initiatief van de hogeschool voor de kunsten utrecht (Xpert cmkb)

Inspirerende verhalen van creatief talent in Utrecht

Inspirerende verhalen van creatief talent in Utrecht

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

actief zijn in het culturele veld. Met een aantal van hen maakt u in deze publicatie kennis.

Wat Utrecht ook heeft, is een enthousiast maar veeleisend publiek en een breed scala aan bedrijven dat in cultuur een hoogwaardig marketinginstrument ziet. Voor mij is het al met al glashelder waarom Utrecht voor velen al lang Culturele Hoofdstad is voordat het, in 2018, ook daadwer­kelijk zo ver zal zijn!

Mr. A. WolfsenBurgemeester van Utrecht

Voorwoord

aantrekkelijkheidsindexElk jaar komt de Atlas voor Gemeenten uit, een naslagwerk waarin de grote Nederlandse steden met elkaar worden vergeleken op allerlei gebieden: demografie, veiligheid, onder­wijs en economie. Op basis van veertig factoren berekent de redactie van de Atlas van elke stad de zogenaamde woonaan­trekkelijkheidsindex. Uiteraard worden de steden ook op cultureel gebied met elkaar vergeleken.

De gemeente Utrecht is er enorm trots op dat onze stad sinds jaar en dag in dat stedelijke klassement op de tweede plaats staat. Vrij vertaald: we zijn de op één na aantrekkelijkste Nederlandse stad om in te wonen. Nog trotser zijn we als we lezen hoe dat komt: kort door de bocht is één van de belang­rijkste redenen waarom veel mensen hier zo graag wonen, het aantrekkelijke culturele leven in de stad. 'Stad van ken­nis en cultuur' – dat is geen woord te veel gezegd. Theater, muziek, musea, literair leven, evenementen: Utrecht heeft het allemaal en dat waarderen de inwoners zeer.

'Het culturele leven' is natuurlijk een ruim begrip. Het moet allemaal wel worden bedacht, uitgevoerd, georganiseerd en… betaald. Dat dat gebeurt hebben we, volgens de Atlas voor Gemeenten, te danken aan onze 'creatieve klasse', naar verhouding de grootste in Nederland. Anders gezegd: de aantrekkelijkheid van Utrecht is voor een belangrijk deel te danken aan alle creatieve, talentvolle mensen in de stad die

Voorwoord Inleiding

Nawoord

inhoudsopgave

53 10 40 44 48

23 52 56 60

35 65

76

68 72

19

31

15

27

Detour(take a)

Awo Film & TV Triomf

Poniespitto

pax

Ellen Deckwitz Rolf Reichardt

Hubbub

De Vecht-club

We love Creatief UtrechtUtrecht heeft veel talentvolle, creatieve ondernemers die ideeën en concepten weten om te zetten in vernieuwende producten en diensten. Xpert CMKB vroeg een aantal van deze professionals waar zij van dromen, wat ze beweegt, inspireert en welke tips ze hebben voor anderen. Wat is hun drive om ideeën tot uitvoering te brengen?

Tijdens een vruchtbare sessie in het Centrum voor Beeldende Kunst Utrecht hebben we een panelgroep, bestaande uit Utrechtse vakmensen, gevraagd met ons te brainstormen over de best practices uit de Utrechtse creatieve sector. Uiteindelijk bleven er zestien ondernemers over met een authentiek en inspirerend verhaal.

In dit boekje laten we deze ondernemers aan het woord. Mede dankzij de door Ingmar Heytze geformuleerde vragen is het een rijke uiteenzetting geworden van visies, ervaringen en praktische tips. Op deze manier wil Xpert CMKB de vernieuwende kracht van deze groep mensen tonen, nieuwe netwerken laten zien en inspireren tot creatief ondernemer­schap.

inleiding

Xpert CMKB is een initiatief van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU). De HKU wil met dit project ondernemerschap, innovatie en netwerkvorming stimuleren. Een belangrijk middel daartoe is het bieden van inspiratie, bijvoorbeeld in de vorm van dit boekje. Want: we love Creatief Utrecht!

12

Detour(take a)

Detour(take a)

14 15

hebben een flinke uitstap moeten maken om het vrije en open klimaat van Nederland te leren waarderen.’

Geland in UtrechtNadat het duo verschillende opties had overwogen – van Nieuw­Zeeland tot België – wel naar Nederland maar vooral niet naar Utrecht – zijn ze toch geëindigd in Utrecht. Marnix: ‘Hier passen we het beste.’ InspiratieDat inspiratie bestaat beamen ze beiden. Inspiratie halen ze uit de kleine dingen van het leven: ‘Het zijn meestal kleine dagelijkse dingetjes die opeens beginnen op te vallen.’ Maar ook het reizen brengt ze veel nieuwe inspiratie; de indrukken die Detour opdoet in het buitenland zie je vaak terug in hun ontwerpen.

EigenwijsHet duo houdt van mensen die op een eigen manier creatief zijn. Daarbij gaat het niet om succes bij een groot publiek, maar om het volgen van je eigen weg, de dingen doen die je het gelukkigst maken. ‘Dat is het belangrijkste,’ vindt Nina.

De toegevoegde waarde van Detour is dat ze slagen in het bedenken van verrassende insteken. Zo hebben ze voor een actie van de FNV de grootste schoonmaakdoek ter wereld gemaakt. Op ieder exemplaar stond een handtekening of

‘Ga gewoon helemaal voor je droom. En laat je niet

tegenhouden door de normen van de mensen om je heen.’

marnix: ‘Mijn grootste voorbeelden zijn niet zozeer de allerbeste ontwerpers als wel de allergelukkigste mensen.'

14

In het buitenland ontdekten ze dat hun passie vooral bij het ontwerpen lag. Nu betekent ontwerpen in het buitenland iets heel anders dan in Nederland. Nina en Marnix ondervonden dat aan den lijve: drukkers pasten eigenhandig de ontwerpen aan, bijvoorbeeld door handgemaakte lettertypes te vervan­gen door computerfonts.

Kind van je eigen cultuurTijdens de reis realiseerden ze zich dat hun stijl van ontwer­pen eigenlijk alleen kan in Nederland, omdat het publiek hier ook werkelijk begrijpt wat ze aan het doen zijn. Nina: ‘We

Wat inspireert jou aan deze organisatie?'Bij Detour wordt alles met maximale inzet gedaan

en alles is geoorloofd voor het uiten van de creatieve

boodschap. Daardoor straalt hun werk groot plezier

uit. Het is integer, energiek en bovendien sociaal. Op

reis zijn ze het meest in hun element, wie anders heeft

zichzelf nu 'fulltime travelling designer in Middle East,

Indian subcontinent & East Africa' kunnen noemen?'

Waarom vind je dat anderen deze personen betermoeten leren kennen?'Omdat ze laten zien dat het werkelijk kan: alles achter-

laten voor de reis van je leven. Met alle ervaringen die

je tijdens je avonturen opdoet, kun je je vervolgens

manifesteren als veelzijdig duo. Komt dat zien!'

nina mathijsen en marnix de klerk vormen samen het grafisch en illustratief bureau Detour. Na het afronden van de kunstacademie trokken ze samen naar het buiten-land. Door alle schepen achter zich te verbranden gooiden ze de toekomst voor zichzelf open.

Seda Angenent - Studio VrijdagSeda stelt voor: Detour, grafisch & illustratief ontwerp

by-wire.net

17

Marina’s drive om technologie met mode te verweven heeft een dubbele kant. Enerzijds vindt ze het fantastisch om met techneuten te communiceren en samen, langs een moeizame weg, tot een product te komen. Anderzijds realiseert ze zich heel goed dat het in de mode­industrie niet verder kan zoals het nu gaat: het is één van de meest vervuilende industrieën ter wereld. Niemand lijkt daar verantwoordelijkheid in te willen nemen, terwijl het technologisch heel goed mogelijk is om daar wat aan te doen: ‘Ze zijn ontzettend ver met de ontwikkeling van nieuwe materialen. Materialen die duur­zamer zijn, hergebruikt kunnen worden, er zijn zelfs al betere productiemethoden.’

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Dat Marina haar eigen pad heeft gekozen en daarmee

eigenlijk een nieuw beroep heeft gecreëerd.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moetenleren kennen?‘Omdat by-wire.net iets nieuws is. Innovatieve mode

staat in de praktijk nog in de kinderschoenen en er valt

veel te ontdekken. Marina werkt als intermediair tussen

verschillende organisaties. Zowel technische bedrijven

als ontwerpers kunnen bij haar terecht.'

Mode plus technologie is modetechnologie, een gat tussen fashion en de hedendaagse technologie waar Marina Toeters al meer dan twee jaar touwtjes tussen aan het spannen is. In het vierde jaar van haar opleiding Fashion Design richtte ze zich volledig op onderzoek over de grensgebieden van mode en technologie.

16

statement van iemand die de actie ondersteunde. Zo creëer­den ze letterlijk een draagvlak. Ze vinden het belangrijk hun talent ook in te zetten voor sociale doelen. Daarbij willen ze dingen ontwerpen waar mensen blij van worden. Vertrouwen Hun interesse voor het vak zal volgens de twee nooit verdwij­nen, maar ze houden de toekomst wel open. Er kan nog van alles op hun pad komen dat hun koers verandert. In een pensioen hebben ze niet voorzien: ‘We gaan liever voor onze droom dan voor zekerheid.’

FunctieprofielNina: Een illustrator, open-minded. Niet

bang zijn voor grote bouwwerken of nieuwe

vreemde, moeilijke tech nieken. Veel inte-

resse, fantasie, creativiteit en inzet nodig.

Marnix: Out of the box denkende ontwerper /

grafisch ontwerper die niet bang is om het

experiment aan te gaan en er van houdt om

tactiel bezig te zijn. Bereid om overuren te

maken.

Ideale opdrachtgever:‘Iemand die ons aanspreekt op wat wij kunnen

en ons daarin carte blanche geeft. Iemand die

door te kietelen en te prikkelen de juiste input

weet te geven en een kader weet te stellen.

Hoe duidelijker het kader, hoe beter we kunnen

werken.’

Grootste misverstanden over jullie vak:‘O, je doet dus websites en huisstijlen?’

Terwijl we die amper hebben gemaakt... en,

‘o, dan illustreer je kinderboeken?’

Voorbeelden of goeroes in het vak: The Clayton Brothers

nina: ‘Wij kiezen ervoor om vrij te zijn. Voor mij is er geen verschil tussen een visum voor een exotisch land aanvragen of hier mijn administratie doen.'

fenny faber Fenny stelt voor: by-wire.net van marina toeters

18 19

‘het is goedkoper als je netjes met de wereld omgaat.'

