Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het · PDF fileBekisting voorzien op bepaalde...

Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf – http://www.wtcb.be

KVIV Studiedag « Bekistingen » 21/06/2011

Bekistingen: Aandachtspunten voor ontwerp,

ondersteuningsconstructies en planning

Bekistingen: Aandachtspunten voor ontwerp,

ondersteuningsconstructies en planning

KVIV Studiedag

« Bekistingen » 21/06/2011

KVIV Studiedag

« Bekistingen » 21/06/2011

ir. Niki Cauberg, WTCB

Technologisch Adviseur

[email protected]



Inleiding: basisaspectenInleiding: basisaspecten

BekistingsontwerpBekistingsontwerp

OndersteuningsconstructiesOndersteuningsconstructies

Planning werkenPlanning werken

SamenvattingSamenvatting



SysteembekistingenSysteembekistingen

Speciale bekistingenSpeciale bekistingen

Traditionele bekistingTraditionele bekisting

Overzicht bekistingstypes:



Traditionele (hout)bekisting:• Beperkte repetitie

• Lage materiaalkost

• Arbeidsintensief

• Kleinere belastingen

Traditionele (hout)bekisting:• Beperkte repetitie

• Lage materiaalkost

• Arbeidsintensief

• Kleinere belastingen



Voorbeeld planning



Systeembekistingen:• Grotere repetitie

• Stalen of aluminium frame

• Hogere belastingen

• Compleet systeem

Systeembekistingen:• Grotere repetitie

• Stalen of aluminium frame

• Hogere belastingen

• Compleet systeem



Enkelzijdige bekistingBekistingspaneel

Verankering

Steunpunt



Speciale bekistingen:• Maatwerk (staal, EPS, …)

• Grote repetitie

• Veelal voor kolommen

• Niet flexibel

• ev. verloren bekisting

Speciale bekistingen:• Maatwerk (staal, EPS, …)

• Grote repetitie

• Veelal voor kolommen

• Niet flexibel

• ev. verloren bekisting



Randbekisting voor 1 werfRandbekisting voor 1 werf



Glijbekisting (Schiphol, 3

weken)

Glijbekisting (Schiphol, 3

weken)


KVIV Studiedag « Bekistingen » 21/06/2011 12

Verloren bekistingen



Beplatingsmaterialen:• Hout: nerf, behandeling, beperkt herbruik, eenvoudig bewerken

• Multiplex: meerlagig + coating, meest gebruikt, nagels, herstellen, …

• Metaal: staal, beperkte doorbuiging, repetitie, glad oppervlak, …

• Kunststof: meer repetitie, eenvoudig herstellen, …

Beplatingsmaterialen:• Hout: nerf, behandeling, beperkt herbruik, eenvoudig bewerken

• Multiplex: meerlagig + coating, meest gebruikt, nagels, herstellen, …

• Metaal: staal, beperkte doorbuiging, repetitie, glad oppervlak, …

• Kunststof: meer repetitie, eenvoudig herstellen, …



Aspecten die de bekistingskeuze bepalen:

Modulaire systeembekisting veelal uitgangspunt, afwijking ifv:

� Repetitie: vorm en grootte van het werk

� Beschikbare bouwtijd

� Flexibiliteit: noodzaak van aanpassingen op de werf

� Eisen voor het betonoppervlak « zichtbeton »

� Beschikbaarheid bouwkraan

� Technische eisen zoals doorbuiging

� Ervaring van de werfleider

� ….

Meest economische keuze die aan alle randvoorwaarden voldoet



Minimale hoeveelheid bekisting:

� Minder bekisting= meer repetitie (maar meer cyclussen)

= minder basisinvestering

= minder opslag

� Afhankelijk van

• bezetting bekistingsploeg (afstemverliezen van arbeid en materieel)

• hoeveelheid te storten beton + stortnaden

• cyclus bekistingen en bouwtijd/planning

� Repetitie opzoeken, : door bvb. loskoppeling van niet-repeterende delen zoals liftkernen, trappenschachten, ...

