BORHPLVWHU9DNEODGYRRUGH

14 Handel over nieuwe strategie FloraHolland

8 Ideen zat voor verduurzaming in Bergerderen

18 Opvallende zaken op IPM in het Duitse Essen

10 MPS viert 20-jarig bestaan in nieuw jasje

HNT: slurven en ventilatoren

HMDDUJDQJMDQXDUL

34

Cover-nw.indd 1 28-01-15 11:16

Thomas Hooft: 1948 2015Algemeen Directeur, Dalat Hasfarm

Tot ons groot verdriet kondigen wij het overlijden aan van Thomas Hooft in Groningen , Holland op 23 januari 2015 op 67 jarige leeftijd. Gedurende een belangrijk gedeelte van zijn loopbaan was Thomas algemeen directeur van Dalat Hasfarm vanaf 1994 tot en met 2012. Als zodanig was hij de eerste die het bedrijf leidde, een

groot ondernemerschap vertoonde en bouwtalenten bezat. Vietnam werd zijn thuis.

Thomas werd in 1948 in Zwolle, Holland geboren. Hij studeerde aan de tuinbouwschool en startte zijn eerste baan bij Moerheim, een tuinplanten en rozenkwekerij in Dedemsvaart. Thomas was echter altijd op zoek naar verdere horizonnen en na een paar jaar trad hij toe tot Ballast Nedam, een Nederlands bouwconcern die onder andere grote huisvestingsprojecten bouwde in Saoe-di Arabi. Thomas gaf leiding aan de landschap divisie. Thomas verhuisde naar Azi in 1989 en werd door Hasfarm aangesteld als de algemeen manager van een nieuw snijbloemen productie bedrijf in Goalpara, Sukabumi. Deze ervaring prepareerde hem uitstekend voor Vietnam waar hij de oprichtende algemeen directeur werd van Dalat Hasfarm.

Thomas startte de eerste constructie van de houten en plastic kassen ooit gezien in Dalat, spoedig overgaand naar het meer duurzame staal. Gedurende twintig jaar onder zijn bezielende leiding is Dalat Hasfarm uitgegroeid tot een succesvolle en leidende tuinbouwonderneming met een productie areaal van 300 hectare waarop snijbloemen, potplanten en stek geproduceerd worden en wereldwijd worden afgezet. Tom had speciale aandacht voor de 500 stuks melkvee.

Onder Thomas leiding werden continu nieuwe teelttechnieken en rassen gentroduceerd in Vietnam. Thomas werd verliefd op Vietnam en ging met pensioen in Dalat in 2012 in zijn huis in Dalat met Trang. Thomas werkte ernaar om Dalat de bloemenhoofdstad van Vietnam te maken.

We zullen zijn inspiratie en warme persoonlijkheid missen

Namens de directie, management en personeel van Dalat Hasfarm, Aad Gordijn en Bernhard Schenke

Openingsurenwoensdag 4/3/2015

van 09:00 tot 19:00

Flanders Expo Gent (Belgi) | Hal 3 & 5

Meer info: www.fl orall.be | info@fl orall.be Twitter: @FLORALLfair

registreer online | WWW.FLORALL.BE

Op n dag een volledig overzicht van het voorjaarsassortiment!Belgische vakbeurs waarop kwekers, toeleveranciers en handelaren hun kwalitatief assortiment presenteren aan de internationale sierteeltsector.

ALL IN1 DAY09:00 - 19:00

Belgische voorjaarsbeurswoensdag 4/03/15

GRATIS TOEGANG & CATALOGUS

(enkel voor professionelen)

Flanders Expo Gent | Hal 2 & 4

621673.indd 2 28-1-2015 11:01:06

39DNEODGYRRUGH%ORHPLVWHU5 (2015)

Vakblad voor de

BORHPLVWHU8

10

17

18

Bergerden barst van de ideen voor verduurzaming

MPS: Milieuverplichtingen ]QJHHQEDOODVWp

Floricode lanceert Sierteelt Logistiek Label

Opvallende zaken op IPM

Opinie4 Interview: Innovatief wordt creatief

4 Commentaar: HNT laat zien dat delen van kennis werkt

5 Stelling: Compromissen sluiten met omgeving is noodzaak

Nieuws6 Een selectie uit het meest recente nieuws

BHGUIHQDI]HW8 Ondernemen: Bergerden barst van de ideen voor verduurzaming

10 Ondernemen:036p0LOLHXYHUSOLFKWLQJHQ]QJHHQEDOODVWp11 Column: Cok Harteveld, China

13 Vragen: /RRSWHHQXLWWUHGHQGHYHQQRRWULVLFRpVEVFKXOGHQYDQGHYRI"14 Afzet: Spannend hoe FloraHolland 2020 uitgewerkt wordt

17 Afzet: Floricode lanceert Sierteelt Logistiek Label

18 Beurs: Impressie IPM Essen

22 Afzet: Kweker zoekt consument

Markt28 Nederlandse anemoon wacht een spannend seizoen

28 Kleinere toename Hollandse ranonkel verwacht

29 5HGHONHHQYURHJHUHVHL]RHQVVWDUWYLEXUQXP30 Hyacint zet de toon voor teleurstellend bollenjaar