InhoudVolgens Marina presenteert de modewereld zichzelf graag alsof ze heel vernieuwend, innovatief en veranderlijk is. Voor haar is die wereld juist heel conservatief. ‘Er zijn de laatste vijftig jaar, na de ontdekking van polyester, geen nieuwe materialen meer toegepast. De mode is alleen vernieuwend waar het gaat over de buitenkant, het kleurtje en de vorm. Inhoudelijk schiet de mode­industrie te kort.’Marina wil laten zien dat het ook anders kan. Ze heeft een duidelijk idee van wat er zou moeten veranderen in mode­land. Die kennis geeft ze tegenwoordig door aan de mode­studenten van de HKU en de Willem de Kooning Academie. Haar kennis doorgeven aan de studenten en laten zien dat het ook anders kan, beschouwt ze als haar belangrijkste doel.

Marina werkte eerder onder meer voor Philips. Daar ont­ wikkelde ze met een team van ingenieurs, een jurist en marketingmensen nieuwe ideeën. ‘Ze wilden graag led­lamp­jes in textiel stoppen en kleren maken, maar niemand daar had verstand van textiel. Als je het een beetje goed aanpakt heb je binnen no­time vijftien techneuten geïnspireerd aan je idee werken en dan kan je grote stappen gaan maken.’

Toekomstdroom In de toekomst ziet Marina een winkel voor zich waar kleding op maat gemaakt kan worden zonder dat er mensenhanden aan te pas komen. ‘Eerst wordt je elektronisch opgemeten – het apparaat waarmee dat kan bestaat al! Vervolgens kies je de stof, de print, de afwerking en de extra’s. Vijf minuten later sta je gerestyled weer buiten. Zonder kostenplaatje zou zoiets by-wire.net

20 21

Rob Hornstra

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Rob Hornstra inspireert mij niet alleen met zijn beel-

den. Hij zet zich ook in om fotografie in Utrecht op de

kaart te krijgen, onder andere door Fotodok mede op

te richten. Daarnaast kijkt hij verder dan Utrecht. Hij

heeft zich in korte tijd weten te ontwikkelen tot een

landelijk en internationaal gerespecteerd fotograaf.

Hij is voor mij een voorbeeld van hoe het dus ook kan:

je hoeft je niet per se in Amsterdam te vestigen om

serieus te worden genomen als creatief ondernemer.’

Van zijn ouders mocht Rob geen kunstacademie doen. Daarom volgde hij eerst de studie Sociaal Juridische Dienstverlening. Om het laatste restje studiefinanciering waar hij recht op had ook te gebruiken, is hij daarna nog een jaar fotografie gaan studeren. Uiteindelijk heeft hij deze studie helemaal afgerond.

Rob besefte al snel dat hij met fotografie verder wilde: ‘Al zie ik eigenlijk niet zo veel verschil tussen wat ik nu doe of toen ik nog bij de reclassering werkte. Ook nu ben ik gefocust op gedrag van mensen of bepaalde subculturen.’ Rob’s werk komt niet zozeer voort uit een bewuste droom. ‘Door de wil om jezelf te blijven verbeteren, kun je steeds verder komen.

20

er binnen driekwart jaar kunnen staan: alle onderdelen zijn er. Maar met de huidige inrichting van de samenleving duurt het misschien nog wel tientallen jaren voordat de mensen eraan toe zijn.’

Marina: ‘Het is belangrijk dat je als ontwerper altijd lekker naïef blijft en veel vragen stelt: “Waarom kan dat niet? Waarom moet dat allemaal zo moeilijk?” Je weet nooit of je niet opeens een vraag stelt waardoor zo’n techneut denkt: inderdaad, waarom kan dat eigenlijk niet? En zo het ei van Columbus vindt.’

FunctieprofielMarina: ‘Breed geïnteresseerd. Goed in het maken

van koppelingen. In staat om ideeën neer te zetten en

verder te verspreiden. Harde werker. Maakt veel uren

en is gedreven. Kortom: het karakter is minstens net

zo belangrijk als de vaardigheden.’

Geloof je dat inspiratie bestaat?‘Zeker, inspiratie komt voor mij voort uit

gesprekken met mensen die over een visie

beschikken.’

Met wie zou je nog weleens samen een projectwillen opzetten? ‘Hussein Chalayan, een Londense modeontwer-

per die al werkt met modetechnologie. Ik zou

hem nog meer naar de technologiekant willen

trekken. En natuurlijk met NASA.’

• Ze communiceren op een totaal ander vlak.

• Ze produceren voor een veel langere

periode. Een modeontwerper ‘ververst’

zijn collectie iedere vier tot zes weken.

• Technici zijn tien tot vijftien jaar bezig om

een nieuw materiaal te ontwikkelen.

• Technici zijn erg gesloten; gericht op paten-

ten, want daar verdienen ze veel geld mee.

Tip:

‘Stel een top 5 op van wat je

wilt bereiken.’

De vier zaken waarmee je rekening moet houden voordat je met een groot bedrijf gaat praten:

KATJA SCHADE Katja stelt voor: rob hornstra, fotograaf en medeoprichter van fotodok

22 23

Wat dat betreft heb ik het liever over doelen dan over dro­men. Volgens mij gaat het er om dat je iedere keer weer een stapje doet. Ik heb gelukkig al veel stapjes kunnen nemen.’

Inhoud Rob maakt het liefst verhalen die een bewustzijn oproepen bij de kijkers. Erkenning van instituten of de culturele wereld vindt hij veel minder belangrijk dan de inhoud en het verhaal dat hij heeft te vertellen. Nadat Rob was afgestudeerd had hij tientallen redenen om naar Amsterdam te gaan en eigenlijk veel minder om hier te blijven. ‘Toen dacht ik: hier blijven biedt ook weer kansen. Dat Utrecht nog niet alles heeft, betekent dat er nog iets gebouwd kan worden.’ In 2005 schreef hij een plan ter oprich­ting van Fotodok, een platform voor documentaire fotografen. Fotodok heeft hem veel kansen geboden en nieuwe contacten opgeleverd. Rob is weliswaar zelfstandig, maar hij werkt graag samen: ‘Vooral met tekstschrijvers en vormgevers. Iedereen is gezond kritisch op elkaar.’ De ideale samenwerking is volgens Hornstra met iemand uit een andere discipline, die op een­zelfde niveau en in eenzelfde stadium in zijn carrière zit als hij.

Crowd fundingMomenteel werkt hij veel samen met filmmaker Arnold van Bruggen aan The Sochi Project. Vijf jaar lang documenteren ze hiervoor de ontwikkelingen en veranderingen in het gebied Sochi (Rusland), waar in 2014 de Olympische Spelen zal

‘Leuke, blije foto’s maak ik niet.’

Rob Hornstra

24 25

paxWat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Habek bestaat uit makers en cultureel ondernemers

en draagt bij aan de ontwikkeling en zichtbaarheid van

talent. Daarnaast organiseren ze evenementen op het

snijvlak van financiën, organisatie, bereik en inhoud.

Tegelijkertijd bieden zij cultureel ondernemers de

mogelijkheid zelf een netwerk en markt te ontwikkelen.

Het festival Roffest op het Paperdome terrein in

Leidsche Rijn is daar een mooi voorbeeld van.'

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moeten leren kennen?‘MC PAX is het gezicht van de organisatie en één van

de drijvende krachten achter de stichting Habek. Door

middel van multidisciplinaire samenwerkingsverban-

den zorgt Habek voor vernieuwende programmeringen.

De inspirerende instelling van de personen voor en

achter de schermen zorgt voor een goede feelfactor

op de evenementen.’

Hosten, lesgeven en radio maken: het is MC PAX niet vreemd. Door het succes is de agenda van de initiatiefnemer van Habek overvol geraakt. Momenteel probeert hij een stapje terug te doen van het organiseren om meer tijd vrij te maken voor muziek.

‘Het liep allemaal zo goed dat ik voor steeds meer dingen werd gevraagd. En toen dacht ik: hartstikke leuk dat ik als rapper mijn geld verdien, maar ik ben helemaal niet meer bezig met het bouwen van tracks en het droppen van albums. Nu wil ik kijken wat er uit mezelf komt voordat ik het aan anderen ga voorleggen en dat bevalt wel. Ruimte creëren om te kijken wat je echt wilt, zou eigenlijk veel vaker moeten gebeuren. Mensen moeten echt onthaasten.’‘Inspiratie is als zuurstof. Het bestaat uit een oneindige reeks van verschillende dingen die je aanzetten tot daden: muziek­uitingen, kunst, eerlijkheid en realiteit an sich. Inspiratie zit overal.’

24

Heb je voorzien in een pensioen?‘Ik voorzie in een soort kunstmatig pensioen

door het verzamelen van fotoboeken, al vrees

ik wel dat ik, wanneer ik eenmaal met werken

stop, de boeken niet meer wil verkopen.’

Zijn je verwachtingen uitgekomen?‘Meer dan. Ik had bijvoorbeeld nooit gedacht

dat ik Charles Fréger, een grote buitenlandse

fotograaf, zou mailen om een boek te ruilen

en dat hij dan zegt dat hij het mijne al gekocht

heeft!’

Stel dat je een brief kunt schrijvenaan jezelf die aankomt op de eerste dag dat je voor jezelf bent begonnen. Wat is het belangrijkste dat je zou willen zeggen? ‘Luister altijd goed naar wat iedereen je zegt

– kritiek of geen kritiek, onzin of geen onzin –

om aan het eind van het verhaal je eigen keuze

te maken. Oftewel: laat je inspireren en luister

goed, maar kies wel je eigen ding.’

plaatsvinden. Een uniek gegeven in het project is dat het gefinancierd wordt door middel van crowd funding. Parti­culieren of bedrijven kunnen op drie verschillende manieren het project ondersteunen. Hoe hoger het bedrag, hoe hoger de privileges van de donateur. Dat varieert van toegang tot het afgeschermde deel van de site tot aan het persoonlijk langsbrengen van een uniek collectors item.

Volgens Rob is inspiratie de trigger om een verhaal te maken en komt voort uit betrokkenheid met een onderwerp of thema. ‘Maar betrokkenheid is het nette woord. Soms komt inspiratie ook uit een beetje jeuk, woede of irritatie.’

Robert Kouijzer - Vrede van Utrecht / KaasschaafcollectiefRobert stelt voor: PAX, artistiek leider van de multidisciplinaire werkplaats

voor jongeren- en hiphopcultuur Stichting Habek.

pax

‘Ik denk dat mensen te weinig verwachten van zichzelf en te veel van hun omgeving. Ik bekijk het liever andersom.’

