Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden...

40
WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 1 Wegwijs in Markant vzw Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 [email protected] www.markantvzw.be

Transcript of Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden...

Page 1: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 1

Wegwijs in Markant

vzw Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden

september 2019

Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde

t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69

[email protected] www.markantvzw.be

Page 2: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 2

Inhoud Voorwoord ................................................................................... 4

Kennismaking ............................................................................... 5

Missie…………………………………………………………………………………………………….5

Kernwaarden………………………………………………………………………………………….5

Historiek…………………………………………………………………………………………………5

3 Netwerken onder 1 dak ............................................................. 7

Socioculturele netwerken Markant en Best Pittig………………………………….7

Professioneel netwerk Artemis……………………………………………………………..8

Ledenprofiel ................................................................................. 9

Leeftijd………………………………………………………………………………………………….9

Opleidingsniveau…………………………………………………………………………………..9

Beroepsactiviteit…………………………………………………………………………………10

Markant vrijwilligersteam ........................................................... 11

Uitdagingen voor een Markant-team…………………………………………………..11

Samenstelling Markant-team……………………………………………………………...13

Engagement Markant-team………………………………………………………………. 17

Werking Markant vzw ................................................................. 18

Markant lokaal…………………………………………………………………………………….18

Markant regionaal……………………………………………………………………………….21

Markant nationaal……………………………………………………………………………….22

Verklarende woordenlijst (in alfabetische volgorde) .................. 29

Bijlagen ....................................................................................... 32

Huishoudelijk reglement lokale netwerken (versie mei 2018)……………..32

GDPR:10 richtlijnen voor een goede toepassing………………………………….35

Deelname activiteiten…………………………………………………………………………40

Page 3: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 3

Page 4: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 4

Voorwoord

Beste teamlid, Markant vzw, netwerkorganisatie voor actieve en ondernemende vrouwen in Vlaanderen en Brussel, zet zich in voor een solidaire samenleving waarin àlle vrouwen gerespecteerd worden, waarin zij zich voluit kunnen realiseren – op het terrein dat zij voor zichzelf hebben uitgestippeld. Zonder onze talrijke vrijwilligers zou onze organisatie dit echter nooit kunnen realiseren. Voor ons ben je echt een onmisbare schakel in de werking van Markant vzw. Daarom willen we jou namens de raad van bestuur van harte bedanken voor jouw vrijwillige inzet om ons beleid en doelstellingen mee te helpen realiseren. Vanzelfsprekend sta je hier niet alleen voor. Markant kan rekenen op de inzet van een 2.500-tal vrijwilligers die net zoals jij een deel van hun vrije tijd beschikbaar stellen voor onze lokale, regionale of nationale werking. Voor het realiseren van dit vrijwillig engagement kunnen zij en jij rekenen op de zorg en ondersteuning – materieel maar ook moreel - van een 25-tal beroepskrachten. Onze beroepskrachten zijn actief in het nationaal kantoor van de organisatie of werken verspreid in de regio’s. Als vrijwilliger bij Markant speel je niet alleen een belangrijke rol in de verschillende mechanismen, processen en structuren die er achter de schermen voor zorgen dat het niet vierkant draait bij Markant. Je bent ook één van onze ambassadeurs. Daarom vinden we het belangrijk dat je voldoende op de hoogte bent van het reilen en zeilen binnen onze organisatie. In deze brochure maken we je wegwijs in onze werking en jouw rol hierbij. Heb je na het doornemen van alle informatie nog nood aan extra info over bepaalde zaken, kan je uiteraard altijd terecht bij jouw regiomanager, in het algemeen secretariaat of op ons vrijwilligersnet (www.markantvzw.be/vrijwilligersnet, gebruikersnaam = bestuur, paswoord = bib). We wensen je alvast veel plezier en succes toe bij jouw markant vrijwilligerswerk! Met vriendelijke groeten, Gudrun Verschuere Diane Devriendt Algemeen voorzitter Markant vzw Algemeen directeur Markant vzw

Page 5: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 5

Kennismaking

Missie Markant vzw is een netwerk van actieve en ondernemende vrouwen dat

• inzet op ontmoeting en uitwisseling

• persoonlijke ontplooiing stimuleert

• van vrouwen sterkere ondernemers maakt

• meebouwt aan een duurzame en zorgzame samenleving

• gedragen wordt door de christelijke waarden, met volledige openheid voor andere levensbeschouwingen

➢ Visie Markant is een netwerk van gelijkgestemde vrouwen, jong en oud, die zich onderscheiden door hun actieve en ondernemende houding. Wie behoort tot de vereniging hoeft niet noodzakelijk ‘onderneemster’ te zijn, maar wel ‘ondernemend’. Wij zijn er bovendien van overtuigd dat ontmoeting en uitwisseling deze basisattitude kunnen aanscherpen of ontwikkelen. => Vrouwen inspireren andere vrouwen. Wij streven naar een duidelijke meerwaarde voor de vrouw, zowel op persoonlijk als op professioneel vlak, en zowel op een formele als een informele manier. Via een vernieuwend en kwalitatief aanbod stimuleren wij, samen met onze vele vrijwilligers, de participatie van vrouwen aan het breed maatschappelijke en culturele leven. Naast de aandacht voor de eigen ontplooiing vinden wij vriendschap en solidariteit erg belangrijk. Samen streven we naar gelijke kansen en bouwen we aan een duurzame en zorgzame samenleving.

Kernwaarden Onze kernwaarden werden gedestilleerd uit een bevraging onder leden en teamleden naar aanleiding van de opmaak van het beleidsplan 2016 – 2020. De kernwaarden van Markant vzw zijn

• vriendschap

• een ondernemende houding

• kwaliteit

• originaliteit

• respect voor iedereen.

Historiek 29 juli 1950: er verschijnt een speciale oproep in ‘De Middenstand’, het tijdschrift van het NCMV (het toenmalige UNIZO): “Er zijn er die denken dat wij ten spoedigste met een specifiek vrouwenblad moeten verschijnen en ook vlug overgaan tot de oprichting van een aangepaste vrouwenbeweging. Wat denkt gij? Schrijft het…”.

Page 6: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 6

1951: de oproep krijgt gehoor en in 1951 wordt in Geraardsbergen de eerste aparte vrouwelijke afdeling gesticht. Kort daarop ontstaat er een onafhankelijke organisatie: de beweging van ‘Christelijke Middenstands- en Burgersvrouwen’, waarmee er, naar het voorbeeld van de Boerinnenbond en de KAV, een specifieke vereniging ontstaat voor vrouwen uit de middenstand. Jaren ’50 - ’60: er wordt gesticht en nog eens gesticht. Daarna verdiept de inhoudelijke werking, met naast de focus op de maatschappelijke actualiteit en de middenstandsproblematiek ook aandacht voor het sociale. Jaren ’70: de naam wijzigt in ‘Christelijke Beweging voor Vrouwen uit de Middengroepen’, afgekort als CMBV. Op haar hoogtepunt, begin jaren ’90, haalde CMBV net niet de kaap van de 50.000 leden. Daarna kwam het verenigingsleven algemeen onder druk te staan en verminderde het ledenaantal gestaag. 2001: ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van de organisatie komt er een grondige bevraging. Eén van de gevolgen is de naamswijziging naar ‘Markant, netwerk van ondernemende vrouwen’. 2019: met haar ca. 23.000 leden is Markant nog steeds een bloeiende vereniging, officieel erkend binnen het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Na identiteits- en andere crisissen in vroegere jaren zijn we er binnen Markant meer en meer van overtuigd dat verdere groei - en vooral verjonging - niet alleen noodzakelijk, maar vooral ook mogelijk zijn. Met duidelijke actieplannen en heldere boodschappen verzetten we ons tegen een defaitistische houding die al te vaak stelt dat het “nu eenmaal bergaf gaat met het verenigingsleven”.

Foto: Nathalie Samain

Page 7: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 7

3 Netwerken onder 1 dak

Er zijn twee grote ‘toegangspoorten’:

• wie binnenkomt vanuit de insteek van de persoonlijke tijd kiest voor het netwerk Markant/Best Pittig en participeert meteen aan socio-culturele activiteiten.

• wie binnenkomt vanuit de beroepsmatige insteek (i.e. carrière of eigen zaak een duwtje in de rug geven) kiest voor het netwerk Artemis. Het lidgeld ligt hoger maar men wordt ook automatisch lid van Markant. Op die manier is de toegang tot het socio-culturele aanbod voor iedereen verzekerd.

Socioculturele netwerken Markant en Best Pittig Markant & Best Pittig, onze socio-culturele netwerken, vertegenwoordigen het gros van onze werking. In totaal zijn er ca. 300 lokale kernen (= afdelingen) verspreid over Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel, allemaal aangestuurd door een team van vrijwilligers.

Page 8: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 8

Naast deze ‘formele’ afdelingen ontstonden er in de loop der jaren diverse bovenlokale werkingen, zoals de regionale kunst- en cultuurwerkingen, leesclubs, beleggersclubs, de werking voor alleenstaanden enz. Elke kern of werking maakt deel uit van één van 11 geografische regio’s van Markant: Antwerpen, Mechelen/Turnhout, Vlaams-Brabant en Brussel, Limburg, Aalst/Dendermonde, Eeklo/Sint-Niklaas, Gent, Brugge, Ieper/Roeselare, Kortrijk en Oostende/Veurne. Best Pittig is het label dat we sinds enkele jaren gebruiken voor ‘jongere’ afdelingen (focus op dertigers en jonge veertigers). Het logo van Best Pittig draagt het signatuur ‘by Markant’, zodat de binding duidelijk blijft.

Markant is actief over heel Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel, maar er zitten nog wat gaatjes in de spreekwoordelijke kaas. Daarom blijven we actief inzetten op de opstart van nieuwe kernen. Naargelang de lokale situatie worden er Markant- of Best Pittig-afdelingen opgestart.