31 Gezonde start voor beaucarnea

Teelt32 In beeld: Lunchen tussen de Suris

Thema: HNT: slurven en ventilatoren

34 Kosten remmen opmars slurven

36 Er is meer te halen uit de Ventilation Jet

38 Lage drempel naar Het Nieuwe Telen

40 Teelttips: euphorbia, lelie, tulp, groene/bonte planten, perkgoed

41 Column: Kees van Egmond

Nieuws42 0HWSRLQVHWWLDLVPHHUPRJHON42 5SKHLGIUHHVLDEOIWGLVFXVVLHSXQW44 Into Green zoekt ambassadeurs

Service45 Kasgenoot: Klaus Gravendyck

Agenda

Voorplaat: Foto: Joef Sleegers

Inhoud.indd 3 28-01-15 15:31

9DNEODGYRRUGH%ORHPLVWHU5 (2015)44

Opinie

Commentaar

Elbert van den Berghoofdredacteurevandenberg@hortipoint.nl

Innovatief wordt creatief%RVPDQ9DQ=DDONRQGLJGHYRULJHZHHNHHQQLHXZHKXLVVWODDQ'DWONWHHQOX[HLQGH]HPRHLONHWG+RH]LHWGLWWHFKQLHNEHGUIKDDUWRHNRPVWHQGLHYDQGH1HGHUODQGVHJODVWXLQERXZ"'LUHFWHXU+HQN3HHNLVRSWLPLVWLVFKe'HJURHLHQGHZHUHOGPDUNWELHGWHQRUPHNDQVHQ(Q1HGHUODQGKHHIWQRJDOWGHHQYRRUVSURQJ$OVZHVDPHQZHUNHQNXQQHQZHGLHEHQXWWHQr

Joef Sleegersjsleegers@hortipoint.nl

,VHHQQLHXZHKXLVVWOJHHQRYHUERGLJHOX[HLQGH]HWG"Vanaf het moment dat Bosman en Van Zaal samengingen, eind vorig jaar, werden alle huiskleuren door elkaar gebruikt. Mede daarom hebben we besloten om een geheel nieuwe huisstijl te ontwerpen. We gaan deze echter niet meteen overal doorvoeren. Pas als de autos vervangen moeten worden komt het nieuwe logo er op. Ons bedrijf is altijd zuinig geweest. Dat is een van de redenen dat we redelijk ongeschonden door de crisis zijn gekomen.

+RHJDDWKHWQXPHWKHWEHGUI"Goed. Acht jaar geleden zijn we begonnen met Green Innovators, een groep bedrijven die samen turnkey-projecten in het buiten-land realiseert. Voor die tijd haalden we 10% van onze omzet in het buitenland. Nu is dat 85%. Dat is heel snel gegaan.

Een vooruitziende blik?We zagen dat onze bestaande klanten naar het buitenland gingen. Daardoor kwamen we voor de keuze te staan: blijven we thuis

en worden we een niche-speler, of gaan we de wereldmarkt op? De wereldmarkt biedt enorme kansen. Dat is echt leuk.

Ging dat meteen goed? Nee. In het verleden verkochten we staal, bij wijze van spreken. We leverden onze pro-ducten en dat was het. Onze concurrenten konden dat ook. Daarom moeten we ervoor zorgen dat we complete oplossingen leveren in plaats van losse producten. We moeten zorgen dat de buitenlandse klant, die niet altijd even deskundig is, over drie jaar nog steeds enthousiast is. Daar kunnen we onze kennis en kunde voor gebruiken.

+RH]LHWXGHWRHNRPVWYDQGHNederlandse glastuinbouw?De Nederlandse tuinbouw zal kleiner worden, maar ze zal niet wegvallen. De mentaliteit is echter niet goed. Ze gunnen elkaar het faillissement nog niet, hoorde ik laatst iemand zeggen. Dat geldt voor toeleveranciers, maar ook voor tuinders. We zijn allemaal mkb-bedrijven, te klein voor de wereldmarkt. Het sleutelwoord is daarom

+HQN3HHNGLUHFWHXU%RVPDQ9DQ=DDO

samenwerken. Als we samenwerken zou het zo maar kunnen dat Nederland weer aantrekkelijk wordt als productiegebied. In de industrie zien we dat ook al gebeuren.