28 29

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Cindy Dekkers werkt op innovatieve wijze op het

grensvlak van nieuwe media, mode en vormgeving.

Ze is onlangs gestart met haar Designercafé dat in

de zomer van 2010 geopend wordt. Het Designercafé

is een conceptstore waar collecties van jonge, getalen-

teerde Nederlandse ontwerpers geproduceerd en

verkocht worden. Het is een combinatie van een

winkel, productieatelier en expositieruimte.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moetenleren kennen? ‘Cindy heeft een voorbeeldfunctie als het gaat om

ondernemerschap en passie voor het vak en zorgt met

het Designercafé voor een nieuwe impuls in creatief

Utrecht!’

Cindy had een virtuele pot met goud gevonden: vanaf het moment dat haar wereld online was, kon ze de aanmeldingen bijna niet aan. Door goed te kijken naar waar de mensen zich als avatar het meest mee bezig hielden, wist ze de juiste keuzes te maken. ‘Tachtig procent van de tijd waren mensen zich aan het omkleden om vervolgens naar de chatroom te gaan en te

Jaren geleden kreeg Cindy Dekkers op de terugweg van haar vakantie in het vliegtuig een Koreaans tijdschrift onder ogen. Daarin kwam ze voor het eerst avatars tegen: karakters die je zelf kunt maken in een digitale wereld. Geïnspireerd door de vormgeving en de vele mogelijkheden is ze thuis vanuit hobbyisme aan de slag gegaan. ‘Wat kan je er precies mee en zouden mensen in Nederland ook werkelijk gebruik willen maken van avatars?’

Robbie Networks

28Wie heeft je de meest waardevolle tip gegeven?‘Mijn moeder zei altijd: “Keep your chin up”.

Lange mensen hebben de neiging om naar

beneden te kijken. Naast dat het slecht is voor

je rug, heeft dat vooral te maken met attitude.’

Wat is je grootste misstap geweest?‘Ik vind het moeilijk om nu nog te onderscheiden

wat een misstap is geweest en wat een blessing

in disguise.’

Met zijn muziek hoopt PAX bewustzijn op te wekken bij zijn luisteraars, maar hij beseft tegelijkertijd maar al te goed dat het moeilijk te meten is in hoeverre dat ook gebeurt. Volgens PAX is de basis van de samenleving in de war en is het tijd voor nieuwe regels. ‘Als alle mensen zouden doen wat ze echt leuk vinden zou er een hoop narigheid wegvallen.’

Droom Het belangrijkste vindt hij dat mensen hun dromen volgen. Ouders en de overheid zouden moeten instaan voor de risico’s terwijl kinderen leren om hun dromen na te jagen.‘Want als een kind zijn droom niet kan najagen wordt hij eigenlijk per definitie nooit zo gelukkig als hij zou kunnen zijn. Als je je droom leeft, lever je de grootste prestaties en stijg je boven jezelf uit!’ De ultieme droom van PAX is om over de hele wereld studio’s te bouwen en daar met een heel dorp langs te reizen om iedereen van vette shit te voorzien. Voorlopig blijft hij zich echter, naast muziek, vooral richten op de infrastructuur van Nederland, want daar is nog een hoop werk te verzetten.

FunctieprofielPax: ‘Vocalist, tekstschrijver, artistiek leider, producer,

drummer, presentator/host, mediator, radiomaker…’

Ingrid dinnissen en iris loos - Xpert CMKB Ingrid en Iris stellen voor: Cindy Dekkers van RobbieNetworks

30 31

vragen wat anderen van hun nieuwe look vonden, om zich daarna weer te gaan omkleden.’ Toen ze zich daarop gingen richten kwam mode in het leven van Cindy Dekkers. ‘Je kan de avatars aankleden en stylen zoals je maar wilt.’

Real lifeMet de avatars zit ze steeds vaker op de grens van wat je er on­ en offline mee kunt doen. Zo heeft Cindy in 2009 een virtuele modeshow opgezet tijdens de Dutch Design Double, waar de mensen tegelijkertijd in het echt de kleding konden passen en kopen, terwijl de avatarmodellen de kleding op de virtuele catwalk showden. Dat Cindy in het gebruik van verschillende media nog een stap verder weet te zetten, bewees ze door voor een goed doel een virtuele demonstratie te organiseren. Mensen konden online een avatar creëren om deel te nemen. In een later stadium van de campagne werden de avatars levensgroot geprint om ze ook op straat te laten demonstreren. ‘Ik wil bereiken dat het hebben van een avatar heel natuurlijk wordt, iets wat er gewoon bij hoort. Iets waar­mee je kunt laten zien hoe je je voelt of wat je aan hebt.’

CaféCindy blijft zichzelf creatief uitdagen en is altijd op zoek naar de juiste middelen die daarvoor beschikbaar zijn. Ze begon met grafisch vormgeven en groeide door naar nieuwe media met een zweem van mode. Door geleidelijk nieuwe vormen te ontdekken, blijft Cindy geïnteresseerd in datgene waar ze mee bezig is. Nu werkt ze hard aan het opzetten van haar nieuwe droom waarin alle media samenkomen: het Designer­

‘We noemen onszelf avatarleverancier.’

Robbie Networks

32 33

zECC

Wat inspireert jou aan deze organisatie?‘Zecc brengt mensen en ideeën bij elkaar. Naast het

dagelijkse ontwerpen is dit bureau op zoek naar uit-

dagingen buiten het eigen vakgebied. Ze zoeken

momenten waarop gesproken en gediscussieerd

wordt over architectuur, kunst en fotografie. Deze

bijeenkomsten zijn in principe vrij toegankelijk, waar-

door Zecc een betekenisvolle rol speelt in Utrecht.’

Waarom vind je dat anderen dit bureau beter moetenleren kennen?‘Samenwerken met collega-ontwerpers, zowel binnen

als buiten het eigen vakgebied, werkt stimulerend. Het

is interessant om te zien hoe Zecc de dialoog aangaat

met andere (architecten)bureaus. Het is een positief,

sociaal en enthousiast bedrijf, dat met zijn hedendaag-

se en bewuste toon van ontwerpen een toegevoegde

waarde heeft.’

Er is niet een bepaald moment geweest dat Marnix van der meer zich realiseerde dat hij deed wat hij altijd al had willen doen. ‘Het zijn steeds verrassingsmomentjes als je beseft, hé, dit doe ik, dit kan ik. Op zo’n moment durf je de volgende stap te maken.’

Daarnaast gelooft Marnix ook dat je wordt beïnvloed door wat er om je heen gebeurt. ‘Door wat je doet bouw je bekend­heid op. De eerste opdracht die ik kreeg was in de privésfeer, namelijk het ombouwen van een oude watertoren tot een woning. Daarna volgden de verbouwingen van een school, een kerkje, een fabrieksgebouw en nog een watertoren. Zulke opdrachten bepalen enorm hoe het bureau zich ontwikkelt.’

32

café. ‘Het wordt een kledingwinkel waar Nederlandse ontwer­pers geselecteerd worden om hun collecties aan te bieden die ze tegelijkertijd kunnen laten maken in het productieatelier. Ook komt er een etalageruimte waar de designers extra wor­den uitgelicht.’ Het is de bedoeling om met het Designercafé een vernieuwend productieproces neer te zetten en te werken met ateliers in de stad. Ook gaat het Designercafé werken met pre-fabs: ‘Mensen willen graag nog een stukje creativiteit toevoegen en ja, dat moet kunnen.’ Zowel online als offline gaan kleren verkocht worden. Daarbij worden alle media ingezet om iets moois neer te zetten.

Door voorop te lopen in de markt ben je overgeleverd aan andere innovatieve mensen in de zakenwereld: niet iedereen ziet gelijk het nut of de kansen van je onderneming. Maar Cindy durft te proberen: ‘We gaan niet wachten totdat het mag, of dat er iemand klaar voor is. We doen het vanuit ons eigen gevoel.’

Ideale opdrachtgever?‘Een club die zelf ook vanuit een creatieve

passie zijn bedrijf is begonnen en waarbij je

voelt dat je een uitstekende klik hebt. Dat je

weet dat je elkaar echt aanvoelt en dat er een

win-winsituatie uit voorkomt. Een partij als

Threadless bijvoorbeeld, die er zelf ook de lol

van inziet.’

Wat is het grootste misverstand over je vak?‘Dat mensen echt niet begrijpen hoe je je boter-

ham kunt verdienen met avatars.’

Waaruit bestaat inspiratie?'Uit van alles wat je in je omgeving meemaakt.

Wat je ziet, wat je ruikt, wat je hoort, wat je

voelt. Zeg maar een totaalpakketje.’

Heb je voorzien in een pensioen?‘Ja, dat zijn we echt aan het opbouwen.’

Wilco Meenhorst - JHK architectenWilco stelt voor: Zecc, grounded architecture

35

zECC

34

DuurzaamHet uitvoeren van herbestemmingen was een wending in zijn beroepspraktijk, maar zeker geen ongelukkige. ‘Je merkt dat je het heel interessant gaat vinden om bij oude industriële gebouwen en monumenten te kijken wat je daar voor tweede leven aan kan geven.’ Een nog te realiseren droom van Marnix is het ontwerpen van grotere herbestemmingen, zoals een gebouw met een openbare functie zodat hij de architec­tuur kan delen met iedereen. Om mee te dingen naar grotere opdrachten doet Zecc mee aan Europese aanbestedingen. ‘Als je niks doet, word je alleen maar gevraagd voor wat je al kunt. Als je iets wilt veranderen, dan moet je daar wel in investeren.’

The zecc Firm vs. The zecc FamilyBinnen Zecc praten ze over de Family en de Firm. De Family is de vriendschappelijke, sociale en informele kant van de onderneming, bedoeld voor het spelen met ontwerpen en het onder zoeken ervan. Daar tegenover staat de Firm, waar het geld verdiend moet worden: ‘In de Firm is het gewoon mond dicht en knallen, deadlines halen.’ De wisselwerking tussen de Firm en de Family spreekt ook veel opdrachtgevers aan. Marnix beschrijft zijn ontwerpen als grounded architecture. ‘Grounded’ omvat drie grondbeginselen die binnen ieder ontwerp samengaan. Ten eerste: het fundament, de functiona­liteit. Ten tweede: de geaardheid, wat gaat over het gevoel en de esthetische kant van het ontwerp. Als laatste: duurzaam­heid in het gebruik van goede en natuurlijke materialen, en het uitgangspunt dat je iets bouwt wat in alle opzichten lang mee kan gaan.’