-> zie ook « keuzemodel voor wandbekistingen van Stubeco », vergelijking tussen verschillende soorten bekistingstypes



� Normatieve aspecten voor bekistingen:

NBN EN 13670-1 - Uitvoering van betonconstructies

(o.a. algemene aspecten bekistingen + nabehandeling)

• prEN 15113-1 – Verticaal bekistingssysteem voor beton - Deel 1: Prestatie, ontwerp en beoordeling (oa. belastingen)

• NBN EN 12811-1 – Tijdelijke bouwplaatsuitrusting – Steigers –

Prestatie-eisen en algemeen ontwerp (ook delen 2 en 3)

• NBN EN 12812 – Ondersteuningsconstructies

– Prestatie-eisen en algemeen ontwerp en berekening

• NBN EN 12813 – Tijdelijke werkplaatsuitrusting

• Randbeveiliging: o.a. NBN EN 13374 en NBN EN 12810-1)

• Specifieke productnormen en Eurocodes voor

stabiliteit

Normen



Overzicht belastingen

� Horizontale krachten

– Bekistingsdruk

– Windbelasting

– Occasionele belasting (1%)

� Verticale krachten

– Eigengewicht + beton

– Veranderlijke belastingen

– Opdrijven

� Stabiliteit

– Knik en kip

+ Veiligheidsfactoren voor materiaal en belastingen!

Eurocodes + NBN EN 12812



Bekistingsdruk� Wanden, verschillende modellen: CIRIA-rapport, DIN 18218

Betonhoogte [m]

Hydrostatische betondruk

Vereenvoudigde ontwerpdrukcurve

Hoogvloeibare betonsoorten (ZVB)

Drukopbouw in de praktijk

Bekistingsdruk [kN/m²]Pmax

Hydrostatische drukhoogte



Consistentie van het beton

49 kN/m²

BekistingsdrukDiagrammen ter bepaling van de hydrostatische drukhoogte

Stortsnelheid [m/uur]

Hydrostatische betondruk Pmax [kN/m²]



Bekistingsdruk� Wanden, verschillende modellen: CIRIA, DIN 18218

Invloedsparameters:

• bekistingshoogte

• stijgsnelheid van het beton

• consistentie van het beton

• bindingstijd

• temperatuur (lucht en beton)

• trillingsenergie

• hulpstoffen

• volumieke massa van het beton

• wapeningspercentage

• (stijfheid bekisting)

• (porositeit contactvlak)

• ...

• Wandeffect

Pmax



Bekistingsdruk

8 m hoogte



Opdrijven bekistingen

Vertikale belasting



Vertikale belasting



Invloed fasering

Bekisting voorzien op bepaalde belasting en fasering:� Ongewenste effecten wanneer daar van wordt afgeweken



Praktische aandachtspunten� Stortmogelijkheden bekisting behouden

• Dichte wapening• Plaats voor stortslang (valhoogte beton beperken)• Trillen: voldoende ruimte + hoogte bekisting

Detaillering



Aandachtspunten voor het ontwerp (van zichtbeton)

� Voegen en stortnaden: locatie en afwerking

� Gekoppeld aan stortschema en betonvolume’s

� Detaillering centerpengaten en bekistingspanelen

Detaillering



Fundering op staal

� Draagkracht grond = nodige oppervlakte (0.05 N/mm²)

� Grondoppervlakte deels bruikbaar

� Verbetering (bovenlaag verwijderen, stabiliseren, ...)

Fundering = draagkrachtig?



Stempels

� (schroef)stempels met schroefmof of stelring

� Steigers en torens (knikgevaar, zware belastingen)

-> Maximale belasting aangegeven ifv. totale lengte en buitenbuis

� Duw- of trekschoren

� Foutief afschoren

Stempels juist gebruiken:

Goed



Draagkracht (D)vanaf bepaalde lengte vooral afhankelijk van knik

F F

lc = 2l lc = l/2 lc = l

F

Schoren van stempels

= verkorten van de kniklengte.

Knik vermijden

2cl

cteD ≈



Specifieke aandachtspunten:

• Vertikale afdracht van krachten

• Excentrische belasting

• Horizontale kracht, 1 à 2 % van de vertikale kracht (NBN EN 12812)

V

Rekening houden met horizontale krachten:

H



Kippen van (lange) profielenKnik- en kipstabiliteit van profielen: centrisch belasten



Doorbuiging ifv materiaalMateriaalkarakteristieken

Belasting = 5kN/m

Moment = 22.5 kNm (max)

Materiaalspanningen = M.z/I

Doorbuiging = σ/E

MateriaalkarakteristiekenType balk

staal

aluminium



Door- en herstempelen

Zelfdragend

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

Te stortenTe storten vloerplaat

Zelfdragend

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

Gewicht vloerplaat + bekisting over te dragen naar een lagergelegen verdieping

(of > capaciteit 1 vloer)

Mogelijkheden:- Bekisting laten staan- Ondersteuning laten staan- Herstempelen

1

2

3

4

5




Zelfdragend

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

Te storten

Stempels 100%

Doorstempelen

Stempels 200%

Vloer 200%

Te storten

Zelfdragend

28-daagse sterkte

1

2

3

4

5




Zelfdragend

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

28-daagse sterkte

Te storten

Herstempelen *

Vloer 100%

Stempels 100%

Stempels 100%

Stempels 100%

Doorstempelen

Stempels 200%

Vloer 200%

Te storten

Zelfdragend

28-daagse sterkte

* Exacte getallen afhankelijk van de stijfheid van de vloeren -> in detail te berekenen

