StakkertelevisieYoup van ’t Hek - 25 november 2016 NRC Handelsblad

Jacobse en Van Es. Dat was het eerste waar ik aan dacht toen ik las over de gebroeders Dral van CDC Tandzorg in het Brabantse Best waar de zieke mond van een mevrouw compleet was leeg getrokken. Onder narcose. Volgens haar was het niet de afspraak. Ze deed mee aan zo’n treurig hulptelevisieprogramma van RTL. Ze loopt nu met een tweedehands Pools klikgebit dat ze drie keer per dag vast moet lijmen. De broertjes Dral zijn ordinaire tandtechneuten terwijl de mevrouw dacht dat ze tandartsen waren. Zegt natuurlijk ook iets over haar. Witte jassen imponeren. Ze heet trouwens Gans. Maar dat is toeval. Wie de narcose in de kliniek regelt? Een anesthesist? Of krijg je gewoon een klap voor je harses?

Ik las dit afgelopen week in deze krant in de zeer informatieve driedelige serie over dit soort stakkertelevisie bij RTL. Alles wat ik al jaren dacht als ik de ranke, meevoelende en o zo sympathieke Wendy van Dijk met een moddervette dragonder door het beeld zag zeulen, werd dubbel en dwars bevestigd. Las ook nog iets over de empathische Irene Moors die een zwaar gestoorde angsthaas een hoge ladder op stuurde. Is veel hoor als je bang bent: én Moors én een ladder!

Ik ben geen kijker van dit soort riooltelevisie, maar als ik er al zappend langskom denk ik: waarom doen jullie dit? Het antwoord is natuurlijk: voor het geld. Maar ik bedoel: waarom wil je op deze ronduit misdadige manier je centen verdienen? Je misbruikt die wanhopige stakkers die geen geld hebben voor hun neuscorrectie of het genezen van hun psychische aandoening. Die mensen moeten in een ziekenhuis in een anonieme behandelkamer geholpen worden door een aardige dokter en niet door een gladjakker terwijl een miljoen randdebiele kijkers mee loeren. En kom

niet aan met het verhaal dat die mensen dit zelf willen. Het gaat niet om die mensen. Die mensen zijn arm en wanhopig. Jullie moeten dit niet willen. Het echtpaar Galjaard-Van Dijk moet deze ranzige smurrie niet willen maken. Erland Galjaard is de baas van RTL, die deze troep al jaren laat produceren door het kwaliteitsbedrijf Blue Circle, een producent die de patiënten een wurgcontract laat tekenen. Daarin beloven ze te zwijgen over wat hun overkomt. Anders betalen ze een fikse boete. En ze mogen, als ze eenmaal met de behandeling begonnen zijn, niet stoppen. Dan moeten ze namelijk ook dokken. En niet een beetje! Het getekende wurgcontract mogen ze overigens niet mee naar huis nemen. Dat gaat in de kluis van Blue Circle.

Opeens kreeg ik een idee: als we nou eens met een stel redelijk rijke mensen garant gaan staan voor de door Blue Circle of die enge Galjaard te claimen schade als de slachtoffers vrijuit praten. Dus dat ze alles kunnen zeggen. Over hun misbruik in de afvalkliniek, over hun ervaringen met de maffiose tandentrekker, over de ondersteunende psychotherapeuten die ze bijna niet gezien hebben en over al die andere engerds met wie ze te maken hebben gehad. Ze mogen praten en ze hoeven geen seconde bang te zijn. Wij, de rijke stinkerds, betalen als die Galjaard of dat Blue Circle iets durven te claimen. Ik heb trouwens al contact gelegd met een paar topadvocaten en die vinden het leuk om deze zaak gratis te doen.

Natuurlijk zal Galjaard met een paar stumperds op de proppen komen die heel tevreden zijn met hun metamorfose. Ik hoor ze graag. Maar ik wil de mensen die gewoon besodemieterd en misbruikt zijn, vrijuit laten praten. Op de televisie! In de krant! Op de radio. Namen en rugnummers mogen genoemd.

