Verslag final (hopelijk)

PROJECT ONTWERPEN VOOR EEN SPECIFIEKE DOELGROEP Special i

DoelgroepSimon HuijnkWouter JeuringTwan KeizerHanne Oosterhuis Vincent Tieleman

“Ontw

erp een persoonlijke tool die mensen m

et een beperking (fysiek of cognitief of beide) in het dagelijks leven helpt buitenshuis zelfstandig te opereren.”

Ilanit Lutter-Weustink 10 April 2015

Projectgroep 14 Tutor Datum

Ontwerpen voor een specifieke

ii POJECTVERSLAG GROEP 14

INHOUD-SOPGAVE

ANALYSE

IDEEOntwerprichting

MOBILITEIT

Interview

VEILIGHEID

GEZELLIGHEID

Doelgroep

02

02

02

02

02

02

VoorwoordWij zijn een groep van vijf stu-denten van de bachelor Industrieel Ontwerpen en we hebben dit ver-slag geschreven voor het project ‘Ontwerpen voor een specifieke doelgroep’. Het project heeft als doel het ontwerpen van een prod-uct dat mensen met een beperking ‘empowert’ buitenshuis. Dus het product moet de gebruiker in zijn kracht stellen. Het product moet in verband met codesign en een gebruiker test tot stand gekomen zijn.

CONCLUSIE02

CONCEPT

FYSIEK

ONLINE

OFFLINE

02

02

02

Programma van eissen02

KEUZE02

3

17

22

PROJECT ONTWERPEN VOOR EEN SPECIFIEKE DOELGROEP Special iii

WEBSITE

Tijdens de Project-aftrap zijn alle studenten ingelicht over de inhoud van het project. De komende tien wek-en moeten de studenten een product ontwerpen voor mensen met een beperking. De beperking kon zowel mentaal als fysiek zijn en de keuze was vrij aan de projectgroep. Een verdere eis was dat het project niet voor in huis mag zijn.

Als projectgroep hebben we na veel overleg gekozen voor de ziekte van Parkinson, gezien dit ons een in-teressante doelgroep leek. Er is veel tijd en moeite in gegaan om contact te verkrijgen met deze doelgroep. Veel mogelijke contactpersonen zijn weggevallen, omdat deze op een zo korte termijn niet beschikbaar waren. Om deze reden is er ook contact opgenomen met therapeuten die ervaring hadden met de ziekte.

Twee weken na de aftrap moest al een essay inge-leverd worden, waarin de doelgroep duidelijk bes-chreven moest worden en hoe wij in gedachten had-den om voor empowerment te zorgen bij de gebruiker. Een groot deel van het essay is verwerkt in de analyse fase van dit verslag.

Na veel brainstormen zijn er meerdere ideeën be-dacht. De verschillende ideeën zijn op een iter-atie-moment geëvalueerd met input van externe partijen.

Uit de idee fase zijn twee concepten voortgekomen die verder uitgewerkt zijn en tijdens een tweede iter-atie moment beoordeeld zijn. Uiteindelijk is een eind-concept gemaakt en geevalueerd met een gebruiker-stest.

INLEIDINGUITWERKING

STORYBOARDS

INTERFACE

VERANDERINGEN

02

02

02

FUNCTIES

TEKST WEBSITE

02

02

CONCLUSIE

DISCUSSIE

32

45

5051

iv POJECTVERSLAG GROEP 14

Het doel van dit project is een ontwerp maken dat het buiten het huis bewegen voor mensen met een beperking beter mogelijk maakt. Als doelgroep is gekozen voor mensen met de ziekte van Parkinson. Uit onderzoek is gebleken dat fietsen zeer bevorderlijk is voor de de fysieke en men-tale gesteldheid van een persoon met de ziekte van Parkinson. Echter is het nog niet mogelijk om zelfstandig de activiteit op een veilige wijze uit te voeren. Er zijn ver-schillende manieren bekeken om de geb-ruiker te motiveren voor het fietsen en het veilig uitvoeren hiervan.

Een belangrijke eis bij het ontwerpen is dat de aangepaste fiets in uiterlijk niet veel mag verschillen van een gewone fiets. Het product wordt aan de gebruiker geïntroduceert op het moment dat deze parkinsonismen krijgt, syptomen van de ziekte van Parkinson. De gebruiker kan dus vanaf de vroege fasen van de ziekte van Parkinson al leren omgaan met de lichtelijk aangepaste werking van de fiets en alle functies en voordelen van de online service. De achteruitgang door deze ziekte

SAMENVATTINGwordt met deze maatregel vanaf de eerste stage al geminimaliseerd.

Mensen die al in verdere stages van de ziekte zijn kunnen met een intake via de therapeut ook in aanmerking komen voor het programma. Deze gebruikers worden tijdens de intake getoetst of ze nog wel veilig in het verkeer deel kunnen nemen. Bij de fietscomputer wordt een online community opgericht om de gebruiker de mogelijkheid te geven om met andere fietsers in contact te komen, fietstochten te plannen en de eigen prestaties terug te zien. Door de vele functies van de online service zal de gebruiker gemotiveerder raken om te fietsen.

In de toekomst zal de doelgroep nog uit-gebreid kunnen worden naar ouderen alle ouderen die graag samen fietsen. Dit zou kunnen zorgen voor een fikse uitbreiding van de hoeveelheid gebruikers en tocht-en, maar voordat dit kan gebeuren zal er nog meer onderzoek verricht voor moeten worden.

PROJECT ONTWERPEN VOOR EEN SPECIFIEKE DOELGROEP Special v

The goal of this project is to make a design that makes moving outside the door easi-er for people with a disability. The chosen target group are people with Parkinsons disease. Research has proven that riding is bicycle influences physical and mental health in a positive way. However nowa-days there is still is no product to let the patient have his therapy independently in a safe manner. Different ideas to motivate and to help cycle in a safe way have been studied.

One important requirement to pay atten-tion to is to have no visible differences between the bike the user with Parkinsons disease uses and another normal bike. The product is introduced to the user on the moment the user starts to have symp-toms of Parkinsons disease. This we the user can learn the functions of the lightly modified bike and the online service from the early stages of the disease. With this precaution the impact of the disease is minimalized from the begining.

SUMMARYPeople in further stages of Parkinsons disease can get the service by having an intake with their therapist. At this intake the therapist will look if the user can par-ticipate in traffic in a safe way. Besides the Bikecoach there will be an on-line community to get in touch with other bikers, to plan bike rides and to look back data of earlier bike rides. With this features we hope to motivate the users to ride a bike more often.

In the future the target group may be broadened to all elderly people who like to ride a bike, but further research is needed to make the service compatible with the new target group.

3 POJECTVERSLAG GROEP 14

ANALYSEFASEInleidingIn de analysefase is gekeken naar de eigenschappen van de doelgroep mensen met de Ziekte van Parkinson en naar de mogelijkheden om de doelgroep te em-poweren. Er is deskresearch gedaan naar de algemene symptomen van de ziekte en naar bestaande hulpmiddelen. Daarnaast is er gesproken met een ergotherapeut die mensen met Parkinson helpt met het uitvoeren van alledaagse handelingen. Tot slot is er een iemand met de Ziekte van Parkinson geïnterviewd. In verband met privacy wenst de man (74) anoniem in het verslag opgenomen te worden, er zal naar hem gerefereerd worden als de contactpersoon.

In de eerste paragraaf wordt meer uitleg gegeven over de ziekte van Parkinson: hoeveel deze ziekte voorkomt en wat de symptomen zijn. Parkinson is een pro-gressieve ziekte, het ontwerponderzoek richt zich niet op alle mensen met parkin-son maar op de groep die nog een redeli-jke mate van zelfstandigheid hebben en cognitieve gezondheid. In deze paragraaf wordt ook het marktonderzoek behandeld.

De tweede paragraaf beschrijft het inter-view met de contactpersoon en de er-gotherapeut en de onderbouwing van de ontwerprichting die aan de hand van de interviews gekozen is.

In de laatste paragraaf zijn scenario’s opgenomen om de problemen waar ie-mand met tegenaan loop bij het uitvoeren van de handelingen te illustreren. Ook is een schema opgenomen met deelrichtin-gen binnen de gekozen ontwerprichting.

PROJECT ONTWERPEN VOOR EEN SPECIFIEKE DOELGROEP Special 4

1.1DOELGROEP1.1.1 AlgemeenDe ziekte van Parkinson is een steeds vak-er voorkomende beperking. Het totaal aan-tal mensen dat is gediagnostiseerd met de ziekte van Parkinson of parkinsonisme in Nederlands is in 2011 met 20,9% gestegen ten opzichte van 20081. In de periode van 2011 tot 2030 wordt er een toename in het aantal patiënten verwacht als het gevolg van uitsluitend demografische ontwikke-lingen. Voor mannen wordt de stijging in prevalentie geschat op 76% en voor vrou-wen op 44%2. De prognose betreft absolute aantallen en is uitsluitend gebaseerd op verwachte veranderingen in de leeftijd-sopbouw en omvang van de Nederlandse bevolking volgens de CBS-bevolkingsprog-nose.

De ziekte van Parkinson is een hersenziek-te waarbij er een progressief verlies plaats-vind van zenuwcellen in vooral de substan-tia nigra. Wanneer de symptomen van de ziekte van Parkinson aanwezig zijn, maar een andere oorzaak hebben spreekt men van parkinsonisme. Veel voorkomende symptomen bij de ziekte van Parkinson en parkinsonisme zijn motorische stoornissen zoals trillen, beven, het verstijven of bev-riezen van spieren, bewegingsvertraging, afwijkende lichaamshouding en gestoor-de houdingsbalans. In het verloop van de ziekte verergeren de symptomen waardoor het steeds moeilijker wordt om goed te functioneren. Mensen groeien als het ware in de ziekte. Dit is erg vervelend voor ze, want door de ziekte worden na verloop van tijd steeds meer vrijheden weggenomen. De ziekte van Parkinson of parkinsonisme wordt veelal gediagnostiseerd vanaf de leeftijd van 45 jaar, maar kan ook op jon-gere leeftijd al voorkomen. Het wordt het vaakst gediagnostiseerd bij mensen tus-sen de leeftijd van 75 tot 80 jaar.1

De ziekte van Parkinson begint vaak onschuldig en aan het begin zullen de verschijnselen niet worden ervaren als problematisch, maar in latere stadia van de ziekte wordt het erger en bepaalde alledaagse handelingen kunnen niet meer worden uitgevoerd. Naarmate een persoon met de ziekte van Parkinson of parkinson-isme ouder wordt, worden de symptomen steeds erger. Dingen die in het dagelijkse leven vanzelfsprekend zijn, kunnen na ver-loop van tijd niet meer zelfstandig worden gedaan. Door het trillen en verstijven kunnen fijne handelingen, zoals knoopjes sluiten of een rits dichtdoen niet meer zelfstandig worden gedaan. Handelingen zoals soep eten of tanden poetsen worden veel lastiger en kosten meer tijd en moeite om te verrichten. Voor veel mensen betek-end dit dat ze dagelijkse hulp nodig hebben voor deze simpele handelingen.


