Wat moet je doen als iemand in de behandelstoel onwel wordt?
1
27 Standby nr 5 2013 2 Wat moet je doen als iemand in de behandelstoel onwel wordt? Een jong patiëntje werd tijdens een behandeling onwel en dreigde te stikken. Toen de opgeroepen huisarts erbij kwam was het patiëntje gelukkig weer bij kennis.Volgens de huisarts verzette het kind zich zo heftig tegen de tandheelkundige behandeling, dat hij bewust de adem inhield en toen flauwviel. Behalve dat het kind, zijn ouders en wij erg geschrokken waren, hield hij er niets aan over. Toch laat dit voorval me niet los en vraag ik me af wat moeten we nu doen als dit nog een keer voorkomt? Door Yvonne Maassen O m deze vraag te beantwoorden volgde ik voor Standby een lezing van verpleegkundige Wim Thies bij het SCEM (Supply Chain Event Management, een organisatie die congressen en cursussen organiseert). Wim werkt op de traumahelikopter in Rotterdam en komt regelmatig in aanraking met urgente situaties bij kinderen. Een urgente situatie is een situatie waarin mogelijk acuut inge- grepen zou moeten worden, met spoed dus. In 10% van alle urgente situaties gaat het om een kind. Wim legt uit waar je op moet letten tijdens een urgente situatie. Ten eerste is het belangrijk dat je kalm blijft en op je eigen veiligheid let. Dit is uiteraard een algemene regel die overal toepasbaar is. Als je zelf in paniek raakt, weet je zeker dat het niet goed gaat. Ga vervolgens via de ABCDE-methodiek te werk: A = Airway: Luister of de ademhaling nor- maal is. Zijn er bijgeluiden? Zit er iets in de luchtpijp waardoor de ademhaling moeilijker is voor de patiënt? B = Breathing: Kijk of de ademhaling nor- maal is. Als de patiënt moeite moet doen om in te ademen dan zie je dat aan zijn borstkas, deze zal meer naar binnen getrokken worden. C = Circulation: Hoe is de bloedcirculatie? Is de patiënt koud, klam, blauw? Ja, dan is er een circulatieprobleem. D = Disability: Is de patiënt bij bewustzijn? E = Environment: Hoe is het verder met de patiënt? Zie je dingen die niet horen? Kneuzingen, botbreuken, wonden? Wim geeft uitleg en voorbeelden bij elke letter van het ABCDE. Wat nogal eens voorkomt, is een allergische reactie. Mensen denken vaak dat een klein beetje van een bepaalde stof niet zoveel kwaad kan. Maar niets is minder waar. Bij een pinda-allergie kan de reactie zo heftig zijn dat de dood volgt! De tong van de patiënt kan zwellen en daardoor kan de patiënt stikken. Zelfs de lucht van pinda’s kan al problemen veroorzaken. En wat te denken van een latexallergie? Het is belangrijk om dit te vermelden in de anamnese. En om tijdens iedere halfjaarlijkse controle te vragen of er iets veranderd is in de situatie van de patiënt. In een lezing van 45 minuten kun je heel veel informatie krijgen, maar het allerbeste is om een cursus kinderreanimatie te doen. Die behelst basale reanimatie van baby’s en kinderen inclusief de AED (automated external defibrillator), PBLS (pediatric basic life support, reanimatie van kinderen). Tijdens een kinderreanimatie met aanvullende AED-cursus leer je wat je moet doen als er zich een urgente situatie voordoet. Wim adviseert dan ook met klem om iedere zorgverlener deze cursus te laten doen. In een EHBO- of BHV-cursus wordt ook wel aandacht besteed aan kinderreanimatie, maar een kinderreani- matiecursus gaat veel verder. Je leert er omgaan met het AED-apparaat, de sta- biele zijligging, herkennen van bewuste- loosheid, opstarten van de beademing, opstarten van een reanimatie, verslik- king en verstikking behandelen en veel preventieve achtergrondinformatie. Je leert een probleem herkennen en durft en weet hoe te handelen. Voor alle duidelijkheid wil ik aan- geven dat het verplicht is om in een tandartspraktijk een BHV’er in dienst te hebben. Deze BHV’er moet ten allen tijden aanwezig zijn. Meestal is dat de tandarts, maar dat kan ook de assistente zijn. Een aanvullende cursus kinderre- animatie is dus zeer wenselijk, omdat je dan bij een volgende acute situatie durft en weet hoe te handelen. Lezersvraag Het is verplicht om een BHV’er in dienst te hebben Voor lezersvragen kun je mailen naar redactiestandby @bsl.nl
Transcript of Wat moet je doen als iemand in de behandelstoel onwel wordt?
