Van meedoen naar doen! Jaarverslag 2011 - LSA4 LSA Jaarverslag 2011 Van meedoen naar doen Dat het...
Transcript of Van meedoen naar doen! Jaarverslag 2011 - LSA4 LSA Jaarverslag 2011 Van meedoen naar doen Dat het...
Van meedoen naar doen!
2011Jaarverslag
Inhoud
Voorwoord 4
1 Bijeenkomsten 71-1 Regionale Praktijkdagen 7
1-2 Landelijke Bewonersdag 9
1-3 Landelijke Praktijkdagen 11
1-4 Internationale Studiereis 14
2 Projecten 172-1 Kan wél! 17
2-2 Bewonersdeskundigen 19
2-3 Tweede Kamerleden adopteren een wijk 20
2-4 Training en coaching 21
2-5 Samenwerking in gemengde wijken 22
2-6 Bewonersinitiatieven, vouchers en sociale media 23
2-7 Bewonersmonitor Wijkaanpak 24
2-8 BewonersBedrijven 25
3 Communicatie 273-1 LSA Bewonersberichten 27
3-2 Internet 28
3-3 LSA Nieuwsflits 29
3-4 Twitter 29
3-5 Publicaties 30
4 Organisatie 334-1 Bewonersplatform 33
4-2 Bestuur 34
4-3 Personeel 35
4-4 Werkzaamheden LSA-secretariaat 36
4-5 Financiële verantwoording 36
BijlagenLedenlijst Bewonersplatform 41
Overzicht Kamerleden en adoptiewijken 42
4 LSA Jaarverslag 2011
Van meedoen naar doen
Dat het tijd is om van meedoen naar doen te gaan, daar was geen enkel mis-
verstand over op 10 december 2011 tijdens de Landelijke Bewonersdag LSA in
de Eusebiuskerk in Arnhem. Ruim 600 deelnemers zorgden ervoor dat er een
manifest kon worden uitgereikt aan minister Donner dat er niet om loog.
Enkele onderdelen van dit Manifest van de actieve wijkbewoners: echte zeg-
genschap, geen papieren hoofdrol die in werkelijkheid een figurantenrol is. De
regie voor de wijk echt bij de bewoners. Echte verantwoordelijkheid.
Via mail, twitter, sms en andere schriftelijke input werden al deze harten-
kreten aangeleverd aan de eindredactie van het manifest. Niet alleen door de
aanwezigen in de kerk, ook degenen die er niet waren, deden mee. Het bruiste
even in het land. Wat een energie.
Het kon ook niet anders, al jarenlang proberen bewoners in de wijken hun zelf-
standige rol op te pakken door zich met man en macht in te zetten voor hun
leefomgeving en evenzo vele jaren worden zij tegengehouden in het oppakken
van die rol en vinden zij overheden en organisaties op hun weg.
De conclusie van de visitatiecommissie, onder voorzitterschap van Wim
Deetman, geeft de bewoners gelijk. Er is een slechte samenwerking tussen
de verschillende instellingen. Te veel en te vaak zijn professionals gebonden
aan hun instellingsopdrachten en ze kunnen daardoor te weinig dienstbaar
zijn aan de problemen van de wijk. Daarom wordt het tijd dat bewoners zelf
professionals kunnen aansturen. Zij zijn net zo goed professionals in hun eigen
wijk en weten waar de prioriteiten liggen, maar hun energie lekt weg. Allerlei
instellingsbelangen staan voorop en dat is dodelijk voor de creativiteit.
Die bewonersenergie, die vonden een aantal actieve bewoners wel in Enge-
land. Daar werken bewoners die zich samen willen inzetten voor welzijn en
welvaart vanuit één locatie in de wijk. Op deze plek wordt effectief gebruik
gemaakt van elkaars kennis en kunde. Het is een plek waar bewoners aan het
roer staan. Het is een plek van waaruit geld verdiend kan worden. Bewoners
kunnen met elkaar lokale economie maken, aan vindingrijkheid geen gebrek.
