Werkstress

35
Werkstress Week van de Werkstress 2014 Door: Wilma Haveman Associated partner HMG www.humanmobilitygroup.nl

description

In het kader van de Week van de Werkstress heeft Wilma Haveman het thema kort toegelicht. Wat zijn de oorzaken van stress, de gevolgen, en de signalen? Ze geeft enkele waardevolle aanbevelingen hoe u in uw organisatie om kunt gaan met werkstress.

Transcript of Werkstress

Page 1: Werkstress

WerkstressWeek van de Werkstress 2014

Door:

Wilma HavemanAssociated partner HMG

www.humanmobilitygroup.nl

Page 2: Werkstress

Werkstress

Het doel van deze campagne van de overheid, is het voorkomen

van ziekte en ( langdurige) arbeidsuitval door stress.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 3: Werkstress

Cijfers rond werkstress

• Ruim 1 op de 8 Nederlanders heeft vorig jaar last gehad van

klachten vanwege werkstress.

• 31% van het werkgerelateerde verzuim ontstaat door stress

op het werk.

• Werkstress heeft gevolgen voor werkgevers en werknemers

• Te veel stress op het werk kan leiden tot overspannenheid en burn-out. Het zijn de meest voorkomende beroepsziekten.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 4: Werkstress

Een kijkje achter de schermen

• Als Arbeidsdeskundige en als trainer effectief gedrag heb ik

hier dagelijks mee te maken.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 5: Werkstress

Wat is stress??

• Onder druk of spanning staan.

• Een te groot verschil tussen de draagkracht en de draaglast

van iemand.

• een toestand die als negatief ervaren lichamelijke/

psychische/sociale gevolgen heeft

www.humanmobilitygroup.nl

Page 6: Werkstress

Realiteit rond stress

• Iedereen heeft te maken met stress veroorzakende factoren

• Persoonlijkheidsfactoren stress reacties

Ondersteuning

• Met een enkele stressreactie is niets mis

• Met voortdurende stress wel!

• overspannenheid en burn-out

www.humanmobilitygroup.nl

Page 7: Werkstress

Stress signalen

• Signalen rond het denken

• Signalen van het lichaam

• Gevoelssignalen

• Veranderend gedrag

www.humanmobilitygroup.nl

Page 8: Werkstress

Denken

• niet helder kunnen denken

• vergeetachtig

• geen

• creativiteit meer

• besluiteloosheid

• geen gevoel voor humor meer

• denken aan vluchten, weglopen

• voortdurend piekeren

www.humanmobilitygroup.nl

Page 9: Werkstress

Lichaam

• hoofdpijn

• maagpijn, darmklachten

• klamme handen

• slaapproblemen

• duizeligheid

• rugpijn, stijve nek en schouders

• ‘racend’ hart

• rusteloosheid

• vermoeidheid

• oorsuizenwww.humanmobilitygroup.nl

Page 10: Werkstress

Gevoel

• overweldigend, machteloos gevoel

• nervositeit

• angst

• boosheid,

• uitbarstingen van woede

• de vertrouwde dingen verliezen hun betekenis

• eenzaamheid

• prikkelbaarheid

• snel huilen, snel overstuur

• zonder reden ineens ongelukkig

• niet in staat voelen om dingen te veranderen

www.humanmobilitygroup.nl

Page 11: Werkstress

Gedrag

• bazigheid (of klachten van anderen daarover)

• fouten zoeken bij anderen

• dingen niet af kunnen krijgen

• ‘s nachts tandenknarsen

• overmatig

• eten, drinken of roken

• overmatig kauwgom kauwen

www.humanmobilitygroup.nl

Page 12: Werkstress

Stressveroorzakende factoren binnen een bedrijf

• Werkdruk zonder invloed

Een grote werkhoeveelheid hoeft geen stress op te leveren,

mits de medewerker in staat is om de druk op te vangen,

bijvoorbeeld door iemand anders in te schakelen. Hetzelfde

geldt voor piekdrukte.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 13: Werkstress

Stressveroorzakende factoren binnen een bedrijf

• Het moet gewoon

Een bedrijfscultuur of teamsfeer waarbij ‘nee’ zeggen

onmogelijk lijkt, is heel stresserend. ‘Moeten’ is relatief, er

kan altijd nog worden gekeken of het echt moet, of het wel

nu moet, of het wel op deze manier moet, of een ander het

wel kan doen.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 14: Werkstress

Stressveroorzakende factoren binnen een bedrijf

• Feedback en nut

Het geeft spanning als je niet zeker weet of je je werk goed

gedaan hebt. Ook horen wat je fout hebt gedaan, geeft

bevrediging, het stelt je immers in staat om het de volgende

keer goed te doen; je krijgt daardoor greep op je werk. Het

werkt veel prettiger als je ziet waar je werk voor wordt

gebruikt, als je weet dat het nut heeft.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 15: Werkstress

