Wat is de relatie tussen het klimaat in Brazilië en de...

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 1 ARME EN RIJKE NEDERLANDERS

EINDTOETS

Schrijf alle antwoorden op een apart antwoordblad.

Kennis1p 1 Welk begrip hoort bij de volgende omschrijving?

De woon- en leefomstandigheden in een gebied.

2p 2 Welk begrip hoort bij welke omschrijving?Maak de juiste combinaties.A Wijkenaanpak B BebouwingsdichtheidC Bestemmingsplan

I Plan van de Nederlandse regering om probleemwijken op te knappen.II Nauwkeurig plan voor de inrichting van de ruimte in een gemeente,

waaraan iedereen zich moet houden.III Het aantal woningen in een gebied, meestal per hectare.

1p 3 Welke uitspraken gaan over welvaart?Meer antwoorden zijn goed.A Mensen met een lage opleiding hebben vaak een lager inkomen.B De bebouwingsdichtheid is hoog in deze wijk.C Veel werkloosheid.D Smalle straten met veel voorzieningen.

1p 4 Prinses Beatrix is de dochter van een Duitse vader. Ze trouwde met een Duitse man, prins Claus. Haar oudste zoon, koning Willem-Alexander, is getrouwd met een Argentijnse vrouw: koningin Máxima. Zij hebben drie kinderen: de prinsessen Amalia, Alexia en Ariane.Welke personen van dit deel van de koninklijke familie zijn allochtoon? Noteer de letters.A Prinses Beatrix.B Prins Claus.C Koning Willem-Alexander.D Koningin Máxima.E Prinses Amalia.F Prinses Alexia.G Prinses Ariane.

© MALMBERG 1


EINDTOETS

2p 5 Kies steeds het juiste woord.In een negentiende-eeuwse arbeiderswijk:‒ is de bebouwingsdichtheid hoog / laag;‒ hebben de mensen een hoger / lager inkomen;‒ wonen veel / weinig allochtonen.

1p 6 Welk begrip hoort niet in het rijtje thuis? A Arme wijk.B Rijke wijk.C Lagere bebouwingsdichtheid.D Veel voorzieningen.

1p 7 Welk begrip hoort bij de volgende omschrijving?Afname van het percentage jongeren.

Inzicht3p 8 Elk woongebied heeft zijn eigen kenmerken.

Neem de letters A, B en C over op je antwoordblad. Noteer achter elke letter het juiste gebied. Kies uit: stadscentrum • negentiende-eeuwse arbeiderswijk • woongebied 1945-1970.Neem ook de letters D, E en F over op je antwoordblad. Noteer achter elke letter wat er met de woningen wordt gedaan. Kies uit: saneren • renoveren • restaureren.

Welk huis? Waar? Wat wordt er met de woningen gedaan?Etagewoning A DFlat B EHerenhuis C F

1p 9 Bekijk bron 1.Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In gebied A wonen mensen met hoge inkomens.II In gebied B liggen de meest groene wijken.

A Beide uitspraken zijn juist.B Alleen uitspraak I is juist.C Alleen uitspraak II is juist.D Beide uitspraken zijn onjuist.

© MALMBERG 2


EINDTOETS

Bron 1 De verschillende woongebieden in een stad.

3p 10GB54Bekijk in je atlas het kaartblad Nederland – stedelijke uitbreiding: Amsterdam.In welke wijk zal een gezin met jonge kinderen het liefst wonen? Licht je keuze toe met twee argumenten die je uit de kaartbladen kunt aflezen.

GB53Bekijk in je atlas de kaartbladen Eigen omgeving- stadswijken. Deze kaarten gaan over Alkmaar.In welk soort wijk zal een gezin met jonge kinderen het liefst wonen? Licht je keuze toe met twee argumenten die je uit de kaartbladen kunt aflezen.

© MALMBERG 3


EINDTOETS

3p 11GB54Bekijk in je atlas op het kaartblad Nederland – stedelijke uitbreiding: Amsterdam het kaartje van Zeeburg.Zeeburg was vroeger een industriegebied dat in verval raakte. Nu staan er woningen. Is de ontwikkeling van Zeeburg tot woonwijk een voorbeeld van sanering of renovatie te noemen?

GB53Bekijk in je atlas op het kaartblad Eigen omgeving – herinrichting stedelijk gebied de kaart over het terrein van het Academisch Ziekenhuis Utrecht. Vroeger was het een ziekenhuisterrein, tegenwoordig staan er woningen. Is de ontwikkeling van dit gebied tot woonwijk een voorbeeld van sanering of renovatie te noemen?

2p 12 Leg uit waarom de gezinsverdunning door vergrijzing verder zal toenemen.

1p 13 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Door de gezinsverdunning neemt de vraag naar woningen toe.II In wijken waar de verpaupering toeneemt, neemt de leefbaarheid af.


© MALMBERG 4


EINDTOETS

Toepassing2p 14 Lees bron 2 en bekijk de gegevens in bron 3.

Welke leeftijdssamenstelling hoort bij de Kolenkit: die van wijk A of die van wijk B? Licht je keuze toe met een argument uit bron 2.

Een groot knelpunt is de vertraging in de stedelijke vernieuwing. Veel woningen zijn in afwachting van de sloop slecht onderhouden. Bewoners wachten al jaren in te kleine woningen op een nieuwe of andere woning. Het niet doorgaan dan wel vertraging oplopen is hard aangekomen in de buurt. Stedelijke vernieuwing is ook nodig om de buurt meer gemengd te maken; die is nu homogeen samengesteld met bewoners van niet-westerse herkomst.

Uit: Buurtprofiel Kolenkit.

Bron 2 Stedelijke vernieuwing gaat traag.

Leeftijd Wijk A Wijk B0-14 23% 14%15-24 17% 11%25-44 34% 33%45-64 16% 28%65+ 8% 14%

Bron 3

3p 15 Een gemeentebestuur wil met een wijkenaanpak een negentiende-eeuwse arbeiderswijk opknappen die aan het verpauperen is. Het heeft de keuze tussen saneren en renoveren. Helaas heeft de gemeente niet veel geld.Beargumenteer waarom saneren voor de wijk de beste keuze is. Betrek in je antwoord de begrippen ‘koopwoningen’ en ‘voorzieningen’.