Bewoners in Nederland zijn hierdoor geïnspireerd geraakt, dat kan ook niet
anders. Met de steun van het LSA is in 2011 een begin gemaakt met het starten
van BewonersBedrijven: wijkgebouwen waar bewoners de leiding nemen en
de verantwoordelijkheid voor een onderneming durven te dragen. Bewoners
durven hiermee risico te nemen.
5
In het Manifest geschreven door de actieve wijkbewoners wordt geschreeuwd
om meer verantwoordelijkheid. Bewoners willen en durven. Bewoners kijken
op een andere manier naar hun mogelijkheden in de wijk. Er is een kentering
opgetreden in 2011, ingegeven door de politiek-economische crisis. Overheden
kunnen minder, instellingen krijgen minder, burgers moeten meer. Als je het
moment nu naar je hand zet, is het een kans. Maar dan moet er echt worden
doorgepakt, touwtjes moeten worden losgelaten en er moet worden gedurfd te
experimenteren. Geen halfslachtige houding, maar een duidelijk verhaal.
Laat 2011 een voorbode zijn geweest voor 2012, de energie en creativiteit komt
terug, omdat er weer lucht is voor de bewoners in onze wijken. Niet mogen
meedoen, maar aan het roer!
Namens het Bestuur,
Joke Bakker, voorzitter
Voorwoord
1
71. Bijeenkomsten
Bijeenkomsten
Een belangrijk doel van het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswij-
ken (LSA) is het bevorderen van de uitwisseling van kennis en ervaring tussen
bewoners en tussen bewoners en professionals. Actieve bewoners hebben
een schat aan kennis en ervaring, bijvoorbeeld op het gebied van wijkgericht
werken. Bewoners worden meer dan ooit gevraagd te participeren in zowel be-
leidsontwikkeling als uitvoering in verschillende rollen. Het is ook daarom van
groot belang dat zij hun kennis met elkaar uitwisselen. En omdat het stedelijk
vernieuwingsbeleid en het achterstandsbeleid aan veranderingen onderhevig
zijn, is het belangrijk om de kennis van bewoners hierover up-to-date te hou-
den.
Het grote conferentieaanbod dat er is op het gebied van stedelijke vernieuwing
en achterstandsbeleid richt zich bijna volledig op professionals en niet op vrij-
willigers. Het LSA is de enige landelijke organisatie die (studie)bijeenkomsten
organiseert die toegespitst zijn op de rol van bewoners in de wijkaanpak.
Onze doelgroep is de actieve en geïnteresseerde wijkbewoner. Extra aandacht
besteedt het LSA aan het betrekken van bewoners die lid zijn van een bewo-
nersorganisatie die participeert in de ontwikkeling en uitvoering van wijkge-
richt achterstandsbeleid.
Het LSA heeft vele jaren ervaring met het organiseren van bijeenkomsten voor
deze doelgroep. Het doel van deze bijeenkomsten is niet altijd hetzelfde. Er zijn
informatieve bijeenkomsten gericht op het uitwisselen van kennis en ervaring.
Daarnaast zijn er discussiebijeenkomsten gericht op een specifiek onderwerp
en meer trainingsgerichte bijeenkomsten waarbij het gaat om het aanleren van
vaardigheden of het zicht krijgen op het eigen functioneren als organisatie.
1-1 Regionale Praktijkdagen
Onder de titel Buurten in de Regio organiseert het LSA regionale praktijkdagen.
Deze kleinschalige en laagdrempelige dagen worden in de wijken georgani-
seerd rondom actuele thema s. Deze dagen komen tot stand in samenwerking
met de bewonersgroep van de betreffende wijk. Op de regionale praktijkdagen
kunnen bewoners een kijkje nemen in de keuken van een collega bewoners-
groep. De uitwisseling van ervaringen, successen en problemen staat centraal.