Stressveroorzakende factoren binnen een bedrijf

• Sociale veiligheid

Als het werk je niet in staat stelt om met je collega’s te

praten, hetzij door teveel lawaai, hetzij omdat je geen pauzes

krijgt, mis je een belangrijke stimulans. Collega’s zijn een

stressfactor door pesten of seksuele intimidatie.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 16: Werkstress

Stressveroorzakende factoren binnen een bedrijf

• Leiding

De allerbelangrijkste persoon in de stressbestrijding is de

leidinggevende. Een baas die geen vertrouwen geeft, maar

zijn mensen argwanend controleert, of die niet wil luisteren

naar je klachten en naar verbeteringsvoorstellen jaagt het

stressniveau op.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 17: Werkstress

Stressveroorzakende factoren binnen een bedrijf

• Overleg

Overleg op het werk is bedoeld om ieders mening te horen

en beslissingen te nemen die optimaal zijn.

Slecht overleg geeft echter ergernissen en ontneemt de medewerker het gevoel invloed te kunnen uitoefenen. Het gebeurt nog wel eens dat medewerkers hun klachten alleen in de

www.humanmobilitygroup.nl

Page 18: Werkstress

Stressverookzakende factoren binnen een bedrijf

• Zieke collega’s

Als het ziekteverzuim stijgt is dat een extra stressbron.

Vanwege het extra werk maar ook door de angstige vraag

‘wie is de volgende die instort?’. De gezonde mensen worden

jaloers (met alle schuldgevoel van dien). Immers: ‘pas als je

ziek bent, wordt er hier naar je geluisterd, maar als je dapper

doorwerkt en de werkdruk in het overleg aan de orde stelt,

krijg je geen gehoor.’

www.humanmobilitygroup.nl

Page 19: Werkstress

Privé gebeurtenissen die stress geven grote verandering in de financiële situatie, ten goede of ten

kwade

dood van een goede vriend

veel meer of juist veel minder ruzies met de partner

losmaken van de ouders

een schuld van meer dan € 10.000

afsluiten van een lening of een hypotheek

uit huis gaan van zoon of dochter

moeilijkheden met de schoonfamilie

het boeken van een groot succes (buiten het werk)

partner begint of stopt met werken buitenshuis

starten of beëindigen van een studie

veranderen van levensomstandigheden

andere gewoonten (bijv. stoppen met roken, lijnen)

ernstige ruzie met de buren

verandering van woonplaats

verandering van school / opleiding

grote verandering in vrijetijdsbesteding

verandering in sociale activiteiten (bijv. stoppen met uitgaan i.v.m.

baby)

een schuld aangaan van minder dan € 10.000

• verandering in slaapgewoonten (bijv. door baby, slaapproblemen,

werk)

verandering in het aantal familiebezoeken

verandering in eetgewoonten

dood van een partner of kind

echtscheiding

scheiding van tafel en bed

gevangenschap

dood van een ander familielid dan partner of kind

ernstig persoonlijk letsel of ziekte

gaan trouwen of samenwonen

scheiding van de ouders

ontslag

echtelijke verzoening na een breuk

pensionering, vut

grote verandering in de gezondheid of in het gedrag van een

familielid

zwangerschap

seksuele problemen

komst van een nieuw familielid door geboorte, adoptie of

stiefkinderen

www.humanmobilitygroup.nl

Page 20: Werkstress

Maatschappelijke invloed

• Technostress / social obesitas

• Het nieuwe werken

• Reorganisatie

• Snelle opeenvolging veranderingen

www.humanmobilitygroup.nl

Page 21: Werkstress

Gewetensvraag…..

• Wanneer check jij ‘s ochtends voor het eerst je smartphone?

• Hoe vaak doe je dat per uur?

• Hoe is het smartphone gedrag tijdens vergadering in jullie bedrijf?

• En als je met iemand in gesprek bent?

• En onder vrienden?

