Deze preek is van de hand van ds. Geert Bruinsma (Frieschepalen)

Voor de handdruk: Opwekking 275 (Voor de organist, graag voor de dienst een paar keer laten horen… of een voorspel waarbij de melodie wordt ingeprent. En dan het couplet twee maal laten zingen)

Wij zijn hier gekomen met lofzang in het hart.Alles wat U toekomt hebben wij gebracht.Hier is onze liefde die naar U verlangtAlles binnen in ons roept: "Abba Vader".Help ons U te geven vreugde en genoegendat U steeds mag horen:"Ik hou van U".

Na votum en zegengroet zingen we als amen lied Psalm 81:1,2 en 8.

Votum Onze hulp is… etc.zegengroetGenade voor u en vrede van hem die is, die was en die komt, en van de zeven geesten voor zijn troon, 5 en van Jezus Christus, de betrouwbare getuige, de eerstgeborene van de doden, de heerser over de vorsten van de aarde. Gezongen Amen

Psalm 811 Jubelt voor de Heer,

juicht in uw gezangen.Jakobs God zij eer.Hij heeft alle macht,Hij is onze kracht,Hij moet lof ontvangen.

2 Zingt bij harp en luit,slaat de tamboerijnen.Bij bazuingeluidbreekt de feestdag aan.Laat bij volle maanheel het volk verschijnen.

8 Open maar uw mond,bid tot Mij vrijmoedig,pleit op mijn verbond:al wat u ontbreekt,schenk Ik, als u 't smeekt,mild en overvloedig.

Gebed

Lezen Matth. 6: 1-18Lezen Zondag 46 HC

Lied 48: 1, 9 en 101 O onze Vader, trouwe Heer,

zie uit uw hemel op ons neer;breng ons als broeders bij elkaar,maak onze arme woorden waar,laat wat wij spreken met de mondopwellen uit des harten grond.

9 U is en worde toegebrachthet rijk, de heerlijkheid, de kracht,U onze Vader op de troondie tot ons zendt uw lieve Zoon,die ons door uwe Geest geleidt,U zij de lof in eeuwigheid.

10 Amen dat is: zo zal het zijn.Al is 't geloof maar zwak en klein,Gods goede trouw is groot en sterken Christus pleit voor heel zijn kerk.Waar in zijn naam gebeden is,is Amen zeker en gewis.

Tekst voor de verkondiging:

Matth. 6: 9a - Bid daarom als volgt: Onze Vader in de hemel..

De Here Jezus Christus leert ons met Hem mee te bidden

1. De reden daarvoor2. De manier waarop3. De richting waar naartoe

Na de preek op zingen we Lied 255

1. Er is een reden voor het gebedsonderwijs van Jezus…..

Als we de context lezen van de eerste keer dat de Here Jezus in zijn gebedsonderwijs het onze vader leert, dan zien we iets opvallends, er is een reden voor dit gebed. ‘Bid daarom als volgt’, zegt de Here Jezus.

Huichelarij, schijnheiligheid, eigenwijsheid, afgodendienst en bijgeloof, allemaal redenen waarom de Here Jezus zijn volgelingen het Onze Vader leert bidden.

Het gebedsonderwijs van de Here Jezus vinden we in de Bergrede.In die Bergrede staat het Koninkrijk van God centraal.Wil je deel uitmaken van het Koninkrijk van God, zegt de Here Jezus, dan moet je op de volgende manier bidden: En dat is totaal anders dan wat je om je heen ziet gebeuren.

Hij wil ons beschermen tegen onze eigen vroomheid, tegen onze neiging om te laten zien hoe goed we eigenlijk zijn, in onze eigen ogen dan.

‘Kijk mij toch eens bidden en kijk mij eens geld geven aan de armen. De Here heeft het toch maar met mij getroffen’.