Professioneel netwerk Artemis Artemis, het professionele netwerk is regionaal georganiseerd. Er zijn momenteel 10 ‘stuurgroepen’ actief met elk een team van vrijwilligers dat het aanbod organiseert binnen hun regio: Antwerpen/Mechelen, Brussel, Dendermonde/Ninove/Aalst, Gent/Eeklo/ Oudenaarde, Kempen, Leuven, Limburg, Noord-West-Vlaanderen, Waasland en Zuid-West-Vlaanderen. Artemis focust op “Deel, leer en inspireer” en is het professionele netwerk voor onderneemsters, kader- of directieleden en vrije beroepers. Onder het motto “Leren van vrouwen onder vrouwen” zijn er drie verschillende types van activiteiten: • Artemis Connect: netwerkactiviteiten met inspirerende vrouwelijke rolmodellen • Artemis In Company: bedrijfsbezoeken die niet focussen op het product of de dienst, maar op het vrouwelijke leiderschap binnen die organisatie

Page 9: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 9

• Artemis Academy: opleidingen, workshops en coaching. Net zoals bij Markant en Best Pittig wordt er ingezet op de opstart van nieuwe stuurgroepen, zoals Artemis Waasland, een netwerk in oprichting.

Ledenprofiel

Van oudsher kent ons netwerk een heel gevarieerd ledenpubliek.

Leeftijd Elke vrouw, jong en oud, is welkom bij Markant vzw. Het is wel zo dat we extra inspanningen leveren om de doelgroep <46 jaar te bereiken om zo onze leeftijdscurve in evenwicht te krijgen/houden. Niet alleen kunnen we zo de toekomst van onze organisatie vrijwaren; een goede leeftijdsmix geeft nog meer kansen tot een intergenerationele werking, wat stimulerend en verrijkend is. Structureel blijven werken aan verjonging, week na week, jaar na jaar, is een werk van lange adem, maar we mogen niet ontmoedigd geraken. Want, zoals Thomas Edison al zei: “Vele mislukkingen zijn het gevolg van het feit dat men niet besefte hoe dicht men bij het succes was, toen men het opgaf.”

Opleidingsniveau Gemiddeld genomen ligt het opleidingsniveau bij onze leden hoog en zijn zij even of hoger geschoold dan de gemiddelde vrouw in Vlaanderen.

Page 10: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 10

Beroepsactiviteit Gezien onze voorgeschiedenis zal het niet verwonderen dat verschillende van onze leden een link hebben met het ondernemerschap. Zo is ca. 30% van onze leden zelfstandig in hoofd- of bijberoep, of ‘meewerkende echtgenote’. Maar daar staat ook tegenover dat ca. 40% van onze leden niet (meer) beroepsactief is, wat deels gelinkt is aan de leeftijdsgrafiek van onze leden. Maar zelfstandig ondernemend of niet, àlle leden hebben minstens dit gemeen: ze zijn dynamisch, bij de tijd, actief, zelfbewust – zeg maar ‘ondernemend’! Conclusie: Hét Markant-lid bestaat niet. Alle ca. 23.000 leden zijn bovendien – en gelukkig maar – individuen met hun eigen karakter, eigenschappen, talenten en interesses.

Dé kleur rood bestaat niet, evenmin als hét Markant-lid. Leve de schakeringen en diversiteit!.

Van al onze medewerkers – vrijwilliger of beroepskracht - verwachten wij een sterk inlevingsvermogen in de leefwereld van onze leden. Dit is logisch: als Markant sinds meer dan 65 jaar een waarde is binnen het verenigingslandschap, dan is dit enkel en alleen door en dankzij onze leden. Zonder leden geen Markant! Wat ons netwerk doet, doet het voor de leden. Welke ook de taak is die je binnen Markant opneemt, hou dus je vinger aan de pols bij de leden!

Page 11: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 11

Markant vrijwilligersteam

Uitdagingen voor een Markant-team De kern van vrijwilliger zijn, is dat je je inzet op vrijwillige basis. Vrijwilliger zijn, betekent evenwel niet dat je iets volledig onbaatzuchtig doet of moet doen. Bijna elke vrijwilliger is vrijwilliger met een reden, stelt zich bewust of onbewust de vraag ‘what’s in it for me’. Vaak gaat het één of meer elementen: het is leuk, het geeft een goed gevoel, je wil (mee) kiezen wat er georganiseerd wordt, je ontmoet nieuwe mensen, je wil iets doen met jouw passie of vaardigheden, je wil iets nuttigs doen enz. En dat is dus meer dan ok. Mààr: vrijwillig staat ook niet synoniem voor ‘vrijblijvend’. Als organisatie engageert Markant zich voor haar vrijwilligers en wij vragen eenzelfde engagement van onze vrijwilligers. Als team heb je dus enkele taken of opdrachten, hoewel

we ze liever formuleren als uitdagingen 😉. Wat zijn nu deze uitdagingen voor een Markant-vrijwilligersteam?

Groei en behoud van leden Ledenwerving en -behoud was wellicht niet het eerste waaraan je dacht toen je het voelde kriebelen om teamlid te worden. Maar het is wel cruciaal omdat leden de kern zijn van een vereniging en een netwerkorganisatie zoals Markant. Zonder leden geen vereniging, geen publiek om jouw activiteiten voor te organiseren, geen mensen om te ontmoeten, … En daarbij speel jij als vrijwilliger een grote rol. Ledenwerving is belangrijk: daarom organiseert Markant vzw ook jaarlijks enkele ledenacties. Maar jij bent vaak de eerste contactpersoon, het gezicht van Markant en logischerwijze de ambassadeur en promotor van Markant. Daarnaast is er ledenbehoud: even belangrijk en zelfs nog crucialer (mond-aan-mond-reclame is de basis van de werking). Een warm onthaal, mensen zich welkom laten voelen, de interactie, de sociale contacten, vlotte en persoonlijke communicatie spelen hierbij een belangrijke rol. Én het aanbod natuurlijk.

Aanbod Een kwalitatief, gevarieerd en aantrekkelijk aanbod dat prikkelt en uitnodigt, is belangrijk. En dit is in grote mate de verantwoordelijkheid en verdienste van het Markant-team. Programmering gebeurt niet lukraak en vergt voorbereiding, planning en vooral ook visie (wat, wanneer, waar, hoe). Er zijn verschillende aanknopingspunten nl.

• behoeften en verwachtingen leden

• jaarthema Markant, met bijhorende jaarprogrammabrochure

• missie Markant vzw

• decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk

• eigen interesses en passie

Page 12: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 12

Markant vzw is als organisatie voor sociaal-cultureel volwassenenwerk erkend door de Vlaamse overheid en wordt hiervoor gesubsidieerd. Dit betekent dat Markant (en dus ook haar afdelingen) moeten voldoen aan enkele voorwaarden. Cfr. het decreet houdende de subsidiëring en erkenning van het sociaal-cultureel volwassenenwerk van 7 juli 2017 (in werking getreden per 1 januari 2018) moet er voldoende aandacht besteed worden aan de volgende vier functies:

o de cultuurfunctie = doelgericht creëren, deelnemen, bewaren en delen van cultuur

o de leerfunctie = doelgericht opzetten van leeromgevingen die het leren door individuen, groepen of gemeenschappen mogelijk maken en bevorderen

o de maatschappelijke bewegingsfunctie = ruimte creëren voor engagement en politisering met het oog op veranderingen in denken en handelen en in de inrichting van de maatschappij

o de gemeenschapsvormende functie = doelgericht ondersteunen en faciliteren van processen en praktijken die leiden tot het vormen en ondersteunen van groepen en gemeenschappen of het versterken van interactie tussen groepen en gemeenschappen.

De werking volgens deze vier functies draagt bij tot het vervullen van de drie maatschappelijke rollen:

o verbindende rol: mensen verbinden met groepen, gemeenschappen en de brede samenleving door hen ruimtes te bieden waarin ze zich kunnen ontwikkelen in relatie tot anderen en door hen kansen te bieden op deelnemen en deelhebben aan die groepen, aan gemeenschappen en aan de brede samenleving

o kritische rol: in vraag stellen van waarden, normen, opvattingen, instituties en spelregels en de publieke dialoog daarover voeden en voeren

o laboratoriumrol: in maatschappelijk innoverende praktijken experimenteren met nieuwe maatschappelijke spelregels als antwoord op complexe samenlevingsvraagstukken.

Continuïteit van het team Om een goede werking te kunnen realiseren en garanderen, is het belangrijk om aandacht te hebben voor

• een representatieve mix: zorg ervoor dat de samenstelling van jullie team een weerspiegeling van je (beoogde) leden is.

• verbreding – vernieuwing – verjonging: zorg voor een stevige basis en voorzie voldoende teamleden. Probeer regelmatig een instroom van nieuwe teamleden te hebben; dit zal helpen om een frisse kijk op jullie werking te blijven behouden én helpt de toekomst te garanderen. Het is wenselijk dat er om de 4 jaar een vernieuwing van teamleden is met de focus op verjonging. Er geldt geen leeftijdsgrens voor voorzitters en teamleden. Maar probeer ernaar te streven dat minstens 1 van de teamleden jonger is dan 46 jaar (cfr. huishoudelijk reglement. Stem dit natuurlijk af op jullie afdeling: voor een Best Pittig-afdeling ligt de leeftijdsgrens sowieso lager. En voor een afdeling met allemaal 65+’ers kan dit te geforceerd zijn en kan je misschien beter opteren voor iemand van bv. 60 jaar). Belangrijk is dat alle leden de kans moeten krijgen om zich kandidaat te stellen als teamlid of tijdelijke medewerker.

Page 13: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 13

• de teamspirit: een goed geolied en op elkaar afgestemd team is de fond van een goed draaiende werking. Investeren in een goede teamspirit is dus geen overbodige luxe. Je kan een heuse teambuildingsuitstap organiseren, maar homemade cookies tijdens een teamoverleg, een planningsvergadering bij een van de teamleden thuis of een etentje na afloop van het werkjaar dragen vaak al bij tot een goede sfeer en verbondenheid.

Foto: Nathalie Samain

Samenstelling Markant-team Er zijn verschillende taken binnen een Markant-team. Doorgaans worden deze taken gekoppeld aan een functie, maar de terminologie hiervoor kan verschillen per regio. !!! Belangrijk : de functies van voorzitter, administratief en financieel verantwoordelijke kunnen niet gecumuleerd worden. Omgekeerd kunnen meerdere mensen wel gezamenlijk 1 functie invullen. Zelfs het voorzitterschap kan een duo’baan’ zijn. Zolang er duidelijke afspraken zijn en iedereen weet wie wat doet, is er geen probleem.

