www.vivaveldeke.eu ofwww.erfgoedcelhasselt.be

• 5 lesbrieven voor alle graden vanlager en secundair onderwijs

• Tentoonstellingen, activiteiten,lezingen en workshops

Voor leerkrachten Praktische informatie

BrengVeldeke

in de klas!

INSCHRIJVINGEN EN BOEKINGEN – PRAKTISCHE INFORMATIE

• Stedelijke Bibliotheek Hasselt, Joris van Oostenrijkstraat 55, 3511 Hasselt, T +32 11 24 43 00, E bibliotheek@hasselt.be,http://bibliotheek.hasselt.beInfo en boekingen:+ 32 24 43 00 of bibliotheek@hasselt.be

• Het Stadsmus, Guido Gezellestraat 2, 3500 Hasselt, T +32 11 23 98 90, E hetstadsmus@hasselt.be, www.het-stadsmus.beOpen: 6 tot 31.10: dinsdag tot zondag, 10 tot 17 uur; 1.11 tot 6.1: dinsdag tot vrijdag, 10 tot 17 uur, zaterdag en zondag: 13 tot 17 uurGesloten: maandag, 24, 25 en 31.12, 1.1Tickets: 5 p.p. / 4 p.p. (groepen) / 2 p.p. (scholen + jongeren) / tot 12 jaar gratisInfo en boekingen:+ 32 11 23 98 90 of hetstadsmus@hasselt.be

• Literair Museum, Bampslaan 35, 3500 HasseltT +32 11 22 26 24, E literairmuseum@skynet.be, www.lite-rairmuseum.beOpen: woensdag t.e.m zaterdag (en eerste zondag van de maand): 14 tot 17 uur, of na afspraak. Gesloten op feestdagen 26 december en 2 januariTickets: 2,50 p.p. - 2,00 p.p. (-18 / kortingen).Gids: 30 (max. 25 lln)Info en boekingen:+32 11 22 26 24 of literairmuseum@skynet.be

LESBRIEVEN

De lesbrieven zijn een uitgave van de Erfgoedcel Hasselt, in samenwerking met onderstaande partners. Elk lespakket kost 2,5 en is te koop bij In&Uit Hasselt, Lombaardstraat 3, 3500 Hasselt.Je kan ze bestellen via erfgoedcel@hasselt.be, of gratis down-loaden via www.erfgoedcelhasselt.be of www.vivaveldeke.eu

Nascholingen

Wil u meer weten over Hendrik van Veldeke en zijn leefwereld? Dan kan u terecht op één van de volgende nascholingen.

De geschiedenis van de euregio Maas-Rijn: graafschap Loon en prinsbisdom Luik in de Westfaalse Kreits, dr. Jan Vaes i.s.m. Surplus 11 oktober 2007 | 13u30Hendrik van Veldeke werkte onder meer in de regio Maas-Rijn. Deze lezing schetst de geschiedenis van Loon in deze regio. Een geschiedenis die niet tot die van de Nederlanden behoort en die nauwelijks aan bod komt in Vlaamse en Nederlandse schoolhandboeken. Precies wegens haar ligging tussen verschillende Europese culturen is deze geschiede-nis nochtans uitermate geschikt voor de historische en maatschappe-lijke vorming van jongeren.Aansluitend wordt de lesbrief geschiedenis aan de hand van een korte demonstratie voorgesteld. Auditorium J 101, KHLim Campus Diepenbeek – 10 p.p. - inschrijven via www.khlimquadri.be; quadri.ler@khlim.be of 011/30 04 90

Wat met Veldeke in het onderwijs? Prof. dr. em. Jef Janssens17 oktober 2007 | 14u00 – 17u00Tijdens deze nascholing krijgt u enkele mogelijkheden aangeboden om het onderwerp ‘Veldeke’ in de klas didactisch aan te pakken. De nieuwe visie op Veldeke, het begin van de Nederlandse literatuur en de cultuur van de 12de eeuw worden belicht. Daarna krijgt u enkele concrete suggesties: ironie en intertekstualiteit in de minneliederen van Veldeke, ‘met welke tekst naar de klas?’ en de verantwoorde actualisering van hoofsheid en liefde.Het Stadsmus - 5 p.p. – inschrijven via hetstadsmus@has-selt.be of 011/23 98 90