© MALMBERG 5

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 2 ARM EN RIJK IN NEDERLAND EN EUROPA

EINDTOETS


Kennis1p 1 Welk begrip hoort bij deze omschrijving?

Gebieden binnen de EU die extra steun krijgen.

2p 2 Welk begrip hoort bij welke omschrijving?Maak de juiste combinaties.A ArmoedegrensB Bbp per hoofdC Bbp

I Het gemiddelde inkomen per inwoner van een land.II Het aandeel inwoners in een land dat in arme omstandigheden leeft.III Het totale inkomen van een land.

1p 3 In een aantal Oost-Europese landen is de levensverwachting van (vooral mannen) afgenomen. Wat is geen reden daarvoor?A De slechtere gezondheidszorg.B Het lagere welvaartsniveau.C De ongezondere leefwijze.D De daling van het bbp per hoofd.

3p 4 Binnen de EU bestaan verschillen in welvaart en welzijn. Oorzaken hiervoor liggen ook in het politieke systeem.Welke politieke en economische kenmerken horen bij welk deel van Europa? Maak de juiste combinaties.

Deel van Europa Politiek Economie1 West-Europa A Dictatuur I Langer werkzaam in de

landbouw2 Zuid-Europa B Communisme II Verouderde industrie3 Oost-Europa C Lange democratie III Diensteneconomie

© MALMBERG 6


EINDTOETS

2p 5 Welke drie kenmerken worden gemeten met de Human Development Index?

1p 6 Gebruik bron 1. De titel van deze kaart is weggevallen.Wat is de juiste titel?A Levensverwachting in Europa.B Geluk in Europa.C Stimuleringsbeleid in Europa.D Zuigelingensterfte in Europa.

Bron 1

© MALMBERG 7


EINDTOETS

1p 7 Welke van de volgende ziekten zijn welvaartsziekten?A Hart- en vaatziekten.B Malaria.C Longkanker.D Mazelen.

Inzicht1p 8 Gebruik bron 2.

De beroepsbevolking van Bulgarije lijkt het meest op die van Nederland in:A 1900.B 1950.C 2010.

Bron 2 Verdeling van de beroepsbevolking in Nederland (1900-2010).

1p 9 Welke landen horen bij de letters A en B in de volgende tabel? Kies uit: Hongarije • Duitsland.

A BLevensverwachting 75,2 jaar 80,2 jaarZuigelingensterfte 5,24‰ 3,51‰Leeftijdsopbouw:0-15 jaar 14,9% 13,3%16-64 jaar 68,2% 66,1%65+ 16,9% 20,6%

© MALMBERG 8


EINDTOETS

3p 10 Gebruik de tabel uit vraag 9 opnieuw. Schrijf achter elke uitspraak of deze juist of onjuist is.A Deze tabel gaat over welvaart.B De Human Development Index van land A is waarschijnlijk lager dan

die van land B.C Land B heeft meer vergrijzing dan land A.

2p 11 Welke twee uitspraken zijn juist?A Als de zuigelingensterfte daalt, stijgt de levensverwachting.B Als de Human Development Index toeneemt, stijgt het aantal inwoners

onder de armoedegrens.C Als het bbp per hoofd in een land stijgt, zal het aantal gebruiksgoederen

ook stijgen.D Door het stimuleringsbeleid van de EU worden de welvaartsverschillen

binnen de EU groter.

2p 12GB54 / GB53Bekijk in je atlas op het kaartblad Duitsland de kaarten over Duitsland. Duitsland bestond vroeger uit het communistische Oost-Duitsland en het kapitalistische West-Duitsland. Er waren grote welvaartsverschillen tussen deze landen.Beschrijf met behulp van de kaarten in je atlas hoe je kunt zien dat deze welvaartsverschillen nog steeds bestaan.

2p 13GB54 / GB53Bekijk in je atlas de kaarten van het kaartblad Europa - werken.De Duitse regering heeft veel geld geïnvesteerd in het herstructureren van de economie in het oosten van het land, maar dit heeft nog niet geleid tot een gelijk welvaartsniveau in heel Duitsland. Leg dit uit met behulp van de kaarten in je atlas.

© MALMBERG 9


EINDTOETS

1p 14 Bekijk bron 3.Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Naarmate de werkloosheid hoger is, is de welvaart lager.II In landen met veel verouderde industrie is de werkloosheid hoog.


Bron 3 Werkloosheid in percentages binnen Europa (2009).

© MALMBERG 10


EINDTOETS

Toepassing2p 15 Een hogere welvaart hoeft nog niet te betekenen dat het welzijn ook hoger

is. Leg dit uit met behulp van een Europees voorbeeld.

© MALMBERG 11

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 3 ARM EN RIJK IN DE VS EN NIGERIA

EINDTOETS


Kennis1p 1 Welk begrip hoort bij deze omschrijving?

Opbrengsten per mens in de landbouw.

2p 2 Welk begrip hoort bij welke omschrijving?Maak de juiste combinaties.A Overvoeding I Als mensen te weinig voedsel hebben.B Ondervoeding II Als je te weinig te eten hebt.C Kwantitatieve honger III Als mensen te veel voedsel hebben.D Kwalitatieve honger IV Als je wel genoeg, maar te eenzijdig eet.

1p 3 Welk begrip hoort niet in het rijtje thuis?A Invoerrechten.B Handelsbelemmeringen.C Exportlandbouw.D Fairtrade.

2p 4 In de VS is de binnenlandse ongelijkheid groter dan in Nederland. Dat heeft politieke, economische en maatschappelijke redenen.Onder welke noemer vallen de redenen hieronder? Maak de juiste

combinaties.A Hoe hoger opgeleid, hoe meer inkomen.B Elke staat heeft zijn eigen beleid.C In rijke staten werken meer mensen in de diensten.

I PolitiekII EconomischIII Maatschappelijk

2p 5 Welke van de volgende begrippen hebben te maken met kwantitatieve honger?A Natuurramp.B Alleen rijst eten.C Hongersnood.D Droogte.E Tekort aan eiwitten.F Te weinig kilojoules.G Veel patat eten.

© MALMBERG 12


EINDTOETS

2p 6 Bekijk bron 1. Binnen de VS zijn er verschillende landbouwgebieden.Bij welke letters uit de bron horen de volgende beschrijvingen van de gebieden? Noteer letter en romeins cijfer.I Zomertarwe.II Wintertarwe. III Kerngebied.IV Kustgebieden. V Zuivelgebied.

