mei 2011 1

Onderwijssecretariaat van Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap Ravensteingalerij 3 bus 7 1000 Brussel tel. 02/506 41 50 fax 02/502 12 64 info@ovsg.be

www.ovsg.be

Volksmuziek

Muziekcultuur Volksmuziek

Raamleerplan

Deeltijds Kunstonderwijs – studierichting muziek

mei 2011 2

Inhoudstafel

1. Inleiding

2. Doelstellingen

3. Gebruik van het leerplan

4. Materiële uitvoerbaarheid

5. Leerplan

6. Evaluatie

7. Bibliografie

mei 2011 3

1. Inleiding

De geschiedenis van de volksmuziek en de andere muziekstijlen (kunstmuziek,…) begon aanvankelijk vrij gelijklopend. Later evolueerden beiden op hun eigen manier en –hoewel er steeds raakpunten bleven bestaan- ontstonden grote stilistische, vormelijke en inhoudelijke verschilpunten.

In de volksmuziek werden dansen, melodieën en teksten meestal mondeling doorgegeven. Dit was –samen met de industrialisering en verstedelijking in de tweede helft van de 19de eeuw- de reden dat tradities stilaan verloren gingen; volksliedonderzoekers en veldwerkers probeerden zoveel mogelijk op te tekenen en vast te leggen in liedboeken en verzamelingen.

Na de eerste wereldoorlog werd voor verschillende mondeling overgeleverde volksmuziektradities de oude band met het verleden stilgelegd. Pas in de bijzondere periode rond mei 1968 kwam er ook voor de volksmuziek internationaal een heropleving die nog steeds haar vruchten afwerpt.

Stijlen en genres beïnvloedden mekaar en werden soms vermengd. In het vak Muziekcultuur Volksmuziek gaan we uitgebreid op verkenning; de klankkleuren van de typische volksinstrumenten worden geëxploreerd, volkszang- en dansstijlen worden ontdekt door te luisteren, maar zeker ook door in de praktijk te doen.

En omdat volksmuziek en folk geen museummateriaal mogen zijn, maar een levende materie, is het belangrijk dat men na de analyse, na het luisteren en het beoordelen van deze muziek, uiteindelijk komt tot interpreteren, bewerken en creëren.

mei 2011 4

2. Doelstellingen

De leerlingen leren de geschiedenis van de volksmuziek kennen.

De leerlingen leren de verschillende genres en regionale verscheidenheid binnen de volksmuziek kennen.

De leerlingen leren de vocale en instrumentale traditie binnen de volksmuziek kennen.

De leerlingen leren de danstraditie binnen de volksmuziek kennen.

De leerlingen kunnen volksmuziek analyseren, bewerken en creëren.

De leerlingen zijn in staat om kritisch te luisteren naar volksmuziek.

3. Gebruik van het leerplan Dit leerplan is een graadsleerplan.

Het leerplan is onderverdeeld in drie kolommen: o doelstellingen; o leerinhouden; o methodologische wenken.

Het leerplan is ingedeeld in een aantal hoofdstukken.

4. Materiële uitvoerbaarheid

Het betreft de minimale materiële vereisten die noodzakelijk zijn voor een goede uitvoering van het leerplan.

lokaal In het lokaal bevindt zich het nodige standaard didactisch materiaal:

- een computer en een beamer - een stereo-installatie - een tafel - stoel(en) aangepast aan de leerlingen in functie van het bespelen van hun instrument - muziekstaander(s) - spiegel (wenselijk) - begeleidingsinstrument(en) (wenselijk) - bord

materiaal per leerlingengroep De leerlingen staan zelf in voor de nodige accessoires die bij hun instrument horen. (voetensteun, rietjes, …)

mei 2011 5

5. Leerplan

Middelbare graad

Doelstellingen Leerinhouden Methodologische wenken

GESCHIEDENIS: de leerlingen leren de geschiedenis van de volksmuziek kennen STIJLEN: de leerlingen leren de verschillende genres en regionale verscheidenheid binnen de volksmuziek kennen. VOCALE EN INTRUMENTALE TRADITIE: de leerlingen leren de vocale en instrumentale traditie binnen de volksmuziek kennen.