Ja, de Here Jezus wil ons beschermen tegen bijgeloof; hij wil onze eigengereidheid tegen gaan. Eigenwijs en eigenzinnig als we kunnen zijn. Dat zien we als de Here Jezus de heiden als voorbeeld neemt, die prevelen maar door, in mantra’s en toverspreuken, in een gelikte stortvloed van woorden, woorden, en nog eens woorden. Doe hen niet na, maar bidden jullie op een andere manier.‘Wordt aan hen niet gelijk’, staat er letterlijk.

‘Doen jullie mij na’, zegt de Here Jezus.Jullie mogen aan mij gelijk worden!Hoewel mogen is te zwak uitgedrukt.De Here Jezus zegt het met nadruk, als een opdracht: ‘bid daarom als volgt…’

De catechismus vat dat op als een gebod in vraag en antwoord 120: Waarom heeft Christus ons geboden God aan te spreken als: onze Vader?

Jezus leert zijn volgelingen om Hem na te spreken in het gebed. Met Hem mee te bidden. Dat betekent niet dat we niets anders meer zouden mogen bidden dan het Onze Vader.De Here Jezus geeft ons hier geen formuliergebed.Hij geeft ons een blauwdruk, een voorbeeld.Een voorbeeld om na te volgen.

De Here Jezus heeft met het Onze Vader niet een verbod op de vrijheid van meningsuiting gesteld. We mogen echt alles aan God voorleggen waarvan wij denken dat we het voor lichaam of ziel nodig hebben. Maar wie bidt zoals Jezus het ons geleerd heeft, die leert ook dat Gods inzichten, zijn plannen, vaak niet onze inzichten en plannen zijn. (Jes. 55: 8 en 9)

Mijn plannen zijn niet jullie plannen,en jullie wegen zijn niet mijn wegen – spreekt de HEER.Want zo hoog als de hemel is boven de aarde,zo ver gaan mijn wegen jullie wegen te boven…..(Jes. 55: 8 en 9)

Er een reden voor het gebedsonderwijs van de Here Jezus.

Ik denk dat we in onze gebedpraktijk juist het tegenovergestelde laten zien van wat de Here Jezus signaleert. Dat zou dan betekenen dat die redenen eigenlijk niet meer zo voor ons gelden….

- We laten ons niet echt zien in de wereld als bidders. We houden de gebeden binnenskamers….

- Voor dat heel veel mensen het samen bidden buiten de normale gewoontetijden maar angstig vinden en apart.

- Hoe vaak bid u samen als broeders en zusters bij u op visite zijn en er gesprekken plaatsvinden over kerk en geloof?

- Dat voelt voor soms raar en overdreven... Nou, de Here zegt toch ook bid in het verborgene?

- U weet net zo goed als ik dat er in het verleden gereformeerde kerkenraden - zijn geweest die gebedsgroepen en gebedsinitiatieven van gemeenteleden wantrouwden en verboden om in het kerkgebouw samen te komen om te bidden….

- Daarnaast hebben de meesten van ons niet zo veel met mantra’s, spiritualiteit en lange gebeden….

- Ik ben er heilig van overtuig dat u allemaal heel veel (uiteraard naar daadkracht) uw aalmoezen geeft en uw goede gaven, maar het komt niet in ons op om er ruchtbaarheid aan te geven….Niemand ziet daar verder iets van. Uitstekend, goed gedaan!

Onze Vader die in het verborgene ziet zal het u vergelden staat er.

Dus ja, die redenen gelden eigenlijk niet meer zo voor ons…..Tenzij…..,

Tenzij al deze dingen onze gebedsarmoede, bedekken. Of dat zo is mag ieder van u voor zichzelf bepalen.. Maar als dat zo is dan komt vanmorgen ook heel subtiel de waarschuwing van de Here Jezus op ons af: Ook dat alles is iets wat Onze Vader in het verborgene ziet…..

Wel mogen we ons vanmorgen de vraag stellen of onze gebeden overeenkomst vertonen met het gebed waarin Jezus ons voorgaat. Zijn de dingen waar Hij voor bidt ook de dingen waar wij voor bidden? Hunkeren wij naar dezelfde dingen als Jezus? Staan Gods naam, Gods rijk, Gods wil bij ons net zo hoog in het vaandel als in dit volmaakte gebed van de Here Jezus?

