VORMINGSBROCHURE Palliatieve Zorg

2014 - 2015

Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen vzw

2

VOORWOORD Beste lezer, Het vormingsaanbod van het nieuwe academiejaar 2014-2015 staat op punt. Door de ‘bijzondere beroepsbekwaamheid palliatieve zorg’ die verpleegkundigen vanaf 1 januari 2014 kunnen aanvragen, is er dit academiejaar een grote aanpassing in het aanbod doorgevoerd. Aan een bijzondere beroepsbekwaamheid zijn immers vormingsvereisten verbonden. Dat ons aanbod, naast de aanpassing aan evoluties in palliatieve zorg en de evaluaties van voorbije vormingen, ook daarop moet afgestemd worden, vonden wij vanzelfsprekend. In de eerste plaats hebben wij onze referentcursus grondig bijgestuurd. Deze is nu modulair opgebouwd en aangepast aan de huidige opdrachten van de referent palliatieve zorg, in welke zorgsector dan ook. U kunt de uitgebreide uitleg lezen op blz.18. In de tweede plaats werken de vier Oost-Vlaamse Netwerken samen met de hogeschool HUB KAHO voor een vormingsmodule op maat van de overgangsmaatregelen van de bijzondere beroepsbekwaamheid. Het programma van deze module vanaf blz.12. Het algemene vormingsaanbod wordt natuurlijk ook georganiseerd. Gedetailleerde informatie over basiscursussen, themadagen, minisymposia en de vorming op maat vindt u verder in deze brochure. Wij hopen dat dit vernieuwde aanbod u kan verleiden. Wij wensen u veel leesplezier, en wij hopen u of één van uw medewerkers te ontmoeten op één van onze vormingsmomenten.

Gerda Okerman An de Vliegher Vormingsverantwoordelijke Vormingsverantwoordelijke Vzw Palliatieve Zorg Gent-Eeklo vzw Netwerk palliatieve zorg Zuid-Oost-Vlaanderen

3

INHOUDSTAFEL

I. OPEN AANBOD ............................................................................................................. 6

MINISYMPOSIUM I Vroegtijdige zorgplanning voor personen met dementie ...... 6

MINISYMPOSIUM II Omgaan met levensvragen en levensverhalen van ouderen 7

MINISYMPOSIUM III .......................................................................................................... 8

BASISCURSUS PALLIATIEVE ZORG ..................................................................................... 9

PERMANENTE VORMING PALLIATIEVE ZORG ................................................................. 12

Een samenwerking van HUB-KAHO en de Oost-Vlaamse Netwerken Palliatieve Zorg ... 12

BASISCURSUS VOOR VRIJWILLIGERS IN PALLIATIEVE ZORG ........................................... 16

REFERENTCURSUS ........................................................................................................... 18

MODULE ‘VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING : AAN DE SLAG !’ ........................................ 23

THEMADAG I : ‘OMGAAN MET KRITIEK VAN DE FAMILIE' .............................................. 25

THEMADAG II : ‘OMGAAN MET LEVENSVRAGEN VAN OUDEREN’ .................................. 27

INTERVISIE ...................................................................................................................... 29

II. INTERN OP MAAT ...................................................................................................... 31 PALLI-ANDERS ................................................................................................................. 33

III OVERIGE AANBOD VANUIT PALLIATIEVE ZORG .......................................................... 35 PALLIATIEVE THUISZORGEQUIPE .................................................................................... 35

INFORMATIEF BEZOEK .................................................................................................... 35

SENSIBILISATIEPAKKET VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING ................................................ 35

COACHING EN ADVIES .................................................................................................... 36

DIVERSE WERKGROEPEN ................................................................................................ 36

DOCUMENTATIECENTRUM ............................................................................................. 37

VRIJWILLIGERS ................................................................................................................ 38

IV INSCHRIJVINGEN ....................................................................................................... 39 INSCHRIJVINGSMODALITEITEN ....................................................................................... 39

INSCHRIJVINGSFORMULIER - Academiejaar 2014-2015 ................................................. 41

AANMELDING REFERENTCURSUS ................................................................................... 43

AANMELDINGSFORMULIER REFERENT PALLIATIEVE ZORG ............................................ 44

4

MEER INLICHTINGEN ...................................................................................................... 47

5

Alle inlichtingen over deze vormingen kunnen bekomen worden bij : vzw Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Gerda Okerman, vormingsverantwoordelijke Bilksken 36 9920 Lovendegem T 09 218 94 06 F 09 233 93 90 gerda.npz.genteeklo@palliatieve.org "Het Leven Helpen" vzw Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen An de Vliegher, vormingsverantwoordelijke St Walburgastraat 9 9700 Oudenaarde T 055 20 74 00 F 055 20 87 82 an@hetlevenhelpen.be

Deze brochure is eveneens te downloaden op : www.palliatieve.org

Inschrijven kan ook langs die weg.

6

I. OPEN AANBOD

MINISYMPOSIUM I Vroegtijdige zorgplanning voor personen met dementie INHOUD Wanneer beslissingen rond zorgplanning en levenseinde dienen te worden genomen, is het wenselijk dat de patiënt centraal staat in deze besluitvorming. Wanneer er sprake is van dementie is dit geen evidente opgave. Op het moment dat besluitvorming dient plaats te vinden, is de communicatie met de patiënt zelf vaak bemoeilijkt door het vorderende ziekteproces. Om de patiënt toch zo veel mogelijk in dit proces te betrekken moeten we anticiperen op de zorg die komen gaat. In deze vorming bekijken we of het concept ‘ Vroegtijdige zorgplanning ‘ ons hiertoe de nodige hulpmiddelen kan bieden. GASTSPREKER Maartje Wils, hoofdverpleegkundige van het geriatrisch supportteam in het UZ Leuven DOELGROEP Alle hulpverleners vanuit de verschillende zorgsettings ORGANISATIE Datum en tijdstip : Donderdag 4 december 2014 13u30 – 16u30 Centrum Glorieux - AZ Glorieux Glorieuxlaan 55 - 9600 Ronse (code : MS Ronse / 14-15) Prijs : € 25,00 per deelnemer

Inschrijven via : Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo – via www.palliatieve.org

7

MINISYMPOSIUM II Omgaan met levensvragen en levensverhalen van ouderen

INHOUD Ouderen die steeds afhankelijker worden van anderen zijn vaak bezig met de zin van het leven. De grenzen van wat zij zelf kunnen, worden steeds strikter, de onmacht steeds groter, de vragen naar zin nemen toe. Hulpverleners in de ouderenzorg worden regelmatig geconfronteerd met de pijn die de oudere ervaart en de wijze waarop zij zoeken naar antwoorden op levensvragen. Deze confrontatie kan hen een gevoel van ongemak en machteloosheid geven en het is niet altijd eenvoudig te ontdekken hoe je mee kan gaan in hun zoektocht. ‘Vraag iemand naar de zin van zijn leven, en hij vertelt je zijn levensloop’ schreef de Hongaarse auteur Georgý Konrad. Ouderen uitnodigen om hun levensverhaal te vertellen, heeft positieve effecten. Al vertellend maken zij duidelijk wat hun leven richting heeft gegeven, wat er voor hen toe heeft gedaan én doet en wat betekenisvol was. Kortom, hoe hun leven zin heeft gekregen en krijgt. Door keuzes die gemaakt zijn, ervaringen die zijn opgedaan en situaties die zijn overdacht, zijn er antwoorden op allerhande levensvragen gegroeid. Maar hoe herken je de levensvragen die in de verhalen vaak verborgen worden uitgesproken of achter opmerkingen en verzuchtingen van de oudere kunnen schuilen? Hoe reageer je en kan je ermee omgaan? Het concretiseren van het levensverhaal is niet enkel zinvol voor de oudere, ook bij de hulpverlener kan begrip ontstaan zodat hij beter kan omgaan met zingevings- en levensvragen van de persoon die hij verzorgt. GASTSPREKER : Wout Huizing, docent binnen het Nederlandse ‘Netwerk Levensvragen’, supervisor, trainer. Specialist binnen de ouderenzorg met expertise op het terrein van het levensverhaal, palliatieve zorg en zingeving en geestelijke verzorging DOELGROEP alle hulpverleners vanuit de diverse zorgsettings die met de oudere patiënt of bewoner in contact komen ORGANISATIE Datum en tijdstip : Donderdag 19 maart 2015 13u30 – 16u30 Vormingscentrum Guislain Jozef Guislainstraat 43 - 9000 Gent (code : MS Gent / 14-15)

Prijs : € 25,00 per deelnemer Inschrijven via : Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo – via www.palliatieve.org

8

MINISYMPOSIUM III Gedeeld beroepsgeheim

INHOUD

Zie www.palliatieve.org GASTSPREKER

Zie www.palliatieve.org

DOELGROEP

Alle hulpverleners vanuit de verschillende zorgsettings.