Dag van de regionale geschiedenis 25 oktober 2007 | 9u30 – 16u00Aan de hand van het boek ‘300.000 jaar Limburgse geschiedenis’, de di-dactische uitwerking van enkele thema’s uit dit boek en de voorstelling van de lesbrief geschiedenis van het project Viva Veldeke kom je alles te weten over de geschiedenis van Limburg en de didactische aanpak van dit thema in de klas. Na een broodjeslunch bezoek je onder leiding van een gids de tentoonstelling ‘Peren op de beuken. Hendrik van Veldeke en zijn tijd (1130-1230)’ in Het Stadsmus. Provinciehuis (Koning Boudewijnzaal) en Het Stadsmus – prijs – inschrijven via eddy.awouters@skynet.be

Lezingen, workshops en activiteiten

Poëtische monoloog7 oktober 2007 | 11u. en 15u.Veldeke, euver wat had kinne zien in zien eige wäörd, een poëtische monoloog over de fi guur Veldeke in het Maas-trichtse dialect. Tekst van Paul Weelen. Gebracht door Cor Adriaans.Het Stadsmus – Prijs: 5 p.p. (incl. ticket tentoon-stelling) met inschrijving

De ontdekkingsgeschiedenis van de volks-taalteksten in het Maas-Rijngebied (tot ca. 1300), dr. Theo Coun18 oktober 2007 | 20u. Het Stadsmus – Prijs: 5 p.p., 12 p.p. voor de 3 lezingen, met inschrijving

Mijn vingers golven regenbogen,Herman Vander Straeten24 oktober 2007 | 13u.30 tot 16u.45 of 18u. tot 20u.Hoe kinderen in de klas warm maken voor poëzie? Over werken in de klas met poëzie in 2 sessies.Stedelijke Bibliotheek Hasselt – gratis met inschrij-ving (max. 16 pers. per sessie)

Vertelact ‘middeleeuwse verhalen’,Hilde Leenaerts14 november 2007 | 20 u. Voor volwassenen die verhalen willen horen of brengen: een inspirerend voorbeeld door Hilde Leenaerts. Zij brengt de tijd van Hendrik van Veldeke tot leven in verhalen.Stedelijke Bibliotheek Hasselt – gratis/ met inschrij-ving (max. 60 pers.)

Veldeke: niet toevallig in “Limburg”…, prof. em. dr. Jef Janssens15 november 2007 | 20u. Het Stadsmus – Prijs: 5 p.p., 12 p.p. voor de 3 lezingen, met inschrijving

Hoe de Servaeslegende herontdekt werd. De politieke beladenheid van de Maaslandse Mid-deleeuwen rond 1858, prof. dr. Joep Leerssen13 december 2007 | 20u. Het Stadsmus – Prijs: 5 p.p., 12 p.p. voor de 3 lezingen, met inschrijving

Voor leerlingen

Met gids (rondleiding van 1u30)Het Stadsmus - Prijs: 4 p.p. + 40 per gids (max. 25 pers. per gids) met boekingVoor scholen 2 p.p. + 40 per gids. Hasseltse scholen krijgen gratis gids.

Tentoonstellingen

Dichter tussen ridders en jonkvrouwenHendrik van Veldeke en zijn tijd 1130-1230Van 6 oktober 2007 t.e.m. 6 januari 2008

Jongeren van 10 tot 15 jaar worden teruggefl itst naar de wereld van de middeleeuwen (12de-13de eeuw). Cen-traal staat Hendrik van Veldeke, de eerste bij naam ge-kende schrijver uit de Nederlandse letterkunde. In mid-deleeuwse kleren en met een pelgrimstas vol opdrachten volgen de bezoekers hem van zijn jeugd in Spalbeek tot zijn tijd als hofdichter bij de Duitse keizer.