Parkinson is nog niet te genezen, zelfs over de oorzaak is weinig bekend. Er zijn in Nederland wel behandelingen mogelijk die de ziekte vertragen of symptomen onder-drukken. De verschijnselen worden vaak veroorzaakt door een tekort aan dopamine, dit kan medicinaal aan worden gevuld. Er is ook een anti-parkinson medicijn dat con-tinu via een apparaat of medicinaal wordt toegevoegd aan het lichaam. Daarnaast kan er apomorfine worden gebruikt om pijn te stillen. Bij het innemen van medicijnen is het belangrijk dat dit meerdere malen per dag gebeurt om een bepaalde tijdsinterval, van deze tijdsinterval moet zo min mogelijk worden afgeweken. In extreme gevallen kan er een hersenoperatie worden verricht of deep-brain stimulatie worden toegepast.

1.1. Inperken van doelgroepDe ziekte van Parkinson kent veel variaties. Een brede variatie aan symptomen komt voor bij deze doelgroep en deze verschillen per persoon. Er kan dus niet vanuit worden gegaan dat elk product ook voor elke patiënt een oplossing is en/of zou kunnen bieden. Uit een ander perspectief gezien kunnen mensen met andere aandoeningen of ziekte wel deze producten gebruiken als ze vergelijkbare symptomen hebben. Het gaat dus niet zo zeer om de mensen met parkinson zelf maar vooral om mensen die symptomen hebben die bij deze ziek-te voorkomen. Dit zorgt er dus voor dat mensen met een aandoening niet een label krijgen voor een bepaalde aandoen-ing maar ze zelf kunnen kijken met welke symptomen ze moeite hebben en prob-leemgericht een oplossing kunnen vinden.

Doordat er meerdere symptomen zijn die niet altijd voorkomen bij de ziekte van Par-kinson en parkinsonisme is het lastig om op de beperking in zijn geheel te richten. Het ligt meer voor de hand om een hulp-middel voor de meest voorkomende symp-tomen te ontwerpen.

Volgens een onderzoek bij 100 patiënten met de ziekte van Parkinson zijn de meest voorkomende symptomen: stijfheid (99 patiënten), afwijkende lichaamshouding (96 patiënten), afwijkende lichaamsstabi-liteit(94 patiënten), verminderd spraakver-mogen (92 patiënten), trillen en beven (89 patiënten). Andere studies tonen overeen-komstige resultaten waarbij 69% van die patiënten trilt of beeft in rust of waar wordt beweerd dat 100% van de patiënten trilt of beeft in een bepaalde stage van de ziekte.3 Volgens het boek Handbook of Parkinson’s Disease4, is Bradykinesia het meest ken-merkende symptoom van basale ganglia disfunctie bij de ziekte van Parkinson5. Bradykinesia is de traagheid van de bewe-ging en komt vaak voor in combinatie met de afwezigheid of vermindering van bewe-gingen.

Tremor, Engels voor trillen of beven, is na Bradykinesia een van de meest voor-komende symptomen van de ziekte van Parkinson. Hoewel het trillen en beven in beginfase van de ziekte bij alleen de helft van de patiënten voorkomt, zullen slechts 15% van de mensen met Parkin-son nooit last hebben van Tremor. Tremor


in ruststand is een typische eigenschap van parkinsonpatiënten, maar de meeste patiënten hebben ook tremor tijdens de activiteit6. Vaak is bij het uitvoeren van de handeling (5-8Hz) de trilling erger dan in rust (4-6Hz)6

Naast traagheid van beweging en trilling in rust en tijdens bewegingen hebben Par-kinson patiënten vaak last van stijfheid. De stijfheid wordt vaak veroorzaakt door de constante samentrekking van spieren. Het kan leiden tot pijn en het aannemen van een andere lichaamshouding. Door de stijfheid zijn bepaalde handelingen lastig uit te voeren of niet meer mogelijk.Omdat er zoveel verschillende symptom-

en zijn zal de focus van het product niet liggen op mensen met de ziekte van Par-kinson of op parkinsonisme zelf, maar op de symptomen die het meest voorkomen. Dus symptomen waar de focus op ligt zijn:

• De traagheid van beweging ofwel Bran-dykinesia

• Het trillen bij het uitvoeren van een handeling

• De stijfheid bij het uitvoeren van een handeling

Er zijn verschillende fases in de ziekte van Parkinson. Het zal niet lukken om een hulpmiddel te maken dat geschikt is voor mensen in alle fases van de ziekte van Parkinson. Er zijn bijvoorbeeld mensen die niet onbegeleid naar buiten kunnen en dus afhankelijk zijn van andere mensen. Het st-reven is om de mensen met de beperking zo lang mogelijk zelfstandig te laten func-tioneren buitenshuis.

Door dokters wordt het rating model van Hoehn en Yahr vaak gebruikt. Dit model geeft aan dat het vanaf stage 4 van de ziekte van Parkinson niet meer mogelijk is om zelfstandig goed te kunnen function-eren6. Lopen met hulpmiddelen en rechtop staan gaat nog wel, maar veel alledaagse verrichtingen zijn niet meer mogelijk. Dit betekend in de praktijk dat mensen die zich bevinden in stage 4 van de Hoehn en Yahr


schaal zich niet meer zelfstandig buitens-huis kunnen redden. Vandaar dat ervoor is gekozen om te richten op de mensen met de eerdergenoemde symptomen die zich bevinden in de stages 1 t/m 3 op de Hoehn en Yahr schaal. Want deze mensen zullen alledaagse dingen nog zelfstandig doen, ze hebben er alleen meer moeite mee.

1.1.3 hulpmiddelenEr bestaan al verschillende producten die parkinsonpatiënten in het dagelijks lev-en helpen. Er zijn bijvoorbeeld meerdere hulpmiddelen voor bij het eten. Zo is er bestek dat verzwaard is om de tremors te verminderen, omdat de gebruiker dan echt een actie uit moet voeren. Er is ook bestek, door Lift Labs ontwikkelt, dat via sensoren de lepel stabiliseert zodat soep en eten op de lepel blijft liggen7. Dit laatste product is wel wat opvallender en er is dus een grotere kans dat mensen in een restaurant nieuwsgierig gaan kijken en de gebruiker zo ongemakkelijk laten voelen. Het boven-staande hoeft natuurlijk niet altijd het geval te zijn en het product zorgt al voor veel meer mogelijkheden voor de gebrui-ker vergeleken met de hiervoor bestaande producten.

Een ander product8 dat belangrijk is bij deze ziekte is het waarschuwen voor hulp. Dit omdat een veel voorkomend symp-toom het verliezen van het evenwicht is en/of het bevriezen van een deel van het lichaam. Hiervan kan het gevolg zijn dat de patiënt valt en niet meer zelfstandig kan opstaan. Zo is er een riem ontwikkeld met een ingebouwde valsensor die een signaal binnen het huis of aan een bepaald iemand geeft, zodat er snel hulp ter plaatse kan zijn. Een probleem dat al eerder is gen-oemd is het sluiten van knopen op bijvo-orbeeld een overhemd. Ook hier bestaat al een product voor. Dit overhemd heeft in plaats van gewone knopen magnetische knopen, zodat de knopen zichzelf sluiten als deze in de buurt van elkaar komen. Er zijn dus een aantal producten die een specifieke oplossing voor een symptoom bieden, maar gezien de brede variatie aan symptomen zijn er veel handelingen en acties waar patiënten van deze ziekte nog problemen mee hebben.

Daarnaast zijn er algemenere producten voor oudere of mensen die slecht ter been zijn, die ook door mensen met parkinson gebruikt worden. Bijvoorbeeld een aange-paste badkamer/toilet en slaapkamer. Mensen met Parkinson gaan ook cognitief achteruit. Ze hebben moeite met het ver-woorden van hun gedachten en het verw-erken van informatie. Producten die helpen met het creëren van structuur, zoals een pillenschema, kan ook helpen voor mensen met Parkinson.


Hulpmiddelen voor buitenshuis, op hulp-middelen voor het lopen na, bestaan niet of nauwelijks of zijn nog niet doorgebroken voor de ziekte van Parkinson. Er zijn wel veel verschillende soorten hulpmiddelen zoals speciale wandelstokken en rollators, maar geen producten voor andere acties die buiten het huis uitgevoerd worden. Veel van deze kleine problemen kunnen voor frustraties zorgen en zo de persoon demo-tiveren op het moment dat deze het huis wil gaan. Dit kan volgens onderzoek9 op zijn beurt weer ervoor zorgen dat mensen met de aandoening minder lichamelijke beweging krijgen en zo dus de symptomen nog erger kunnen worden.

1.1.4 probleemstelling Parkinson is een ziekte waarbij de mensen die het hebben fysiek en cognitief achteruit gaan doordat de hersencellen die dopa-mine aanmaken afsterven. Lichamelijke beweging vertraagt de ziekte en is een es-sentieel onderdeel van de behandeling. Het probleem is dat mensen in een gevorderde fase van Parkinson steeds minder bewe-ging krijgen omdat ze simpele acties als boodschappen doen of naar de apotheek niet meer zelfstandig kunnen uitvoeren. De toenemende afhankelijkheid en fysieke beperkingen zijn sterk demotiverend voor mensen met Parkinson überhaupt in be-weging te komen en naar buiten te gaan.10


Na het doen van desk research en het lezen van ervaringen van mensen met Parkinson was het idee om een product te ontwerpen dat mensen ondersteunt bij handelingen buitenshuis die fijne mo-toriek vereisen zoals betalen in de winkel of reizen met een ov-kaart. De interviews dienen om te verifiëren of de door ons omschreven probleemstelling relevant is. Uit de interviews zijn echter resultaten gekomen die ons van ontwerprichting heb-ben doen veranderen.

1.2.1 ErgotherapeutMarcel Sjoers werkt voor Flevozorg in Dronten. Hij werkt veel met mensen die de Ziekte van Parkinson hebben. Als ergother-apeut helpt hij deze mensen met simpele hulpmiddelen vinden zodat ze langer hun dagelijks activiteiten kunnen uitvoeren. Zoals hij het zelf zegt:

“Wat we veel gebruiken zijn auditieve en visuele cues (aanwijzingen). Bij het lopen hardop of in het hoofd tellen van de pas-sen, hierdoor kan de patiënt beter gaan lopen, denk aan marcheren. Ook bij an-dere bewegingen kan tellen helpen of een streep zetten waar naar toe bewogen moet worden.”

We hebben hem gevraagd naar de problemen die mensen met parkinson ondervinden. Hij gaf aan dat de mensen die hij behandelt over het algemeen moe-ite hebben met handelingen waarbij fijne motoriek nodig is zoals het aankleden en handelingen waarbij de persoon in zijn be-weging van richting moet veranderen zoals snijden. Over activiteiten buitenshuis gave Sjoers aan dat het iemand met parkinson veel energie kost:

1.2 INTERVIEW

“Hoe verder de Parkinson is gevorderd hoe minder activiteiten er buitenshuis plaatsvinden, dit is ook gerelateerd aan de conditionele achteruitgang. Ook het uitvoeren van activiteiten die veel energie kosten heeft weerslag op de momenten daarna. Vaak zijn mensen de volgende dag meer vermoeid of stijver wanneer ze iets gedaan hebben. Bij vergevorderde Parkin-son is meer begeleiding gewenst die taken overnemen zoals betalen of deur openen.”