En dan komen we bij het tweede aspect van de aanhef van het Onze Vader:

2. We bidden het gebed samen met Jezus… de manier waarop

In het hele Onze Vader komen we de naam van de Here Jezus niet tegen.

En toch als we het gebed bidden en in de gezindheid van het gebed dat de Here Jezus ons hier leert, dan bidden we dat gebed samen mét Jezus Christus.

Hij zegt immers: Bid daarom als volgt Onze Vader.. ónze…..!

Dat is een aparte gewaarwording als je er goed over nadenkt.In de aanspraak van het Onze Vader vinden we de kern van ons geloof verwoord en in praktijk gebracht.Laat ik proberen uit te leggen wat ik bedoel.

Wij gaan er meestal vanuit dat de Here Jezus zijn gebed heeft aangepast aan onze menselijke maatstaven.De aanspreektitel Onze vader verondersteld een basishouding. Een basishouding van kinderlijk ontzag en vertrouwen.Die basis houding is de grond van ons gezamenlijk gebed.

Onze Vader betekent dan dat je samen met andere gelovigen bidt. Dat houdt in de eerste plaats we in dat we ons nooit en te nimmer mogen verheffen boven andere bidders, maar in gezamenlijkheid als broers en zussen kunnen naderen tot de Vader van onze Here Jezus Christus.En dat is natuurlijk ook zo.

Voor God zijn we allemaal gelijk: kinderen van één Vader.Daarom kunnen we soms dat bekende lied zingen:

U maakt ons één U bracht ons tezamen Wij eren en aanbidden U….

Wordt Uw wil gedaan, dan bindt het ons saam. Iedereen zal deel zijn van Uw gezin.

Sommigen mensen zeggen ook; je bidt met en voor álle mensen op de wereld.God is de Vader, de almachtige schepper van Hemel en aarde en de maker van alle mensen. Daarin is hij de Vader van alle mensen. Vandaar dat de Here Jezus ons in de aanspraak van dit gebed laat zeggen: Onze Vader.Jezus leert ons saamhorigheid, solidariteit en gemeenschap…Ook dit is waar.Maar Jezus zegt ook heel duidelijk: Zij die de wil doen van God die is mijn broeder en mijn zuster en mijn moeder….

Daarin zit juist het hele bijzondere van deze aanspraak.

Juist in het feit dat de Here Jezus zélf de woorden in de mond neemt: Ónze Vader. Hij en ik is wij - en wij hebben ónze Vader. God is door Christus Onze Vader geworden.

Als we het Onze Vader bidden dan bidden we allereerst samen met Jezus.Dan bidden we op de manier waarop Hij de nachten doorbracht in gebed.Dit is de manier waarop we in het Nieuwe Koninkrijk - waarover het in de Bergrede gaat – met de Koning van dat Koninkrijk mogen spreken.Hij verbindt zichzelf met ons….Hij gaat naast ons staan… Dat doet de Here Jezus vaker.Als we lezen na de opstanding dat Hij tegen Maria zegt:

‘Ik ga omhoog naar mijn Vader, die ook jullie Vader is. Ik ga naar mijn God, die ook jullie God is.’’ (Joh. 20: 17)

Onze VaderJezus zegt vaak:De Vader en ik zijn één.Wie Mij kent, kent ook de Vader….Opdat zij allen één zijn zoals wij één zijn….Allemaal woorden van de Here Jezus die op een diepe eenheid wijzen tussen God de Vader en Jezus Christus……God de Zoon….

En die Jezus zegt dan: bid als volgt: Onze Vader…..

Mijn God is uw God en mijn vader is uw Vader…..En in het hele gebed van blijft de Here Jezus het herhalen Geef óns heden óns dagelijks brood..Jezus was mens, Hij had het dagelijkse brood net zo nodig als iedereen…Hij gaat naast ons staan en vereenzelvigd zich met ons….

Leidt óns niet in verzoeking..Jezus was mens en had met verzoekingen te maken als ieder van ons….. Hij gaat naast ons staan en vereenzelvigd zich met ons….