De jongeren leren jeugdboeken kennen die een beeld schetsen van een interessant stuk geschiedenis, in het juiste decor en met een vleugje muziek dat hen terug-brengt naar de middeleeuwen. Literair Museum - Prijs: 2,50 p.p. - 2,00 (-18 jaar en andere kortingen)

Met gids (rondleiding van 1u.30)Literair Museum - Prijs: 2 p.p. + 30 per gids (max. 25 pers. per gids) met boeking

Peren op de beukenHendrik van Veldeke en zijn tijd 1130-1230 van 6 oktober 2007 t.e.m. 6 januari 2008

Het Stadsmus plaatst van Veldeke in zijn cultuurhistori-sche context. Je krijgt een beeld van de Maaslandse kunst uit de twaalfde en dertiende eeuw. Topstukken zijn de negende-eeuwse sleutel van Sint-Servaas, het vijftiende-eeuwse handschrift van de Servaaslegende en het evan-geliarium uit Tongeren.Het Stadsmus - Tickets: 5 p.p. / 4 p.p. (groe-pen) / 2 p.p. (scholen + jongeren) / tot 12 jaar gratis

Workshops en activiteiten

Over Liefde en zo… (voor deelnemers met fami-lie, leerkrachten, schooldirecties die deelnamen aan de poëziewedstrijd)

19 oktober 2007 | 18u.30 Bekroning van de poëziewedstrijd in samenwerking met het lager onderwijs van Hasselt, en de presentatie van de dichtbundel met de 30 winnende gedichten in de bi-bliotheek te Kuringen, met receptie. Dichteres Eva Cox en jeugdauteur Stijn Moekaers zorgen voor de animatie en sfeer. De nieuwe dichtbundel is een ontwerp met il-lustraties van Frank Daenen.Stedelijke Bibliotheek Hasselt – gratis voorstel-ling met inschrijvingDe dichtbundel is te koop in de Hasseltse biblio-theken, Het Stadsmus en het Literair Museum.

Toon Tellegen26 en 27 november 2007 | 1 workshop per dagdeel; uur af te spreken4 workshops rond de poëzie en dierenverhalen van dich-ter en jeugdauteur Toon Tellegen. Stedelijke Bibliotheek Hasselt – gratis met inschrij-ving voor 4 klassen uit het Hasseltse basisonderwijs

Voor meer informatie over het project Viva Veldeke kijk je op www.vivaveldeke.eu

Voor leerkrachten

Lager onderwijs (8-10 jaar)

Wie ben jij, Hendrik van Veldeke?Verwondering, eigen leefomgeving, verhalen, boeken en internet zijn de uitgangspunten om kinderen uit te nodi-gen en verder aan te zetten om over een boeiende figuur en periode in onze geschiedenis te leren.Volgende thema’s komen onder andere aan bod:• Veldeke als Limburger en wereldburger• Veldeke en het leven in de 12de eeuw • Liefde op rijm en verhalen in miniatuur• Etiquette en hoffelijk gedrag

In september 2007 geeft Clavis een kinderboek (10+) over Hendrik van Veldeke uit, geschreven door Ludo Jongen: Het raadsel van Veldeke.

Secundair onderwijseerste graad – Nederlands

Strips, filmfragmenten, afbeeldingen, teksten en ander aanschouwelijk materiaal rond de thema’s Hendrik van Veldeke en de middeleeuwen worden in deze lesbrief aangewend om jongeren aan te sporen tot vrijblijvend en genietend lezen. Creativiteit staat centraal: toneel, expressie, het uiten van gevoelens, … alles passeert de revue.De lesbrief bestaat uit zeven delen die als een puzzel ineen te passen zijn, maar ook afzonderlijk gebruikt kun-nen worden: • Hendrik van Veldeke • De rebelse Reinaert – Suske en Wiske – Willy Vandersteen• Kruistocht in spijkerbroek – Thea Beckman• Een brief voor de koning – Tonke Dragt• Floris en Belle – Paul Kustermans• Arthur, de zienersteen – Kevin Crossley-Holland • De wolvenklem – Ed Franck

De lesbrief is geschikt voor zowel de A- als de B-stroom.