8 LSA Jaarverslag 2011
11 maart 2011: Deventer - Keizerslanden
Eén wijkaanpak, twee benaderingen
15 april 2011: Venlo - Zuid & Tegelen
Grensgebied in ontwikkeling
21 mei 2011: Sittard - Oost
Mobiliseer je buurt
10 juni 2011: Nijmegen - Willemskwartier
MFA voor een betere wijk
14 oktober 2011: Hengelo - Berflo Es
De toekomst van de Wijkraad
12 november 2011: Leeuwarden - Wielepolle
Op eigen wijze: de kracht en kwetsbaarheid van een volkswijk
ResultatenDe opkomst van de regiodagen was hoger dan voorgaande jaren, gemiddeld
waren er 50 bezoekers (waarvan 35 de ondergrens was en 80 de bovengrens).
Op de zes bijeenkomsten waren in totaal 300 bezoekers, waarvan +/- 230 unie-
ke bezoekers en +/-70 bezoekers die meerdere bijeenkomsten hebben bezocht.
De deelnemers aan de regiodagen waren bewoners uit aandachtswijken uit de
gehele G32 en de 40+ wijken. In het totaal ging het om 6 bijeenkomsten in 2011
die elk 4 tot 6 uur duurden.
Zo’n 10 procent van de bezoekers waren professionals uit de wijken. Er was
net als vorig jaar ook veel interesse vanuit het gemeentelijke bestuur. Bij het
merendeel van de bijeenkomsten was er een wethouder van de gemeente
aanwezig. Ook de plaatselijke pers was vaak geïnteresseerd, deze bijeenkom-
sten hebben de regionale media vaak gehaald en soms ook de lokale media.
Gemeenten en woningbouwcorporaties droegen regelmatig bij in de kosten
van deze dagen, veelal in de vorm van het beschikbaar stellen van of de kosten
dragen voor een locatie.
Er waren redelijk veel LSA platformleden op de bijeenkomsten. De dagen ver-
sterken dan ook de onderlinge band tussen de LSA-leden.
We gingen naar Venlo om te praten over herstructurering en financiering van
bewonersprojecten. In Sittard hebben we veel geleerd over het mobiliseren
van de buurt. In Nijmegen gingen we dieper in op de functie van een MFA in je
91. Bijeenkomsten
wijk. En in Deventer vergeleken we de twee verschillende aanpakken die bin-
nen de wijk Keizerlanden zijn ingezet. In de regio Hengelo leerden we veel over
hun visie op de toekomst van wijkraden. In Leeuwarden ten slotte spraken we
over de vernieuwende methode die zij hebben gebruikt om hun wijkplan te
maken.
De deelnemers aan de regionale praktijkdagen hebben allemaal een verslag
toegestuurd gekregen. Deze verslagen staan ook op onze website. En dit jaar
is voor het eerst een bundeling gemaakt van alle verslagen van de regionale
praktijkdagen in 2011. De dagen worden besproken in het boekje Buurten in de
regio 2011. Deze publicatie gaat over 2011 maar is begin 2012 verschenen, hij is
kosteloos te bestellen.
Door de online verslagen en het boekje bereiken de bevindingen van de bijeen-
komsten ook veel geïnteresseerden die niet op de bijeenkomsten aanwezig
waren.
Het LSA had het voornemen om zes regionale praktijkdagen te houden.
Dat is gelukt.
1-2 Landelijke Bewonersdag
Al bijna 20 jaar organiseert het LSA de Landelijke Bewonersdag. Dit is de groot-
ste jaarlijkse bijeenkomst voor bewoners uit aandachtswijken. De Landelijke
Bewonersdagen zijn grootschaliger van opzet dan de andere bijeenkomsten die
het LSA organiseert. Tijdens de Bewonersdag komen bewoners en professio-
nals uit het hele land samen en wordt er vanuit bewonersoogpunt gekeken hoe
het ervoor staat met de wijkenaanpak.
Dit jaar vond de Landelijke Bewonerdag plaats in Arnhem op 10 december. De
dag heette Tijd voor je Wijk en de vrijwilligers in de wijk stonden centraal.