ORGANISATIE

Datum en tijdstip : Dinsdag 18 november 2014 van 13.00 u tot 16.00 u

CC De Biekorf

Stationsstraat 23, 9280 Lebbeke (code : MS Lebbeke / 14-15)

Prijs : € 25,00 per deelnemer

Inschrijvingen via www.palliatieve.org (Netwerk Palliatieve Zorg

Aalst – Dendermonde – Ninove)

9

BASISCURSUS PALLIATIEVE ZORG PROGRAMMA

Inleiding op palliatieve zorg - Geschiedenis van palliatieve zorg - Filosofie en basisprincipes palliatieve zorg - Totale pijn - Palliatieve zorgstructuren

Omgaan met (eigen) verlies en rouw Lichamelijke zorg

- Pijn- en symptoomcontrole - Comfortzorg - Bespreekbaar maken van pijn - Lijktooi

Psycho-sociale zorg

- Communicatie met patiënt en omgeving - Positie en waarden binnen de familie

Emotionele en spirituele zorg

- Omgaan met waarheid - Spirituele en existentiële pijn - Levensbalans - Afscheid en rouwbegeleiding - Omgaan met emoties van patiënt, omgeving en hulpverleners

Cultuur m.b.t. palliatieve zorg en sterven in de eigen organisatie

- Stervenscultuur in de eigen instelling - Palliatieve functie - Zorg voor de zorgenden

10

DOELSTELLING

De opleiding is vooral gericht op attitudevorming. Volgende doelstellingen worden nagestreefd :

- Verwerven van kennis en inzicht met betrekking tot palliatieve zorg (filosofie en basisprincipes palliatieve zorg : van cure naar care; pijlers palliatieve zorg; concept ‘totaalzorg’)

- Verwerven van basisvaardigheden in het omgaan met patiënt en familie in een palliatieve situatie

- Attitudevorming met betrekking tot omgaan met sterven, verlies, rouw

METHODIEK

In deze vorming wordt afwisselend gewerkt met informatie-overdracht, interactie, groepswerk, ervaringsoefeningen en zelfreflectie. Er wordt veel aandacht besteed aan persoonlijke ervaringen, vragen en probleemsituaties. De cursist dient daarom bereid te zijn tot eigen inbreng, zelfbeschouwing en kritische reflectie. De cursus wordt gecoördineerd door een hoofddocent, die instaat voor de samenhang van de cursus en het groepsproces bewaakt. Voor specifieke onderwerpen wordt beroep gedaan op deskundigen uit het palliatieve werkveld. Docenten : Hilde Clement, docent binnen Arteveldehogeschool Gent Dominique Potier, docent binnen Arteveldehogeschool Gent Veerle Desmytere, palliatief deskundig verpleegkundige DOELGROEP

Deze cursus is gericht naar het personeel uit WZC, ziekenhuis en eerstelijnsorganisaties. Zowel verzorgenden, verpleegkundigen en paramedici, als logistiek personeel kunnen aan deze cursus deelnemen.

11

ORGANISATIE

Tijdstip, duur en plaats Basiscursus 1 : dinsdagen 18 en 25 november en 2, 9 en 16 december 2014 (code : BAS1 zovl / 14-15) Basiscursus 2 : dinsdagen 21 en 28 april en 5, 12 en 19 mei 2015 (code : BAS2 zovl / 14-15) De vorming gaat door in : vzw De Ast Zakske 2, 9700 Oudenaarde Telkens van 9u00 tot 12u30 en van 13u30 tot 16u30 De totale opleiding omvat 32,5 uur. Aantal deelnemers : Het aantal deelnemers per cursus wordt beperkt tot 18 om zo de kwaliteit en het groepsproces voldoende te kunnen bewaken. Inschrijving : Men schrijft in voor de volledige cursus. Per cursist wordt € 300,00 gevraagd. Dit omvat cursus, syllabus, koffie/water. Getuigschriften : Het getuigschrift ‘ Basiscursus Palliatieve zorg’ wordt uitgereikt aan de cursist die minstens 90% van de lessen heeft bijgewoond. Educatief verlof is aangevraagd. Deze opleiding wordt georganiseerd in samenwerking met Arteveldehogeschool Gent

12

PERMANENTE VORMING PALLIATIEVE ZORG Een samenwerking van HUB-KAHO en de Oost-Vlaamse Netwerken Palliatieve Zorg De permanente vorming “Palliatieve zorg” is een gespecialiseerde vorming voor verpleegkundigen die werken in diverse palliatieve zorgsettings. Het programma is samengesteld door de Dienst Voortgezette Opleidingen (DVO) van HUB-KAHO en de Netwerken Palliatieve Zorg van Oost-Vlaanderen. Lesinhouden werden getoetst bij het werkveld. Het programma beantwoordt aan de vormingscriteria van regelgeving met betrekking tot de overgangsmaatregelen voor de bijzondere beroepsbekwaamheid (BBK) van verpleegkundige met bijzondere deskundigheid in de palliatieve zorgen (M.B. 08/07/2013).

PROGRAMMA

Inleiding op palliatieve zorg - Geschiedenis van palliatieve zorg - Filosofie en basisprincipes palliatieve zorg - Totale pijn - Palliatieve zorgstructuren

Inleiding over ‘wettelijk kader, medisch begeleid sterven, vroegtijdige zorgplanning’. Evidence based werken in de palliatieve zorg Communicatie in de palliatieve zorg Rouwzorg en rouwbegeleiding Lichamelijke zorg

- Pijn- en symptoomcontrole - Comfortzorg

Emotionele en spirituele pijn Zorg voor de zorgenden

13

DOELSTELLING

De opleiding is vooral gericht naar het verwerven van kennis over palliatieve zorg. Volgende doelstellingen worden nagestreefd :

- Verwerven van kennis en inzicht met betrekking tot palliatieve zorg (filosofie en basisprincipes palliatieve zorg : van cure naar care; pijlers palliatieve zorg; concept ‘totaalzorg’, basis pijn- en symptoomcontrole, …)

- Verwerven van basisvaardigheden in het omgaan met patiënt en familie in een palliatieve situatie

METHODIEK

Het programma is een geheel van theoretisch - wetenschappelijke informatie en ervaringsleren.

De benadering is interactief, interdisciplinair en vanuit een holistisch denkkader uitgewerkt. Er wordt coaching van het leerproces van de cursist voorzien. Ook wordt er bijzondere aandacht aan de groepsdynamiek en het ontwikkelen van netwerking gegeven. DOCENTEN Diverse deskundige (gast)docenten uit het werkveld, de netwerken palliatieve zorg en HUB-KAHO. DOELGROEP

Deze cursus is gericht naar verpleegkundigen uit WZC, ziekenhuis en eerstelijnsorganisaties. EVALUATIE Verbeterproject ontwikkelen en presenteren aan een deskundige jury en de medestudenten. MEER INFORMATIE INHOUDELIJK : ORGANISATORISCH : Gerda Okerman Ann Jaques gerda.npz.genteeklo@palliatieve.org Ann.jaques@hubkaho.be 09 218 94 06 09 365 87 19

14

ORGANISATIE

Tijdstip, duur en plaats Lesdagen : dinsdag 30 september, 14 oktober, 4 en 18 november, dinsdag 2 en 16 december 2014 paperpresentaties : dinsdag 24 februari 2015 De vorming gaat door in : HUB-KAHO Technologiecampus Gebroeders De Smetstraat 1 – 9000 Gent Telkens van 9u00 tot 16u45 Totaal contacturen theorie : 50 uur. Aantal deelnemers : Het minimum aantal deelnemers voor deze cursus is 25. Bij onvoldoende inschrijvingen zullen de ingeschreven cursisten worden verwittigd dat de cursus niet doorgaat Inschrijving : Men schrijft in voor de volledige cursus. Inschrijven gebeurt online via de website van de Dienst Voortgezette Opleidingen (DVO) : http://dva.kahosl.be Bij de inschrijving ontvangt de cursist een bevestiging via email. De factuur voor betaling van het inschrijvingsgeld wordt per post verstuurd. Per cursist wordt € 450,00 gevraagd. Deze prijs omvat cursus, syllabus, koffie, thee of frisdrank en een tussenkomst voor de lunch.