+RHVDPHQZHUNHQ"In de ketens van zaadje tot schap. Het zijn nu losse blokken en ieder voor zich. Maar als een schakel in de keten minder goed draait, is dat slecht voor de hele keten. Er liggen kansen die nog niet voldoende wor-den benut. De Nederlandse tuinbouw heeft een wereldwijde voorsprong. Die moeten we samen zien vast te houden en te benutten. Voor ons geldt: innovatie doen we makkelij-ker om de hoek dan in midden-Rusland.

Is er nog innovatie in Nederland?Weinig. Er zou redelijkerwijs 500 ha per jaar moeten worden vervangen om up-to-date te blijven. Het is daar maar een schijn-tje van. Tot een paar jaar geleden wilden we jaarlijks met een spraakmakende innovatie komen. Dat lukt niet meer. De markt vraagt er niet om. We moeten dus creatief zijn in plaats van innovatief.

fOtO

: JO

ef

Sle

eg

er

S

+17ODDW]LHQGDWGHOHQYDQNHQQLVZHUNWHet Nieuwe Telen heeft in de laatste jaren UD]HQGVQHOYRRUXLWJDQJJHERHNW(U]QDOOHUOHLsystemen op de markt gekomen die de kaslucht RQWYRFKWLJHQHQWHJHONHQHUJLHEHVSDUHQHQGHkwaliteit van het product verbeteren. Een combina-WLHGLHHHQSDDUMDDUJHOHGHQQRJQLHWYRRUPRJHONZHUGJHKRXGHQ(HQDDQWDOYDQGLHV\VWHPHQ]QLQdit themanummer beschreven. Ook zonder noemenswaardige investeringen is een mooie energiebesparing te halen, door de wetten YDQGHQDWXXUNXQGHEGHWHHOWWHEHWUHNNHQ2SDOOHPRJHONHPDQLHUHQZRUGWKLHUPHHJH[SHUL-menteerd. Dit is de Nederlande glastuinbouw op

]QEHVW3X]]HOHQRSGHYLHUNDQWHPHWHUYRRUKHWhoogste rendement. Stap voor stap innoveren, met overleg en geduld, zonder de blinde risicos te ne-men die vroeger nog wel eens aan grote innovaties kleefden. Dit succes is voor een groot deel te danken aan Kas als Energiebron, het versnellingsprogramma GDWKHWRQGHU]RHNHQGHGRRUYRHULQJLQGHSUDNWNRQGHUVWHXQW'HRYHUKHLGHQKHW3URGXFWVFKDSTuinbouw de glastuinbouwsector zelf dus heb-ben hier veel geld in gestoken. Daarmee kan het programma nog enkele jaren vooruit. Een ontwikkeling als Het Nieuwe Telen was echter

Opinie_NW.indd 4 28-01-15 15:31

59DNEODGYRRUGH%ORHPLVWHU5 (2015)

StellingWilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324,

3+/HLGHQRIQDDUEORHPLVWHU#KRUWLSRLQWQO5HDFWLHVPRHWHQPDDQGDJYRRUXXUELQQHQ]Q'HUHGDFWLHNDQEULHYHQLQNRUWHQRIZHLJHUHQ

:DWLVKHWYHUVFKLO"Innoveren kost veel geld: ontwerpen, uit-testen en opschalen. Daarentegen betekent creatief zijn: hoe kunnen we met bestaande technieken grote stappen zetten, zonder hoge kosten? In Nederland is een berg techniek ontwikkeld waar we nog jaren mee vooruit kunnen. Grotere innovaties vinden vaker in het buitenland plaats.

Kunt u voorbeelden geven?Bijvoorbeeld onze eerste ClimaPora kas, een variant op de gesloten kas, wordt grootschalig in Polen gebouwd, en daarna in Korea. In de VS bouwen we een maden-kwekerij met een meerlagensysteem. De techniek hiervoor komt uit de tuinbouw.

Hoe weet u zo zeker dat de Neder-landse tuinbouw niet zal wegvallen?Wereldwijd groeit de vraag. Allereerst wil-len de mensen eten, en als de welvaart toe-neemt willen ze bloemen en planten. Dat zie ik duidelijk in opkomende landen. Die groei biedt ongelooflijk veel mogelijkheden. Maar dan moet je wel bereid zijn om te verhuizen, of om een vestiging in het buitenland te openen, of om daar een samenwerking aan te gaan. Je moet in elk geval niet denken dat het vanzelf wel goed komt. Het gaat erom dat je je snel genoeg kunt aanpassen. Anders ben je weg, zoals ook met Kodak en Nokia is gebeurd. Als wij zelf niets hadden onderno-men, hadden we nu niet meer bestaan. We zitten inmiddels in 43 landen. Dat hadden we ons tien jaar geleden niet kunnen voor-stellen.