AFRIKAANSE CULTUUR & DE JEUGDHoe kun je basisschoolkinderen kennis laten maken met de Afrikaanse cultuur door middel van kunst?

Anne van den Ham, Lianne Bos, Britt Schaap,Hélène Mulder en Anna Bouw

INHOUDSOPGAVE

INLEIDING..............................................................................................................................................3

ONDERZOEKSOPZET..............................................................................................................................4

HYPOTHESE............................................................................................................................................5

CULTUUR VAN AFRIKA...........................................................................................................................6

WAAROM CULTUUR LEREN?.................................................................................................................7

MEEST EFFICIËNTE MANIER OM CULTUUR AAN TE LEREN DOOR MIDDEL VAN KUNST........................8

CONCLUSIE............................................................................................................................................9

BIJLAGE................................................................................................................................................10

LOGBOEK.............................................................................................................................................11

EVALUATIE...........................................................................................................................................12

BIBLIOGRAFIE......................................................................................................................................13

INLEIDINGEr is iets in deze wereld dat elk land, elke bevolkingsgroep, elke familie gemeenschappelijk heeft: een cultuur. Het mag dan wel niet dezelfde cultuur zijn, maar iedereen heeft zijn of haar eigen variant van het fenomeen dat we een cultuur noemen.

Maar wat is een cultuur nou eigenlijk precies? Een veelvoorkomende misopvatting gerelateerd aan cultuur is dat het alleen gaat om de gebruiken van een land. Het begrip is echter zoveel meer dan dit; gebruiken zijn nog maar het topje van de ijsberg.

Een cultuur is het tegenovergestelde van een natuur. Natuur is een term voor al datgene dat aangeboren is, waar de mens niks aan kan veranderen. Als we het tegenovergestelde daarvan nemen, krijgen we de cultuur: alles wat door de mens zelf bedacht en gemaakt is. Het is dus een naam voor onze gehele identiteit: van onze politieke denkbeelden, naar onze normen en waarden, tot onze keuken. Daarnaast is een cultuur ook niet gebonden aan de grenzen van een land. Integendeel, een beschaving is gebonden aan mensen.

In dit onderzoek willen wij kijken naar hoe je het beste een cultuur aan zou moeten leren, door middel van kunst, aan de jeugd van het heden. Specifiek, de Afrikaanse cultuur. We zullen in dit onderzoek onderwerpen tackelen zoals wat de cultuur van Afrika precies inhoudt, waarom jeugd kennis zou moeten maken met nieuwe culturen en wat de meest efficiënte manier van cultuur overbrengen via kunst is.

Dus, zonder verder oponthoud, geniet dit om te lees! (“veel leesplezier” in het Afrikaans)

ONDERZOEKSOPZETOnze hoofdvraag is: Hoe kunnen we kinderen kennis laten maken met de Afrikaanse cultuur doormiddel van kunst? Om op deze vraag antwoord te kunnen geven, hebben we een aantal deelvragen gemaakt. Het leek ons logisch om eerst uit te zoeken wat de cultuur van Afrika is. Daarna is het belangrijk dat je weet waarom je kinderen met verschillende culturen in aanraking moet laten komen.

Door middel van een literatuuronderzoek hebben we onze antwoorden verkregen. Dit leek ons de beste manier, omdat je hier veel kennis voor moet hebben en dat is het best op internet te vinden. Om uit te zoeken wat het meest efficiënt is om kinderen cultuur bij te brengen doormiddel van kunst hebben we een enquête gemaakt. In deze enquête stonden steeds vier plaatjes die met de cultuur van Afrika te maken hebben. De doelgroep, de basisschoolkinderen, moesten kiezen welke ze het mooiste vonden. We wilden eigenlijk naar een basisschool toe, om die enquête daar te houden, maar door COVID-19 ging dat niet door. Om deze reden hebben we de enquête naar zoveel mogelijk mensen gestuurd met kinderen van de basisschool leeftijd.

Onze enquête met de resultaten zijn te vinden in de bijlage. Met deze uitkomsten hebben we uiteindelijk onze laatste deelvraag kunnen beantwoorden. Toen we deze uitkomsten hadden gevonden, leek het ons het beste om een schilderij te maken met verschillende kenmerken van de Afrikaanse cultuur. Hiervoor hebben we ook de uitkomsten van de enquête gebruikt. Het maken van een schilderij leek ons het beste, omdat je zo tegelijkertijd verschillende kenmerken van de Afrikaanse cultuur over kan brengen.