Verlos óns van de boze….De satan zat Jezus op de nek en zijn demonen manifesteerden zich een slag in de rondte tijdens zijn verblijf op aarde…..Hij gaat naast ons staan en vereenzelvigd zich met ons….

Ja, Jezus werd ons in alles gelijk en vanuit dat gelijk zijn - kon Hij het gebed voor en met ons bidden…Daarin zit in de aanhef van dit gebed de diepste kracht. Jezus gaat naast ons staan en vereenzelvigd zich met ons….

Bid daarom als volgt: Onze Vader…..Ziet u hoe diep het gaat in die aanspraak Onze Vader?Zelfs in die bede

Vergeef ons onze schulden gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren…..

Zelfs daarin gaat Jezus naast ons staan en vereenzelvigd Hij zich met ons..

Hij hoefde toch niet te bidden om de vergeving van zijn eigen zonden? Nee, dat hoefde Hij niet, maar toch deed Hij het wel! Hij gaat naast ons staan en vereenzelvigd zich met ons….

Juist daaruit blijkt hoe immens groot het offer is geweest dat hij voor ons heeft gebracht.Paulus zegt het zo:

“God heeft hem die de zonde niet kende voor ons één gemaakt met de zonde, zodat wij door hem rechtvaardig voor God zouden worden” (2Kor.5,21).

Jezus zegt tegen allen die in Hem geloven niet: “Vader vergeef het hun want ze weten niet wat ze doen….”Wie Jezus Christus volgt weet heel goed wat Hij doet….Nee, Hij zegt:

Vader vergeef ons onze schulden gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren….

Daar mag je achter staan,Dat mag je meebidden

Daar mag je bijhoren

Als Jezus dat bidt dan bidt hij dat voor ons.Als ik dat bid, bid ik dat met Jezus mee. Door dit te bidden Onze vader worden we broers en zussen van hetzelfde gezin, kinderen van één vader, Jezus en wij…..

Als Jezus bidt vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven onze schuldenaren dan is Jezus Christus degene die mij vergeeft. Hij gaat gebukt onder mijn zonden en wordt daarin mijn naaste…Hij draagt mijn last…..Dan, ja dan, dán kan ook ik vergeven mijn naaste die onder zijn zonden gebukt gaat……

Dan leef ik ineens niet meer voor mezelf, maar voor anderen. Dan bidt ik niet meer voor mijzelf maar voor en met anderen…..Zo ga ik op zijn Zoon lijken, zo word ik steeds meer een kind van zijn God en mijn God, van zijn vader en mijn Vader, die onze Vader blijkt te zijn.

Wat een begin van ons bidden: Onze Vader… Met God krijg je niet zomaar contact

dat gaat alleen met en door hem die onze broeder werd: Jezus Christus!

3. We mogen thuiskomen bij de Vader in de hemel – de richting waar naartoe

En dan zou er over het Vaderschap van God nog heel veel te zeggen zijn.Te veel voor vanmorgen.

Over het vaderschap van God is veel geschreven gesproken.God noemt zich in de Bijbel de vader van Israel, Zijn volk Zijn kinderen.

Hoe je eigen relatie is geweest met je eigen vader of je eigen ouders, bepaalt voor veel mensen het beeld van God als vader… Al in de jaren 60 was er een Duitse filosoof die een boek schreef over de toekomst van Europa met de titel ‘Op weg naar een vaderloze maatschappij’. Hij schreef over het verdwijnen van de vaderrol in de gezinnen en over het verbleken van de vormende voorbeelden. Een vaderloze maatschappij, zei deze man, ligt ten grondslag aan dingen als

- onverschilligheid tegenover medemensen, - agressief en destructief gedrag

- het hebben en overschreeuwen van angstgevoelens.

De grote aandacht vandaag de dag - ook vanuit de christelijke wereld – voor het vaderschap en het belang daarvan geeft misschien postuum het gelijk van deze seculiere profeet aan.Een samenleving zonder vaderschap leidt tot maatschappelijke ontwrichting.

