algemeen

ZATERDAG 18 JUNI 20166

De Utrechtse melkveehouder John Sluijs is al tientallen jaren bezig met weide-vogelbeheer. ‘Maar ik heb de laatste drie jaar geen weidevogel meer op mijn land gezien. De druk op weidevogels is enorm toegenomen door alle roofdieren. Het afgelopen jaar zijn er al zo’n twintig vossen geschoten in de Lopikerwaard.’

Voor Sluijs betekent het verdwijnen van weidevogels dat hij geen vergoeding meer krijgt. ‘Het gaat me aan het hart. Ik wil er alles aan doen om de weidevogels te helpen, maar er zijn te veel roofdieren. Veel eieren worden opgegeten en zelfs als een kuiken uit het ei komt, is het een hele kunst om het groot te brengen.’

Roofdieren ontmoedigen melkveehouder Sluijs

Arno De Snoo

Een toenemend aantal roofdieren jaagt op eieren en kuikens van weidevogels. Voor weidevogelboe-ren is de situatie ontmoedigend. De ontheffingen om onder meer vossen en kraaien te bestrijden worden vaak aangevochten.

AchTERGRoND

De vos, kraai, steenmarter en buizerd. Het zijn een aantal belang-rijke predatoren die de eieren en kuikens van weidevogels als de kie-vit en grutto opeten. Er zijn nog wei-nig harde cijfers over de toenamen van de populatie predatoren, maar weidevogelbeheerders maken zich grote zorgen.

Uit de database van Landschap-penNL blijkt dat in 2015 en 2016 het predatieverlies van nesten bij de grutto tussen de 25 en 30 procent bedroeg. Het verlies van jonge kui-kens die uit het nest komen, is even-eens groot.

‘De predatie neemt toe’, zegt Teun Achterkamp van Faunabe-heereenheid Gelderland. ‘Roofdie-ren als vossen en marters blijken zich steeds succesvoller te kunnen handhaven in het landschap. De eieren en jonge kuikens van weide-vogels zijn een gemakkelijke prooi.’

Achterkamp benadrukt dat de afname van het aantal weidevogels niet alleen door predatoren komt. Ook het tekort aan voedsel en de geringe mogelijkheden voor dek-king zijn daar debet aan.

Bestrijding Jagers willen actief vossen en

kraaien bestrijden in en rond wei-devogelgebieden. Daar moeten alle grondgebruikers en -eigenaren aan meedoen, zodat de predatiedruk voldoende laag is om kwetsbare weidevogels een kans te geven.

‘Om dat goed te kunnen doen is de regelgeving te knellend en de vergunningverlening te onze-ker’, zegt Reinier Enzerink van de Jagersvereniging. ‘Volgens de regels mogen we alleen tussen zonsop-gang en zonsondergang op vossen en kraaien jagen. Maar vossen zijn

juist ‘s nachts en kraaien in de vroe-ge ochtend voor zonsopgang actief.’

De vergunningen worden per provincie afgegeven en in elke pro-vincie zijn de regels weer anders. Daarbij komt dat er vaak pas in het voorjaar, als de nesten en kuikens er zijn, ‘s nachts op vossen gejaagd mag worden. De jagers willen graag in de herfst al beginnen met het bestrijden van vossen.

Het voordeel is dat er in deze tijd weinig vegetatie is en de vossen zeer actief zijn. Enzerink: ‘Als de kuikens er zijn, zijn we eigenlijk te laat.’

Bijkomend probleem is dat afge-geven ontheffingen vaak worden aangevochten door organisaties als de Faunabescherming. ‘Dan worden ontheffingen weer ingetrokken of geweigerd’, weet Enzerink. ‘Uitein-delijk worden weidevogels daar de dupe van.’

Ondertussen neemt het pro-bleem van de predatoren toe. Vol-

gens de Jagersvereniging duiken vossen op steeds meer plekken op, waaronder de weidevogelrijke, natte poldergebieden. Voor zover bekend kwamen hier tien jaar gele-den geen vossen voor.

Daarom wil de Jagervereniging dat grondeigenaren die de bejaging van de vos en de zwarte kraai niet toestaan in hun gebieden, actief bijdragen aan het voorkomen van de verdere achteruitgang van wei-devogels.