Voorzitter

Werk achter de schermen o teamvergaderingen voorzitten en leiden o delegeren én waken over een goede taakverdeling in het team. Hierbij zijn een open

houding en voldoende vertrouwen belangrijk. Een voorzitter zorgt ervoor dat de juiste persoon op de juiste plaats zit. Niet alle teamleden hebben immers dezelfde talenten of evenveel tijd. Probeer als voorzitter zeker ook eens een appèl te doen op andere kwaliteiten en competenties van jouw

Page 14: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 14

teamleden: een boekhoudster wil niet per se in haar vrije tijd ook de financiën regelen of een fotografe kan het ook leuk vinden om in te staan voor het onthaal. Als voorzitter ben je vooral de procesbewaker: goede afspraken maken is nodig, maar je moet ook durven loslaten, wat niet altijd evident is.

o sfeer scheppen: positieve feedback geven, creëren van een prettige sfeer, de teamleden en jezelf af en toe verwennen, inzetten op teambuilding enz.

o schakel zijn tussen de lokale kern en de regio. Een voorzitter zorgt voor de doorstroming van informatie of standpunten van de lokale kern en de regio/nationaal en omgekeerd. Je geeft mee richting aan de regionale werking. En je zorgt (samen met het team) voor de binding met de ruimere Markant-werking

Werk vóór de schermen o het gezicht en eerste aanspreekpunt zijn van de afdeling o leden verwelkomen op activiteiten o (potentieel) nieuwe leden onthalen en introduceren

Uiteraard dienen bovenstaande zaken niet alleen door de voorzitter te gebeuren of zijn deze enkel jouw verantwoordelijkheid. Maar het is toch belangrijk om hier voldoende aandacht en tijd aan te spenderen; het wordt immers geapprecieerd door de leden en soms ook wel verwacht.

Maar … een goede voorzitter speelt geen solo slim en delegeert dus ook aan haar team. Teamwork, een goed op elkaar ingespeeld team is één van de sleutels tot succes. Je kan de werking binnen een Markant-team vergelijken met het binnenwerk van een horloge: allemaal radertjes die met elkaar in verbinding staan en elkaar in beweging zetten en ondersteunen.

Verantwoordelijke financiën Goed budgetteren is een must voor een vlotte werking van de afdeling. Een officiële boekhouding is niet nodig, maar je zou toch minimaal een overzicht moeten bijhouden van alle inkomsten en uitgaven. Hierbij is het bijhouden van een kasverslag en een financiële evaluatie van elke activiteit afzonderlijk aangewezen. Als financieel verantwoordelijke voer jij de financiële verrichtingen uit, hou je het overzicht bij en breng je geregeld (min. 1x per jaar) verslag uit aan de voorzitter/teamleden. Het is ten zeerste aangewezen om volgens het ‘4-ogen-principe’ van een goed bestuur te handelen en

Page 15: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 15

minstens 1 ander teamlid standaard te betrekken bij de financiële handelingen. Een ‘extra paar ogen’ verlaagt de kans op fouten en verhoogt de tansparantie. Mogelijke inkomsten: o inkomsten uit eigen activiteiten o lokale sponsoring door derden, verworven door jullie team o de basissubsidie van Markant-nationaal nl. een vaste basistoelage van 550 euro per

werkjaar voor elke afdeling die voldoet aan de vereisten van het decreet en een bijkomende premie per lid. De voorwaarden vind je op het vrijwilligersnet.

o aanmoedigingspremie. De voorwaarden en bedragen kunnen jaarlijks verschillen en vind je telkens op het vrijwilligersnet.

o plaatselijke subsidies bv. door de gemeentelijke cultuurraad o andere subsidies bv. CM-subsidie voor een gezondheidbevorderende activiteit

Mogelijke uitgaven: o organisatie activiteiten: locatie, spreker, catering o administratieve kosten zoals verzendingskosten, kopieer- of drukkosten o aankoop promotiemateriaal. Markant nationaal biedt tegen kostprijs verschillende

artikelen en gadgets met het Markant/Best Pittig/Artemis-logo aan zoals enveloppen, balpennen, draagtassen, ballonnen, pepermuntjes, … Het volledige overzicht vind je op het vrijwilligersnet, waar je ook jouw bestelling kan plaatsen.

o attentie voor leden of sprekers: bloemen, flesje wijn, boekenbon, enz. o giften voor sociale acties !!!Belangrijk: indien een (nieuw) lid om een of andere reden haar lidgeld aan jullie lokale afdeling betaalt en niet rechtstreeks overschrijft naar Markant vzw, is het zaak om dit bedrag zo snel mogelijk door te storten naar Markant vzw. Het is immers pas nadat het nationaal secretariaat de betaling heeft ontvangen en geregistreerd dat de persoon in kwestie officieel Markant-lid is en van onze ledenverzekering – en alle andere ledenvoordelen – kan genieten.

Verantwoordelijke (leden)administratie & communicatie Onder de verantwoordelijkheid voor de administratie vallen verschillende deeltaken. Het is een redelijk omvangrijk takenpakket dus de taken over meer personen verdelen kan – zeker bij grotere afdelingen – zinvol zijn: een opsplitsing tussen een verantwoordelijke administratie en een verantwoordelijke ledenadministratie bijvoorbeeld, met eventueel nog een aparte verantwoordelijke voor de communicatie. Het betreft volgende taken:

o verslag van de teamvergaderingen o activiteitenadministratie nl. invoeren van de activiteiten in Madyna

(www.madyna.be). Op deze pagina én het vrijwilligersnet vind je een gebruikershandleiding voor Madyna. !!!Belangrijk: de informatie die je over een bepaalde activiteit in Madyna invoert, verschijnt rechtstreeks op jullie afdelingswebsite (= www.markantvzw.be/naam-van-jouw-afdeling) en is dus zichtbaar voor alle geïnteresseerden (en potentiële leden). Hoe correcter en vollediger je de titel, datum, uur, locatie, prijs en contactgegevens invult, des te meer kans dat iemand zich aangesproken voelt door jullie aanbod.

Page 16: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 16

o ledenadministratie: wijzigingen in ledengegevens (schrappingen doorgeven aan algemeen secretariaat, wijziging naam, enz.), nieuwe leden inbrengen (indien zij zich niet rechtstreeks via www.markantvzw.be hebben aangemeld)

o opmaken uitnodigingen o onderhoud minisite en FB-pagina en andere social media o documentalist: verslagen en evaluaties van de ledenactiviteiten in Madyna

!!!Belangrijk: als verantwoordelijke (leden)administratie en/of communicatieverantwoordelijke zal jij – nog meer dan jouw collega-vrijwilligers – alert moeten zijn m.b.t. het naleven van de GDPR. Sinds 25 mei 2018 is de GDPR (General Data Protection Regulation), de nieuwe Europese regelgeving in verband met de verwerking van persoonsgegevens, van kracht. De GDPR is dus ook van toepassing op het lokale verenigingsleven. Wie de nieuwe regelgeving niet respecteert, riskeert in de toekomst fikse boetes. Maar het zijn niet zozeer die boetes die ons motiveren om de nieuwe regels op te volgen. De bescherming van persoonsgegevens vinden wij sowieso een belangrijk gegeven, iets waar we als vereniging niet laks of slordig in willen zijn. Leden en niet-leden vertrouwen ons en jullie, onze vrijwilligers, bepaalde gegevens toe. Het is onze gezamenlijke plicht om die als een ‘hoog en kostbaar goed’ te behandelen. Op ons vrijwilligersnet en in bijlage 2 vind je meer informatie, maar kort gezegd zijn er volgende 10 richtlijnen:

o Kom nooit in de verleiding om gegevens van leden, ex-leden, ‘prospecten’ (= niet-leden met interesse, potentiële leden dus) of andere vrijwilligers door te sturen/te geven aan derden of onderling.

o Zorg ervoor dat e-mailadressen van anderen niet zichtbaar zijn voor de personen naar wie je een e-mail stuurt.

o Het afsluiten en betalen van een lidmaatschap geldt als toelating van onze leden om met hen te communiceren (= uitvoering van een overeenkomst). Let echter goed op dat alle communicatie die je aan leden stuurt rechtstreeks verband houdt met de werking van je afdeling, regio of bovenlokale werking.

o Prospecten die voor 25 mei 2018 werden bijgehouden, mogen aangeschreven worden op basis van de rechtsgrond ‘gerechtvaardigd belang in kader van direct marketing doeleinden’. Nieuwe prospecten dienen een actieve toestemming te geven. Respecteer zowel naar prospecten als ex-leden de bepalingen van de privacywet.

o Voorzie bij elke communicatie de mogelijkheid tot ‘uitschrijven’. o Om volledig aan de GDPR te voldoen, werd Madyna eind van 2018 aangepast. o Bescherm je eigen persoonsgegevens. Tip: maak een apart e-mailadres aan voor jouw

afdeling(sactiviteiten). o Wees heel voorzichtig met foto’s en filmpjes die je publiceert. o Bevestig de ontvangst van de GDPR-richtlijnen voor jouw afdeling, bovenlokale

werking, regiokern. o Meld een ‘datalek’.

Page 17: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 17

Overige Een team kan zich ook nog laten bijstaan of kan worden aangevuld door teamleden (of tijdelijke medewerkers) die volgende taken (vaak ook weer gelinkt aan een functie) kunnen waarnemen:

• Kunst & cultuur

• Zin & Spirit

• Trias & Graag Gedaan

• Markante Zaken

• Investclub

• Leesclub

• Clubwerking

• andere zoals vertegenwoordiger in bv. de gemeentelijke cultuurraad, sportraad, enz.