‘Soms denk ik dat ik mijn eigen secretaresse ben en dat het ontwerpen gebeurt bij de medewerkers.’

pittoTijdens zijn studie, inmiddels al weer bijna tien jaar geleden, begon Pitto met draaien. Al snel werkte hij ook mee in de organisatie van feesten. Eerst nog alleen met het idee dat hij zijn eigen muziek zou kunnen draaien maar al snel om het plezier van het organiseren zelf: ‘Het neerzetten en initiëren, de liefde er in stoppen en zien dat je er zoveel voor terug krijgt, dat maakt het feest wel.’

FeestjesIn Utrecht startte hij Mood Elevator, nog steeds een twee­maandelijks concept in Tivoli de Helling en binnenkort ook in

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Pitto inspireert mij omdat hij gewoon totaal voor zijn

ding gaat. Organiseren, muziek maken, hij doet het

allemaal. Door hard te werken en de juiste contacten

te leggen heeft hij ervoor gezorgd dat iemand zijn plaat

uit wilde brengen. Pitto gaat recht op zijn doel af en

dat vind ik te gek.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moeten leren kennen?‘Het lijkt me goed dat andere mensen hem ook leren

kennen, simpelweg omdat hij goede muziek maakt.

Hij is een mooi voorbeeld van de stelling: “als je iets

maar graag genoeg wilt, lukt het”.’

pitto heeft twee grote liefdes: muziek en het organiseren. Dat lijkt een dubbele luxe, maar af en toe is het toch lastig. pitto ‘alleen aan muziek ben ik eigenlijk al een volledige werkweek kwijt.’ Maar daarom laat hij het organiseren van evenementen nog niet achterwege.

37

UtrechtZecc heeft zich heel bewust in Utrecht gevestigd. ‘Doordat Utrecht geen architectuuropleiding heeft is het geen echte architectuurstad. Daardoor had ik het gevoel dat je veel eerder met je hoofd boven het maaiveld uitkomt. Ook ben je dan vrij snel het leukste architectenbureau in de stad, waardoor je weer makkelijker de beste en de meest gemoti­veerde mensen aan je kunt binden.’

Stel dat je een brief aan jezelf kunt sturen die aankomt op de eerste dag dat je bent begonnen met je onderneming. Wat zou je schrijven?‘Er zouden een paar waarschuwingen in zitten.

Je kunt door enthousiasme bijvoorbeeld de rea-

liteit verliezen en te lang bezig blijven met iets

wat niets oplevert. Ook moet je oppassen dat

je niet alleen maar aan het spelen bent. Ik zou

verder de eigenschappen die je door de jaren

heen van jezelf leert kennen goed opschrijven.

Zodat je bijvoorbeeld weet hoe je mensen kunt

aansturen en welke opdrachten wel of niet bij

je passen.’

36

Tip van Marnix:‘Doe wat je leuk vindt, anders kom je nooit

door de taaie stof heen. Blijf dicht bij jezelf

en draag uit wat je goed vindt. Er is niets

mis met hard werken, als je er maar plezier

in hebt.’

Functieprofiel Marnix: ‘Sociaal vaardig, kan goed luisteren.

Goede balans tussen kennis en kunde,

kunst en techniek, Family en Firm en tussen

pragmatiek en durven dromen.’

‘De toegevoegde waarde zit hem in het feit dat ik veel ruimte laat. Ik weet wat ik wil, maar ik ben niet dominant.'

lianne collignon - NL30 Lianne stelt voor: pitto, dj, producer en organisator in utrecht

38 39

pitto

41

‘als ik de muziek niet had, zou ik driehonderd

procent voldoening halen uit het organiseren.'

Dat prikt...Inspiratie bestaat voor hem uit prikkels, bijvoorbeeld door inspi­rerende voorbeelden in zijn twee passies: ‘Ik vind het fantastisch om te zien hoe anderen te werkgaan. Het is een kwestie van vorming. Inspiratie komt ook voort uit wat je meegemaakt hebt, en wat je erbij voelde. Als je geen eigen emoties in je muziek kan stoppen, kan het nooit echt iets worden.’

UtrechtVoorlopig is Pitto in Utrecht te vinden. Samen met een paar andere partijen is hij bezig iets nieuws op te zetten en hij vindt dit wel een prettige plek. ‘Het is tastbaarder en knusser dan een echte stad. Alles is op fietsafstand. En daarnaast heeft iedereen het wel prettig naar zijn zin hier. Geen gehaast en hectiek, dat is prettig.’

40

Onontdekte initiatieven in Utrecht?‘De elektronicamuziekavonden in Theater

Kikker. Die zijn heel warm en knus: gewoon

fijne avonden.’

Wat is je ideale opdrachtgever?‘Ideaal is wanneer er een geldpot bij komt waar-

mee je kunt realiseren waar je in gelooft.’

Wat is het grootste misverstand over je vak?‘Dat mensen denken dat het een lui leven is,

onder het motto “lang leve de lol”. Zo denken

mensen in ieder geval vaak over artiesten. Maar

voor het artiestenbestaan geldt dat er weinig

mensen zijn die er komen zonder hard werken.’

Amsterdam. Samen met vriend Lodewijk Rondeboom begon hij Stekker. Wat startte als het organiseren van een leuk feestje is inmiddels uitgegroeid tot een productiekantoor dat de uitvoering verzorgt van verschillende concepten. Ze doen wat ze willen doen en zetten de projecten van A tot Z zelf op.

DoelHet belangrijkste doel dat Pitto wil bereiken is zoveel moge­lijk mensen gelukkig maken, zowel door de muziek die hij maakt als met de feestjes die hij organiseert. In de muziek kan hij meer zijn persoonlijke gevoel kwijt, terwijl hij met de feesten het algehele creatieve proces vooropstelt. ‘Het is mooi als er iets los komt bij de bezoekers. Dat je de creatieve geest van mensen kan prikkelen en ze kan verrassen of ze een ander beeld kan geven. Dat vind ik fantastisch!’ Dat hij bevoorrecht is met het doen wat hij leuk vindt beseft hij heel goed, ‘maar het is ook gewoon keihard ploeteren voor dat doel.’

‘Over het algemeen besef ik goed hoe weinig mensen eigenlijk met plezier en passie naar hun werk gaan.'

4342

Ellen DeckwitzEr was niet één duidelijk moment waarop ze zich realiseerde dat ze deed wat ze wilde doen: ‘Net als de betere verliefd­heden ontwikkelt het zich gaandeweg. Maar toen ik vorig jaar uitkeek over de zaal vol met publiek op Lowlands festival voelde dat wel heel erg goed!’

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Utrecht telt veel grote talenten op dichtgebied, waar-

van vijf zich hebben verenigd in het Utrechts Dichters-

gilde (UDG). Ellen Deckwitz neemt in dit gilde een

bijzondere positie in: zij is het enige vrouwelijke lid, ze

is de jongste en ze is nog maar pas uit Groningen naar

Utrecht verhuisd. Ellen Deckwitz heeft als ondernemer

in de letteren een vliegende start gemaakt. Ik verwacht

dat Utrecht de komende jaren veel goeds van haar

generatie mag verwachten – we hebben het momen-

teel in totaal over zeker twintig talenten tussen de

zeventien en de tweeëndertig jaar – en acht het zeer

waarschijnlijk dat Ellen Deckwitz als dichter, gildelid

en cultureel organisator in dat veld een van de sleutel-

posities zal bekleden.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moetenleren kennen?‘Ellen is de it-girl van de Utrechtse poëzie, met een

landelijke uitstraling en de kwaliteit om de aandacht

die ze genereert waar te maken. Leg contact met haar

en je weet precies waarom en hoe poëzie je eigen

creatieve onderneming zou kunnen verrijken.’

Op haar eenentwintigste kreeg Ellen haar eerste contract bij een grote uitgeverij. Daarna volgde een ouderwets, degelijk writer's block. Omdat de noodzaak tot schrijven bleef, maar proza ineens verworden was tot verboden terrein begon Ellen met het schrijven van gedichten, en met succes. In 2009 werd ze Nederlands kam-pioen poetrySlam en won ze de Meander Dichtprijs. Momenteel is ze bezig met haar eerste roman en dichtbundel.

Ingmar HeytzeIngmar stelt voor: Ellen Deckwitz, dichter en winnares NK Poetry Slam 2009

45

‘Poëzie is een soort van mindfuck.’

Ook illustreren, wat ze in het begin van haar studie nog regelmatig deed maar wat is blijven liggen, trekt weer steeds meer haar aandacht.

Inspiratie bestaat, maar is ook overschat, vertelt Ellen. ‘Je kunt het echt afdwingen. Je kunt heel lui worden door te denken dat je geen inspiratie hebt, maar zo werkt het natuur­lijk niet.’ Volgens Ellen kan iedereen verder komen door te gaan spelen met thema’s, woorden en boeken. Al is, eerlijk is eerlijk, een beetje aanleg en talent nooit weg. ‘Ik denk dat ik een beetje bang ben voor inspiratie omdat wat me te binnen schiet misschien niet goed genoeg is. En soms komen de momenten van inspiratie précies op het verkeerde ogenblik, bijvoorbeeld vlak voordat je gaat slapen.’

Het mooie aan kunst is volgens Ellen dat je het heel goed kunt inzetten voor je omgeving. Dat je mensen ermee op ideeën kunt brengen en dat je ze kan leren verder te kijken dan dat zij aanvankelijk deden. In de toekomst wil ze poëzie op middelbare scholen en basisscholen lesgeven. ‘Het is zo’n mooie kunstvorm, maar je hebt er wat uitleg voor nodig, een heel klein beetje maar.’

44

Welke collega zou je nog wel eens willen spreken?‘Ik wil altijd nog wel eens echt met Tjitske

Jansen praten. Verder met de Ijslandse Gerður

Kristný en met Tomas Tranströmer!’

Verwacht je je interesse te verliezen?‘Ja, vooral in het optreden. Ik heb eigenlijk liever

de anonimiteit van het papier.’

Wie heeft je de beste tip gegeven en wat hielddeze in?‘Ik denk dat ik dat zelf ben geweest. Ik heb

mezelf gedwongen om heel streng naar mijn

teksten te gaan kijken. Mijn boekencollectie

heb ik net zo streng gelezen en die kennis heb

ik vervolgens toegepast op mijn eigen werk.’

Heb je voorzien in een pensioen?‘Ik wil graag die bestseller schrijven. Dan lach

ik om het woord pensioen.’

