voor ondernemers in de RandstadWEST.

Jouw informatie in het hart van het blad

Speciaal aanbod voor samenwerkingspartners van VNO-NCW West

Het magazine is een belangrijk communicatiekanaal voor de leden en verschijnt vier keer per jaar. WEST. biedt informatie over actuele ont-wikkelingen in het bedrijfsleven. WEST. is gezaghebbend en spraakma-kend, informerend en waar mogelijk opiniërend en meningsvormend.

Bereik

Verspreide oplage: 1800 Meeleesfactor: 3 Werkelijk bereik: 5400

Doelgroepen

- werkgevers: ondernemers en directeuren- bestuurders, zoals burgemeester & wethouders, gedeputeerden

en statenleden- pers

De meeste leden van VNO-NCW West geven leiding aan een mid-delgroot of groot bedrijf en zijn erg betrokken bij VNO-NCW West. Ondernemers zijn lid vanwege het netwerk van VNO-NCW West, landelijk en in de regio.

VNO-NCW West richt zich op mobiliteit en bereikbaarheid, onderwijs en arbeidsmarkt en toekomstbestendig ondernemerschap. Onder dat laatste valt bijvoorbeeld de ontwikkeling van circulaire business cases en energietransitie en bedrijventerreinen voor de maakindustrie.

Aanbod katern

Vier pagina’s of een veelvoud daarvan worden ingevoegd in het hart van het magazine WEST.

Katern wordt behalve gedrukt ook in pdf uitgeleverd en doorgezet op de website en in de sociale mediakanalen van VNO-NCW West.

Kosten (exclusief BTW) 4 pagina’s: 3000 euro

Ondernemersvereniging VNO-NCW West werkt samen met andere organisaties

en partijen, publiek en privaat, aan een optimaal leef- en werkklimaat. Met als

hart de Randstad gaat het om de drukste regio van Nederland met tal van uit-

dagingen op het gebied van klimaat, natuur, water, mobiliteit, bouwen, werken,

leren en recreëren. Maar ook een gebied met grote en unieke kansen voor on-

dernemerschap en economie. VNO-NCW West heeft een speciaal aanbod voor

organisaties met wie ze samenwerkt. In het ledenmagazine WEST. kan tegen

lage kosten een katern opgenomen worden. Hiermee bereik je in één klap zo’n

5400 ondernemers en bestuurders in Noord- en Zuid-Holland, stuk voor stuk

mensen met een grote beslissingsbevoegdheid.

maart 2019 VNO-NCW WEST.

4

COLOFON Dit is een uitgave van het hoogheemraadschap van Rijnland. Redactie Fons Dekkers, Kirsten Lakerveld, Timo van Tilburg.

In samenwerking met VNO-NCW West, Annemarie van Oorschot. Eindredactie Rik Weeda. Vormgeving Elan. Druk Quantes, Rijswijk.

INNOVATIES GEZOCHT!

UITDAGINGEN OP HET GEBIED VAN WATER

de waterschapsverkiezingen?Nederland heeft 21 waterschappen, waaronder het hoogheemraadschap

van Rijnland. Tijdens de waterschapsverkiezingen mogen alle stemgerechtigden hun

stem uitbrengen op diegene die zij graag als vertegenwoordiger en belangenbehartiger

in het dagelijks bestuur van ‘hun’ waterschap willen hebben. Zowel landelijke politieke

partijen als speciale waterschapsgroepen kunnen zich verkiesbaar stellen. het waterschapsbestuur?Het algemene bestuur, ook wel de verenigde vergadering genoemd, is vergelijkbaar met

de gemeenteraad van een gemeente. Het stelt beleid vast en controleert of dit beleid

goed wordt uitgevoerd door het dagelijks bestuur. Het dagelijks bestuur van een hoog-

heemraadschap zoals Rijnland bestaat echter niet uit een burgemeester en wethouders,

maar uit een dijkgraaf en hoogheemraden. Het algemeen bestuur van Rijnland bestaat

uit dertig leden.

HOE ZATHET OOKALWEER MET….

Het klimaat verandert. De zeespiegel stijgt, de bodem daalt in West-Neder-land. Extreem weer komt steeds vaker voor. Door extreme neerslag neemt de kans op wateroverlast toe terwijl extreme droogte nadelige gevolgen heeft voor de waterkwaliteit en waterbeschikbaarheid. Dit heeft ook invloed op het leefklimaat en arbeidsproductiviteit in werklocaties. Het waterschap is dan ook niet meer in zijn eentje in staat om te zorgen voor droge voeten en schoon water. De waterschappen werken samen met bedrijven, organisaties, kennisinstellingen en andere overheden. Zo werkt het hoog-heemraadschap van Rijnland samen met de provincie Zuid-Holland, Wageningen Environmental Research, HEINEKEN en Naturalis Biodiversity Center in de Groene Cirkels www.groenecirkels.nl. De Groene Cirkels wil met duurzame ontwikkeling een voorbeeld van wereldklasse realiseren voor de maatschappij van de toekomst. Een

duurzame maatschappij leeft van her-nieuwbare energiebronnen en heeft haar materiaalstromen in kringlopen georgani-seerd, vergelijkbaar met een natuurlijk ecosysteem. Groene Cirkels zet daarom ecosysteemdiensten centraal, waarbij de natuur wordt verbonden met private en publieke belangen. Het verzekeren van voldoende en goed water is hier onlosmake-lijk een onderdeel van.

WaterbijeenkomstVanuit de Groene Cirkels zijn de handen ineen geslagen met VNO-NCW netwerk Groene Groeiers om een waterbijeenkomst te organiseren. Dit heeft de belangstelling gewekt van onder andere het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht dat ook graag zijn bijdrage hieraan levert. Deze waterschap-pen willen met bedrijven in gesprek over onder meer:• uitdagingen op het gebied van bodem-daling – innovaties die de bodemdaling kunnen stoppen dan wel kan omkeren; • uitdagingen ten aanzien van waterkwali-

teit – innovaties die de fosfaat- en nitraatwaarden in water verminderen, die de medicijnresten bestrijden of die de verontreiniging met nanostoffen kunnen bestrijden;• uitdagingen ten aanzien van klimaat-adaptatie – innovaties die inspelen op de gevolgen van klimaatverandering (verdroging, wateroverlast, hittestress en verzilting).

De bijeenkomst, die nog gepland wordt voor de zomer, zal in het teken staan van matchmaking: matches tussen grote bedrij-ven, scale-up bedrijven en waterschappen die tot innovatieve business cases kunnen leiden. Heb je een uitdaging of een moge-lijke oplossing? Meld je aan bij groenegroeiers@vnoncw-mkb.nl.

Nederland heeft 21 waterschappen, waaronder het hoogheemraadschap

lijke oplossing? Meld je aan bij groenegroeiers@vnoncw-mkb.nl.

DOE DESTEMHULP!

Wie gaat de komende vier jaar

jouw belangen vertegenwoordigen?

Doe de Stemhulp en ontdek welke

partij het beste bij jou past. Voor

meer informatie over de verkie-

zingen kun je terecht op

Rijnlandkiest.nl.

4813176-West 1 Katern V3.indd 4

26-02-19 17:13

MOBILITEIT EN VITALITEIT

’WE MOGEN WEER STEMMEN!’

UITERAARD IS ONZE AMBITIE OM TE

BLIJVEN ZORGEN VOOR DROGE VOETEN EN

SCHOON WATER. HOE WE DAT DOEN? DAAR

MAG IEDEREEN OVER MEEBESLISSEN.

“Op woensdag 20 maart 2019, tegelijk met de ver kiezingen voor Provinciale Staten, vinden de waterschapsverkiezingen plaats. Onze dijkgraaf Rogier van der Sande roept iedereen op om naar de stembus te gaan: We staan voor grote opgaven en het waterschapsbestuur moet belangrijke beslissingen nemen. Hoe maken we ons gebied klimaatbestendig? Hoe ver gaan we met het zuiveren van afvalwater? Zetten we meer of minder in op schone energie? Door te stemmen, geef je richting aan het waterschapsbeleid.”

Wij Nederlanders hebben allemaal iets met water. We zwemmen erin, we hebben het nodig om te douchen, te wassen en het toilet door te spoelen, maar we gebruiken water ook om bomen te laten groeien en oogsten te laten slagen. Toch is dat allemaal niet vanzelfsprekend.

Een uitdagend gebiedMet ons waterschap beheren we een van de meest com-plexe waterschapsgebieden van Nederland voor wat betreft bevolkingsaantal, industrie, landbouw en ligging. We zorgen ervoor dat 1,3 miljoen mensen veilig kunnen wonen, werken en ontspannen in een gebied dat behoort tot de top vijf van de meest kwetsbare delta’s ter wereld. Daarbij staan we voor grote uitdagingen. Zeker nu de gevolgen van de klimaatverandering concreet worden. Uiteraard is onze ambitie om te blijven zorgen voor droge voeten en schoon water. Hoe we dat doen? Daar mag iedereen over meebeslissen.

Voorbereid om te stemmenAls dijkgraaf van Rijnland hoopt Van der Sande voor 20 maart op een hoge opkomst. “Water raakt ons alle-maal, dus ik raad iedereen ook aan om zich te verdiepen in de inhoud. Als je weinig weet van water, is de online

stemhulp een goed instrument om aan de hand van stellingen meer te leren over allerlei keuzes waar we nu voor staan. Er valt namelijk écht iets te kiezen.”

Belangrijke thema’sDat er keuzes gemaakt moeten worden komt volgens Van der Sande met name doordat de wereld om ons heen zo snel verandert. “Wat doen we om wateroverlast door hoos buien te voorkomen? Hoe voorkomen we schade door droogte? In hoeverre gaan we verzilting tegen? Willen we medicijnresten uit afvalwater verwijderen? Hoe dragen we bij aan de energietransitie? Investeren we in energie uit oppervlaktewater? Moeten we de waterschaps-belasting verhogen? Dit zijn allemaal vraagstukken waar bestuurders mee te maken hebben.”

Betrokken zijn, betrokken blijvenTenslotte hoopt Van der Sande dat betrokkenheid bij het water niet ophoudt na 20 maart. “Uiteindelijk zal iedereen een steentje moeten bijdragen aan het klimaatbestendig maken van dit gebied. In je eigen leefomgeving kun je dit bijvoorbeeld doen door minder tegels en meer groen in de tuin te plaatsen. Of gebruik een regenton om sproei-water op te vangen voor drogere perioden. We moeten allemaal wat moeite doen, maar als we hier dan nog heel lang veilig en prettig kunnen wonen, werken en ontspan-nen, is dat het dubbel en dwars waard.”