‘De populatie van weidevogels

is te kwetsbaar om niets aan de pre-datie te doen’, zegt voorzitter Alex Datema van BoerenNatuur.nl, de koepelorganisatie van de veertig collectieven die zich bezighouden met agrarisch natuur- en land-schapsbeheer.

Datema stelt dat het belangrijk is om eerst te zorgen dat het beheer van weidevogelgebieden op orde is. ‘Dan kunnen we per gebied bepalen welke predatoren schade toebren-gen en kunnen we een plan van aanpak maken.’

Die onderbouwing van het pro-bleem per gebied is belangrijk, stelt de voorzitter van BoerenNatuur.nl. ‘We merken in de praktijk dat ont-heffingen worden aangevochten.’

Datema noemt provincie Gro-ningen als voorbeeld. Daar vochten beschermingsorganisaties een ont-heffing om kraaien bij weidevogel-gebieden te bestrijden aan. ‘Het was moeilijk te bewijzen dat de kraaien verantwoordelijk waren voor het verdwijnen van kuikens van weide-vogels. Op grond daarvan vernietig-de de rechter de vergunning.’

Het nieuwe agrarisch natuurbe-leid om te werken met gebiedsge-richte beheerplannen kan volgens Datema de weidevogelpopulatie helpen. ‘In die gebieden kunnen we een plan van aanpak maken om weidevogels te beschermen. In zo’n gebied kan dan een gezonde popu-latie ontstaan die zichzelf kan ver-dedigen en in stand houden.’

Vos en kraai smullen van weidevogels

De vos blijkt zich steeds succesvoller te handhaven in het landschap. Foto: I. Malene/Wikipedia

VRAGEN

JAn VAn LIere

1Wat is er veranderd in de regelgeving rond Zelfstandigen Zonder Personeel?

Op 1 mei is de VAR-verklaring voor zelfstan-digen zonder personeel (zzp’ers) vervallen. In plaats daarvan kwam de wet Deregulering en Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA).Deze nieuwe wet eist dat opdrachtgevers en zzp’ers kunnen aantonen dat er bij een

opdracht geen sprake is van een dienstbetrek-king. Dat kan door aan te tonen dat er geen gezagsverhouding bestaat tussen opdrachtge-ver en opdrachtnemer. Anders dan voorheen zijn beide partijen daarvoor nu dus verant-woordelijk.

2 hoe pak je dat als opdrachtgever het beste aan?

Om de afspraken met zzp’ers op een goede manier te regelen, is op initiatief van LTO een modelovereenkomst opgesteld. Met behulp van die modelovereenkomst kunnen agrari-sche ondernemers en zzp’ers hun afspraken

precies omschrijven. LTO wil hiermee haar leden ontzorgen en hun meer zekerheid bie-den bij het inzetten van zzp’ers.

3Waar moet je vooral op letten?Belangrijk is dat er geen sprake mag zijn

van een gezagsverhouding. Dat betekent onder meer dat wel met de zzp’er mag worden afgesproken wat het resultaat van de opdracht moet zijn. Er kan echter niets worden afge-sproken over de manier waarop dat resultaat bereikt moet worden. Er mag in de praktijk geen gezagsverhouding - en daarmee een dienstbetrekking - ontstaan.

4 hoe kom ik aan de modelovereenkomst?Boeren en tuinders kunnen de model-

overeenkomst in pdf en in Word downloaden op de website van de Werkgeverslijn, www.werkgeverslijn.nl. Voor het gebruik ervan is ook een handig stappenplan beschikbaar. Daarnaast biedt de website een rubriek veel-gestelde vragen en antwoorden die is gericht op het werken met zzp’ers.Blijven er toch nog vragen over, dan kan con-tact worden opgenomen met de LTO Werkge-verslijn via (088) 8886688 of info@werkgever-slijn.nl.

5 Accepteert de Belastingdienst deze aanpak?Ja, de modelovereenkomst is vastgesteld

in overleg met de Belastingdienst. Belangrijk is wel dat er ook werkelijk wordt gewerkt op de manier die is vastgelegd in de overeen-komst, want bij controle door de fiscus is de aangetroffen praktijksituatie leidend.

Modelovereenkomst geeft zekerheid bij inzet zzp’er

ltO is het met de Belastingdienst eens geworden over een modelover-eenkomst voor het inschakelen van zzp’ers op land- en tuinbouwbedrij-ven. Het gebruik ervan geeft zeker-heid dat geen loonheffing ingehou-den en afgedragen moet worden.