Ellen geloofde vroeger niet dat je werkelijk geld kunt verdie­nen met wat je leuk vindt om te doen. Daarom heeft ze voor de zekerheid een dubbele researchmaster Cultuurweten­schappen in Groningen gevolgd. Tegelijkertijd is ze wel altijd ambitieus genoeg geweest om geld met haar literaire werk te willen verdienen en zelfverzekerd genoeg om zichzelf op de juiste momenten naar voren te schuiven. ‘Overal mijn gezicht laten zien, heel brutaal zijn. Ja, waarom niet, wat heb ik te verliezen?’

SpelenOp haar achtste debuteerde ze in een Joop van den Ende­musical. Nu haar studie is afgerond en er weer meer tijd overblijft voor andere dingen, lonkt het toneelspelen weer. ‘Omdat je daar niet afhankelijk bent van teksten die je zelf moet genereren, maar de teksten van anderen mag spelen. Dat is toch wel iets waar ik weer naar uit kijk.’

46 47

De Vecht-clubZe vonden de perfecte ruimte en bleken enthousiast genoeg om hun schouders eronder te zetten. ‘Zonder subsidies aan de slag gaan geeft zoveel vrijheid. Je hoeft aan niemand verant­woordelijkheid af te leggen. Dat heeft ook de ruimte gegeven om de Vechtclub te maken tot wat het is geworden. Door een open blik te houden konden de ruimtes steeds naar wens aangepast worden. De kracht van de Vechtclub is het rauwe,

Waarom vind je dat anderen deze personen beter moeten leren kennen?‘Er is maar een klein verschil tussen iets doen en iets

laten. De Vechtclub laat zien wat er gebeurt als je doet.

Er is een heleboel mogelijk als je echt iets neer wilt

zetten. Het mooie vind ik dat de energie bij de Vecht-

club vrijwel direct naar het werk zelf gaat en niet

verzandt in papieren rompslomp.’

Wat inspireert jou aan deze organisatie?‘Er zijn veel redenen om de Vechtclub in je hart te

sluiten. Ik vind het ongelooflijk dapper en uniek om te

zien dat iemand zonder subsidiegeld iets opzet binnen

de podiumkunsten. Je hebt geen toestemming nodig

van de gemeente om je ideeën te verwezenlijken.

De Vechtclub is daarmee hét voorbeeld van creatief

ondernemen als het gaat om de Utrechtse podium-

kunsten. Bij alles wat ze doen moeten en willen ze het

wiel opnieuw uitvinden. Zo is het pand bijvoorbeeld

zoveel mogelijk verbouwd met gerecyclede materialen

en milieuvriendelijke bouwmaterialen. Doen in plaats

van denken. Dat is de goede manier.’

47

De droom van rikkert paauw en boudewijn rijffbegon vanuit een persoonlijk gemis. ze vonden dat het ontbrak aan een goed alternatief uitgaanscircuit en aan goede werkplekken. Vanuit dat oogpunt zijn ze zelf gaan bouwen.

Alexander de Vree - Cowboy bij Nacht alexander stelt voor: De Vechtclub

49

te nemen en durft groots te denken. Boudewijn: ‘Ik doe liever. De natuurlijke flow waarin de Vechtclub tot stand is gekomen, zou een voor­beeld kunnen zijn voor het ontstaan van veel meer initiatieven. Het begint bij het geloven dat het kan.’

VerderNu de Vechtclub staat, is het tijd voor nieuwe planning en voor uitbreiding. In de toekomst wil Boudewijn zich meer gaan richten op het ontwikkelen en ontwerpen van duurzame bouw. Met een verleden als biologische boer en een hart voor recycling, is hij geïnteresseerd in de kwaliteit van het leven. Daar haalt hij ook zijn inspiratie uit: ‘De lelijke dingen wil je veranderen en de mooie dingen wil je omarmen. Dat is wel een drijfveer, dat je de dingen ten goede wil veranderen.’

‘Voor de weinige woorden die er aan gewijd zijn, is De Vechtclub

een fantastisch resultaat.’

48In hoeverre begrijpt je familie wat je aan hetdoen bent?‘Helemaal. Mijn ouders hebben me echt

gestimuleerd.’

Wat is het grootste misverstand over je vak?‘Dat je er subsidie voor nodig hebt. Het is

gewoon bloed, zweet en tranen en je moet kei-

hard werken als je voor jezelf wilt beginnen.’

het ongeorganiseerde. Een plek waar alles kan, dat is waarom iedereen het zo tof vindt.’

Droom?!Als ze alles van te voren hadden geweten, waren ze er mis­schien wel nooit aan begonnen. ‘De droom is vaak leuker dan de werkelijkheid.’ Volgens Boudewijn is dat helemaal niet erg: ‘Hoe langer het huidige succes blijft, hoe meer we zien dat het nu al lang en breed de moeite waard is geworden. Het is succesvoller dan ik had durven dromen.’

VerbindingBoudewijns creativiteit ligt vooral op het organisatorische vlak en daarmee is hij de bindende factor binnen de Vecht­club. Hij weet steeds weer de juiste mensen bij elkaar te vinden en de spirit er in te houden. Hij is niet bang om risico’s

‘Je moet wel een beetje blind varen en vertrouwen hebben.'

Tip:

‘Denk drie keer na of de droom die je najaagt

wel de juiste is. Voordat je het weet komt hij uit

en dan zit je er aan vast.’

50 51

Rolf Reichardt

‘Ik streef ernaar om iets te bouwen wat een positief effect heeft op mensen.'

5353

Je achtergrond. De muziek die je hoort.’ In zijn ontwerpen probeert hij voor verwondering te zorgen door niet altijd al aan de buitenkant te onthullen wat er binnen gebeurt, zodat binnen ook nog wat te ontdekken valt.

altijd anders Rolf is niet bang om ooit zijn interesse te verliezen, die heeft hij immers al van kleins af aan. Bovendien is iedere opdracht weer anders. ‘Geen dag is hetzelfde, geen plek is hetzelfde. De omstandigheden zijn altijd anders en dat maakt het vak heel erg leuk’. Rolf werkt voor particuliere opdrachtgevers, de gemeente en projectontwikkelaars. Hij onderhoudt de mensen met wie hij gewerkt heeft goed. Zo is hij soms wel drie avonden per week te vinden bij oud­opdrachtgevers. ‘Dan ga ik bij ze op visite en vraag ik of alles nog prettig werkt. Op die manier vergaar ik ook weer opdrachten.’

Rolf heeft zijn bureau heel bewust in Utrecht geplaatst. Rotterdam lonkte ook, maar omdat de markt daar al redelijk verzadigd is, ‘dat is dan weer de ondernemerskant in mij’ heeft hij toch voor Utrecht gekozen. Bovendien vindt hij het interes­sant om in zijn ontwerpen aansluiting te vinden bij de historie die op een plek aanwezig is. En daarmee zit het in Utrecht wel goed.

Zijn je verwachtingen uitgekomen?‘Mijn verwachtingen worden steeds bijgesteld,

al zijn er al wel veel uitgekomen. Het moment

dat ik een doel bijna heb bereikt, zijn mijn ver-

wachtingen al weer opgerekt. Als je wilt groeien,

moet je steeds je grenzen verleggen.’

Wat is het grootste misverstand over je vak?‘Sommige mensen denken dat je als architect

achter een hele grote tafel zit en een paar

lijntjes trekt. Terwijl het tekenen eigenlijk maar

vijf procent is van mijn werkzaamheden. Het

bouwen is vooral het in banen leiden van ver-

schillende en vaak tegenstrijdige processen.’

52

Rolf ReichardtRolf maakt graag bijzondere dingen, zo lang als hij zich kan

herinneren. ‘als kind al maakte ik een tekening van iets dat ik wilde gaan bouwen in het bos. Dan verzamelde ik kinderen uit de buurt, zocht touwen en scheppen bij elkaar en dan gingen we het maken.’

Alles wat hij de afgelopen jaren heeft gedaan, van opleidingen tot aan werk, heeft geleid tot het punt waar hij nu staat. Sinds twee jaar heeft Rolf zijn eigen architectenbureau. Bij zijn ontwerpen gaat het naast het gebruiksgemak bovenal om de belevingswaarde. Niet alleen van de gebruiker maar ook van de mensen die er langs lopen of die er tegenover wonen. ‘Ik streef ernaar om iets te bouwen dat een positief effect heeft op mensen.’ Inspiratie haalt Rolf uit alles wat hij om zich heen ziet. ‘Uit alles wat je beleeft. De reizen die je maakt. Je dagelijkse gang.

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Ik waardeer zijn lef en bescheidenheid en vind hem

de meest opvallende jonge architect van de stad. Hij

werkte na zijn interieurstudie aan de HKU lange tijd bij

het Utrechtse architectenbureau MONK. Met behulp

van de Academie van Bouwkunst volgde hij de weg van

spraakmakende interieurprojecten naar grootschalige

bouwcreaties. Daarmee heeft hij ook in het Utrechtse

zijn sporen achtergelaten. Hij leverde onder meer zijn

bijdrage aan de Utrechtse Schouwburg en aan het

houten huis op Fort Blauwkapel.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moetenleren kennen?‘Omdat Rolf eigen en eigentijds, verrassend en kundig,

gevoelig en brutaal, monumentaal en sierlijk is.’

52

Gerrit Vos - Workshop of WondersGerrit stelt voor: Rolf Reichardt, een jonge architect te Utrecht

54 55

Awo Film & TV

Arlo: ‘Wanneer ik me realiseerde dat ik deed wat ik wilde doen? Ik heb nog altijd dromen en ambities en dingen waar ik naar toewerk.’ Tien jaar geleden riep hij uit hoogmoed dat hij op een punt in zijn carrière zou zijn waar hij speelfilms zou maken voor het arthouse circuit. Maar dat het leven niet altijd gaat zoals je vooraf denkt, heeft Arlo inmiddels wel geleerd. Hij heeft ook geleerd de tijd te nemen. ‘De enige die

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Arlo Laibowitz is een beginnende fantasierijke film-

maker. Hij heeft veel kennis van de filmgeschiedenis

en wetmatigheden van cinema. Hij laat zich inspireren

door internationale filmmakers. Hij zoekt het experi-

ment in het medium op.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moeten leren kennen?‘Omdat Arlo een belangrijke bijdrage levert en nog zal

leveren aan de filmcultuur in Utrecht. Hij doet zijn werk

vanuit een brede interesse en gaat geen onderwerpen

uit de weg. Hij vervalt in ieder geval niet in oppervlak-

kigheid of vluchtigheid.’

Arlo Laibowitz is freelance televisie- en filmmaker en dat betekent dat hij eigenlijk alles aanpakt wat op zijn pad komt. Tijdens zijn studie Film & Televisiewetenschap, een theoretische studie, begon hij een eenmanszaak vanuit de wens om zelf dingen te maken. Inmiddels heeft hij zich ontwikkeld tot een allround filmmaker. Hij beheerst alle stappen in het proces en kan deze ook voor anderen uitvoeren. Ook is hij praktijkdocent bij zijn oude opleiding.