1

2

3

4

5

Stempels lossen en terug

aandraaien)

Stempels lossen en terug

aandraaien)



Doorstempelen via valkopSysteemopbouw: verschillende mogelijkheden

Valkopsystemen: eenvoudig doorstempelen en herstempelen



Systeemopbouw: verschillende mogelijkheden

Valkopsystemen: hergebruik bekistingspanelen, stempels blijven (gedeeltelijk) staan

Doorstempelen via valkop



Planning

� Start?: Opdeling van het werk

� Planning opmaken in functie van meerdere parameters:

� Bouwtijd <-> Cyclussen

� Uitvoeringstijd (plaatsing, wapenen, betonstorten, ontkisten)

� Hoeveelheid bekisting, roulatie, personeelsbezetting

� Ontkistingstijd

� Hoeveelheid te storten beton + stortnaden

� Beschikbaarheid kraan

� Technische beperkingen

� …

Opzoeken repetitie



Loonkosten: analyseren per deeltaak

� maken bekistingsonderdelen

� transport op werf

� stellen

� ontkisten

� schoonmaken

Materiaalkosten

� Afschrijving (vaste kosten, inzet, …)

� transport en prefab buiten werf

� huur

Samen terugrekenen naar kost/m²

Planning: beschikbare tijd bepaalt vaak minimale hoeveelheid bekisting

Rendement begroten



� Uitvoeringstijd: Resultaat van een specifieke situatie

� Wand met lengte ±70 m, hoogte 3 m, breedte 20 cm.

-> 200 m² realiseren (per zijde)

Plaatsing bekisting en wapening

Storten

Verhardingstijd

Ontkisten

Planning en rendement



Planning en rendement

Bekisten + wapenen

Storten

Verharding

Ontkisten

Scenario A. Bekisting voor 100 m², 2 x repeteren

Storten

Verharding

Ontkisten

Scenario B. Bekisting voor 50 m², 4 x repeterenBekisten + wapenen

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Scenario C. Bekisting voor 100 m², 4 x repeteren

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Stor-ten

Verharding

Ont-kisten

Bekisten + wapenen

Bekisten + wapenen

Bekisten + wapenen

Bekisten + wapenen

Bekisten + wapenen

Bekisten + wapenen

Bekisten + wapenen

Bekisten + wapenen

• Normale investering, normale ploegen• Normale uitvoeringstermijn• 2 stortnaden

• Beperkte investering, minder personeel• Langere uitvoeringstermijn• 4 stortnaden

• Beperktere investering, meer personeel• Kortste uitvoeringstermijn• 4 stortnaden



Voorbeeld planning

Hogeschool Artevelde Gent



Voorbeeld planning


1

2

3

4



Voorbeeld planning


12 3


Herbruik en repetitie voor rubberen matten

Plaatsing paneel per paneel uitgetekend

Herbruik en repetitie voor rubberen matten

Plaatsing paneel per paneel uitgetekend


KVIV Studiedag « Bekistingen » 21/06/2011 57

Beton- en omgevingstemperatuur bepalen de evolutie van de druksterkte: « maturiteit » of « rijpheid »

Gemiddelde temperatuur (°C) van het beton over 24 uur

Rijpheidscoëfficiënt k

≥ 20

15

10

5

0

-5

1

0,8

0,6

0,45

0,3

0,15

Ontkisten = plannen



Dagen Zomer Rijpheid Winter Rijpheid

12345678910

20202020202020202020

12345678910

0000000000

0.30.60.91.21.51.82.12.42.73.0

Ontkisten = plannen



Zomer <-> winter

Ontkisten = plannen



� Basisaspecten:� Veel bekistingstypes

� Keuze ifv. repetitie, fasering, personeelsbezetting, …

� Ontwerpaspecten:� Eurocodes

� Bekistingsdrukken

� Detaillering bekisting

� Ondersteuning:� Elk onderdeel van de bekisting juist dimensioneren

� Doorstempelen en herstempelen

� Planning:� Verschillende mogelijkheden tot optimalisatie (repetitie!)

Samenvatting



Hartelijk dank

voor uw aandacht

Hartelijk dank

voor uw aandacht

Vragen?Vragen?

ir. Niki Cauberg, WTCB

Technologisch Adviseur

[email protected]

Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het · PDF fileBekisting voorzien op bepaalde...

Documents

Transcript of Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het · PDF fileBekisting voorzien op bepaalde...