Engagement Markant-team Teamleden engageren zich liefst voor een termijn van min 2 jaar. Deze termijn kan verlengd worden. De voorzitter engageert zich ook voor een termijn van 2 jaar. Deze termijn is hernieuwbaar tot maximaal 8 opeenvolgende jaren ( zijnde 4 x 2 jaar). Een activiteitenverantwoordelijke en/of tijdelijke medewerker neemt een engagement op voor de duur van haar project of activiteit. Van teamleden wordt verwacht dat zij regelmatig aanwezig zijn op teamvergaderingen en afdelingsactiviteiten, maar dat spreekt eigenlijk voor zich.

Page 18: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 18

Werking Markant vzw

Net zoals de werking van een Markant-vrijwilligersteam zijn de structuren en processen van Markant vzw vergelijkbaar met radertjes van het binnenwerk van een horloge die met elkaar in verbinding staan, elkaar in beweging zetten en elkaar ondersteunen.

De werkingen lokaal, regionaal en nationaal zijn met elkaar verbonden en werken op elkaar in, en dit in verschillende richtingen.

Markant lokaal De samenstelling en uitdagingen van een lokaal Markant-team staan in het hoofdstuk hierboven al beschreven. Hieronder zoomen we kort in op de ‘flow’ tijdens een Markant-werkjaar. Onderstaand schema is een voorstel van hoe jullie de voorbereiding en uitvoering van een werkjaar kunnen aanpakken. Het werkjaar bij Markant vzw start in september en loopt meestal tot eind juni van het daaropvolgende kalenderjaar. Maar jullie werk achter de schermen om een nieuw werkjaar voor te bereiden start uiteraard vroeger. Eigenlijk kan je dit vergelijken met modeontwerpers en trendwatchers die een of meer seizoenen op voorhand uitwerken.

o Eind april / begin mei: doorgaans is de Explo-beurs (of regionaal georganiseerde inspiratieavonden als er geen Explo is) het startsein om te starten met de planning en voorbereiding. Je ontvangt dan van Markant-nationaal de jaarprogrammabrochure met inspiratie voor eigen activiteiten. En jouw regio maakt dan ook haar eigen aanbod voor het nieuwe werkjaar al bekend, zodat je hiermee rekening kan houden.

Page 19: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 19

o April / mei / juni: voorbereiden van jullie lokaal jaarprogramma nl.

✓ evalueren lopend werkjaar ✓ keuze maken uit nationale jaarprogrammabrochure ✓ eigen ideeën (+ ev. input leden via brainstorm of enquête) ✓ puzzel planning maken ✓ sprekers en locaties vastleggen

o Eind juni / begin juli: nu zouden minstens de grote lijnen van het lokaal

jaarprogramma moeten vastliggen zodat jullie alle activiteiten (voor 10 juli) in Madyna kunnen invoeren. Zoals eerder al aangegeven is het belangrijk dat je je ervan bewust bent dat de informatie die je over een bepaalde activiteit in Madyna invoert, rechtstreeks op jullie afdelingswebsite ( = www.markantvzw.be/ naam-van-je-afdeling) verschijnt en dus zichtbaar is voor alle geïnteresseerden (en potentiële leden). Hoe correcter en vollediger je de titel, datum, uur, locatie, prijs en contactgegevens invult, des te meer kans dat iemand zich aangesproken voelt door jullie aanbod.

o September: startactiviteit van jullie afdeling. Doorgaans een iets meer feestelijke

activiteit waarop jullie ook tijd voorzien om jullie jaarprogramma uit de doeken te doen. Stel ook even jullie team voor aan de aanwezigen: vaak zijn er nieuwe leden of potentiële leden aanwezig die jullie nog niet (goed) kennen of is er een nieuw teamlid.

o Doorlopend: ledenwerving gebeurt eigenlijk heel het jaar door, maar er zijn wel piekmomenten bv. bij de start van het nieuwe werkjaar of ter gelegenheid van een cultuurmarkt of ander evenement van de gemeente/stad waar je een standje kan bemannen. Idem voor de werving van Markante Zaken. Sommige afdelingen gebruiken de zomerperiode om hiervan werk te maken: dit is doorgaans een iets kalmere periode voor de teamleden. En het is ook leuk om bij de start van jullie nieuwe werkjaar te kunnen communiceren over nieuwe Markante Zaken in de buurt. Bovendien sluit dit mooi aan bij de ledenwervingsactie die Markant-nationaal bij de start van het werkjaar organiseert (nieuwe leden en hun aanbrenger ontvangen elk een waardebon van 10 euro, die ze kunnen inwisselen bij een Markante Zaak naar keuze).

o Organiseert jouw afdeling steevast een nieuwjaarsetentje of een paasviering enz., dan kan je dit meteen in jullie planningskalender zetten.

Page 20: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 20

Page 21: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 21

Markant regionaal

De werking binnen een bepaalde regio wordt gecoördineerd door een regiovoorzitter in duo met een regiomanager en een regiokern.

Wie?

• regiomanager (RM) = een beroepskracht die de lokale teams en regionale werking binnen een bepaalde regio begeleidt en ondersteunt.

• regiovoorzitter (RV) = een vrijwilligster die aanspreekpunt is voor lokaal en nationaal, zorgt voor informatiedoorstroming én een signaalfunctie heeft.

• regiokern (RK) = team van vrijwilligers, de regiovoorzitter en de regiomanager die de regionale werking verzorgen.

Wat?

• ondersteuning en begeleiding lokale teams: gebeurt voornamelijk door de RM.

• voorzittersoverleg: gericht op RV, RM en afdelingsvoorzitters en bestemd voor uitwisseling, vorming en doorstroming. Zo verneemt de regio welke aandachtspunten er in de lokale afdelingen leven. Er wordt ook aandacht besteed aan wat er leeft op nationaal niveau.

• regio-ontmoeting: gericht op alle teamleden. Het is een bijeenkomst die zowel informatie, ontspanning, cultuur als vorming ( = de zogenaamde vrijwilligersacademie) kan bieden. Zij geeft de kans om teamleden van andere afdelingen te ontmoeten. Men kan zo ervaringen uitwisselen en van elkaar leren.

o Onder welke noemer men het voorzittersoverleg en de regio-ontmoetingen organiseert, of men beide organiseert alsook hoe vaak men dit per jaar organiseert, kan verschillen van regio tot regio.

• regionale activiteiten: vanuit elke regio wordt er een beperkt aanbod voorzien dat het programma van de lokale kernen aanvult. Veelal gaat het om sprekers / artiesten die voor een lokale afdeling te duur zijn, maar die op wat grotere schaal wél haalbaar zijn.

Hoe informeren? Elke regio kan verschillende kanalen inzetten om de lokale afdelingen te informeren over de werking:

• activiteitenkalender, uitnodigingen activiteiten, nieuwsbrief, krantje, …

Page 22: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 22

• webpagina regio

• facebookpagina

Markant nationaal

Organisatiestructuur

Markant, netwerk van actieve en ondernemende vrouwen, is een VZW – vereniging zonder winstoogmerk – met als hoogste beleidsorganen de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur. De Algemene Vergadering (AV) is het hoogste orgaan van de vereniging. De AV is o.m. bevoegd voor het goedkeuren van het beleidsplan (waarin de beginselen en krachtlijnen van het programma van de vereniging worden bepaald) en het goedkeuren van de jaarlijkse begroting. De AV is samengesteld uit

• de regiovoorzitters

• de leden van de Raad van Bestuur

• de ere-algemeen-voorzitters van de vereniging

• afgevaardigden van de regio’s die de subnetwerken (Markant – Best Pittig – Artemis) en de 3 niveaus van de organisatie (lokaal – regionaal – nationaal) vertegenwoordigen

Page 23: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 23

De AV wordt voorgezeten door Gudrun Verschuere, de Algemeen Voorzitter van Markant, een vrijwilliger. De Raad van Bestuur (RvB) bestuurt de vereniging en is als dusdanig bevoegd om daden van beheer of van beschikking te stellen voor het bereiken van het doel van de vereniging zoals het bewaken van de realisatie van de doelen van de vereniging en het opvolgen en goedkeuren van het beleidsplan en het jaarlijkse voortgangsrapport. De RvB is samengesteld uit ten minste 10 en ten hoogste 20 personen, m.n.

• de Algemeen Voorzitter

• min. 5 en max. 7 regiovoorzitters

• 1 of meer leden van het Adviescomité

• Min. 1 vertegenwoordiger van elk van de 3 subnetwerken (Markant – best Pittig – Artemis)

• 3 of meer interne experten

• 3 of meer samenwerkingspartners

• 3 of meer externe experten De RvB wordt voorgezeten door de Algemeen Voorzitter. De Algemeen Directeur – een beroepskracht - maakt ook deel uit van de RvB, maar zonder stemrecht. De dagelijkse werking van Markant wordt gecoördineerd door een beleidsteam, onder de leiding van de Algemeen Directeur. Dit team vergadert maandelijks en neemt alle initiatieven en beslissingen die een goed bestuur en de dagelijkse werking van de vereniging verzekeren.. Tot slot zijn er nog een Adviescomité en Financieel Comité. Het Adviescomité bestaat uit minimaal de Algemeen Voorzitter en de Algemeen Directeur en kan aangevuld worden met een vertegenwoordiger van elk van de subnetwerken (Markant – Best Pittig – Artemis), één of meerdere experten en desgevallend de ondervoorzitter. Het comité zal oa. de Algemeen Voorzitter en Algemeen Directeur bijstaan en deskundig ondersteunen, alsook agendapunten voorbereiden voor de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering. Het Financieel Comité bestaat uit de Algemeen Voorzitter, de Algemeen directeur, 2 experten in financiën en desgevallend de ondervoorzitter. Het Financieel Comité zal oa. de begroting en de afrekening voor de AV en de vergaderingen van de RvB voorbereiden, alsook de bakens uitzetten en mee nadenken over hoe het verder moet met de financiën.

Organigram algemeen secretariaat Onderstaand schema schetst hoe het nationaal kantoor van Markant vzw georganiseerd is. De beroepskrachten - met uitzondering van de regiomanagers die thuis en op het terrein werken – zijn actief in het kantoor gevestigd in de Hendrik I-lei 296, 1800 Vilvoorde.

