Opdracht: persoonlijke beleving van de vastenperiode door het maken van een eigen hongerdoek

Wat is een hongerdoek?

Het gebruik van hongerdoeken gaat terug op een oude traditie in de katholieke kerk van West-Europa. Van ongeveer het jaar 1000 tot aan het concilie van Trente (1545-1563) werden zij algemeen gebruikt. Tijdens de veertigdagentijd werd een doek in de kerk gehangen om het priesterkoor met altaar aan het oog van de gelovigen te onttrekken. De filosofie daarachter is, dat de gelovigen in deze tijd afgezonderd van de geheiligde ruimte van het altaar hun zonden overdenken, zoals Adam en Eva, na de zondeval uit het paradijs gezet werden. In de loop der tijden werden op deze doeken taferelen uit het leven en lijden van Christus afgebeeld als een aanschouwelijke catechese en een uitnodiging tot bezinning en inkeer.

Een deel van deze traditie is begin jaren '80 weer opgepakt met de introductie van doeken gemaakt door mensen uit het Zuiden. Op deze doeken vertellen mensen over hun leven, lijden en strijd en de wijze waarop zij zich daarbij door hun geloof in Christus laten inspireren. Vooral Misereor, de Duitse Vastenaktie, heeft hierin het initiatief genomen. (zie het hongerdoek “de grond van de zaak” achteraan in de klas)

Via een doek communiceren over geloof en leven heeft allerlei aantrekkelijke kanten. Beelden kunnen woorden op vele manieren aanvullen en ondersteunen. Beelden en symbolen geven een eigen dimensie aan het gesproken woord, zij raken vaak ook dieper aan het hart en geven ruimte aan eigen interpretatie en fantasie. Werken met beelden en beeldverhalen biedt ook kansen om meer mensen van allerlei leeftijd en achtergrond bij de boodschap van het doek te betrekken. Doordat beelden op meerdere manieren naast elkaar verstaan kunnen worden zijn zij ook een uitstekend middel voor een open gesprek.

En zoals wij met de bekende hongerdoeken communiceren met mensen in het Zuiden, zo zouden we ook met eigen hongerdoeken kunnen communiceren. Elkaar vertellen over ons leven, onze strijd en onze visioenen in catechese en liturgie, maar ook op andere plaatsen (buiten de kerk) waar mensen elkaar ontmoeten.

Meer info en inspiratie op volgende websites:

http://www.dederdekerk.nl/index.php/home

http://www.missieburo.nl/upload/documents/Algemeen%202010/Brochure%20hongerdoeken%20kl.pdf

Doelstelling:

De vastenperiode was altijd een tijd van bezinning en boetedoening over het negatieve (lijden en dood) maar uitmondend in het feest van Pasen (leven en verrijzenis). Het is de bedoeling dat jullie hierover nadenken.

Bron: brochure “Maak een eigen hongerdoek, een handleiding” door Stan Fritschy, Missiecentrum ‘s Hertogenbosch

Enkele reflectievragen hierbij:

Wat betekent die vastenperiode echter nog voor jou? Meer dan de periode na carnaval? In welke mate denk jij na over wat er in jouw leven of in de wereld gebeurt van goede of

kwade dingen ? Stel jij je vragen over wat jij kunt doen om meer “leven “te brengen ipv “dood”? Wat zijn de dingen in je persoonlijk leven die je pijn doen? Wat zijn de dingen in het wereldgebeuren die je pijn doen? Wat doet je opstaan uit het negatieve? Wat geeft je hoop? Wat gebeurt er op deze wereld

dat symbool kan staan voor de verrijzenis? Zeggen de kerkelijke feesten (Aswoensdag, witte donderdag, goede vrijdag ,stille zaterdag,

Pasen) je nog iets?

Creatieve opdracht:

Maken van een “hongerdoek”, een creatieve verwerking van de reflectie hierboven.

Hoe ga je te werk?

Kies het materiaal dat je wil gebruiken : een linnen schildersdoek te verkrijgen bv in Kruidvat of een lap stof of een heel groot tekenblad of een houten plaat…

Kies een onderwerp als inspiratiebron bv één van de kerkelijke feesten , één van de verrijzenisverhalen of lijdensverhalen, het themaland van Broederlijk delen, het schoolproject van Nepal of actuele gebeurtenissen zoals bv de oorlog in Syrië waar je wil rond werken. Je mag ook je persoonlijke reflectie als hoofdonderwerp kiezen.

Verdiep je in je onderwerp. Noteer hierover de belangrijkste aspecten en de dingen die je treffen. Gebruik hiervoor eventueel volgende websites:http://www.broederlijkdelen.be/campagne#.UQeiBB3WjRUhttp://www.standaard.be/archief/ aanmelden met svi.gijzegem@pandora.be en wachtwoord carohttp://www.willibrordbijbel.nl/?p=inx&i=1,2,52 (lijdens- en verrijzenisverhalen bij MC, 14-16)

project Nepal:Wij steunen met onze school voornamelijk de Nepalese initiatieven 'Centre for Educational Policies and Practices' - projectleider: Teeka Bhattarai, en het 'Education Concern Centre' - projectleider: Min Shahi.   Teeka maakte voor ons 'A Glimpse of Schooling in Nepal':

https://plus.google.com/photos/116384473801992253204/albums/5435189461637823729?banner=pwa

Het geeft je een idee van Nepal en het onderwijs daar. Als je op de eerste foto klikt, kan je een slideshow laten afspelen, met commentaar in de rechterbovenhoek.

