden problemen en kansen in de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van de leerlingen gesignaleerd en omgezet in ontwikkelingsgerichte acties. Dit wordt gerelateerd aan de theoretische inzichten hierover van onder andere Freud, Jung, Mahler, Bowlby en Dreikurs.

3.8.2 De kennis over de drie leerfuncties (oriëntatie, verwerking en regulering) en de vijf dimensies van leren (Marzano) wordt herkend in de ontwikkeling van het leren van leerlingen en wordt gekoppeld aan onderzoekend en ontwerpend leren.

6.3.2 Door het in aanraking komen met verschillende internationale settings wordt het kritisch bewustzijn vanuit internationaal perspectief vergroot wat zich vertaalt in een betrokken houding en gedrag.

7.2.2 De bekwaamheden in de hoofdfase omvatten allereerst de bekwaamheden beschreven bij de propedeuse. In deze fase wordt systematisch en doelgericht gereflecteerd op meerdere niveaus van denken, voelen, willen verbonden aan eigen overtuiging, identiteit en betrokkenheid. Hierbij worden de kernkwaliteiten en belemmeringen benoemd en hoe daarmee te werken en om te gaan. Deze inzichten worden verbonden aan de opvattingen over de beroepshouding met vragen als: wie ben ik als leraar en welke waarden zijn daarbij belangrijk? Wat leren leerlingen; hoe ervaren leerlingen mijn ZIJN? wat doen, denken, voelen en willen de leerlingen? Hoe ga ik om met diversiteit in leren? Dit professionele leren wordt gekoppeld aan de eigen motivatie, leerstijl en leervaardigheden die actief verder ontwikkeld worden.

80

In het geordende en samenhangend bekwaamheidsdossier wordt vanuit deze reflectieve gemotiveerde houding planmatig aan de eigen onderwijsvisie, ontwikkeling en eigen pedagogisch-didactisch handelen gewerkt. Deze reflecties leiden ook tot de bereidheid om de eigen praktijk – in een leergemeenschap- nader te onderzoeken vanuit een open mind, heart en will. Belemmerende gedachten, idealen en kwaliteiten worden daarin meegenomen.

7.3.2 Onder begeleiding wordt er systematisch en planmatig een onderzoek opgezet en uitgevoerd. De verkregen gegevens worden overzichtelijk weergegeven en met verschillende analysemethoden verwerkt zodat zinvolle interpretatie mogelijk wordt. De analyse bevat een vergelijking met gelezen literatuur. Op basis hiervan worden conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. De verkregen onderzoeksresultaten worden schriftelijk en mondeling gedeeld met collega’s binnen de basisschool om zo te komen tot kennisvermeerdering. Er wordt systematisch en planmatig sturing gegeven aan het eigen professionele leerproces gekoppeld aan onderzoekthema’s, middels praktijkonderzoek dat handvatten oplevert voor gewenste ontwikkelingen in de eigen groep.

WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN? - Edugroepen pabo 1 en 2... · We maken een begin met het onderwerp...

Documents

Transcript of WIE ZIJN MIJN LEERLINGEN? - Edugroepen pabo 1 en 2... · We maken een begin met het onderwerp...