Cécile van Eijk - Memphis Film & TelevisionCécile stelt voor: Arlo Laibowitz, freelance film- en televisiemaker

57

Arlo ontdekte op de Azoren een traditie waar hij graag een documentaire over zou maken. Het gaat om een evenement waarbij jonge mannen een stier met een touw om zijn nek uitdagen, terwijl de stier door het dorp raast. Het is een soort initiatieritueel dat jaar in jaar uit op dagelijkse basis plaats­vindt van mei tot aan oktober. ‘De film die ik wil maken gaat over de mensen die dat doen. Hoe ziet hun leven eruit en wat is de functie van zo’n evenement in hun leven? Wat zegt zo’n repeterend, redelijk zinloos gebeuren over de mentaliteit van de mensen en hoe ze in het leven staan?’

BiosIets dichter bij huis is het verhaal over de spoorbios, een omgebouwde wagon die van 1942 tot 1964 op station Utrecht stond. Omdat de spoorbios goedkoper was dan die op Vreden­burg, werd deze door veel families en schoolkinderen bezocht. ‘Ik heb nu met ongeveer tien mensen gesproken om af te tas­ten of ze een verhaal hebben dat interessant is om te filmen.’ Er zit wel enige tijdsdruk achter dit project: ‘De jongste per­soon die ik gesproken heb is vijfenzestig en de oudste is tach­tig, maar ik heb ook nog een reactie liggen van iemand die in de negentig is. Geloof het of niet: per e­mail!’

Arlo vindt dat een filmmaker niet te veel moet uitleggen. ‘Ik geloof dat een werk dat je maakt voor zichzelf mag spreken.’ Als er dan toch een doel achter zijn werk moet liggen, komt dat voort uit zijn overtuigd humanisme: ‘Ik geloof in de mens­heid en in het bijzondere van alle levens die we allemaal leiden.’

56 Wie heeft je in de afgelopen jaren de meestwaardevolle tip gegeven? ‘Sherman de Jesus zei acht jaar geleden tegen

mij dat je altijd de vraag aan jezelf moet stellen:

“wie kijkt? Wat is het perspectief van de vertel-

ling die je aan het maken bent?” Ik geloof dat ik

deze uitspraak ook minstens één keer per les

aan mijn studenten doorgeef. “WIE KIJKT?!!”,

hoofdletters, vraagteken, uitroeptekens, strepen

eronder.’

zich erover kan opwinden dat je niet aan de lopende band festivalproducties maakt, ben je zelf ’. Inmiddels heeft Arlo voor zichzelf zo’n stabiele werkomgeving weten te creëren, dat er weer ruimte komt om aan zijn eigen projecten te werken.

Wat als... ?Inspiratie krijgt Arlo door om zich heen te kijken en te zien wat mensen doen terwijl ze zich door de sociale ruimte bewegen. ‘Als ik dat doe, gaan er in mijn hoofd allemaal “wat als”­lampjes aan. Dan beeld ik me beelden in die mogelijk onder de oppervlakte leven – de levensverhalen, dromen, gedachten en verlangens van de mensen.’

‘Vertrouwen heb ik altijd wel gehad, maar ik heb wel moeten leren om de tijd te nemen.'

Misstap:

Ik zie niks als misstap. In de wiskunde bestaat

er misschien zoiets als een rechte lijn tussen

twee punten, maar in mijn leven niet!

Levensmotto:

Life is what happens to you while you are

busy making other plans – John Lennon

58 59

Triomf Inmiddels zijn zowel de zakelijke als de persoonlijke omstan­digheden flink veranderd: ‘In de loop der jaren zijn we meer gaan nadenken over de koers die we wilden varen en hebben we steeds duidelijkere doelen gesteld en keuzes gemaakt. Deze evolutie is deels vanzelf gegaan door de kennis en ervaring die we hebben opgebouwd, maar af en toe was een externe katalysator nodig om de vaart er weer in te krijgen. Het bedrijf blijft nog altijd een middel, maar we gebruiken het nu veel slimmer.’

FeestjeJe kunt Triomf kennen van feesten als DUM DUM, 80’s Verantwoord, 90’s NOW en PDE, maar ook voor een portie art direction en event design van onder andere Into the Great Wide Open draaien ze hun handen niet om. Het uitgangspunt

Wat inspireert jou aan deze organisatie?‘Het zijn creatieve, harde werkers met veel humor en

inventiviteit.’

Waarom vind je dat anderen deze personen beter moeten leren kennen?‘Ze werken vanuit een leuke plek waar ze omringd zijn

door andere kunstenaars en creatieve bedrijfjes en

ze zijn goed in staat om een eigen bedrijf te runnen.’

Tien jaar geleden werd Triomf opgezet, meer als middel voor deze jonge creatieven om zichzelf uit te kunnen betalen dan om werkelijk een onderneming te starten.

Margriet van Kraats - Tivoli Margriet stelt voor: Triomf

6160

Wat is het grootste misverstand over het vak?‘Dat mensen het niet als een vak zien. Ze

snappen niet wat je van maandag tot vrijdag

aan het doen bent.’

Zijn jullie verwachtingen uitgekomen?‘Als al je verwachtingen uitgekomen zijn dan

ben je klaar, toch? Het is een mooi avontuur en

we zijn absoluut nog ontevreden genoeg om er

mee door te gaan.’

Welkome collega:‘PR en Marketing. In die hoek kunnen we nog

een zwaargewicht gebruiken. Iemand die zich

niet bemoeit met de inhoud maar puur pusht

wat we doen en hoe we het doen.‘

van Triomf is om datgene te doen wat je zelf leuk en interes­sant vindt, ‘want dan komen de creatieve ideeën eigenlijk vanzelf.’ Zo zijn ze begonnen en dat is nog steeds de kern. De structuur van het bedrijf en de taakverdeling daarbinnen zorgen ervoor dat het samenwerken soepeler, makkelijker en beter gaat. ‘Uiteindelijk wil je met z’n allen vooruit, de uitdaging is dus om het middel zo in te richten dat “leuk” en “doelgericht” hand in hand gaan.’ Om die vruchtbare combi­natie te laten werken, kijkt Triomf naar wat iedereen interes­sant en uitdagend vindt om te doen. Dan worden de functies gecreeërd. ‘Dat zie je bij traditionele bedrijven minder. Daar

‘We gaan niet naar ons werk, we gaan naar onze vrienden toe.'

Triomf Tips:

‘Praten met iemand buiten je bedrijf,

iemand buiten je eigen belevingswereld

die je kritische vragen stelt waardoor je

naar jezelf gaat kijken. Dat is altijd goed.

Heb je vragen? Bel iemand uit het werk-

veld. Dingen die jij heel moeilijk vindt,

heeft een ander al tien keer opgelost.’

‘Wij zijn nog ontevreden genoeg om door te gaan.'

zijn de functies al aanwezig en daarop word je aangenomen. Wij hebben het idee dat zo’n functie daardoor meer als “werk” voelt. Wij hebben zelden het gevoel dat we naar ons werk gaan, wij gaan eigenlijk iedere dag naar onze vrienden toe.’

MaatschappijkritischTriomf is er van overtuigd dat mensen best wat vriendelijker met elkaar om mogen gaan. ‘In onze huidige maat­schappij is commentaar geven op alles en iedereen een soort volkssport geworden. Kritisch zijn is goed, maar het moet wel constructief zijn en mag best wat meer vanuit een love & peace­basisgedachte komen. Die combinatie zie je eigenlijk zowel terug in onze “bedrijfs­cultuur” als in al onze concepten, waar altijd een element van ontmoeting en van vrolijkheid te vinden is. Misschien willen we onbewust wel een voorbeeld stellen, dat zou stiekem zo maar kunnen.’Het streven van Triomf is om de dingen die ze vernieuwend en verrassend vinden bij elkaar te brengen op één plek. Dat daar in de toekomst een Triomffestival uit voort gaat komen is niet zo gek om te denken, ‘maar misschien hebben we de ultieme vorm waarin we dat kunnen doen nog wel helemaal niet bedacht. We blijven openstaan voor nieuwe ideeën.’

62 63

frrry

65

collectie tassen bestaat uit een ruitpatroon dat over de hele tas loopt en tegelijkertijd de opbouw bepaalt. De stiksels lopen over de hele tas door en bevestigen handvatten, rits en binnen­vakken. Vanuit de opleiding werd een eigen onderneming niet echt gestimuleerd, maar omdat bij zijn eindexamenpresentatie al een aantal winkels werk van hem wilden verkopen, is hij toch begonnen.

InternationaalGrote dromen en doelen heeft Ferry niet. ‘Ik vind het fijn dat ik er van kan leven en dat ik kan doen wat ik wil.’ Ieder half jaar staat hij op de beurs in Parijs en zorgt hij dat de collectie is uitgebreid. Daar komen kopers van over de hele wereld naar hem toe. Die afzet heeft hij ook wel nodig, want de markt in Nederland is maar klein. Duurdere exemplaren uit zijn collec­tie krijgt hij alleen in het buitenland verkocht.

Inspiratie Volgens Ferry is het toeval dat zijn creativiteit nu in een tassencollectie tot uiting is gekomen. Het had ook heel goed in een ander product kunnen zitten. Vanaf de middelbare school ligt zijn fascinatie bij exacte vakken. Daar haalde hij altijd de beste cijfers in. Ook nu is hij nog pragmatisch en theoretisch ingesteld. Inspiratie bereikt hij niet zozeer door om zich heen te kijken als wel door gewoon te gaan zitten en te experimenteren met een vel papier of ander materiaal. ‘Op de academie begon ik eigenlijk al met vouwsels, en toen merkte ik dat je van daaruit gewoon heel goed kan beginnen met rekenen.’

‘Laten we nu maar gewoon producten maken die een persoonlijk verhaal vertellen.'

64

frrryWat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Dat hij zijn eigen gang gaat en goed weet wat hij doet.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moetleren kennen?‘Ferry’s ontwerpen zijn tijdloos. De tassen en porte-

monnees waar de meeste mensen hem van kennen,

zijn gemaakt met een speciale vouwtechniek. Daarmee

heeft hij een duidelijk handschrift ontwikkeld. Veel

creatieven willen steeds met iets nieuws komen omdat

ze bang zijn dat niet al hun ideeën gezien worden.

Maar als je iets heel sterks hebt ontwikkeld, kun je

dat ook een tijd volhouden. Dan word je meteen ook

duidelijker herkenbaar voor de consument. Op die

manier kun je makkelijker je bedrijf runnen, en hou je

tijd over om die andere ideeën alsnog uit te voeren!’