Page 24: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 24

Dienstverlening & ondersteuning Markant-nationaal

➢ lidmaatschap Markant vzw

• opvolgen van de ledenadministratie. Elke regio (en dus ook lokale afdeling) heeft een vast aanspreekpunt in het nationaal secretariaat van Markant vzw voor vragen rond de ledenadministratie.

• organisatie ledenwervingsacties (voor leden en teamleden): Markant-nationaal organiseert jaarlijks 2 of meer overkoepelende ledenwervingsacties die kunnen helpen om leden te werven (en/of jullie belonen voor het werven van leden).

• regelen ledenvoordelen: als lid van Markant geniet je in de eerste plaats van de vriendschap, sociale contacten, groeikansen, leermomenten, het ondernemen en beleven van bijzondere dingen met gelijkgezinden, enz. Maar Markant biedt haar leden ook enkele materiële extraatjes aan d.m.v. tal van ledenvoordelen, zowel structureel als tijdelijke acties of wedstrijden exclusief voor leden.

Page 25: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 25

Meer info: www.markantvzw.be/markant/mijn-voordeel

➢ Markante Zaken Leden die een eigen zaak hebben, kunnen zich registreren als Markante Zaak. Aan de Markante Zaak wordt gevraagd in hun zaak een voordeel aan te bieden aan onze leden op vertoon van hun lidkaart. Dit voordeel mag de zaak volledig zelf kiezen! Markante Zaken krijgen een mooie visibiliteit op de website van Markant vzw én op de lokale website van zowel jouw afdeling als die van afdelingen in jouw buurt. Op regelmatige basis organiseert Markant vzw een nationale actie waarbij de Markante Zaken centraal staan.

➢ Een belangrijke actie vindt plaats bij de start van het nieuwe werkjaar: nieuwe leden en hun aanbrenger ontvangen een 10 euro-waardebon waarmee ze kunnen shoppen bij een van de deelnemende Markante Zaken. De bonnen worden 100% terugbetaald aan de zaak.

Op het vrijwilligersnet vind je meer info over Markante Zaken, alsook een draaiboek om samen met deze Markante Zaken een Markante Winkelroute als activiteit te organiseren.

Page 26: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 26

➢ ondersteuning teamwerking

• Madyna: is onze portaalsite die je in staat stelt om jouw activiteiten te registreren en te beheren (bv. opvolgen inschrijvingen) en ledenadministratie op te volgen. Op het vrijwilligersnet en www.madyna.be vind je een gebruikershandleiding voor Madyna

• allerhande informatie: op het vrijwilligersnet vind je diverse handleidingen, draaiboeken, demo’s, documenten, enz. die jou als teamlid helpen bij de uitvoering van jouw taken

• vorming: regelmatig organiseert Markant-nationaal vormingen op maat voor haar teamleden

• grafisch materiaal: op het vrijwilligersnet vind je allerhande templates, beeldmateriaal, logo’s, flyers, enz.

➢ logistiek

• promotie- en ander materiaal: Markant-nationaal biedt tegen kostprijs verschillende artikelen en gadgets aan met het Markant/Best Pittig/Artemis-logo op, zoals enveloppen, balpennen, draagtassen, ballonnen, pepermuntjes, … Het volledige overzicht vind je op het vrijwilligersnet, waar je ook jouw bestelling kan plaatsen.

Aanspreekpunt: [email protected]

➢ financieel

• basistoelage

• premie per lid

• aanmoedigingspremie Markant-nationaal ondersteunt de lokale afdelingen ook financieel met een vaste basistoelage van 550 euro per werkjaar voor elke afdeling die voldoet aan de vereisten van het decreet, een bijkomende premie per lid en een eventuele aanmoedigingspremie. De voorwaarden vind je op het vrijwilligersnet.

➢ ondersteuning aanbod

• jaarthema + jaarprogrammabrochure: als team krijg je vanuit Markant-nationaal ook ondersteuning bij de samenstelling van jullie jaarprogramma. Zo is er een jaarthema (verandert 2-jaarlijks) als kapstok en een jaarprogrammabrochure. Deze brochure is een inspiratiegids en wegwijzer, zeker geen dwingend iets dat je strikt moet volgen.

Page 27: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 27

Zie je bv. een leuke activiteit, maar ken je iemand binnen je netwerk of omgeving die ook thuis is in het onderwerp en dit aan een vriendenprijsje wil brengen, kan dat zeker.

• Explo: 2-jaarlijks (in de oneven jaren) vindt de beurs Explo plaats. Je maakt er niet alleen kennis met het nieuwe jaarthema en bijhorende jaarprogrammabrochure, je krijgt er ook de kans om sprekers en organisatoren van groepsactiviteiten persoonlijk te ontmoeten.

• nationale activiteiten: Markant-nationaal organiseert soms ook zelf activiteiten zoals de nationale cultuurdag, pelgrimstochten en nationale reizen, Music For Life-actie, events, enz.

Informatiekanalen Markant-nationaal

➢ Intern

• vrijwilligersnet: dit platform stelt vrijwilligers in staat ten allen tijde een heleboel

gegevens en documenten die belangrijk zijn voor het opgenomen engagement te raadplegen en te downloaden. Het vrijwilligersnet is een afgeschermd luik van de algemene website www.markantvzw.be, en is enkel toegankelijk mits een paswoord (gebruikersnaam = bestuur, paswoord = bib).

Coördinatie: [email protected]

• Schakel: het blad voor vrijwilligers van Markant vzw met nuttige informatie, inspiratie en tips voor de vrijwilligerswerking. Idealiter leest elk teamlid onze Schakel steevast

van A tot Z 😉, maar het is misschien geen slecht idee om in jullie team een verantwoordelijke aan te duiden die alles goed doorneemt en de relevante zaken aan

Page 28: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 28

de rest brieft. Zo blijft iedereen goed geïnformeerd over de laatste stand van zaken. Wordt 4x per jaar digitaal verstuurd.

Eindredactie: [email protected]

• mailings teamleden: we proberen tussentijdse mailings te beperken, maar soms is het nu eenmaal nodig om snel belangrijke en relevante informatie te verspreiden via dit digitaal kanaal. Bij de aanhef of onderaan de mail staat naar wie een mail gaat (voorzitter, alle teamleden, leden), zodat je weet of deze nog moet doorgestuurd worden naar andere teamleden of leden.

➢ extern

• Markantmagazine is het ledentijdschrift van Markant. Het valt 4 keer per jaar bij alle leden in de brievenbus (september, december, maart, juni). De redactieraad bestaat uit een combinatie van vrijwilligers en de beroepskracht-hoofdredactrice.

Hoofdredactrice: [email protected]

• Markantmag.be: het digitale magazine van Markant, wordt 7 keer per jaar naar het mailadres van de Markant-leden verzonden. Verantwoordelijke: [email protected]

• mailings leden

• website

• facebookpagina’s: zowel het Markant-, Best Pittig- als Artemis-netwerk hebben hun eigen FB-pagina. Daarnaast is er ook een FB-pagina actief van de nationale werkgroep Zin & Spirit, de Markant-Trias werkgroep en de groep Markant pelgrimages. Nationale acties worden steevast aangekondigd, alsook de verschijning van een nieuw nummer van Markantmagazine of artikels in het digitale Markantmag.be, algemene posts n.a.v. feestdagen of inspirerende quotes. Door het delen van zulke FB-berichtjes op de FB-pagina van jullie afdeling kan je gemakkelijk jullie pagina up-to-date houden zondercontinu zelf nieuwe posts te moeten ‘verzinnen’.

Page 29: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 29

Verklarende woordenlijst (in alfabetische volgorde)

Beleidsplan Als erkende socio-culturele organisatie voor volwassenenwerk maakt Markant vzw telkens een beleidsplan op om de doelstellingen voor de komende jaren uit te stippelen. Het beleidsplan 2016 – 2020 ‘Een markante toekomst voor en door Markant’ kan je terugvinden op het vrijwilligersnet.

Decreet socio-cultureel volwassenenwerk Markant vzw moet aan de voorwaarden bepaald in dit decreet voldoen om erkend te blijven als socio-culturele organisatie voor volwassenenwerk. Zie p. 11 http://www.sociaalcultureel.be/volwassenen/decreet2017.aspx

Explo Jaarprogrammabeurs voor teamleden, waarop men enerzijds kennismaakt men het nieuwe jaarthema en aanbod en anderzijds sprekers kan ontmoeten. Zie p. 26

Flickr Wil je een stapel foto’s van een afgelopen activiteit op de minisite van jouw afdeling zetten, gebruik je best Flickr. Op het vrijwilligersnet vind je een demofilmpje over het gebruik van Flickr. !!!Belangrijk: wees in het kader van de privacy / GDPR voorzichtig met de publicatie van foto’s. Vraag vooraf toestemming van de betrokkenen.

GDPR Nieuwe Europese regelgeving in verband met de verwerking van persoonsgegevens. Op het vrijwilligersnet vind je onze richtlijnen, alsook handige zinnetjes om te verwerken in jullie communicatie. Zie p. 15 & bijlage

Huishoudelijk reglement Zie bijlage

Ledenvoordeel Markant vzw voorziet tal van ledenvoordelen, zowel structureel als tijdelijke acties of wedstrijden exclusief voor leden. Meer info op: www.markantvzw.be/markant/mijn-voordeel Als lid van Markant kan je ook aan ledentarief deelnemen aan de activiteiten. Als lokale afdeling is het belangrijk dat je er bij de prijszetting van jullie activiteiten op let dat het ledenvoordeel voldoende groot is. Voor enkele richtlijnen hierover: zie bijlage.

Lidgeld Lid worden bij Markant of Best Pittig kost 45 euro. Een lidmaatschap loopt van 1 september tot 31 augustus. Het Artemis-lidmaatschap kost 125 euro waarbij men sowieso ook lid wordt van een Markant-of Best Pittig-netwerk naar keuze. !!!Belangrijk: indien een (nieuw) lid om een of andere reden haar lidgeld aan jullie lokale afdeling betaalt en niet rechtstreeks overschrijft naar Markant vzw, is het zaak om dit bedrag

Page 30: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 30

zo snel mogelijk door te storten naar Markant vzw. Het is immers pas nadat het nationaal secretariaat de betaling heeft ontvangen en geregistreerd dat de persoon in kwestie officieel Markant-lid is en van onze ledenverzekering – en alle andere ledenvoordelen – kan genieten.