Zo zal ook het levende geloof verdwijnen als we God niet kunnen (of willen) zien als onze Vader… Paulus zegt in Efeze:

Daarom buig ik mijn knieën voor de Vader, naar wie alle vaderschap in de hemel en op aarde genoemd wordt…(Efeze 3: 14 en 15 WV)

In onze vertaling staat:

Daarom buig ik mijn knieën voor de Vader, die de vader is van elke gemeenschap in de hemelsferen en op aarde. Efeze 3: 14 en 15 NBV)

Alle vaderschap en alle gemeenschap ontstaat uit God de Vader.Een gemeente zonder Gods vaderhart en zonder Gods vaderliefde zal een koude gemeenschap worden.Die gemeente kan in haar gebeden De Eeuwige aanroepen,

zij kan God aanroepen als de Ontzagwekkende, de Barmhartige, de de Heilige, de Schepper van Hemel en aarde.Zij kan alle heerlijke namen gebruiken waarmee God zich in zijn Woord bekend heeft gemaakt. Zij kan het Sola Scripture daarmee heel hoog in het vaandel houden. We kunnen hem noemen onze Beste Vriend, onze Lieve Heer of De Grote Baas…..Maar met God krijg je niet zomaar contact….

Niemand heeft ooit God gezien, maar de enige Zoon, die zelf God is, die aan het hart van de Vader rust, heeft hem doen kennen. (Joh. 1:18)

Onze vader dat veronderstelt een gezin. Een samenzijn een samenleven.In de Nederlandse taal spreek je over mijn vader of mijn moeder.In het Frysk is het bezittelijk voornaamwoord nog veel sterker en gebruikelijker.Wie heeft op school nooit geroepen: “Ja maar meester, ons Vader en ons moeder die…..”

Us heit en us mem…..of Us heit-en-die…

Het is zo vertrouwd.

het is zo iets van thuis.

De Here Jezus laat ons daarvan iets zien.Van Thuis.In het gebed mogen we thuiskomen bij Onze Vader.Thuis dat is in de hemel.Onze vader in de Hemel.

Hoog en machtig. Daarmee leert Christus ons over de hemelse majesteit van God niet aards te denken, en van zijn almacht alles te verwachten.Onze vader in de Hemel,Hoog en machtig. Verder dan alle problemen en alle zonden, alle verdriet en alle pijn kan reiken.Ver boven alle telescopen en boven alle menselijke wetenschap verheven….

Ver boven al ons denken, voelen en verwachten verheven.Daar mogen we alles neerleggen.Daar is God de Vader, daar is God de Zoon, van daaruit werkt God de heilige Geest.

Om ons heen, hier bij ons, in ons midden.In onze harten en onze woorden, in onze daden.Op bergen en in dalen, ja overal is God…

Dat te geloven is voor de wereld zelfbedrog.Maar voor hen die geloven in Jezus Christus is het een kracht ten leven.

Amen.

Lied 255: 11 Ere zij aan God, de Vader,

ere zij aan God, de Zoon,eer de Heilge Geest, de Trooster,de Drie-eenge in zijn troon.Halleluja, halleluja,de Drie-eenge in zijn troon!

2 Ere zij aan Hem, wiens liefdeons van alle smet bevrijdt,eer zij Hem die ons gekroond heeft,koningen in heerlijkheid.Halleluja, halleluja,ere zij het Lam gewijd.

3 Ere zij de Heer der englen,ere zij de Heer der kerk,ere aan de Heer der volken;aard' en hemel looft uw werk!Halleluja, halleluja,looft de Koning, heel zijn kerk!

4 Halleluja, lof, aanbiddingbrengen englen U ter eer,heerlijkheid en kracht en machtenlegt uw schepping voor U neer.Halleluja, halleluja,lof zij U, der heren Heer!

GeloofsbelijdenisApostolische Geloofsbelijdenis (Twaalf Artikelen)I 1 Ik geloof in God de Vader, de Almachtige, Schepper van de hemel en de aarde.