Als tip gaf hij ons mee om een product te ontwerpen dat niet alleen functioneel is maar ook een aantrekkingskracht op mensen heeft.

“Het probleem met hulpmiddelen is dat het niet meer werkt zoals men gewend is. Ook het hulpmiddel is vaak stigmatiser-end. Het mooiste is om een hulpmiddel te ontwerpen dat iedereen wil gebruiken, gadget-achtig.”

Het interview met de ergotherapeut heeft geholpen bij een beeld vormen van mensen met Parkinson. Hij bevestigd ook onze aanname dat mensen met Parkinson minder activiteiten buitenshuis onder-nemen. Het idee dat iemand alleen met het openbaar vervoer reist, is bijvoorbeeld niet echt reëel.

Het mooiste is om een hulp-middel te ontwerpen dat iedereen wil gebruiken, gadget-achtig.”


1.2.2. ContactpersoonDe contactpersoon is 74, de eerste symp-tomen van Parkinson ondervond op zijn 54ste maar hij is pas op latere leeftijd ge-diagnostiseerd. Hij is in een ver gevorderd stadium van Parkinson maar een Deep Brain Stimulatie helpt de symptomen van de ziekte te bestrijden. Op de schaal van Hoehn en Yahr valt hij in de derde of vierde categorie omdat hij stukjes zelfstandig kan lopen maar wel veel ondersteuning krijgt.

Vanuit de ontwerpeisen gezien is hij een extreme gebruiker. Elke patiënt is uniek, maar het is aan te nemen dat de dingen die de contactpersoon zelfstandig kan, gedaan kunnen worden door de meeste mensen met Parkinson die in de eerste tot derde fase zitten.

Het gesprek begon over Parkinson in het algemeen. Hierin vertelde onze proefper-soon over de veel verschillende vormen van Parkinson en dat het tot nu toe een weinig onderzochte ziekte is. Volgens de proefpersoon begint de ziekte van Parkin-son wel steeds “populairder” te worden in de medische wereld. Dit heeft ook te maken met het feit dat de patiëntengroep steeds jonger word. Het was namelijk eerst een ingewikkelde ziekte waarbij sommige symptomen moeilijk te wijten zijn aan of Parkinson of ouderdom. Hij merkte zelf ook dat als hij bij de dokter kwam met klachten dat deze bijna altijd gekoppeld werden met de ziekte van Parkinson.

Hierna hebben we een tijd gepraat over hoe de symptomen kwamen opzetten en de operatie die daarna werd gedaan. Op zijn 54ste begonnen de eerste symptomen zichtbaar te worden. Dat is redelijk jong en de symptomen waren dan ook nog niet extreem al verergerde dat wel snel. Zijn symptomen waren rusteloosheid, moeite om te concentreren door vermoe-idheid en het constante bewegen van zijn benen. Daarnaast had hij problemen met zijn evenwicht en viel hij regelmatig. Hij heeft nooit de typerende tremors gehad die meestal geassocieerd worden met de ziekte van Parkinson.

Na vele dokters bezocht te hebben die zijn symptomen niet konden verbinden aan Parkinson is hij terecht gekomen bij een neuroloog die het vrijwel meteen door had. Hierna is hij een traject ingegaan om geopereerd te worden. Dit traject hield vele


fysieke en psychologische tests in. Hierna is hij geopereerd voor Deep Brain Stimu-latie. Dit is een operatie van 8 uur waarbij de patiënt constant bij bewustzijn is. Er worden gaten in het hoofd geboord bij de oren waarbij twee stimulatoren geplaatst worden die elektrische stroompjes geven om de dopamine aanmaak te stimuleren. Deze stimulatoren worden aangestuurd door twee control-units die in de borstkas zijn geplaatst.

Na de operatie zag de proefpersoon zijn symptomen direct verminderen. Het be-wegen van de benen was onder controle en het vallen kwam ook veel minder vaak voor. Maar aangezien de ziekte van Par-kinson een ziekte is die steeds erger word zijn deze symptomen weer terug aan het komen en zijn er ook andere symptomen bijgekomen. De proefpersoon heeft nu problemen met zijn darmen, spierspannin-gen en staan is erg moeizaam. Langer dan 4 minuten is eigenlijk niet mogelijk voor de proefpersoon. Wat wel fijn was is dat de operatie er voor zorgt dat de medicijnin-name vermindert en dus ook de hoeveel-heid psychologische problemen afneemt (aangezien die meestal bijwerkingen waren van de medicijnen). Wel draagt hij nog steeds een ‘pager’ bij zich om herinnert te worden om medicijnen in te nemen.

Hierna hebben we nog gevraagd over hulp-middelen die hij gebruikte en dat waren de volgende:

• Een instapbad. Een bad met een deurtje zodat het been niet over de rand hoeft.

• Een zijden pyjama zodat er zo min mogelijk frictie is in bed en het draaien gemakkelijk gaat.

• Een systeem onder het bed wat ervoor zorgt dat de randen van het matras omhoog staat tegen het vallen.

• Een zitzak naast het bed voor het geval dat hij toch valt

• Een elektrische fiets aangezien fietsen nog prima gaat. Hij fiets zelfs regel-matig als hobby. De hulpmotor word dan ook weinig gebruikt maar is meer ter geruststelling om zeker te zijn dat je nog thuis komt.

• Een rollator om te helpen met het lopen

• Een sta-op stoel. Een stoel die mee-beweegt bij het opstaan waardoor dat minder kracht kost.

We hebben hierna gevraagd of de proef-persoon ook nog boodschappen deed, maar dat was helaas niet het geval aangezien stilstaan erg lastig is. Dus in de rij staan is erg lastig. Hij heeft een vrouw die dat soort dingen voor hem doet.

1.2.3. ResultaatNa aanleiding van het gesprek met de contactpersoon is besloten om van on-twerprichting te veranderen. Ten eerste omdat de contactpersoon eigenlijk geen boodschappen doet en ook relatief wein-ig moeite ervaart met het uitvoeren van handelingen een portemonnee open doen of pinnen.

Ten tweede omdat ons contactpersoon zelf input gegeven heeft die tot nieuwe inzichten heeft geleid. De contactpersoon vertelde ons dat hij nog regelmatig een stukje fietst omdat hij geniet van het buiten zijn. Hij gaf aan dat zijn wereld steeds kleiner is geworden door zijn ziekte.

Omdat fietsen iets is dat hij nog goed kan, is dat genomen als uitgangspunt voor de empowerment van de contactpersoon. Door te fietsen kan hij buiten zijn wat hem zelfstandigheid geeft, daarnaast is het ge-zond voor hem om te blijven bewegen.


1.2.4. Fietsen met Parkinson onderzoekEr is gekeken of het fietsen iets is dat uniek is voor de contactpersoon of dat het ook voor een breder gedeelte van de doelgroep mogelijk is.

A. H. Snijders en B.R. Bloem van de Rad-boud Universiteit Nijmegen hebben in 2010 een onderzoek gepubliceerd over het effect van fietsen op stijfheid (freezing) van par-kinsonpatiënten. Dit is na aanleiding van een video waarin een man van 58 in een stadium 5 van Parkinson die nauwelijks meer kan lopen, probleemloos fiets.Bloem vermoedt dat dit kan omdat voor fietsen andere hersendelen actief zijn dan voor lopen. Ook is de beweging van het fietsen fundamenteel anders, de rotatie van de trappers maakt het mogelijk om in beweg-ing te blijven, zelfs als de patiënt verstijft.11

Al eerder is er onderzoek gedaan naar het verband tussen Parkinson-symptomen en sport/beweging. Een grootschalig onder-

zoek12 uit 2012 waarbij 121 patiënten (in fase 1-3 op de schaal van Hoehn en Yahr) deelnamen aan 3 verschillende training-sprogramma’s is interessant, omdat één van deze programma’s bestond uit fiet-soefeningen. Hieruit kan afgeleid worden dat mensen in een eerste tot derde stadia goed kunnen fietsen in een gecontroleerde testruimte.

Het in staat zijn om fietsen is geen garan-tie dat mensen met Parkinson ook goed buiten kunnen fietsen. De contactpersoon gaf bijvoorbeeld aan dat hij wel moeite heeft met het inschatten van verkeerssit-uaties, zoals het verwerken wanneer hij moet stoppen als een stoplicht op rood springt. Ook het open afstappen is lastig. Aangezien mensen met parkinson vaak moeite hebben om met een bepaalde be-weging te starten of te stoppen.


De cognitieve achteruitgang verschilt sterk per persoon en is ook gerelateerd aan an-dere ouderdomsziekten. Hierdoor is moe-ilijk vast te stellen of een groot gedeelte van de mensen met Parkinson die kunnen fietsen nog veilig zijn in het verkeer. Wel is vast te stellen de achteruitgang geleidelijk gaat en dat de effecten pas merkbaar zijn in een later stadia van de ziekte13. Voor de zekerheid is er vanuit gegaan dat alle mensen in de derde fase langzamer ver-keersinformatie verwerken en een ver-traagd reactievermogen hebben. Hiermee moet rekening gehouden worden bij het ontwerpen van een product.

1.3.1 MindmapEr is naar aanleiding van de interviews gekozen om een product te maken dat de ervaring van het fietsen beter maakt voor mensen met Parkinson. Dat kan zijn om mensen die nog niet fietsen of gestopt zijn met fietsen te motiveren om weer te gaan fietsen. Of een product dat tijdens het fi-etsen ondersteuning biedt door het fietsen veiliger of prettiger te maken.

In een brainstormsessie is een overzicht gemaakt van aspecten en mogelijkheden van een product dat mensen met Parkin-son ondersteunt bij het fietsen. Hieruit kwamen 5 hoofdaspecten naar voren: Mobiliteit: door goed mobiel te kunnen zijn buitenshuis vergroot de persoon met par-kinson zijn zelfstandigheid.

1.3 ONTWERPRICHTING • Gezelschap: mensen met parkinson

met elkaar in contact brengen om ervaringen uit te wisselen en omdat iemand misschien bang is om alleen te fietsen.

• Beweging: het is gezond om te blijven bewegen en regelmatig te sporten, bovendien geeft het voldoening.

• Veiligheid: ook als mensen nog kunnen fietsen is het niet meer veilig voor zich-zelf of voor anderen, een waarschuwing of aangepaste fiets kan helpen.

• Vrijheid: heeft te maken met alle boven-staande aspecten. Als de belemmering om te fietsen wordt weggenomen of de veiligheid en het comfort van het fi-etsen toeneemt, voelt iemand zich ook vrijer.


1.3.2 scenarioEr is een scenario opgesteld om in kaart te brengen wat de context is waarin het product gebruikt wordt. Er is een beeld geschetst van de gebruiker en welke han-delingen hij uitvoert voor, tijdens en na het fietsen. Een aantal kritische punten worden beschrijven in het scenario die fietsen moeilijker maken voor mensen met Parkin-son zoals op en afstappen, stoplichten en de fiets op slot zetten.

Willem is op zijn 50e gediagnostiseerd met de Ziekte van Parkinson. Hij woont nog op zichzelf en doet de meeste dagelijkse dingen zelfstandig.