Kijk voor de stemhulp op

HOE DE DEMOCRATIE

BEGON MET DE

WATERSCHAPPEN

Van der Sande: “Veel mensen beseffen het niet, maar waterschappen zijn de oudste democrati-sche bestuursorganen. Ze zijn rond 1200 ontstaan omdat we met elkaar moesten samenwerken in de strijd tegen het water. We moesten er gezamenlijk voor betalen en we wilden dus ook gezamenlijk bepalen. Zo is honderden jaren geleden de Nederlandse democratie ontstaan.”

rijnlandkiest.nl

4813176-West 1 Katern V3.indd 2 26-02-19 17:13

Op 20 maart mogen we stemmen voor een goed waterschapsbeleid. Dit is nu belangrijker dan ooit

want de waterschappen staan voor ingrijpende beslissingen die iedereen aangaan. Denk aan klimaat,

wateroverlast, droogte, waterkwaliteit en energietransitie. In dit katern geeft het hoogheemraad-

schap van Rijnland aan hoe het deze uitdagingen aan wil gaan. Samenwerking met het bedrijfsleven

in de Groene Cirkel en het netwerk Groene Groeiers van VNO-NCW West is hierbij een speerpunt.

WATERKRACHT

RAAKT ONS ALLEMAAL

4813176-West 1 Katern V3.indd 1

26-02-19 17:13

MOBILITEIT EN VITALITEIT

’WE MOGEN WEER STEMMEN!’

Rogier van der Sande,

foto: Merlin Daleman

4813176-West 1 Katern V3.indd 3 26-02-19 17:13

COLOFONDit is een uitgave van VNO-NCW West die met subsidie van het ministerie van Econo-mische Zaken en hulp van het project bureau van VNO-NCW en MKB Nederland tot stand is gekomen. Hoofd- en eindredactie: Annemarie van Oorschot, communicatie-manager VNO-NCW West. Vormgeving: Elan. Druk: Quantes, Rijswijk

INFORMATIEPLICHTWATT je moet weten over de informatieplicht

De overheid heeft de informatieplicht ingevoerd om ondernemers te stimuleren hun energieverbruik terug te dringen. Dat kan al met simpele maatregelen die zich binnen vijf jaar terugverdienen. Of je bedrijf onder de informatieplicht valt, kun je op een eenvoudige manier checken via het stappenplan van MKB-Nederland op WATTjemoetweten.nl.

WATT je moet rapporteren aanhet eLoket van RVOValt jouw bedrijf onder de Informatieplicht Energiebesparing? Dan moet je vóór 1 juli alle energiebesparende maatregelen rapporteren die je hebt uitgevoerd. Hiervoor ga je naar het eLoket van RVO. Voor negentien bedrijfstakken is een ‘Erken-de MaatregelenLijst’ (EML) opgesteld. Als je alle erkende maatregelen doorvoert die op jouw bedrijf van toepassing zijn, voldoe je automatisch aan de energiebesparing s-verplichting.

Niet op alle vragen een antwoord?Neem contact op met de helpdesk van RVO: 088 – 042 42 42.Of met de projectleider van MKB Nederland, Martin Kloet, 070 – 349 03 06, kloet@vnoncw-mkb.nl

WATT gebeurt er met jouw rapportage?De gemeente of de omgevingsdienst kan jouw rapportage ophalen in het eLoket. Zij gebruiken die informatie om te bepalen of

je voldoende doet aan energiebesparing. Mogelijk volgt er een controle, maar de kans daarop is kleiner naarmate je meer aan energiebesparing hebt gedaan.

WATTjemoetweten.nl

Laat je inspireren door de videoboodschappen van de ambassa-deurs Energiebesparing van VNO-NCW West op www.vno-ncwwest.nl , Twitter of LinkedIn.

Wil je in contact komen met Menno Rubbens of Henk Markerink over energie-besparende maatregelen? Gebruik de ledenzoeker van de VNO-NCW West-app:

www.vno-ncwwest.nl/app

4817807 West 2 2019 Katern.indd 4

28-05-19 15:44

kun je niet zoveel meer doen. Wanneer gebouwen hun functie verliezen, kun je ze nauwelijks aanpassen, zodat ze niet weer ergens anders voor te gebruiken zijn of aan andere eisen kunnen voldoen. Wij werken met een zoge-naamde kit-of-parts. Bouwen met onderdelen die je ter plekke in elkaar zet, een slimme bouwdoos of bouwsys-teem, waardoor je het gebouw efficiënter en sneller kunt bouwen. Maar een belangrijker voordeel als het gaat om duurzaamheid: gedurende de levensduur van een gebouw kun je veel makkelijker aanpassingen doen.”

Efficiëntie“We benaderen een gebouw als een soort machine, die je zo efficiënt mogelijk vorm wil geven en wat ons betreft ook zo esthetisch mogelijk. We bouwen altijd vanuit het oog-punt van de klant, dus het begint met een zo efficiënt mogelijke bedrijfsvoering en een gebouw dat het proces van het bedrijf optimaal ondersteunt. Juist met het oog op efficiënte bedrijfsvoering is duurzaamheid een interessant perspectief voor ondernemers. Als je gaat nadenken over huisvesting, of dat nou nieuwbouw of verbouw is, kan je het best in een heel vroege fase nadenken over energie-systemen. Hoe kan je verwarmen? Hoe kan je koelen? Haal je warmte uit de lucht, uit de grond, werk je met warmte-pompen? Allemaal beslissingen die je in vroegtijdig stadium moet nemen om zo efficiënt mogelijk te zijn.”

“Eigenlijk is het gek dat energiebesparing verplicht moet worden, want het is heel logisch en levert ontzettend veel op. Op het gebied van duurzaamheid hoor je veel dat bedrijven meteen de meest duurzame maatregelen moeten nemen en direct koploper moeten worden. Dat schrikt af. Met een paar kleine aandachtspunten kun je al heel veel bereiken.

Simpele dingenBij de campagne voor de Informatieplicht Energiebesparing komt goed naar voren dat er heel simpele dingen zijn die je vrijwel meteen kan implementeren. Denk bijvoorbeeld aan je verlichting; zorg dat het led is. Of aanwezigheidsdetectie en het regelen van de verwarming per ruimte. Redelijk eenvoudige zaken die je bij elke verbouwing gemakkelijk kan inpassen. Ik zie deze campagne als deel van een groter bewustwordingsproces rondom de mogelijkheden die duurzaamheid, energiebesparing en circulariteit bieden. Uiteindelijk past het precies in het straatje van de onderne-mer; met efficiënte, doelgerichte en slimme middelen en energie maximale resultaten behalen.”

Lees op www.vno-ncwwest.nl/westpunt hoe Menno Rubbens een circulaire tijdelijke rechtbank in Amsterdam bouwde, met restaurant The Green House in Utrecht van een onderscho-ven kindje een publieks- en mediatrekker maakte en hoe Cepezed een nieuwe methode van circulair bouwen creëert.

Waar Ajax inmiddels ook sportief gezien weer aanhaakt bij de wereldtop, is de Johan Cruijff Arena al sinds de ope-ning in 1996, toen het nog de Amsterdam Arena heette, internationaal toonaangevend op het gebied van innovatie en duurzaamheid. “Als mensen het stadion nu zien zeggen ze, goh is dat echt ruim twintig jaar oud? Het nieuwe stadion van Tottenham, vorige maand nog tegenstander in de halve finale van de Champions League, is net opgele-verd en kostte 1,1 miljard. Het lijkt wel alsof wij in Neder-land alles voor een tiende van de prijs doen, slimmer en efficiënter. Dat zien we vaak in de sport, maar het geldt eigenlijk voor de hele Nederlandse economie. Wij zijn in

staat met minder geld en middelen mee te spelen in de wereldtop.”

Voortdurende flowVanaf het eerste moment is Henk Markerink als CEO betrokken bij de Johan Cruijff Arena. Stap voor stap, maar steeds gestaag vooruit, heeft hij het stadion zien meeg-roeien met de tijd. “Rond 2006 werden bedrijven zich meer bewust van hun maatschappelijke rol en verantwoor-delijkheid. Toen kwamen de ideeën rondom ‘duurzaam-heidsdenken’ definitief van de grond. In 2010 hebben wij met de gemeente Amsterdam, ook aandeelhouder van het

HENK MARKERINK - JOHAN CRUIJFF ARENA

‘JUST DO IT!’

4817807 West 2 2019 Katern.indd 2 28-05-19 15:43

MENNO RUBBENS – CEPEZEDPROJECTS

‘GEBOUW ALS MACHINE’

“Onze drive om duurzame gebouwen te maken is een stuk

ouder dan de huidige duurzaamheidsdiscussie. Veertig

jaar geleden waren wij al bezig met slimmer omgaan met

bronnen. Toen heette dat nog geen duurzaamheid, maar

gewoon mooi, licht, praktisch en effi ciënt.” Menno Rubbens

is directeur van Cepezedprojects, een projectontwikkelaar

die onder het label cepezed gebouwen ontwikkelt, ont-

werpt en bouwt. Bij alle projecten van Cepezed is de

toepassing van geïntegreerde en commercieel interessan-

te energieconcepten een van de belangrijkste uitgangs-

punten. “De bouwindustrie in Nederland is nog behoorlijk

traditioneel. Het gaat met modder, klei en beton en dan

alles op de bouwplaats in elkaar gieten. Deze methode

levert stevige gebouwen op, maar als ze er eenmaal staan,

Alle organisaties die vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas per jaar verbruiken, zijn nu al verplicht

energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder door te voeren. Vanaf 1 juli 2019

komt daar een wettelijke verplichting bij. Bedrijven moeten hun maatregelen vóór die datum rapporteren bij het

eLoket van RVO. Om energiebesparing makkelijker te maken, is voor negentien bedrijfstakken een ‘Erkende

Maatregelenlijst’ opgesteld. In deze special vind je praktische informatie om de informatieplicht te gebruiken als

groeikans voor je bedrijf. Menno Rubbens van Cepezedprojects en Henk Markerink van de Johan Cruijff Arena heb-

ben dat gedaan. Zij zijn twee van de zes leden van VNO-NCW West die dit jaar als ambassadeurs Energiebesparing

advies geven aan ondernemers in onze regio.

➔

Pieter van der Meulen michelporro.com

4817807 West 2 2019 Katern.indd 1

28-05-19 15:43

HENK MARKERINK - JOHAN CRUIJFF ARENA

‘JUST DO IT!’

stadion, afgesproken dat wij enkele duurzaamheidsprinci-pes zouden toepassen en uitdragen. Er was toen net een stadswarmtenet aangelegd en toen wij het hoofdgebouw gingen renoveren, was dat het moment om daarop aan te haken. Ook zijn we ingesprongen op de zonnepanelen die betaalbaarder werden. We ontwikkelden een langjarige strategie met als doel in 2015 klimaatneutraal te zijn. Het is bij ons eigenlijk spelenderwijs ontstaan en gaandeweg zijn we in een soort flow gekomen, waar we nog altijd in zitten. We blijven op zoek naar kansen en nieuwe mogelijkheden, omdat het ons als bedrijf gewoon hartstikke veel ople-vert.”