Bron 1 Verschillende landbouwgebieden in de VS.

2p 7 De regering van de VS neemt een aantal maatregelen om de voedselzekerheid te vergroten. Welke maatregel hoort bij welk soort voedselzekerheid?Maak de juiste combinaties.A Gifstoffen verbieden I Genoeg voedselB Voorlichting II Gezond voedselC Landbouwsubsidies III Veilig voedsel

© MALMBERG 13


EINDTOETS

1p 8 Welke van de volgende uitspraken zijn van toepassing op de VS?A Het hoogste bbp ter wereld.B Het hoogste bbp per hoofd ter wereld.C Grotere binnenlandse ongelijkheid dan in Nederland.D Kleinere binnenlandse ongelijkheid dan in Nederland

1p 9 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In Nigeria is de binnenlandse ongelijkheid groter dan in de VS.II In zowel Nigeria als de VS is een grote exportlandbouw.


Inzicht2p 10 Maak de tekst kloppend. Noteer telkens de letter en het juiste woord.

Het noordoosten van de VS is een van de rijkste gebieden van het land, wantA er werken veel mensen in de landbouw / diensten;B de mensen hebben een hogere / lagere opleiding;C de mensen hebben een hoger / lager inkomen;D de koopkracht van de mensen is groot / klein.

3p 11 Neem de cijfers 1, 2 en 3 over op je antwoordblad. Noteer achter elk cijfer het juiste kenmerk. Kies uit: levensverwachting • zuigelingensterfte • brp per hoofd.Neem ook de letters A en B over op je antwoordblad. Noteer achter elke letter het juiste land. Kies uit: VS • Nigeria.

Kenmerk A B1 78,6 jaar 51 jaar2 6,8‰ 71‰3 39.140 euro 1.090 euro

© MALMBERG 14


EINDTOETS

1p 12 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In de exportlandbouw worden veel voedselgewassen verbouwd.II Op handelsgewassen worden vaker invoerrechten geheven dan op

voedselgewassen.


2p 13 GB54 / GB53Bekijk in je atlas de kaarten van het kaartblad Verenigde Staten.In de VS wonen twee grote minderheden: de hispanics en de zwarte bevolking. Voor wie gelden de volgende uitspraken vooral? Noteer achter elke letter de juiste groep.A Deze groep woont vooral in de staten in het zuidoosten.B Deze groep woont vooral in de staten in het zuidwesten.C Deze groep vormt een groter aandeel van de bevolking in grote steden.

1p 14 GB54 / GB53Bekijk bron 2 en bekijk in je atlas de kaart Verenigde Staten - bevolkingsgroei. Lees daarna onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In staten met een lagere bevolkingsgroei zijn de inkomens over het

algemeen lager.II In staten met een hoge bevolkingsgroei wonen meer hispanics dan

zwarten.


© MALMBERG 15


EINDTOETS

Bron 2 Inkomen per inwoner in procenten van het gemiddelde inkomen van de VS.

2p 15 Wie profiteert het meest van fairtrade: een boer die kleinschalig produceert of een boer die grootschalig produceert? Verklaar je antwoord.

3p 16 Welke begrippen horen bij de volgende omschrijvingen?Noteer achter elke letter het juiste begrip. A Cargill is een groot Amerikaans bedrijf met vestigingen in veel

verschillende landen.B Het haalt cacao uit West-Afrika en verwerkt dit in de grootste

cacaohaven ter wereld: Amsterdam. Voor de cacao hoeft het in Nederland geen extra geld te betalen, omdat Nederland dit product niet verder produceert.

C In landen waar Cargill de grondstof cacao koopt, zet het scholen op, zodat het bedrijf goed geschoold personeel heeft.

Toepassing4p 17 Leg uit waarom fairtrade een goede manier is om de positie van boeren in

Nigeria te verbeteren. Betrek in je antwoord de volgende begrippen: armoede, handelsbeleid, invoerrechten en wereldmarktprijzen.

© MALMBERG 16


EINDTOETS

Opdrachten over de casusparagrafen (alleen voor vmbo-gt)

1p 18 (gt) Welk woord hoort niet in het rijtje thuis?A Armoedeziekten.B Welvaartsziekten.C Tropische ziekten.D Muskietennetten.

2p 19 (gt) Niet alle Nigerianen weten van de olieproductie in het land te profiteren. Welke redenen zijn juist?A 80% van de oliewinst komt terecht bij 1% van de bevolking.B Olieproductie is een oorzaak van geweld in Nigeria.C Door olieproductie is er meer corruptie.D Arme Nigerianen hebben niet kunnen profiteren van de olieproductie.

3p 20 (gt) Bekijk bron 3. Je ziet drie vicieuze cirkels met betrekking tot onderontwikkeling. Om welke vicieuze cirkels gaat het?Noteer telkens de letter en het ontbrekende woord. A Vicieuze cirkel van de …B Vicieuze cirkel van de …C Vicieuze cirkel van de …

Bron 3

© MALMBERG 17

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 4 ENERGIE IN JE EIGEN OMGEVING

EINDTOETS


Kennis3p 1 Welke begrippen horen bij onderstaande omschrijvingen?

A Energiebron waarbij gebruik wordt gemaakt van biologische materialen, zoals hout of mest.

B Elektriciteitscentrale waarbij gebruik wordt gemaakt van hoogteverschillen in de waterstand tussen eb en vloed.

C De warmte die dieper in de aardkorst van nature aanwezig is.

2p 2 Geef voor de volgende energiebronnen aan of ze bij groene stroom of bij grijze stroom horen: aardgas • biomassa • wind • zon • aardolie • water • steenkool.

2p 3 Zet de volgende energieverbruikers in de juiste volgorde: begin met de grootste energieverbruiker en eindig met de kleinste. Noteer de letters.A Industrie.B Transport.C Energiebedrijven.D Huishoudens.

1p 4 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In de enige kerncentrale van Nederland wordt groene stroom

geproduceerd.II Een groot nadeel van de opwekking van kernenergie is de grote uitstoot

van broeikasgassen.


1p 5 Hieronder worden een voordeel en een nadeel van een energiebron genoemd.Om welke energiebron gaat het?Voordeel: geeft erg veel energie.Nadeel: levert radioactief afval op.