HYPOTHESEOnze hoofdvraag is: Hoe kun je basisschoolkinderen kennis laten maken met de Afrikaanse cultuur door middel van kunst?

Hierop denken wij het volgende antwoord te krijgen: Je kunt basisschoolkinderen het best kennis leren maken met de Afrikaanse cultuur, door veel kleuren en begrijpelijke plaatjes te gebruiken. Kleuren werken altijd goed bij kinderen. Daarnaast is het belangrijk om plaatjes te gebruiken die voor kinderen duidelijk zijn. Als alles vaag is, zou het moeilijker worden om de kinderen de cultuur te leren. Ze zouden dan sneller af kunnen haken.

We hebben geen grote verwachtingen over het onderdeel voorstelling. Alle opties zijn wel mogelijk, maar het onderwerp stilleven is waarschijnlijk een van de minst populaire onderwerpen, omdat kinderen dat meestal saai vinden.

CULTUUR VAN AFRIKAAfrika bestaat uit 53 staten en wordt bewoond door ongeveer 1,2 miljard mensen. Afrika is verdeeld in veel etnische groepen met verschillende talen, religies, politieke situaties en kunstvormen. Al sinds de prehistorie wonen deze verschillende volkeren en culturen in Afrika. Soms in vrede, soms in oorlog.

De verschillen zijn vooral de merken tussen het noorden en het zuiden van het continent; het noordelijke deel van Afrika is vooral gericht op de Arabische cultuur uit het Midden-Oosten. De Arabische cultuur verschilt erg van de Westerse cultuur: de Arabische heeft een eigen geluid en literatuur. Verder verschilt de Arabische cultuur van de Westerse cultuur ook op politiek gebied. In westerse landen is er meestal sprake van een democratie, terwijl de meeste landen van het Midden-Oosten en Noord-Afrikaanse landen autoritair geregeerd wordt. De overige delen van Afrika hebben geheel andere culturen. Het verschil komt vooral door het feit dat Noord-Afrika de Islam als hoofdreligie heeft, en het zuidelijke Afrika het christendom. Niet alleen de Islam en het christendom, maar ook traditionele Afrikaanse religies zorgen voor het verschil in cultuur.

Ook op politiek gebied is er een rede voor het verschil in cultuur. In Afrika verschillen de regeringsvormen van de staten heel erg. De ene staat lijdt onder een dictatuur, terwijl de andere staat volledig democratisch is. Ook zijn er staten die niet helemaal in een dictatuur leven, maar ook niet volledig democratisch zijn. De regeringsvormen dragen bij aan de cultuur. Hoe vrijer het land, hoe meer verschillen in cultuur. Culturen kunnen zich in democratische landen beter vormen dan in landen waar dictatoriaal geregeerd wordt. In een dictatoriale staat worden meestal de regels uit één cultuur toegepast. Dit betekent dus dat andere culturen niks te zeggen hebben, en uiteindelijk uitsterven. Door de vrijheid in zuidelijke landen van Afrika komen er veel meer verschillende culturen voor.

Toch verschillen de staten uit beide delen van Afrika niet veel op het gebied van kunst. De eerste voorbeelden van Afrikaanse kunst komen uit het Stenen Tijdperk (300.000 tot 2.000 jaar voor Christus) en waren vooral jachtvoorwerpen, zoals speren en bijlen. Ook zijn tekeningen en gravures in grotten een

onderdeel van de Afrikaanse kunst. Afrikaanse kunstobjecten worden meestal van natuurlijke materialen gemaakt, zoals hout, schelpjes, leer en steen. Oude Afrikaanse kunstvoorwerpen zijn zeldzaam. De reden hiervoor: door het tropische klimaat worden de natuurlijke materialen snel afgebroken. In de Sahara, de woestijn in het noorden van Afrika, worden nog wel eens oude kunstobjecten gevonden. Ook deze zijn zeldzaam, omdat de woestijn zeer dunbevolkt is.

De cultuur van Afrika heeft dus vooral verschillen tussen het noorden en het zuiden. In het noorden heerst een Arabische cultuur en is de islam de hoofdreligie. De andere delen van Afrika hebben een hele andere cultuur en hebben het christendom als hoofdreligie. Politiek zijn er veel verschillen en

hoe vrijer het land is, hoe meer verschillen er in de cultuur zijn. Echter, de kunst van de staten in Afrika verschilt niet veel.

