Column

Het geweten: fair chain koffie

Door Evert Nieuwenhuis

4 maart 2014

Leestijd: 5 minuten

De Moyee Coffee wordt gebrand in Ethiopië, en dat maakt het radicaal anders dan fairtradeproducten.

Fair trade is prachtig, zegt Guido van Staveren van Dijk, maar je zult lang

moeten wachten tot een arm land er rijk van wordt. Van Staveren van Dijk

richtte Moyee Coffee op, dat naar eigen zeggen ’s werelds eerste fair chain

koffie lanceert’.

Fair chain gaat verder dan fair trade. Van Staveren van Dijk: ‘Fair trade

richt zich op grondstoffen, zoals koffiebonen. Wij richten ons op de hele

keten: van boon tot branden tot verkoop. Daarmee wordt het echte geld

verdient, dus daar kun je het verschil maken.’

Moyee Coffee wordt gebrand in Ethiopië, en dat maakt het radicaal anders

dan fairtradeproducten. ‘Ethiopië exporteert 99 procent van zijn bonen

onbewerkt. Dit levert het land in een goed jaar 800 miljoen euro op. Een

geroosterde koffieboon is bijna vier keer meer waard. Met andere woorden:

als Ethiopië geroosterde bonen zou exporteren, zou het 3 miljard euro

kunnen verdienen – meer dan het nu ontvangt aan ontwikkelingshulp.’

‘Als Nestlé en Clooney er rijk van worden,

kunnen mijn Ethiopische partners en ik dat ook’

Van Staveren van Dijk is allesbehalve de typische wereldverbeteraar. Hij is

een jonge zakenman met wat hij omschrijft als een ‘corporate carrière’. Hij

werd als econoom opgeleid, onder meer aan de universiteit van Chicago, de

bakermat van het neoliberalisme. ‘Min of meer toevallig stuitte ik op een

website met cijfers over de koffiewereld. Ik stond perplex: hoe kan het dat

de prijs van koffie de afgelopen tien jaar 200 procent is gestegen, terwijl de

prijs die boeren ontvangen daalt? Waar blijft al dat geld? Als Nestlé en

George Clooney er rijk van worden, kunnen mijn Ethiopische partners en ik

dat ook. De koffiemarkt moet radicaal op zijn kop.’

De gewetenmeter

Het Ethiopisch-Nederlandse Moyee wil evengoed de wereld verbeteren, te

beginnen in Ethiopië. De koffieboeren krijgen een opslag voor hun bonen

boven de lokale marktprijs. De winst van Moyee gaat grotendeels naar

projecten en bedrijven die de fair chain-gedachte verder ontwikkelen. ‘Maar

bovenal willen we laten zien dat arme landen die grondstoffen exporteren,

heel goed in staat zijn om zelf hun producten te bewerken. Ze hebben recht

op een eerlijke plek in de productieketen, zodat de grootste toegevoegde

waarde niet alleen naar buitenlandse bedrijven gaat.’ En wat met koffie kan,

kan ook met pindakaas of chocolade.

Hoe smaakt de koffie? Moyee wil koffie van hoge kwaliteit verkopen, zo-

geheten single estate-koffie, die zich van slobberkoffie onder-scheidt als een

Mouton Rothschild dat doet van een Hema huiswijn. Dat lukt verdomd

goed: de smaak is gelaagder en genuanceerder dan de duurdere bonen van

Illy of Lavaza. Test het zelf via moyeecoffee.com.

29 keer gedeeld