15

Opleidingscheques en KMO-portefuille Betalen met opleidingscheques kan onder bepaalde voorwaarden. Meer info omtrent opleidingscheques voor werknemers : http://vdab.be/opleidingscheques Meer info omtrent KMO–portefeuille: www.kmo-portefeuille.be Opgelet: gewijzigde reglementering vanaf AJ 2014-2015 ! Educatief verlof : Indien de opleiding erkend wordt, ontvangt u van ons de nodige ‘getuigschriften van regelmatige inschrijving en nauwgezetheid’ voor de erkende contacturen van de opleiding. Getuigschriften : Het getuigschrift ‘Palliatieve zorg’ wordt uitgereikt aan de cursist die minstens 90% van de lessen heeft bijgewoond en ten minste 50% heeft behaald voor de praktijkgerichte opdracht. Het getuigschrift vermeldt het gevolgde programma en de verworven competenties, alsook de titel van de paper en de behaalde graad. U kan het getuigschrift als EVC/EVK toevoegen aan uw persoonlijke portfolio. Wie niet aan bovenstaande voorwaarden voldoet ontvangt een attest van deelname met vermelding van de effectief gevolgde lessen.

16

BASISCURSUS VOOR VRIJWILLIGERS IN PALLIATIEVE ZORG INHOUD

Deze opleiding bestaat uit 3 vormingsdagen. De volgende items komen aan bod : Basisprincipes palliatieve zorg

- Historiek palliatieve zorg en zorgstructuren - Basisprincipes palliatieve zorg - Het concept ‘totaalzorg’

Communicatie

- Basisregels van communicatie - Actief luisteren - Belang van goede communicatie in palliatieve situaties

Pijn- en symptoomcontrole

- Het begrip ‘totale pijn’ - Principes pijnbeleid in de palliatieve zorg - Behandeling van de voorkomende symptomen

Privacy, beroepsgeheim en deontologie Emotionele en spirituele zorg

- Omgaan in waarheid - Emotionele en spirituele pijn - Afscheid en rouwbegeleiding

DOELSTELLLING

- Verwerven van basiskennis met betrekking tot palliatieve zorg. - Verwerven van basisvaardigheden in het omgaan met patiënt en familie. - Het accent ligt voornamelijk op attitudevorming en bewustwording van eigen

houding tegenover sterven, verlies en rouw. METHODIEK

De informatieoverdracht wordt tot een minimum beperkt. De nadruk ligt op interactie, ervaringsoefeningen en zelfreflectie. Er wordt aandacht besteed aan persoonlijke ervaringen, vragen en probleemsituaties. Deelnemers dienen daarom bereid te zijn tot eigen inbreng en reflectie. Docenten : palliatief deskundigen uit de palliatieve eenheden, palliatieve thuiszorg en het netwerk palliatieve zorg.

17

DOELGROEP Deze opleiding is bedoeld voor niet-professionelen die zich als vrijwilliger willen engageren binnen een palliatieve zorgsetting. Zowel palliatieve eenheden, palliatieve thuiszorg als palliatieve supportteams van ziekenhuizen of WZC kunnen kandidaat-vrijwilligers inschrijven in deze cursus. Inschrijven kan met in achtneming van volgende voorwaarden :

- De inschrijving dient te gebeuren en wordt betaald door de organisatie waar de kandidaat-vrijwilliger wordt ingeschakeld of zal worden ingeschakeld.

- De inschrijvende organisatie engageert zich om de vrijwilliger te coachen en op te volgen tijdens en na de cursus.

ORGANISATIE Plaats, tijdstip en duur De opleiding gaat door in : Vzw Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Bilksken 36, 9920 Lovendegem Data en tijdstip : donderdag 20 en 27 november donderdag 4 december 2014

telkens van 9u30 tot 16u30 Aantal deelnemers : Om voldoende interactie mogelijk te maken en het groepsproces te bewaken, wordt het aantal deelnemers beperkt tot maximum 20. Inschrijving : Per deelnemer wordt € 120,00 gevraagd. Deze prijs omvat syllabus, koffie en broodjeslunch. Kandidaat-vrijwilligers dienen ingeschreven te worden door de vrijwilligersverantwoordelijke van de organisatie, waar ze als vrijwilliger palliatieve zorg willen werken. (code : VW / 14-15) Getuigschriften : De deelnemers ontvangen na deze opleiding een attest van het netwerk palliatieve zorg. Organisaties die meer inlichtingen wensen over deze basisopleiding of over het werken met vrijwilligers bij palliatieve patiënten kunnen contact opnemen met : Lucie Cannie, psychologe T 09 218 94 08 lucie.npz.genteeklo@pallatieve.org

18

REFERENTCURSUS PROGRAMMA

Cultuur en Cultuurverandering - De eigen organisatiecultuur - Cultuurverandering - Implementatie van veranderingen

Communicatie

- Omgaan in waarheid - Verwerkingsprocessen - Familiale context - Conflicthantering - Omgaan met weerstanden - Verhoudingen en interacties binnen de organisatie

Teamwerking

- Inter- en multidisciplinair werken - Functioneringsgesprekken

Juridische aspecten van de Palliatieve Zorg

- Zorgstructuren - Wetgeving - Financiering

Vroegtijdige Zorgplanning Pijn- en symptoomcontrole

- Concept totale pijn - Meten van pijn - Pijnbehandeling - De medicatiepomp - Symptoomcontrole - Palliatieve sedatie

Ethiek

- Ethische problemen - Waarden en normen - Ethische besluitvorming - Multidisciplinair ethisch overleg

19

DOELSTELLING

De referentcursus wil de cursisten de nodige basiskennis en vaardigheden meegeven zodat zij binnen de eigen instelling en in samenwerking met collegae de palliatieve zorgcultuur kunnen uitbouwen, en dit met respect voor de eigenheid van de instelling, de verschillende medewerkers en de bewoners / patiënten en hun familie. Overkoepelende doelstellingen daarbij zijn :

- Coördineren en implementeren van PZ in de instelling - Eindelevenszorg kunnen uitdragen en overbrengen - motiveren naar anderen - Verdieping van de 4 pijlers van de palliatieve zorg (lichamelijke, spirituele,

psycho –emotionele, en sociale pijn) - Verwerven van vaardigheden inzake communicatie, interactie, teamwerking,

multidisciplinair werken, ethische besluitvorming…. - Weten welke wetgeving van belang is. - Het belang van vroegtijdige zorgplanning inzien - Evidence based werken in de palliatieve zorg

METHODIEK

Informatieoverdracht wordt afgewisseld met oefeningen, interactie en groepswerk. Er wordt gewerkt aan de hand van concrete praktijksituaties die door de cursisten zelf worden ingebracht. De cursus wordt gecoördineerd door een hoofddocent. Voor specifieke onderwerpen wordt beroep gedaan op deskundigen uit het palliatieve werkveld. Hoofddocent : Veronique Cappaert, Docent binnen ‘Centrum voor agogische vorming en begeleiding – Balans VSPW’ OPBOUW VAN DE CURSUS De referentcursus is modulair opgebouwd :

- Communicatie (3 dagen) - Vroegtijdige Zorgplanning’ en ’Wetgeving’ (1 dag) - Ethiek (2 dagen) - Pijn- en symptoomcontrole (3 dagen) - Implementatie van Palliatieve Zorg in een organisatie (4 dagen) - Supervisie (6 dagdelen van 3 uur) - Begeleide stage (2 dagdelen van 4 uur)