2p 6 Welke drie energiebronnen worden in Nederland het meest gebruikt om energie op te wekken?

© MALMBERG 18


EINDTOETS

Inzicht2p 7 Het opwekken van elektriciteit met zonne-energie heeft enkele voordelen.

Noem er twee.

1p 8 Welk begrip hoort niet in het rijtje thuis?A Duurzame energie.B Getijdencentrale.C Fossiele brandstoffen.D Aardwarmte.

1p 9 GB54 / GB53In West-Nederland moet meer elektriciteit opgewekt worden dan in Zuid-Nederland. Zoek in je atlas naar een kaart die hiervoor een verklaring geeft. Noteer het nummer van deze kaart en eventueel ook de letter. De titel hoef je niet te noteren.

1p 10 In Nederland wordt bijna 10% van de energie opgewekt met duurzame energiebronnen. Hieronder staan enkele kenmerken van deze energiebronnen.Welk kenmerk hoort er niet bij?A Het zijn hernieuwbare bronnen van energie.B Ze zijn minder schadelijk voor mens en milieu dan uitputbare

energiebronnen.C Ze raken niet of nauwelijks op.D Het zijn uitputbare energiebronnen.

3p 11 Over welke bronnen van energie gaan de volgende zinnen? Noteer de letter en de energiebron.A Vooral de Nederlandse kustprovincies zijn erg geschikt voor het

opwekken van deze vorm van energie.B Deze bron van energie levert vele malen meer energie dan we

wereldwijd jaarlijks nodig hebben. C Deze bron van energie wordt voornamelijk gebruikt om huizen te

verwarmen en te douchen.

2p 12 Bekijk bron 1.Wat is de belangrijkste reden waarom Nederlanders vanaf 1945 veel meer energie zijn gaan verbruiken?

© MALMBERG 19


EINDTOETS

Bron 1 Ontwikkeling van het dagelijkse energieverbruik in Nederland (per inwoner).

1p 13 Bekijk bron 1 nog een keer.Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Door de stijging van het energieverbruik nam de uitstoot van

broeikasgassen toe.II Door de stijging van het energieverbruik raken de fossiele brandstoffen

eerder op.


1p 14 Bekijk bron 2.De Nederlandse overheid wil dat we energie gaan besparen en meer gebruik gaan maken van duurzame energie. Welke maatregel hiervoor zie je in de bron?

© MALMBERG 20


EINDTOETS

Bron 2 Nieuwbouwhuizen in Heerhugowaard.

Toepassing2p 15 GB54 / GB53

Bekijk in je atlas de kaarten van het kaartblad België en Luxemburg.In welk deel van België wordt de meeste energie verbruikt: in het noordwesten of in het zuidoosten? Geef twee argumenten voor je keuze. Noteer achter elk argument een kaartnummer waaruit dit antwoord blijkt.

© MALMBERG 21

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 5 ENERGIE IN NEDERLAND EN FRANKRIJK

EINDTOETS


Kennis3p 1 Hoe is aardgas ontstaan?

Zet de volgende zinnen in de juiste volgorde. Noteer de letters.A Dit aardgas kwam terecht in de poriën van het hoger gelegen

zandsteen, op enkele kilometers diepte.B Waar het aardgas niet kon ontsnappen doordat er een dikke,

ondoordringbare zoutlaag boven zat, ontstond een gasveld.C Miljoenen jaren geleden had Nederland een tropisch klimaat. Ons land

was bedekt met moerassige oerwouden.D Door de hoge druk kon steenkool veranderen in aardgas.E Het organisch materiaal hieruit vormde dikke veenlagen, die in

miljoenen jaren bedekt werden met zand en door de druk werden samengeperst tot steenkool.

2p 2 Waar wordt aardgas in Nederland vooral voor gebruikt?Vul de juiste woorden in. Noteer letter en woord.‒ Voor het opwekken van …(A)…‒ Als …(B)… voor vervoer.‒ Voor het …(C)... van huizen en gebouwen.

1p 3 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Afvalverbranding is een duurzame bron van energie.II Bij de verbranding van afval komen geen stoffen vrij die schadelijk zijn

voor het milieu.


3p 4 Welke begrippen horen bij onderstaande omschrijvingen? A Gassen in de atmosfeer die de eigenschap hebben om warmte vast te

houden.B Alle bovengrondse en ondergrondse verbindingen, zoals wegen,

havens, spoorlijnen en kabels.C Afval uit fabrieken waar met kernstoffen gewerkt wordt, zoals

kerncentrales en opwerkingsfabrieken.

© MALMBERG 22


EINDTOETS

1p 5 Welke bewering is juist?A In Frankrijk zijn bijna alle huishoudens aangesloten op het aardgasnet.B In Nederland wordt in totaal meer energie verbruikt dan in Frankrijk.C Vanaf de Tweede Wereldoorlog neemt het energieverbruik in

Nederland en Frankrijk af.D Het energieverbruik in de wereld zal blijven toenemen door meer

welvaart en een groeiende bevolking.

2p 6 Over het gebruik van kernenergie zijn de meningen verdeeld.Noem een voordeel en een nadeel van het gebruik van kernenergie.

2p 7 Het opwekken van energie leidt tot aantasting van het landschap en het milieu in Nederland en Frankrijk. Over welke landen gaan onderstaande zinnen vooral? Kies uit: Frankrijk • Nederland • beide landen. Noteer letter en land(en).A De aardgas-wininstallaties en transportleidingen tasten het landschap

aan.B Kerncentrales en thermische centrales nemen de nodige ruimte in

beslag.C In thermische centrales worden meer broeikasgassen uitgestoten.D Bij het opwekken van kernenergie ontstaat radioactief afval.

1p 8 Voor welke energiebron zijn we in Nederland niet afhankelijk van import uit andere landen?A Aardolie.B Steenkool.C Windenergie.D Aardgas.

Inzicht1p 9 Bekijk bron 1.

In deze tabel staan de gegevens van Frankrijk en Nederland.Neem de letters A en B over op je antwoordblad en zet er het juiste land achter.

© MALMBERG 23


EINDTOETS

Bron 1 Franse en Nederlandse bronnen van energie.

2p 10 In welk jaargetijde wordt de minste elektriciteit verbruikt in Nederland: in de winter of in de zomer? Verklaar je antwoord.