Anders denken “Energie die we overdag opwekken hebben we ’s avonds tijdens wedstrijden en evenementen nodig. In samenwer-king met Nissan, Eaton, BAM en The Mobility House hebben we recent een slim energieopslagsysteem ge-bouwd dat bestaat uit tweedehands batterijen uit elektri-

sche auto’s. Het is een wereldprimeur en leverde ons de prestigieuze, internationale ‘Green Apple Award’ voor Environmental Best Practice op. Deze innovatie zit ons in het bloed en kan als inspiratie dienen voor andere onder-nemers. Het is een kwestie van anders denken. Wat betreft energiebesparing en duurzaamheid kan ik alleen maar zeggen dat je beter gister dan vandaag kan beginnen. Je begint met een investering in je bedrijf, maar energiebe-sparing scheelt uiteindelijk niet alleen op de rekening, het is ook geweldig voor je uitstraling, je samenwerkingspart-ners en je innovatief vermogen. Dus wacht niet totdat de overheid in beweging komt. Ik zou tegen iedereen willen zeggen: Just do it!”

Lees op www.vno-ncwwest.nl/westpunt hoe Henk Marke-rink met de Johan Cruijff Arena voorop wil blijven lopen op het gebied van duurzaamheid en waarom hij vindt dat iedere ondernemer maatschappelijk verantwoord onder-nemen zo breed mogelijk moet omarmen.

4817807 West 2 2019 Katern.indd 3 28-05-19 15:44

COLOFON Dit is een uitgaven van TNO. Redactie: Kevin van den Heuvel. In samenwerking met

VNO-NCW West, Annemarie van Oorschot. Vormgeving: Elan. Druk: Quantes.

TNO streeft naar excellente toepassingen van AI. Tijdens de APPL.AI Conference 2020 zullen relevante AI-partners hun kennis over het goed toepassen van AI innovaties met u delen. Samenwerking staat hierin centraal, dus we nodigen u uit om mee te doen!• Locatie: De Jaarbeurs Utrecht• Datum: Dinsdag 21 April, 2020 (09:00 – 17:00)• Gratis aanmelden op: www.tno.nl/nl/over-tno/agenda/2020/appl-ai-event-2020/

De toepassingen van digitale zorg nemen snel toe. Denk aan het geauto-matiseerd analyseren van grote hoe-veelheden diagnostische data, aan de zorgrobot of een app met voedingsad-viezen voor een patiënt met darm-klachten. Veelbelovend, maar hoe zit het met de privacy en beveiliging van persoonlijke gegevens?

Een ziekenhuis heeft een coachapp ontwik-keld voor patiënten met prikkelbaar darm-syndroom. De gebruikers voeren via hun mobiele telefoon snel en gemakkelijk gegevens in over hoeveel uur ze hebben geslapen, wat ze hebben gegeten en hoe ze zich voelen. Vervolgens krijgen zij op basis van deze informatie tips om hun darmklach-ten te verminderen. Ze kunnen via de app ook berichten uitwisselen met de behande-lend arts en bellen met de verpleegkundige.

Maar aan de kern van de app komt geen expert te pas, want de adviezen worden volledig op basis van AI gegenereerd.Data delen Hoewel deze AI-toepassing een mooie aanvulling op een behandeling lijkt, kunnen er nadelige effecten optreden. Monitoren of

AI TOEPASSEN IN DE ZORG IS VEELBELOVENDde app uit het voorbeeld daadwerkelijk bijdraagt aan de gezondheid is de eerste stap. Een 'waterbedeffect' moet namelijk te allen tijde worden voorkomen: minder zorg in het ziekenhuis, maar meer huisartsbezoek of medicijngebruik. Een goede analyse van de monitordata is de basis voor updates die de app effectiever maken. Een tweede stap is het delen van de data met het ziekenhuis en de zorgverzekeraar met als doel de zorg effectiever te maken. Door sociaal-demo-grafi sche en -economische data toe te voegen kunnen we inzicht krijgen in de acceptiegraad en effectiviteit van de app bij uiteenlopende bevolkingsgroepen. Multi Party ComputationMaar het delen van data mag niet zomaar. Privacy moet volgens de AVG-regelgeving optimaal gewaarborgd zijn met maximale dataveiligheid. Om deze informatie toch veilig te kunnen uitwisselen heeft TNO Care For Data ontwikkeld. Dit platform is geba-seerd op MPC, voluit Secure Multi-Party Computation. Cryptografi sche technieken zorgen ervoor dat meerdere partijen gege-vens onderling analyseren en daaruit conclusies kunnen trekken zonder dat zij elkaars data daadwerkelijk inzien.

Binnen Techruption, het fi eldlab van de Brightlands Smart Services Campus in Heerlen, is de innovatie ontstaan in samen-werking met zorgverzekeraar CZ, het Zuyderland Ziekenhuis en het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Doorontwikkeling van deze technologie is nodig om met volledig behoud van privacy de doelmatigheid van innovaties in de zorg te toetsen. De volgende stap voor Care for Data is het verbreden van het platform. TNO roept partijen uit de zorg op zich aan te sluiten en als partner het platform te testen in de verschillende zorgdomeinen.Geïnteresseerd? Stuur een mail naar techtransfer@tno.nl

4827816 West 1 2020.indd 164827816 West 1 2020.indd 16

03-03-20 11:1203-03-20 11:12

NEDERLAND MOET FORS IN AI INVESTERENNEDERLAND MOET FORS IN AI INVESTEREN

De rol van artifi ciële intelligentie (AI) in onze maatschappij wordt onomstotelijk groter. Daarbij hoort een passend investerings- en samenwer-kingsklimaat. In de wapenspreuk van Nederland, ‘Je maintiendrai’ (Ik zal handhaven), komt de afkorting AI twee keer voor. Een spreuk met een vooruitziende blik dus, want om ons te handhaven is een grote inspanning van onze samenleving op het gebied van artifi ciële intelligentie nodig.

Zelden hebben we een technologie gezien die zulke mogelijkheden biedt voor vrijwel elke industrie, maar ook voor bijna alle uitdagingen waar we als samenleving voor staan. Op de volgende pagina’s leggen we uit hoe Multi Party Computation (MPC) de zorg de kans biedt om effectiever te opereren. Maar met de juiste inzet van AI kunnen we ook effi ciënter worden in de logistiek of sterker staan tegen cyberaanvallen. Zo kunnen we de Nederland-se industrie laten fl oreren.

Goed onderzoek, beperkte toepassingUit een recente studie van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) blijkt dat Europa (en Nederland) in vergelijking met koplopers de Verenigde Staten en China een concurrerende positie inneemt op het gebied van wetenschappelijke onderzoek naar AI. Maar waar het gaat om de toepassing van AI en private investeringen

falen we. Ook in de Government AI-readiness index (on-derzoek van Oxford University en het International Deve-lopment Research Centre) over het functioneren en openbare dienstverlening van de Nederlandse overheid hollen we achteruit.

Nederlandse AI Coalitie Eind vorig jaar is de Nederlandse AI Coalitie (NL AIC) opgericht die Nederlandse activiteiten in AI wil stimule-ren en ondersteunen. De missie is om te zorgen dat Nederland niet alleen op kennisgebied, maar ook in de toepassing van AI tot de koplopers van Europa gaat behoren. En dat ten behoeve van welvaart en welzijn – mét inachtneming van Nederlandse en Europese normen en waarden. Met deze doelstelling in het achterhoofd werken overheid, bedrijven, onderwijs- en onderzoeks-instellingen en maatschappelijke organisaties samen. Vooralsnog bepleit het NL AIC een publiek-private en multidisciplinaire investering van 2 miljard euro.

TNO onderstreept deze substantiële investeringen in AI waarbij samenwerking centraal moet staan. In de volgen-de pagina’s vertellen we daar meer over. Want alleen door samen te werken kunnen we het ongekende maatschap-pelijke en economische potentieel van AI écht benutten.

www.nlaic.com

4827816 West 1 2020.indd 144827816 West 1 2020.indd 14 03-03-20 11:1203-03-20 11:12

Kennisinstelling TNO investeert volop in de ontwikkeling van kunstmatig intelligentie (AI) omdat

deze technologie substantieel kan bijdragen aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken,

zoals de te hoge kosten en capaciteitsproblemen in de gezondheidszorg, het vastlopende verkeer

in de grote steden en de milieuvervuiling. Voorwaarde voor effectieve toepassingen van AI is het

delen van zoveel mogelijk data, maar dat brengt gevaren met zich mee op het gebied van privacy

en veiligheid. TNO heeft een technologisch antwoord voor dit dilemma.

IMPACTVOLLE AI:

FOCUS OP TOEPASSING EN

SAMENWERKING

4827816 West 1 2020.indd 134827816 West 1 2020.indd 13

03-03-20 11:1203-03-20 11:12

NEDERLAND MOET FORS IN AI INVESTEREN

BLOG STRATEGISCHE AUTONOMIE MET AI

Onlangs kreeg ik bij een pak scheer-mesjes de Google Home Mini. Dat is een ‘smart speaker’ waarmee je met je stem muziek of een fi lmpje kunt aanzet-

ten, maar die ook je agenda of een boodschappenlijstje voor je kan bijhouden. Uit nieuwsgierigheid geïnstalleerd. Toen mijn echtgenote de volgende ochtend Google goede-morgen wenste, kreeg ze als ant-woord de gebruikelijke informatie over weer en verkeer. Maar ook het bericht dat zij ‘s nachts om drie uur een afspraak met haar stagiair had. Terwijl mijn wenkbrauwen omhoog gingen, keek mijn echtgenote juist verheugd. Ze had dankzij Google een verkeerd in de agenda geplaatste afspraak teruggevonden. Een onver-wachte meerwaarde dus.

Zelf heb ik een soortgelijke ervaring met Google Photos. Het programma bewaart mijn levenslang vergaarde fotoverzameling in de ‘cloud’ en biedt me aan de hand van automatische gezichts- en locatieherken-ning soms ontroerende dwarsdoorsnedes van vrienden, momenten en plaatsen. Achter deze ontwikkeling zit AI. En vooral heel veel data van alle gebruikers om te leren hoe een gezicht kan worden herkend. Ondanks dat ik zelf mijn wetenschappelijke carrière ben begonnen met ‘machine vision’ (kortgezegd: hoe computers kunnen ‘kijken’) en nu met promovendi onderzoek doe naar de ‘beheersbaarheid’ van intelli-gente systemen, verbaas ik mij over de enorme kracht van deze ontwikkelingen.

