Vaste Prik dag Scholingsdag Rijksvaccinatieprogramma
Transcript of Vaste Prik dag Scholingsdag Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinaties en bijwerkingenVaccinaties en bijwerkingen
Vaste Prik dag
Scholingsdag Rijksvaccinatieprogramma
26 april 2012
Amersfoort
Hans Rümke
Casus Jasmine 1
Moeder belt 15.00 uur in paniek de huisarts: - Jasmine is wit, slap, reageert niet- 9 wk oud- om 12.00 uur 1e prikken gehad op CB - lag kort tevoren rustig te slapen, M hoorde een huiltje en ging kijken
Kind komt weer bij tijdens gesprek
Diagnose: convulsie / shock / allergische reactie ???
Casus Jasmine 2
Moeder belt 15.00 uur in paniek de huisarts: - Jasmine is wit, slap, reageert niet- 9 wk oud- om 12.00 uur 1e prikken gehad op CB - lag kort tevoren rustig te slapen, M hoorde een huiltje en ging kijken
Kind komt weer bij tijdens gesprek
Diagnose: convulsie / shock / allergische reactie ???
Collaps / hypotonic hyporesponsive episode– kenmerken: plots wit, slap, weg– ouders denken dat hun kind dood is– ca 1 per 1000-2000 kinderen – 2-8 uur na prikken– prognose goed, herhalingskans klein – oorzaak onbekend, labiel autonoom ZS– ook na pijnprikkel, rectaal inbrengen zetpil, thermometer
Vermeer - de Bondt PE, Labadie J, Rümke HC. Rate of recurrent collapse after vaccination with whole cell pertussis vaccine; follow up study. Br Med J 1998;316:902-3.
Casus Anton 1
Moeder belt om 9.00 de huisarts: – Anton, 12 maanden, sinds 12 uur niet lekker, geen interesse omgeving,
sloom, drinkt weinig, T 38,3 C– moeder vermeldt 4e prikken gistermiddag– moeder maakt zich zorgen
Advies paracetamol + koel verzorgen + tel contact eind van de middag
Casus Anton 2
Moeder belt om 9.00 de huisarts: – Anton, 12 maanden, sinds 12 uur niet lekker, geen interesse omgeving,
sloom, drinkt weinig, T 38,3 C– moeder vermeldt 4e prikken gistermiddag– moeder maakt zich zorgen
Advies paracetamol + koel verzorgen + tel contact eind van de middag
17.00: Moeder erg ongerust: Anton zieker, slaapt alleen maar, drinkt nauwelijks, kleur niet goed
Huisarts ziet Anton: grauw, suf, T 38.5, …
Ingestuurd: beginnende meningococcen meningitis, op tijd behandeld, goed hersteld
Valkuil: dit kind had een echte ziekte die niet door vaccinatie kwam.
– melding door health professional of patiënt• verbeterd meldformulier• evt aanvullende info nodig
– beoordeling van kwaliteit van de melding • melder• patiënt• blootstelling: welk vaccin wanneer ?• reactie: wat is er gebeurd ?
– ernstig: criteria CIOMS (dood, opname, levensbedreigend, invaliderend, overig)
Lareb: registratie en beoordelings proces 1
– medische diagnose en codering MedDRA // groepering klachten
– beoordeling causaal verband: niet elke melding is een bijwerking (!!!! ????)