BRONNEN Ontdekken van oude en nieuwe bronnen

- kennen - situeren in de tijd - zelf opzoeken - zelf gebruiken

HISTORIEK VAN DE VOLKSMUZIEK

MAATSCHAPPELIJKE FUNCTIE VAN DE VOLKSMUZIEK Benadrukken van de maatschappelijke functie van de volksmuziek, zowel in het heden als in het verleden

- dansmuziek - kalenderliederen - …

GENRES Verduidelijking van begrippen zoals bvb volks-/folkmuziek, folkrock/folkjazz, wereldmuziek, …

REGIONALE VERSCHEIDENHEID Verduidelijking van locale accenten eigen aan een streek (bvb instrumentengebruik, manier van spelen/zingen/dansen, …)

Overzicht van de volksmuziekinstrumenten met grote aandacht voor het inlandse instrumentarium

- stem - idiofonen en membranofonen

De historiek en de inhoud verkennen van manuscripten en liedboeken, Beluisteren van originele veldopnamen Nadenken en discussiëren over de omschrijvingen en definities van deze genres Vanuit de kennis van de inlandse volksmuziektradities, openstaan om ook buitenlandse volksmuziektradities te leren kennen Dieper ingaan op de instrumenten die frequent voorkomen Dieper ingaan op de instrumenten die de leerlingen zelf spelen

mei 2011 6

DANSTRADITIE: de leerlingen leren de danstraditie binnen de volksmuziek kennen. ANALYSEREN, BEWERKEN EN CREËREN: de leerlingen kunnen volksmuziek analyseren, bewerken en creëren.

- aerofonen - chordofonen

Instrumenten leren herkennen, ook op het gehoor

Overzicht van de verschillende dansen - groepsdansen/paardansen - gebruikelijke dansen bvb an dro, bourrée,

hanter dro, jig, mazurka, polka, schottisch, wals,…

- historische dansen bvb branle, contredansen, jota, menuet, muineira,…

Dansen herkennen - op het gehoor - al dansend - op partituur

GEHOORTRAINING Bvb: - voor- en nazingen/-spelen - herkennen van intervallen - …

MELODIELEER o Toonladders/modi

- toonladders kennen en herkennen - modi kennen en herkennen

o Variatie en improvisatie - zelf een variatie maken op een bestaande

melodie - ontleden van een goede volksmelodie - eventueel zelf een melodie maken

AKKOORDENLEER Bvb: - herkennen mineur/majeur - zelf akkoorden bij een melodie zetten - …

Instrumentenbouwer bezoeken Instrumentenmuseum bezoeken Zelf bouwen en bespelen van eenvoudige volksinstrumenten en/of workshops hierover bijwonen Schooloverschrijdend werken zodat de specifieke talenten van de verschillende leerkrachten volksmuziek optimaal uitgewisseld kunnen worden Vakoverschrijdend samenwerken met het vak ensemble volksmuziek om dansen dansbaar te leren spelen Omdat op het gehoor kunnen spelen van cruciaal belang is voor de goede volksmuzikant, wordt dit aspect uit de lessen AMV verder gezet en verfijnd De rijkdom van de verschillende modi illustreren en toepassen aan de hand van concrete liederen en muziekstukken Bij voorkeur heel concreet, voor het eigen instrument of specialiteit van de leerling in kwestie De theorie leren doorgronden door ze eerst in de praktijk toe te passen

mei 2011 7

LUISTEREN EN BEOORDELEN: de leerlingen kunnen kritisch luisteren naar volksmuziek.

MEERSTEMMIGHEID Bvb: - baslijn uitschrijven bij bestaande melodie - tweede stem spelen bij bestaande melodie - …

ARRANGEMENTEN - arrangementen ontleden - eventueel zelf arrangementen maken - verschillende arrangementen van hetzelfde

werk met mekaar vergelijken

De leerlingen leren genietend luisteren naar volksmuziek

De leerlingen leren kritisch luisteren naar volksmuziek

De leerlingen leren vertellen over beluisterde volksmuziek

De leerlingen leren hun mening over beluisterde volksmuziek onder woorden te brengen

De leerlingen voelen zich betrokken bij de belevingswereld van de volksmuziek

Het gebruik van en leren werken met specifieke muziek-ICT is hier zeker aan te bevelen Om een melodie goed te kunnen „coveren‟, is een grondige analyse van het arrangement noodzakelijk Aandacht voor actuele onderwerpen Concerten bezoeken Cd‟s bespreken Artikels bespreken … Als men de actualiteit vrij goed opvolgt, komt de inhoud van de lessen voor de leerling meer levensecht over

mei 2011 8

6. Evaluatie

De inzet en de betrokkenheid van de leerlingen is cruciaal. Na drie jaar moet blijken dat hij/zij in staat is om de doelstellingen uit het leerplan te realiseren. De academie bepaalt op welke manier de leerstof wordt verdeeld over de 3 leerjaren. Er wordt jaarlijks geëvalueerd.