Honderden vrijwilligers kwamen samen om te onderzoeken wat vrijwilligers
in de wijk nodig hebben om hun werk te doen in deze veranderde politieke
en economische werkelijkheid. Op welke manier kunnen mensen de verant-
woordelijke rol oppakken die ze krijgen toegeschoven nu er zo sterk bezuinigd
wordt op de wijkaanpak en op het welzijn in de wijken? Onder welke voor-
waarden willen ze de verantwoordelijke sturende rol in de wijkaanpak oppak-
ken? De voorwaarden konden voorafgaand aan de dag ingezonden worden via
mail, webformulieren, per post of via twitter. En op de dag zelf werden mensen
gestimuleerd om voorwaarden te benoemen en in te zenden via invulkaartjes,
twitter of mail.
Alle voorwaarden kwamen terecht bij een eindredactie die in een aparte kamer
aanwezig was en onder leiding stond van Jos van der Lans. Zij verzamelden,
turfden en verwoorden de uiteindelijke voorwaarden. En zo maakten 600
actieve wijkbewoners die dag het Manifest van de Actieve Wijkbewoners. Dit
manifest werd uitgereikt aan toenmalig minister Donner. De minister beloofde
dat er in de agenda Burgerschap puntsgewijs teruggekomen wordt op alle pun-
ten in dit Manifest waar de voorwaarden waaronder actieve bewoners samen
met professionals de sleutelrol in de wijkaanpak op kunnen pakken staan
beschreven.
De Landelijke Bewonersdag 2011 werd georganiseerd door het Landelijk Samen-
werkingsverband Aandachtswijken (LSA) in samenwerking met het ministerie
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Gemeente Arnhem, de
Nederlandse woonbond en de Arnhemse woningcorporaties Vivare, Volkshuis-
vesting en Portaal.
ResultatenDe dag kende een iets minder hoge opkomst dan de twee voorgaande jaren. Er
was dit keer gekozen voor een zwaar inhoudelijke dag waarop gewerkt moest
worden, het LSA was dan ook ontzettend tevreden dat er ruim 600 deelnemers
waren. De opzet was erg geslaagd.
In totaal zijn er letterlijk duizenden voorwaarden binnengekomen, die ver-
werkt zijn tot een Manifest. Dit Manifest van de Actieve Wijkbewoners is niet
alleen op deze dag aangeboden aan hooggeplaatsten. Ook na afloop van de
Landelijke Bewonersdag is dit Manifest lokaal door verschillende bewoners-
groepen aangeboden aan de gemeente. In 2012 wordt er nog veel aandacht
geschonken aan het Manifest. Zo gaan het LSA samen met de eindredactie het
manifest concretiseren voor gemeenten. Zo wordt voor gemeenten duidelijk
welke stappen ze concreet kunnen zetten.
Op de Landelijke Bewonersdag zijn er veel nieuwe contacten gemaakt tussen
bewoners, oude contacten zijn opgehaald. Er is kennis gedeeld en veel vrijwilli-
gers uit de wijken hebben hernieuwde energie gekregen om verder te gaan met
hun onnoemelijk belangrijke werk.
Er is veel persaandacht geweest voor zowel de Landelijke Bewonersdag als voor
het Manifest van de Actieve Wijkbewoners. Zo stond het bericht dat wijkbe-
woners op de Landelijke Bewonersdag samen een Manifest hebben gemaakt,
dezelfde avond op vele online nieuwssites, waaronder Telegraaf.nl.
Daarnaast is op en voorafgaand aan de dag erg veel gebruikt gemaakt van so-
111. Bijeenkomsten
cial media. Dit heeft er voor gezorgd dat de dag gevolgd werd door een heleboel
mensen die niet fysiek aanwezig waren op de Landelijke Bewonersdag en wel
konden participeren. Het werd zelfs zo druk op twitter dat de Landelijke Be-
wonersdag 2011 (#lbd11) die dag trending topic (dat betekent een van de meest
besproken onderwerpen op Twitter in Nederland op dat moment) was. Deze
‘social media boost’ heeft ook tot een groot aantal nieuwe contacten geleid met
zowel organisaties als individuen.
