“Het vraagt meer dan goede bedoelingen en praattafels!”Overijssels dak- en thuislozenbeleid doorgelicht op conferentie

De geur van hout hangt in de lucht op de conferentie ‘Onder de pannen: een dak alleen is niet genoeg?!’. De eerste deelnemers lopen ietwat onwennig de loods binnen van React Twente. De industriële locatie is zeker ongebruikelijk te noemen voor een conferentie. Jan de Lange van Vestion Wonen vindt het goed gekozen: “Het past ook niet als je in een mooi conferentieoord gaat praten over zwerfjongeren.” De organisatie, bestaande uit Vereniging WOON, de Provincie Overijssel en Federatie Opvang, hoopt op een constructieve dag!

Verslag conferentie 30 oktober 2

009

Meer dan goede bedoelingenSandra Rottenberg stelt zich voor als “de domme kracht

van vandaag” en legt door de dag heen alle aanwezige

partijen het vuur na aan de schenen. Wijkcoaches,

vertegenwoordigers van woningcorporaties, politie,

wethouders en hulpverleners zitten aan het begin van

de ochtend nog wat afwachtend naast elkaar op de

tribune. Directeur Ineke Smidt van de Federatie Opvang

wakkert het vuur aan met haar toespraak: “Het vraagt

meer dan goede bedoelingen en praattafels. Laat u niet

beperken door iets wat niet mag. U moet gewoon doen,

wat u moet doen.” De toon is gezet is voor een pittige

discussie, maar eerst is er ruimte voor de officiële

presentatie van de ‘Overijsselse dak- en thuislozen-

monitor 2009’.

Een wake-upcall“We hebben veel partijen gevraagd om informatie aan

te leveren en dat levert na twee jaar deze monitor op”,

zegt Harry Rupert terwijl hij het boekwerk in de lucht

Jan Salverda laat al één uitkomst van de Overijsselse

dak- en thuislozenmonitor 2009 doorschemeren met zijn

rake opmerking: “Ik kan u vertellen dat er nog steeds veel

mensen op straat slapen.” Niemand in de zaal blijkt

verbaasd over deze ontdekking. Waarna Sandra Rottenberg

gelijk een aantal mensen in het publiek bestookt met de

vraag waarom dit hen niet verrast. Na deze korte

onderbreking vervolgt Salverda: “Maar ik ben ontzettend

blij dat ik hier sta om u welkom te heten. En enorm trots

dat we twee jaar geleden in Hengelo het initiatief

hebben genomen om het project zonder dak te starten.

We hebben veel tijd, geld en energie, of beter gezegd,

tijd, energie en geld gestoken in dit project en vandaag

vertellen we u over de resultaten.” Met zijn microfoon in

zijn hand en zijn besluitvaardige houding maakt hij

daadkrachtig een eind aan zijn korte speech met de

dubbelzinnige opmerking: “Ik ben er klaar mee!”

houdt. Een medewerker van

React is verbaasd: “Is dat een monitor?

Ik dacht dat het om een beeldbuis ging.”

Harry vervolgt zijn praatje met: “Dat wij hier bij

elkaar zitten betekent dat er al heel veel is, maar

het is nog onvoldoende gecoördineerd.” Na de

overhandiging vult Gert Ranter, gedeputeerde van

de Provincie Overijssel, aan: “Het aantal dak- en

thuislozen in onze provincie valt tegen. Laat het

een wake-upcall zijn!”

Belang van het kind vooropOnder leiding van Lia van Doorn, Lector Hogeschool

Utrecht, lopen de gemoederen hoog op in de Nijverdalse

loods. De woningcorporaties vinden het idee dat zij

gezinnen niet meer uit huis mogen zetten onrealistisch.

Het gemompel onder de bestuurders wordt sterker als

Humanitas Onder Dak bestuurder Bert Deliën komt met

het voorstel om kinderen niet meer in de 24-uurs

“Ik ben er klaar mee!” Voorzitter Vereniging WOON - Jan Salverda

Foto: Bart de Jong

“De ervaring leert dat het een moeilijke groep is om te

bereiken. Het is een kwestie van lange adem”, vertelt

Gert Ranter. Hij complimenteert de aanwezigen op hun

doorzettingsvermogen en hulpvaardigheid bij het maken

van de Overijsselse dak- en thuislozenmonitor 2009.

“Iedereen heeft er zijn steentje aan bijgedragen en zelfs

meer dan dat!” De gedeputeerde voelt en “is verantwoor-

delijk” voor het project. “Ik verwacht en hoop dat het

project zonder dak, niet allen door de provincie wordt

onthaald, maar ook door jullie. Want alleen samen

kunnen we resultaten boeken. Dan hoeft niemand meer

op straat te slapen.” Het enthousiasme van Ranter steekt

aan, waardoor een aantal deelnemers applaudisseren.

Met deze steun in de rug eindigt Gert Ranter zijn toespraak

met: “We gaan ervoor dat we over een paar jaar kunnen

zeggen: We zijn er klaar mee!”

opvang te plaatsen. “Dat is makkelijk gezegd”, fluistert

men door de rij. De tribune, opgebouwd uit steigers en

houten planken, kraakt aan alle kanten. De onrust neemt

toe, maar dan verschijnt Hans Spekman ten tonele.

Hij wil geen daklozen meer op straat en dat is hem via

de Utrechtse politiek aardig gelukt. Spekman gaat in op

de vraag wat het beste is voor een kind als zijn gezin op

straat komt te staan. Het Tweede Kamerlid stelt het

belang van het kind voorop, “en in sommige situaties

gaat het er dus niet om het gezin samen te houden.”