In samenspraak met de directie en in overeenstemming met het Artistiek Pedagogisch Project van de academie wordt bepaald op welke manier de evaluatie gebeurt.

Enkele voorbeelden:

een schriftelijke proef (eventueel „open boek‟) met daarin bvb een luisterproef, analyse, geschiedenis, bewerking,…

presenteren van een jaarwerk vertrekkend vanuit een zelfgekozen melodie/concert/CD/…

…

mei 2011 9

7. Bibliografie

Folk

literatuurlijst

België Boone, H., De hommel in de Lage Landen, Instrumentenmuseum & MRA, Brussel, 1976 Boone, H., De doedelzak, La renaissance du livre, Brussel, 1983 Boone, H., De mondtrom, La renaissance du livre, Brussel, 1986 Boone, H., Accordeon en voetbas in België, Peeters, Leuven, 1990 Boone, H., Bosmans, W., Volksinstrumenten in België, Peeters, Leuven, 1996 Boone, H., Traditionele Vlaamse volksliederen en dansen, Peeters, Leuven, 2003 Bosmans, W., Eenhandsfluit en Trom in de Lage Landen, Alamire, Peer, 1991 Bosmans, W., Fijfer & Trom in het Vlaamse Land, Alamire, Peer, 1998 Bosmans, W., Traditionele muziek uit Vlaanderen, Davidsfonds, Leuven, 2002 Bosmans, W., Pol Heyns en het volkslied, Peeters, Leuven, 2007 Dewit, H. & Soete, J., Eerste Hulp Bij Doedelzak Ongevallen, De Volksmuziekgilde, Gooik, 1999 Dewit, H., Muziek op hakkebord en klompviool, Vereniging Bumra, Amstelveen 1986 Dewit, H., Volksinstrumenten uit de Lage Landen, Provinciebestuur Brabant, Galmaarden, 1981 Grijp, L.P., Beersem Van, I., Onder de groene linde, 163 verhalende liederen uit de mondelinge overlevering,Meertensinstituut + Music & Words, 2008 Hessel, R., De filosofen van de straat, Vierhonderd vijftig jaar marktzangers in Vlaanderen, Muziekmozaïek, Gooik, 2004 Peremans, D., Naar de bronnen van de folk, EPO, Berchem, 2006 Peremans, D., Dirk Van Esbroeck – reiziger, EPO, Berchem, 2010 Varia, Muziek & grafiek, Pandora, Antwerpen, 1994 Varia, Op harpen en snaren, De Nederlanden, Antwerpen, 1983 De Sterck, M. & Dendooven, G., En rijen is plezant – 69 vuile Vlaamse volkse liedjes, Uitg. Van Halewyck, Leuven, 2008 Lustenhouwer, W., De geschiedenis van het café chantant, uitg. Grafisch Bedrijf Schoonbaert, Brugge, 1987 De Belie, A., Zo werd gezongen, Culturele Kring Boudelo vzw, Sint-Niklaas, 1995 Marievoet, T. & Tas, F., Zeg kwezelken wilde gij dansen – Volksdans in Vlaanderen, Lannoo, Tielt, 1978 van Benthem, H., Sint-Nicolaasliederen, Kemper Conseil, Leidschendam, 2009 Muziektijdschrift, Muziektradities in België, Belgisch tijdschrift voor muziekwetenschap en organologie, Les Amis de la Musique, Spa, 2009 Muziekinstrumentenmuseum (MIM), Brussel, uitgaven: Nr.1 Europese Volksinstrumenten Nr.7 Europese Doedelzakken Nr.8 Hommels en Zithers “50 Muzikale Meesterstukken”, 2010

mei 2011 10

Muziekinstrumentenbouw Botermans, J. & Dewit, H. & Goddefroy H., Muziekinstrumenten zelf maken en bespelen, Van Holkema & Warendorf, 1989 Ament, J., Muziekinstrumenten maken, Uitgeverij Berk Bakker, Amsterdam, 1981 Heerkens, A., Muziekinstrumenten zelf maken zelf bespelen, Cantecleer, de Bilt, 1974 Varia, Jaarboek I, Volksmuziekatelier, Galmaarden 1983 Varia, Jaarboek II, Volksmuziekatelier, Galmaarden 1984 Varia, Jaarboek III, Volksmuziekatelier, Galmaarden 1985 Varia, Jaarboek IV, Volksmuziekatelier, Galmaarden 1986 Varia, Jaarboek V, Volksmuziekatelier, Galmaarden 1987 Varia, Jaarboek VI, Volksmuziekatelier, Galmaarden 1988