2p 11 Vanaf 1980 is Frankrijk steeds meer kernenergie gaan produceren. Wat was hiervoor de belangrijkste reden?

2p 12 In Frankrijk wordt ook energie opgewekt met windkracht en waterkracht.Geef per energiebron aan door welke kenmerken van het Franse landschap dat mogelijk is.

2p 13 GB54 / GB53Zoek in je atlas op in welk deel van Frankrijk het meest efficiënt zonne-energie kan worden opgewekt. Noteer ook het nummer van de kaart waarop je het antwoord hebt gevonden.


Bekijk in je atlas van het kaartblad Europa – energie de kaart Elektriciteitsproductie: hydro-energie.In Zwitserland en Oostenrijk is meer dan de helft van de opgewekte energie hydro-energie. Leg uit waarom. Noem in je antwoord een kenmerk van het landschap.

© MALMBERG 24


EINDTOETS

2p 15 GB54 / GB53‘De Nederlandse kust leent zich goed voor het opwekken van duurzame energie.’ Bewijs deze stelling met informatie uit twee verschillende atlaskaarten. Noteer van beide kaarten het nummer en beschrijf per kaart het bewijs.

© MALMBERG 25

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 6 ENERGIE, MILIEU EN RUIMTE IN BRAZILIË

EINDTOETS


Kennis2p 1 De ruimtelijke ongelijkheid in Brazilië heeft haar oorzaak in het verre

verleden. Zet de onderstaande oorzaken van deze ruimtelijke ongelijkheid in de juiste volgorde. Begin met de gebeurtenis die het eerst plaatsvond. Noteer de letters.A De landloze inheemse bevolking heeft nog steeds minder te zeggen.B De macht is in handen gebleven van nakomelingen van de Portugezen. C De Portugezen maakten van Brazilië een kolonie. D Nakomelingen van Portugezen worden rijke grootgrondbezitters.

1p 2 Het klimaat zorgt ervoor dat in Brazilië veel bio-ethanol geproduceerd kan worden. Welk antwoord verklaart de relatie tussen het klimaat in Brazilië en de productie van bio-ethanol?A Bio-ethanol wordt gemaakt door middel van waterkracht. In Brazilië is

veel neerslag, waardoor er veel waterkracht is.B Bio-ethanol wordt gemaakt door middel van zonnekracht. In Brazilië

schijnt de zon gemiddeld vaak.C Bio-ethanol wordt gemaakt van soja. Soja heeft een droog klimaat

nodig om te groeien. Brazilië heeft een droog klimaat.D Bio-ethanol wordt gemaakt van suikerriet. Suiker heeft een warm

klimaat nodig om te groeien. Brazilië heeft het geschikte (savanne)klimaat.

1p 3 Bekijk bron 1. Welke energiebron geeft het cijfer 1 aan?

Bron 1 Productie van energie per energiebron in Brazilië (2008).

© MALMBERG 26


EINDTOETS

1p 4 Wat is de reden waarom Brazilië bio-ethanol is gaan produceren? A Brazilië wilde minder afhankelijk zijn van de import van aardolie en

zocht naar een vervangende energiebron.B De productie van aardolie leverde te veel milieuproblemen op.C Door de productie van bio-ethanol kon de inheemse bevolking aan het

werk geholpen worden.D Brazilië hoopte door de productie van bio-ethanol de ruimtelijke

ongelijkheid te kunnen verkleinen.

3p 5 De productie, het transport en het verbruik van energie kosten ruimte. Welk voorbeeld van ruimtegebruik (I t/m III) hoort bij welke letter? Maak de juiste combinaties.A Productie van energie I TankstationsB Transport van energie II Een olieboorplatformC Verbruik van energie III Hoogspanningsmasten

Inzicht1p 6 Bekijk bron 2. Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.

I Mensen die in krottenwijken wonen, komen oorspronkelijk meestal van het platteland.

II Bron 2 is een goed voorbeeld van ruimtelijke ongelijkheid binnen de Braziliaanse steden.


Bron 2 São Paulo.

© MALMBERG 27


EINDTOETS

1p 7 Welke uitspraak over technopolen in Brazilië is onjuist? A In een technopool is het energieverbruik lager dan in de rest van het

land.B In een technopool doen bedrijven en universiteiten onderzoek en

ontwikkelen ze nieuwe producten. C Technopolen helpen de economie van Brazilië te versterken. D Technopolen zorgen voor banen.

1p 8 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Door economische groei heeft Brazilië op energieproductie kunnen

besparen.II Verstedelijking is één van de oorzaken van de toename van het

energieverbruik in Brazilië.


1p 9 Bekijk bron 3. Anne en Yordi discussiëren over de foto. Volgens Anne is deze vorm van energieopwekking duurzaam. Yordi vindt van niet.Bij wie horen de volgende argumenten: bij Anne of Yordi? Schrijf achter elke letter de juiste naam.A Voor het aanleggen van stuwmeren verdwijnen grote stukken land

onder water. B Water raakt als energiebron niet op.

Bron 3 De Itaipu-dam.

© MALMBERG 28


EINDTOETS

2p 10 Hoe kan concurrentie om de ruimte leiden tot een lagere voedselproductie in Brazilië? Zet de onderstaande antwoorden in de juiste volgorde. Noteer de letters.A De productie van soja en rietsuiker wordt steeds aantrekkelijker.B De productie van voedsel neemt af in verhouding tot de productie van

soja en rietsuiker.C Door de toenemende vraag naar biobrandstoffen worden soja en

rietsuiker steeds meer waard.D Steeds meer landbouwgrond wordt in gebruik genomen voor de

productie van soja en rietsuiker.

Bron 4 Percentage van de oorspronkelijke begroeiing dat nog over is in Brazilië.

2p 11 Bekijk bron 4. De oorspronkelijke begroeiing in delen van Brazilië verdwijnt door uitbreiding van landbouwgrond. Hoe noem je dit verschijnsel?

© MALMBERG 29


EINDTOETS

2p 12 Gebruik bron 4. Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In het noorden van Brazilië is minder ontbossing, omdat daar minder

landbouw is.II Je kunt met behulp van bron 4 de ruimtelijke ongelijkheid in Brazilië

verklaren.


1p 13 Bekijk bron 5. In welke stad waait het hard genoeg om windenergie op te wekken?A In Belém.B In Manaus.C In São Paulo.