27Standby nr 5 2013 2
Wat moet je doen als iemand in de behandelstoel onwel wordt?Een jong patiëntje werd tijdens een behandeling onwel en dreigde te stikken. Toen de opgeroepen huisarts erbij kwam was het patiëntje gelukkig weer bij kennis. Volgens de huisarts verzette het kind zich zo heftig tegen de tandheelkundige behandeling, dat hij bewust de adem inhield en toen flauwviel. Behalve dat het kind, zijn ouders en wij erg geschrokken waren, hield hij er niets aan over. Toch laat dit voorval me niet los en vraag ik me af wat moeten we nu doen als dit nog een keer voorkomt?Door Yvonne Maassen
Om deze vraag te beantwoorden volgde ik voor Standby een lezing van verpleegkundige Wim Thies bij het SCEM (Supply Chain Event Management, een organisatie die congressen en cursussen organiseert). Wim werkt op de traumahelikopter in Rotterdam en komt regelmatig in aanraking met urgente situaties bij kinderen. Een urgente situatie is een situatie waarin mogelijk acuut inge-
grepen zou moeten worden, met spoed dus.In 10% van alle urgente situaties gaat het om een kind. Wim legt uit waar je op moet letten tijdens een urgente situatie. Ten eerste is het belangrijk
dat je kalm blijft en op je eigen veiligheid let. Dit is uiteraard een algemene regel die overal toepasbaar is. Als je zelf in paniek raakt, weet je zeker dat het niet goed gaat. Ga vervolgens via de ABCDE-methodiek te werk:A = Airway: Luister of de ademhaling nor-maal is. Zijn er bijgeluiden? Zit er iets in de luchtpijp waardoor de ademhaling moeilijker is voor de patiënt?B = Breathing: Kijk of de ademhaling nor-maal is. Als de patiënt moeite moet doen om in te ademen dan zie je dat aan zijn borstkas,
deze zal meer naar binnen getrokken worden.C = Circulation: Hoe is de bloedcirculatie? Is de patiënt koud, klam, blauw? Ja, dan is er een circulatieprobleem.D = Disability: Is de patiënt bij bewustzijn?E = Environment: Hoe is het verder met de patiënt? Zie je dingen die niet horen? Kneuzingen, botbreuken, wonden?
Wim geeft uitleg en voorbeelden bij elke letter van het ABCDE. Wat nogal eens voorkomt, is een allergische reactie. Mensen denken vaak dat een klein beetje van een bepaalde stof niet zoveel kwaad kan. Maar niets is minder waar. Bij een pinda-allergie kan de reactie zo heftig zijn dat de dood volgt! De tong van de patiënt kan zwellen en daardoor kan de patiënt stikken. Zelfs de lucht van pinda’s kan al problemen veroorzaken. En wat te denken van een latexallergie? Het is belangrijk om dit te vermelden in de anamnese. En om tijdens iedere halfjaarlijkse controle te vragen of er
iets veranderd is in de situatie van de patiënt. In een lezing van 45 minuten kun je heel veel informatie krijgen, maar het allerbeste is om een cursus kinderreanimatie te doen. Die behelst basale reanimatie van baby’s en kinderen inclusief de AED (automated external defibrillator), PBLS (pediatric basic life support, reanimatie van kinderen). Tijdens een kinderreanimatie met aanvullende AED-cursus leer je wat je moet doen als er zich een urgente situatie voordoet. Wim adviseert dan ook met klem om iedere zorgverlener deze cursus te laten doen. In een EHBO- of BHV-cursus wordt ook wel aandacht besteed aan kinderreanimatie, maar een kinderreani-matiecursus gaat veel verder. Je leert er omgaan met het AED-apparaat, de sta-biele zijligging, herkennen van bewuste-loosheid, opstarten van de beademing, opstarten van een reanimatie, verslik-king en verstikking behandelen en veel preventieve achtergrondinformatie. Je leert een probleem herkennen en durft en weet hoe te handelen.
Voor alle duidelijkheid wil ik aan-geven dat het verplicht is om in een tandartspraktijk een BHV’er in dienst te hebben. Deze BHV’er moet ten allen tijden aanwezig zijn. Meestal is dat de tandarts, maar dat kan ook de assistente zijn. Een aanvullende cursus kinderre-animatie is dus zeer wenselijk, omdat je dan bij een volgende acute situatie durft en weet hoe te handelen.
Lezersvraag
Het is verplicht om
een BHV’er in dienst te
hebben
Voor lezersvragenkun je mailen naar [email protected]