Verslagen van de dag zijn gepubliceerd op ons eigen website, op de onze blog
en in ons kwartaalblad LSA BewonersBerichten.
1-3 Landelijke Praktijkdagen
In 2011 organiseerde het LSA twee Landelijke Praktijkdagen. Dit zijn bijeen-
komsten die gericht zijn op de uitwisseling van kennis en ervaring rond een
bepaald thema dat in meerdere wijken speelt. In 2011 was dat één praktijkdag
over de wijkmedia en één praktijkdag over de rol van bewoners in de veran-
derde wijkaanpak.
18 juni 2011 Utrecht Praktijkdag Wijkmedia
27 juni 2011 Den Haag Conferentie Ruimte voor Burgers
Praktijkdag WijkmediaOp 18 juni 2011 organiseerde het LSA samen met Mira Media een Landelijke
Praktijkdag die open stond voor alle geïnteresseerden. Het thema was nieuwe
media. De vragen die centraal stonden waren: hoe zet je media in als actieve
wijkbewoner? Welke media kun je inzetten voor je wijk?
Ongeveer 100 mensen zijn op de dag samengekomen om meer te leren over
social media. In verschillende workshoprondes werden negen workshops
aangeboden. Van het maken van QR-codes, tot twitteren voor wijkbewoners en
zelf televisie maken. Ook meer algemene strategieën voor het effectief inzetten
van media kwamen aan bod, en ‘best practices’ van succesvolle websites als
Lunetten.nl en de Makassarplein community.
Aan het eind van de dag werd de dag geëvalueerd in het Wereldcafé. Een mooie
manier om mensen en ideeën met elkaar te verbinden. In drie rondes discus-
sieerden groepjes mensen over de vraag: ‘Voor wat voor soort zaken in uw wijk
zouden nieuwe media een uitkomst zijn?’ De conclusies werden op een scherm
in ‘woordwolken’ gepresenteerd.
12 LSA Jaarverslag 2011
Resultaten Een flink aantal bewoners en professionals heeft informatie en kennis uitge-
wisseld over nieuwe media. Mensen waren erg positief over de dag. Het bleek
dat men het fijn vond om heel praktische kennis te verkrijgen over dit onder-
werp. Zeker omdat er ook veel mythes zijn rond het nut van social media. Voor
sommige bewoners was het bijvoorbeeld goed om te horen dat niet iedereen
hoeft te twitteren of een YouTube-kanaal moet hebben. En je hoeft niet alles
zelf te doen; je moet het met elkaar doen. Er is altijd hulp in te schakelen:
partners in de wijk kunnen elkaar ondersteunen. Die lessen zijn doorgegeven.
Achteraf is er een uitgebreid verslag verschenen op de website van het LSA.
Ook op verschillende andere sites zijn (video) verslagen gepost van de dag.
Conferentie Ruimte voor burgersOp 27 juni 2011 organiseerde het LSA samen met het ministerie van BZK en
KEI een conferentie over de rol van burgers. Het LSA ziet de successen, maar
zeker ook de tekortkomingen van het huidige wijkenbeleid. Nu de visitatie-
commissie wijkenaanpak ook op deze tekortkomingen is gestuit en nu er flink
wordt en moet worden bezuinigd, vond het LSA het een goed moment nog-
maals te wijzen op het feit dat het anders kan en anders moet.
Op de conferentie gaf de voorzitter van het LSA meer duidelijkheid over de
concrete plannen die het LSA heeft om ervoor te zorgen dat de wijkaanpak
efficiënter en goedkoper wordt, met een meer sturende rol voor bewoners.
De 250 genodigde aanwezigen op de conferentie waren vertegenwoordigers
van corporaties, gemeenten en politiek en natuurlijk waren bewoners ruim
vertegenwoordigd. Minster Donner was ook aanwezig op de conferentie. Hij
verwoordt de belangrijkste vraag van de dag als volgt: hoe laten we de burgers
de ruimte om verantwoordelijkheid op te pakken?