Buitenland Guilcher, Y., La danse traditionnelle en France, Modal Folio, Courlay, 2001 Rivière, G., Memoires et souvenirs, AMTA, Montluçon, Frankrijk, 1990 Sachs, C., World History of the Dance, W.W. Norton & Company, New York, 1937 Sachs, C., De geschiedenis van de dans, Het spectrum, Antwerpen/Utrecht, 1969 Varia, Accordéon diatonique, itinéraires bis, Modal FAMDT, Saint-Jouin-De-Milly Varia, Cornemuses, souffles infinis, souffles continus, Modal FAMDT, Saint-Jouin-De-Milly Varia, Violon populaire, le caméléon merveilleux, Modal FAMDT, Saint-Jouin-De-Milly Cochinal, H., Chants & Danses du Massif-Central, Editions du Dauphin, 1989 Ó Canainn, T., Traditional music in Ireland, Routledge & Kegan Paul Ltd, London, 1978 Van der Molen, S.J., De Friese Tjalk, Kruseman, Den Haag, 1970 Veldhuyzen, M., Oude en Nieuwe Hollantse Boerenlieties en Contredansen, uitg. Frits Knuf, Buren, 1985 Franken, H., Liederen en dansen uit de Kempen, Kempen Uitgevers, Weebosch, 1978 van Acht, R.J.M., Volksmuziek en volksinstrumenten in Europa, Haags Gemeentemuseum, Den Haag, 1983 Manga, J., Ungarische Volkslieder und Volksinstrumente, Corvina Kiadó, Budapest, 1969 Varia, Encyclopedie van muziekinstrumenten, Atrium, Helmond, 1977

Liedboeken en manuscripten uit Vlaanderen

liedboeken manuscripten/dansboeken

1380-1390 - Gruuthuse handschrift

Belangrijkste bron voor het Vlaamse lied.

147 liederen, samengesteld in de Brugse

burgerij.

1539 - Een devoot endeprofitelyck

boecxken

Geestelijke liederen.

Antwerpen, uitgegeven door Symon Cock

1540 – Souter Liedekens

Veel liederen getoonzet op bestaande

melodieën.

Antwerpen, uitgegeven door Symon Cock

mei 2011 11

1544 – Antwerps liedboek

Voornaamste verzameling van wereldlijke

liederen uit de 16de eeuw. Uitgegeven

door Jan Roulans.

Werd in 1550 op de index gezet. Slechts

één exemplaar bewaard gebleven.

Heruitgave: uitg. Lannoo, Tielt, 2004

(2 delen)

1585 – Antwerpen onder de Hertog Van

Alva -> Geuzenliederen

1626 – Adrianus Valerius

Nederlandtsche Gedenck – Clanck

1778 – J.G. Herder

Stimmen der Völker in Liedern

Duitsland, eerste studie over het

volkslied= voorbeeld in Europa.

1551 – Tielman Susato

Burgerlijk, materiaal geworteld in de

West-Europese muziekpraktijk.

1571 – Pierre Phalèse

1583 – Pierre Phalèse jr. En Jean Bellère

Tot midden 16de eeuw: geen

buitenlandse varianten.

Vanaf 16de eeuw: muzikale import.

18de eeuw: meer bronnen ->

muziekboekjes

Bourdontraditie wordt geruild voor de

harmonie van de kunstmuziek.