Vroeg me ook af of het niet iets is voor het leuke VARA-programma Rambam. Die mogen graag oplichters ontmaskeren. Ik wil wel samen met zo’n gladde Peter van der Vorst-achtige RTL-presentator undercover naar

een anusbleekkliniek om daar wat afspraken te maken. En vlak voor de behandeling trek ik me dan terug omdat ik last heb van een spontane anusbleekfobie. En dan ruzie met de dienstdoende Schoemacher of zo’n andere charlatan.

Ik denk ook dat ik mijn collega-kakker Beau van Erven Dorens eens ga bellen. Die was in zijn brutale jaren nog weleens in voor dit soort vrolijke Pietje Bell-projecten. Even het kapitaal op stang jagen. Of krijgt hij dan gezeik met zijn baas? Wie dat is? Galjaard.

Gaan Chinezen binnenkort afhalen bij 'de Hollander'?Column Sylvia Witteman

Met belangstelling las ik in deze krant een stuk over 'de onstuimige groei van de Chinese patatmarkt'. Joop van Drunen, een oude aardappelrot van Aviko, zit in China om de Chinezen lekker te maken voor diepvriesfrites.

Door: Sylvia Witteman 23 november 2016, 19:30

Elke avond om 20.30 het laatste nieuws en alvast zes artikelen uit de krant van morgen in uw mailbox? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.

Dat doet hij samen met een Chinese 'aardappelkoning' die, zoals men kon verwachten, Wang heet. Het lukt: de Chinezen, die van oudsher neerkeken op die 'armoedige' aardappels, vallen als een blok voor onze fameuze frituursnack.

In China bereikte mijn verwondering toch weer nieuwe hoogtepunten

Ik dacht terug aan mijn bezoek aan China, zo'n twintig jaar geleden. Ik moest toch in de buurt zijn, namelijk in Wladiwostok, om een reportage te maken over de laatste Siberische tijgers (die gelukkig onvindbaar bleken, want ik vond het toch een beetje eng), en daar lagen

Peking en Shanghai in feite om de hoek.

Ik reisde in die tijd veel, en na landen als Mongolië, Kirgizië en Turkmenistan was ik wel het een en ander gewend, maar in China bereikte mijn verwondering toch weer nieuwe hoogtepunten. Van de Chinezen trof me hun tomeloze bedrijvigheid, de paradoxale gewoonte om overal in slaap te kunnen vallen (achter op de fiets met een mand levende kippen op schoot, op een overvolle markt onder een kraampje) en het feit dat baby's in plaats van een luier een hansopje met een opening in het zitvlak droegen.

Als westerling werd ik geregeld nagestaard, uitgelachen en betast. Ik kan me herinneren hoe ik een openbaar damestoilet in een klein dorp binnenliep; daar zat een half dozijn vrouwen naast elkaar op een plank boven een latrine te roken en door elkaar heen te praten. Toen ik aarzelend plaatsnam en probeerde te wateren, schoven ze joelend naar me toe, knepen me in de armen en trokken aan mijn haar, tot ik, de broek nog op de knieën, een goed heenkomen zocht.

Maar het meest onder de indruk was ik toch van het eten. Chinezen bleken alles te eten dat niet abstract is, en bijna alles was even lekker. Alleen aardappels kwam ik er inderdaad niet tegen. Ik miste ze geen moment, en de Chinezen zelf blijkbaar ook niet. Maar daar maakt die Nederlandse aardappelboer nu een eind aan, met zijn lamme diepvriesfrites.

Binnenkort zitten Chinezen aan de 'frikandel Jos Brink' (met pindasaus) of het 'patatje Patricia Paay' (alles erop behalve curry)

Als de weg eenmaal gebaand is voor patat, is er natuurlijk geen houden meer aan. Binnenkort zitten de Chinezen massaal aan de 'frikandel Jos Brink' (met pindasaus), de 'waterfiets' (twee frikandellen aan weerszijden van een berg friet), de 'berenlul ongesteld', de 'kapsalon' en het 'patatje Patricia Paay' (alles erop behalve curry).