Phillip Blond was uitgenodigd als inspirator. Hij is als oprichter van de denktank
ResPublica de belangrijkste adviseur achter de Engelse Big Society-agenda. In
een bevlogen speech betoogde hij dat oud-links en oud-rechts hebben gefaald
en dat de maatschappij binnenstebuiten moet worden gekeerd. De verzorgings-
staat heeft de aandachtswijken er niet bovenop geholpen. Het heeft mensen
passief en individualistisch gemaakt. De vrije markt zorgt ervoor dat rijken
rijker worden en armen, armer. De bezitloze klasse kan alleen opklimmen
wanneer ze toegang krijgt tot collectief bezit, betoogde hij. Burgers moeten
bezit, zeggenschap en daarmee verantwoordelijkheid krijgen, ook voor hun
eigen wijk.
131. Bijeenkomsten
Het betoog van de voorzitter van het LSA was als volgt: “We moeten onze erva-
ringen en die uit het buitenland gebruiken en een aanpak ontwikkelen die veel
efficiënter is en bewoners werkelijk perspectief biedt op een betere maatschap-
pelijke positie. Geef de bewoners echte macht, sturing van de wijkaanpak
door en met bewoners in de wijk. Neem het totale concept van New Deals for
Community (Engelse Wijkaanpak) over. Of ga zo mogelijk nog een stapje verder
en geef de bewoners ook nog bezit. Als bewoners hier in wijkondernemingen
kunnen werken die van hen zijn, waar zij in het bestuur zitten, eventueel aan-
gevuld met raadsleden en vertegenwoordigers van relevante instellingen dan
kan er een wijkonderneming ontstaan die van de wijk is en blijft. Zo`n wijkon-
derneming kan zich richten op dienstverlening in de wijk, met beroepskrach-
ten in dienst. Zij kunnen geld verdienen vanuit hun gebouw, natuurlijk hebben
ze ook nog geld nodig van de (lokale) overheid, het bedrijfsleven en loterijen.
Maar ze is niet afhankelijk van de lokale overheid, maar van een onderhande-
lingsverhouding met de lokale overheid.”
Bakker vertelde dat het LSA een projectplan voor een aantal experimenten
heeft voorgelegd aan de minister. En ze legde uit welke aanvullende maatre-
gelen het rijk volgens het LSA zou kunnen nemen om een werkelijke omslag te
stimuleren.
Minister Donner vertelde dat hij wil gaan experimenteren met de wijkonder-
nemingen en wel zo snel mogelijk. Om er ervaringen mee op te doen. Hij wees
erop dat dit nieuwe vormen van financiering vereist. En dat het belangrijk is
om ervoor te zorgen dat politiek en bestuur vooral niet te snel inspringen als
het stokt.
Terugkijkend op de conferentie kun je stellen dat er een breed draagvlak is
onder bewoners, ambtenaren en vertegenwoordigers van corporaties om met
deze vernieuwende aanpak te gaan starten. Nu is het vooral belangrijk dat
iedereen zich realiseert dat deze wijkondernemingen vanuit bewoners moeten
ontstaan, van onderaf en nooit van bovenaf.
Resultaten Op deze conferentie is onze boodschap ‘geland’. Het LSA heeft aan een groot en
gemêleerd publiek duidelijk kunnen maken op welke manier er een grote stap
gemaakt kan worden in een wijkaanpak die efficiënter en goedkoper is, waarin
bewoners een meer sturende rol hebben.
Daarnaast is er veel kennis verspreid en gedeeld. Er waren tal van workshops
waarin veelal bewoners centaal stonden. Via praktijkvoorbeelden kon veel
informatie worden overgegeven, ook aan mensen die ver buiten deze praktijk
staan.
14 LSA Jaarverslag 2011
Er is ook achteraf uitgebreid aandacht besteed aan deze conferentie. Het
ministerie had onder meer een videoverslag gemaakt en een verslag in hun
nieuwsbrief gezet. Het LSA heeft een zeer uitgebreid verslag online gezet, met
veel doorlinks. Ook is de conferentie in het eigen kwartaalblad LSA Bewoners-
berichten verslagen.