Madyna In Madyna (www.madyna.be) vind je alles wat te maken heeft met de activiteiten en activiteitenreeksen (sessies) van jouw afdeling zoals: data, locatie, spreker, verslagen (evaluaties)… De minisite van elke afdeling wordt ‘gevoed’ door Madyna. Let er dus op dat de korte omschrijving die je bij de activiteit invoert in Madyna standaard op jullie minisite komt! Madyna geeft ook een overzicht van de lidmaatschappen Je kunt er: - ledenlijsten ophalen en exporteren naar Excel; - nieuwe leden toevoegen; - bestaande leden aanpassen; - betaling van het lidgeld opvolgen.

Markante Zaak Leden die een eigen zaak hebben, kunnen zich registreren als Markante Zaak. Meer info is terug te vinden op het vrijwilligersnet of www.markantvzw.be/markant/markante-zaken Zie p. 24

Reizen Organiseer je een meerdaagse reis, zorg er dan voor dat je in regel bent met de nieuwe reiswetgeving. Je vindt de laatste richtlijnen op het vrijwilligersnet of www.defederatie.org/over-decreten-subsidies-en-reglementen/zakelijk-en-financieel/reizen-binnen-de-regels

Schakel Het digitale blad voor vrijwilligers van Markant vzw met nuttige informatie, inspiratie en tips voor de vrijwilligerswerking. Zie p. 26

Ter Helme Op 22 juni 1974, meer dan twintig jaar nadat C.M.B.V. voor het eerst vakanties in eigen land organiseerde voor ‘kinderen uit de middenstand’ mocht de beweging zich de trotse bezitter noemen van het vakantiehuis Ter Helme in Oostduinkerke, een modern complex met tal van mogelijkheden. Ter Helme groeide sindsdien uit tot een onafhankelijk vakantiecentrum voor groepen en gezinnen, maar de band met Markant blijft. Voor een aantal Markant-activiteiten en -arrangementen vormt Ter Helme nog altijd de uitvalsbasis. Bovendien is Ter Helme uniek gelegen als startpunt voor dagtochten, fietstochten en gezellige uitstapjes. Markant-leden krijgen trouwens een korting van 10% op hun verblijf. www.terhelme.be

Trias Trias ngo is een internationale ontwikkelingsorganisatie die wereldwijd dromen van ondernemende vrouwen helpt waar te maken.

Page 31: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 31

Markant is samen met Boerenbond, KLJ, KVLV, Landelijke Gilden, Neos en Unizo partnerorganisatie van Trias. Elk van deze partnerorganisaties deelt haar knowhow en is solidair met Trias. Vanuit Markant leggen wij samen met Trias het accent op vrouwelijk ondernemerschap en willen we ons steentje bijdragen om vrouwen ter plekke te stimuleren en te ondersteunen om hun leven en zaak in eigen handen te nemen en zo te bouwen aan een betere toekomst voor zichzelf, hun gezin en hun gemeenschap. Elk jaar ontwikkelen Markant en Trias activiteiten om de werking van Trias onder de aandacht te brengen en waar mogelijk ook voor wat geld in het laatje te zorgen. (Music for life-actie, informatieve wandeltochten, een quiz, filmavonden, lezingen, …). Een heel belangrijke pijler in ons partnerschap met Trias is de 2-jaarlijkse uitreiking van de WOMED Award Zuid (tegenhanger van de WOMED Award voor Vlaamse onderneemster van het jaar – zie verder). Deze uitreiking gebeurt in de aanwezigheid van koningin Mathilde. Maar info: www.trias.ngo

Verzekeringen Op het vrijwilligersnet vind je een handige brochure ‘Goed verzekerd bij Markant, Best Pittig en Artemis’. De brochure legt haarfijn uit waarvoor je als lid of teamlid wel of niet verzekerd bent en hoe je aanspraak kan maken op een eventuele vergoeding.

Vrijwilligersnet Het vrijwilligersnet is een grote online-bibliotheek met veel interessante info en kant-en-klaar gebruiksmateriaal voor jou als teamlid van Markant, Best Pittig of Artemis. Dit afgeschermd deel van onze website www.markantvzw.be/vrijwilligersnet is enkel toegankelijk mits een paswoord (gebruikersnaam = bestuur, paswoord = bib).

Vrijwilligerswetgeving De vrijwilligerswet is er om jou als vrijwilliger te beschermen, dus het is best handig als je je rechten en plichten kent. Alle recente info vind je op: https://www.vlaanderenvrijwilligt.be/wetgeving/

WOMED Award Markant vzw, UNIZO en het Agentschap Innoveren en Ondernemen belonen jaarlijks straf, vrouwelijk ondernemerstalent. Enthousiaste onderneemsters die met passie hun eigen zaak runnen en hun verhaal en visie willen delen om anderen te inspireren komen in aanmerking om genomineerd te worden als winnares van de WOMED Award (onderneemster van het jaar - voor wie min. 5 jaar zelfstandig is in hoofdberoep) of De Belofte (voor wie min. 1 en max. 5 jaar zelfstandig is in hoofdberoep). 2-Jaarlijks organiseert Markant bijkomend samen met Trias de WOMED Award Zuid (zie eerder).

Page 32: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 32

Bijlagen

Huishoudelijk reglement lokale netwerken (versie mei 2018)

Art. 1 – Algemene bepalingen

1.1. Het lokaal netwerk biedt ontmoetingskansen en kansen tot persoonlijke ontplooiing via

een jaarprogramma. Bij de samenstelling hiervan wordt rekening gehouden met: - de missie van Markant vzw; - de lokale situatie; - de behoeften en verwachtingen van de leden; - het Markant-kernthema en - het decreet 'sociaal-cultureel volwassenenwerk’.

1.2. Het lokaal netwerk telt minstens 20 leden. Alle leden betalen de ledenbijdrage zoals die bepaald wordt door de nationale Algemene Vergadering. Worden administratief ook beschouwd als lokaal netwerk: stedelijke jongerennetwerken Best Pittig en nationale singleswerking(en). 1.3. De bestuursorganen van het lokaal netwerk zijn: - de ledenvergadering; - het team en - het kernteam (eventueel). 1.4. De algemene ledenvergadering bestaat uit alle leden die, door het betalen van de ledenbijdrage, aangesloten zijn bij het lokaal netwerk. 1.5. De algemene ledenvergadering keurt het programma van het lokaal netwerk goed op de startvergadering. Zij waakt erover dat dit programma gerealiseerd wordt. Zij bevestigt het team. 1.6. Alle Markant- of Best Pittig-activiteiten zijn toegankelijk voor de leden die hun jaarlijkse ledenbijdrage betalen ongeacht het lokaal netwerk waarin de ledenbijdrage werd betaald. Zij zijn tevens toegankelijk voor de leden Artemis. Er wordt voorrang gegeven aan de eigen leden van het lokaal Markant- of Best Pittig-netwerk indien het aantal aanwezigen om organisatorische redenen beperkt is. Als Markant- of Best Pittig-leden deelnemen aan een activiteit van een ander lokaal Markant- of Best Pittig-netwerk dan dat waarin het lidgeld betaald werd, betalen zij dezelfde deelnameprijs als de eigen leden van dat netwerk.

Art. 2. - Het team

2.1. Samenstelling Het lokaal netwerk wordt geleid door een team dat minstens de taken gelinkt aan onderstaande functies waarneemt : - voorzitter(s); - administratief verantwoordelijke (ledenadministratie, activiteitenadministratie,

documentaliste);

Page 33: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 33

- financieel verantwoordelijke. De functies van voorzitter, administratief en financieel verantwoordelijke kunnen niet worden gecumuleerd. Dit team kan zich laten bijstaan of kan worden aangevuld door vaste en/of tijdelijke medewerkers die de taken gelinkt aan onderstaande functies kunnen waarnemen : - verantwoordelijke sociale media; - verantwoordelijke ledenwerving; - markante zaken-coach; - verantwoordelijke regionaal aanbod Men zal er naar streven dat minstens 1 van de teamleden jonger is dan 46 jaar en dat minstens 1 van de teamleden van de uitgebreide groep tot deze doelgroep behoort. Alle leden van het lokale netwerk kunnen zich kandidaat stellen als teamlid. 2.2. Leiding van het lokale team Het lokaal netwerk wordt bij voorkeur geleid door 1 of meer voorzitter(s). 2.3. De opdrachten van het lokale team zijn: - (in samenspraak met de leden) een jaarprogramma opstellen en zorgen voor de

uitwerking ervan; - regelmatig persoonlijk contact hebben met de leden en leden werven; - verantwoordelijkheid opnemen voor het naleven van de administratieve verplichtingen

zoals voorzien in de werking van Markant vzw; - het financieel beheer van de lokale werking waarnemen; - de 'schakel' vormen tussen het lokale netwerk, de regio en het nationaal niveau en het

regionaal en nationaal aanbod in de lokale programmatie opnemen. - de voorzitter bevestigen.

2.4. Basisprincipes 2.4.1 Vertrouwelijkheid van de gegevens De teamleden die toegang hebben tot de CRM en bijgevolg tot de persoonsgegevens van de leden, verbinden zich ertoe die gegevens vertrouwelijk te behandelen. Zij engageren zich om die gegevens enkel te gebruiken in het kader van de werking van Markant vzw. Onder geen enkel beding mogen zij de persoonsgegevens openbaar maken, noch gebruiken voor persoonlijke doeleinden, noch doorgeven aan andere organisaties. Voor gedetailleerd info in dit verband wordt verwezen naar het ‘Charter voor vrijwilligers’ in het kader van de GDPR op www.markantvzw.be/vrijwilligersnet/teamwerk/GDPR 2.4.2 Continuïteit, vernieuwing, evaluatie De teamleden verbinden zich ertoe: - regelmatig aanwezig te zijn op de team- en ledenvergaderingen; - te zorgen voor een regelmatige vernieuwing en verjonging van het team; - alle leden de kans te geven zich kandidaat te stellen als teamlid of tijdelijke medewerker; - tot de organisatie van een verplichte evaluatie naar inhoud en kwaliteit om de 4 jaar. Op deze

evaluatie zijn drie vierden van het team aanwezig alsook minstens 1 persoon extern aan het lokaal team (regiomanager, regiovoorzitter of regiokernlid);

- verplichte verkiezingen te organiseren om de 8 jaar en/of bij de beëindiging van de termijn door de voorzitter.