- Voorstelling paper (1dag)

20

Om het getuigschrift ‘Referent Palliatieve Zorg’ te bekomen dient men het volledige traject te volgen. Zorgverleners die vroeger de module ethiek en/of pijn- en symptoomcontrole hebben gevolgd, kunnen hiervan vrijgesteld worden. Alle andere modules (in vet gedrukt) zijn verplicht te volgen. Daarnaast bestaat ook de mogelijkheid tot het volgen van losse modules (‘snoepmodules’) zonder eindattest van ‘referent’. Voor elke deelnemer - behalve voor de inschrijvingen in de ‘snoepmodules’ - zijn de supervisiemomenten verplicht. Supervisie is voorzien om cursisten te ondersteunen bij het realiseren van hun paper en de implementatie van de verworven kennis en vaardigheden in de dagdagelijkse praktijk. EVALUATIE Van de cursisten wordt verwacht dat zij een verbeterproject ontwikkelen en presenteren aan een deskundige jury en de medestudenten. DOELGROEP

Personen vanuit WZC, ziekenhuizen, eerstelijnszorg en instellingen voor personen met een beperking die binnen hun palliatieve functie, een coördinerende rol opnemen om de palliatieve zorgcultuur te implementeren in hun organisatie. Zij dienen reeds een basisopleiding te hebben gevolgd of kunnen aantonen de basisprincipes van palliatieve zorg voldoende te beheersen.

21

ORGANISATIE

Plaats, tijdstip en duur : De opleiding loopt van oktober 2014 tot en met juni 2015 en omvat 117 contacturen :

- 14 lesdagen (91 uur) - begeleide stage (8 uur) - supervisie (18 uur)

Lesdagen : - Communicatie : maandag 6 en dinsdag 21 oktober, maandag 3 november 2014 - Vroegtijdige Zorgplanning & wetgeving : dinsdag 18 november 2014 - Ethiek : dinsdag 25 en woensdag 26 november 2014 - Pijn- & symptoomcontrole : dinsdag 13 en 27 januari en 10 februari 2015 - Implementatie Palliatieve Zorg : vrijdag 20 en maandag 30 maart, maandag 27 april en

maandag 11 mei 2015 - Voorstelling paper : donderdag 25 juni 2015 Telkens van 9u00 tot 12u30 en van 13u30 tot 16u30 Supervisie : tijdens de laatste dag van de module communicatie (3/11/2014) worden groepjes van maximaal 5 deelnemers gevormd. De supervisie gaat telkens door van 13u30 tot 16u30 op volgende data :

Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Sup 1 Do 15/01/2015 Vrij 16/01/2015 Di 20/01/2015 Do 22/01/2015 Sup 2 Di 03/02/2015 Do 05/02/2015 Do 12/02/2015 Vrij 13/02/2015 Sup 3 Di 03/03/2015 Do 05/03/2015 Di 10/03/2015 Do 12/03/2015 Sup 4 Di 31/03/2015 Do 02/04/2015 Di 21/04/2015 Do 23/04/2015 Sup 5 Di 05/05/2015 Do 07/05/2015 Di 19/05/2015 Do 21/05/2015 Sup 6 Di 09/06/2015 Do 11/06/2015 Di 16/06/2015 Do 18/06/2015

De vorming gaat door in : vzw Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Bilksken 36 – 9920 Lovendegem Aantal deelnemers : het aantal deelnemers wordt beperkt tot 20.

22

Inschrijving : Het volledige traject kost € 900,00 (REF 14-15) Deze prijs omvat de totale opleiding zoals hierboven beschreven, syllabus, koffie en broodjeslunch. Personen die vrijstelling wensen wegens vroeger gevolgde modules, Kostprijs volledig traject met vrijstelling voor : - de module ethiek : € 800,00 - de module pijn- en symptoomcontrole : € 750,00 - de module ethiek én pijn- en symptoomcontrole : € 650,00 Bij inschrijving dient de deelnemer een formulier in te vullen m.b.t. de verwachtingen over en de motivatie tot het volgen van de opleiding. Er wordt tevens gepeild naar de werkomgeving om in te schatten hoe het beleid van de organisatie tegenover de te volgen cursus staat en welke steun de deelnemer al dan niet kan verwachten. Inschrijving in de aparte ‘snoepmodules’ : - Communicatie : (COM 14-15) € 210,00 - Vroegtijdige Zorgplanning’ & ’Wetgeving’ : (WET 14-15) € 70,00 - Ethiek : (ETH 14-15) € 140,00 - Pijn- en symptoomcontrole : (P&S 14-15) € 210,00 - Implementatie van Palliatieve Zorg in een organisatie : € 280,00 (IMP 14-15) Getuigschriften : Het getuigschrift ‘Referent Palliatieve zorg’ wordt uitgereikt aan de cursist die minstens 90% van de lessen van het volledige traject heeft bijgewoond en die de ontwikkeling en de presentatie van het verbeterproject tot een goed einde hebben gebracht. De deelnemers aan de ‘snoepmodules’ krijgen een attest voor de aanwezige uren Educatief verlof : Indien de opleiding erkend wordt, ontvangt u van ons de nodige ‘getuigschriften van regelmatige inschrijving en nauwgezetheid’ voor de erkende contacturen van de opleiding. Deze opleiding wordt georganiseerd in samenwerking met Centrum voor agogische vorming en begeleiding – Balans VSPW.

23

MODULE ‘VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING : AAN DE SLAG !’ INHOUD

Het begrip ‘Vroegtijdige zorgplanning’ - het proces waarin de patiënt/bewoner de kans krijgt om aan te geven hoe hij de zorg bij het eigen levenseinde ziet - is reeds goed ingeburgerd in de meeste zorgorganisaties. Toch blijft de implementatie ervan soms een moeilijk punt. In deze korte maar intense vorming wordt in de eerste halve dag aandacht besteed aan de wetgeving rond het levenseinde en aan het proces van de vroegtijdige zorgplanning in de verschillende stadia. Ook het tijdstip van de bespreking, mogelijke weerstanden en problemen, … zullen aan bod komen. In het tweede deel, dat een volledige dag beslaat wordt de theorie aan de praktijk gekoppeld en wordt de communicatie met de patiënt/bewoner intensief geoefend. DOELSTELLING

- Weten wat de mogelijkheden en beperkingen zijn binnen de context van de wet op de patiëntenrechten, de wet op palliatieve zorg en de wet op euthanasie.

- De vele misverstanden die over dit onderwerp bestaan, kunnen ophelderen. - Weten wat het begrip ‘vroegtijdige zorgplanning’ inhoudt en de patiënt/bewoner

kunnen stimuleren om communicatie met naasten en/of hulpverleners hierover aan te gaan.

- Zelf gesprekken in functie van vroegtijdige zorgplanning kunnen voeren. METHODIEK

Het eerste lesdeel is eerder theoretisch, maar er zal voldoende ruimte zijn voor inbreng van vragen en eigen casussen. Het tweede deel is zeer praktisch met oefeningen en casusbesprekingen. Dit deel koppelt de theorie aan de praktijk. Docenten : Gerda Okerman – vormingsverantwoordelijke Netwerk Gent-Eeklo Hilde Clement – communicatietrainer, psychotherapeute DOELGROEP

Professionele hulpverleners vanuit de verschillende zorgsettings - die met vroegtijdige zorgplanning willen starten in hun organisatie - of die zelf de gesprekken met de patiënt/bewoner moeten voeren en die daar nog

geen ervaring met hebben.

24

ORGANISATIE Plaats, tijdstip en duur De vorming gaat door in : vzw Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Bilksken 36 - 9920 Lovendegem Datum en tijdstip : dinsdag 3 maart 2015 van 13u30 to 16u30 dinsdag 10 maart 2015 van 9u00 tot 16u30 Aantal deelnemers : Om voldoende interactie en leermogelijkheden te waarborgen, wordt de groep beperkt tot maximaal 18 personen. Inschrijving : Per deelnemer wordt € 110,00 gevraagd. Deze prijs omvat koffie en syllabus. Op 10 maart is ook de broodjeslunch inbegrepen in de prijs. (code : VZP / 14-15) Getuigschriften : De deelnemers ontvangen na het volgen van de cursus een attest van het organiserend netwerk.