Een goed vangnetNa een tijdje mengt Rien Lammertink van Dinkelborgh

Wonen zich in het gesprek. Hij geeft aan dat het

onmogelijk is voor de corporatie om geen mensen meer

uit te zetten. “Maar ik kan wel garanderen dat alle uit-

zettingen eerst aan de directietafel worden besproken.”

Ook roept Lammertink zijn collegacorporaties op om

altijd in te staan voor vervangende opvang van de

gezinnen. “Dan hebben we een goed vangnet.”

Ook de Provincie Overijssel doet een duit in het zakje.

“Wij willen extra ondersteuning geven aan methodieken

die op dit moment goed werken, zoals de Eigen Kracht

Centrale”, aldus Gert Ranter. De honderdvijftig aan-

wezigen klappen in hun handen van verrassing en

enthousiasme. “Dat is goed gehoord”, wordt er geroepen.

Een mooie paradijsvogelToch is niet iedereen in de gloria. “Maar wat doe je met

een mooie paradijsvogel die zich niet wil conformeren

aan de samenleving?” Sandra Rottenberg haakt daarop

in: “Ja, wat doe je met iemand die zegt, ik ben mijn

eigen kracht centrale?” Er komen verschillende ideeën

boven water. “Je moet buiten de kaders durven

“Kwestie van lange adem” Gedeputeerde Provincie Overijssel - Gert Ranter

Foto: Bart de Jong

denken” zegt de één, “We hebben rommelruimte

nodig”is Hans Spekmans overtuiging. “Je kunt niet alles

dichtreguleren, dan vallen er mensen tussenuit.”

Vervolgens beëindigt Sandra de discussie met haar

eigen ervaring: “Het kan ons allemaal overkomen.

Het leven glipt je zo uit handen.”

Gloeiende blosMet een gloeiende blos wandelt iedereen naar de grote

pannen met dampende soep. Even uitblazen. Anne Graef,

medewerker van Stichting Jongeren Huisvesting Twente,

is één van hen en liep in haar korte loopbaan al met

enige regelmaat tegen een gedwongen uitzetting aan.

“Het moet soms wel gebeuren voordat de jongere ervan

leert.” Recentelijk had ze nog te maken met een

dak- en thuisloze jongen die niet langer meer in zijn

woning kon verblijven. “We hadden al vier huur-

opzeggingen rondom zijn woning in drie maanden

vanwege enorme geluidsoverlast. Ze krijgen één kans

en die moeten ze pakken.” Maar dat gaat haar zeker

niet in de koude kleren zitten. “Ik miste dit gespreks-

onderwerp tijdens het debat.” Met bij elkaar geraapte

moed om ook dit onderwerp tijdens het kringgesprek

aan de orde te stellen, gaat zij naar tafel 5 ‘De toekomst

van de laagdrempelige opvang’.

Verhitte discussieOnder het genot van overheerlijke broodjes gaan de

deelnemers zitten voor een goed gesprek aan de

verschillende thematafels. Een verhitte discussie

ontstaat aan de tafel van Anne Graef. Het idee van

Anne dat sommige jongeren pas hun leven willen

beteren als blijkt dat zij hun woning kwijtraken,

schiet bij haar tafelgenote en ervaringsdeskundige van

Werkplaats Maatschappelijke Opvang helemaal in het

verkeerde keelgat. “Ik ben zwerfjongere en verslaafd

geweest. Heb jij wel eens bij het Leger des Heils

geslapen? Het is een onmenselijke manier om kinderen

te beschermen”, haalt zij fel uit. Deze twee jonge

vrouwen behartigen andere belangen, maar durven

beiden het achterste van hun tong te laten zien. En dat

kan niet van iedereen gezegd worden.

Als Sandra in de groep vraagt tot welke actie de

deelnemers maandag overgaan, steekt Harry Rupert

zijn hand op. “Ik bel maandag mijn wethouder en zeg:

Jan, waar was jij vrijdag? Het is echt een blamage dat

sommige gemeentes helemaal niet vertegenwoordigd

zijn!” De volgende die de microfoon pakt is de

gedeputeerde. Hij daagt de deelnemers uit: “Als je

jezelf handelingsvrijheid geeft, komt er zoiets moois

uit.” En dat is precies wat Jeroen Beckers van Trias

Jeugdhulp Zwolle ook meeneemt van deze dag,

“We moeten creatief kijken naar hoe wij aan de vraag

kunnen voldoen in plaats van ons ‘werk’ te doen en om

stipt vijf uur weer naar huis te gaan.”

Auteur: Annegina Randewijk

“De cijfers liegen er niet om. Er is nog veel winst te

behalen!” Ineke Smidt, directeur van Federatie Opvang zet

kritisch in. “Hier kan je aan blijven werken als je niets aan

preventie doet. Dat is wat ik mis!” Smidt maakt van de

gelegenheid gebruik om woningcorporaties op te roepen

om hun incassobeleid te veranderen. “Bij een huurachter-

stand stuurt een wooncorporatie in veel gevallen een

aanmaning en nog één en dan na drie, vier brieven gaat

het incassobureau er achteraan. Maar onze doelgroep

maakt hun post niet open. Ze snappen er geen bal van als

er ineens een deurwaarder op de stoep staat.” Daarom

stelt Ineke Smidt voor dat de wooncorporaties een

telefoontje plegen in plaats van brief op brief te sturen.

“De mensen blijven dan onder de pannen en het is veel

goedkoper en minder omslachtig dan een uithuiszetting.”

De sfeer in de zaal verandert, en de toon van de dag is

gezet. Helemaal als Ineke Smidt afsluit met de opmerking:

“Het vraagt meer dan goede bedoelingen en praattafels.”

“Er is nog veel winst te behalen!” Directeur Federatie Opvang - Ineke Smidt

Contact

E-mail: info@verenigingwoon.nl of telefoon: 06 - 507 31 611