WAAROM CULTUUR LEREN?Cultuur en tradities verwijzen naar een patroon van menselijke activiteit, de symbolen die betekenis geven aan deze activiteit, en het wordt op verschillende manieren weergegeven door de gebruiken, kostuums, literatuur en kunst die in een gemeenschap heersen. Kort samengevat: cultuur is alles dat een bepaalde groep mensen beschrijft. Vaak wordt cultuur gebruik om de kenmerken te beschrijven die worden getoond door geschiedenis, taal, eten, kunst, geografie, familiewaarden en overtuigingen. Culturele bezittingen en traditionele idealen spelen niet alleen een belangrijke rol bij het ontdekken van wie we zijn, maar het helpt ons ook om de wereld in een ander licht te zien. Het vormt een cruciaal onderdeel van onze identiteit.

Door kinderen kennis te laten maken met nieuwe invloeden en andere levensstijlen, kunnen ze zich in de toekomst makkelijker openstellen voor andere culturen. Het leert ze over verschillende gezichtspunten en verschillende manieren om dingen te zien. Het laat ze realiseren dat er talloze benaderingen van het leven zijn en dat die van hen niet per se de beste is. Hierdoor zullen ze de wereld beter

begrijpen. De wereld bestaat uit mensen met verschillende culturen en door kinderen bloot te stellen aan verschillende culturen zullen ze mensen uit die meer gaan respecteren en waarderen. Ook zullen ze andere mensen beter kunnen begrijpen. Door over verschillende culturen te leren kan je je makkelijker met hun identificeren. Dit vergemakkelijkt het begrip voor andere culturen en het voorkomt misverstanden.

Een ander groot voordeel van het kennen van culturen is dat het je vooroordelen vermindert. Het laat kinderen namelijk zien hoe verschillende culturen bepaalde zaken op verschillende manieren benaderen, maar dat we vaak wel dezelfde basiswaarden en verlangens delen. Dit zal helpen om verdeeldheid te voorkomen en te overwinnen. Etnische en raciale scheidingslijnen kunnen de samenleving schaden, dus dit is erg belangrijk.

Uit onderzoek van Culture Syndicates blijkt dat deelname aan culturele evenementen helpt bij het vergroten van de denkvaardigheden, het bevestigen van het zelfrespect en het bevorderen van de veerkracht bij kinderen; deze factoren hebben een positieve invloed op hun resultaten op school. Bovendien is het opbouwen van een bewustzijn van internationale gebruiken tijdens de beginjaren van een leerling van cruciaal belang in een wereld die steeds meer geglobaliseerd en verbonden is. Cultuur is de laatste jaren heel belangrijk geworden voor de ontwikkeling van een kind naar een volwassen.

Kortom, een cultuur vormt een cruciaal deel van onze identiteit. Het is belangrijk om kinderen andere levensstijlen en nieuwe invloeden te laten zien, zodat ze zich in de toekomst makkelijker kunnen openstellen voor andere culturen. Verder zal je ook minder vaak vooroordelen hebben. En als laatste blijkt dat het kan zorgen voor vaardigheden die resultaten op school verbeteren. Al deze voordelen laten zien dat het belangrijk is om kinderen te leren over andere culturen.

MEEST EFFICIËNTE MANIER OM CULTUUR AAN TE LEREN DOOR MIDDEL VAN KUNST

Wij hebben een enquête gehouden onder bassischoolkinderen en daarop negentien antwoorden gekregen. In de enquête hadden we vijf onderwerpen: kleuren, vormen, kunstonderwerpen, kunstdisciplines en kunstsoorten. Per onderwerp hadden we vier foto’s waarbij de kinderen steeds moesten kiezen welke ze het mooiste of leukste vonden.

Uit deze enquête blijkt dat de meeste kinderen kunstwerken met kleurrijke kleuren mooi vinden, gevolgd door pastelkleuren. Kunstwerken met allerlei vormen, een voorstelling van natuur of gebouw, spreken de kinderen het meest aan. Verder is er geen favoriete kunstdiscipline. Kleding en schilderijen zijn het meest gekozen. Dat scheelt echter bijna niks met beeldhouwwerken en gebouwen. Onder de kinderen is abstracte kunst het populairst, op de voet gevolgd door realistisch. Geabstraheerde kunst heeft niemand gekozen.