Ferry Meewisse begon zijn onder neming aansluitend op zijn opleiding product Ontwerp. Bij toeval kwam hij tijdens het derde jaar van zijn studie achter zijn talent voor het ontwerpen van tassen. Toen ging hij er voor het eerst eens goed voor zitten om de collectie, die de modeafdeling gezamenlijk ontwierp, te voorzien van tassen. ‘Ik had helemaal niets met tassen, maar ineens bleek dat mijn ideeën daar wel goed bij pasten. Van het één kwam het ander: ik kreeg steeds meer ideeën. Het is heel inspirerend om op die manier te werken.’Ferry’s ontwerpen hebben vaak een systematische, bijna wiskundige opbouw. Zo heeft hij eens een tas ontworpen waar­van het maken van een patroon nogal ingewikkeld bleek. Om tot een oplossing te komen heeft hij een algoritme geschreven en dat door de computer door laten berekenen. Na bijna een week rekenen kwam de computer met een prachtige benadering van de oplossing en kon Ferry het patroon maken. Zijn laatste

heidi long Heidi stelt voor: ferry meewisse van frrry

67

Das BiltIn Das BilT vinden mensen een plaats waar ze hun ideeën eindelijk eens kunnen uitvoeren in een prachtige ruimte en met alle nodige vrijheid. De enige voorwaarde die de jongens stellen is dat het nieuw moet zijn. ‘Het hoeft niet perfect te zijn, maar het moet duidelijk zijn dat het vers is, dat er iets nieuws gebeurt.’

Wat inspireert jou aan deze organisatie?‘Das BilT is een mooie, wilde club jonge kunstenaars

die doen wat jonge kunstenaars moeten doen. Ze

willen gezien worden. Ze vonden een plek aan de

Biltstraat en begonnen daar met een reeks tentoon-

stellingen. De openingen zijn altijd druk, met veel

pils en sigaretjes, lekker losjes en zonder opgeklopte

pretenties, maar wel eigenzinnig en ambitieus. Een

creatieve hotspot zonder poespas of hoogdraverij. Ze

willen wat en gaan niet zitten afwachten. Subsidies

van de overheden vinden ze te veel gedoe; ze zoeken

authentieke oplossingen. Zo beginnen kunstenaars-

initiatieven, die zijn van alle tijden. De kosten worden

gewoon onder elkaar gedeeld. De tentoonstellingen

zijn meestal fris, gewaagd en uitdagend. Jammer dat

de huur is opgezegd, maar ze vinden ongetwijfeld wel

weer een andere plek.’

Waarom vind je dat anderen deze personen beter moet leren kennen?‘Het is een creatief initiatief met veel humor en

bravoure.’

Das BilT begon niet vanuit een droom. Eerder vanuit een mogelijkheid. Vanuit een gemis en een overvloed aan ideeën. De ruimte, die eerst het atelier van Rogier was, is uiteindelijk ingezet voor de exposities. Rogier: ‘als je de ruimte hebt en je hebt een idee, dan kost het bijna geen energie om dat staande te krijgen. Je moet gewoon een expositie organiseren. Daar komen dan vijftig mensen op af, en die hebben vervolgens ook allemaal weer ideeën.’

66

EerlijkZijn tassen bestaan uit hoogwaardig leer en zijn vaak op bio logische wijze gelooid. ‘Ik vind het heel belangrijk om aan de achterkant van het proces te kijken. Hoe het leer verwerkt wordt, of dat allemaal wel goed gebeurt en of de productie een beetje loopt.’ Ontwerpers zouden volgens Ferry meer moeten nadenken over het verantwoord produceren van hun producten. Verder gelooft hij niet meer in trends en seizoenen: ‘Je hebt zoveel trends dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Laten we nu producten gaan maken die een persoonlijk verhaal vertellen, tijdloos zijn en daardoor tegelijkertijd eigentijds zijn.’

Grootste misverstand over je vak?‘Veel consumenten snappen niet waarom iets

een bepaalde prijs heeft. “Waarom moet een

eenvoudig afgewerkte tas tweehonderd euro

kosten?” Maar als het ontwerp er eenvoudig

uitziet, heeft het waarschijnlijk juist extra veel

werk gekost om het zo te krijgen.’

Heb je voorzien in een pensioen?‘Nee, maar ik verwacht ook niet te stoppen op

mijn 65ste. Ik werk gewoon door totdat ik erbij

neerval.’

Hoe zou je de wereld willen veroveren?‘Zoals ik dat nu doe. Door me vast te houden

aan mijn persoonlijke verhaal en de mensen

ervan te overtuigen dat dat ook echt goed is.’

Stel dat je een brief aan jezelf kan sturen, die aankomt op de eerste dag dat je de onder-neming begon. Wat zou je willen schrijven?‘Ik zou erin zetten: nou, het valt eigenlijk

allemaal best mee. Ga het maar gewoon doen.’

Ideale opdracht/opdrachtgever?‘Het moet iets nieuws opleveren. En een kader

hebben. Een kader prikkelt.’

Wat is je grootste misstap geweest?‘Haha, ik ben altijd heel erg voorzichtig dus

die heb ik nog niet gemaakt.’

Toon Kort - CBKU Toon stelt voor: Das BilT

6968

RuimteDas BilT is begonnen als een initiatief van vier vrienden die dingen wilden doen. Die een podium wilde bieden aan jonge kunstenaars. In het begin gingen ze daar nog nonchalant mee om: ‘Tijd voor een expositie, leuk, we hebben nog wel een plan netje liggen, laten we dat maar doen. Fijn, weer even met je handen werken, kunstenaars ontvangen, openingen, altijd leuk.’ Al snel werd duidelijk dat Das BilT veel toe te voegen had aan het Utrechtse kunstklimaat. Das BilT werd groter dan de som van vier delen. Hoewel we bij de start nog erg veel zelf moesten plannen, stroomden de aanmeldingen om te exposeren al snel binnen. ‘Daardoor begonnen we het nut ervan in te zien. Dat was ook het moment dat het echt tof begon te worden. We kregen het idee dat er waardering was voor de plek en de vrijheid die we kunstenaars konden aanbieden.’ Subsidies laten ze links liggen. ‘Als je daaraan begint blijf je bezig. Bovendien word je er afhankelijk van.’ Ze redden het prima met de bierverkoop en de rest betalen ze zelf. ‘Er is niet zo veel nodig om een goede expositie te houden.’

wat is het Grootste misverstand over jullie vak?‘Dat het moeite moet kosten. Als ik er zin in heb

doe ik het, maar zodra het moeite gaat kosten

dan doe ik het niet meer,’ zegt Floris.

Zijn jullie verwachtingen uitgekomen?‘Als je zonder verwachtingen begint dan kan

het alleen maar voorwaarts, of je stopt er gelijk

mee.’

Wie heeft jullie de meest waardevolle tipgegeven?‘Bart Witte van Expodium. Hij zei: “Blijf zoals

jullie zijn en verander niet in Expodium.” Hij

bedoelde niet dat er iets mis is met Expodium,

maar dat we elkaar aanvullen door onze eigen

weg te volgen. Dat is het mooie eraan.’

‘Doe maar gewoon toffe dingen, dat is het belangrijkste. Daar haal je ook energie uit en dus kost het niks.’

70 71

HubbubOp deze manier krijgt Hubbub steeds meer inzicht in het proces en kan het ontwerp worden verbeterd. Inzicht in men­selijke processen is volgens Kars Alfrink de grote kracht van interaction­ en gamedesigners; het is kennis die ook nuttig is in andere vakgebieden.

altijd anders Met zijn werk wil hij vooral een positieve bijdrage leveren om op een andere wijze naar stedenbouwkundige problemen te kijken. Ook wil hij nieuwe mogelijkheden aanreiken om

Wat inspireert jou aan deze ondernemer?‘Zijn vakbekwaamheid, durf en overtuigingskracht.’

Waarom vind je dat anderen deze persoon beter moet leren kennen?‘Hij is bezig om op een gedurfde wijze games toe te

passen in de openbare ruimte. Op die manier weet hij

mensen meer te betrekken bij die openbare ruimte.

De potentie daarvan is enorm.’

kars alfrink ontwerpt games voor in de openbare ruimte. Samen met de opdrachtgever wordt gekeken naar de vraag en vervolgens worden er verschillende prototypes gemaakt. Hiervan worden steeds nieuwe versies gemaakt door middel van playtesting door de opdrachtgever en door anderen.

Karel Millenaar - Fourcelabs Karel stelt voor: Kars Alfrink van Hubbub

73

‘Ik ben een ontzettende

procesfetisjist.’

had gekregen: No one cares about what you think, unless you do what you think. No one cares what you do, unless you think about what you do. No one ever really cares what you say. Dat was een boodschap die aankwam. ‘Voor iemand zoals ik, die toch vrij reflectief is ingesteld, is het een goede reminder om niet alleen dingen te bedenken, maar ook actie te onder­nemen.’

NetwerkenKars bespreekt zijn werk regelmatig met anderen. Hij speelt opdrachten door en wisselt ervaringen uit. Hoewel hij geen personeel heeft, beschouwt hij veel mensen als collega’s en niet als concurrent. Kars is dus eigenlijk altijd bezig met netwerken. ‘Organisaties zijn uitgevonden om een context te creëren waarbinnen je een bepaalde dynamiek kan afdwingen. Die organisaties hebben we niet altijd meer nodig, maar de dynamiek natuurlijk wel.’

What happened?Naast het ontwerpen van games organiseert Kars ook This happened­avonden. Een idee dat hij heeft opgepikt in Londen, waar interaction designers niet alleen hun projecten maar vooral de maakprocessen ervan uit de doeken doen. Avonden met inhoud die je nergens anders kunt vinden en waarvan de stoelen, zelfs nu ze de plekken bijna verdubbeld hebben, binnen twee minuten gereserveerd zijn. ‘Het is het soort evenement waar ik zelf het liefste naartoe zou gaan. Daarom dacht ik: als niemand het organiseert dan doe ik het maar.’

72

wat is het Grootste misverstand over je vak?‘Dat het een technisch beroep is en dat het

over programmeren gaat.’

Zijn je verwachtingen uitgekomen?‘Verwachtingen veranderen de hele tijd,

dus eigenlijk niet.’

Hoe belangrijk is netwerken voor jou?‘Heel belangrijk. Ik besta bij de gratie van

mijn netwerk. Maar het werkwoord vind ik

echt gruwelijk.’

