Welkom - Prebes vzw · PDF fileSpecifieke arbeidsrisico’s bij EANDIS Werken aan / in...

Studieavond Prebes

Eandis Brugge-Middenkust

25 juni 2015

Welkom

Agenda

Introductie en verenigingsnieuws

Voorstelling Eandis

Risicobeheer bij aanleg distributienetten

Schakelen op hoogspanning

Risicobeheer bij uitbating gasnetten

rondleiding

2 Studieavond Prebes Kring Noord 25 juni 2015

Agenda


Voorstelling Eandis




rondleiding


Situering distributienetbeheer in energiemarkt

Distributie- netbeheerders

Producenten elektriciteit

Invoerders aardgas

Elia

Fluxys

Leveranciers

Klanten

CREG / VREG

Distributie- netbeheerders

Producenten elektriciteit

Invoerders aardgas

Fluxys

Leveranciers

Klanten

CREG / VREG

Elia


Balance

Responsible Party

(BRP)

Aggregatoren

ESCO’s

Flexibility Service Provider (FSP)

Structuur Eandisgroep

25 juni 2015 5

Aandeelhouders

Werkmaatschappij

Studieavond Prebes Kring Noord

Kerncijfers Eandis

25 juni 2015 6 Studieavond Prebes Kring Noord

Activiteiten Eandis: innovatie

Noodzaak slim energienetwerk (meters, netten en

gebruikers )

Bidirectionele en lokale productie

Niet-gelijktijdigheid productie en afname

Afstemmen vraag op aanbod

Onderzoek naar warmtenetten

Uitvoeren studies

Deelname pilootprojecten

Mobiliteit

Elektrische voertuigen / oplaadinfrastructuur gemeenten

Gasvoertuigen

Synergie met andere nutsmaatschappijen (Synductis)

… 7 Studieavond Prebes Kring Noord 25 juni 2015

10 infrastructuurgebieden


Brugge-Middenkust

Schelde-Lieve

Leuven

Kempen

Antwerpen

Mechelen

Schelde-Waas

Leie-Schelde

Zenne-Dender

IJzer-Mandel

Organisatie Infrastructuurgebied

Aansluitingen

Nieuwe aansluitingen

Onderhoud

Klantenkantoren

Overkoppelingen

Studies & Aanleg

Ontwerp

Planning

Back Office - Dossieradmin. - Patrimonium - Financiële Cel - Tekencel

Uitvoerings-coördinatie

Exploitatie Netten

1e Interventie

Administratie exploitatie

Exploitatie Gas

Expl.Elektriciteit

Lokale relatiebeheerders

Contacten - grote klanten - gemeentebesturen

9

Hoofd Infragebied

Secretariaat

9 Studieavond Prebes Kring Noord

Back Office - Werkvoorbereiding - Nazorg

25 juni 2015

Agenda


Voorstelling Eandis




rondleiding


Risicobeheersing bij

aanleg van

distributienetten

Onderhouden van een zorgsysteem dat voldoet

aan de courante wetgeving en verwachte

veiligheidsstandaarden

Integreren van veiligheid in alle bedrijfsprocessen

en technologie vanaf het ontwerp

Bepalen van preventiemaatregelen op basis van

risicobeheersing

Veiligheidsbewust handelen promoten door:

opleiding, sensibilisering en werkinstructies

Responsabiliseren van de werknemers:

veiligheid is ieders verantwoordelijkheid

*

Krachtlijnen veiligheidsbeleid

12 Initiatie Veiligheid

Risico’s eigen aan onze werken


Doelstelling - Objectieven

*

GEEN Fluïda ongevallen !

elektrisering kortsluiting gasbrand


*

Resultaten - arbeidsongevallen met verlet


0,04

2,96

0

5

10

15

20

25

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1

Fg Egw

Evolutie Frequentiegraad en Ernstgraad

Ernst Frequentie

*

Resultaten – fluïda ongevallen


Risico’s eigen aan omgeving van andere werken


Risico’s voor derden – aanleg distributienetten


Risico’s door leidingen in de grond

Beschadiging door gemechaniseerde

werktuigen

20

Mogelijke gevolgen:

Vlambogen

Onderbreking van de dienstverlening

Productieverlies bij klanten

Elektrisering, electrocutie

Schadeclaims

Sterke gasuitstroom: ontruiming, ontploffingsgevaar, …

Imagoschade product en dienstverlening

25 juni 2015 Studieavond Prebes Kring Noord


Verplaatsen en manipuleren van leidingen

21

“Hinderende of storende” leidingen worden soms met behulp van

machines langs de kant geschoven, of zelfs met de blote hand

Deze leidingen zijn nog in dienst: onder spanning (elektriciteit) of

onder druk (gas - water) en is iedere manipulatie een groot risico

Alle verplaatsingen/manipulaties moeten gebeuren in overleg met en

in aanwezigheid van de diensten van het desbetreffende nutsbedrijf

Risicoleidingen moeten buiten dienst gesteld worden 25 juni 2015 Studieavond Prebes Kring Noord


Ingegoten leidingen in stabilisé of beton

22

Gevolg:

Cement tast het materiaal aan van de leidingen en buizen,

waardoor de bescherming verdwijnt

Personeel dat achteraf moet werken, is verplicht met

mechanische gereedschappen het beton te verwijderen


Specifieke arbeidsrisico’s bij EANDIS

Werken aan / in nabijheid van elektrische installaties

Werken in de hoogte

Werken op de openbare weg

Verkeer - Dienstverplaatsingen / Woonst - Werk

Werken in/om putten / sleuven

Werken aan gasinstallaties

Betreden gebouwen van derden


Stroomvoerende geleider

Elektrisch veld

Overslag

Vuistregel : 1cm / kV

Werken aan of in nabijheid van elektrische installaties

Elektrisering – Benadering


Waarom is vakbekwaamheid belangrijk?

Gevaren van elektriciteit

Prebes 16/12/2014

verkramping

hartkamerfibrillatie

hartstilstand

verstikking

Potentiaal verschil

UV straling – FEL LICHT

VERBLINDING

Dynamische KRACHT

wegspattend materiaal

IR straling – WARMTE

VERBRANDING

Vlamboog Elektrisering

25

Prebes

2. Spanningsuitval in HS cabine

Controlemeting op 10kV met multimeter

16/12/2014

Vakbekwaamheid van technici voor HS ????

26

Inleiding (3)


1° Risicobewust “zijn”

= Risico’s zien / herkennen / kunnen inschatten

2° Risicobewust “handelen”

=> Risico’s meenemen bij uitvoering van taak / opdracht

=> Risico’s meegeven aan andere betrokken partijen

Hoe ?

Permanent aandacht hebben voor mogelijke risico’s

Maximaal kiezen voor preventieve aanpak

bij uitwerking ontwerp / werkvoorbereiding / werkuitvoering

Opname informatie / risico-indicaties in werkdossier / plans

Aandacht voor risico-indicaties in opdrachtgeving en duidelijke afspraken

Adequate communicatie in uitvoeringsfase

! VEILIGHEIDSZORG IS GEEN FORMALITEIT !

Beheersing van risico’s ikv aanleg distributienetten

25 juni 2015

28 25 juni 2015

Veiligheids- & gezondheidsplan Eandis

Algemene info / documenten ikv raamcontracten => beschikbaar gesteld aan aannemers bij aanbesteding

=> bestaande uit : - lastenboeken én veiligheidslastenboeken Eandis

- technische werkinstructies en doefiches Eandis

- V&G-plans aannemers (aankoop)

Veiligheidsdossier Eandis => brondossier per project

=> bestaande uit variabele projectgebonden info

Blauwe map “Officieel Veiligheidsdossier Eandis” + e-dossier

Veiligheidsdossier (s) aannemer(s) => dossier per project/aannemer

=> bestaande uit : - info/documenten aangeleverd door Eandis

- aangevuld door aannemer

=> beschikbaar op werf

Bestaat uit 3 luiken


29 25 juni 2015

Veiligheids- & gezondheidsplan Eandis

Samengesteld door Eandis

Brondossier

Blauwe map

Omvat :

• werkomschrijving (werkdossier)

• ontwerp- en andere plannen

• dossiergebonden risicobeoordeling

• kennisgeving v/d werken

• diverse veiligheidsdocumenten

bv. overdracht, werktoelating,...