25

THEMADAG I : ‘OMGAAN MET KRITIEK VAN DE FAMILIE' Door de positieve evaluatie van vorig jaar hernemen wij deze themadag.

INHOUD

Professionals in de zorg vinden het niet altijd gemakkelijk om om te gaan met opmerkingen, kritiek of klachten van familieleden. Als hulpverleners geconfronteerd worden met kritiek die volgens hen terecht is, dan kunnen ze deze meestal goed hanteren. Anders is het als er kritiek wordt geuit die in de ogen van de professional onterecht is of als de kritiek voortkomt uit een visie op zorg of begeleiding die haaks staat op die van de instelling. Ook de wijze waarop de kritiek geuit wordt speelt een grote rol. Soms komt het tot confrontaties die de hulpverlener erg aangrijpen en die veel energie kosten. De vraag die hulpverleners dan ook vaak stellen is : Hoe kunnen we anders met deze kritiek omgaan ? Tijdens deze dag staan we stil bij eenvoudige strategieën die hulpverleners in staat stellen de contacten met de familieleden soepeler te laten verlopen. DOELSTELLING

Na deze cursus : - Weet u hoe u adequater kan reageren op kritiek. U leert op een positieve manier de

confrontatie aan te gaan - Hebt u inzicht in de diverse strategieën waarmee u de familie kunt kalmeren en

escalatie kunt voorkomen - Weet u hoe u de familie ook naar uw kant van het verhaal kan laten luisteren METHODIEK De aanpak is interactief en vraagt een actieve inzet van de deelnemer. Er wordt aan de slag gegaan met eigen ervaringen. Docent : Conny Thomas, Licentiate psychologische en pedagogische wetenschappen. verbonden aan ZorgSaam als educatief medewerker

DOELGROEP

Deze themadag is gericht naar alle disciplines werkzaam in de verschillende zorgsettings.

26

ORGANISATIE Plaats, tijdstip en duur Datum en tijdstip : dinsdag 9 december2014

van 9u00 tot 16u00

vzw Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Bilksken 36 - 9920 Lovendegem Aantal deelnemers : Om voldoende interactie en leermogelijkheden te waarborgen, wordt de groep beperkt tot 20 personen. Inschrijving : Per deelnemer wordt € 70,00 gevraagd. Deze prijs omvat syllabus, koffie en broodjeslunch. Waar inschrijven : vzw Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Bilksken 36 - 9920 Lovendegem

(code : KRIFA Gent / 14-15) Getuigschriften : De deelnemers ontvangen na het volgen van de themadag een attest van het organiserend netwerk. Lees hier wat deelnemers van deze themadag vonden: - Deze vorming is in grote mate bruikbaar in de praktijk - Een vorming met veel praktische tips - De interactieve manier van werken en de concrete voorbeelden spraken mij sterk aan - Ik was heel tevreden over de uitwisseling in groep - Het theoretische kader dat ik gekregen heb werd gelinkt door middel van praktische

oefeningen aan de werksituatie

27

THEMADAG II : ‘OMGAAN MET LEVENSVRAGEN VAN OUDEREN’ Het minisymposium, gepland op 19 maart 2015 geeft een eerste aanzet over dit actuele thema. Voor hulpverleners die zich hierin verder willen verdiepen wordt een themadag aangeboden waarbij in beperkte groep zowel een theoretisch kader als oefeningen aan bod zullen komen. INHOUD

Als zorgverlener krijg je regelmatig te maken met ouderen die bezig zijn met de zin van hun leven. Zeker wanneer zij afhankelijk geworden zijn van anderen. Soms stellen ze deze vragen naar zin (levensvragen) ronduit, maar veel vaker zijn ze verpakt in een opmerking of bepaald gedrag. ‘Waarom moet dit mij nu overkomen?‘ ‘Waarom leef ik nog?’ ‘Ik ben anderen enkel nog tot last!’ ‘Ik zal blij zijn als de Heer me komt halen, ik ben zo moe.’ Bij dit soort vragen en verzuchtingen sta je vaak met je mond vol tanden. Wat zeg je wanneer iemand zich afvraagt wie er nog op hem zit te wachten? Hoe steun je een cliënt/bewoner die verzucht dat het leven niet meer de moeite waard is? De volgende thema’s komen aan bod: Op wat voor manier zijn ouderen bezig met de zin van hun leven, welke levensvragen hebben ze zoal? Hoe ontstaan deze? Hoe herken je de levensvragen die achter opmerkingen en verzuchtingen van de oudere kunnen schuilen? Hoe kun je omgaan met de levensvragen die je in je eigen situatie tegenkomt? Wat zijn concrete tips? DOELSTELLING Na deze cursus : - Heb je een theoretisch kader over de manier waarop ouderen met de zingeving

omgaan - Herken je levensvragen en weet je hoe ze ontstaan - Kunt je beter omgaan met levensvragen van ouderen METHODIEK De aanpak is interactief en vraagt een actieve inzet van de deelnemer. Er wordt aan de slag gegaan met eigen ervaringen. Hiervoor hebben wij natuurlijk suggesties maar ook onderlinge uitwisseling komt uitgebreid aan de orde. De praktijkervaringen van jou en de andere deelnemers zijn het vertrekpunt van de training. De vorming maakt gebruik van beeldmateriaal en afwisselende, actieve werkvormen Docent : Conny Thomas, Licentiate psychologische en pedagogische wetenschappen. verbonden aan ZorgSaam als educatief medewerker

28

DOELGROEP

Deze themadag is gericht naar alle zorgverleners die zorg bieden aan ouderen, in de

thuissituatie of in zorginstellingen.

ORGANISATIE Plaats, tijdstip en duur Deze themadag wordt 2 keer georganiseerd, telkens van 9.00 u tot 16.00 u Datum (1) : Donderdag 23 april 2015 Zorgnetwerk Trento WZC St. Jozef Molenstraat 11, 9220 Moerzeke Waar inschrijven : Netwerk Palliatieve Zorg Aalst – Dendermonde - Ninove (code : LE Dendermonde / 14-15)

Datum (2) : dinsdag 2 juni 2015 Vormingslokaal van vzw Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Bilksken 36 - 9920 Lovendegem Waar inschrijven : vzw Palliatieve Zorg Gent-Eeklo (code : LE Gent / 14-15)

Prijs : € 70,00 per deelnemer

Aantal deelnemers : Om voldoende interactie en leermogelijkheden te waarborgen, wordt de groep beperkt tot 20 personen. Inschrijving : Per deelnemer wordt € 70,00 gevraagd. Deze prijs omvat syllabus, koffie en broodjeslunch. Getuigschriften : De deelnemers ontvangen na het volgen van de themadag een attest van het organiserend netwerk.

29

INTERVISIE Intervisie is een werkvorm waarin men leert door het verhelderen van concrete praktijksituaties en werkproblemen. De personen die de palliatieve zorg trekken in een instelling hebben soms een gevoel van ‘alleen-zijn’. Intervisie is een manier om deze mensen vanuit verschillende instellingen met elkaar in contact te brengen. Door de onderlinge uitwisseling en de bespreking van diverse problematieken leert men niet alleen over het eigen functioneren maar ook uit de visie en ervaringen van de anderen, waardoor de palliatieve zorg in de eigen instelling een nieuw elan kan krijgen. DOELSTELLING

Met intervisie beoogt men : - Het eigen functioneren in de werksituatie te optimaliseren. - Het reflecteren op het eigen functioneren te bevorderen. - Te leren omgaan met diverse probleemsituaties.

METHODIEK

Intervisie vindt plaats in een kleine groep (8 à 10 deelnemers). De deelnemers kunnen concrete situaties inbrengen die men graag zou willen uitdiepen. De intervisor begeleidt en bewaakt het groepsproces. Voor intervisie moet aan een paar basisvoorwaarden zijn voldaan :

- Een veilig klimaat waarin men vrijuit kan spreken zonder schrik voor be- of veroordeling.