Op dit moment heeft hij de ziekte al 5 jaar, hoewel hij nog veel onderneemt, merkt hij dat hij snel vermoeid raakt, moeite heeft met opstaan en soms last heeft om zijn evenwicht te behouden tijdens het lopen.

Toch probeert hij zoveel mogelijk zelf te blijven doen, zo werkt hij parttime bij een donutfabriek 6 km van zijn huis. Hij gaat het liefst op de fiets naar zijn werk, vooral als het goed weer is. Het probleem is dat dit hem veel moeite kost, hij overweegt een elektrische fiets te kopen. Soms ondervind Willem dat het gevaarlijk wordt om met de fiets te gaan, zowel voor hem als zijn medeweggebruiker. Bijvoorbeeld als hij niet op tijd kan remmen voor een kruising.

Willem hoopt wel dat hij nog lang mobiel blijft, hij ziet op tegen het moment dat hij moet stoppen met werken. Hij heeft goed contact met zijn collega’s, dat maakt het dagelijkse leven een stuk leuker.

Het is maandagochtend en Willem gaat naar zijn werk toe fietsen. Na zijn ochtend-ritueel pakt hij zijn fiets en gaat hij de deur uit. Het opstappen is even lastig, want er


zit een vervelende stang tussen de trap-pers waardoor het been helemaal erover moet.

En Willem krijgt steeds meer last van stijfheid in zijn armen en benen, vooral als hij net wakker is. Eenmaal klaar om te gaan rijden met de fiets moet er een eerste zetje komen om op te stappen, dit lukt nog net. Nu hij aan het rijden is moet hij even inkomen en het juiste ritme van trappen te pakken krijgen zodat hij niet bevriest wan-neer hij op de fiets zit.

Plotseling springt er een stoplicht op rood en Willem moet stoppen. Gelukkig wist hij van tevoren dat er een stoplicht aan kwam en was hij al vaart gaan minderen. Hij staat vooraan en achter hem staan meer mensen te wachten op groen. Wanneer het stoplicht op groen springt, heeft Willem wat tijd nodig om op gang te komen, tot de ergernis van andere fietsers. Willem vindt dit niet prettig en zou het zelf ook het liefst

sneller doen, maar dat gaat gewoon niet. Na 15 minuten fietsen is hij op de helft, de gemiddelde snelheid is maar 12 kilometer per uur. Het is niet snel, maar uiteindelijk komt hij er wel. Er komt een lastige bocht naar rechts aan met een hoek van 110 gra-den en vandaag is ook een tegenligger. Om zeker te zijn dat hij niet botst of valt stapt hij maar van de fiets af, tot verbazing van zijn tegenligger die vraagt wat er aan de hand is. “Niets, ik red me wel” zegt Willem, dit soort dingen vindt hij echt niet leuk.

Soms zou hij liever niet het huis uit gaan, het voelt alsof hij andere mensen tot last is. Nog een stukje de bult op fietsen en dan is hij bij de donutfabriek, dit is redelijk zwaar voor Willem. Op dagen dat hij ook nog tegen de wind in moet lukt het soms niet en moet hij van de fiets stappen om vervolgens het laatste stuk te lopen, ge-lukkig staat er vandaag niet zo veel wind. Eenmaal aangekomen bij de fabriek moet hij weer van de fiets afstappen en de fiets op slot doen. Dit gaat ook niet altijd even gemakkelijk, maar gelukkig weten zijn collega’s dat hij Parkinson heeft. Ze kijken hierom niet raar op als het op slot zetten niet zo soepel verloop.


1.3.3 Conclusie analysefaseIn de analysefase is veel informatie ver-zameld over de ziekte Parkinson via desk research en contact met een ergothera-peut.

Daarnaast is er gesproken met een man met Parkinson om in direct contact te komen met de doelgroep. Dit gesprek heeft veel invloed gehad op de gekozen ontwer-prichting. Om hem in zijn kracht te zetten is er gekozen om een hobby van hem, fietsen, te nemen als het uitgangspunt voor dit project.

Het is de bedoeling om een product te ontwerpen dat mensen met Parkinson empowered, rond het thema fietsen. De mindmap en het scenario zijn opgesteld om de problemen die mensen met Parkin-son ondervinden tijdens het fietsen of die mensen met Parkinson weerhouden om te fietsen te beschrijven. Hierdoor kunnen er concrete oplossingen of hulpmiddelen bedacht worden. Er zijn ook positieve din-gen benoemd die versterkt zouden kunnen worden.

De volgende fase laat zien welke ideeën zijn bedacht en uitgewerkt.


IDEEFASENa het afronden van de Analysefase is er gebruik gemaakt van de verzamelde ge-gevens om een grote variatie aan ideeën te bedenken om het mensen met Parkinson mogelijk maken om te fietsen. Zo is de mindmap gebruikt om verschillende on-twerprichtingen in te slaan, zodat er met zekerheid het beste idee naar voren komt. Met het doel om de vrijheid en de gezond-

heid van de mensen met de ziekte van Parkinson te verbeteren, zijn de aspecten mobiliteit, gezelschap en veiligheid in zicht gekomen. Al deze aspecten bevorderen dus of de vrijheid en/of de gezondheid van de gebruiker. Van de 3 richtingen worden de beste ideeën nader toegelicht.


2.1IDEE 1

MOBILITEITUit het verrichte onderzoek is gebleken dat een groot struikel-punt voor mensen met de Ziekte van Parkinson het stilstaan en het vanuit stilstand wegrijden met de fiets is. Dit omdat de fietser vaak moeite heeft met het initiëren van een beweging. Uit dit probleem is het idee ontstaan om een steun te maken om bij stilstand niet van de fiets af te hoeven stappen.

Om zo min mogelijk aandacht te trekken is bedacht om het mechanisme te ver-bergen in fietstassen achter op de fiets. Het idee is om bij een snelheid lager dan 5 km per uur het mechanisme uit te laten vouwen en dat wielen aan het uiteinde van het mechanisme de functie van zi-jwielen op zich nemen.

De snelheid van 5 kilometer per uur is ge-kozen omdat getest is dat bij deze snel-heid de fiets onstabiel wordt. Als extra functie bij dit idee kan er in de elektrische fiets geprogrammeerd worden dat deze bij het kracht zetten op het pedaal en het loslaten van de remmen, de fiets een impuls levert zodat de gebruiker geen moeite heeft met wegfietsen.


2.2IDEE 2

VEILIGHEIDEen probleem dat alle mensen met de ziekte van Parkinson hebben is het af-sterven van hersenscellen. Dit heeft tot gevolg dat het concentratievermogen en de reflexen in negatieve mate beïnvloedt worden.

In andere woorden hebben deze mensen meer moeite met het verwerken van prik-kels en waarnemingen. Hier lijdt het reacti-evermogen aanzienlijk onder. De oplossing die hiervoor bedacht is, is een scherm voor

-geeft.

-sen op de gevaren die voor degene belan-grijk zijn. Zo wordt er gezorgd voor een soort van tunnelvisie. Het scherm geeft de richting aan ten opzichte van het gevaar en de nabijheid door een hoeveelheid strepen.

Magazine Special 20

2.3IDEE 3GEZELSCHAPDe derde richting van de ideegeneratie is gezelschap. Er is tijdens een interview met de persoon met de ziekte van Parkinson aangegeven dat de wereld van hem steeds kleiner wordt door de toenemende beperkingen en het minder uit huis kunnen komen. Zo is er bedacht dat men

een applicatie of website die zorgt dat mensen nieuwe -

beoordelen en op elkaars ritten reageren. Door het met elkaar in contact komen wordt er een community achtig idee gecreëerd, dat mensen bij elkaar brengt en verder


2.4CONCLUSIE2.4.1. TerugkijkendUit de drie idee richtingen is uiteindelijk gekeken naar welk idee het beste van toepassing is op de proefpersoon die door ons gekozen is. De verschillende ideeën kunnen allemaal samenwerken, maar de focus ligt op een bepaald product om dit goed te kunnen uitwerken. Het eerste idee is zou uitgewerkt worden tot een concept dat erg mechanisch is en maar weinig cognitieve waarde heeft. Het tweede idee heeft een goede achterliggen-de gedachte, maar het is twijfelachtig of het scherm nog verder afleidt van het aankomende gevaar. Het derde idee heeft als groot pluspunt het kunnen motiveren van elkaar om te gaan fietsen. Echter zou een nadeel kunnen zijn dat de gebruiker een smartphone, tablet of PC moet kunnen bedienen.

Terugkijkend op welk idee de meeste waarde heeft om de persoon met de ziekte

van Parkinson te empoweren, wordt er naar het gezelschapsidee geneigd door het feit dat dit idee de mensen het meest in hun kracht stelt. Er wordt met 1 oploss-ing niet alleen het probleem verholpen dat de wereld verkleind wordt, maar de veil-igheid tijdens het fietsen wordt ook ver-hoogd door samen te fietsen.

2.4.2. FocusNa een iteratie te hebben gedaan is er weer naar de mindmap gekeken, gezien de applicatie nog niet conceptwaardig was. Er wordt verder gekeken naar hoe we in samenwerking met de applicatie de fietser nog meer ondersteuning te bieden. Zo is het de bedoeling dat het veiligheidsaspect nog meer naar voren komt en vooral ook het therapeutische gedeelte van het fi-etsen behandeld wordt. Het idee van de website blijft dus, maar dit wordt verder uitgebreid om de gebruiker een complete ervaring aan te bieden.

PROJECT ONTWERPEN VOOR EEN SPECIFIEKE DOELGROEP 22

Hier worden de concepten omschreven. Beginnend bij het overkoepelende idee, en afsluitend bij de specificering van beide losse concepten.

Uit de ideefase zijn 2 concepten ontstaan. Deze zijn voortgekomen uit het idee van de fiets community. Het samen brengen van de mensen met Parkinson zodat zij ver-antwoord en als gerichte oefening kunnen fietsen. Door deze community te koppelen aan een training, wordt de drempel lager voor de mensen om op de fiets te stappen en aan hun fysieke conditie te werken. De gezelligheid en het feit dat zij er niet alleen voor staan motiveert. Daarnaast voelt het fijn om begeleiding te hebben, hierdoor voelt men zich zekerder en weet zeker dat alles goed gaat. Zoals eerder vermeld in dit verslag is het van groot belang dat mensen met Parkinson vanaf de diagnose in beweging blijven. Hierdoor gaan zij veel minder snel achteruit.

CONCEPTFASE

Voor alle mensen is begeleid sporten goed. Hierdoor kan men gericht naar een doel toewerken. Dit is zeker het geval voor mensen met een fysieke dan wel mentale aandoening. Wanneer in de gaten wordt gehouden wat deze mensen presteren en dit wordt gecombineerd met hun eigen bevindingen kunnen grote stappen ge-maakt worden op het gebied van fysieke conditie. Of in dit geval, de achteruitgang remmen.

Deze fiets community is dus uitgewerkt in twee concepten. Een online en een offline concept. Deze worden beide ondersteund door een fietscomputer. Het enige verschil in dit fysieke product zal de internet toegang en wijze van data verwerken zijn.