– input database Lareb 2010alle meldingen worden geregistreerd
– output aan - melder(s) - gezondheidszorg-autoriteiten, CBG, EMA, WHO- vaccinfabrikanten
- jaarrapportage
Lareb: registratie en beoordelings proces 2
Beoordeling causaliteit 1
Mate van oorzakelijk verbandzeker -- waarschijnlijk -- mogelijk -- onwaarschijnlijk -- zeker nietniet te beoordelen
uitersten van de balken geven de gemiddelde onder- en bovengrenzen per waarschijnlijkheidsniveau (1741 respondenten)
onderzoek student Nadien Abbink, RU Groningen/Lareb, feb 2012
Beoordeling causaliteit 2
Criteria– typische gebeurtenis, eerder gemeld– typisch tijdsinterval– komt vaker voor na vaccinatie dan na niet-vaccinatie
• collapsreacties / hypotonic-hyporesponsive episodes:
piek 3 tot 4 uur na DKTP(-Hib) vaccinatie
• thrombocytopenie (ITP):
wel piekje 3-6 weken na BMR vaccinatie, maar minder na andere vaccinaties
– biologisch plausibele verklaring– aanwijzingen voor andere oorzaken, gelijktijdig optredende of
onderliggende ziekten
– re-challenge = herhaling na volgende dosis
Lareb rapportage 2011
– totaal meldingen vaccinaties 1421waarvan • RVP 1123 (20 dubbel) > 1103 unieke meldingen over 1086 kinderen• influenza 195• overig (reis, ..) 107
– 1086 kinderen: 1103 meldingen met 1774 gecodeerde reactieswaarvan ernstig: 88 meldingen met 131 gecodeerde reacties
– planning verschijnen rapport mei 2012
Meldingen naar vaccinatiemoment
Rapportage Lareb 2011
0 50 100 150 200 250 300
2 mnd – DKTPHib (Hep) / Pneu
3 mnd DKTPHib(Hep) / Pneu
4 mnd DKTPHib(Hep) / Pneu
11 mnd DKTPHib(Hep) / Pneu
14 mnd BMR / MenC
4 jaar DKTP
9 jaar DTP / BMR
12-13 jaar HPV
onbekendalle=1103 ernstig=88
Gemelde bijwerkingen per categorie
Rapportage Lareb 2011
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
T.overigeS.overige ZS klachten
R. aanvallen en stuipenQ. wegrakingen
P. hoofdpijn, duizeligheid etcO. verkleurde benen
N. algemene huidverschijnselenM. spierklachten
L. hart-vaat klachtenK. luchtweg klachten
J. maag-darm klachtenH. huilen
G. immuun aandoeningenF. allergische aandoeningenE. malaise en vermoeidheid
D. infectiesC. temp afwijkend
B. injectieplaats reactiesA. overlijden
Totaal=1774
Serious=131
Gemelde bijwerkingen per categorie per leeftijd
Categorie 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE Totaal
A. overlijden 0 0
B. injectieplaats reacties >>> 39 21 6 25 10 231 12 16 10 12 370
C. temp afwijkend 65 68 39 54 62 78 15 9 14 21 404
D. infecties 6 10 5 4 2 15 6 2 2 2 13 54
E. malaise en vermoeidheid >>> 31 21 18 15 11 15 5 10 7 6 133
F. allergische aandoeningen 3 4 1 2 5 8 2 1 26
G. immuun aandoeningen >>> 1 3 2 2 1 6 9
H. huilen >>> 55 34 17 10 4 1 1 4 122
J. maag-darm klachten 13 15 22 13 9 16 12 3 5 4 108
K. luchtweg klachten 3 2 2 1 1 6 2 1 1 3 19
L. hart-vaat klachten 5 1 2 4 2 8
M. spierklachten 5 3 2 7 1 4 2 2 24
N. algemene huidverschijnselen 27 19 18 22 1 50 24 6 11 4 6 183
O. verkleurde benen >>> 25 18 9 3 1 1 56
P. hoofdpijn, duizeligheid etc 1 1 7 7 5 1 21
Q. wegrakingen >>> 50 19 6 4 4 16 16 7 1 23 123
R. aanvallen en stuipen >>> 8 3 6 7 1 22 4 1 1 3 21 56
S. overige klachten zenuwstelsel >>> 10 3 4 1 7 1 3 3 6 6 38
T. overige 3 3 3 2 1 6 2 0 20
Totaal 131 1774
Injectieplaats reacties
Categorie 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE TotaalB. injectieplaats reacties 39 21 6 25 10 231 12 16 10 12 370