- De waarborg dat, wat in groep besproken wordt, binnen de groep blijft: groepsgeheim.

- De deelnemers moeten bereid zijn tot leren en actieve betrokkenheid. - Bij voorkeur hebben de deelnemers een gemeenschappelijk werkterrein. - De groep heeft een vaste samenstelling. Continuïteit in aanwezigheid op de

intervisiemomenten is vereist opdat de veiligheid in de groep kan worden gegarandeerd.

Intervisor : De intervisie wordt begeleid door de psycholoog van het Netwerk.

30

DOELGROEP

De intervisiegroepen staan open voor alle professionelen die het mandaat hebben de palliatieve zorg in de eigen instelling uit te bouwen. ORGANISATIE

Plaats, tijdstip en duur De eerste sessie van de volgende intervisiereeks start op dinsdag 7 oktober 2014 van 13u30 tot 16u30. Volgende data worden bepaald in overleg met de deelnemers. Gedurende het academiejaar komt de intervisiegroep 6 maal samen in sessies van ongeveer 3 uur. Aantal deelnemers : De groepen worden beperkt tot maximum 10 personen. Men schrijft in voor de hele reeks. Inschrijvingen : Voor 6 sessies wordt € 230,00 per deelnemer gevraagd Inschrijvingen moeten ons bereiken vóór 19 september 2014 Na deze datum worden de groepen samengesteld. (code : INT zovl / 14-15)

31

II. INTERN OP MAAT

VORMING OP MAAT

Bij ‘Vorming op Maat’ kan de organisatie zelf de onderwerpen, doelstellingen, doelgroep en methodiek van de gevraagde vorming bepalen. Dit gebeurt steeds in overleg met de vormingsverantwoordelijke van het netwerk die het aanbod zo goed mogelijk tracht aan te sluiten bij de vraag. De vorming wordt ingepast in het vormingstraject van de organisatie. DOELSTELLING

Vorming op maat wil een antwoord bieden op de specifieke vormingsvragen van de organisatie. Naast de ‘klassieke’ onderwerpen, zoals basisprincipes palliatieve zorg, basiscommunicatie, pijn- en symptoomcontrole, werken met de medicatiepomp, rouw, … zijn er ook andere ‘actuelere’ onderwerpen mogelijk zoals vroegtijdige zorgplanning, omgaan met families, spirituele en emotionele zorg, …. Afhankelijk van hoever de organisatie staat inzake palliatieve zorg, en in samenspraak met de vormingsverantwoordelijke kan er gekozen worden voor vorming over de meer algemene thema’s binnen de palliatieve zorg of voor vorming met uitdieping van specifieke onderwerpen. METHODIEK

De methodiek varieert naargelang de docent, het onderwerp en de doelgroep. De organisatie kan bepaalde voorkeuren uitspreken. Docenten : De vorming wordt gegeven door docenten die goed onderlegd zijn in de desbetreffende materie en ervaring hebben in palliatieve zorg. DOELGROEP

Deze vormingen kunnen worden ingericht voor diverse doelgroepen (brede bevolking, studenten, professionelen, vrijwilligers, enz.) Zij kunnen worden gegeven aan zowel homogene als heterogene groepen (bv. enkel verpleegkundigen of alle personeelsleden van een instelling).

32

ORGANISATIE

Plaats en Tijdstip : De plaats en het tijdstip waarop de cursus doorgang kan vinden, wordt bepaald in overleg met de organisatie. Duur : Duur en vorm van de cursus wordt bepaald in samenspraak met de organisatie. Aantal deelnemers : Is afhankelijk van onderwerp en aanpak. Een kleine groep laat echter meer mogelijkheid tot interactie Docenten : De vorming wordt gegeven door docenten die goed onderlegd zijn in de desbetreffende materie en ervaring hebben in palliatieve zorg. Prijs : In principe wordt € 70,00 per uur gevraagd + verplaatsingskosten + kosten voor kopieën. Bij cursussen met een externe docent wordt rekening gehouden met zijn/haar honorarium en andere gemaakte onkosten. Bij cursussen die door een koepel worden gevraagd ten behoeve van verschillende voorzieningen of groepen, waarin sprake is van een trajectverloop, waarbij er een noodzaak is tot afstemming tussen verschillende docenten en/of waarbij voorbereidend overleg in service noodzakelijk is, zal een overheadkost van 5% op de totale kostprijs worden berekend als tegemoetkoming in de kosten verbonden aan coördinatie en administratie. Dit gebeurt in onderling overleg met de betrokken organisatie. Attesten : Het organiserende Netwerk verleent aanwezigheidsattesten.

33

PALLI-ANDERS Palli-Anders is een alternatief vormingsinstrument waarbij men aan de hand van vragen, wordt aangezet tot reflectie over eigen visie en gevoelens met betrekking tot ziek zijn, sterven en palliatieve zorg. DOELSTELLING

De bedoeling van het spel is : - Aanzetten tot nadenken, zelfreflectie, - Zich bewust worden van eigen gevoelens en meningen als persoon en als

hulpverlener - Bespreekbaar maken van verlies, sterven, ziek zijn, rouw, enz. en communicatie

stimuleren - In contact treden met jezelf en anderen

METHODIEK

Het spel handelt over volgende thema’s: - Gevoelens van de hulpverlener - Confrontatie met de (eigen) dood - Omgaan in waarheid - Vroegtijdige zorgplanning - Kinderen en Palliatie - Zelfzorg - Rouw …

Deze thema’s zijn verwerkt in een aantal vragen of stellingen. Het spelbord zelf bestaat uit 3 ringen waarbij de buitenste ring verwijst naar de minst persoonlijke vragen en de binnenste ring naar de meest persoonlijke vragen. Er wordt in grote mate toegezien op de veiligheid binnen de groep. Zo kan elke speler zelf bepalen hoe persoonlijk hij de vragen wil beantwoorden; er wordt niet toegelaten dat persoonlijke bedenkingen of gevoelens worden be- of veroordeeld en feedback tijdens het spel wordt enkel toegelaten vanwege de spelleider. Het spel wordt steeds afgerond met een evaluatiemoment waarbinnen elke speler de kans krijgt tot ventileren. Palli-Anders is geen competitief spel.

34

Docenten : Het spel Palli-Anders wordt begeleid door de psycholoog van het Netwerk. Indien men er voor kiest een interne spelbegeleider aan te wijzen, moet deze in staat zijn om de veiligheid in de groep te bewaren en individuele- en groepsprocessen in de hand te houden. DOELGROEP

Palli-Anders kan men gebruiken bij alle beroepsgroepen betrokken bij palliatieve zorg, hetzij als professionele zorgverlener, hetzij als vrijwilliger. ORGANISATIE

Praktisch : Het spel kan ontleend worden met of zonder begeleider. - Spel zonder begeleider : € 12,00 huur + € 50,00 waarborg - Spel met begeleider : € 70,00 per uur + verplaatsingskosten

Plaats, tijdstip en duur : De plaats en het tijdstip van het vormingsmoment, wordt bepaald in overleg met de instelling. Een sessie duurt 2 à 3 uur. Aantal deelnemers : Het spel wordt bij voorkeur gespeeld in een beperkte groep van 8 à 10 personen.

Het spel Palli-anders werd volledig gereviseerd en uitgebreid met een nieuwe reeks spelkaarten. Volgende thema’s komen in het nieuwe spel aan bod : VZP, Omgaan in waarheid, Kinderen en Palliatie, Zelfzorg, Rouw …

35

III OVERIGE AANBOD VANUIT PALLIATIEVE ZORG

PALLIATIEVE THUISZORGEQUIPE

Wat doet de Palliatieve Thuiszorgequipe ?

Begeleiden en ondersteunen van palliatieve patiënten én hun directe omgeving. Adviesverlening aan de betrokken zorgverleners. In de vertrouwde leefomgeving van de patiënt. Dit kan zowel thuis als in thuisvervangende settings zijn zoals WZC’s, voorzieningen voor mensen met een beperking enz. Wat houdt dit in ?