II 2 En in Jezus Christus, zijn eniggeboren Zoon, onze Here;3 die ontvangen is van de Heilige Geest, geboren uit de maagd Maria;4 die geleden heeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, gestorven, en begraven, neergedaald in de hel;5 op de derde dag opgestaan uit de doden;6 opgevaren naar de hemel, en zit aan de rechterhand van God de Almachtige Vader;7 vandaar zal Hij komen om te oordelen de levenden en de doden.III 8 Ik geloof in de Heilige Geest.9 Ik geloof een heilige, algemene, christelijke kerk, de gemeenschap der heiligen;10 vergeving van de zonden;11 opstanding van het vlees;12 en een eeuwig leven.

Lied 951 Nu bidden wij met ootmoed en ontzag

de Vader aan, wiens naam aan elk geslachtin hemel en op aarde aanzijn gaf,dat, naar zijn heerlijk wezen,Hij ons de kracht des Heiligen Geestes geveen de Messias bij ons intrek neme.Zijn liefde is de grondslag van ons leven,de oorsprong van ons hart.

2 Dan zullen wij met alle heilgen saamin 't morgenlicht op hoge tinnen staanen hoogte en diepte, lengte en breedte vanGods heil doormeten mogen.Dan kennen wij de liefde uit den hoge,al gaat zij verre het verstand te boven.Wij zullen tot de volle wasdom komenin Gods verheven naam.

3 Hem nu die in ons werkt en ons geleidt,die verder gaat dan al ons bidden reikten meer is dan ons diepste denken peilt,zij heerlijkheid en gloriein de gemeente die Hij heeft verkoren,in elk geslacht dat van zijn naam zal horen,

door Jezus Christus, nu gelijk tevorenen tot in eeuwigheid.

Dankgebed en voorbede.Allereerst zullen we samen voorbede doen voor broers en zussen van onze gemeente. Het gebed sluit ik af met het gebed wat Jezus ons leerde. Als u dit kunt en wilt, laten dan samen dit gebed hardop uitspreken.

Genade, Almachtige God en Vader in de hemel, U heeft ons Uw Zoon gegeven Zodat ook wij kinderen van U zouden mogen wordenDat wij U Vader mogen noemen door Hem.

Vader.. zo mogen we onze zorgen en de moeiten van ons leven, wat zucht onder de gebrokenheid van de schepping bij u brengen. […]Soms wordt dit verdriet ons te groot. Dan vragen we ons af… hoeveel kan een mens nog verdragen. Maar steeds mogen we weten. U bent daar. U mogen we Vader noemen. Vader… hoe moeilijk hebben onze broers en zussen het in het midden oosten. Wat een pijn, een bijna troosteloze toekomst. Wat een wreedheid en een nood. Vader, vergeet hen niet, zie naar hen om met uw zorg, uw liefde. Zij zijn uw kinderen.

Ja Vader, ook wij hebben vanmiddag opnieuw mogen horen dat we kinderen van U mogen wordenDat wij U Vader mogen noemen door de liefde van uw Zoon, door Zijn offer. Heer wat een wijsheid spreekt er uit Uw beleid.HERE Jezus Christus wat een liefde spreekt er uit Uw werk.

U bent immers mijn Broeder, en daarom Ook al bent U God, mijn Here Christus, en koning van hemel en aarde, toch hoeven wij voor U niet bang te zijn. U bent onze Metgezel, onze Broeder, ons vlees en bloed in de hemen Hoog en Machtig.

We zien dit ook, hoe in Uw stamboom goede en slechte mensen worden genoemd, van wie U afstamt. U bent ons gelijk geworden en wilt angstige en moedeloze gewetens troosten, opdat ze opnieuw op de Drie-enige God hun vertrouwen zouden stellen.

Heer, Wij vallen en struikelen vaak in gedachten, woorden en werken; dat bederft voor ons ook vaak de vreugde, die we in dit geschenk zouden moeten hebben. Daarom, Heer in onze dagelijkse zonden en zwakheden, blijf toch onze God, wees vriendelijk en toegenegen, opdat we behouden worden in de vrede en vreugde van de Heilige Geest.