Page 34: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 34

2.5. Leeftijdsgrens Er geldt geen leeftijdsgrens voor voorzitters en teamleden. Het is echter wenselijk dat er om de vier jaar een vernieuwing van teamleden is met de focus op verjonging. 2.6. Duur van de mandaten - De teamleden engageren zich voor een termijn van min. 2 jaar. Deze termijn kan verlengd worden. - De voorzitter en de adjuncte engageren zich voor een termijn van 2 jaar. Deze termijn is hernieuwbaar tot maximaal 8 jaar opeenvolgend (4 x 2 jaar). - De activiteitenverantwoordelijken en/of tijdelijke medewerkers nemen een engagement op voor de duur van hun project of activiteit. Art. 3 - Financiën 3.1. Open en deugdelijk bestuur in de lokale netwerken Elke afdeling beschikt over een rekeningnummer bij een erkende bankinstelling. Minstens 2 teamleden zijn volmachthouder en beschikken elk over een bankkaart. Het is wenselijk dat slechts 1 persoon, bij voorkeur de financieel verantwoordelijke, de financiële verrichtingen doet. De andere persoon, het teamlid-medevolmachthouder, moet ten allen tijde de rekening kunnen consulteren. Dit is niet alleen een teken van open en deugdelijk bestuur in het lokale netwerk maar garandeert ook de continuïteit indien de financieel verantwoordelijke door omstandigheden haar taken niet langer kan uitoefenen. 3.2. Administratieve verplichtingen Openheid in de financiën creëert een sfeer van vertrouwen en een gevoel van medeverantwoordelijkheid van alle teamleden. Het bijhouden van een kasverslag en een financiële evaluatie van de activiteiten maken deel uit van behoorlijk bestuur in de afdeling. Goed budgetteren is een vereiste voor een gezonde lokale werking. Alhoewel een lokale kern niet verplicht is een officiële boekhouding bij te houden, is een eenvoudig verslag van inkomsten en uitgaven wel een minimumvereiste.

3.3. Financiën van lokale netwerken die hun werking stopzetten Financiële middelen van de lokale netwerken die hun werking stopzetten, worden na betaling van alle onkosten overgedragen aan de regio waartoe dit lokale netwerk behoort. Alle promotiemateriaal van Markant vzw dat in het bezit is van het lokale netwerk dat haar werking stopt, wordt eveneens bezorgd aan de regio waartoe dit lokale netwerk behoort.

Page 35: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 35

GDPR:10 richtlijnen voor een goede toepassing

Richtlijn 1: Kom nooit in de verleiding om gegevens van leden, ex-leden, ‘prospecten’ (= potentiële leden) of andere vrijwilligers door te sturen/te geven aan derden of onderling. Met andere woorden: onder geen enkele vorm mogen lijsten met contactgegevens circuleren of persoonsgegevens worden gedeeld zonder voorafgaande toestemming! Als je bijvoorbeeld een deelnemerslijst voor een activiteit wenst uit te delen (zoals bij Artemis vaak het geval is), beperk je dan tot de hoogstnoodzakelijke gegevens in functie van netwerking: naam en voornaam van de persoon, naam van de zaak of het bedrijf, functie en eventueel e-mailadres. Markant vzw informeert leden bij de hernieuwing van het lidmaatschap over het feit dat hun gegevens voor deze doeleinden kunnen gedeeld worden. Vermeld op deze lijsten zeer duidelijk volgende tekst: “Deze contactgegevens worden gedeeld in functie van netwerking. Ze zijn strikt voor persoonlijk gebruik en mogen niet verder gedeeld worden met derden. Als gebruiker dien je je te houden aan de richtlijnen van de privacywetgeving.” Gelieve gelegenheidslijsten, die worden opgesteld met het oog op het organiseren van specifieke evenementen (bijvoorbeeld een regio-activiteit), ten eerste zo beperkt mogelijk te verspreiden en ten tweede, na afloop van het evenement, op een blijvende wijze te vernietigen.

Richtlijn 2: Zorg ervoor dat e-mailadressen van anderen niet zichtbaar zijn voor de personen naar wie je een e-mail stuurt. Met andere woorden: gebruik bij het versturen van een e-mail naar een groep mensen (bijvoorbeeld leden en/of niet-leden) altijd ‘blind carbon copy’ (BCC). Als je gebruik maakt van een mailingprogramma (bijvoorbeeld Mailchimp), dan is dat meestal automatisch al zo voorzien. Wil je als team onderling met mekaar communiceren via e-mail, dan is het natuurlijk geen probleem dat de e-mailadressen van de andere teamleden zichtbaar zijn. Er wordt dan

Page 36: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 36

redelijkerwijs verondersteld dat jullie mekaars e-mailadressen onderling mogen kennen in het kader van een goede werking.

Richtlijn 3: Het afsluiten en betalen van een lidmaatschap geldt als toelating van onze leden om met hen te communiceren (= uitvoering van een overeenkomst). Let echter goed op dat alle communicatie die je aan leden stuurt rechtstreeks verband houdt met de werking van je afdeling, regio of bovenlokale werking. Een lidmaatschap van Markant vzw wordt aangegaan met het oog op informatie-uitwisseling en netwerking met de andere leden. Zonder gegevensverwerking is dit niet mogelijk. Bij de hernieuwing van het lidmaatschap in augustus 2018 zullen we onze leden er uitdrukkelijk aan herinneren dat de uitvoering van hun lidmaatschap het voor hen noodzakelijk maakt dat wij hun persoonsgegevens* verwerken met het oog op het aanbieden en organiseren van de diensten, activiteiten of producten van Markant vzw. Dit zodat leden via digitale en niet-digitale communicatiemiddelen informatie kunnen ontvangen om deel te kunnen nemen aan activiteiten, gebruik kunnen maken van bepaalde diensten en in contact kunnen komen met de andere leden van onze verenging. (*) Voorbeelden van persoonsgegevens zijn voornaam, familienaam, e-mail, adres, lidnummer, beroep, geboortedatum en telefoonnummer. Uit de hernieuwing van het lidmaatschap, door betaling van het lidgeld, volgt de grond tot verwerking van persoonsgegevens. Dit heet “uitvoering van een overeenkomst” en houdt concreet in dat je met leden mag communiceren in de mate dat de communicaties kaderen in de door het lidmaatschap beoogde objectieven zoals eerder omschreven. Naar volledig nieuwe leden toe zal deze communicatie duidelijk opgenomen worden in het registratieproces (online registratie en lidkaartbrief). Bij het versturen van een communicatie (brief, e-mail, …) dient er dus telkens een ‘ethische’ overweging te worden gemaakt: past deze communicatie wel binnen het verwachtingspatroon dat de leden redelijkerwijs mogen hebben als gevolg van het feit dat zij lid zijn van onze vereniging? Enkele goede voorbeelden:

- communicatie met betrekking tot het jaarprogramma of individuele activiteiten

- communicatie met betrekking tot opvolging van betalingen van activiteiten of lidgeld

- nieuwsbrieven

- een eigen ledenblad van de afdeling of regio

- communicatie over het goede doel dat je lokaal/regionaal/nationaal met de

vereniging zelf ondersteunt (maakt deel uit van onze maatschappelijke functie).

- …

Wat kan bijvoorbeeld niet: - zomaar (**) het boek dat een familielid geschreven heeft collectief gaan promoten

- laten weten dat je op een lijst staat voor de gemeenteraadsverkiezingen en je leden

oproepen om voor jou te stemmen

- zomaar (**) een mailing of brief uitsturen over je eigen zaak of bedrijf

- …

Belangrijk: als je twijfelt of een bepaalde communicatie gerechtvaardigd is in het kader van het lidmaatschap, aarzel dan niet om contact op te nemen met je regiomanager of – in het geval van Artemis – je netwerkverantwoordelijke.

Page 37: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 37

(**) Tenzij de toestemming daarvoor uitdrukkelijk en op aantoonbare manier gegeven werd door alle personen die op die lijst staan.

Richtlijn 4: Prospecten (niet-leden met interesse) die voor 25 mei 2018 werden bijgehouden, mogen aangeschreven worden op basis van de rechtsgrond ‘gerechtvaardigd belang in kader van direct marketing doeleinden’. Nieuwe prospecten dienen een actieve toestemming te geven. Respecteer zowel naar prospecten als ex-leden de bepalingen van de privacywet. Prospecten Een prospect die in het verleden (voor 25 mei 2018) een duidelijke interesse had in de lokale

werking van jouw netwerk, mag aangeschreven worden. Het ‘gerechtvaardigd belang’ zit in

het feit dat contact opnemen per e-mail met deze geïnteresseerde prospect in het belang is

van de relatie met de prospect. Zo mag je deze prospecten op de hoogte houden van jouw

lokale activiteiten mits je hierbij de privacywet respecteert zoals omschreven in al de andere

richtlijnen van dit charter.

Je mag echter niet meer communiceren met nieuwe prospecten (na 25 mei 2018) zonder

actieve toestemming. Prospecten opnemen in de database met de mogelijkheid om zich uit

te schrijven, volstaat niet meer. Het moet omgekeerd: de prospect moet de toestemming

geven om opgenomen te worden in de database.

Om dit toestemmingsproces correct te laten verlopen werken we met een dubbele opt-in. Een

dubbele opt-in heeft te maken met het inschrijfproces voor je e-mailmarketing. Nadat iemand

zich heeft geregistreerd om bepaalde communicatie te ontvangen, volgt nóg een stap waarbij

deze persoon via een bevestigingsmail de registratie nogmaals moet bevestigen door op een

link te klikken. Automatisch zullen deze prospecten na 3 jaar verwijderd worden, tenzij ze eerst

bevestigen dat ze verdere communicatie wensen te ontvangen.