- Informatie en advies i.v.m. pijn- en symptoomcontrole - Informatie en advies i.v.m. psychosociale ondersteuning voor patiënt en zijn familie - informatie en advies rond ethische vragen (bv. vocht en voedseltoediening,

ondersteuning bij vragen rond levenseinde) Telefonisch, via een ondersteunend bezoek of door participatie aan een teamoverleg. Huisartsen kunnen ook altijd één van de equipeartsen aanspreken voor advies of overleg, of deelnemen aan het multidisciplinair overleg betreffende een gezamenlijk begeleide patiënt.

INFORMATIEF BEZOEK Wij houden eraan om in overleg te gaan met onze partners om een antwoord te bieden op vragen en hen op de hoogte te houden van ons aanbod. Daarom trachten wij regelmatig bij onze zorgpartners langs te gaan, op eigen initiatief of op vraag. Naar aanleiding van dit bezoek wordt er een samenwerkingsovereenkomst ondertekend of hernieuwd.

SENSIBILISATIEPAKKET VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Het sensibilisatiepakket VZP is een leidraad voor een infosessie voor het personeel of burgers over vroegtijdige zorgplanning. Het omvat drie powerpointpresentaties (gericht op beleid, zorgverstrekker en burger) met begeleidende tekst, FAQ’s (frequently asked questions), uitleg wetgeving enz. … Het is bedoeld voor zorgsettings die vroegtijdige zorgplanning willen implementeren in hun voorziening en daarvoor zorgverleners, bewoners, patiënten, familieleden, maar ook burgers vanuit de omgeving willen sensibiliseren. Dergelijke infomomenten kunnen volledig op eigen initiatief worden georganiseerd of in samenwerking met het netwerk. Het pakket is gratis te downloaden via onze website www.palliatieve.org

36

COACHING EN ADVIES Wat houdt het in ?

- Ondersteuning en advies bij de uitbouw van de palliatieve zorgcultuur in de zorgvoorziening

- Teamondersteuning en advies bij complexe palliatieve zorgsituaties - Debriefing na overlijden

Voor wie en hoe ?

- Elke organisatie kan, in functie van uitbouw palliatieve zorg en palliatieve zorgsituaties, beroep doen op het netwerk voor coaching en advies

- Met de psychologe van het netwerk wordt dan een overlegmoment gepland of zij neemt deel aan een gepland teamoverleg waar de vraag aan bod kan komen

Prijs

- Een eenmalig consult is gratis - Wenst u na dit consult een opvolgtraject te plannen, dan wordt de kostprijs in overleg

afgesproken, afhankelijk van frequentie, voorbereiding en tijdsinvestering.

DIVERSE WERKGROEPEN Werkgroep Palliatieve supportteams ziekenhuizen

Deze werkgroep komt een 4-tal keer per jaar samen. Nadruk ligt op de uitwisseling rond bepaalde zelf gekozen thema’s. Er wordt gestreefd naar vertegenwoordiging van elk supportteam.

Werkgroep WZC

De werkgroep WZC komt eveneens 4 keer per jaar samen. Thema’s worden door de werkgroep zelf bepaald. Iedereen die in een WZC verantwoordelijk is voor de uitbouw van de palliatieve zorg kan hieraan deelnemen. Gezien het groot aantal deelnemers en ons streven naar een optimale interactie, wordt vaak in kleine groepjes uitgewisseld. Werkgroep ad hoc

Afhankelijk van bepaalde vragen en noden vanuit palliatieve zorgsettings kan een werkgroep ad hoc gevormd worden in de schoot van het netwerk.

37

DOCUMENTATIECENTRUM Op de website www.palliatieve.org kan u onder het netwerk palliatieve zorg Gent-Eeklo,

onder de rubriek ‘Bibliotheek’, boeken en DVD’s raadplegen op trefwoord, titel of auteur.

Alle boeken, dvd’s en ander materiaal zijn ontleenbaar in het documentatiecentrum van het

netwerk Gent-Eeklo in Lovendegem. Indien gewenst, kan u met dit netwerk een afspraak

maken voor gerichte hulp bij het zoeken. Boeken

- Herkenningsliteratuur en ondersteunende literatuur - Poëzie - Boeken voor kinderen en jongeren - Boeken i.f.v. het ondersteunen van kinderen en jongeren - Vakliteratuur thematisch gerangschikt (rubrieken)

DVD´s

- Informatieve DVD’s, reportages, films, de opname van het toneelstuk 'Gespoten Groenten'.

- DVD’s voor vormingsdoeleinden Spelmateriaal

- Palli-Anders, Alle Sterren van de Hemel, Draw it Out Loud - a Bereavement Game, foto-, reflectie- en troostkaarten, Kernkwadrantenspel (Ofman), kwartetspel ‘Niet hier, wel dichtbij’, Kaarten ‘Mijn leven in fragmenten, …

- Dit diverse materiaal is deels bruikbaar als ondersteuning, deels als vormingsmateriaal

Specifieke doelgroepen

- Er zijn boeken, lesmappen en educatieve materialen voor specifieke doelgroepen zoals personen met een handicap, scholen, ...

- Voor scholen werd o.a. een rouwkoffer ontwikkeld. Meer informatie hierover op de website onder de rubriek 'Publiek > Rouw op school'

38

VRIJWILLIGERS Werken met vrijwilligers in de palliatieve zorg kan een belangrijke meerwaarde betekenen, niet alleen voor de patiënt/bewoner, maar ook voor het professionele team. Het netwerk ondersteunt de vrijwilligerswerking in de regio in de diverse palliatieve zorgsettings, namelijk de palliatieve thuiszorg, palliatieve eenheden, palliatieve supportteams en de woon- en zorgcentra. Ons aanbod naar ‘werken met vrijwilligers’ : - Ieder jaar wordt een recruterings- en opleidingstraject opgezet.

Geïnteresseerde palliatieve zorgsettings kunnen hiervoor intekenen. - Organisaties die willen starten met vrijwilligers palliatieve zorg of die problemen

ondervinden met het werken met vrijwilligers kunnen voor ondersteuning beroep doen op het netwerk.

39

IV INSCHRIJVINGEN

INSCHRIJVINGSMODALITEITEN Administratieve zaken

Bij inschrijving worden een aantal gegevens opgevraagd ondermeer i.f.v. het opmaken van attesten voor educatief verlof. Inschrijven

Inschrijven kan tot 4 weken vóór het starten van de cursus, via de website www.palliatieve.org of door middel van bijgevoegd inschrijvingsformulier, gericht aan het

netwerk palliatieve zorg Gent-Eeklo. BELANGRIJK!! Enkel nog de inschrijving voor de intervisie dient te gebeuren bij het

Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen. Bij inschrijvingen uit hoofde van een organisatie wordt verondersteld dat de cursist toestemming tot het volgen van de cursus heeft vanwege zijn/haar werkgever. Bij discussie wordt het bedrag verhaald op de cursist. Voor alle cursussen (behalve mini-symposium) is het aantal plaatsen beperkt. De volgorde van inschrijving geldt als criterium tot toelating. Indien alle plaatsen zijn toegekend, komt men op een wachtlijst. Bij eventuele annulaties, krijgt men als eerste de kans alsnog aan de cursus te participeren. Betalen

Bij ontvangst van het inschrijvingsformulier wordt een factuur opgemaakt. Deze dient te worden betaald binnen de op de factuur vermelde betaaltermijn. Het inschrijvingsgeld van volle-dagcursussen in open aanbod omvat syllabus, koffie, thee en water tijdens de pauze.