Zo wordt de wereld steeds kleiner. Uiteindelijk hoeven we, in ieder geval voor het eten, niet meer naar China.

Nou ja, dat is ook eigenlijk wel lekker rustig.

s.witteman@volkskrant.nl

Hartman leest: Youp van 't Hek, Ton Theunis en Dirk ZeelenbergDoorlezen of afhaken?Deze weken leest Maxim Hartman op verzoek van de boekenredactie de eerste tien pagina's van drie net verschenen boeken en geeft op basis daarvan advies.

Door: Maxim Hartman 22 oktober 2016, 02:00

Youp: Hart

De NRC-columns van Youp zijn lekker kort en raak en vermakelijk geschreven. Het openingsverhaal in deze 62ste verzamelbundel gaat echter over zijn hartfalen en duurt maar liefst 21 pagina's lang. Het is een typisch Hollandse klaagzang over dokters en ziekenhuizen die ondanks al hun kennis, moderne technieken en krankzinnig dure apparatuur, de oorzaak van Youps vage klachten maar niet kunnen verklaren. Uiteindelijk bleken er zes bypasses nodig om de beste man in leven te houden. Mensen zoals Youp die over de rug van de humor veel geld weten te verdienen, moeten één ding plechtig beloven. Word nooit serieus of nog erger: sentimenteel.

Denk aan de kerstchansons van volkskomiek André van Duin, die ook geschikter zijn

als braakmiddel dan als muziek. Van Kooten en De Bie zeiden, nadat ze op tv gestopt waren, dat ze wel een beetje klaar waren met humor en dat ze nu diepere, waardevolle dingen in het leven zochten. Fukjoe! Wees en blijf verdomme gewoon dankbaar met het vermogen om mensen te kunnen laten lachen. Hopelijk lukt het in de overige, hopelijk wel grappige, columns om de licht bittere smaak van al dat persoonlijke emo-gelul eens goed weg te spoelen.

Ton Theunis: Tweestrijd

Ik lees nog liever 200 humor-arme pagina's over het hartfalen van een kakker dan mystieke verhalen over magische wezens

De cover is donker met mistige groene slierten. Ik zie een zwarte kraai en een wezen met rare oren. Oh shit. Toch geen fantasy mag ik hopen? Ik lees nog liever 200 humor-arme pagina's over het hartfalen van een kakker dan mystieke verhalen over magische wezens. Een beetje fantaseren of dagdromen is prima maar mogen liefhebbers van fantasy alsjeblieft een eigen provincie? In de begeleidende brief van de uitgever staat overigens dat Theunis vanaf 2019 directeur wordt van het nog te bouwen Almere WitchWorld, een nieuw heksenpretpark waar de karakters uit dit boek centraal komen te staan. Ton heeft zijn zaakjes blijkbaar prima voor elkaar als oud ambtenaar van het ministerie van Justitie. Maar goed. Even diep ademhalen. Daar gaan we!

O, het verhaal begint gewoon over een opstandig meisje dat naar het klooster moet van haar rijke ouders om daar te leren lezen en schrijven. Paps en mams zijn daar zelf te lui voor neem ik aan? Zie je vaker bij rijke mensen. Verwende teringlijers. De schrijfstijl van Ton is bewust knus en oubollig. In iedere zin staan minstens drie overbodige bijvoeglijke naamwoorden. Alsof een theevrouwtje met opvliegers het heeft geschreven.