Het onderdeel dat in beide concepten overeenkomt is de fietscomputer. Deze wordt gemonteerd op het stuur van een elektrische fiets. De fiets is elektrisch omdat rekening gehouden moet worden met de wensen van de mensen met par-kinson. Deze mensen zijn vaak in mindere fysieke conditie en maken vaak al reeds gebruik van een elektrische fiets. De fiets-computer wordt bediend met knoppen op het stuur en meet ook alle gereden routes van de dagelijkse activiteiten van de geb-ruiker. Denk hierbij aan een supermarkt bezoek, of wanneer de gebruiker op visite gaat bij kennissen.

De functionaliteit van de huidige elek-trische fiets blijft behouden, de knoppen krijgen alleen een extra functie, namelijk de bediening van de fietscomputer. Deze computer verwerkt en toont verschillende meetgegevens die worden opgedaan door sensoren op de fiets.

Daarnaast geeft hij een kaart weer die als navigatie dient. Route instructies en hui-dige locatie zijn op deze manier gemakke-lijk af te lezen. Het product zal een flink kleurenscherm hebben om de kaart mooi weer te geven en duidelijk afleesbaar te zijn.

Wanneer een route is gestart zal het appa-raat de navigatie en meetgegevens tonen. Na het beëindigen van een route laat de fietscomputer het resultaat zien. Alle gemiddelde gegevens, een aantal grafiek-en en de gereden route. De fietscomputer ondersteund de twee concepten die hi-eronder nader worden toegelicht.

3.1 FYSIEK PRODUCT


Het concept in de vorm van een online service maakt gebruik van een community die via het internet te bereiken is. De fietscomputer heeft in dit geval de mogelijkheid tot wi-fi verbind-ing. Op een website heeft iedere gebruiker een profiel dat toegankelijk is door in te loggen. Hier is alle informatie over de gereden routes te vinden. Feedback van de behandelend therapeut, trainingsschema’s, updates en een route database van jouw omgeving is wat hier te vinden is.

3.2 ONLINE SERVICE

Men schrijft zich online in voor een te rijden route door een georganiseerde route op te zoeken en op inschrijven te klikken. Er zullen op de website updates geplaatst worden over de momenten waarop een rit wordt georganiseerd. Alle routes in de buurt zijn te bekijken op een kaart. Bij iedere route die wordt aangeklikt staan de momenten dat deze gereden worden. Met een paar keer klikken is de persoon inges-chreven. De informatie over verzamelpunt, moeilijkheidsgraad en de starttijd en datum staat hier uiteraard bij vermeld.Door je online in te schrijven wordt je automatisch geregistreerd in de deelne-merslijst. Deze heeft een maximum in het aantal participanten aangezien de fiets-groep niet te groot mag zijn.

Wanneer de route is voltooid worden de ritgegevens van de gebruiker automatisch via de wi-fi toegevoegd aan zijn of haar profiel. Deze gegevens zijn nu toegankelijk voor de behandelend therapeut om te bekijken op de computer en wanneer de gebruiker dat wilt, ook te delen op Face-book en openbaar te maken op de site zelf. Aan de hand van deze gegevens zijn train-ingsschema’s aan te passen en op te stellen.

Deze trainingsschema’s zijn voor de per-soon met parkinson te bekijken. Naast de routegegevens is er ook een mogelijkheid de voor- of achteruitgang van de gebruiker te bekijken, doordat de site in chronolo-gische volgorde de routes bekijkt en verw-erkt tot een conclusie.

Magazine Special 26

Zowel de gebruiker als de therapeut kun-nen reacties of tips achter laten. Naast deze vorm van contact kan er uiteraard ook een persoonlijk bericht gestuurd worden. Het fietsverhuur is bereikbaar om vragen over het materiaal te stellen of een fiets te wisselen wanneer deze niet bevalt of er een speciale fiets, één met drie wielen bijvoorbeeld, nodig is. De organisatoren van het programma zijn te bereiken voor vragen over de routes, werking van de site, en het product.

Dit online concept biedt veel voordelen. Alles is erg snel en gemakkelijk bereikbaar op ieder moment van de dag. Er hoeven minder persoonlijke afspraken gemaakt te worden bij de therapeut omdat deze alle gegevens direct op de computer kan bekijken. Zelfs trainingsschema’s zijn op

afstand over te brengen en toe te lichten, en er kan direct feedback gegeven worden op gereden routes waardoor de persoon met parkinson dit direct kan meenemen bij zijn of haar volgende fietstocht, die miss-chien plaats vindt voordat hij of zij de therapeut weer spreekt.

27 Magazine Special

3.3 OFFLINE SERVICEAnders dan het online concept werkt het offline concept volledig zonder internet. De fietscomputer zelf beschikt dus ook niet over de mogelijkheid met het internet verbinding te maken. Dit is een groot voordeel voor mensen die niet goed met technologie om kunnen gaan of geen beschikking hebben over een computer hebben. Echter, alles zal veel beter geor-ganiseerd moeten worden om de mensen op tijd van informatie te voorzien en zodat er geen miscommunicaties ontstaan over de fietsgroep.

Het offline concept werkt in de basis hetzelfde als het online concept. Er zijn echter een aantal dingen die anders gaan. Beginnend bij het opzoeken van de routes. Deze zullen per regio in een boek gebun-deld worden zodat dit overzichtelijk kan worden weergegeven voor de gebruiker. Deze routes worden per regio ingeladen in de fietscomputer en zijn daarna te starten door deze op te zoeken in de database en te selecteren. Er zal een USB stick, met daarop de routes van de regio van de gebruiker, worden meegeleverd bij het routeboek.

De USB stick kan in de fietscomputer worden gedaan en de routes die op de USB stick staan zullen automatisch worden geüpload naar de fietscomputer.De gebruikers ontvangen met regelmaat een flyer via de post waar de geplande routes van de komende periode op ver-meld staan. Op deze manier weet men op welke momenten er gefietst wordt en waar de ontmoetingsplek zich bevindt. Het route-ID, de datum, tijd en de moeilijkhe-idsgraad staan vermeld. Op de flyer staat ook informatie over de organisatie en het fietsverhuur. De details van het program-ma zullen vermeld worden op de eerste

paar flyers. Uitgaande van het feit dat deze informatie alleen in het opstart traject nodig is, zal op latere flyers alleen infor-matie getoond worden over de routes en vertrektijden.

Vervolgens zijn deze route en alle details terug te vinden in het routeboek en te selecteren op de fietscomputer. Dit gaat doormiddel van een QR-code die in het routeboek staat. Door de QR code te scannen laadt de fietscomputer de route waar die QR-code bij hoort. Dit is een simpele en intuïtieve manier om routes in te laden.

Wanneer men zich in wil schrijven voor een route zal het hiervoor bestemde telefoon-nummer gebeld moeten worden. De per-soon moet dit tijdig doen voor de adminis-tratie. Vervolgens wordt hij of zij genoteerd op de lijst met participanten. Het is noodzakelijk om mensen aan te laten melden dat ze meefietsen, anders ontsta-an er misverstanden en raken mensen verdwaalt. Als een fietsgroep bijvoorbeeld vertrek terwijl iemand nog niet bij het verzamelpunt is dan weet die persoon niet goed wat hij of zij moet doen.

Wanneer de routes zijn gereden en er is een afspraak bij de behandelend therapeut, kan de fietscomputer meegenomen worden. De therapeut kan met een simpele handeling de gegevens op de fietscomput-er uitlezen en hier persoonlijk zijn feedback op te geven. Het trainingsschema kan bijgesteld worden, nieuwe software, routes, of route updates kunnen ingeladen worden.


Een

Moc

k-up

van

de

voor

kant

van

he

t rou

tebo

ekEe

n M

ock-

up v

an d

e in

houd

van

het

ro

uteb

oek

Een

Moc

k-up

van

de

voor

kant

van

de

flyer


3.4 Programma van EissenDe twee concepten hebben verschillen-de onderdelen gemeen. Deze onderdelen worden dan ook in de evaluatie ach-terwege gelaten om het schema over-izchtelijk te houden. De grootste verschil-len tussen de twee concepten zitten in de informatieverwerking en de feedback die men vanuit het product krijgt. De eisen hebben verschillende wegingen gekregen en de concepten worden punten per eis toegekend. De concepten kunnen per eis twee punten (voldoet uitstekend), een punt (voldoet) of nul punten (voldoet niet) krijgen.

Het Offline concept verliest vooral veel punten ten opzichte van het Online con-cept bij de voordelen die een website biedt. Zo is de mogelijkheid om een tocht te plannen en de mogelijkheid om de trainingsgegevens overzichtelijk te zien veel groter bij het online concept.Ook zijn de contactgegevens van de

-kelijker verkrijgbaar via de website. Ook kan de therapeut sneller en vaker reactie geven op de gegevens van een rit, in te-genstelling tot het moeten maken van een afspraak om feedback te kunnen krijgen van de therapeut bij het offline concept.


Eis Weging Concept Offline Concept Online

negatief beinvloeden4 2 (8) 2 (8)

Therapeut kan gegevens eenvoudig uitlezen

3 1 (3) 1 (3)

Gereed maken voor gebruik 3 2 (6) 2 (6)

Route en locatie delen en opslaan

1 1 (1) 2 (2)

De prestaties van een rit weergeven en delen

2 1 (2) 2 (4)

Trainingsgegevens over-zicht

3 0 (0) 2 (6)

Mogelijkheid om tocht te plannen

3 1 (3) 2 (6)

Informatie routes makkelijk 4 1 (4) 2 (8)

binnen 2 stappen te down-loaden

3 2 (6) 2 (6)

Data en tijden beschikbaar 4 1 (4) 2 (8)

Data beschikbaar van mensen waar men mee

3 0 2 (6)

Optie om opmerkingen per 4 1 (4) 1 (4)

Therapeut reactie over gegevens mogelijk

4 1 (4) 2 (8)

FC in te stellen door ther-apeut voor juiste therapie (cadans, trapvermogen en dergelijke)

5 2 (10) 2 (10)

Totaal 46 16 (55) 26 (85)


3.5 KEUZEOnline of Offline?

Al van begin af aan lijken de voordelen meer richting het online concept uit te vallen. Het feit dat bij het offline concept alleen tijdens ontmoetingen met de thera-peut informatie en tips uitgewisseld kun-nen worden is een groot nadeel. Bij het online concept kost dit voor beide partijen veel minder tijd. Het zal ook niet altijd nodig zijn hier lange conversaties over aan te gaan. Een korte tip of opmerking voldoet vaak al.

Daarnaast kan de “nieuwe parkinson generatie” waarschijnlijk al met deze technologie omgaan. Wanneer iemand wordt gediagnostiseerd met parkinson zal deze persoon op middelbare leeftijd zijn. Uitgaande van enige ontwikkelingstijd en het feit dat de huidige veertigers allemaal

al met deze technologie overweg kunnen, maakt het aannemelijk dat op het moment van introduceren de gehele doelgroep dit product gemakkelijk kan bedienen. Hier-door wegen de voordelen van het online concept zwaar op tegen die van het offline concept. Het selecteren en inschrijven van routes is bij het online concept erg gemak-kelijk. Dit is een belangrijk voordeel omdat dit één van de hoofdzaken van dit product betreft. Ook hebben de fysio- en ergother-apeutbevestigd dat onze doelgroep prima om kan gaan met computers en tablets waardoor dit concept zeker mogelijk is.