Samenspel: 2de stem is terts/sext onder

1ste,

bas is grondtoon van de akkoorden

1743 – Peter Josephus Van Belle

Speelman uit Viaene

1746 – Johannes De Gruyters

Antwerps beiaardboek

1755-1756 – JF Le Tiege

Leuvens beiaardboek

1757 – Robert D’ Aubat St.Flour

Hondert uytgelesen contredansen

(Heruitgave: Gentse Kontradansen,

Vlaamse Volkskunstbeweging,

Antwerpen, 1987)

Midden 18de eeuw: marsen in 2/2 en

menuetten in 3

1767 – JG Di Martinelli

Diesters vioolboek (Heruitgave: 1995 – T‟ Haegelant, Alamire, Peer)

2de helft 18de eeuw: contradansen in

2/2, 2/4, 6/8

1776-1779 – Pierre Trappeniers

Brusselse dansmeester

1786-1824: P.J. Van Pelt

Speelmansboek uit Maastricht

(Heruitg. Alamire, Peer, 1996)

mei 2011 12

1807 – F.G. von der Hagen

Sammlung Deutscher Volkslieder mit

einem Anhange Flammländischer

und Französischer

11 Vlaamse liederen via zijn Brusselse

vrouw, neergeschreven in een verduitst

Brussels dialect.

1833 – A.H.H. von Fallersleben

Holländische Volkslieder Ontdekker Antwerps liedboek

1848 – J.F. Willems/F.A. Snellaert

Oude Vlaemsche Liederen Veel overgenomen uit andere bundels,

slechts 40-tal nrs. uit volksmond.

Veel verbeteringen aangebracht, niet

altijd bronvermelding, weglaten van

strofes...

1856 – A.H.H. von Fallersleben

Niederländische Volkslieder

1856 – E.dmond De Coussemaker

Chants populaires des Flamands de

France

Frans –Vlaanderen

Liederen rechtsstreeks uit de volksmond,

niets aangepast.

1879 – A. Lootens/ E. Feys

Chants populaires Flamandes avec

les airs notés et poésies diverses.

Brugge, stedelijke burgerij.

1884 – Gerrit Kalff

Het lied in de Middeleeuwen 1ste belangrijk synthesewerk -> liedtekst

1897 – Jan Bols

Honderd Oude Vlaamsche Liederen Werchter

1899 – Verzameling der volledige

kluchtige en politieke liederen

1902 – F. Van Duyse

De melodie van het Nederlansche

lied en hare rhytmische vormen

1ste belangrijk synthesewerk ->

melodielijn

2de helft 19de eeuw: Grootste complexiteit

door fanfare & harmonie -> Romantiek:

modulatie, chromatiek, dynamiek.

1905 – Remi Gesquiere

Kinderspelen uit Vlaamsch België

mei 2011 13

1903 – F. Van Duyse

3 delen: Het Oude Nederlandsche

Lied

Deed zelf geen veldwerk. Vergelijking

bekende versies van lied + commentaar.

1905 – Remi Gesquiere

Kinderspelen uit Vlaamsch België

1902–1908 - A. De Cock/I. Teirlinck

8 delen: Kinderspel & Kinderlust in

Zuid-Nederland

1932 – R. Vankenhove/A. Lepage

Het volksleven in het straatlied = primeur, bundel straatliedjes, Gent.

1935 – Pol Heyns

Journalist NIR (Nationaal Instituut voor

Radio-omroep)

1ste opnamen van Vlaamse volksliederen

1937 – Lambrecht Lambrechts

2 delen: Limburgse liederen

1939 – Jan Bols

Godsdienstige kalenderliederen

1941 – Pol Heyns

Volksliederen

1949 – Jan Bols

Wereldlijke volksliederen

1952 – Theofiel Peeters

Oudkempische volksliederen en

dansen

Klavierbegeleiding bijgecomponeerd.

1962 – Albert Blyan & Marcel Tasseel

Iepers Oud-Liedboek 1ste deel eerste maal verschenen in 1900-

1902

Liedjes uit de kantwerkscholen.

1967 – LP -> H. Daems/ P. Collaer

Etnische muziek in België

1902 – 1908 - A. De Cock/I. Teirlinck

8 delen: Kinderspel & Kinderlust in Zuid-

Nederland

1937-1939 - Pol Heyns

Journalist NIR (Nationaal Instituut voor

Radio-omroep)

1ste opnamen van Vlaamse traditionele

dansmuziek. Kempen + Brabant

1952 – Theofiel Peeters

Oudkempische volksliederen en dansen

Klavierbegeleiding bijgecomponeerd.

1964 – Vlaams Dansarchief

Schoten, oprichting

Veldopnames Herman Dewit, Hubert

Boone.....

mei 2011 14

LP met veldopnamen

1972 – Lucy Gelber

De melopee van de Vlaamse

kinderzang

Analyse van de melodische structuur.