Ook de pers kwam op deze conferentie af. Naast een aantal achtergrond-
artikelen in diverse media, heeft de dag media-aandacht gekregen van het
NOS journaal.
Resultaten Landelijke PraktijkdagenDe beoogde resultaten voor 2011 waren dat er twee landelijke praktijkdagen
zouden hebben plaatsgevonden. Van de praktijkdagen zou er een over bewo-
nersinitiatieven zijn gegaan De verslagen van de dagen gepubliceerd zouden
zijn en de beoordelingsgegevens van de deelnemers bekend zouden zijn.
De dagen zijn gehouden, bij geen van de praktijkdagen was ‘het bewoners-
initiatief’ het centrale thema van de dag. Maar bij allebei de praktijkdagen is
het belang van een bewonersinitiatief, het geven van ruimte aan bewoners-
initiatief en het uitvoeren en financieren van een bewonersinitiatief uitgebreid
aan bod gekomen.
Van beide praktijkdagen zijn de bevindingen gepubliceerd. Binnen het LSA zijn
de dagen uitgebreid geëvalueerd. De eerste praktijkdag is ter plekke geëvalu-
eerd door de deelnemers. De tweede praktijkdag is samen met het ministerie
van BZK en KEI geëvalueerd, maar er zijn geen beoordelingsgegevens van alle
deelnemers gevraagd.
I-4 Internationale studiereis
In mei 2011 organiseerde het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswij-
ken (LSA) een studiereis naar Londen. Met een groep van 21 geïnteresseerden
(bewoners, ambtenaren, één wethouder, en corporatiemedewerkers) verdiep-
ten het LSA zich in development trusts. We gingen daarheen om daar te kijken
naar de rol van bewoners, in het bijzonder hun rol binnen development trusts.
Wat kunnen wij van hen leren en wat kunnen wij hier overnemen?
ResultatenIn Engeland hebben de deelnemers veel geleerd over de werking van develop-
ment trusts en over de gedeeltes die in Nederland wellicht ook kunnen wer-
ken. Ook is er intensief contact geweest met Locality, de parapluorganisatie
151. Bijeenkomsten
van development trustst en community enterprises in de VK. Zowel bewoners
als professionals en bestuurders die mee waren op de studiereis kwamen erg
enthousiast terug. Het was voor iedereen inspirerend te zien hoe creatief en
ondernemend bewonersgroepen daar te werk gingen. De deelnemers zijn allen
bevraagd over hun bevindingen en hun antwoorden zijn gepubliceerd in LSA
Bewonersberichten. Verschillende deelnemers zijn achteraf actief op zoek ge-
gaan naar nieuwe mogelijkheden om de rol van bewoners in hun wijk groter te
maken. Enkele van de deelnemers doen nu als kandidaat BewonersBedrijf mee
aan het project BewonersBedrijven.
2
172. Projecten
Projecten
Het LSA voert verschillende projecten uit. De projecten zijn verschillend van
aard. Het uiteindelijke doel is altijd om bewoners te helpen hun wijk leuker en
leefbaarder te maken.
2-1 Kan wél!
Kan wél! is een project dat zich richt op de activering van bewoners in hun
wijk. De methode is gebaseerd op Asset Based Community Development, een
uit Amerika stammende strategie voor wijkontwikkeling op eigen kracht. Het
project Kan wél! daagt bewoners uit met ideeën te komen om hun wijk leuker
en leefbaarder te maken. Het LSA heeft het initiatief voor het project Kan wél!
genomen in navolging van het succesvolle Engelse project Can Do. Het idee is
simpel, met gerichte campagnes sporen buurtcoaches van Kan wél! bewoners
met ideeën op. Samen met deze buurtcoach gaan ze hun eigen idee vormge-
ven en uitvoeren. Eventueel benodigd geld hiervoor komt van de plaatselijke
woningcorporatie(s) en/of gemeenten.
Het doel van Kan wél! is om positieve activiteiten te initiëren die de leefbaar-
heid van de wijk verbeteren. Hieronder wordt kort ingegaan op de verschil-
lende projectgebieden waar in 2011 Kan wél! is ingezet.