Bron 5 Geschikte plekken voor windenergie in Brazilië. Het moet tussen 5,0 m/s en 8,5 m/s waaien om windenergie op te kunnen wekken.

© MALMBERG 30


EINDTOETS

Toepassing1p 14 GB54

Op pagina 201 in je atlas zie je een satellietfoto van Zuid-Amerika. Deze foto is overdag gemaakt. Stel dat je zo’n foto ’s nachts zou maken, hoe kun je dan zien dat de welvaart niet gelijk verdeeld is over Brazilië?

GB53Op kaart 185 zie je het werelddeel Zuid-Amerika. Als je vanuit de ruimte ’s nachts een foto van Zuid-Amerika zou maken, hoe kun je dan zien dat de welvaart niet gelijk verdeeld is over Brazilië?

2p 15 GB54Bekijk in je atlas de kaart Zuid-Amerika - natuurkundig en vergelijk deze met de kaart Bodemaantasting: kwalitatief van het kaartblad De aarde – bodemdegradatie.In het oosten en zuidoosten van Brazilië is veel bodemaantasting door afstromend water. Geef hiervoor een menselijke én een natuurlijke oorzaak.

GB53Bekijk in je atlas de kaart Zuid-Amerika - natuurkundig en vergelijk deze met de kaart Bodemaantasting: kwalitatief van het kaartblad De aarde – milieu: bodemdegradatie en broeikaseffect.In het oosten en zuidoosten van Brazilië is veel bodemaantasting door afstromend water. Geef hiervoor een menselijke én een natuurlijke oorzaak.

Opdrachten over de casusparagrafen (alleen voor vmbo-gt)2p 16 (gt) Het Amazonegebied wordt steeds meer gebruikt om energie te

produceren.Noem twee voordelen en twee nadelen van de energieproductie in het Amazonegebied.

2p 17 (gt) Bekijk bron 6. Welke energiebronnen horen bij de letters A, B en C in de legenda te staan? Kies uit: grootschalige landbouw • overig (mijnbouw, stuwdammen enz.) • veebedrijven.

© MALMBERG 31


EINDTOETS

Bron 6 Oorzaken van ontbossing in het Amazonegebied (2000-2005).

1p 18 (gt) Het regenwoud van Brazilië is belangrijk voor de hele wereld. Welke uitleg is niet juist?A Bomen en planten nemen CO2 op en zorgen daarmee voor

vermindering van het versterkte broeikaseffect. B Een belangrijk deel van de zuurstof is afkomstig van het regenwoud. C In het regenwoud komen plantensoorten voor die gebruikt kunnen

worden als medicijn.D Toeristen uit de hele wereld komen naar het Braziliaanse regenwoud

voor hun gezondheid.2p 19 (gt) Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.

I Nederland draagt bij aan de ontbossing in Brazilië door import van producten als vlees en soja uit Brazilië.

II Nederland draagt bij aan de ontbossing in Brazilië door import van elektriciteit die in waterkrachtcentrales is geproduceerd.


2p 20 (gt) Brazilië heeft de keuze uit bijna alle energiebronnen om energie op te wekken. Welke energiebron is volgens jou het beste om te gebruiken? Geef twee argumenten voor je keuze.

© MALMBERG 32

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 7 GRENZEN EN IDENTITEIT IN JE EIGEN

OMGEVINGEINDTOETS


Kennis1p 1 Wat is soevereiniteit?

A Het koningshuis is in Nederland de baas.B Binnen Nederland mogen andere landen niet beslissen over wetten en

regels.C De Nederlandse regering mag in Nederland belasting heffen.D Nederland mag geen migranten toelaten.

1p 2 Wat voor eigen identiteit hebben Molukkers en Antillianen?A Een eigen religieuze identiteit.B Een eigen etnische identiteit.C Een eigen regionale identiteit.D Een eigen Nederlandse identiteit.E Een eigen Europese identiteit.

1p 3 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Op grond van feiten over groepen mensen kunnen vooroordelen

ontstaan.II Bij discriminatie of uitsluiting vindt iemand de groep waar hij zelf bij

hoort beter.


1p 4 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I De individualisering in Nederland neemt af, het gemeenschapsgevoel

neemt toe.II Door de verstedelijking zijn de verschillen tussen stad en platteland

toegenomen.


© MALMBERG 33


OMGEVINGEINDTOETS

2p 5 In de tijd dat je grootouders jong waren, was er sprake van een sterke betrokkenheid bij de eigen woonomgeving. Geef daarvan twee voorbeelden.

1p 6 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Het soort woningen (huur of koop, prijsklasse, gezinswoningen of

appartementen) bepaalt voor welke bevolkingsgroepen een wijk aantrekkelijk is.

II Door maatregelen als veiligheid, hoeveelheid groen en voorzieningen heeft de gemeente invloed op de leefbaarheid van een wijk.


Inzicht2p 7 Gebruik bron 1. Vul de ontbrekende woorden in.

Deze kaart gaat over …A… identiteiten op grond van …B… Mijn school staat in het gebied waar …C… wordt gesproken.

© MALMBERG 34


OMGEVINGEINDTOETS

Bron 1 Identiteiten in Nederland.

3p 8 Bekijk bron 2. Waarvan is de grens op deze foto een voorbeeld?Drie antwoorden zijn goed.A Van een gesloten grens.B Van een kunstmatige grens.C Van een natuurlijke grens.D Van een onzichtbare grens.E Van een open grens.F Van een zichtbare grens.

© MALMBERG 35


OMGEVINGEINDTOETS

Bron 2 Grens tussen Israëlisch en Palestijns grondgebied.

2p 9 Welke uitspraak (A-D) hoort bij welk begrip? Maak de juiste combinaties.A Brabanders zijn ook altijd te laat.B Het Nederlands elftal was natuurlijk het beste team.C Ik ben vrijwilliger bij een fietsproject voor allochtone vrouwen.D Ik kijk mijn buren meestal niet aan.

I ChauvinismeII InsluitingIII StereotyperingIV Uitsluiting

1p 10 Gebruik bron 3. Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I De allochtonen in bron 3 voelen zich meer met de stad Amsterdam

verbonden dan met hun eigen moederland.II De allochtonen in bron 3 voelen zich meer Nederlander dan

Amsterdammer.