Ex-leden

Deze beschouwen we nog als een aparte doelgroep:

o Ex-leden die langer dan 3 jaar geen lid meer zijn, worden uit de nationale

databases verwijderd. Wij vragen om dit ook lokaal en regionaal te doen indien

je hier nog aparte databases van bewaart en gebruikt.

o Ex-leden die minder dan 3 jaar geen lid meer zijn, mogen nog aangeschreven

worden. Dit zal ook in de lidmaatschapsvoorwaarden vermeld staan. Uiteraard

moeten ze binnen deze 3-jarige termijn altijd de mogelijkheid hebben om zich

uit te schrijven.

Richtlijn 5: Voorzie bij elke communicatie de mogelijkheid tot ‘uitschrijven’. De wetgeving voorziet dat iedereen:

1. zich kan uitschrijven uit communicatie (die van ons en die van jullie)

2. kan vragen om eigen gegevens in te zien, aan te passen of volledig te laten

verwijderen.

Voor het uitschrijven uit communicatie (‘opt-out’) is het belangrijk dat elke mail die wij of jullie versturen de mogelijkheid voorziet om zich uit te schrijven van de communicatie. Lokaal kan je dit doen door onderaan elke mail te werken met volgende zin: Wens je je uit te

Page 38: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 38

schrijven en geen communicatie meer te ontvangen van Markant/Best Pittig/Artemis XXXX (naam van je netwerk)? Stuur dan een e-mail naar XXXXX (e-mail van je netwerk). Indien je met een mailingprogramma (bijv. Mailchimp) werkt, kan je de uitschrijflink van dit programma gebruiken. In een brief of papieren nieuwsbrief kun je onderaan eveneens deze url opnemen. Ook is het aangeraden om in elke e-mail een link te voorzien naar de beknopte privacyverklaring. Hiervoor kan je volgende link kopiëren naar jouw e-mailings: https://markantvzw.be/privacy. Op deze link zal een verwijzing staan naar de veel uitgebreidere disclaimer. Voor het volledig verwijderd worden uit de database moet de persoon in kwestie contact opnemen via [email protected] .

Richtlijn 6: Om aan de GDPR te voldoen, wordt Madyna tegen het eind van 2018 aangepast. Dit is intussen gebeurd. Voortaan krijgen jullie enkel nog de essentiële gegevens te zien die belangrijk zijn in het kader van de werking. Concrete info volgt later. Elke vrijwilliger die met Madyna werkt, ontvangt een apart paswoord ontvangen, dat niet doorgegeven mag worden aan anderen.

Richtlijn 7: Bescherm je eigen persoonsgegevens. Ook jij hebt recht op privacy! Maak nu al een afdelings-e-mailadres aan dat op jullie mini-website gepubliceerd kan worden voor potentiële leden die geïnteresseerd zijn en contact willen opnemen. Laat dit afdelingsadres eventueel doorlinken naar een persoonlijk e-mailadres, kwestie van er zeker van te zijn dat de mailbox voldoende snel opgevolgd wordt. Op die manier vermijd je dat je persoonlijk e-mailadres zichtbaar is en op het internet circuleert. Indien je niet weet hoe je dit moet doorlinken, neem dan contact op met je regiomanager voor hulp. Indien je mails laat doorsturen naar een persoonlijk e-mailadres, zorg ervoor dat dit op zijn minst met een wachtwoord is beveiligd en dat niemand anders er toegang tot heeft. In de dagelijkse werking met je leden kun je natuurlijk wél een persoonlijk e-mailadres gebruiken.

Richtlijn 8: Wees heel voorzichtig met foto’s en filmpjes die je publiceert. Deze materie gaat verder dan alleen maar GDPR, en heeft in eerste instantie te maken met het ‘persoonlijkheidsrecht op afbeelding’ (of ‘portretrecht’). Het mag in elk geval duidelijk zijn dat de wetgeving strenger is voor gerichte beelden dan voor niet-gerichte beelden. Gerichte beelden zijn beelden waarbij de persoon of personen in kwestie gericht in beeld zijn genomen en duidelijk herkenbaar zijn (close-up, beeld is gefocust op die bepaalde persoon, …). Hiervoor is toestemming nodig. Niet-gerichte beelden zijn beelden die niet de intentie hebben bepaalde personen duidelijk in beeld te brengen en zijn eerder sfeerbeelden. Hiervoor is in principe geen actieve toestemming van elk individu nodig. Wat raden we aan?

- Leg aan het onthaal van een activiteit volgende kennisgeving: “Tijdens deze activiteit

worden er foto’s genomen van de aanwezigen. Indien je niet wenst dat foto’s waarop

jij staat afgebeeld publiekelijk verspreid worden, gelieve dit dan uitdrukkelijk te melden

aan de fotograaf en de organisator van deze activiteit.“ Dit zinnetje kan je liefst ook al

opnemen in de mails die je verstuurt naar aanleiding van de activiteit (bijvoorbeeld bij

de uitnodiging).

- Beperk je bij het publiceren van foto’s op sociale media of in een Flickr-album tot

foto’s met groepsafbeeldingen en sfeerbeelden (idem dito voor filmpjes), tenzij je

Page 39: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 39

zeker weet (via toestemming) dat een in beeld genomen individu geen probleem

heeft met het publiekelijk verspreiden van haar afbeelding. In de besloten kring van

leden kan je wel uitgebreidere fotoalbums delen (via bijlage in een e-mailing

bijvoorbeeld).

- Als je foto’s wil gebruiken voor ‘commerciële of promotionele’ doeleinden

(bijvoorbeeld een brochure of een flyer om je aanbod in bekend te maken, een

duidelijk beeld op je mini-website, vraag dan altijd de toestemming (je zou zelf ook

niet graag zonder het vooraf te weten plots een promobeeld zijn).

Richtlijn 9: Bevestig het ‘register’ voor jouw afdeling, bovenlokale werking, regiokern. Het gaat om een soort van inventaris die een opsomming bevat van de gegevens die jullie van de leden bijhouden én de vermelding van wat jullie er mee doen. Jouw regiomanager of netwerkverantwoordelijke neemt contact met jullie op en zal jullie hierbij begeleiden aan de hand van een modeldocument. In bijlage van deze brief zie je alvast een voorbeeld van dergelijk register.

Richtlijn 10: Meld een ‘datalek’. Wanneer er sprake is van een data-inbreuk, dit is elk incident waarbij er persoonsgegevens worden gelekt (zoals diefstal van een laptop of verlies van een usb-stick of een smartphone of een poging tot hacking), moet deze binnen de 48 uur na kennisname van de inbreuk gemeld worden aan Markant vzw. Wij zullen dan de nodige stappen ondernemen naar de Privacy Commissie toe. Een melding kan per e-mail aan [email protected]. Vergeet hierbij zeker niet je contactgegevens te vermelden. Elke melding van een inbreuk moet een aantal gegevens bevatten: waaruit de inbreuk bestond, hoe deze is ontdekt (en wanneer), welke maatregelen er zijn genomen om het probleem op te lossen en welke maatregelen zijn genomen om deze in de toekomst te vermijden. Wat kan je bijvoorbeeld doen om een datalek te voorkomen?

- virus scan

- beveiligde USB-sticks

- unieke inlogcode en wachtwoord

- versleutelde e-mail

- geen onbeveiligde externe harde schijven

- laptop of smartphone niet onbemand laten

- laptop of smartphone niet in de auto achterlaten

- oude documenten vernietigen

- ruim je e-mail Inbox regelmatig

Page 40: Wegwijs in Markant vzw · Een blik achter de schermen voor (nieuwe) voorzitters en teamleden september 2019 Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69 info@markantvzw.be

WEGWIJS IN MARKANT VZW – SEPTEMBER 2019 40

Deelname activiteiten

Prijszetting Regelmatig willen niet-leden of ex-leden toch deelnemen aan de activiteiten in de (lokale)

netwerken. De organisatoren van de activiteit bepalen zelf het bedrag van deelname.

Niettemin moet leden voelen dat hun lidmaatschap ook financieel interessant is. Daarom

betalen niet-leden een gevoelig hogere deelnemersprijs. Dit is de richtlijn:

• Niet-leden betalen minstens 5 euro per activiteit; zij nemen nooit gratis deel.

o Vb. wandeling. Leden betalen 1.50 euro; niet-leden betalen 5 euro.

o Vb. startvergadering = gratis voor leden; niet-leden betalen 5 euro.

• Indien de ledenprijs lager is dan 10 euro, wordt de prijs voor niet-leden verdubbeld.

o Vb. ledenprijs is 5 euro; niet-leden betalen 10 euro

o Vb. ledenprijs is 7.50 euro; niet-leden betalen 15 euro

• Indien de ledenprijs hoger is dan 10 euro, betalen niet-leden de helft meer.

o Vb. ledenprijs is 12 euro; niet-leden betalen 18 euro

o Vb. ledenprijs is 25 euro; niet-leden betalen 37 (of 38) euro

o Vb. ledenprijs is 72 euro; niet-leden betalen 108 euro

• Voor meerdaagse reizen betalen niet-leden minstens de prijs van het lidgeld meer.

Deelname van leden van lokaal netwerk x aan activiteiten van lokaal netwerk y

• Wie het Markant-lidgeld betaalt, mag deelnemen aan alle activiteiten van alle

Markant-netwerken. Uiteraard betaal je als Markant-lid de ledenprijs, ook wanneer je

deelneemt aan een activiteit buiten jouw eigen lokaal netwerk. Voor een aantal

activiteiten waarop slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar zijn, mogen

netwerken wel de eerste kans geven aan hun eigen leden.

• De zogenaamd ‘administratieve’ kost (soms ook voorgesteld als het verschuldigde

bedrag voor ‘bijleden’) die sommige netwerken aan geïnteresseerde leden van

naburige afdelingen vroegen om geïnformeerd te worden over de activiteiten van hun

netwerk, mag eigenlijk niet.

Hendrik I-lei 296 1800 Vilvoorde

t. 02 286 93 30 f. 02 286 96 69

[email protected] www.markantvzw.be