Van zeepbel tot zeepbel David Para Marxistische zomeruniversiteit 22 augustus 2008.
19
Van zeepbel tot zeepbel David Para Marxistische zomeruniversiteit 22 augustus 2008
-
Upload
veerle-thys -
Category
Documents
-
view
212 -
download
0
Transcript of Van zeepbel tot zeepbel David Para Marxistische zomeruniversiteit 22 augustus 2008.
Van zeepbel tot zeepbel
David Para
Marxistische zomeruniversiteit22 augustus 2008
Van zeepbel tot zeepbel
1. Het begin in 1973
2. Het Amerikaanse antwoord
3. De technologische crisis
4. Besluiten
Het begin in 1973
In 1973 breekt de crisis uit.
De aanleiding is de vervierdubbeling van de petroleumprijzen.
De stijging is een aanpassing na de devaluatie van de dollar en na twee decennia van lage prijzen.
De crisis brengt een transfer van rijkdom van Westerse kapitalistische landen naar het Midden-Oosten.
Het begin in 1973
Het Midden-Oosten voorziet de banken, vooral in Londen, van de zgn. « petrodollars ».
De banken voorzien de Derde Wereld landen, vnl. Latijns-Amerika en West-Azië, van kapitaal. Deze landen zetten zich in de schulden.
Maar deze landen kopen Westerse producten, hetgeen toelaat de crisis te verzachten voor de Westerse landen.
Dat is de eerste reactie t.a.v. de crisis.
Het begin in 1973
Westerselanden
Midden-Oostenpetroleumhouders
Derde Wereld
Banken
Betaling petroleum
Betaling petroleum
belegging
lening
Aankoop waren
Richting van de geldstroom
Het begin in 1973
Een systeem dat stand houdt: de kapitalen vloeien naar het Midden-Oosten, komen terug naar het Westen en gaan dan naar Latijns-Amerika, dat met schuldfinanciering waren koopt in het Westen.
Enigste probleem: de schuldopbouw van de Derde Wereld is niet oneindig.
Een schuldcrisis breekt uit in augustus 1982, met de stopzetting door Mexico van verdere afbetalingen.
Dit brengt de banken in gevaar. Het IMF komt tussen ter bescherming van de banken.
Van zeepbel tot zeepbel
1. Het begin in 1973
2. Het Amerikaanse antwoord
3. De technologische crisis
4. Besluiten
Het Amerikaanse antwoord
In de jaren ’70 bevinden de VS zich in een delicate positie.
Economisch worden ze bijgebeend door Europa en door Japan.
De Derde Wereld eist een groter deel van de economische activiteit op.
De VS reageren.
Het Amerikaanse antwoord
Vooreerst richten ze zich op de strijd tegen de inflatie: de prijzen stijgen met meer dan 10% per jaar eind jaren ’70.
Probleem: - veroorzaakt waardevermindering van de
bezittingen (dus ook van de kapitalen);- verstoort economische voorspellingen; - de spiraal van prijsverhogingen brengt een
spiraal van sociale strijd met zich mee (om de lonen aan te passen aan de levens-duurte).
Het Amerikaanse antwoordEind ’79 verhoogt Paul Volcker, voorzitter van de
FED, de intrestvoeten.De inflatie gaat van 13,5% in 1981 naar 3,2% in
1983. Maar het is zware economische crisis.Diegenen met schulden met variabele
intrestvoeten zitten met een groot probleem.Dat is het geval voor de Latijns-Amerikaanse
landen.De strijd tegen de inflatie valt samen met een
strijd tegen de loonsverhogingen.
L’historique de la criseEvolution des taux d'intérêts de 1960 à 2007 (en %)
02468
101214161820
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005
Fonds Fédéral Prime Rate Eurodollars 3 mois
Taux hypothèques Déflateur PIB
Source: Federal Reserve.
1981
Het Amerikaanse antwoord
Ten tweede is er een vaag van privatisering.
Ten derde is er een vaag van deregulering, dit vnl. ten gunste van de financieroligarchie, waarvoor de regels sinds crash van 1929 één voor één worden afgeschaft.
De financiële markten worden vrijgemaakt, waardoor de ontwikkeling van alle soorten speculatie producten onstaat.
Van zeepbel tot zeepbel
1. Het begin in 1973
2. Het Amerikaanse antwoord
3. De technologische crisis
4. Besluiten
L’historique de la criseEvolution mensuelle des indices boursiers américains 1993-2007 (2001=100)
30
80
130
180
230
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007
NYSE S&P 500 Nasdaq
11 septembre
De technologische crisis
In 2000 ontploft de internet bubble.
Dit brengt een algemene crisis met zich mee.De FED verlaagt de intrest tot 1%.
Ten aanzien van 1999, verliest het kapitaal 5000 miljard dollar aan financiële activa t.a.v. 2002.
De technologische crisis
De autoriteiten creëren de voorwaarden om een nieuwe bubble op te richten: de immobiliënmarkt.
Tussen 1999 en 2006, stijgen de onroerende activa in de handen van Amerikaanse gezinnen met 10.000 miljard dollar. Dit is gefinancieerd o.b.v. toekomstige, verwachte inkomsten.
L’historique de la crise
Source: Calculs sur base des rapports annuels.
Evolution des bénéfices des 50 plus grandes sociétés financières mondiales 1994-2006 (en milliards de dollars)
51,769,2
86,499,4 110,9
146,7163,2
112,7126,6
200,2
230,9
289,8
356,3
0
50
100
150
200
250
300
350
400
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Van zeepbel tot zeepbel
1. Het begin in 1973
2. Het Amerikaanse antwoord
3. De technologische crisis
4. Besluiten
Conclusie
De VS leven boven hun middelen.
Hun schuld laat hen toe om te consumeren en de vraag aan te zwengelen.
De crisissen volgen elkaar op.
De oorzaak is de overproductie.