Het gebruik van AI verplicht je een afweging te maken tussen waardevolle toepassings-mogelijkheden en het risico dat van je persoonlijke gegevens misbruik wordt gemaakt. Gevoelsmatig vormen mijn

privéfoto’s nog niet zo’n groot risico, alhoe-wel daar al meer informatie in zit dan je denkt. Maar het ligt heel anders bij data met betrekking tot je gezondheid, fi nanciën, persoonlijke ontwikkeling en fysieke ver-plaatsingen. In die gevallen wil je namelijk zeker zijn dat een betrouwbare partij deze data beheert (Of dat je de data in eigen beheer houdt) en onder jouw supervisie gebruikt. Bovendien mogen vitale infra-structuren als medische zorg, onderwijs of mobiliteit niet chantabel zijn voor de toegang en benutting van data. Een handelsoorlog over data kan catastrofa-le gevolgen hebben. Om zowel het gebruik van data te controleren wil je als samenle-ving autonoom en veilig kunnen opereren, oftewel datasoevereiniteit zekerstellen. De vraag is of we die soevereiniteit kunnen borgen door onszelf afhankelijk te maken van Amerikaanse of Chinese platforms die in toenemende mate de infrastructuur domineren. Denk aan Microsoft dat zich op de ziekenhuismarkt begeeft of Amazon als leverancier van gezondheidsadviezen, medicijnen en verzekeringen. En ook aan Google-software en -laptops die in het basisonderwijs worden gebruikt. Het is niet voor niets dat Duitsland, met Frankrijk inmiddels aan boord, het initiatief heeft genomen om een Europese datacloud op te zetten (GaiaX) en tevens een eigen systeem om data op een veilige manier met elkaar te delen (Industrial Data Space).

Zelfs wanneer Europa en Nederland de controle hebben over dataopslag resteert nog steeds de vraag welke data wij wel en niet met elkaar willen delen. Het is belang-rijk dat AI kan leren van de data van miljoe-nen patiënten, maar we kunnen deze persoonlijke gegevens niet blootstellen aan misbruik. Daar is een mooie oplossing voor gevonden die recent is beproefd in de wijk Ommoord in Rotterdam.

Daar werken we samen met het Erasmus Medisch Centrum en zorgverzekeraar

Achmea om op basis van (synthetische) patiëntinformatie voorspelmodellen voor hartfalen te ontwikkelen. Onderzoekers kijken daarbij onder meer naar leefstijlge-gevens (roken, drinken, eten, bewegen, etc) en welke medicijnen iemand innam. Zo kunnen we voorspellen welke patiënten een groot risico lopen om in het ziekenhuis te belanden wegens hartfalen en juist nu extra preventieve zorg nodig hebben. In principe mogen volgens de privacywetge-ving geen data worden uitgewisseld tussen het ziekenhuis en de verzekeraar. Met de MPC-techniek (Multi-Party Computation) is dit wel mogelijk. Om een berekening te maken kunnen de partijen virtueel elkaars informatie gebruiken zonder deze daad-werkelijk met elkaar te delen. MPC is daarmee veilig, verantwoord en voldoet volledig aan de wet.

Wat zou het mooi zijn om de stem van Google Home te horen, wetend dat data-misbruik geen risico vormt. En gebruik van deze AI ons niet afhankelijk maakt van commerciële of politieke belangen. Pas dan halen we als maatschappij het meeste uit de prachtige ontwikkelingen van onze tijd.

Peter Werkhoven,Chief Scientifi c Offi cer TNO

4827816 West 1 2020.indd 154827816 West 1 2020.indd 15 03-03-20 11:1203-03-20 11:12

De volgende productieslagen zijn inbegrepen:

1. VNO-NCW West overlegt met klant (koper katern) inhoud katern.2. VNO-NCW West voorziet klant van specificaties (lengte teksten,

kwaliteit foto’s) en deadlines.3. Klant levert kopij aan (tekst en beeld) conform specificaties en

deadlines. Optioneel: VNO-NCW West biedt aan kopij te laten maken door freelancers die voor magazine WEST. werken. Klant overlegt met deze freelancers over de inhoud en neemt de kosten voor zijn rekening.

4. VNO-NCW West begeleidt vormgeving katern.5. Klant krijgt eerste drukproef katern en kan daarop wijzigingen

aangeven, zowel qua tekst als vormgeving. De vormgeving is ge-bonden aan het grid van het magazine, maar geeft veel mogelijk-heden er een eigen look & feel aan te geven.

6. VNO-NCW West begeleidt de verwerking van de wijzigingen.7. Klant krijgt tweede drukproef katern en kan uitsluitend nog kleine

correcties in de tekst doorvoeren. 8. VNO-NCW West begeleidt de verwerking van de wijzigingen.9. Klant krijgt definitieve drukproef te zien en geeft akkoord voor

drukken.

Bij grote wijzigingen op de tweede drukproef (compleet nieuwe teksten bijvoorbeeld of andere vormgeving) worden de extra uren, gemaakt door eindredacteur en/of vormgever, in rekening gebracht bij de klant .

Teksten: p.m.

Interview circa 400 woorden: 420 euro

Fotografie: p.m.

Op locatie: circa 300 euro

Losse exemplaren

100 exemplaren: € 309 200 exemplaren: € 429 300 exemplaren: € 549 400 exemplaren: € 668 500 exemplaren: € 788

Porto

Bij 4 pagina’s: circa 300 euro

Porto betaalt VNO-NCW West, met uitzondering van extra portokos-ten door zwaarder gewicht.

Het katern is nadrukkelijk geen commercieel product. Uitsluitend samenwerkingspartners van VNO-NCW West mogen er gebruik van maken.

Contactpersoon

Annemarie van Oorschot

Communicatiemanager

VNO-NCW West

oorschot@vno-ncwwest.nl

06-25002387

UIT DE BAK, AAN DE BAKPERSPECTIEF OP WERK VOOR IEDEREEN

In hun zoektocht naar geschikt personeel krijgen werkgevers hardnekkige vacatures maar niet vervuld. Aan de andere kant staan ruim een mil-joen mensen, die wel willen werken maar niet aan een baan komen. Tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt bestaat in veel sectoren een gapen-de kloof.

Pieter van der Meulen

“Als je ziet dat iets niet werkt, moet je het lef hebben dat niet alleen te benoemen, maar ook te verbeteren. Er zijn groepen die om verschillende redenen geen baan kunnen krijgen of houden. Nu is de tijd om te zorgen dat iedereen kan participeren, in het belang van de werkzoekende en van werkgevers,” stelt Rob Slagmolen, secretaris arbeids-marktbeleid bij VNO-NCW. Samen met MKB Nederland nam VNO-NCW daarom het initiatief om aan tafel te gaan met het ministerie van SZW, gemeenten en UWV en een

gezamenlijk programma op te stellen. Werken met mensen met afstand tot de arbeidsmarkt is voor werkgevers heel complex. Ze worden overstelpt met doelgroepen en regelingen en worden te weinig begeleid. Slagmolen: “Naar elkaar wijzen en roepen wat er niet deugt bij de ander is verleden tijd. Het vernieuwende van PoW is dat we met een betere rolverdeling en met betere onderlinge afstemming structurele werkloosheid gaan aanpakken. De kern is een betere werkwijze opzetten.” ‘Doe-agenda’De intentie is duidelijk: meer mensen aan het werk door een gezamenlijke aanpak met betere ondersteuning voor werkzoekenden en werkgevers. De uitvoering wordt regionaal opgepakt. In 35 arbeidsmarktregio’s zijn ‘doe-agenda’s’ opgesteld. Ter ondersteuning stelt het ministerie van SZW in 2019 en 2020 35 miljoen euro per

jaar beschikbaar, een miljoen per arbeidsmarktregio met een passende ‘doe-agenda’. De actieplannen worden nauwkeurig beoordeeld en tussentijds getoetst en gemo-nitord. Camiel Jansen van het ministerie van SZW: “Ge-meenten doen deels zelf die monitoring, daarnaast scha-kelen we partijen in die het traject begeleiden. Niet achteraf interviews houden, maar met vinger aan de pols. We willen overzicht houden en van elkaar leren.” Kleine aanpakVeel regioplannen worden voorlopig gericht op een kleine doelgroep. Remco Terpstra, coördinerend projectmanager

PoW

Om de uitrol van Perspectief op Werk vorm te geven, hebben VNO-NCW en MKB-Nederland een landelijke projectorganisatie ingericht, onderge-bracht binnen de stichting Nederland Onderneemt Maatschappelijk!. Naast de aspecten zoals ge-noemd in dit artikel, werkt de projectorganisatie aan branche-specifieke afspraken en trajecten. Daarnaast zijn de regionale vertegenwoordigers van de beide verenigingen betrokken bij de regionale doe-agenda’s en de uitrol daarvan.

V.l.n.r. Mark Timmer (SZW), Gert Jan Bakker (VNG), Tanja Willemsen (Programmaraad), Job den Heeten (gemeente Den Haag), Paulien Burgers (SZW), Ursula Sardjoe (SZW), Camiel Jansen (SZW), Martine Schuij-er en Rob Slagmolen (VNO-NCW en MKB Neder-land), Henk van der Stelt (SZW)

‘NAAR ELKAAR WIJZEN

IS VERLEDEN TIJD’

4825170 West 4 2019.indd 18 03-12-19 14:46

UIT DE BAK, AAN DE BAKPERSPECTIEF OP WERK VOOR IEDEREEN

bij SZW: “Zo wordt het behapbaar gemaakt. Door een kleine benadering kunnen nieuwe arrangementen wor-den opgezet en kan de samenwerking en begeleiding persoonlijk worden gemaakt. Op deze manier vinden we effectieve methodes die na twee jaar op grote schaal kunnen worden ingevoerd. We streven naar een transpa-rant bestand waar ook werkgevers in kunnen kijken.” Hiermee wordt ingespeeld op een belangrijke wens van werkgevers. Voordat zij iemand uit de doelgroep in dienst nemen, willen ze immers weten wat ze in huis halen.

Snel vindenNamens de G4 (4 grote steden) belicht Job den Heeten (zelf werkzaam voor de gemeente Den Haag) het ge-meentelijk perspectief waar de uitvoering plaatsvindt. “We hebben het dienstverleningsconcept ‘Hallo Werk’ ontwikkeld, waar werkgevers en werkzoekenden direct met elkaar in contact kunnen komen. Daar is te vinden wat werkgevers nodig hebben wat betreft taken en competenties. Ook is daar in kaart gebracht wat de werkzoekenden in huis hebben en welke dromen en wensen zij hebben. Werkgevers kunnen zelf kijken welke kandidaten passen, terwijl dit wel gepaard gaat met de nodige ondersteuning vanuit de gemeente en het UWV. Een directe verbetering voor werkgevers is dat zij één aanspreekpunt hebben: de werkgeverservicepunten. Daar kunnen werkgevers terecht met hun vragen en de mogelijkheden bespreken, en worden zij begeleid bij alle stappen van het proces.”

OntwikkelfaseDe komende twee jaar kan gezien worden als een ontwik-kelfase. “Enerzijds willen we op korte termijn maatwerk leveren en mensen structureel aan een baan helpen, ander-zijds zetten we in op een verbeterslag op het gebied van wetgeving en samenwerking,” aldus Jansen (SZW). “On-danks de economische voorspoed hebben we al lange tijd te maken met een groep structureel werklozen,” zegt Slagmolen. “In een welvarend land als Nederland moeten we daar iets aan kunnen doen. En dan niet afhankelijk zijn van bestuurders die linksaf of rechtsaf willen. De arbeids-markt is gebaat bij een vaste structuur, waarin iedereen is betrokken en iedereen op de eigen kracht wordt ingezet.”

Werkgeversorganisatie AWVN heeft 28 voordelen benoemd van inclusief werkgeven. Hieronder een selectie.