Dank U wel dat U ons die vergeving en die vernieuwing van ons leven wilt schenken door Uw Heilige Geest. Leer ons daarvan steeds meer te genieten en uit te delen, ook door Uw Heilige Geest

Dit bidden wij u voor elkaar.

Dit bidden wij u voor onze gezinnen ouders en kinderen.Dit bidden wij U voor hen die nieuw leven bij zich dragen en voor hen die graag van U kinderen zouden willen ontvangen.

Wij bidden het ook voor de wereld om ons heen.Onze vrienden en bekenden, leer hen U kennen zoals U gekend wilt worden, zodat ook zij zich realiseren dat u ook voor hen in Jezus Christus hun Vader wilt zijn.

Heer U kent ons allen en samen met U mogen wij bidden het gebed dat U zelf ons leerde:

Onze Vader, die in de hemelen zijt;1.Uw naam worde geheiligd.2.Uw koninkrijk kome.3.Uw wil geschiede, gelijk in den hemel, alzo ook op de aarde.4.Geef ons heden ons dagelijks brood.5.En vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onzen schuldenaren.6.En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want uw is het koninkrijk, en de kracht, en de heerlijkheid in der eeuwigheid. Amen.

Inzameling van de gaven

Opwekking 1361 Abba, Vader, U alleen,

U behoor ik toe.

U alleen doorgrondt mijn hart,U behoort het toe.Laat mijn hart steeds vurig zijn,U laat nooit alleenAbba, Vader, U alleenU behoor ik toe.

2 Abba, Vader, laat mij zijnslechts van U alleenDat mijn wil voor eeuwig zijd' uw' en anders geen.Laat mijn hart nooit koud zijn, Heer.Laat mij nimmer gaan.Abba, Vader, laat mij zijnslechts van U alleen.

Zegen

De Here zegent u en behoedt voor u. De Here doet zijn aangezicht over u lichten en is u genadig. De Here verheft zijn aangezicht over u en Hij geeft u vrede.

Gezongen amen

Noten In Lucas 11 lezen we de tweede keer. Dan iets anders geformuleerd en op de vraag van zijn discipelen leer ons bidden zoals Johannes het zijn leerlingen leerde. De context is dan een andere.

Zo kan het gebeuren dat een kerkenraadslid het gebed weigert aan twee predikanten voor de kerstnachtdienst omdat dat hem te eenzaam is. Waren er meer kerkenraadbroeders bij dan krijgt dat gebed een ambtelijke inbedding en is de angst verdwenen.

Mitscherlich - Op weg naar een vaderloze maatschappij Het heeft er veel van weg dat Alexander Mitscherlich gelijk heeft gekregen toen hij in de jaren zestig voorspelde dat we op weg zijn naar een vaderloze samenleving (Auf dem Weg zur vaterlosen Gesellschaft, 1963). Mitscherlich (1908-1982) was

afkomstig uit de psychoanalytische school van Freud en stond bekend om zijn maatschappijkritische analyses.

Deze ontwikkeling moet niet verward worden met de verandering van opvoedingsstijlen i.c. het verdwijnen van de autoritaire vader. Die autoritaire vader heeft ook in vroeger tijden veel kwaad aangericht. Dan gaat het niet om de (afgezwakte) betekenis van autoritair in de zin van ‘streng en rechtvaardig’ en consequent. Daar is op zichzelf niets mis mee. Maar wanneer het gaat om de Engelse term ‘authoritarianism’ dan wordt dat in de psychologie omschreven als een complex van persoonlijkheidskenmerken die zich uit in een antidemocratische sociale attitude, star vasthouden aan traditionele waarden, onkritische acceptatie van autoriteit, en intolerantie jegens andersdenkenden. Dat staat dus haaks op het gangbare zelfbeeld van de Nederlandse samenleving. Volgens de bekendste vertegenwoordiger van de theorie over de autoritaire persoonlijkheid, Theodor Adorno (1950), is een gezin met zo’n vader bovendien de broedplaats voor weer nieuwe autoritaire persoonlijkheden.