1974 – Paul Collaer

La musique populaire traditionelle en

Belgique

Vormkenmerken van het Vlaamse

volkslied. Journalist NIR

1982-1983 – Lucy Gelber

2 delen: Encyclopedie van het

levende Vlaamse Volkslied

Voornamelijk kinderliederen

2003 - Hubert Boone

'Traditionele Vlaamse volksliederen

en dansen'

2007 – Wim Bosmans, boek + CD,

‘Pol Heyns en het volkslied’

(Veldopnamen + heruitgave liedboek)

2008 – Louis Peter Grijp & Ineke van

Beersum

boek + CD: ‘Onder de groene linde’

(veldopnamen uit Nederland)

2009 – Jan Delcour

Molenliederen

1937-2001 – Renaat Van Craenenbroeck

wetenschappelijke publicaties

2002 – Wim Bosmans

Traditionele muziek uit Vlaanderen

Studie

2003 - Hubert Boone

'Traditionele Vlaamse volksliederen en

dansen'

2010 – Hubert Boone

‘Dansmelodieën uit de Vlaamse

volksdanstraditie’

Liedboeken en manuscripten uit Wallonië

(Lijst via www.trevelin.be)

*Florilège: Transcription imprimée de quelques pages représentatives de chaque document connu. 90 pièces du Charles à Micha. Le choix s'est porté sur des pièces inutilisées et nouvelles au répertoire. (Ed. Centredoc) *Benoit Andrez: Imprimeur à Liège 18e. 2e livre: original à la Bibliothèque Albertine sous le n° A 52.770(circa 1774) 4e livre : original au Conservatoire à Liège. Les pièces du 4e livre font doublon avec l'Echo édité par le même et publié par la Commission Royale de Folklore (voir plus bas). *Anonyme n°I : Cahier de contredanses, musique et description des pas circa 1770. Manuscrit qui serait déposé au Cinquantenaire mais la localisation est perdue. *Anonyme n°2 :

mei 2011 15

Carnet oblong de 32x13, 30 pages. Sans doute fin 18e. Contient un thème repris par ailleurs par Thisse Derouette sous le titre Charbonnières de Champlon. * Anonyme n°3 : Manuscrit de 30 pages trouvé sur la brocante de Saint-Pholien par J.D. Boussart. Contenu varié, des airs de vaudevilles, des contredanses, des allemandes, etc. *Charles : Document aimablement communiqué par Françoise Lempereur. Localisation inconnue, document contemporain du Wandembrile. Des doublons avec le Wandembrile et le Houssa permettent une lecture plus critique des documents de l'époque et du Houssa en particulier. 46 pages. * Colard : Description sans musique de 80 contredanses, daté du 16 octobre 1772. Original Université de Liège n° MS.2120 *Comhaire : Du nom du donateur, artiste-peintre liégeois début 1900. Manuscrit du musée de la vie wallonne. 93 contredanses sans description de pas. Références de classement:99.004 *Delhaise Fils : Huy: 12 contredanses et une waltze pour 2 violons; édité à Liège par la citoyenne Françoise Andrez (fille de Benoît) Qualité musicale exceptionnelle. Document du conservatoire de Liège n° 22.747 *Landrin : Cahier de contredanses. Edité à Paris circa 175O. Copie d'un exemplaire de la bibliothèque Albertine. N.° d'inventaire MN Mus 224 *Anonyme de l'Université de Liège: Série de 14 chants en flamand et français avec 10 dessins de personnages. Epoque Louis XIII. Cote de class ULg Ms.W.112 *Wandembrile : (1778) Original égaré aux archives de l'Etat à Namur. Sans doute une méthode particulière de violon. Comporte quelque 25 contredanses titrées parmi nombre d'autres pièces. *Jean-Henry Lambert : Le Musée de la Vie Wallone à Liège a reçu en 1930 dix photos du carnet. Personne n'a eu la curiosité de demander l'ensemble au détenteur, Monsieur Banneux. . Cote de placement:MVWLg/26G/P/44.108 et Revue " la Vie Wallonne" n° 4 CXXIV du 15 décembre 1930 pp 199 et 200. *Frans-Joseph Jamin : Meix devant Virton. 1820 .Original acquis par la Commission royale de folklore. 142 pages. Document homogène et très important. Wegenwerker, verzameling van ruim 100 semiklassieke dansen die eind de jaren ‟70 opdook in Vielsalm. *Le passe-pied : Fascicule rassemblant les quelque 10 passepieds connus en wallonie. Augmenté de 7 passepieds du Martinelli( Diest) et 't Haegelandt ( Tongeren) *Jean-Guillaume Houssa : Né en 1790, mort en 1862