40

Annuleren - wijzigingen

Annuleren kan tot 4 weken voor aanvang van de cursus. Het reeds gestorte inschrijvingsgeld wordt teruggestort met afhouding van 30% administratiekosten. Bij annulatie binnen de 4 weken voor aanvang van de cursus kan het inschrijvingsgeld niet meer worden teruggevorderd. Het vervangen van een ingeschreven cursist door een collega kan tot 4 weken voor aanvang van de cursus. Na 4 weken wordt bijkomend 30% van het eigenlijke inschrijvingsgeld als administratieve kost aangerekend. Vragen om cursisten te verschuiven naar een volgende cursus kunnen slechts ingewilligd worden tot 4 weken voor aanvang van de cursus en voor zover er nog beschikbare plaatsen zijn. Na 4 weken wordt de verschuiving aanzien als een nieuwe inschrijving. Het inschrijvingsgeld voor de cursus waarvoor men aanvankelijk was ingeschreven, kan dan niet meer worden teruggevorderd. Gemiste cursusdagen kunnen niet worden ingehaald in een andere cursus ten einde de kwaliteit van de cursussen niet te hypothekeren. Indien er onvoldoende inschrijvingen zijn voor een opleiding, dan wordt deze afgelast. Hiervan wordt men zo spoedig mogelijk op de hoogte gebracht. Het reeds betaalde inschrijvingsgeld wordt dan integraal teruggestort. Bevestiging

Ten laatste 14 dagen voor de aanvang van basis-, referentcursus, of een module krijgt men informatie aangaande het verloop van de cursus en praktisch-organisatorische zaken toegestuurd. Plaats - Tijdstip

Zie beschrijving van de cursus. Alle cursussen lopen van 9u00 tot 16u30, tenzij anders vermeld bij de schriftelijke bevestiging.

41

INSCHRIJVINGSFORMULIER - Academiejaar 2014-2015 DEELNEMER Naam : …………………………………………………………………………………….……………….…... Voornaam : …………………………………………………………………………………………………..……… Privéadres : ……………………………………………………………………………………………….…….…… ……………………………………………………………………………………………………..…… Tel / GSM : …………………………………………………………………………………………..……..……… Email : ……………………………………………………………………………………..………………..…. Geboortedatum : ………………………… Geboorteplaats : ………………………………….………… SETTING DISCIPLINE

0 Gehandicaptensector 0 Arts 0 Palliatief dagcentrum 0 Paramedisch 0 Palliatieve eenheid 0 Verpleegkundige 0 Psychiatrie 0 Verzorgende 0 Thuisverpleging 0 Ander : ……………….…………………. 0 Thuiszorg 0 WZC 0 Ziekenhuis 0 Andere : ………………………….…….. Indien u zich inschrijft voor de referentcursus is het noodzakelijk om reeds een basiscursus gevolgd te hebben. Ik volgde de basiscursus in het academiejaar ………………………………………………………….. Georganiseerd door : ……………………………………………………………………………………………….

Gelieve aan te vinken wat van toepassing is

42

ORGANISATIE Naam : ……………………………………………………………………………………….……..……….

Directie : …………………………………………………………………………..…….…………….………

Adres : ………………………………………….…………………………………………………….……..

……………………………………………………………………………………..………….……

Tel. : …………………………………………………………………………………….……….…..…..

Email : ………………………….………………………………………………………..………..……….

SCHRIJFT IN VOOR Naam vorming : …………………………………………………………………….……………………

Code : …..………………………………………………………………………………………….………..

FACTUUR OP NAAM VAN : 0 Werknemer 0 Organisatie Nadat wij uw inschrijvingsstrookje hebben ontvangen, sturen wij een factuur. Uw inschrijving is pas definitief na overschrijving van het inschrijvingsgeld, met vermelding van de factuurnummer en klantcode zoals aangegeven op de factuur, op rekening BE29 2900 5396 5464 (GEBABEBB) van Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo vzw. Enkel voor de intervisie gebeurt de inschrijving bij het netwerk palliatieve zorg Zuid-Oost-Vlaanderen vzw. Overschrijving in dit geval op rekening BE78 3900 7872 8386 - (BBRUBEBB) van netwerk palliatieve zorg Zuid-Oost-Vlaanderen vzw. Datum en handtekening Terugbezorgen ten laatste 4 weken vóór het starten van de cursus

43

AANMELDING REFERENTCURSUS Beste, Dank voor je interesse in onze opleiding ‘Referent Palliatieve Zorg’. Hieronder vind je eerst informatie over aanmelding, inschrijving en deelname aan de gewenste opleiding. Daarna volgt het eigenlijke aanmeldingsformulier. Hartelijke groeten

Veronique Cappaert - hoofddocente Lucie Cannie, An De Vliegher en Gerda Okerman – begeleiders referentcursus

VAN AANMELDING OVER INSCHRIJVING TOT DEELNAME Stap 1 : Vul de inschrijvingsstrook en de aanmeldingsgegevens in. Stap 2 : Bezorg ons het aanmeldingsformulier terug per post of via mail. Stap 3 : Het Netwerk Palliatieve Zorg bericht je zo snel mogelijk of je kan inschrijven en hoe je dat concreet kan doen. Stap 4 : (Facultatief) Wens jij eerst nog een individueel gesprek met een opleider, neem dan contact op met Lucie (09 218 94 08) of An (055 20 74 00). Wensen wij eerst nog een gesprek met jou, dan nemen wij contact op om een afspraak te maken. Stap 5 : Betaal het inschrijvingsgeld.

(Stel niet uit om in te schrijven want indien het aantal kandidaten de maximumgrootte van de opleidingsgroep overschrijdt, dan geldt het tijdstip waarop het inschrijvingsgeld betaald werd als criterium.)

Stap 6 : Twee weken voor de start van de module krijg je nog een uitnodigingsbrief toegestuurd met praktische info. Stap 7 : Je bent van harte welkom bij de start van de opleiding ! Het Netwerk is bereikbaar van maandag tot vrijdag van 9u00 tot 16u30.

44

AANMELDINGSFORMULIER REFERENT PALLIATIEVE ZORG

PERSOONLIJKE GEGEVENS (Vul in)

Naam + voornaam

Adres

GSM

Telefoon

Mailadres

Geboortedatum

GEGEVENS OVER DE ORGANISATIE EN AFDELING WAAR JE WERKT (Vul in)

Naam organisatie

Naam afdeling

Adres

Telefoon

Mailadres

Naam sector

Aangeboden dienstverlening

Doelgroep(en)

GEGEVENS OVER JE HUIDIGE FUNCTIE (Vul in.)

Naam huidige functie

Omschrijving huidige functie-inhoud (kort) + aantal jaren werkzaam in deze functie

Omschrijving van de plaats van je functie in de organisatie

45

GENOTEN VOOROPLEIDING EN BIJSCHOLINGEN (Vul in)

MOTIVATIE & VERWACHTINGEN (Vul in)

Wat zijn je overwegingen, beweegredenen en verwachtingen om aan deze opleiding deel te nemen ?

Hoe staat men in je werksituatie (directie, je rechtstreeks leidinggevende, je collega’s, …) tegenover je deelname aan deze opleiding? Komt je werkgever op een of andere manier tussen in de onkosten (financieel? via het ter beschikking stellen van tijd) ?

46

NOG VRAGEN OF ONMIDDELLIJK INSCHRIJVEN ? (Kruis aan of vul in)

Ik heb geen vragen meer en wil onmiddellijk inschrijven voor de gewenste opleiding

Ik heb nog enkele vragen waar ik graag via mail of telefoon antwoord op krijg alvorens ik beslis in te schrijven.

Vragen :

Ik heb nog enkele vragen die ik graag aftoets in een gesprek met de opleider. Ik neem contact op met het Netwerk om een afspraak te maken.

Dank bij voorbaat

47

MEER INLICHTINGEN

www.palliatieve.org

Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo vzw Bilksken 36 9920 Lovendegem T 09 218 94 06 F 09 233 93 90 Contactpersonen : Lucie Cannie en Gerda Okerman

lucie.npz.genteeklo@palliatieve.org gerda.npz.genteeklo@palliatieve.org

Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost Vlaanderen Het Leven Helpen vzw Sint-Walburgastraat 9 9700 Oudenaarde T 055 20 74 00 F 055 20 87 82 Contactpersoon : An de Vliegher an@hetlevenhelpen.be

Netwerk Palliatieve Zorg Waasland vzw Rozenlaan 17 Bus 2 9111 Belsele T 03 776 29 97 Contactpersoon : Karina Pieters

karina.pieters@npzw.be

Netwerk Palliatieve Zorg Aalst-Dendermonde-Ninove vzw Gentsesteenweg 179 9300 Aalst T 053 70 53 50 Contactpersoon : Marleen Hoebeeck

marleen.hoebeeck@npzadn.be