Servicedocument Omkeerregeling

Van: Kennispunt MBO Taal en Rekenen. Datum: Januari 2021Contact: info@taalenrekenenmbo.nl

Op 1 augustus 2021 verwachten we de definitieve invoering van de omkeerregeling. Vooruitlopend op de definitieve invoering van de omkeerregeling, geeft in dit servicedocument de hoofdlijnen van de nieuwe regeling weer. Na de internetconsultatie in juli 2020 is er een inhoudelijke wijziging in de tekst van de omkeerregeling aangebracht: in de voorwaarden is opgenomen dat het onderwijs in Europees Nederland betreft. Dat betekent dat ook jongeren die vanuit Caribisch Nederland in Nederland komen studeren gebruik kunnen maken van de omkeerregeling.

Samenvatting van de regeling

De omkeerregeling maakt het mogelijk dat studenten op mbo-niveau 4 het onderdeel Nederlands op een lager niveau mogen afsluiten als zij Engels of Duits op een hoger niveau afsluiten. Hiervoor moeten zij aan de volgende voorwaarden voldoen:

De student heeft bij aanvang van de opleiding minder dan 6 jaar onderwijs in Europeesa Nederland gevolgd;

Nederlands is niet de moedertaal; De student heeft volgens de examencommissie onvoldoende beheersing van de Nederlandse

taal.

Dit betekent dat studenten op mbo-niveau 4 die voldoen aan bovengenoemde voorwaardenb, de mogelijkheid krijgen om het generieke examenonderdeel Nederlandse taal op referentieniveau 2F af te sluiten in plaats van op referentieniveau 3F, onder voorwaarde dat zij Engels of Duits op niveau B1/B2 van het Europees Referentiekader Moderne Vreemde Talen (hierna ERK) afsluiten.

Met de omkeerregeling wordt beoogd bij te dragen de internationalisering van het mbo en het toegankelijker maken van het mbo voor studenten voor wie de Nederlandse taal relatief nieuw is. De diplomawaarde blijft behouden en er wordt geborgd dat deze studenten aan het einde van hun opleiding voldoende Nederlands beheersen om deel te kunnen nemen aan de samenleving.

Engels en Duits

Voor Engels wordt er omgekeerd tussen twee generieke examenonderdelen die deels worden geëxamineerd met een centraal examen. Nederlandse taal wordt afgesloten op referentieniveau 2F en Engels op ERK-niveau B1 (spreken, gesprekken en schrijven) en B2 (lezen en luisteren).

Duits daarentegen is een keuzedeel dat volledig getoetst wordt met een instellingsexamen. Duits maakt daarmee dus géén deel uit van de slaag-zakregeling die geldt voor de generieke

a Zoals beschreven in de inleiding is Europees dit toegevoegd n.a.v. de internetconsultatie.b Dit zijn de al bestaande voorwaarden uit art. 12a van het Examen- en Kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB voor het verlenen van extra tijd bij het centraal examen voor (onder andere) Nederlandse taal. De aanpassing van Europees Nederland in plaats van Nederland in de eerste voorwaarde, gaat daarmee ook gelden voor het verlenen van extra tijd.

1

examenonderdelen, ook niet als gebruik wordt gemaakt van de omkeerregeling. Als het keuzedeel Duits wordt ingezet in de omkeerregeling dient te worden voldaan aan de volgende eisen:

Duits B1 Spreken, Gespreken voeren en Schrijven: minimaal een 5 Duits B2 Lezen en Luisteren: minimaal een 5

Dit wijkt af van de regels die sinds 1 augustus 2020 in het kader van de keuzedelen gelden voor studenten voor mbo-niveau 4, waarbij in principe één van de keuzedelen met een vier afgesloten mag worden als aan de rest van de voorwaarden voor het kunnen slagen wordt voldaan (art. 17, lid 2 Ekb WEB). Hieronder wordt een overzicht gegeven van de mogelijkheden met betrekking tot de slaag-zakregeling voor mbo-niveau 4 gebaseerd op de omkeerregeling.

De student is geslaagd, wanneer hij de volgende resultaten heeft behaald:

Generieke examenonderdelen Keuzedeelc

Omkeerregelingmet Engels

Nederlands 2F, resultaat ≥ 6 Engels B1/B2, resultaat ≥ 5

Nederlands 2F, resultaat ≥ 5 Engels B1/B2, resultaat ≥ 6

Omkeerregeling met Keuzedeel Duits

Nederlands 2F, resultaat ≥ 6 Engels A2/B1, resultaat ≥ 5 Duits B1/B2, resultaat ≥ 5

Nederlands 2F, resultaat ≥ 5 Engels A2/B1, resultaat ≥ 6 Duits B1/B2, resultaat ≥ 5

Afgewogen besluit en wettelijke beroepsvereisten

Het is aan de mbo-instelling om studenten goed voor te lichten over de impact van het gebruik van de omkeerregeling voor vervolgonderwijs of de arbeidsmarkt. Het is het van belang dat de examencommissie, bij een dergelijk verzoek van een student, een afgewogen besluit neemt over het wel of niet inzetten van de omkeerregeling.

Bij opleidingen waarvoor een wettelijke beroepsvereiste 3F geldt kan de omkeerregeling niet worden toegepast.

Samenloop met vrijstellingsmogelijkheid staatsexamen Nt2Het ministerie van OCW werkt aan de vrijstellingsmogelijkheid voor het generieke examenonderdeel Nederlandse taal met een afgelegd NT2-staatsexamen. Bij inwerkingtreding van deze mogelijkheid, wordt het naar verwachting ook mogelijk om dit in combinatie met de omkeerregeling te gebruiken. Hiermee kan het afgelegde Nt2 staatsexamen I ingezet worden als vrijstelling voor Nederlands 2F.

c Het kunnen slagen met een vijf geldt alleen als er in het totaal van alle keuzedelen wordt voldaan aan de slaag/zakregels voor keuzedelen die vanaf 1 augustus 2020 gelden voor mbo-niveau 4 (art. 17, lid 2 Ekb WEB): het gemiddelde eindcijfer van alle keuzedeel examenonderdelen is ten minste een zes of “voldoende” én voor minimaal de helft van de keuzedelen is het examenresultaat ten minste een zes of “voldoende”.

2