+ berichten mbt tussenkomsten

Bijgehouden door infragebied

Voorbereid door iedere aannemer

voor zijn deel der werken

Gele map

Omvat :

• plans risico- en andere leidingen

(aangevraagd door aannemer)

• werkomschrijving (werkdossier)

• plannen aangeleverd

door Eandis

• risicobeoordelingsdocumenten

• kennisgeving v/d werken

• diverse veiligheidsdocumenten

(bv. signalisatieplan, werk-

toelatingen, …)

Ter beschikking op de werf bij de

verantwoordelijke van de aannemer

Check door toezichter

met verantwoordelijke aannemer

vóór aanvang van de werken

+ aanvulling dossier

+ e-dossier

Veiligheidsdossier Aannemer Officieel veiligheidsdossier Eandis


Risicobeoordelingsdocumenten

PB-125-D01

Werken niet in opdracht Eandis

PB-125-D02

Standaardrisico’s Werven Eandis

PB-125-F06

Specifieke risico’s (per dossier)

30

Niet vereist in veiligheidsdossiers, eventueel te gebruiken als info aan derden bij extern gedreven projecten


31 25 juni 2015

Dagboek der werken

gebruik “dagboek der werken”

als element van coördinatiedagboek

VERPLICHT voor aannemers (LB-111-F01 pnt 4.8.3 / LB-134-F01 pnt 1.15)

per ploeg (op de werf) bijgehouden

werfleider/ploegbaas houdt in bewaring

gedurende ganse contractuele periode

ondertekening door toezichter opdrachtgever & werfleider/ploegbaas aannemer


Prebes 16/12/2014

Wettelijke bepalingen

AREI art. 47

Kwalificatie van personen

BA4 / BA5 = gewaarschuwde / vakbekwame personen

In functie van :

- toegang tot ruimten van de elektrische dienst

(betreden / openen cabines, kasten)

- uitvoeren van werkzaamheden

aan / in nabijheid van elektrische installaties

- exploitatiewerkzaamheden

(bediening, besturing, controlemetingen, beproevingen, …)

- werken (montage, aanpassing, ..)

32

Prebes 16/12/2014

Gewaarschuwd =

- ofwel voldoende onderricht

mbt elektr.risico’s verbonden aan uit te voeren werk

- ofwel permanent bewaakt door bekwaam persoon

tijdens uitvoering werk

Autonome uitvoering welomschreven taak

kennis gevaren (opleiding basisveiligheid elektriciteit)

duidelijke omlijning/omschrijving taak (jobinitiatie/instruering) (wat / wat niet / welke installaties / welke middelen / onder welke voorwaarden)

Uitvoering taak mits expliciete toelating en onder permanent toezicht

op basis van duidelijke richtlijnen vóór aanvang werk

In aanwezigheid van BA5


33

Prebes 16/12/2014

Vakbekwaam:

= kennis verworven door opleiding of ervaring

=> In staat zijn zelf gevaren in te schatten en maatregelen te

treffen om risico’s te elimineren of tot minimum te herleiden

Autonoom optreden op basis van :

kennis risico’s en maatregelen (ifv omstandigheden)

technische kennis installaties

technische kennis aard van werken en wijze van uitvoering

=> KENNIS + MATURITEIT


34

Prebes 16/12/2014

Bekwaamheidsgebieden

…/…

35

Prebes 16/12/2014

Bekwaamheidsgebieden gerelateerd naar functie

Zie PB-410-F05, F06 en F07

S = standaardbekwaamheid cfr. functieomschrijving

36

Prebes 16/12/2014

Toetsingsdocument Opleiding/Ervaring - Maturiteit

• Gepersonaliseerd document voor

technici & technico-administratieven

• Opgemaakt door rechtstreekse chef in

samenspraak met betrokkene

=> reikwijdtebepaling

=> geldigheidsduur

=> behoudsvoorwaarden

• Medeondertekend door en

overhandigd aan betrokkene

=> kennisgeving aan betrokkene

=> aantoonbaarheid op de werf/aan derden

• Bijgehouden bij HR

=> traceerbaarheid

37

Besluit

Vakbekwaamheid:

Belangrijk om incidenten te voorkomen

Basis = kennis en ervaring

opleiding alleen is niet voldoende!

functieomschrijving is niet voldoende!

Toekennen per taak en soort installatie

is niet voor eeuwig…

Werknemer moet zijn vakbekwaamheden kennen (welke taken mogen / mogen niet uitgevoerd worden)

Toekenning moet traceerbaar zijn …

Prebes 16/12/2014 38

Agenda


Voorstelling Eandis




rondleiding


Schakelen op HS

25 juni 2015

Welkom


AREI art. 266

Schakelen

Voorafgaand werkoverleg

Opstellen van de schakelnota

Vrijschakeling volgens de VITALE VIJF

Overdracht van de installatie

AREI art. 266

Werken onder spanning bij HS-installaties is

niet toegelaten

Aanraking blanke delen onder spanning

Binnendringen zone onder spanning (DL)

Werken in nabijheidszone (DV) van niet

afgeschermde HS-installatie


AREI art. 266

Schakelen





Schakelen

“Schakelen” =

Het uitvoeren van exploitatieverrichtingen op

het distributienet, dit zowel in functie van het

waarborgen of herstellen van de

stroomvoorzieningen als in functie van de

uitvoering van werkzaamheden met inbegrip

van het toepassen van de Vitale 5 en het

vrijgeven van installaties

Schakelen

Voorbeelden:

Geplande schakeling: inlussen nieuwe

distributiecabine

Ongeplande schakeling: vrijschakelen van

een HS-kabel in de lus nav een defect.

Verder volgt een beschrijving van de

handelingen bij een geplande schakeling.


AREI art. 266

Schakelen






Risicoanalyse die eigen is aan de installatie

Risicoanalyse die eigen is aan de werken

Genomen preventiemaatregelen en

overblijvende risico’s

Voorwaarden om een werktoelating te

bekomen

Noodzaak van een werfvergadering

Besluiten worden toegevoegd aan het

werkdossier


AREI art. 266

Schakelen






In volgorde uitschrijven van alle

verrichtingen om vrij te schakelen volgens

de Vitale Vijf

Opgesteld door de schakelbevoegde

Goedgekeurd door de schakelverantwoordelijke


Schakelbevoegde:

Vakbekwame persoon BA5 (AREI art.47)

Personen met de nodige competenties voor het

voorbereiden en uitvoeren een schakeling.


Schakelverantwoordelijke:

is een “schakelbevoegde” die binnen de

organisatie aangeduid is om:

– ingeval van geplande schakelingen de door een

schakelbevoegde voorbereide schakelnota te

controleren en valideren.

– ingeval van niet-geplande schakelingen de leiding en

coördinatie van de verrichtingen op zich te nemen en

deze op het terrein in overleg met een schakelbevoegde

voor te bereiden en uit te voeren.


AREI art. 266

Schakelen





Vrijschakeling volgens de Vitale Vijf

Bij hoogspanning zijn de basis PBM ’s:

Hoge veiligheidsschoenen

Brandvertragende werkkledij

(broek + vest of schakeljas)

Tijdens de hele duur van de

schakelverrichtingen:

° Gesloten brandvertragende werkkledij

° Veiligheidshelm + gelaatscherm + neklap

° HS – schakelhandschoenen

(lederen of HS isolerende)