Bijna altijd ontsteking•roodheid •warmte•zwelling / verharding•pijn•minder gebruik•soms ook met blaasjes, urtica, jeuk, …
Bijna nooit infectie of abces
Bijna nooit allergie
Bijna nooit foute injectietechniek
Vermeer-de Bondt PE ea. RIVM rapport 205051004/2011
Kleuterprik lokale reacties
David S, Vermeer-de Bondt P, Maas N van der. Toename van lokale verschijnselen bij 4-jarigen na revaccinatie met DKTP. Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A980
Uitgebreide reactie ELS bij 1:300 kinderenMechanisme onbekend, maar ..- mogelijk samenhang met eerdere K vaccinaties
Momenteel onderzoek RIVM en Lareb, snelle melding bij Lareb gewenst
Extensive swelling of vaccinated limb
Vermeer-de Bondt PE ea. RIVM rapport 205051004/2011
Immuun aandoeningen
Categorie 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE TotaalG. immuun aandoeningen 1 3 2 2 1 6 9
Mogelijk een associatie met een immunologische reactie- 5 trombocytopenie (ITP)
2x na BMR1/MenC 1x D+P2, 1x DKTP51x DTP6/BMR2
- 3 vasculitis- 1 Guillain-Barré syndroom 14 d na BMR/MenC- 1 rheumatoide aandoening na HPV
Huilen
Categorie 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE TotaalH. huilen 55 34 17 10 4 1 1 4 122
Diverse vormen van •huilen, schreeuwen en krijsen•anders dan ouders gewend zijn•alsof pijn•langdurig, ontroostbaar•upsetting
protracted crying, persistent screaming
Wegrakingen
Categorie 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE TotaalQ. wegrakingen 50 19 6 4 4 16 16 7 1 23 123O. verkleurde benen 25 18 9 3 1 1 56H. huilen 55 34 17 10 4 1 1 4 122
Flauwvallen vooral bij oudere kinderen
Vooral bij zuigelingen:- collaps reacties, breath holding spells - verkleurde benen- huilen
Enkele malen gemeld- apneu aanvallen bij ex-prematuren- flauwvallen bij zuigelingen
Achtergrond: - verschijnselen mogelijk passend bij onrijpe autonoom zenuwstelsel dat onevenwichtig en niet adequaat reageert- door vaccinaties verhoogd gevoelig?
Neurologische bijwerkingen
Categorie 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE Totaal
S. overige klachten CZS 10 3 4 1 7 1 3 3 6 6 38
R. aanvallen en stuipen 8 3 6 7 1 22 4 1 1 3 21 56
aanvallen en stuipen 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE Totaalmyoclonie, tremor 7 2 3 1 0 1 0 0 0 0 14koortsconvulsies 0 1 3 5+2 1 20 4 0 0 0 36overige convulsies 2 0 0 1 0 1 0 1 1 0 6
- 6 voorbijgaande bewustzijnsvermindering- 1 encefalopathie na BMR en MenC- 1 cerebellaire ataxie na BMR- 2 autistische afwijkingen- 3 vertraagde psychomotorische ontwikkeling- 1 migraine aanval met diverse nevenverschijnselen
Malaise en vermoeidheid
Categorie 2m 3m 4m 11m B-0 14m 4j 9 12j ov SAE TotaalE. malaise en vermoeidheid 31 21 18 15 11 15 5 10 7 6 133
Telegraaf 20 maart 2012
Ziek, zwak, sloom, hangerigniet willen drinken/etenlusteloos
chronische vermoeidheid‘ernstige invaliderende vermoeidheid’
sinds 20 maart 2012: 50 HPV meldingen
Conclusies
– vaccinaties blijken algemeen veilig, ……..
……. maar je kunt er wel last van hebben……. en de impact van sommige bijwerkingen is groot
– niet elke melding betreft een echte bijwerking– nieuwe, nog onbekende bijwerkingen kunnen optreden– melden is belangrijk, onafhankelijke beoordeling, transparantie
– aan cliënten / ouders nog meer uitleggen• wat kan je verwachten?• wat staat daar tegenover?