Door deze resultaten weten we welke kunst invloed heeft op basisschoolkinderen en welke kunst niet. Het heeft dus minder zin om een zwartwit stilleven te maken of iets geabstraheerd te maken. Wat dus wel invloed heeft is een kleurrijk abstract schilderij met veel verschillende vormen. Daarnaast blijkt het niet veel uit te maken welk kunstdiscipline je kiest.

Hieruit blijkt wat de meest efficiënte manier is om kinderen met kunst over een cultuur te laten leren: de kinderen moeten geboeid blijven als ze een kunstwerk bestuderen. Dit kun je het beste doen met felle en veelvoudige kleuren, verscheidene vormen en een abstracte of realistische voorstelling. Op het kunstwerk kun je het beste gebouwen of natuur weergeven.

CONCLUSIE

In dit verslag hebben wij onderzocht hoe je basisschoolkinderen kennis kan laten maken met de cultuur van Afrika door middel van kunst. De Afrikaanse cultuur is vooral gericht op de cultuur van het Midden-Oosten. In andere gebieden van Afrika is de cultuur vooral ontstaan door kleine inheemse groepen en daarom ook moeilijk tot een cultuur te rekenen. De Afrikaanse kunst is over het algemeen gelijk over heel Afrika. De kunst is vooral gericht op jachtmiddelen en oude tekeningen.

Kinderen kunnen zich goed ontwikkelen als ze een paar culturen herkennen. Met kennis over verschillende culturen kan je zaken van verschillende kanten bekijken. Je kan kinderen iets leren over culturen door middel van kunst. Uit de enquête blijkt dat je basisschoolkinderen het best vermaakt met een kleurrijk abstract schilderij.

Als educatief product hebben wij een schilderij gemaakt met verschillende vlakken. Op elk vlak is iets te zien waardoor de basisschoolkinderen iets over Afrika te weten kunnen komen. Op het bovenste vlak zie je een landschap waarin de diversiteit van Afrika te zien is: een stukje savanne en een drukke, moderne stad. De afbeeldingen daaronder laten jagersvoorwerpen en een abstracte kaart van Afrika zien. Zoals in de eerste deelvraag genoteerd hecht de Afrikaanse cultuur veel waarde aan objecten uit de vroege tijden. Om deze reden hebben wij een aantal jagersvoorwerpen geschilderd en onderin ook nog een masker, wat ook een groot deel van de Afrikaanse cultuur is. Als laatste, motieven zijn zeer kenmerkend voor Afrika, dus hebben wij ook een motief in het schilderij weergegeven. Het is de bedoeling dat kinderen door dit schilderij op spelende wijze kennismaken met Afrika. We hebben er bewust voor gekozen om geen politieke onderwerpen in het schilderij te verwerken, omdat dit voor basisschoolkinderen nog niet zeer relevant is.

Een grappig feitje: voor het schilderen van de onderwerpen hebben Anna en Britt de ondergronden van de vlakken geschilderd. Nadat ze klaar waren, kwamen ze erachter dat de gekozen kleuren de verschillende klimaten weergeven. Dit was helemaal onbewust gedaan! Geinig!

Zie kunstwerk op volgende pagina.

BIJLAGEEnquête. (zoom in voor details)

Deze vraag ging over wat voor soort Deze vraag ging over wat voor kleurpallet vormen de doelgroep leuk vond. Het meest de doelgroep het leukste vond. Het meest

gekozen antwoord was allerlei vormen. gekozen antwoord was duidelijk felle kleuren.

Deze vraag ging over de voorstelling die de Deze vraag ging over wat voor soort kunstdoelgroep het meest aansprak. Het was nek de doelgroep het leukst vond en de drieaan nek, maar de winnaar is natuur, gevolgd winnaars zijn kleding, schilderijen en

door gebouwen. gebouwen.

De laatste vraag ging over de stijl van het kunstwerk. Abstract en realistisch zijn het meest geliefd

onder de basisschoolleerlingen.

LOGBOEK28 januari ‘20We hebben groepjes gemaakt en gebrainstormd over een onderwerp voor ons project.

4 februari ‘20We hebben het definitieve onderwerp bedacht en Britt hiervan overtuigd. Daarnaast hebben we de hoofd- en deelvragen geformuleerd.