• En tijdens het diner?

www.humanmobilitygroup.nl

Page 22: Werkstress

Wat onderzoekscijfers

• 35% checkt mail direct bij opstaan (vóór aankleden/ontbijt)

• 12% checkt mobieltje méér dan 10 keer per uur (22-34 jaar)

• 66 % van jongere werknemers vindt het NIET ongepast om tijdens

eten of in gezelschap de mobiel te checken

• 29% geeft aan dat wrijvingen in persoonlijke verhoudingen ontstaan

bij permanente bereikbaarheid

• 43% heeft mobieltje naast hun bed liggen

• 5% wordt elke nacht wakker van smartphone-signalen

• Tijdens Blackberry netwerkstoring 40% MINDER verkeersongevallen

www.humanmobilitygroup.nl

Page 23: Werkstress

Maatschappelijke invloedTechnostress:

• Elk negatief effect op de attitude, gedachten, gedrag of

lichamelijke fysiologie dat direct of indirect veroorzaakt

wordt door technologie

• ICT-storingen

• Overdosis aan informatie/ informatieverslaving

• Permanente koppeling/bereikbaarheid

• Frequente interruptie van werk door mail- & phone-alerts

• Toename werkdruk door optimalisatie werkproces &

afnemende herstelmogelijkheden.

www.humanmobilitygroup.nl

Page 24: Werkstress

GevolgenNagenoeg gelijk aan werkstress:

– Chronische vermoeidheid

– Lusteloosheid

– Spierspanning en andere vage lichamelijke klachten

– Concentratiestoornissen

– Stemmingsproblemen

– Burn-out

www.humanmobilitygroup.nl

Page 25: Werkstress

Ook mogelijk: Technoverslaving

– Dwangmatig gebruik

– Onthoudingsverschijnselen bij stoppen na chronisch

gebruik

– Stijgende onverdraagzaamheid

– Grote kans op terugval

www.humanmobilitygroup.nl

Page 26: Werkstress

Aanbevelingen

• Bezinning en afspraken over wenselijkheid om altijd en overal

bereikbaar te zijn

• Overleg met werknemers/ advies OR

• Afspraken over bereikbaarheid en doorschakelen van e-mail

buiten kantoortijden

• Beoordeling ergonomische en wetstechnische eisen

• Voorlichting en stress-managementtraining(en)

(Bron: UVA, Technostress, onderzoek i.o.v. FNV, dec 2012)

www.humanmobilitygroup.nl

Page 27: Werkstress

Invloed stress op verzuim

ook bij aandoeningen die niet stress gerelateerd zijn.

langduriger verzuim, en tragere terugkeer of terugval

www.humanmobilitygroup.nl

Page 28: Werkstress

Hoe stress beïnvloeden? 1

• Belasting in de functie aanpassen

– Heeft de medewerker de gevraagde talenten?? (TMA analyse)

• Belastbaarheid (draagkracht) medewerker verhogen

– Gebruikt de medewerker de eigen passie/ talenten voldoende?? (TMA analyse)

www.humanmobilitygroup.nl

Page 29: Werkstress

Hoe stress beïnvloeden? 2

Stress in uw organisatie meten

In gesprek gaan met medewerkers over de 6 A’s

www.humanmobilitygroup.nl

Page 30: Werkstress

Hoe stress beinvloeden? 3Stress meten

• Bedrijfsonderzoek

• Utrechtse copinglijst

• Carien Karsten: test stresstypes

www.humanmobilitygroup.nl

Page 31: Werkstress

Hoe stress beïnvloeden 4Over stress in gesprek gaan

Bespreek met uw collega (s) onderstaande factoren. De 6 A’s

• 1. Welke aspecten dragen bij tot gezond werken binnen uw

organisatie/team

• 2. Welke aspecten vormen op dit moment risico

www.humanmobilitygroup.nl

Page 32: Werkstress

De 6 A’s met per A een voorbeeld

• Arbeids Perspectief

•Zekerheid over toekomst van de organisatie

• Arbeids Zingeving

•Trots op eigen werk en eigen team

• Arbeids Verhoudingen

•Pesten, agressiviteit, ongewenste intimiteiten

• Arbeids Inhoud

•Soort en niveau werk afgestemd op talenten (talentmanagement), behoeften, opleiding en ervaring

• Arbeids Voorwaarden

•Werktijden

• Arbeids Omstandigheden

•Werkomgeving: temperatuur, geluid, meubilair

www.humanmobilitygroup.nl

Page 33: Werkstress

Balansgesprekken individueel

• Preventief gesprek aangaan: essentieel: goede formulering

aanleiding, dan …LUISTEREN!!!!

• Energiegevers en energievreters in kaart brengen.

• Talentmanagement a.d.h.v. TMA analysezie www.humanmobilitygroup.nl/diensten/tma-talent-tools

www.humanmobilitygroup.nl

Page 34: Werkstress

Tot slot

• Mensen willen nuttig zijn, erkenning krijgen, ergens bij

horen, en gehoord worden – daar komt het op neer bij de

bestrijding van (werk)stress.

• Gebeurt dat onvoldoende, en weet men er geen

compensatie voor te vinden, dan groeit de stress. Als men

slecht kan ontspannen, of er de tijd niet voor neemt, dan

krijgen medewerkers last van stresssymptomen en lopen de

verzuimcijfers omhoog!!!

www.humanmobilitygroup.nl