Kans op vergissing cel schakelpictogram

Peter Vandepitte


Stap 1: Vrijschakelen

• Realiseren van een scheiding van de voedingsbron

volgens de bedieningsinstructies van het toestel

• Bij afstandsbediende apparatuur wordt de

vermogenschakelaar bij voorkeur door DOC

geschakeld


Stap 2: Vergrendelen

• Om herinschakelen te voorkomen zolang er personen aan

de installatie werken (AREI art. 266)

• Combinatie van hangsloten – waarschuwingsbordjes

• Sleutel is de waarborg en is bij werktoelating ingesloten


Stap 3: Meten

• Afwezigheid van de spanning controleren op

de vrijgeschakelde delen van de installatie

• Correcte werking van de meter wordt getest

vóór en na de schakeling


Stap 4: Aarden en Kortsluiten

• Realiseren van nulpotentiaal op de

werkplek

• Gevaren van terugvoeding te voorkomen

• Enkel met voorziene aardingsinrichting /

aardingsstellen

• Aangebracht met de hierbij voorziene

hulpmiddelen

(eerst verbinding met de aardgeleider, dan met de

kort te sluiten delen)

• Alle delen van de installaties aarden

waarop gewerkt wordt


Stap 5: Afbakenen


Elke geplande schakeling wordt uitgevoerd door een schakelbevoegde.

Dit volgens de vastgelegde bevoegdheden (BA5) en steeds in aanwezigheid

van een 2de persoon.

Deze 2de persoon moet in geval van nood in staat zijn de nodige hulp in te

roepen. Er wordt van deze persoon verwacht dat hij deze schakeling actief mee

volgt, zodat menselijke vergissingen tijdig kunnen worden bijgestuurd.


Een ongeplande schakeling (bv na een defect tijdens de wachtdienst) wordt

steeds uitgevoerd onder leiding van een schakelverantwoordelijke met als 2de

persoon minimum een schakelbevoegde.

Het DOC wordt steeds geïnformeerd over de genomen stappen op het terrein.


AREI art. 266

Schakelen






Werktoelating/terbeschikkingstelling aan de

werkverantwoordelijke

Met sleutel van de vergrendelingsloten

Agenda


Voorstelling Eandis




rondleiding


Risicobeheersing bij de

uitbating van gasnetten

25 juni 2015

Welkom


Opbouw van het aardgasnet

Verbindingstechnieken aardgasleidingen

Risico’s aardgas

Melding van een gaslek

Opzoeken van een gaslek

Vitale 5 bij aardgas

Gasontvangststation

Odoriseert het gas

Injecteert gas van 15 bar (Fluxys) in

distributienet, voor verdere verdeling

67

Reduceerstation

Reduceert druk van 15 bar naar 5 bar

68

Distributie- / klantcabines

Reduceren druk van midden- naar lage druk

20mbar – 100mbar

69




Risico’s aardgas





Staallas:


Stuiklas PE: 210°C


Elektrolas PE:

Een elektrolaszadel voor het dichten van een gat in de

buis, ter versterking van een lokale beschadiging of ter

versterking na het knijpen van een PE leiding.

Herstelzadel




Risico’s aardgas




Risico’s aardgas - brandbaar / explosief

Waarneembaarheid

Aardgas is reukloos. Daarom odorisatie.

Vanaf 1% geodoriseerd gas in de lucht -> ruiken.

Gas ruiken = verluchten! (aardgas = lichter dan lucht)

LEL

5%

HEL

15%

0% gas

100% gas

100% lucht 0% lucht Optimale

Verbranding

8,5%

20% gas in de lucht

Verstikking: na 10 seconden

COMA: na 40 seconden

Risico’s aardgas

Leidingen onder gas houden = geen ontplofbaar mengsel

bij lekken: probeer gasdruk niet volledig te verliezen.

Bij laswerken: leidingen onder gasdruk houden.

Let op voor stofdeeltjes bij gasuitstroom.

LEL

5%

HEL

15%

0% gas

100% gas


Verbranding

8,5%

20% gas in de lucht

Verstikking: na 10 seconden

COMA: na 40 seconden

Risico’s aardgas

Slechte verbranding (oranje vlam) = vorming van CO

Gebruik CO-gasdetector = PBM geeft waarschuwing wanneer ingestelde

alarmwaarden worden overschreden.