Secundair onderwijstweede graad – geschiedenis

De figuur van Hendrik van Veldeke (voor 1150/1190 - 1210) vormt het uitgangspunt van twee lesbrieven voor de lessen geschiedenis.

De eerste lesbrief gaat over het graafschap Loon en het prinsbisdom Luik, een onderwerp waaraan maar weinig aandacht geschonken wordt in het geschiedenisonder-wijs. Toch is deze geschiedenis tekenend voor de ge-schiedenis van de provincie Limburg. De ligging van Loon en Luik tussen andere grote culturen zoals de Franse, de Duitse en die van de Nederlanden, betekende voor de regio een verrijking. De tweede les behandelt daarom de kenmerken van de bouwkunst en de beeldende kunsten ten tijde van Veld-eke: de (laat-)Romaanse kunst. Uiteraard wordt in deze bundel uitgebreide achtergrondinformatie voor de leer-kracht voorzien.• De geschiedenis van het graafschap Loon (ca. 1020-1796)• Kunst ten tijde van Veldeke in het graafschap Loon (ca. 1150-1200)

Secundair onderwijsderde graad – Nederlands

Hendrik van Veldeke is de eerste bij naam bekende schrijver uit de Nederlandse letterkunde. Hij is ook een ‘Europeaan avant la lettre’, omwille van zijn talenkennis, uitzonderlijke reislust en vroege interculturele vaardig-heden. Hij is de eerste Dietse dichter met Europese al-lures.

Hoewel Hendrik van Veldeke erg belangrijk is voor de Nederlandse letterkunde, wordt hij meestal maar kort of zelfs helemaal niet belicht in de lessen Nederlands. Daarom stellen we Hendrik van Veldeke voor in een aan-tal lessuggesties:

• Veldeke: situering in de literatuurgeschiedenis• Veldeke in plaats en tijd• In de schaduw van de keizer• Het leven van Sint Servaas• De eneasroman • De minneliederen• Veldekes invloed

Secundair onderwijseerste en tweede graadbezoek aan de tentoonstelling

Wil je met je leerlingen de tentoonstelling ‘Peren op de beuken. Hendrik van Veldeke en zijn tijd (1130 – 1230)’ bezoeken, dan kan je dit doen aan de hand van deze bun-del. Hierin krijg je achtergrondinformatie over Hendrik van Veldeke, zijn werk en zijn tijd. Verder vind je er een invulboekje dat je door je leerlingen tijdens het bezoek kan laten oplossen, maar ook enkele suggesties om je be-zoek aan de tentoonstelling in de klas voor te bereiden of achteraf te verwerken.

Klasse lerarendag

Op zondag 14 oktober maken leraren en hun gezin gra-tis kennis met de tentoonstellingen en workshops van het literair en kunsthistorisch project.

Literair Museum: 14u.–18u.: ouders en kinderen verkennen de tentoon-stelling14u.: Workshop ‘Veldeke in je klas (lager onderwijs)’ – toelichting bij het lespakket max. 25 leerkrachten – reservatie noodzakelijk15u.: Geleid bezoek voor leerkrachtenmax. 15 leerkrachten – reservatie noodzakelijk16u: Workshop Singer-Songwriter in de middeleeuwenzowel voor ouders als kinderenmaximum 20 p. – reservatie noodzakelijk(16u: indien geleid bezoek voor leerkrachten van 15u volzet is, kan er een extra moment ingelast worden)

Het Stadsmus:Tentoonstelling: tussen 10u. en 17u.Rondleidingen: 11u. Workshop: 14u.: ‘Veldeke en het graafschap Loon in de klas” (tweede graad secundair onderwijs)

De activiteiten zijn gratis, maar voor de rondleidingen en workshops schrijf je je in via www.lerarenkaart.be

M e t v i j f l e s p a k k e t t e n l o o d s j e H e n d r i k v a n Ve l d e k e j e k l a s b i n n e n .