11 februari ‘20We zijn verder gegaan met de deelvragen formuleren. Nadat dit gebeurd was, hebben we een verdeling van de taken gemaakt.

3 maart ‘20We hebben gebrainstormd over ons veldonderzoek en zijn tot de conclusie gekomen dat we een enquête gaan maken.

10 maart ‘20Anna heeft en enquête in elkaar gezet en de rest ging bezig met hun deelvraag of heeft over het educatieve product nagedacht.

12 maart ‘20Lianne heeft aan een deelvraag gewerkt.

16 maart ‘20Hélène heeft aan een deelvraag gewerkt.

17 maart ‘20We hebben gebrainstormd en gediscussieerd over het educatieve product en zijn tot een beslissing gekomen over de vormgeving.

23 maart ‘20Anna heeft introductie en opmaak van verslag gemaakt. Lianne heeft de bibliografie gemaakt. Hélène heeft naar bronnen gezocht.

31 maart ‘20Lianne heeft de hypothese gemaakt en Anne de conclusie.

10 april ‘20 Britt en Anna hebben het kunstwerk gemaakt en quarantaine gebroken.

14 april ‘20Lianne, Anne en Hélène hebben aan de deelvragen gewerkt.

16 april ‘20Anna heeft conclusie afgemaakt.

17 april ’20Iedereen heeft hun deel van de vlog gefilmd en Britt heeft alles in elkaar gezet.

18 april ‘20Anna heeft de evaluatie geschreven, logboek bijgewerkt en de laatste spellingscheck uitgevoerd. Iedereen heeft daarna nog alles overgekeken. Toen werd het ingeleverd!

EVALUATIEOns proces verliep zonder al te veel trammelant. De taken waren spoedig verdeeld en we hadden een eigen planning gemaakt met deadlines en al. Iedereen ging meteen serieus bezig met haar taak en we maakten veel vooruitgang. We werkten allemaal goed samen; we hielpen elkaar als het nodig was en gaven adviezen.

Datgene wat minder voorspoedig ging, was ons aan de planning houden. Dit lag niet alleen aan ons, maar ook aan de onlinelessen: we konden minder overleggen en bijeenkomen was ook niet altijd een optie. We waren dus heel blij met het uitstel, want daarna hebben alles af kunnen krijgen.

Wat wij de volgende keer anders zouden doen, is dus de planning hanteren. Desalniettemin, volgens ons is het project wel goedgekomen!

BIBLIOGRAFIE

Admin, L. (2019, november 4). What are the Benefits of Understanding Different Cultures? Opgehaald van leselfesinternational: https://leselfes.com/understanding-different-cultures/

Afrika. (2020, februari 21). Opgehaald van wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Afrika#Bevolking

Afrikaanse kunst. (2020, maart 11). Opgehaald van kunstbus: https://www.kunstbus.nl/kunst/afrikaanse-kunst.html

Heusden, B. v. (2016, april 29). Education Talks: Why cultural education matters. Opgehaald van schooleducationgateway: https://www.schooleducationgateway.eu/en/pub/viewpoints/interviews/cultural_education_-_prof_bar.htm

Lande, M. v. (sd). Hoe laat ik kinderen kennismaken met een vreemde cultuur. Opgehaald van hoedoe: http://www.hoedoe.nl/reizen-vakantie/kinderen/hoe-laat-ik-kinderen-kennismaken-met-een-vreemde-cultuur

Melis, B. (2009, december). Wat is Afrikaanse kunst. Opgehaald van infonu: https://kunst-en-cultuur.infonu.nl/kunst/47946-wat-is-afrikaanse-kunst.html

Onion, A. (2017, december 5). Why you should teach your kids about other cultures and religions. Opgehaald van Sittercity: https://www.sittercity.com/parents/parenting-tips/teach-kids-cultures-religions

Smithies, E. (2018, april 27). Why is it important that children experience heritage? Opgehaald van culture syndicates: http://www.culturesyndicates.co.uk/2018/04/important-children-experience-heritage/

Why is exposing kids to culture important? (2016). Opgehaald van quora: https://www.quora.com/Why-is-exposing-kids-to-culture-important

Why is it vital to teach kids about our culture and traditions? (sd). Opgehaald van Gurukul The School: http://gurukultheschool.com/blog/why-is-it-vital-to-teach-kids-about-our-culture-and-traditions/