Zij hebben een website in opbouw: http://www.schoolingnepal.org/

Dit is een voorbeeld van wat CEPP doet: bijscholingen voor leraren (appreciate yourself as teachers, om absenteïsme tegen te gaan) en ouders, motiveren om uitrusting vd scholen te verbeteren

Bron: brochure “Maak een eigen hongerdoek, een handleiding” door Stan Fritschy, Missiecentrum ‘s Hertogenbosch

https://plus.google.com/photos/116384473801992253204/albums/5484706411824071089?banner=pwa&authkey=CNLx7MiQ56q9vgE

Als je op de eerste foto klikt kan je een slideshow laten afspelen, met commentaar in de rechterbovenhoek.

We werken in Nepal ook samen met ECC, Educational Concern Centre, projectleider Min Shahi, de teacher trainer/community development worker die in oktober in SVI op bezoek was. (zie word document 'In Nepal ondersteunen we...' in bijlage, voor foto's - en feedback aan de ramen van de bib - oudere posters bevinden zich ook in de bib)

Onze samenwerking is zowel financieel (fundraising, bvb met de activiteiten van 4 STW in IO, Valentijnsbeurs, Saved by the Bell) als inhoudelijk: het ontwerpen en maken van educational kits (in bijlage een beschrijving, die ook in de kit voor Nepal zit), coaching van Nepalese leraren, samenwerking organiseren tussen Nepal en Vlaamse normaalscholen. (Je mag me gerust contacteren op school of via e-mail: carine.verleye@telenet.be )

 

Zet deze ideeën om in kernwoorden. (Bv armoede) Probeer er ook je besluiten uit je persoonlijke reflectie bij te betrekken

- Wat is de aanleiding van je hongerdoek? - Waar moet het over gaan?- Welke boodschap wil je ermee uitdragen? - Is dit in een paar kernwoorden samen te vatten? Overdrijf niet maar beperk het

aantal kernwoorden

Bron: brochure “Maak een eigen hongerdoek, een handleiding” door Stan Fritschy, Missiecentrum ‘s Hertogenbosch

Voorbeeld Kernwoorden:

vrouwenhandel

I

vrouwen in de kerk - Wereldvrouwen - vrouwen en mannen wereldwijd

conferentie 1995

vrouwen in de bijbel - Peking - rollen & posities

[ex. 2,1-10]

I I

wijsheid van zorg-arbeid

ouderen (betaald / onbetaald)

Zet deze kernwoorden om in beelden (bv bedelaar) Sommige kernwoorden zullen heel concreet zijn, zoals mens, huis, rots, enzovoort en andere zullen abstract zijn, zoals gemeenschap, solidariteit, gerechtigheid, enzovoort. Soms lijkt een woord concreet, maar blijkt dit naderhand niet zo te zijn. E en voorbeeld zijn de woorden ‘kerk’ en ‘land’. Deze kunnen verwijzen naar een concreet gebouw en gebied, maar kunnen ook verwijzen naar de gemeenschap die er in samenkomt of woont. Wees daarvoor op je hoede als je in deze stap op zoek gaat naar beelden. Deze beelden heb je straks nodig voor de af-beeld-ingen op je hongerdoek.

Maak hiervan een compositie, zorg dat het verband tussen de verschillende beelden duidelijk is, probeer ook je bedoeling van het werk te verduidelijken. Een compositie is een ruwe schets van het uiteindelijke hongerdoek, waarop de beelden uit de vorige stap staan aangegeven en met elkaar in verband worden gebracht. Op basis van deze schets wordt het uiteindelijke hongerdoek gemaakt. Teken de beelden op je “doek” in potlood

Enkele vragen hierbij:- Beantwoordt de schets aan het idee achter de hongerdoek? - Staan alle beelden erop? - Liggen de verbanden tussen de beelden zoals bedoeld? - Komt elk beeld voldoende tot zijn recht?- Is de schets een evenwichtig geheel?

Bron: brochure “Maak een eigen hongerdoek, een handleiding” door Stan Fritschy, Missiecentrum ‘s Hertogenbosch

Concrete uitwerking: Verf, naai,kleur… je beelden in Schrijf een persoonlijk verslag bij je kunstwerk met uitleg voor bezoekers van een

tentoonstelling

Planning

Uitleg opdracht : laatste les voor krokus Tijdens krokusvakantie: bekijken van websites rond hongerdoeken+persoonlijke reflectie+

verzamelen van ideeën+eventueel kopen van materiaal Week na krokusvakantie: voorleggen van ideeën aan de lk en indien gewenst samenstellen

van groepjes (opgelet: max 4 groepsleden per groep, elk groepslid maakt een eigen kunstwerk, dit kan wel onderdeel zijn van een groter kunstwerk van de groep)

Verder uitwerken thuis De week voor de paasvakantie (25/3-29/3): Voorstelling van de verschillende kunstwerken in

de klas. Eventueel : tentoonstelling tijdens de opendeurdag

Bron: brochure “Maak een eigen hongerdoek, een handleiding” door Stan Fritschy, Missiecentrum ‘s Hertogenbosch