© MALMBERG 36


OMGEVINGEINDTOETS

Bron 3 Verbondenheid van allochtonen met Nederland en Amsterdam, per geboorteland.

1p 11 Bekijk bron 4. Neemt de ruimtelijke segregatie in Tilburg toe? Verklaar je antwoord.

1997 2001 2005 2009Tilburg Noord 17,0 27,3 29,2 30,5Tilburg West 12,3 18,4 21,4 23,6Tilburg Oud-Noord 9,7 12,7 13,2 13,1

Bron 4 Percentage ‘niet-westerse allochtonen’ in enkele stadsdelen in Tilburg (1997-2009).

© MALMBERG 37


OMGEVINGEINDTOETS


Bekijk in je atlas de kaart Zuid-Nederland. Geef met behulp het kaartvakken C2 en D2 van deze kaart een voorbeeld van de onderstaande soorten regio’s.A Natuurlijke regio.B Economische regio.C Bestuurlijke regio.

2p 13GB54Bekijk in je atlas op de kaartbladen van Nederland – bevolking de kaart allochtonen en de kaart godsdienst. Welke twee soorten identiteiten komen op deze kaarten voor?

GB53Bekijk in je atlas op het kaartbladen Nederland – bevolking de kaart godsdienst en op het kaartblad Nederland – multiculturele samenleving de kaart allochtonen. Welke twee soorten identiteiten komen op deze kaarten voor?

2p 14 Het burgerschapsgevoel neemt door allerlei veranderingen in de Nederlandse samenleving af. Noem twee soorten gevolgen van dit afnemende burgerschapsgevoel.

© MALMBERG 38

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 8 IDENTITEITEN IN BELGIË EN NEDERLAND

EINDTOETS


Kennis2p 1 Vul de ontbrekenden woorden in. Kies uit: autonome • eenheids •

federale • gedecentraliseerd. België heeft kenmerken van een …A… staat. Het land bestaat immers uit drie …B… gewesten met een grote mate van zelfstandigheid: Vlaanderen, Wallonië en tweetalig Brussel. Nederland is een echte …C… staat. Veel bestuurlijke taken zijn …D... Dat wil zeggen dat die taken opgedragen zijn aan de gemeenten en provincies.

1p 2 Welk begrip hoort bij de volgende zin?In België willen Vlamingen en Walen ieder hun eigen taal erkend hebben.

2p 3 Bekijk bron 1. Kies telkens het juiste woord en zet die woorden in de goede volgorde op je antwoordblad.Het Fries is een Europese minderheidstaal. Uit bron 1 kun je aflezen dat het Fries vooral een schrijftaal / spreektaal is. Het aantal kinderen dat vaardig is in de Friese taal neemt af / toe. Daarmee neemt het aantal kinderen dat zich betrokken voelt bij de Friese identiteit af / toe.

Bron 1 Het Fries is een Europese minderheidstaal.

1p 4 Wat is een faciliteitengemeente in België?

© MALMBERG 39


EINDTOETS

2p 5 Vul de ontbrekende begrippen in. Kies uit: Euregio’s • grenspendel • nabuurschap • ontgrenzen.Om grensregio’s economisch te ontwikkelen worden …A… ingesteld, waardoor er een proces van …B… op gang komt. De samenwerking tussen de grensregio’s neemt langzamerhand toe. Er is sprake van goed …C…, omdat de grenzen niet meer belemmeren. Mensen overschrijden dagelijks ongemerkt de grenzen om te werken, te winkelen en naar school te gaan. Dit heet ook wel …D…

1p 6 Gebruik bron 2. Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In Nederland is meer sprake van een religieuze identiteit dan in België.II In Nederland wonen in verhouding meer mensen die oorspronkelijk uit

een islamitisch land afkomstig zijn dan in België.


België NederlandKatholiek 57 30Protestant 1 6Gereformeerd 0 4Nederlands-hervormd 0 9Moslim 4 6Overigen 11 2Geen 27 43

100 100

Bron 2 Religies in België en Nederland.

Inzicht1p 7 Bekijk bron 3. In welke gebieden kun je in België deze bekladde borden

tegenkomen?

© MALMBERG 40


EINDTOETS

Bron 3 Beklad gemeentebord in België.

1p 8 Bekijk bron 4. Waar streven de mensen op deze foto naar? Twee antwoorden zijn goed.A Eén Belgische identiteit.B Een splitsing van België.C Een aparte status voor Brussel.D De Belgische eenheid.E Twee identiteiten in België.

Bron 4 Demonstratie in België.

© MALMBERG 41


EINDTOETS

2p 9GB54 / GB53Bekijk in je atlas van het kaartblad Europa – staatsvorming, verbrokkeling en etniciteit de kaart Staatsvorming en nationalisme. Welke conclusie kun je trekken op grond van deze kaart over de Belgische eenheid? Leg dat met je eigen woorden uit.

1p 10 Bekijk bron 5. Wat is de boodschap van deze demonstrant?

Bron 5 Een Belgische demonstrant.

1p 11GB54 / GB53Bekijk in je atlas van het kaartblad Europa - werken de kaart Industrie.Wat valt je op aan de werkgelegenheid in de Euregio Maas-Rijn, als je dit gebied vergelijkt met omliggende regio’s?

1p 12 In de Euregio Scheldemond kan de samenwerking tussen de Nederlandse en Belgische havens nog sterk verbeteren. Welke belangen zetten de havens nog te sterk voorop?Meer antwoorden zijn goed.A Regionale belangen.B Europese belangen.C Nationale belangen.D Mondiale belangen.

© MALMBERG 42


EINDTOETS

Toepassing2p 13 Noem één reden waarom het goed is dat de Europese Unie zich met

regionale identiteit bemoeit en één reden waarom dat niet goed is.

2p 14 Euregio’s hebben vaak ook culturele doelen. Toch zie je in deze Euregio’s geen Europese identiteit ontstaan. Waarom helpen Euregio’s niet bij de vorming van een Europese identiteit?

© MALMBERG 43

3 VMBO-KGTHOOFDSTUK 9 GRENZEN EN CONFLICTEN IN RUSLAND

EINDTOETS


Kennis2p 1 Vul de ontbrekenden woorden in. Kies uit: armoede • communisten • gelijk

• Russische Revolutie • Sovjet-Unie • tsaar.In 1917 vond de …A… plaats. De bevolking was de macht van de …B… beu en had genoeg van de grote ongelijkheid en …C… in het land. De …D… namen de macht over. In 1922 werd de …E… opgericht, een communistisch land waar iedereen …F… zou zijn.