Beter benutten arbeidsmarkt- Minder of geen tekort aan medewerkers - Werven van uniek talent op de arbeidsmarkt - Organiseren van een flexibele schil

Groei creëren in afzetmarkt- Aantrekken en/of beter aansluiten bij (nieuwe) klantgroepen- Positiever imago - Verhoogde klanttevredenheid

Betere bedrijfsvoering- Verhogen productiviteit - Verhogen continuïteit - Kostenvoordeel door gebruik subsidies - Kwaliteitsverbetering

Versterken HR-beleid- Vergroten medewerkersbetrokkenheid - Verbeteren sfeer op de werkvloer - Meer open en flexibele organisatiecultuur

Meer voldoening genereren - Afspiegeling van de samenleving - Zingeving - Bijdragen oplossing van maatschappelijke

problemen

Van startLeg deze praatplaat op tafel en bespreek met elkaar de onderwerpen, beantwoord de vragen. Bekijk, kortom, wat inclusief werkgeven – ruimte maken voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt (bijvoorbeeld mensen met een beperking, ouderen, vluchtelingen, ex-gedetineerden) – de organisatie op zou kunnen leveren, welke waarde het voor de organisatie kan hebben.

Waarom?90% van de werkgevers die het afgelopen jaar iemand met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben aangenomen, zien daarin toegevoegde waarde. Ga de uitdaging aan en ontdek met deze praatplaat waar mogelijk waarde ligt voor uw organisatie.

Maar inclusief werkgeven kan toch ook een hoop gedoe bezorgen?

Het is echter de vraag of de redenen om het niet te doen opwegen tegen de waarde die inclusief werkgeven kan bieden. Nu de beren benoemd zijn, kunt u deze parkeren en doorschakelen naar de mogelijke waarde van inclusief werkgeven voor uw organisatie.

Sla de pagina om en bespreek met elkaar de praatplaat.

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

Klopt. De belangrijkste ‘beren’ zijn inmiddels bekend. Welke argumenten kent u om niet aan de slag te

gaan met inclusief werkgeven?

Noteer hier uw ‘beren op de weg’:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beter benutten arbeidsmarkt 1. Minder of geen tekort aan medewerkers 2. Werven van uniek talent op de arbeidsmarkt 3. Organiseren van een fl exibele schil

Groei creëren in afzetmarkt 4. Aantrekken en/of beter aansluiten bij (nieuwe) klantgroepen 5. Nieuwe businessmogelijkheden 6. Positiever imago 7. Verhoogde klanttevredenheid 8. Invullen SROI

Organiseren betere bedrijfsvoering 9. Verhogen productiviteit 10. Verhogen continuïteit 11. Kostenvoordeel door gebruik subsidies bij (groeps) detache- ring of nieuwe businessmodellen 12. Kwaliteits- en effi ciency- verbetering 13. Reshoring en herverdeling van taken 14. Foutreductie

Versterken HR-beleid 15. Vergroten medewerkersbetrokkenheid/ -tevredenheid 16. Verlagen ziekteverzuim

17. Verhogen kwaliteit leidinggevende 18. Verbeteren sfeer op de werkvloer 19. Meer open en fl exibele organisatiecultuur 20. Verhogen functieverblijftijd en continuïteit 21. Lagere W&S en opleidingskosten

Meer voldoening genereren 22. Afspiegeling van de samenleving 23. Zingeving en persoonlijke

motieven 24. Bijdragen aan maatschappelijke waarde/problemen

(Product)innovatie 25. Meer invalshoeken en

verhoogde creativiteit

Maatschappelijke en externe legitimiteit realiseren

26. Voldoen aan wet- en regelgeving (gelijke kansen, banenafspraak,

quotum etc.) 27. Invulling van het MVO-beleid 28. Nakomen van cao-afspraken

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

Van startLeg deze praatplaat op tafel en bespreek met elkaar de onderwerpen, beantwoord de vragen. Bekijk, kortom, wat inclusief werkgeven – ruimte maken voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt (bijvoorbeeld mensen met een beperking, ouderen, vluchtelingen, ex-gedetineerden) – de organisatie op zou kunnen leveren, welke waarde het voor de organisatie kan hebben.

Waarom?90% van de werkgevers die het afgelopen jaar iemand met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben aangenomen, zien daarin toegevoegde waarde. Ga de uitdaging aan en ontdek met deze praatplaat waar mogelijk waarde ligt voor uw organisatie.

Maar inclusief werkgeven kan toch ook een hoop gedoe bezorgen?

Het is echter de vraag of de redenen om het niet te doen opwegen tegen de waarde die inclusief werkgeven kan bieden. Nu de beren benoemd zijn, kunt u deze parkeren en doorschakelen naar de mogelijke waarde van inclusief werkgeven voor uw organisatie.

Sla de pagina om en bespreek met elkaar de praatplaat.

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

Klopt. De belangrijkste ‘beren’ zijn inmiddels bekend. Welke argumenten kent u om niet aan de slag te

gaan met inclusief werkgeven?

Noteer hier uw ‘beren op de weg’:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beter benutten arbeidsmarkt 1. Minder of geen tekort aan medewerkers 2. Werven van uniek talent op de arbeidsmarkt 3. Organiseren van een fl exibele schil

Groei creëren in afzetmarkt 4. Aantrekken en/of beter aansluiten bij (nieuwe) klantgroepen 5. Nieuwe businessmogelijkheden 6. Positiever imago 7. Verhoogde klanttevredenheid 8. Invullen SROI

Organiseren betere bedrijfsvoering 9. Verhogen productiviteit 10. Verhogen continuïteit 11. Kostenvoordeel door gebruik subsidies bij (groeps) detache- ring of nieuwe businessmodellen 12. Kwaliteits- en effi ciency- verbetering 13. Reshoring en herverdeling van taken 14. Foutreductie

Versterken HR-beleid 15. Vergroten medewerkersbetrokkenheid/ -tevredenheid 16. Verlagen ziekteverzuim

17. Verhogen kwaliteit leidinggevende 18. Verbeteren sfeer op de werkvloer 19. Meer open en fl exibele organisatiecultuur 20. Verhogen functieverblijftijd en continuïteit 21. Lagere W&S en opleidingskosten

Meer voldoening genereren 22. Afspiegeling van de samenleving 23. Zingeving en persoonlijke

motieven 24. Bijdragen aan maatschappelijke waarde/problemen

(Product)innovatie 25. Meer invalshoeken en

verhoogde creativiteit

Maatschappelijke en externe legitimiteit realiseren

26. Voldoen aan wet- en regelgeving (gelijke kansen, banenafspraak,

quotum etc.) 27. Invulling van het MVO-beleid 28. Nakomen van cao-afspraken

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

Van startLeg deze praatplaat op tafel en bespreek met elkaar de onderwerpen, beantwoord de vragen. Bekijk, kortom, wat inclusief werkgeven – ruimte maken voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt (bijvoorbeeld mensen met een beperking, ouderen, vluchtelingen, ex-gedetineerden) – de organisatie op zou kunnen leveren, welke waarde het voor de organisatie kan hebben.

Waarom?90% van de werkgevers die het afgelopen jaar iemand met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben aangenomen, zien daarin toegevoegde waarde. Ga de uitdaging aan en ontdek met deze praatplaat waar mogelijk waarde ligt voor uw organisatie.

Maar inclusief werkgeven kan toch ook een hoop gedoe bezorgen?

Het is echter de vraag of de redenen om het niet te doen opwegen tegen de waarde die inclusief werkgeven kan bieden. Nu de beren benoemd zijn, kunt u deze parkeren en doorschakelen naar de mogelijke waarde van inclusief werkgeven voor uw organisatie.

Sla de pagina om en bespreek met elkaar de praatplaat.

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

Klopt. De belangrijkste ‘beren’ zijn inmiddels bekend. Welke argumenten kent u om niet aan de slag te

gaan met inclusief werkgeven?

Noteer hier uw ‘beren op de weg’:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beter benutten arbeidsmarkt 1. Minder of geen tekort aan medewerkers 2. Werven van uniek talent op de arbeidsmarkt 3. Organiseren van een fl exibele schil

Groei creëren in afzetmarkt 4. Aantrekken en/of beter aansluiten bij (nieuwe) klantgroepen 5. Nieuwe businessmogelijkheden 6. Positiever imago 7. Verhoogde klanttevredenheid 8. Invullen SROI

Organiseren betere bedrijfsvoering 9. Verhogen productiviteit 10. Verhogen continuïteit 11. Kostenvoordeel door gebruik subsidies bij (groeps) detache- ring of nieuwe businessmodellen 12. Kwaliteits- en effi ciency- verbetering 13. Reshoring en herverdeling van taken 14. Foutreductie

Versterken HR-beleid 15. Vergroten medewerkersbetrokkenheid/ -tevredenheid 16. Verlagen ziekteverzuim

17. Verhogen kwaliteit leidinggevende 18. Verbeteren sfeer op de werkvloer 19. Meer open en fl exibele organisatiecultuur 20. Verhogen functieverblijftijd en continuïteit 21. Lagere W&S en opleidingskosten

Meer voldoening genereren 22. Afspiegeling van de samenleving 23. Zingeving en persoonlijke

motieven 24. Bijdragen aan maatschappelijke waarde/problemen

(Product)innovatie 25. Meer invalshoeken en

verhoogde creativiteit

Maatschappelijke en externe legitimiteit realiseren

26. Voldoen aan wet- en regelgeving (gelijke kansen, banenafspraak,

quotum etc.) 27. Invulling van het MVO-beleid 28. Nakomen van cao-afspraken

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

Van startLeg deze praatplaat op tafel en bespreek met elkaar de onderwerpen en beantwoord de vragen. Bekijk wat inclusief werkgeven – ruimte maken voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt (bijvoorbeeld mensen met een beperking, ouderen, vluchtelingen, ex-gedetineerden) – de organisatie op zou kunnen leveren, welke waarde het voor de organisatie kan hebben.

Waarom?90% van de werkgevers die het afgelopen jaar iemand met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt heeft aangenomen, ziet daarin toegevoegde waarde. Ga de uitdaging aan en ontdek met deze praatplaat waar mogelijk waarde ligt voor uw organisatie.

Maar inclusief werkgeven kan toch ook een hoop gedoe bezorgen?

Het is echter de vraag of de redenen om het niet te doen opwegen tegen de waarde die inclusief werkgeven kan bieden. Nu de beren benoemd zijn, kunt u deze parkeren en doorschakelen naar de mogelijke waarde van inclusief werkgeven voor uw organisatie.

Sla de pagina om en bespreek met elkaar de praatplaat.

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

Klopt. De belangrijkste ‘beren’ zijn inmiddels bekend. Welke argumenten kent u om niet aan de slag te

gaan met inclusief werkgeven?