Dirk Zeelenberg: Niet bepaald een succesverhaal

De eerste tien pagina's zijn geen straf om te lezen

Bij het grote publiek is Dirk vooral bekend door de tv-serie Divorce. Daarnaast schnabbelt Zeelenberg flink bij als trouwambtenaar. Aan zijn gezwollen kop op de cover te zien houdt Dirkie ook wel van een wijntje. Het boek opent met een inleiding. Natuurlijk. Stel je toch eens voor dat je zomaar begint. Calvijn heerst nog steeds, zeker in de uitgeverswereld. Calvijn is hoofdverantwoordelijk voor de diepgewortelde Nederlandse leer: doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg. Dirk zelf trekt zich daar gelukkig weinig van aan. Hij deelt zijn worstelingen, obstakels en missers. Facebook is volgens hem bedoeld voor de piekmomenten, een boek blijkbaar voor de mindere momenten. Het papier ruikt naar overjarige houtlijm van de Action. Dirk schrijft vlot en met zelfspot maar je kunt wel de nodige vraagtekens zetten bij het feit dat hij zo genadeloos over zijn familieleden uit de school klapt. Zijn twee oudere zussen lijken vooral doofstom. Dirks moeder had geen moedergevoelens en zijn vader sloeg hem geregeld in elkaar. Zulke misbaksels van ouders hakken er natuurlijk wel in. Dan zit

er als onschuldig kind weinig anders op dan in de overlevingsmodus te gaan. De eerste tien pagina's zijn geen straf om te lezen.

NepColumn De herfstige stad ziet er in Georgina Verbaans ogen nep uit.

Georgina Verbaan 11 november 2016

Vanuit de lucht zullen de grachten eruit zien als de yellow brick road. Een lange gele slinger die vol belofte door de stad kronkelt. Op straatniveau, echter, zie je dat het een afbrokkelende zaak is vol gaten. Rijen bomen, een enkeling reeds kaal, met geel geworden bladeren die nog even meedansen in de wind tot ze te moe zijn om zich vast te houden en zich, soms en masse, laten vallen, een regen van gele confetti veroorzakend die feestelijk aandoet, tot ze de grond raken en worden overreden door een busje van hondenuitlaatservice Jerry. Dat is kunstig gedaan, dergelijke details, maar ik trap er niet in.

Vandaag is het weer zover. Alles lijkt nep. De grijze lucht: nep. De lantarenpalen: nep. De huizen met hun krullende ornamenten, de ramen met daarachter groene gestaltes die heel koelbloedig kamerplanten spelen: nep. Er lopen mensen op straat, ze fietsen, maar zijn ze er echt? Ik denk het niet. De auto’s maken geluid, en ook de gammele fietsen waarop figuren zitten die zeer sterk aan mensen doen denken, denderen heel waarheidsgetrouw over perfect geplaatste, uitstekende klinkers en snijden door nog niet weggezakte plassen water. Maar ik geloof er helemaal niets van. Wat dit toneelstuk verraadt, is de oorverdovende stilte die op de achtergrond klinkt.

Er lopen mensen op straat, ze fietsen, maar zijn ze er echt?

Je moet ervaringsdeskundige zijn om dat geluid te horen. Om te horen dat er een uitdijende leegte gemaskeerd wordt door geluiden van alledag. Vandaag hebben ze de verhoudingen goed getroffen. Soms gaat daar iets mis en lijkt alles veel kleiner dan in het echt, of groter. Maar op deze donderdag wordt er een kunstig staaltje vernuft gedemonstreerd. De kou die zich in mijn botten nestelt is het piece de resistance, hier is een meester aan het werk.

Ik besluit een groep duiven te observeren. Dat doe ik vaker, dus als ik ergens onregelmatigheden zou kunnen ontdekken dan is het in een dergelijk detail. Zo’n troepje duiven is natuurlijk een sluitpost. ‘Er mist iets, oh ja, misschien is er nog ruimte voor een kloddertje duiven rond een vuilnisbak.’ Mijn benen brengen mij naar de vuilnisbak, toch heb ik sterk het gevoel dat mijn hoofd op dezelfde plek blijft. De duiven ogen als natuurlijke vogels. Er zitten zelfs geheel in lijn met de realiteit een paar types tussen met stompjes als poten, een half kale duif, en een duif die eruit ziet alsof hij mentale problemen heeft. Netjes. Dit is geen kloddertje geweest. Hier heeft iemand plezier aan beleefd.

Ik heb me natuurlijk wel vaker afgevraagd waarom dit alles is. Maar ik heb er geen antwoord op gevonden. Ik vind het ook niet zo erg meer. Morgen is het vast een echte vrijdag.