1p 2 Welke twee delen van Rusland zijn het dichtst bevolkt?A Het noorden van Rusland.B Europees Rusland.C Aziatisch Rusland.D Het zuidwesten van Siberië.

2p 3 Maak juiste zinnen door de zinsdelen met elkaar te verbinden. Noteer de letter en het Romeins cijfer.A In Rusland is er sinds 1990 …B De totale bevolkingsgroei is …C Rusland heeft een samengestelde bevolking die bestaat uit ongeveer

…D Het hoge sterftecijfer wordt veroorzaakt door …E Rusland is het grootste land ter wereld met …

I … 160 verschillende etnische groepen.II … 138 miljoen inwoners.III … vanaf 1900 erg laag.IV … de verslechtering van de leefomstandigheden.V … sprake van bevolkingskrimp.

1p 4 Welk soort identiteit hoort bij het begrip russificatie?A Etnische identiteit: Rus of Georgiër.B Politieke identiteit: communist.C Religieuze identiteit: orthodox christelijk.

© MALMBERG 44


EINDTOETS

1p 5 Welke omschrijving hoort bij separatisme?A Etnische groepen of nationaliteiten willen zich afscheiden en een eigen

staat vormen.B Etnische groepen plegen aanslagen op metro’s en theaters.C Groeiend racisme en groeiende vreemdelingenhaat, vooral gericht op

etnische groepen.D Het onderdrukken van de identiteit van minderheden.

2p 6 Rusland wil invloed houden op het gebied ten zuiden van de Kaukasus. Welke belangen heeft de Russische Federatie?Vier antwoorden zijn goed.A Olie- en gastoevoer van de Kaspische Zee naar Europa.B De bergen van de Kaukasus zijn een schuilplaats voor terroristen.C Handelsbrug tussen Azië en Europa.D Grote afkeer van de Russen.E Geweld tegen de bevolking.F De rijkdom aan grondstoffen.G Corrupte regeringen.

1p 7 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I Vanaf 1917 werd in de Sovjet-Unie de russificatie in hoog tempo

doorgevoerd. II In de Sovjet-Unie was alleen de communistische identiteit toegestaan.


Inzicht2p 8 Noem twee gevolgen van de territoriale conflicten in de Kaukasus.

2p 9 Waarom zijn er nog maar erg weinig Russen godsdienstig?

© MALMBERG 45


EINDTOETS

1p 10 Lees onderstaande uitspraken en kies het juiste antwoord.I In gebieden waar meer etnische identiteiten bij elkaar wonen, ontstaan

vaker conflicten. II Hoe verder van Moskou, hoe sterker de etnische identiteit aanwezig is.


2p 11 Gebruik bron 1. Hoe is de verhouding van de volgende gebieden met de Russen? Maak de juiste combinaties. A TsjetsjeniëB DagestanC Noord-Ossetië

I Toenemende spanningen tussen de inwoners en de RussenII Bondgenoot van de RussenIII De spanningen met de Russen lijken af te nemen

Bron 1 Aantal gewelddadige conflicten in de voormalige Sovjet-Unie in 2008, 2009 en 2010.

© MALMBERG 46


EINDTOETS

1p 12 Wanneer spreek je over economische sancties die genomen worden bij een conflict?A Als de VN oproept tot een staakt-het-vuren.B Als buitenlandse troepen militair ingrijpen om het conflict te beëindigen.C Als de VN-troepen toezicht houden op het naleven van

vredesafspraken.D Als er een handelsverbod ingesteld wordt naar een of meer landen die

bij het conflict betrokken zijn.

Toepassing2p 13 Gebruik bron 2.

De rechthoeken zijn de staten, de cirkels de volkeren. Leg uit waarom er bij grenzen vaak conflicten ontstaan.

Bron 2 Staten en volkeren in de wereld.

2p 14 GB54Bekijk in je atlas van het kaartblad Rusland en voormalige Sovjetrepublieken de kaarten Aardolie en Aardgas. Verklaar met deze kaarten waarom Rusland zijn invloed in de Kaukasus niet wil verliezen.

© MALMBERG 47


EINDTOETS

GB53Bekijk in je atlas van het kaartblad Landen van de voormalige Sovjetunie de kaarten Aardolie en Aardgas. Verklaar met deze kaarten waarom Rusland zijn invloed in de Kaukasus niet wil verliezen.

2p 15 GB54Bekijk in je atlas van het kaartblad Rusland en voormalige Sovjetrepublieken de kaart Etnische samenstelling van de bevolking. Verklaar waarom na 1990 aan de west- en zuidrand van Rusland nieuwe staten zijn ontstaan.

GB53Bekijk in je atlas van het kaartblad Landen van de voormalige Sovjetunie de kaart Etnische samenstelling van de bevolking. Verklaar waarom na 1990 aan de west- en zuidrand van Rusland nieuwe staten zijn ontstaan.

Opdrachten over de casusparagrafen (alleen voor vmbo-gt)1p 16 (gt) Welke uitspraak is juist?

A De poolcirkel ligt op 60° noorderbreedte.B Via de noordelijke doorvaart komen schepen vanuit de Atlantische

Oceaan direct in de Indische Oceaan.C Maatschappelijke organisaties zijn overheidsorganisaties die zich

inzetten voor een maatschappelijk belang.D Het zeerecht regelt het gebruik van de zeeën en oceanen.

© MALMBERG 48


EINDTOETS

3p 17 (gt) Bekijk bron 3. Noteer de juiste begrippen bij de cijfers 1, 2 en 3.

Bron 3 Overgang tussen continent en oceaan.

1p 18 (gt) Welke soorten gebieden in het noordpoolgebied kunnen niet door andere landen geclaimd worden?Meer antwoorden zijn goed.A Continentaal plat.B Exclusieve economische zone.C Gebieden met landijs.D Territoriale wateren.

2p 19 (gt) Vind jij dat in het noordpoolgebied grondstoffen gewonnen mogen worden? Onderbouw je mening met ten minste twee argumenten.

© MALMBERG 49

Wat is de relatie tussen het klimaat in Brazilië en de...

Documents

Transcript of Wat is de relatie tussen het klimaat in Brazilië en de...