Noteer hier uw ‘beren op de weg’:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beter benutten arbeidsmarkt 1. Minder of geen tekort aan medewerkers 2. Werven van uniek talent op de arbeidsmarkt 3. Organiseren van een fl exibele schil

Groei creëren in afzetmarkt 4. Aantrekken en/of beter aansluiten bij (nieuwe) klantgroepen 5. Nieuwe businessmogelijkheden 6. Positiever imago 7. Verhoogde klanttevredenheid 8. Invullen SROI

Organiseren betere bedrijfsvoering 9. Verhogen productiviteit 10. Verhogen continuïteit 11. Kostenvoordeel door gebruik subsidies bij (groeps)detachering of nieuwe businessmodellen 12. Kwaliteits- en effi ciency- verbetering 13. Reshoring en herverdeling van taken 14. Foutreductie

Versterken HR-beleid 15. Vergroten medewerkersbetrokkenheid/ -tevredenheid 16. Verlagen ziekteverzuim

17. Verhogen kwaliteit leidinggevende 18. Verbeteren sfeer op de werkvloer 19. Meer open en fl exibele organisatiecultuur 20. Verhogen functieverblijftijd en continuïteit 21. Lagere W&S en opleidingskosten

Meer voldoening genereren 22. Afspiegeling van de samenleving 23. Zingeving en persoonlijke

motieven 24. Bijdragen aan maatschappelijke waarde/problemen

(Product)innovatie 25. Meer invalshoeken en

verhoogde creativiteit

Maatschappelijke en externe legitimiteit realiseren

26. Voldoen aan wet- en regelgeving (gelijke kansen, banenafspraak, quotum etc.)

27. Invulling van het MVO-beleid 28. Nakomen van cao-afspraken

werkgeversgaaninclusief@awvn.nl

WAARDE VAN INCLUSIEF

WERKGEVEN

www.awvn.nl

VOORDELEN INCLUSIEF WERKGEVEN

4825170 West 4 2019.indd 19 03-12-19 14:46

Tamara van Ark is staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Aart van der Gaag is commissaris van het project ‘Op naar de 100.000 banen!’ dat werkgevers informeert en inspireert rond de Banenafspraak. Sinds kort werken ze samen om voor 2026 125.000 nieuwe banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking.

De voortgang van de Banenafspraak verliep de afgelopen jaren volgens plan. Tot en met 2018 zijn er 51.956 banen voor mensen met een arbeidsbeperking gerealiseerd, terwijl de doelstelling 43.500 was. “Een indrukwekkende prestatie, maar nog altijd staat meer dan de helft van de mensen uit de doelgroep aan de zijlijn,” stelt Van Ark. “Aantallen klinken abstract, maar een baan is meer dan een getal. Elke baan erbij is iemand die de kans krijgt – en grijpt – om mee te doen.”

Breed Offensief Van Ark heeft een ‘Breed Offensief’ ingezet dat het voor alle werkgevers, zowel ondernemers als de overheid, makkelijker moet maken om mensen met een arbeidsbe-perking te vinden en aan te nemen. Het Offensief kent vier pijlers. Ten eerste moeten werkgevers en werkzoekenden elkaar beter kunnen vinden. Daarnaast moet het hele proces voor werkgevers eenvoudiger worden gemaakt. Met de beste intenties gemaakte wetten en regels zorg-den voor een te ingewikkeld systeem, bijvoorbeeld rond loonkostensubsidie of de inzet van jobcoaching. Ten derde wil het Breed Offensief bijdragen aan permanent werk en als laatste moet het aantrekkelijker gemaakt worden voor de doelgroep om een baan te accepteren.

LoonwaardebepalingDe staatssecretaris wil gemeenten en UWV de ruimte geven om het samen eenvoudiger te maken, maar tegelij-kertijd gemaakte afspraken waarborgen. “De werkproces-sen rond loonkostensubsidies worden gestroomlijnd. Zo wordt één manier van loonwaardebepaling vastgesteld.

Ja, er blijven verschillende aanbieders, maar die passen wel dezelfde manier toe. Dat schept duidelijkheid.”

Aart van der Gaag is voorzichtig positief over de doelstel-lingen van het Breed Offensief. Elke verbetering leidt immers tot meer werkgevers die mee willen doen. Maar: “de Banenafspraak is onderdeel van de Participatiewet en de uitvoering is grotendeels gedecentraliseerd. Dat maakt het niet makkelijk om tot eensluidende oplossingen te komen. Werkgevers moeten niet gestraft worden als ze

hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. In tegendeel: het moet een feestje zijn.”

Overheid loopt achterMarktwerkgevers lopen tot nu toe ver voor op de doelstel-lingen. Overheidswerkgevers blijven achter. Van Ark wil dat overheidswerkgevers hun aandeel in de Banenafspraak pakken: “De overheid staat aan de lat en moet aan de gang.” Toch wordt het onderscheid tussen marktwerkge-vers en overheidswerkgevers opgeheven. Beide partijen worden samen verantwoordelijk voor het behalen van 125.000 nieuwe banen.Dit leidt tot bezorgdheid onder werkgevers. Als de doelstelling door het tekortschieten van de overheids-sector niet wordt gehaald, worden dan ook ondernemers geconfronteerd met quota of boetes? “Die zorgen neem ik serieus,” zegt de staatssecretaris. “Maar er waren goede redenen om het onderscheid op te heffen: het ging meer over de manier van tellen dan over de banen. Het tellen zelf was administratief complex. Daarnaast kwam een discussie over inbesteding op gang. Ik ver-wacht dat er nu meer banen voor de doelgroep gecre-eerd worden.”

BAAN CREËREN VOOR ARBEIDSGEHANDICAPTE WORDT STUK MAKKELIJKER

‘MARKTWERKGEVERS HEBBEN

GEWELDIG GEPRESTEERD’

4825170 West 4 2019.indd 16 03-12-19 14:46

Om de prestaties van de overheid te verbeteren heeft Van Ark afspraken gemaakt met de minister van Binnenlandse Zaken, die verantwoordelijk is voor de overheid als werk-gever. Ook vroeg ze Van der Gaag om overheidswerkge-vers de komende jaren te ondersteunen. Als commissaris van het project ’Op naar de 100.000 banen’ was hij tot nu toe namens ondernemersverenigingen VNO-NCW, MKB Nederland en LTO Nederland actief om ondernemers te ondersteunen bij het voldoen aan de Banenafspraak. “Marktwerkgevers hebben geweldig gepresteerd,” com-plimenteert Van Ark. “Dat kan ik niet duidelijk genoeg uitspreken. Daar ben ik echt dankbaar voor.”

Versnelling creërenVan der Gaag wil voor overheidswerkgevers doen wat hij de afgelopen jaren ook gedaan heeft in de marktsector. Het begint met een coalition of the willing en het verzame-len van inspirerende verhalen. “We willen de projectlei-ders die er mee bezig zijn ondersteunen. Sommige over-

heidssectoren doen het al goed. Ik noem de provincies als voorbeeld. Door afdelingen en sectoren van elkaar te laten leren, brengen we een versnelling op gang.”

“Aart heeft laten zien hoe het kan”, zegt Van Ark. “Ik heb de afgelopen jaren van dichtbij meegemaakt hoe ‘Op naar de 100.000 banen’ het inclusieve vuur heeft aangestoken. Juist omdat de marktsector zo goed heeft gepresteerd, nemen we daar graag een klein beetje een voorbeeld aan.”

‘HET BEGINT MET EEN COALITION

OF THE WILLING’

4825170 West 4 2019.indd 17 03-12-19 14:46

december 2019 VNO-NCW WEST.

COLOFON Dit is een uitgave van het VNO-NCW projectbureau ‘Op naar de 100.000 banen’. Hoofdredactie: Annemarie van Oorschot

Redactie: Kees Jan van Kesteren Fotografi e: Marlies Hofstede Photography Vormgeving: Elan Druk: Quantes, Rijswijk

BANENAFSPRAAK, HOE ZAT HET OOK ALWEER?Op 11 april 2013 hebben het kabinet en de sociale partners (werkgevers en werk-nemersorganisaties, waaronder VNO-NCW) afgesproken banen te creëren bij werkgevers (min. 25 werknemers) voor mensen met een arbeidsbeperking. In dit Sociaal Akkoord werd een harde doelstel-ling vastgesteld die bekend staat onder de naam Banenafspraak. In 2026 moeten er 125.000 extra banen gerealiseerd zijn in de marktsector (peildatum 1 januari 2013),

plus in 2024 25.000 extra banen bij de overheid. Ook werd afgesproken dat als de Banenaf-spraak niet nagekomen wordt, een quo-tumregeling ingaat. Dan worden werkge-vers geconfronteerd met een quotumheffi ng als zij onvoldoende banen voor arbeidsgehandicapten hebben gecreëerd. Hoewel de marktsector duizen-den banen heeft gerealiseerd, maakte het Sociaal en Cultureel Planbureau begin

december bekend dat te weinig mensen een gewone baan hebben gekregen. De Banenafspraak is een belangrijk onder-deel van de Participatiewet die 1 januari 2015 in werking trad. In deze wet zijn de Wajong (wet Werk en Arbeidsondersteu-ning Jong-gehandicapten), de WWB (wet Werk en Bijstand) en de WSW (wet Sociale Werkvoorziening) samengevoegd. Meer informatie: www.opnaarde100000.nl

De werkgevers in de marktsector in Noord- en Zuid-Holland, waaronder de leden van VNO-NCW West, creëren veel banen voor mensen met een afstand tot de arbeids-markt. In 2018 waren dat er in Zuid-Holland ruim 2000 en in Noord-Holland ruim 6000 (Bron: UWV. Regionale trendrapportage banenafspraak: vierde kwartaal 2018).In de afgelopen maanden heeft VNO-NCW West in alle 12 arbeidsmarktregio’s van het westen van het land een Doe-agenda getekend, waarin staat hoe overheid, onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk het arbeidspotentieel zullen ontsluiten. Dit valt onder het nieuwe programma Perspectief op werk, dat niet alleen op arbeidsgehan-dicapten gericht is, maar ook op andere kwetsbare werkzoekenden, zoals huismoe-ders, 55 plussers en statushouders. Jan Markerink coördineert vanuit VNO-NCW West dit programma.

Meer informatie: markerink@vno-ncwwest.nlwww.vno-ncwwest.nl/perspectiefopwerk

4825170 West 4 2019.indd 20

03-12-19 14:46

PERSONEEL MET PSYCHISCHE BEPERKING BRENGT DE PRAEL TOT BLOEI

‘KOM EEN KEER LANGS,

DAN BEN JE ZO OVERTUIGD!’

Goede ideeën beginnen bij een biertje. Of gaan over een biertje. Of, om precies te zijn: een brou-werij. Brouwerij en restaurant De Prael werd ze-ventien jaar geleden opgezet om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans te geven in de horeca.

De vrienden Fer Kok en Arno Kooy richtten zeventien jaar geleden De Prael op. Kok was bezig met het opzet-ten van een sociale firma om werk te creëren voor men-sen met een psychische beperking. En in hun vrije tijd begonnen de twee vrienden steeds serieuzer bier te

brouwen. Een combinatie tussen hobby en werk was snel gemaakt en inmiddels is De Prael uitgegroeid tot een gerenommeerde brouwerij met eigen restaurants op vier locaties. De Prael stamt uit Amsterdam, heeft daar twee vestigingen en is verder te vinden in Groningen en Den Haag.