mei 2011 16

Copie du fac-simile du manuscrit original déposé au musée à Arlon. 1848 Neigt naar de Franse contradansen. *Micha : Retrouvé à Stavelot dans la famille Micha. Le manuscrit comporte plusieurs pièces inconnues au répertoire. Il s'agit d'une orchestration magistrale d'une 20e de pièces traditionnelles de la région des fagnes. Retrouvé par M et Me Hourant Lempereur. Comporte en outre quatre pièces sous forme de fugue pour quatuor classique. *Denant Eugène : 3 séries de carnets manuscrits pour bugle, piston, trombone et basse. Analyse thématique du contenu sur demande. Chaque carnet contient quelque 16 valses, scottischs, polkas, mazurckas et quadrilles. Cette série de carnets de bal nous a été aimablement communiquée par Monsieur Thierry Legros, épinettiste. Ces carnets datent du début du siècle et sont donc comparables et complémentaires aux carnets Gobert détenus au MVW à Liège. *Rose : Carnet pour bugle ou clarinette *Gobert de Ville sur Haine : Danses de fin du siècle passé. Arrangés pour piston, bugle, trombone et tuba Valses, schottischs, polkas, mazurkas, 2 rédowas ; Original déposé au musée de la vie wallonne à Liège cote 8029. *Nicolas Husay : Document trouvé par Roger Hourant.Le compositeur est né en 1823 et était titulaire des orgues de l'église Notre-Dame du Mont Carmel Devant le Pont à Visé.L'original est déposé au musée de Visé. L'oeuvre complète est transcrite de main de maître dans un fort volume relié. Le travail de copie constitue en soi une oeuvre d'art. Nous en avons extrait les pièces de danse. Il s'agit essentiellement de quelque 50 polkas, 2 schottischs, 2 mazurkas, 1 polka mazurcha et 1 rédova. Le reste de l' oeuvre comprend des messes, des pasqueyes, des orchestrations d'opérettes. *Lieffrig : Carnet d'harmonie circa 1900 retrouvé dans la région d'Habay-la-Neuve. Aimablement communiqué par Walter Lenders. Le carnet, outre les 4 danses habituelles, contient 2 pastourelles, 4 avant-deux et 1 rédowa. Deux avant-deux ont été retrouvés en doublons dans un carnet daté de 1897. 6 autres avant-deux retrouvés sont joints. *Nicolas Peiffer : 1896 à 1906. Six séries de carnets de bal comportant les 4 danses habituelles plus quadrilles et varsoviennes Un score de 18 pièces est un exemple unique de la technique d'orchestration des ensembles de bal de cette fin de siècle. Pièces très musicales et de difficulté moyenne. Communiqué par Walter Lenders. *Société l'Emulation de Soumagne : Série de 5 carnets de bal de 1901 pour 1er et 2e piston, sax-alto et tuba. Ont appartenu à Victor Lechanteur, sellier-bourrelier de Soumagne et 1er piston en la phalange. *Manuscrit Piron :

mei 2011 17

Chef de musique à Charneux, 1890.Série de 11 carnets (formation inhabituelle pour le bal)Les quatre danses habituelles plus quadrilles et lanciers. Il s'agit de compositions et non de collectage. Difficulté technique importante. Aimablement communiqué par les Cramignons liégeois. *Danse et contredanses : Article de Decitre Monique, la contredanse sous la révolution. Article extrait de l'Orphée phrygien. 17 pp *Manuscrit de l'Arsenal : 250 pièces pour vielle et/ou musette de cour. Circa 1750. Comporte thème, son double, reprise en mineur. Manuscrit écrit en clé de sol française ou 1re ligne. *Manuscrit de l'Arsenal : Extrait du même: fascicule reprenant les pièces de Noël du manuscrit et leur transcription en clé de sol 2e ligne.17 pièces à deux voix, avec le double, 26 pages. *D'aubat Saint Flour : Les originaux sont déposés à la bibliothèque de l'Université à Gent. *L'Echo " Edité à Liège chez Benoît Andrez de 1750 à 1792. *Le bouquet tout fait ( Louvain) pot-pourri de contredanses *L'art de bien danser (Tournai)

www.folkroddels.be -> Portaalsite met groepen, stages, CD-besprekingen, agenda… www.boombal.be -> Boombaldansen www.muziekmozaiek.be -> Organisatie voor Folk en Jazz www.folkspot.be www.folk.start.be http://www.worldmusic.net (Rough Guides) http://www.dbnl.org -> Nederlandse literatuur, taal en cultuurgeschiedenis