De keuze valt dus op het online concept. Dit zal nog verdere uitwerking nodig heb-ben. Deze uitwerking is te zien in het storyboard en de conceptuitwerking.

Magazine Special 32

Bij het uitwerken van het concept is veel informatie verworven uit onze interviews en co-design sessies. Er waren verschil-lende keuzes gemaakt die bijvoorbeeld volgens de fysiotherapeut die wij gespro-ken hebben niet erg verstandig waren. Daarnaast is gekeken naar de interface, meet mogelijkheden en functies van de

het programma is hier ook uitgewerkt.

4.1.1. Processen om deel te nemenWanneer iemand gediagnostiseerd is met parkinson en bij de fysio- of ergotherapeut komt, zal deze de mensen vaak adviseren te blijven bewegen. Niet alle soorten be-weging zijn mogelijk. Wanneer de mensen

-igheid in het verkeer, of de stap niet snel nemen om te gaan bewegen, kan de optie voor worden gelegd deel te nemen aan dit programma. Er zal informatie gegeven worden en de mensen kunnen kiezen wel of niet mee te doen aan dit programma. Na het toezeggen gaat het traject van start.

Niet alle mensen met parkinson komen in aanmerking voor dit programma. Wan-neer de ziekte te ver gevorderd is, is het niet veilig meer deze mensen deel te laten nemen in het verkeer. Daarom wordt eerst een intake gedaan om de fysieke en men-tale conditie te meten. De hartslag, de conditie en het reactievermogen worden vastgesteld. Wanneer iemand voldoet aan

een rollator of krukken via de verzekering

4.1 VERANDERINGEN

CONCEPTUITWERKING

de verhuurder op maat afgesteld en er zal wat uitgelegd worden over het program-ma, ondersteund door een instructieboek-je.

Eenmaal thuis kan de persoon met par-kinson zijn of haar account op de site aanmaken en leren omgaan met apparaat. De eerste ritjes betreffen waarschijnlijk de dagelijkse bezigheden, als de supermarkt bezoeken. Eenmaal bekend met het ap-paraat en de service kan het programma volledig beginnen.

4.1.2. QueueVeel mensen met parkinson hebben op-startproblemen. Wanneer zij moeten beginnen met lopen is het moeilijk om de eerste stap te zetten. Maar ook afremmen is moeilijk voor ze. Bewegen in een vast tempo is iets wat nog vrij goed lukt, maar een aanpassing in dit tempo is moeilijker. Daarom hebben wij ervoor gekozen een

voegen. De bekende term is het gebruik maken van queues. Er wordt een signaal gebruikt in de vorm van een licht, trilling of geluid dat een tempo aangeeft. Door met dit ritme mee te tellen kan de gebruiker gemakkelijker in beweging komen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het wisselen van versnelling, opstappen en beginnen met

Tegenwoordig word door veel fysiothera-peuten auditieve queues gebruikt. Dit is bewezen om de meest effectieve wijze te zijn en daarom kiezen wij ook voor geluid als signaal.


4.1.3 FysiotherapeutHier zal beschreven worden wat er met de fysiotherapeut besproken is en welke gegevens hij graag zou ontvangen betref-fende het trainingsschema. De beide concepten betreffen dus een community die de mensen met Parkinson samen- en in beweging brengt. Maar ook een apparaat dat de gefietste afstanden en daarbij behorende gegevens meet en verwerkt. Naar aanleiding van onze inter-views, co-design sessies en tests zijn alle, door voornamelijk fysiotherapeut, gewen-ste gegevens op een rijtje gezet. De ge-wenste gegevens voor een gericht train-ingsschema waren volgens de geïnterviewde fysiotherapeut, mr. M. W. Vaarhorst, de snelheid, de afgelegde af-stand, een schatting van de verbrande calorieën, hartslag, het getrapte vermogen, de cadans (trapfrequentie in RPM) en de gebruikte trapondersteuning in procent-

en(%). Daarnaast is het gewenst van de gereden route een overzicht te hebben, hoe de persoon met parkinson op al deze vlakken heeft gepresteerd uitgezet in een diagram met de afgelegde kilometers op de x-as.

Door deze gegevens te bundelen kunnen conclusies worden getrokken over de cliënt. Het trainingsschema kan zo nodig aangepast worden. Wanneer een gebruiker bijvoorbeeld een te hoge hartslag heeft wanneer hij of zij weinig trapondersteun-ing gebruikt, kan geconcludeerd worden dat hij of zij zichzelf aan het overbelasten is. Er wordt dan aangeraden meer onders-teuning te gebruiken. Al deze gegevens geven informatie over de gebruiker en kun-nen door een therapeut vertaald worden naar aanraders betreffende gerichte train-ing.

Interviews, Co-design sess-ies en Tests


4.1.4. Knoppen op het stuurOp het stuur zijn knoppen gemonteerd. Op een elektrische fiets zijn twee knoppen aanwezig. De plus-knop en de min-knop. Deze dienen om de ondersteuning in te stellen. Dat zal ook het geval zijn bij dit concept. De extra knop is om tussen scher-men te wisselen. De knoppen zitten geïnte-greerd in het handvat en zijn gemakkelijk met de duim te bereiken. Door de slimme indeling voelen ze intuïtief en zal niet snel een fout gemaakt worden. Het is mogelijk om de knoppen te verstellen door het knop-pengedeelte van het handvat te draaien. Daarnaast is het mogelijk om de knoppen bij de linker of rechterhand te plaatsen omdat de indeling symmetrisch is.

4.1.5. FietscomputerDe fietscomputer heeft een aantal veran-deringen doorgemaakt. Er zijn knoppen, speakers, een USB-poort en een camera toegevoegd. De computer heeft twee knoppen. Een aan-/uitknop en een camer-aknop. De cameraknop opent de QR-scan-ner zodat de routes kunnen worden geac-tiveerd. De camera hoort hier uiteraard bij. De speakers zijn voor de route instructies, queues en waarschuwingen. Naast de aan-/uitknop zit een lampje om het batter-ijniveau aan te geven. Het apparaat heeft ook een USB-poort, zodat de informatie over de gebruiker en de routes via de website ingeladen kunnen worden. Deze poort zorgt ook voor het opladen van het apparaat. Wanneer het apparaat op de fiets gemonteerd zit wordt deze ook voor-zien van stroom.


4.1.6. Sensoren en gegevensDe gegevens worden gemeten met verschil-lende sensoren. Deze sensoren meten de volgende dingen:De snelheid en afgelegde afstand worden gemeten door middel van een GPS sensor in de fietscomputer (Kilometers/mijlen uitgezet tegen tijd).

De plaatsen waar wordt gestopt, als de snelheid dus 0 km/u is dan onthoudt de fietscomputer die plek op de route via GPS.De hartslag wordt gemeten met een infra-roodsensor in het stuur en door de fiets-computer opgeslagen in bpm, beats per minute.

De verbrande calorieën worden berekend uit alle verzamelde gegevens. De trapkracht wordt gemeten. In de crank (het voorblad van de fiets) en de trapas zit een krachtmeter die zijn waarden doorgeeft in het aantal getrapte Watts.

De hartslag wordt gemeten door infrarood-sensors in het handvat. Dit heeft dezelfde werking als de hartslagsensoren in som-mige smartwatches (Slagen per minuut, BPM)

De cadans wordt gemeten door een sensor op de achtervork die meet hoe vaak de crank passeert. Deze geeft zijn waarden door in rotaties per minuut (RPM). Het vermogen dat de fietscomputer levert, dus de fietshulp, wordt bijgehouden.


De interface van de fietscomputer is uiteindelijk flink aangepast en erg simpel gemaakt, zodat deze nauwelijks afleidt tijdens het fietsen. Veel mensen met par-

kinson hebben namelijk last van het niet-kunnen verwerken van veel informatie die gelijktijdig binnen komt.

HoofdschermWanneer de persoon in beweging is wordt alleen een scherm met de route indicatie en snelheid getoond, of een scherm met de kaart en snelheid. De ge-wenste van deze twee modi, kan worden ingesteld door een QR code te scannen. Deze QR-code geeft de fietscomputer dan een signaal door die het comman-do geeft om de modus te veranderen. Wanneer de hoeveelheid ondersteuning wordt ingesteld, verschijnt er een tijdeli-jke popup die over de andere informatie heen valt. Deze verdwijnt na enkele sec-onden weer. Dit is het geval voor zowel het hoofdscherm als het hierna bespro-ken meer informatie scherm.

Meer informatie schermWanneer meer informatie wordt aan-geroepen door op de OK-knop te druk-ken verschijnt een scherm met een indicator, het afgelegde percentage van de route en de gemiddeld gereden snelheid. Deze indicator geeft aan of het getrapte vermogen correct is, ber-ekend aan de hand van het ingeladen trainingsschema. Dit is een gegeven dat erg belangrijk is voor het trainen op conditie of kracht. Daarnaast kan, met dit gegeven gekoppeld aan de hartslag, goed weergegeven worden op wat voor intensiteit de gebruiker beweegt. De indicator wordt weergegeven door een schaal met een groen gebied met een kleine onder en boven grens. Wanneer buiten dit groene gebied wordt getreden zal de meter rood worden. Dit is nodig

om mensen gericht te laten trainen aan de hand van het trainingsschema dat de fysiotherapeut heeft opgesteld en zichzelf niet te overbelasten. Bij een te hoge hartslag wordt een waarschuwing gegeven, afhankelijk van het ingeladen advies, in de vorm van een popup. Door de hartslag in de gaten te houden kan er getraind worden op conditie dan wel kracht.Veel andere gegevens van de rit worden wel gemeten en opgeslagen maar niet tijdens de rit weergegeven, om de infor-matie te beperken. Bij het afronden van een route is deze informatie wel bes-chikbaar in een overzicht.4.2.3. QR-codeOm een route in te laden wordt een QR-code gescand. Op de site staat bij iedere route en ieder evenement een QR code. Daarnaast kan de fietscomputer van modus wisselen door de QR-code te scannen die bij een bepaalde modus hoort. Deze kan simpel gescand worden door eenmaal op de camera knop te drukken. Er verschijnt dan een zoeker op het scherm. Richt deze op de QR-code op de site en de route wordt herkend. Wanneer deze code gescand is, wordt de route meteen weergegeven. Als er per ongeluk de verkeerde route is ges-cand kan er gewoon opnieuw worden gescand. Eenmaal de juiste code ges-cand kan de fietscomputer in de houder worden geklikt en het fietsen kan begin-nen. Als de gebruiker zich op het start-punt bevindt kan met de OK-knop de route gestart worden.