LEL

5%

HEL

15%

0% gas

100% gas


Verbranding

8,5%

Risico’s aardgas

Slechte verbranding = vorming van CO

Lage alarmdrempel: 25 ppm

– Verluchten

– Verbrandingstoestellen uitschakelen

– Hulpdiensten contacteren brandweer CO-meting laten doen

LEL

5%

HEL

15%

0% gas

100% gas


Verbranding

8,5%

Risico’s aardgas

Slechte verbranding = vorming van CO

Hoge alarmdrempel: 150 ppm

– Verluchten + alle aanwezigen naar buiten

– Gastoevoer dichtdraaien

– Hulpdiensten contacteren brandweer CO-meting laten doen

LEL

5%

HEL

15%

0% gas

100% gas


Verbranding

8,5%

Risico’s aardgas

Gasbrand 100mbar

80




Risico’s aardgas





Gratis prioritair nummer om gaslek te melden

0800 65 0 65 Vakbekwame persoon begeeft zich bij

kritische gasmeldingen onmiddellijk naar de

plaats van het gaslek.


Kritische gasmeldingen

Ontploffing/brand

Gasgeur binnen

Gasgeur aan de meter

Slechte vlam

Gasgeur buiten

Schade aan de gasleiding




Risico’s aardgas





1. Scheur in het wegdek

(bitumenlaag, beton …).

2. Een voeg tussen wegdek

en de boordsteen.

3. Straatpot van gas, water,

telefoon, enz.

4. Kabel, wachtbuizen of

leidingen. Soms komt het

gas op grote afstand van

het gaslek boven de grond.


5. Langs de

geveldoorvoering van

kabels, buizen of riool of

langs muurbarsten kan een

gaslek in een gebouw

binnendringen.

6. De riool.

7. De riool en zo binnen in

de woning in de lokalen

waar waterafvoer

langskomt: kelder, garage,

keuken, WC, badkamer …


Peiling ondergrondse leiding met een sleepmat


Verticale peiling ondergrondse leiding met een peilstift.

peilstift met HS-isolerend

handvat.

beschermende

handschoenen (tegen

mechanische risico’s).

Is men genoodzaakt om

de peilstift bij het niet-

geïsoleerd gedeelte vast

te nemen --> HS-

isolerende

handschoenen nodig.



De peilstift mag geen

scherpe punt hebben

zodat perforatie van

eventuele leidingen

voorkomen wordt.

Het indrijven van de

peilstift moet manueel en

met de nodige

omzichtigheid gebeuren.

Bij het ervaren van

abnormale tegenstand

moet het peilen

stopgezet worden.



Indien de peiling gebeurt

in een opengelegde put

(o.m. bij een horizontale

peiling) bestaat de kans

dat een bijna

vrijgegraven leiding

beschadigd wordt. In die

optiek is het in een

dergelijke situatie

aangewezen een

aangezichtsscherm te

gebruiken ter

bescherming tegen een

eventuele vlamboog.


Systematische opzoeking van gaslekken:

Jaarlijks wordt 1/3 van ons gasnet gecontroleerd op gaslekken.




Risico’s aardgas





PBM’s bij benaderen ongecontroleerd gasverlies

Hoge veiligheidsschoenen

Gesloten werkkledij

Veiligheidshelm (indien noodzakelijk)

Gehoorbescherming (indien noodzakelijk)

Stofbril (gesloten type)

Licht lederen handschoenen met manchet

Brandwerende muts

Agenda

Introductie en vereningsnieuws

Voorstelling Eandis




rondleiding


Welkom - Prebes vzw · PDF fileSpecifieke arbeidsrisico’s bij EANDIS Werken aan / in...

Documents

Transcript of Welkom - Prebes vzw · PDF fileSpecifieke arbeidsrisico’s bij EANDIS Werken aan / in...