RendabelIn Den Haag worden de zaken geleid door Jan Koppen, de operationeel directeur. Hij biedt de gasten een proeflokaal voor het eigen bier, een restaurant en een cafégelegen-heid. Er werken zestig mensen, waarvan vijftig met een afstand tot de arbeidsmarkt. “We zijn een sociale onder-neming,” zegt Koppen. “Dat betekent dat we het als onze eerste taak zien om werkgelegenheid te creëren voor mensen die een steuntje in de rug nodig hebben. Maar we willen wel economisch rendabel zijn. We willen uiteindelijk onafhankelijk zijn van subsidies of andere vormen van ondersteuning.”

De Prael is zeker niet de enige onderneming die kansen biedt aan mensen met een arbeidsbeperking. In het hele

land voldoen werkgevers uit de marktsector ruim aan de Banenafspraak en liggen ze op schema om in 2026 100.000 banen voor mensen met een arbeidsbeperking te hebben gecreëerd. De Prael neemt in dit inclusieve krachtenveld toch een bijzondere positie in, want haar doelgroep is moeilijker dan gemiddeld.

Elke doelgroep“Oorspronkelijk was De Prael bedoeld voor mensen met een zorgachtergrond,” zegt Koppen. Nog altijd zijn men-sen met een zorgindicatie ruim vertegenwoordigd, maar de medewerkers komen ook uit het Praktijkonderwijs, de Sociale Werkplaatsen WSP’s, het UWV en de reclassering. “Wij zijn er voor elke doelgroep die moeite heeft. Wij willen de schakel tussen zorg en bedrijfsleven zijn. Idealiter doen mensen bij ons de basisvaardigheden op en stromen daarna door naar ander werk.”

Wie bij De Prael wil solliciteren, moet voornamelijk motivatie meebrengen. Algemene werknemersvaardig-heden (op tijd komen, netjes gedrag onderling) en horecavaardigheden kunnen altijd aangeleerd worden. Daarvan is Koppen overtuigd. De Prael heeft een sys-teem opgetuigd om de medewerkers te ondersteunen. Als interne jobcoach biedt Koppen zelf begeleiding en er is ook een trajectbegeleider met een pedagogische achtergrond. De chefkok en de floormanager zorgen voor de werkinhoudelijke kant.

Taken uitsplitsenHoewel keuken- en horecawerk als behoorlijk stressvol bekend staan, lukt het De Prael om de werkprocessen zo in te richten dat de medewerkers er goed mee uit de voeten kunnen. Koppen: “Wij hebben de luxe om meer mensen in dienst te hebben dan een doorsnee horecabe-drijf. We kunnen de taken dus wat meer uitsplitsen en het werk evenwichtig verdelen.”

Dankzij de begeleiding en de goede taakverdeling, scoort De Prael goed als het aankomt op het ontwikkelen van de medewerkers. “We werken met een doelgroep die over het algemeen weinig zelfvertrouwen heeft. Mensen heb-

4825170 West 4 2019.indd 14 03-12-19 14:46

PERSONEEL MET PSYCHISCHE BEPERKING BRENGT DE PRAEL TOT BLOEI

Jan Koppen

ben veel meegemaakt. Wij bieden ze in een beschermde omgeving de ruimte om dingen te proberen en misschien ook een keer onderuit te gaan. Wij helpen ze dan weer overeind. En dan, het klinkt misschien als een cliché, maar je ziet mensen echt groeien en ze laten je echt versteld staan van hun kunnen.”

Alles bij elkaarAnderhalf jaar geleden, bij de opening van de Haagse vestiging van De Prael, begon Koppen als operationeel directeur. Hij heeft een verleden in de horeca en deed ook al ervaring op als werkbegeleider en jobcoach. “Bij De Prael kwam voor mij alles bij elkaar. Ik vind het geweldig om mensen te helpen hun intrinsieke motivatie te vinden en hun mogelijkheden te ontdekken.”De gasten van De Prael merken volgens hem niet dat hun biertje en hun sateetje zijn bereid door mensen die wat moeite hadden om aan het werk te komen. “Zo hoort dat toch ook? Wij leveren gewoon goede kwaliteit.

Heel veel mensen hebben geen idee van wat een ar-beidsbeperking betekent. Bijna iedereen heeft daar rare beelden bij, maar de doelgroep is divers en heeft echt veel te bieden.”

Eigen ogenKoppen roept collega-ondernemers dan ook op om mensen met een arbeidsbeperking de kans te geven. “Het is echt een toevoeging voor je bedrijf. Op talloze plekken kunnen mensen uit deze doelgroep nuttig werk verrichten en zo de andere collega’s taken uit handen nemen. En wie me niet gelooft, kom een keer bij ons langs en dan ben je zo overtuigd!”

‘MENSEN LATEN JE VERSTELD STAAN

VAN HUN KUNNEN’

4825170 West 4 2019.indd 15 03-12-19 14:46

december 2019 VNO-NCW WEST. XIII

In 2013 was VNO-NCW een van de ondertekenaars van het Sociaal Akkoord, waarin beloofd werd 150.000 banen te creëren voor

mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. VNO-NCW West nam het voortouw in de uitvoering van dit akkoord in de regio. Waar

de overheid achterloopt in het nakomen van deze Banenafspraak, ligt het bedrijfsleven goed op schema. Veel ondernemers hebben in

de gaten dat het werken met arbeidsgehandicapten van grote toegevoegde waarde voor het bedrijf kan zijn. In deze special legt Jan

Koppen van bierbrouwer De Prael dat uit. Bij de Prael werken mensen met een psychische beperking, een moeilijk doelgroep, maar

Koppen staat versteld van wat zijn medewerkers kunnen. De Prael heeft inmiddels vestigingen in Amsterdam, Groningen en Den Haag

en groeit als kool.

Verder in deze special:

- Een dubbelinterview met staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Aart van der Gaag, commis-

saris ‘Op naar de 100.000 banen!’. Van der Gaag gaat de overheid helpen bij het creëren van banen door de succesvolle aanpak in

de marktsector over te dragen;

- Een tafelgesprek over wat Perspectief op Werk voor ondernemers gaat betekenen.

VAN 100.000 BANEN NAAR

PERSPECTIEF OP WERK

SPECIAL

PERSPECTIEF

OP WERK

4825170 West 4 2019.indd 13

03-12-19 14:46

“Aan de wil ligt het niet, de reacties die wij krijgen zijn altijd positief. Wanneer we een aantal praktische obstakels overwinnen en meer partijen betrekken, kunnen we een groot verschil maken. Bij Instock koppelen we idealisme aan ervaring. Onze idealen staan altijd voorop, de SDGs die met voedsel te maken hebben, liggen aan de basis van onze restaurants. Maar je moet wel een kloppende businesscase hebben. Ik heb nooit gedroomd van het opzetten van een restaurantketen. De strijd tegen voedselverspilling, daar gaat het om.”

Halvering van de voedselverspilling in 2030. Dat is het Sustainable Development Goal 12. Hoewel een bekend probleem bij de meeste mensen, is een oplossing voor de grote hoeveelheden weggegooid eten

nog niet zo eenvoudig. Freke van Nimwegen werkte op de duurzaamheids afdeling van Ahold toen ze samen met drie collega’s het idee ontwikkelde om een restaurant te openen dat gebruik maakt van onverkochte producten die bij Albert Heijn anders weggegooid zouden worden. De super­marktgigant, achter de schermen al enige tijd bezig met een missie de duurzaamste supermarkt van Nederland te worden, steunde het idee volledig. “En toen zijn we maar gewoon begonnen. In de horeca kunnen we een belangrijk verschil maken. Instock heeft inmiddels drie vestigingen, in Amsterdam, Den Haag en Utrecht. Ook hebben we foodtrucks waarmee we het hele land doorrijden en we proberen zoveel mogelijk andere restaurants en horecagelegen heden te

‘GERED ETEN OP JE BORD’

Familiebedrijf Geelen Counterflow in Haelen maakt grote drogers en koelers voor de voedingsmiddelenindustrie. Die verbruiken evenveel aardgas als vijfhon­derd tot duizend gezinnen. Dat knaagt al een tijdje bij directeur Sander Geelen, die als wereldzeiler van nabij heeft gezien hoe door menselijk ingrijpen milieu en klimaat veranderen. “We hebben de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties hier niet op het prikbord hangen. Maar ze passen in onze strategie: we willen de beste drogers en koelers maken en streven daarbij naar honderd procent duurzaam. Intern rapporteren we over onze ecologische voetafdruk: energie­verbruik, zelf opgewekte energie en CO2­ uitstoot. En dat gaat de goede kant op.”

VN­doel 12 gaat over duurzame con­ sumptie en productie. Geelen: “Dat proberen we hier zo circulair mogelijk te doen. We hebben het duurzaamste kantoor ter wereld, dat vijftig procent meer energie opwekt dan verbruikt. Het is optimaal geïsoleerd en wekt energie op met zonnepanelen, aardwarmte en zonne collectoren. Het pand heeft met 99,94 procent de hoogste BREEAM­score voor duurzaamheid en gezondheid.”Ook de fabriek wordt steeds duurzamer: “Op de fabriekshal liggen 2500 zonne­panelen, de gasverwarming gaan we vervangen door warmtepompen, en er komt een nieuwe hal bij met een lange zonnegevel.” Duurzaamheidsdoel 13 van de VN gaat

´ONZE VOETAFDRUK WORDT STEEDS KLEINER´

sche middelen nog niet als een pro­bleem gezien”, vertelt Jeanine de Vries­Zwart. “Nu wel en het is mooi om te zien dat de Sustainable Development Goals ervoor zorgen dat andere bedrij­ven er nu net zo naar kijken als wij. Die doelstellingen sluiten naadloos aan op wat wij allang deden.”

Alles waar ECOstyle voor staat en in gelooft ­ het versterken van de kring­loop, de kracht van de natuur, ecologie, biodiversiteit, duurzaamheid, zorg voor elkaar en zorgvuldig omgaan met het milieu – zit in de genen van de familie Zwart. “Ik weet niet beter. Zo ben ik opgevoed, opgegroeid. Die drive zit er gewoon in. Het kan anders, beter, dus waarom zou je dat niet doen? Via ECO­style wil ik de gedachte, de filosofie van mijn opa en mijn vader voortzetten.”ECOstyle voelt zich vooral thuis in de doelen rondom het klimaat en leven op het land. “Wij werken hier aan een beter ecosysteem en behoud van biodiversi­teit. Maar ook in het idee van partner­schappen kunnen we ons heel goed vinden.”

Ook dat is zo gegroeid. Haar opa bedacht producten om minder chemi­sche middelen de wereld in te helpen. “Wij kijken nu ook naar hoe we met partnerschappen kennis kunnen delen en kunnen samenbrengen om tot nieuwe ideeën en concepten te komen”, zegt De Vries­Zwart. “Als bedrijf alleen red je dat niet, en dat moet je ook niet willen. Het idee is toch om de wereld beter te maken? Dat lukt alleen als je het samen doet, dan is je bereik vele malen groter. Wereldwijd, dat moet het gezamenlijke doel zijn.”