Muziekarchieven en oude liedboeken op internet:

Svenskt visarkiv -> http://www.smus.se/earkiv/fmk/

Hollantse Boerenlieties en Contredansen -> http://www.simonplantinga.nl/hbc.html

Nederlandse liederenbank -> http://www.liederenbank.nl/

Ierse tunes -> http://66.216.73.96/tunes/index.php

Musique à partager -> http://www.reveeveille.net/musiquesapartager/

Vitrifolk -> http://vitrifolk.apinc.org/pdf/?N=A

Boombalrepertoire -> www.boombal.be

Archiefinhoud Muziekmozaïek -> www.muziekmozaiek.be

mei 2011 18

Organisatie Werking Contact

‘t Ey Folk/ Wereldmuziek ...

concerten www.tey.be Koutermolenstraat 6b 9111 Belsele

Muziekpublique Folk/ wereldmuziek

cursussen dans/muziek

contact muzikanten alle nationaliteiten

concerten volksBal in Volkshuis,

St Gillis

www.muziekpublique.be Molière, Naamsepoortgalerij, Bolwerksquare 3 1050 Elsene. Tel.: 02-217.26.00 Fax: 02-217.26.00 info@muziekpublique.be

Pianofabriek Folk/ wereldmuziek

cursussen dans/muziek...

Nederlandstalig centrum

Kinderen

http://depianofabriek.vgc.be Fortstraat 35 1060 Sint-Gillis. tel. 02/541 01 70 fax. 02/541 01 77 info@depianofabriek.be

Boombal Folk

Folkbal Folkbal op school Folkbal vr Kinderen

www.boombal.be Krijgslaan 180, 9000 Gent 0474/279.557 & 0475/709.687 Bals in het Brusselse

Vzw Muziekmozaïek

Folk/jazz

Overkoepelende organisatie

Concerten Bestanden Bibliotheek CD‟s Cursussen

www.muziekmozaiek.be

Wijngaardstraat 5,

1755 Gooik

Tel: 02 532 28 38

Fax: 02 452 34 94 info@muzmoz.be

Den Appel Folk/ wereldmuziek

Winkel: folk- en wereldmuziek CD‟s

CD-label, ondersteuning jonge groepen

www.tsmiske.be Leen Van De Vijver Gemeenteplein 7 1730 Asse denappel@tsmiske.be Tel: 02/306.68.55

De Cam Volksmuziek-museum Folk

folkjams bal op woensdag museum

Via Muziekmozaïek Dorpsstraat 67a, 1755 Gooik

Toogenblik Folk

Folkclub

www.toogenblik.be Kortenbachstraat 11, 1130 Brussel Tel. 02 215 99 66

mei 2011 19

Globe Aroma Wereldmuziek

Sociaal-artistiek Kansen creëren

www.globearoma.be Cellebroersstraat 16, 1000 Brussel (Sint-Jorissite) T 02 511 21 10

Espace Senghor (CC Etterbeek) Folk/ Wereldmuziek/ e.a.

voorstellingen: alle genres

www.senghor.be Waversesteenweg 366 (vlakbij Jourdanplein), 1040 Brussel T 02 230 29 88, F 02 230 32 45

Beursschouw-burg Folk/ Wereldmuziek

concerten

www.beursschouwburg.be August Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel T 02 550 03 50,

Bozar Folk/ Wereldmuziek/ e.a.

concerten

www.bozar.be Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel T 02 507 82 00, 02 511 05 89

Muziek-instrumenten- museum MIM Folk/ Wereldmuziek

museum tentoonstelling-en concerten cursussen

www.mim.fgov.be Hofberg 2, 1000 Brussel T 02 545 01 30, F 02 545 01 78

’t Smiske Folk/Jazz/ wereldmuziek

Kleinschalig kunstencentrum

www.tsmiske.be Gemeenteplein 7 1730 Asse

‘t JOC Folk

Jongerencentrum

www.folkjoc.be Filips v/d Elzaslaan 35 8500 Kortrijk