Overeenkomsten en verschillen

tussen onderwijs en bedrijfsleven

&

Wat zouden ze van elkaar kunnen

leren ?

Workshopdoelstelling

• Samen (dus interactief) zoeken naar

overdraagbare aanpakken

– Wij vertellen iets over onze observaties m.b.t.

processen in het bedrijfsleven en het onderwijs

– Samen bespreken we wat de achterliggende

oorzaken van verschillen zouden kunnen zijn en

wat we van elkaar kunnen leren

Inhoud

• Doel organisaties

• Veronderstelde verschillen (discussie per

verschilpunt)

• Conclusies

Overeenkomsten

Wat wil een organisatie:

• Optimale ontwikkeling van de werknemer

• Optimale bijdrage werknemer aan bedrijf

• Daardoor optimale opbrengst bedrijf

Organisatie: Bedrijf of school of

zorginstelling of etc…

Mensen en processen grotendeels hetzelfde;

primair en ondersteunend proces, weerstand

tegen verandering, etc..

Wezenlijk verschil, of …

Eigenlijk alleen de noodzaak om samen te

overleven in het bedrijfsleven; als het

bedrijfsresultaat onvoldoende is gaat het

bedrijf failliet en verliest iedereen baan en

inkomen

In het onderwijs geldt dat minder, maar

toch ook als het aankomt op het

binnenhalen van voldoende leerlingen

Dus zelfs dit is eigenlijk geen

fundamenteel verschil

Veronderstelde verschillen

• Soort en aantal stakeholders

• Planning

• Doelstellingen & planning

• Organisatievorm

• Taken, verantwoordelijkheden en authorisaties

• Passie, hart voor de ll’en/organisatie

• Mogelijkheden om in teams samen te werken

• Prestatiemeting & beloning

• Rechtspositie werknemers

• Loopbaanmogelijkheden (groei, job rotation, ..etc.)

• Professionele ondersteuning (HR, financiën, etc.)

• Input en feed back van buiten

Om er een paar te noemen

Stakeholders

• Onderwijs: leerlingen, ouders,

leerkrachten, bestuur, OCW, bedrijfsleven,

politiek, gemeente, ..

• Bedrijfsleven: aandeelhouders,

werkgever, werknemers, overheid,

maatschappelijke groeperingen, politiek, ..

• Oerwoud aan regelgeving

• Moving goal posts

Beiden complex, verschillende tijdschalen, vaak

tegenstrijdig, etc.. Dus eigenlijk geen wezenlijk

verschil.

Doelstellingen & planning • Doelstellingen helder en eenduidig formuleren

• Prioriteiten stellen (<= resources; tijd !)

• Plannen & beleid op basis van de doelen

• Doorvertalen naar medewerkers: taken/doelen

• Duidelijke afspraken met medewerkers

• Uitvoeren en voortdurend meten

• Beoordelen & evalueren & lering trekken

• Belonen

• Herstart de cyclus

Waar zit het grote verschil ?

Organisatievorm

• Matrix, team-based, hierarchisch, ..

• Kies meest passende model

• Zorg voor transparantie en eenduidigheid

• Communiceer naar alle medewerkers

Hoe werkt dit op een school of

binnen een scholenkoepel ?

Taken, verantwoordelijkheden en authorisaties

• Two-way-process: wat heeft de organisatie nodig vs. wat kan/wil het individu bijdragen

• Vereist communicatie

• Resultaat is een takenpakket voor iedere medewerker, team, afdeling, sectie etc.

• Vervolgens voor taak vereiste verantwoordelijkheden en authorisaties helder afspreken

• Geen taken zonder vereiste resourcing

Hebben we hier dan een paar

wezenlijke verschillen te pakken ?

Passie & hart voor de ll’en/organisatie

• Zeker een sterk punt in het onderwijs

• Echter ook elders (denk aan start-ups,

bedrijven met een “familie traditie” etc.)

Team work

• Principe 1 + 1 = 3

• Werken in teams is leuker en minder belastend dan werken in je eentje

• Lesgeven is wel/geen team activiteit ?

• Team work kan alleen buiten het onderwijs ?

• Als docent ben je een team met je klas, niet met je collega’s ?

Ah .. Dus hier hebben we het echt

wezenlijke verschil te pakken ?

Prestatie meting & beloning

• Heel lastig om in het onderwijs onderscheid in prestaties te maken ?

• Prestaties zijn afhankelijk van het soort ll’en dat je in je klassen krijgt

• Of kan het soms ook aan de docent liggen

• In het bedrijfsleven gaat het altijd over geld, .. dus daar zijn resultaten wel makkelijk te meten

• Prestatiebeloning leidt alleen maar tot scheve ogen en kinnesinne

Zowaar, hier hebben we al het tweede

wezenlijke verschil te pakken ??

Rechtspositie werknemers

• Van oudsher inderdaad veel verschil, maar ..

Dat verschil wordt snel minder

• Ook in het bedrijfsleven is een aanzienlijke

casus nodig om tot vertrek van een werknemer

te komen

Loopbaanmogelijkheden

• Bij bedrijven zijn ontelbare mogelijkheden om door te groeien: heel stimulerend

• Dual ladder is onmogelijk

• Als docent kun je hooguit team/sectie leider en heel misschien directeur worden .. en daar houdt het mee op: weinig stimulerend

• Job rotation is onmogelijk in het onderwijs

• Iedereen moet voortdurend door in zijn carriere

Wezenlijk verschil nummer drie ….

Of toch niet ?

Professionele ondersteuning

• Scholen hebben nu eenmaal niet de mogelijkheid om voor professionele ondersteuning van de organisatie te zorgen

• HR, finance, VGM, PR, het zijn allemaal secundaire taken die de teamleiders er maar bij moeten doen

• Ondersteunende diensten maken de overhead veel te hoog

Hoe doet een klein tot

middelgroot bedrijf dat dan ?

Input en feed back van buiten

• Zelf ge-initieerde reviews en audits

• Benchmarking

• Scorecards waarin prestatie afhankelijk is van

prestaties concurrenten

• Veelvuldige contacten met klanten, relaties,

partners, etc…

Kan ook op kleine schaal op een school

Waar zit het verschil dan

• Discipline

• Opbouw organisatie

• Prioriteiten & doorvertaling in organisatie

• Vaste beleidscycli

• Consequente evaluatie activiteiten en personen

Samengevat “de Onderwijscultuur” ??