Als je een brief naar jezelf zou kunnensturen, die aankomt op de eerste dag dat je je onderneming bent begonnen. Wat is dan het belangrijkste dat je zou willen schrijven?‘Durf nee te zeggen. Vertrouw op je intuïtie.

Als iets niet goed voelt, moet je er niet instap-

pen, ook al denk je dat je anderen er gelukkig

mee maakt. Dat bespaart je een hoop verdriet

en slapeloze nachten.’

Onontdekte initiatieven in Utrecht?Design by Fire Café

burgers daarbij te betrekken. ‘Soms wordt er vergeten dat we ook gewoon mensen zijn met dromen, ambities en een eigen wil. Ik vind dat er te veel vanuit beheersbaarheid wordt gedacht en te weinig vanuit diversiteit. Maar dat is niet de essentie. Vanuit games­ en interactiondesign wordt veel nagedacht over wat er gebeurt wanneer een speler iets doet dat je niet hebt voorzien. In die vakgebieden zit veel kennis over hoe je je daartoe moet verhouden. Je kunt beter gaan samenwerken met het publiek voordat je project helemaal klaar is. Want als na afloop blijkt dat het resultaat niet aansluit op het gedrag van die gebruiker, is het te laat.’

In 2009 heeft Kars de stap genomen om alleen nog maar werk aan te nemen dat te maken had met urban games. Hij kreeg de volgende tip van de Londense ontwerper Jack Schulze, die het advies op zijn beurt van Spencer Thursfield

‘Ik geloof dat ik iedere tien jaar een nieuwe obsessie creëer.'

74 75

De naam Ponies kwam tijdens een brainstorm naar voren toen er even stil werd gestaan bij de mogelijkheid te opereren onder de vleugels van de Paardenkathedraal. Dat idee ging weer van tafel, de naam bleef.

SpelenKenmerkend voor de bonte theatergroep is wat ze zelf ‘de transparante speelstijl’ noemen. Dat betekent dat de acteurs op het toneel vooral zichzelf zijn en vanuit het persoonlijke in rollen of theatrale beelden schieten. Tijdens de voorstelling ‘Kaas en de evolutietheorie’, naar een boek van Bas Haring,

Wat inspireert jou aan deze organisatie?‘De mensen achter Ponies hebben direct na hun

afstuderen gezamenlijk dit collectief opgezet. Ze waren

meteen goed zichtbaar in de stad en hebben samen-

werking gezocht met instellingen als Theater Kikker

en De Utrechtse Spelen (DUS).’

Waarom vind je dat anderen deze personen betermoeten leren kennen?‘Ga zelf maar eens checken wat voor mooie

voorstellingen dit initiatief oplevert!’

Vijf totaal verschillende personen, allemaal minstens even eigenwijs, dat is Theatergroep ponies. Na het afstuderen aan de Faculteit Theater van de HKU vormden ze samen een collectief, zodat ze hun eigen ideeën in voorstellingen konden stoppen en niet alleen maar onder regisseurs aan de slag hoefden.

PoniesMieke van Oorschot - COCI

Mieke stelt voor: Theatergroep Ponies

77

‘Het mooie aan theater is dat je in die ruimte zit met z'n allen en ter plekke iets deelt.’

Jummie jummieSamen met Cowboy bij Nacht, de Zus van Roos, Het NUT en de Heiploeg vormt Ponies het Jong Utrechts Model: een zake­lijke overeenkomst van vijf jonge theatergroepen uit Utrecht die elkaar door de onderlinge verschillen en hun authentici­teit versterken. Daarnaast werkt Ponies aan eigen theater­stukken. Ieder groepslid ontwikkelt zich bovendien op zijn eigen vlak en gebruikt de opgedane kennis voor nieuwe input bij projecten van Ponies.

Ponies werkt regelmatig met schrijvers en dramaturgen en hoopt dit in de toekomst steeds meer te doen. ‘Naar aanlei­ding van onze verhalen, anekdotes, dromen en verlangens gaat de schrijver aan de slag. Dat geeft een meerwaarde. Het mooiste zou natuurlijk zijn om met een kostuumontwerper, dramaturg en anderen te werken. Dat iedereen met zijn eigen dingen komt aanzetten en je daar mee gaat bouwen. Dat je met elkaar een gelaagdheid creëert.’

De kunst binnen het theater gaat volgens de groep over het nemen van risico’s. ‘Dat je iets opzoekt bij elkaar, waarmee je als groep op het scherpst van de snede komt te staan. Dat je steeds weer op zoek gaat naar het bepalende moment. Ik denk dat mensen naar het theater gaan omdat het bijzonder is om te zien dat de mensen op de vloer echt in het hier en nu zijn. Dat is in het dagelijkse leven nog niet zo niet zo eenvoudig.’

76

vonden ze de sleutel voor hun eigen stijl: op een licht­ filoso fische manier de wereld overdenken zonder daar een oordeel over te vellen en dat verwerken in een voorstelling. ‘Wat houdt ons bezig? Wat zien we, wat zijn onze vragen, wat zijn de problemen waar we tegen oplopen? Het is de kunst om dat universeel te maken. Vaak vind je juist in de specifieke, persoonlijke details het universele; datgene waar andere mensen zich in herkennen.’

De eigenzinnige voorstellingen van Ponies spreken veel mensen aan. Door de integriteit en kwetsbaarheid waarmee de spelers op het toneel staan, raakt het publiek betrokken bij het stuk. ‘Als je bijvoorbeeld bewust dingen opzoekt waar­voor je je geneert, of die je gewoon niet zo goed durft te doen of te zeggen, dan voelt het publiek dat ook. Dat is het mooie aan theater, dat je daar live zit, met zijn allen in die ruimte, en ter plekke iets deelt.’

Hebben jullie voorzien in een pensioen?‘We moeten maar gewoon allemaal rijke

mannen en vrouwen trouwen, dan komt het

wel goed.’

Grootste misverstand over jullie vak?‘“O wat leuk dat je aan theater doet! En wat doe

je voor werk?” Veel mensen hebben wel een

beeld van theater, maar hebben geen idee hoe

je als theatermaker kunt leven.’

Zijn jullie verwachtingen uitgekomen?‘Ja, eigenlijk wel. Tijdens de allereerste

vergadering hebben we gezegd: we willen

met Ponies gezamenlijke en individuele

voorstellingen maken en daarnaast eigen

projecten ontwerpen met andere gezel -

schap pen. Dat is precies wat we nu doen.’

Onontdekte initiatieven?‘Expodium is een hele leuke plek met veel jonge

kunstenaars, waar van alles mogelijk is, heel

uiteenlopend.’

78 79

Xpert CMKB was nooit tot deze selectie van professionals gekomen zonder de hulp van Creatief Utrecht en in het bijzonder: Mariska van de Riet, Ingmar Heytze, Karel Millenaar, Toon Kort, Margriet van Kraats, Lianne Collignon, Gerrit Vos, Wilco Meenhorst, Cindy Dekkers, Heidi Long, Fenny Faber, Seda Angenent, Katja Schade, Robert Kouijzer, Alexander de Vree, Cécile van Eijk, Mieke van Oorschot en Vrouwkje Tuinman.

nawoord

deelnemerspanelledenAlexander de Vree, Cowboy bij Nacht

www.cowboybijnacht.nl

Cécile van Eijk,

Memphis Film & Television

www.memphisfilm.net

Fenny Faber

www.fennyfaber.com

Gerrit Vos, Workshop of Wonders

www.workshopofwonders.nl

Heidi Long

www.heidilong.nl

Ingmar Heytze

www.ingmarheytze.nl

Iris Loos en Ingrid Dinnissen,

XpertCMKB

www.xpertcmkb.nl

Karel Millenaar, Fourcelabs

www.fourcelabs.com

Katja Schade

www.katjaschade.nl

Lianne Collignon, NL30

www.agenda-uitgaan.nl

Margriet van Kraats, Tivoli

www.tivoli.nl

Mieke van Oorschot, COCI

www.coci.nl

Robert Kouijzer, Vrede van Utrecht /

Kaasschaafcollectief

www.vredevanutrecht.nl

www.kaasschaafcollectief.nl

Seda Angenent, Studio Vrijdag

www.studiovrijdag.nl

Toon Kort, CBKU

www.cbk-utrecht.nl

Wilco Meenhorst, JHK

www.jhk.nl

Creatief ondernemersAnna Hermanns, Fabian Holle,

Joris van Oosterwijk, Klaas Postmus

en Erol Struijk, Ponies

www.theatergroep-ponies.nl

Arlo Laboiwitz, Awo Film & TV

www.awofilm.nl

Boudewijn Rijff, De Vechtclub

www.vechtclub.nl

Cindy Dekkers, RobbieNetworks

www.robbienetworks.com

Ellen Deckwitz

m.e.deckwitz@gmail.com

Ferry Meewisse, Frrry

www.frrry.com

Joop Angenent, Thijs de Boer,

Julius Ponten, Jasper Willemse

en Rinke Wils, Triomf

www.triomf.com

Kars Alfrink, Hubbub

www.whatsthehubbub.nl

Marina Toeters, by­wire.net

www.by-wire.net

Marnix van der Meer, Zecc

www.zecc.nl

Marnix de Klerk en Nina Mathijsen,

Detour

www.takeadetour.eu

PAX, Habek Foundation

www.habek.nu

Pitto

www.feelingpitto.com

Rob Hornstra, Borotov Photography

www.borotov.nl

Rolf Reichardt

www.rolfreichardt.nl

Sybren de Boer, Rogier Cloïn

en Floris Deerenberg, Das Bilt

www.dasbilt.nl

Interviews

Mariska van de Riet

www.alleenpositiviteit.nl

Redigeren teksten Ingmar Heytze

en Vrouwkje Tuinman

Redactie Mariska van de Riet,

Iris Loos, Ingrid Dinnissen en

Isjah Koppejan

Fotografie Pet van de Luijtgaarden

Ontwerp Studio Vrijdag

Drukkerij Drukkerij Libertas

Uitgever Faculteit Kunst en

Economie van de Hogeschool voor

de Kunsten Utrecht

Oplage 1000 stuks

Contact Voor meer informatie over

het programma Xpert CMKB of

over de publicatie kunt u contact

opnemen met Iris Loos

info@xpertcmkb.nl

colofon

Xpert CMKB

www.xpertcmkb.nl

Postadres Postbus 1520

3500 BM Utrecht

Bezoekadres

Lange Viestraat 2b, Utrecht

Juni 2010

Mede mogelijk gemaakt door de

Gemeente Utrecht, Ministerie van

Economische Zaken en de Hoge­

school voor de Kunsten Utrecht.

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Detour(take a)

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

Triomf

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax

pax