Vertrouwen en control

Workshop in het kader van de Van Egtenlezing 2016

www.hetzijlstracenter.nl

1

Introductie

2

Vertrouwen: de dynamische rol van de controller

3

Het adagium ‘vertrouwen is goed, control is beter’ is achterhaald. Steeds meer realiseren we ons dat het bestaan van voldoende vertrouwen een essentiële voorwaarde is voor het functioneren van een organisatie. De vraag komt dan naar voren hoe de control met dit gegeven om gaat. Hoe kan control bijdragen aan vertrouwen? We onderzoeken deze vraag in een context van organisaties die steeds meer kiezen voor vormen van zelfsturing en zelforganisatie, waarin loslaten en het geven van ruimte en vertrouwen essentieel zijn.

Vertrouwen

• Vertrouwensscan, Vos (Ministerie van Financiën) / Budding • Vertrouwen: de verwachting dat mensen of organisaties ons

niet in de steek laten, ook al is dat mogelijk (Nooteboom) • Vertrouwen: bereidheid dat risico te lopen • Wantrouwen ↔ gerechtvaardigd vertrouwen ↔ blind

vertrouwen

4

Vertrouwenscan

1. Duidelijke verwachtingen over en weer

2. Partijen kunnen verwachtingen ook waarmaken

3. Er is een gedeeld belang 4. Er is een positief beeld over en

weer 5. Open communicatie 6. Partijen hebben goed zicht op

risico’s en willen deze accepteren

7. Essentiële zaken mogen gecontroleerd worden

8. Vertrouwensbreuken worden geanalyseerd en besproken

9. Er zijn effectieve sancties bij overtreding

5

Zelfsturing & organisatie

6

Zelfsturing & organisatie

7

• Zelfsturing (Omvlee): – Wensen / behoeften en functioneren van de cliënt als

uitgangspunt – Medewerkers (in teams) krijgen voldoende regelmogelijkheden

om verantwoordelijk te kunnen zijn voor het totale proces waarin hun producten of diensten tot stand komen

– Delegatie van regel- en sturingsmogelijkheden (budgetbeheer, zelfroosteren, delen teamverantwoordelijkheden)

– Zelforganisatie: gaat uit van het ongestructureerde en het ongereglementeerde

• Van aanbodgerichte zorg en hiërarchische sturing naar vraaggerichte zorg door zelforganisatie

Zelfsturing & zelforganisatie

8

• Zorggroep de Vechtstreek: ‘Regie bij bewoners betekent regie bij de teams’

• Amsta: Simpelweg gelukkig → medewerkers van de teams hebben laveerruimte om – binnen afgesproken kaders – te zorgen dat de zorg zo goed mogelijk kan worden uitgevoerd’ .

• Amsta: Op weg naar eigen kracht: meer verantwoordelijkheden, bevoegdheden en regelruimte voor de teams

• Wilgaerden implementeert ‘zelforganiserende teams, daardoor meer tijd de cliënt (maar wel met minder middelen). Verantwoordelijkheden en bevoegdheden lager in de organisatie. Er zijn kaders, meer sturen op hoofdlijnen en verantwoordelijkheid te nemen en verantwoording af te leggen door de teams. Binnen de zelforganiserende teams worden prioriteiten gesteld en worden de alledaagse werkzaamheden georganiseerd.’

Zelfsturing & zelforganisatie

9

• Zorggroep de Vechtstreek: ‘Regie bij bewoners betekent regie bij de teams’

• Amsta: Simpelweg gelukkig → medewerkers van de teams hebben laveerruimte om – binnen afgesproken kaders – te zorgen dat de zorg zo goed mogelijk kan worden uitgevoerd’ .

• Amsta: Op weg naar eigen kracht: meer verantwoordelijkheden, bevoegdheden en regelruimte voor de teams

• Wilgaerden implementeert ‘zelforganiserende teams, daardoor meer tijd de cliënt (maar wel met minder middelen). Verantwoordelijkheden en bevoegdheden lager in de organisatie. Er zijn kaders, meer sturen op hoofdlijnen en verantwoordelijkheid te nemen en verantwoording af te leggen door de teams. Binnen de zelforganiserende teams worden prioriteiten gesteld en worden de alledaagse werkzaamheden georganiseerd.’

En de controller dan? Controlling is de integrale sturing en beheersing van processen in organisaties, gericht op een efficiënte en effectieve realisatie van de doelstellingen van de organisatie

Stelling 1

Zelfsturing en zelforganisatie maakt control overbodig

Stelling 2 Een goede controller zorgt voor een organisatie in hoog

vertrouwen

10