Naam: Jeanine de Vries­Zwart

Leeftijd: 41 jaar

Functie: mede­eigenaar en directielid

Bedrijfsnaam: ECOstyle

Oprichtingsjaar: 1967

Vestigingsplaats: Oosterwolde (NL)

Core business: Ontwikkelen en ver­

markten van natuurlijke producten

voor bodemplanten en dier

Aantal werknemers: 50 voor ECOstyle,

in totaal 100 voor de ECOstyle­ groep

4806492 VNO-NCW West - extra katern v5.indd 6 11-09-18 13:58

men bepaalt voor afwijkende vormen en maten van groente en fruit. Die moeten vaak worden weggegooid. Ontzettend zonde en makkelijk te voorkomen. Maar iedereen ziet het probleem, dus er valt nog een wereld te winnen.”

Naam: Freke van Nimwegen

Leeftijd: 31

Functie: Medeoprichter

Bedrijfsnaam: Instock

Oprichtingsjaar: 2014

Vestigingsplaatsen: Den Haag,

Amsterdam, Utrecht

Core business: Horeca

Aantal werknemers: 95

(waarvan de meesten parttime)

inspireren om dit concept ook te introdu­ceren. Zij werken niet zoals in onze restau­rants volledig met anders verspilde pro­ducten maar een deel van hun inkoop doen ze via Instock. Instock heeft eigen producten, zoals het Pieper Bier, en in 2017 hebben we ons eigen Food Rescue Center opgezet. Daar verzamelen we onverkochte producten waar andere restaurants en cateraars gebruik van kunnen maken.”

“Op de muur van ons kantoor houden we bij hoeveel eten we redden, in vier jaar al ruim 480 duizend kilo! We kijken voortdu­rend hoe we meer impact kunnen maken. Meer partners betrekken, natuurlijk, en het gesprek aangaan met de overheid om regelgeving te verbeteren. Zo is er bijvoor­beeld een heel gekke wet die handelsnor­

‘GERED ETEN OP JE BORD’

over het aanpakken van klimaatverande­ring. “Vooral op dat punt kunnen we veel impact hebben omdat we hier zeer energie­intensieve gasgestookte drogers maken.” Geelen Counterflow heeft een elektrische droger ontwikkeld die 65 procent energie bespaart vergeleken met zijn gasgestookte voorganger. En als groene stroom wordt gebruikt, is de CO2­uitstoot zelfs 99 procent lager. De droger werkt met warmtepompen die water van 120 graden kunnen gene reren, en die na het drogen van de voedings­middelen energie terugwinnen uit de lucht. Bovendien kan 65 procent van het tijdens het proces verdampte water worden opgevangen en hergebruikt, het gaat om meer dan duizend liter per uur.

Sander Geelen: “Door de drogers radicaal te verduurzamen kun je wezenlijk vooruit­gang boeken. Maar er is ook een econo­misch motief. Schone energiebronnen worden waarschijnlijk veel goedkoper dan fossiele. Daarom kunnen we niet op de oude voet machines blijven produceren. Bedrijfskundig is dit de juiste oplossing op termijn.”

Naam: Sander Geelen

Leeftijd: 51

Functie: Algemeen Directeur

Bedrijfsnaam: Geelen Counterflow

Oprichtingsjaar: 1980

Vestigingsplaatsen: Haelen, USA,

Argentinië, China, Vietnam

Aantal werknemers: 120

4806492 VNO-NCW West - extra katern v5.indd 7 11-09-18 13:58

“Jonge mensen solliciteren spontaan bij ons. Ze zien waar wij mee bezig zijn. ‘Dit is de nieuwe wereld’, zeggen ze. ‘Hier wil ik bij zijn.’ Dat wij dit gevoel bij de nieuwe generatie teweeg kunnen brengen, maakt ons enorm trots. Wij zijn een relatief klein bedrijf, producent van onder meer werk­ en keukenbladen. Toch is maatschappelijk verantwoord ondernemen al jaren onderdeel van ons beleid.

Inmiddels zijn we op niveau 4 van de MVO Prestatieladder gecertificeerd. Aan de indicatoren hebben we nu ook de SDGs gekoppeld. We richten ons vooral op de SDGs waar wij echt een verschil kunnen maken. Bijvoorbeeld SDGs 3, 8, 10 en 16

waarin gezondheid, welzijn en goede werkomstandigheden centraal staan. Uiteraard in onze fabriek in Helmond, maar ook in steengroeves in India. Samen met de internationale organisatie TFT contro leren we daar de arbeids­omstandigheden en voorkomen we kinderarbeid. We zorgen voor voedsel, drinkwater en sanitair op scholen zodat de kinderen ernaartoe gaan”.

“Er zijn nog meer SDGs waar we volop mee bezig zijn. Op het gebied van duur­zaamheid (SDG 6, 7, 12) recyclen wij constant het water dat nodig is voor onze productie en voegen er regenwater aan toe. Ons CO2­gebruik compenseren we onder meer met de aanleg van een bos in

‘WE LEGGEN EEN STEEN IN DE RIVIER’

“Circulariteit betekent verantwoordelijk­heid nemen voor jouw reststromen die over vele jaren pas vrijkomen.” Voor general manager Sean Buitenhuis van Outdoor Furniture Nederland (OFN) is deze visie leidend voor de werkwijze van het bedrijf in Geldermalsen dat ‘objecten’ in de buiten­ruimte ontwerpt, realiseert, onderhoudt en exploiteert. “OFN omarmt die verant­woordelijkheid, onderschrijft de Sustainable Development Goals en draagt concreet bij aan zeker vijf doelen.” OFN is in 2001 gestart en werkt inmiddels met meer dan honderd werknemers aan onder meer meubilair voor ProRail, bus­haltes voor provincies en gemeenten en reclame­objecten langs wegen. Daarbij zoekt het duurzame oplossingen, zoals solar

overkappingen en solar geluidschermen. Het bedrijf wil actief vervuiling bestrijden, reststromen hergebruiken en afval voor­komen. “Dat doen wij door aan ons netwerk van meer dan twaalfduizend objecten in de openbare ruimte diverse sensortechnieken toe te voegen. Die geven inzicht in de kwaliteit van de woon­, werk­ en leefomge­ving. Samen met partners nemen we dan maat regelen om de omgeving veiliger en gezonder te maken. Zo meten we de luchtkwaliteit – onder meer fijnstof, stikstof en ozon ­ en zetten we systemen in die fijnstof aantrekken en dus uit de lucht halen. In de buitenruimte kunnen we daarmee tot dertig procent fijnstofreductie komen binnen een radius van vijftig meter. Niet alleen overheden wensen dit, ook veel

‘CIRCULARITEIT VOORKOMT NIEUW AFVAL’

aannemers plaatsen deze objecten rondom hun bouwplaats om de negatieve effecten van hun werkzaam heden op de directe omgeving drastisch te verminderen en zo bij te dragen aan een veilige en gezonde leefomgeving voor omwonenden en hun eigen mede werkers.” OFN bestrijdt niet alleen actief de vervui­ling van de leefomgeving, maar houdt ook rekening met het milieu en onze invloed daarop door in de ontwerpfase de objec­ten zo veel mogelijk groen, circulair en duurzaam te maken. “Circulariteit betekent voor ons hergebruik op productniveau. Om dit te bewerkstelligen maken we onze producten uniform en modulair, waardoor ze breed inzetbaar zijn. Circulariteit voor­komt nieuw afval. Echter, wij zijn ons be­

4806492 VNO-NCW West - extra katern v5.indd 4 11-09-18 13:58

ECOLOGIE ZIT IN ONZE GENEN’Het was haar opa die zo’n vijftig jaar geleden constateerde dat duurzaam­heid de toekomst heeft. Hij ­ aardappel­teler van huis uit ­ zag de chemische middelen die gebruikt werden op het land, op de gewassen, zo de bodem in gaan. ‘Dat kan niet goed gaan’, moet hij hebben gedacht, ‘dit is niet de manier om met de wereld om te gaan’. Hij richtte ECOstyle op dat natuurlijke producten voor bodemplanten en dier ontwikkelt en vermarkt, en waarbij biodiversiteit het uitgangspunt is.“In 1967 was duurzaamheid nog geen issue en werd het gebruik van chemi­

Bolivia. Op dit moment zijn de plannen rond om ons dak van 10.000 m2 vol te leggen met zonnepanelen en hebben we op ons bedrijfsterrein een grote bio­ diversiteitstuin aangelegd die ook weer een eigen verhaal heeft. Daarnaast doen we met Social Label uit Den Bosch (SDG 4, 8) een project om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer aan de slag te krijgen.”

“Waarom we dit allemaal doen? Omdat ik denk dat het beter is voor de wereld, daarom. Van huis uit heb ik meegekregen dat zingeving meer voldoening geeft dan enkel geld verdienen. Sterker nog: ik ben ervan overtuigd dat duurzaam ondernemen meer oplevert dan het kost.

De SDGs helpen bedrijven om hun duurzaamheid concreet te maken. Zo kunnen ook zij, net als wij, een steen in de rivier leggen en de loop iets veranderen. Op die manier maken wij samen de wereld een stukje beter.”

Naam: Hugo van Osch

Leeftijd: 58 jaar

Functie: Directeur­eigenaar

Bedrijfsnaam: Arte

Oprichtingsjaar: 1995

Vestigingsplaats: Helmond

Core business: Productie keukenbladen

en werkbladen

Aantal werknemers: 80

wust van het feit dat er nog veel afval ligt en dat dit vooralsnog alsmaar méér wordt. Ons doel is daarom niet alleen circulaire producten te maken, maar ook om circu laire producten te maken van reststromen! Zo behouden onze reststromen hun waarde. Om dit te bewerkstelligen werkt OFN onder andere samen met afvalverwerkers en ingenieursbureaus.”

Naam: Sean Buitenhuis

Leeftijd: 29 jaar

Functie: General Manager

Bedrijfsnaam: OFN

Oprichtingsjaar: 2001

Vestigingsplaats: Geldermalsen

Aantal werknemers holding: 100+

‘

Lees verder op pagina 6.

4806492 VNO-NCW West - extra katern v5.indd 5 11-09-18 13:58

“Veel Nederlandse bedrijven leveren een belangrijke bijdrage aan de Sustainable Develop-

ment Goals (SDGs), of het nou gaat om zorgen voor schoon water, schone binnensteden

of het verbeteren van de gezondheidszorg. Stuk voor stuk terreinen waar wij met onze

bedrijven het verschil kunnen maken voor andere landen. Laat je inspireren en doe mee!“

Hans de Boer, voorzitter VNO-NCW

BEDRIJVEN MAKEN HET VERSCHIL

SPECIAL

ZEVENTIEN DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELEN

4806492 VNO-NCW West - extra katern v5.indd 1 11-09-18 13:58