4.2 INTERFACE


4.3.1.feedback op het ontwerp van de website.Om de opzet van de website te evalueren, is er een gebruikst-est doorlopen waarbij twee ouderen de website beoordelen op de beschikbare informatie en gebruikersvriendelijkheid. Er is gekozen voor twee gebruikers die ouder zijn dan de gemiddel-de gebruiker van de doelgroep waarschijnlijk is. Hierdoor kan ook de vaardigheid iemand die minder ervaren is met sociale websites meegenomen worden in de evaluatie. Beide gebruikers hebben voor de test uitleg gekregen over ons project. Ze weten dat de website is voor mensen met Par-kinson, die fietsen met de speciale fietscomputer en dat als iemand aangemeld is op de website de gegeven van de fiet-scomputer gesynchroniseerd worden zodat je resultaten kan bekijken van je eerdere tochten. De gebruikers zijn gevraagd zich in te leven in de rol van iemand die voor het eerst de web-site bezoekt en informatie zoekt over het fiets-programma. Vervolgens worden ze gevraagd zich in te beelden dat ze lid zijn van de community en om een aantal gegevens te zoeken op de website. Tijdens de gebruikstest wordt de gebruiker gevraagd zijn gedachtegang hardop uit te spreken en alles te noemen wat hem/haar opvalt. Daarnaast zijn er aantekeningen gemaakt wanneer de gebruiker lang twijfelt of een foute keuze maakt. De samenvatting van het gebruikersonderzoek staat in de bijlage.

4.3 GEBRUIKTEST

De oude interface van de website


4.3.2. ResultaatDe hoofdpagina is aangepast na aanleiding van de gebruikerstest. In het eerste concept staat te veel informatie op de voorpagina en er is geen duidelijke volgorde van wat belangrijke informatie is. De tiles zijn veranderd in banners zodat iemand die voor het eerst de website bezoekt direct de relevante informatie kan vinden.Uit de test bleek dat de gebruikers meer gebruik maken van de ges-chreven tekst dan de afbeeldingen om zich te oriënteren. Op de nieuwe hoofdpagina staat meer informatie per thema en minder thema op de pagina.

De nieuwe interface van de website

Het trainingsschema geeft weinig extra informatie. Deze pagina is uitgebre-id. De andere pagina’s krijgen goede feedback, ze zijn helder en informatief voor de gebruiker. Wel liet één van de gebruikers merken dat ze moeite had-den met het lezen van de kleine letters. Een ‘vergrote tekst’ optie is handig voor oudere gebruikers.


4.4 STORYBOARD

1.Je wordt gediagnostiseerd met Parkinson

2.Bezoekt ergotherapeut/fysio

3. Optie wordt voorgelegd: (wil je fietscoach gebruiken en veel fietsen ter behandeling?)


7.Persoon met parkinson schrijft zich in voor de fiets-groep

4. Persoon met parkinson die wilt deelnemen en doet intake

5.Fiets huren/lenen via verzeker-ing/organisatie (net als krukken en rollator)

6. De fiets wordt direct gebruikt voor dagelijks verkeer en bekende routes:


4.4.1. Storyboard Offline

4. Hiermee wordt de route in de fietscomputer geladen

3. Persoon met parkinson fo-tografeert de QR-code

2. De Persoon met parkinson zoekt de route die gereden gaat worden op in het routeboek en selecteert hierbij op moeilijkhe-idsgraad en afstand.

1.Persoon met parkinson zoekt route op in het routeboek

4.4.2. Storyboard Online

1.Persoon met parkinson fo-tografeert de QR-code


4. De data kan via een USB-kabel uitgelezen worden in de comput-er door de therapeut

3. De knoppen kunnen van het stuur bedient worden

2. De fiets is klaar voor gebruik

1. De fietscomputer wordt ge-plaatst

4.4.3. Vervolg Storyboard Off-/Online


WEBSITE

De website heeft erg veel functies die al-lemaal erg gemakkelijk kunnen worden gebruikt. De pagina’s van de website zijn herontwerpen na de conceptfase zodat de website nog beter geschikt is voor mensen met parkinson. Veel mensen met parkinson hebben moeite met veel informatie opne-men, daarom is het nodig om de website overzichtelijk te maken. Daarnaast is het belangrijk dat de knoppen groot genoeg zijn zodat er gemakkelijk op geklikt of gedrukt kan worden. Om de pagina’s overzichtelijk te houden wordt er telkens gebruik gemaakt van ongeveer dezelfde layout, drie blokken met informatie naast elkaar. Dit maakt het ook mogelijk om de website op tablets en smartphones te gebruiken, de drie blokken kunnen dan boven elkaar worden weerge-geven. Ook knoppen, headers en banners worden telkens op dezelfde manier gebruikt zodat de website gemakkelijk te bedienen is.Hier is een overzicht met de pagina’s van de website die een bepaalde functie vervullen: • Homepagina met algemene informatie

voor mensen die nog geen lid zijn.• Een route pagina waar routes kunnen

worden gevonden in de buurt.• Een prestaties pagina waar de gebruiker

zijn eigen prestaties kan doornemen.• Een training schema waar de routes

worden weergegeven waarvoor is aangemeld en waar de routes worden weergegeven die de gezondheidsspe-cialist aanbeveelt om te gaan doen.

5.1.1. HomepageDe voorpagina is overzichtelijk, per infor-matie stuk is een nieuwe balk aangemaakt in plaats van meerdere blokken per balk. Om het effect te versterken zijn de tekst blokken om en om rechts en links geplaatst. Bij alle informatie is een klikbaar deel met ‘meer lezen’, op die manier wordt er niet te veel informatie aangeboden in een keer.

5.1.2. Menu sliderDe menu slider is alleen beschikbaar voor mensen die ingelogd zijn op de website. Het menu kan worden geopend door op de drie streepjes rechts bovenin te klikken. Er zal een menu tevoorschijn komen vanaf rechts met de functies en pagina’s van de website. Door het op deze manier te doen is er voor leden een overzichtelijke manier om alle pa-gina’s terug te vinden. De knoppen zijn erg groot gemaakt zodat ze gemakkelijk klikbaar zijn.

5.1.3. Prestaties paginaDe prestaties pagina bestaat uit een over-zicht met de laatste 6 prestaties bovenin de pagina. Daaronder staan de laatste prestaties uitgebreid bovenaan in drie blok-ken weergegeven. Voor de gebruiker zijn meerdere gegevens beschikbaar zoals te zien in het voorbeeld. Door op ‘feedback weergeven’ te klikken zal er een popup worden getoond met feedback van de behandelende specialist, hier kan door de gebruiker weer op worden gereageerd.

5.1 FUNCTIES


5.1.4 Route paginaDe route pagina zal automatisch de routes in de ingestelde plaats-naam weergeven zodra iemand de pagina bezoekt. Maar de plaatsnaam kan ook nog worden verandert door er simpelweg iets anders te typen en op zoeken te drukken. De pagina bestaat weer uit drie blokken met informatie. Door op ‘nu inschrijven’ te klik-ken schrijft je in, de knop wordt daarna rood en krijgt de tekst ‘uitschrijven’. Door op ‘uitschri-jven’ te klikken schrijf je weer uit. Om een route in te laden kan de QR code worden gescand op de pagina, eerst zal de route naar het startpunt vanaf jou positie worden weergegeven en zodra het startpunt is bereikt zal de route starten.

5.1.5.Training schemaIn het training schema worden al gereden routes weergegeven en routes die nog staan ingepland. De routes die door de gebruiker of gezondheidsexpert zijn ingepland zijn blauw en routes die zelf zijn gefietst, bijvoorbeeld naar de supermarkt, zijn groen. Door op de blokken te klikken wordt er meer informatie weergegeven.


5.1.6. Pagina’s die nog gemaakt kunnen wordenOm de website compleet te maken kunnen er nog meer pagina’s worden toegevoegd die verschillende functies vervullen. Namelijk:

1. Een berichten pagina waar bericht-en binnenkomen over aflastingen van routes, nieuwe feedback op prestaties, nieuwe routes in het trainingsschema, site-brede berichten en meer. Alle com-municatie komt binnen op deze pagina en kan door worden gestuurd naar het email adres of de telefoon van de geb-ruiker.

2. Een veilige route pagina, waar gebruikers routes kunnen aanmaken en uploaden naar de fietscomputer. Hier kunnen bi-jvoorbeeld route worden aangemaakt die zo veel mogelijk over fietspaden gaan, waar zo veel mogelijk voorrangswegen worden gebruikt of waar zo min mogelijk stoplichten in zitten.

3. Een instellingen pagina die onder het kopje ‘Instellingen pagina’ uitgelegd zal worden.

4. En nog meer pagina’s die minder rele-vant zijn en in het menu worden weerge-geven onder ‘Meer weergeven’ :

• Fietscomputer instellingen die ook via QR codes aangepast kunnen worden.

• Fietsverhuur informatie, facturering en betaling

• Fietscomputer verhuur informatie, fac-turering en betaling

• Eventueel een forum voor de leden om met elkaar te communiceren

Omdat er is gekozen om gebruik te maken van een website zijn er in de toekomst nog erg veel aanpassingen mogelijk. Er kun-nen heel erg gemakkelijk nieuwe functies worden toegevoegd en de website kan verd-er worden uitgebreid. De lijst met functies die net is aangegeven zal een goede basis vormen om mee te beginnen.

5.1.7. Instellingen paginaHet is niet de bedoeling dat de mensen elke keer de locatie in moeten stellen om routes in de buurt te vinden of hun gezond-heidsexpert toegang moeten geven tot de prestaties. Dus is er een intake waarbij het systeem samen met iemand die er verstand van heeft in te stellen. Op de instellingen pagina zullen kunnen de volgende dingen worden ingesteld, wanneer iemand een route wil zoeken staat automatisch de in-gestelde woonplaats ertussen en wanneer er nieuwe prestaties zijn geüpload zal de gezondheidsexpert daar meteen toegang tot hebben. De volgende gegeven zijn instel-baar:1. Plaatsnaam of plaatsnamen waarvan

routes automatisch moeten worden weergegeven.

2. De gezondheidsexpert(s) die toegang mogen hebben tot de prestaties.

3. De contactgegevens van de gebruiker• Telefoonnummer(s)• E-mail adres(sen)• Adres4. De contactgegevens van de verzorger,

als die er is5. De voorkeur van routes die de ge-

zondheidsexpert kan aanraden en de voorkeur van de dagen waarop de geb-ruiker zou willen fietsen.

6. De soort fiets die wordt gebruikt door de gebruiker: de normale elektrische fiets, de driewieler elektrische fiets of een ei-gen fiets (de eerste twee kunnen via het netwerk worden gehuurd of gekocht)


Dit is de tekst die op de voorpagina staat

Ontmoet nieuwe mensen in uw omgeving en ga gezellig fietsen met een fietsgroep in uw buurt. Er zijn verschillende routes op verschillende dagen en tijdstippen. Deelname is vrijblijvend en fietsen kunnen worden gehuurd om te testen of fietsen iets voor u is.

Het fietsen zorgt ervoor dat u langer vitaal blijft en meer energie en kracht opbou-wt. Maar het is niet alleen goed voor uw gezondheid, u maakt nieuwe sociale con-tacten.Meer lezen...

U kunt een fiets huren voor een paar maan-den om te proberen of dit iets is voor u. Hier zijn maandelijkse kosten aan verbonden die u, afhankelijk van uw verzekering, vergoed kunt krijgen.

De elektrische fiets is uitgerust met speciale sensoren die uw prestaties bijhouden zodat u samen met uw behandelende specialist een training programma aan kunt maken.Meer lezen...

De fietscomputer houdt tijdens uw rit uw prestaties bij en stuurt de elektrische fiets aan. Ook de navigatie wordt weergegeven op de fietscomputer. Via knoppen die aan het stuur kunnen worden gemonteerd kunt u de computer besturen.

De elektrische fietsen die u bij ons kunt huren zijn standaard uitgerust met een fiet-scomputer. De fietscomputer wordt ook los verhuurt zodat u het kunt gebruiken om een

5.2 TEKST WEBSITE

fiets die u al heeft, functies als trapkracht en cadans kunnen dan helaas niet worden gemeten.Meer lezen...

Uw ergotherapeut, fysiotherapeut of dokter kunnen uw helpen met het kiezen van de juiste training. Als het fietsen u te zwaar wordt kan de elektrische fiets u helpen, deze kunt u dan een standje hoger zetten zodat u zelf minder hoeft te trappen. Tijdens de fietsrit worden uw prestaties bijgehouden, deze prestaties kunnen worden verstuurt naar uw zorgexpert. Uw zorgexpert zal bijhouden hoe uw voortgang is en hij of zij kan aangeven of u meer of minder gebruikt moet maken van de elektrische fietshulp, of u een langere route zou moeten kiezen of vaker per week zou kunnen gaan fietsen. Meer lezen...


CONCLUSIESamenvatting productHet product werd ontworpen voor een specifieke doelgroep, namelijk mensen met parkinson. Door deze mensen tot beweging aan te zetten wordt de degen-eratie geremd. Eén van de makkelijkste vormen van beweging is het fietsen.

Dit is voor mensen met Parkinson goed mogelijk. De mensen worden benaderd via zorginstellingen en therapeuten. Na een intake-traject te hebben doorlopen is het de bedoeling dat de mensen gaan fietsen. Alle kilometers die zij afleggen worden bijgehouden zodat de therapeut dit kan verwerken tot een persoonlijk trainingsschema.

De motivatie voor het fietsen komt uit twee aspecten voort. Ten eerste het feit dat de personen met parkinson al hun gegevens kunnen terug zien en hun voor-/achteruitgang in de gaten kunnen houden, de onderbouwing van de ther-apeut die ze gericht laat trainen helpt hier aan mee. Daarnaast is de gehele community, die de basis legt voor dit fietsprogramma, een belangrijk aspect.

Aansluiting pveHet product voldoet aan bijna alle eisen, wat natuurlijk een erg positief punt is. De punten waaraan het product niet voldoet, zoals de locatie weergave van medegebruikers, zijn niet van groot belang. Deze zijn in het proces bewust weggelaten, om de complexiteit te bep-erken. Daarnaast zijn enkele punten die de communicatie tussen de therapeut en gebruiker betreffen verder uitgewerkt

en veranderd. Hierdoor voldoen ze niet letterlijk aan de eisen, maar zijn ze een verbeterde versie.

EmpowermentDe gebruikers worden in hun kracht gezet, doordat ze ondersteund worden in wat zij kunnen. Ze worden gemotiveerd in beweging te komen, maar nemen de stap uiteindelijk zelf. Dit zorgt ervoor dat het product en bijbehorende service erg vrij zijn, maar de mensen met parkinson toch ondersteund de stap tot beweging te nemen. Iets wat nu vaak een prob-leem is doordat de mensen zich niet veilig voelen of het niet fijn vinden alleen op pad te gaan.

DoelgroepHet idee is ontstaan uit de keuze voor deze specifieke doelgroep. Er zijn ver-schillende onderzoeken gedaan waarin naar voren komt dat fietsen de beste wijze van beweging is voor mensen met parkinson. Daarom is fietsen zo specifiek gekozen voor deze doelgroep. Echter, er zijn meerdere ziekten of ou-derdomsverschijnselen, waarbij fietsen een goede vorm van beweging is. Het product is dus veel breder in de markt te plaatsen, echter moet dan wel een mid-denweg gezocht worden in het imple-menteren van de doelgroep specifieke functies zoals de queues voor het op-starten.


DISCUSSIEEr is in het proces uiteraard onderzoek gedaan naar, en met de doelgroep. Echter, dit kan nog veel uitgebreider. De gebruik-stest is slechts op de interface van de website toegepast. De interface van de fietscomputer is achterwege gelaten, en naast de co-design sessies met de ther-apeuten zijn er geen mensen met parkin-son over het gehele programma gespro-ken. Het onderzoek ter onderbouwing van onze keuzes kan dus veel uitgebreider, vooral met de doelgroep zelf.

Na ons gesprek met de fysiotherapeut werd duidelijk dat het product in de markt zetten een erg grootse onderneming is. Wanneer de doelgroep wordt uitgebreid is dit veel gemakkelijker. Van de mensen met parkinson voldoet niet iedereen aan de eisen en komt de intake door. Daar-naast is het aantal mensen met deze ziekte beperkt en moeten deze mensen zelf ook nog willen meewerken. Allemaal factoren die het bereik van ons product beperken. Om zo veel mogelijk mensen te bereiken moet dus meer gedaan worden aan de verspreiding in de eerste fase van dat het product op de markt komt.

De vraag, hoeveel bereik ons product heeft en hoe succesvol de hele commu-nity dus kan worden, blijft in het midden. Het idee is, om het product niet particu-lier verkrijgbaar te maken, maar te ver-spreiden via zorginstellingen. Wanneer alle therapeuten en verzorgingshuizen mee zouden willen werken gaat dit vrij snel, maar dit is een grote onzekerheid. Daarnaast is in sommige gemeenten het aantal mensen met parkinson beperkt,

waardoor de service niet toepasbaar is. Wederom lijkt het uitbreiden van de doel-groep dan een logische stap.

De technische aspecten van de speci-fieke werking en functies van zowel de fietscomputer als de website behoeven nog verdere uitwerking. Een beeld van de totale samenwerking tussen de or-ganisaties; zorginstellingen, therapeuten, fietsverhuurders en gebruikers, is nog niet duidelijk. Hier moet de communicatie foutloos verlopen om de service voor de gebruiker makkelijk en vertrouwd mogeli-jk te maken. Daarnaast zijn er veel details die ontbreken voor de realisatie van dit product. Maar daarom gaat dit project ook niet over de productrealisatie, maar de conceptvorming met bijbehorend onderzoek.

In het eindconcept is er nog niet helemaal goed over nagedacht welke informatie er op de displays moet worden getoond. Het is lastig om een goede afweging te mak-en tussen de hoeveelheid informatie op het display en de hoeveelheid informatie die mensen met parkinson kunnen verw-erken. Want de symptomen zijn erg ver-schillend per persoon. Er wordt erg veel informatie gemeten, maar veel informatie wordt niet getoond op de schermen. Bi-jvoorbeeld de hartslag, cadans, afgelegde afstand en het aantal stops worden op geen enkel scherm weergegeven. Terwijl deze informatie wel bruikbaar zou kunnen zijn voor de mensen.

Het is lastig om een route te selecteren als je onderweg bent, de fietscomput-er zou onderweg niet moeten worden ingesteld om te navigeren. Dit zou bijvoorbeeld handig zijn als iemand eerst naar de supermarkt gaat en daarna nog langs familieleden zou willen. Dan kan er vanaf de supermarkt niet meer naar de familieleden worden genavigeerd. Want dan is er geen com-puter in de buurt, het is dan mogelijk om via een smartphone de website of app weer te geven om de QR code van de route te scannen. Maar dan moet men wel internet hebben onderweg. De app zou zo kunnen worden gemaakt dat routes worden opgeslagen in het geheugen van de smartphone of tablet. Dan kunnen de routes ook nog offline worden gescand. Zoals te zien, is dit be-hoorlijk omslachtig en zou het bijvoor-beeld makkelijker zou zijn om de routes

op te kunnen slaan op de fietscomputer.Als iemand een nieuwe route in de fietscomputer moet zetten is het proces om dit te doen redelijk omslachtig. Je moet de fietscomputer met de computer verbinden waarmee je de route aan-maakt. Het zou mooier zijn om dit via de fietscomputer te laten gaan, net als op een GPS navigatie systeem. Dan kan er op de fietscomputer een nieuwe route worden aangemaakt en opgeslagen. Tijdens het fietsen zal de persoon met parkinson een tikkend geluid horen wan-neer hij wil starten met fietsen, dit zal hem of haar helpen met het opstarten. Deze queue zal via de speakers te horen zijn, dit kan iedereen in de omgeving horen. Dat is misschien niet zo prettig voor de gebruiker. Er is gekozen voor een queue met geluid omdat is bewezen dat het met geluid goed werkt. Maar de queue zou bijvoorbeeld ook doorge-geven kunnen worden via een trilling in de trappers of in het stuur.


BRONNENLIJSTBronnen Analysefase1. CBS. (2014). Gesloten Dianose Behandeling Combinatie van NE5.1 Parkinson en 6.2

Ziekte van Parkinson totaal aantal diagnoses per jaar. Geraadpleegd op 08-2-2015 van http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=82470ned&D1=2&D2=0&D3=0-19&D4=408,492&D5=a&HDR=T,G1,G2&STB=G4,G3&VW=T (78505-64955 = 13550 13550/64955*100=20,9%)

2. NationaalKompas. (2013). Hoe vaak komt de ziekte van Parkinson voor, hoeveel mensen sterven eraan en neemt dit toe of af? Geraadpleegd op 08-2-2015 van http://www.natio-naalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-aandoeningen/zenuwstelsel-en-zintu-igen/ziekte-van-parkinson/omvang/

3. Martin W.E., Loewenson R.B., Resch J.A.(1973), Parkinson’s disease: clinical analysis of 100 patients, Neurology, 23, 783–790.

4. Rajesh Pahwa, Kelly E. Lyons, William C. (2003) Handbook of Parkinson’s Disease (3e editie)(pp. 77)

5. Rajesh Pahwa, Kelly E. Lyons, William C. (2003) Handbook of Parkinson’s Disease (3e editie)(pp. 80)

6. Hoehn M., Yahr M. (1967). Parkinsonism: onset, progression and mortality. Neurology 17(5), 427–42.

7. Lift Labs.(2014). Liftware Stabilized Spoon. Geraadpleegd op 04-2-2015 van http://www.google.com/liftware/

8. IETF (2014). Assistive devices. Geraadpleegd op 11-2-2015 van http://www.essential-tremor.org/treatments/assistive-devices/

9. F. Zhang. (2011). Neuroscience. 209, 177, nr. 17, 10. Terry Ellis, Jennifer K. Boudreau, Tamara R. DeAngelis, ect. Barriers to Exercise in People

With Parkinson Disease. Physical Therapy May 2013 vol. 93 no. 5 628-63611. Anke H. Snijders, M.D., and Bastiaan R. Bloem, M.D. Cycling for Freezing of Gait. the New

England Journal of Medicine 2010; 362:e4612. M. Schenkman, D.A. Hall, A.E. Baron, R.S. Schwartz, P. Mettler, W.M. Kohrt: Exercise for

people in early- or mid-stage Parkinson disease: A 16-month randomized controlled trial. Physical Therapy Journal, 92 (2012), pp. 1395–1410

13. VUmc: Centrum Neuropsychiatrie Parkinson (CNP). Ziekte van Parkinson en psychia-trische symptomen. url bron: http://www.vumc.nl/afdelingen/PCD/centrumneuropsychi-atrieparkinson/8290070/

Verslag final (hopelijk)

Documents

Transcript of Verslag final (hopelijk)