Kan wél! Heerhugowaard Kan wél! heeft ruim anderhalf jaar succesvol gedraaid in Heerhugowaard. Per
31 december 2011 is dit project afgesloten, de Kan wél!-manier van werken
zal worden overgenomen door de wijkpanels met ondersteuning van de lokale
welzijnsinstelling.
Kan wél! Almere StedenwijkIn december van 2011 zou het project aflopen. Op verzoek van de opdrachtge-
ver is besloten het project met een half jaar te verlengen. In dit half jaar zal het
project zich vooral richten op twee aspecten. Helpen de jongerenorganisatie in
deze wijk te versterken en de coachings-trajecten die lopende zijn, met succes
afsluiten.
18 LSA Jaarverslag 2011
Kan wél! Almere Citymakers en het 40+ gebiedAlmere Citymakers is in april 2011 afgesloten met een eindrapportage. In
totaal waren hier 11 projecten gerealiseerd in het centrumgebied en werd door
Kan wél! de redactie van de website ’Jong in Almere’ begeleid en uitgebreid.
Op verzoek van de gemeente is in Almere in 2011 begonnen met de inzet van
een Kan wél!-jongerencoach in een deel van Almere Stedenwijk. Het was de
bedoeling van de gemeente dit project voor 3 jaar in te zetten, elk jaar in een
ander deel van het projectgebied. Er is in 2011 gestart met een project voor
een jaar, met de optie tot verlenging. Hoewel de resultaten in de Stedenwijk in
kwalitatieve zin zijn tegengevallen is eind 2011 toch besloten het project voort
te zetten in een andere deel van het projectgebied (Stedenwijk/Kruidenwijk)
met inzet van een andere jongerencoach.
Kan wél! MaastrichtIn Maastricht voert welzijnsinstelling Trajekt Kan wél! uit, er is een licentie-
contract gesloten dat in september 2012 zal aflopen. In 2011 hebben trainingen
en studiedagen plaatsgevonden waar 5 personeelsleden van Trajekt hebben
meegedaan. In het verslagjaar is een Kan wél!-project van start gegaan in de
wijk Ambi, en is gestart met acquisitie voor Kan wél!-projecten in de omlig-
gende dorpen. Helaas heeft dat in het verslagjaar nog niet tot resultaten geleid
zodat de betrokken personeelsleden van Trajekt hun kennis en vaardigheden
nog niet in de praktijk konden toepassen.
Kan wél! Delft BuitenhofIn Delft Buitenhof zijn in 2011 in het 40+ gebied twee Kan wél! projecten in
uitvoering in opdracht van meerdere partijen.
Kan wél Jong richt zich op jongeren van 12 tot 16 jaar die wonen of naar school
gaan in de Gilliswijk. Het project liep op 31 december af. In de projectperiode
zijn 10 projecten gerealiseerd waarvan er 3 structureel waren. Deze projecten
werden overgenomen door de lokale welzijnsinstelling of zelfstandig voortge-
zet. De opdrachtgevers (gemeente en Woonbron) besloten het project met een
jaar te verlengen (2012) en uit te breiden naar een inzet van 30 uur per week
in een groter projectgebied. Behalve de twee genoemde partijen zijn woning-
corporaties Vestia en Vendomes nu ook betrokken als financierende partijen.
Daarnaast stelde Fonds 1818 opnieuw een activiteitenbudget ter beschikking
voor 2012.
Gelijktijdig heeft een ander project in Delft Buitenhof gedraaid, namelijk het
experimentproject Kan wél! Risicojongeren. Dit experiment richt zich op een
groep jongeren van 16 tot 27 jaar die al geruime tijd voor overlast zorgden in
19
dit gebied. Doel van het experiment was het terugdringen van de overlast ge-
koppeld aan individuele begeleiding van de jongeren die deze overlast veroor-
zaakten. De begeleiding richt zich op het oplossen van de vaak meervoudige
problematiek die de overlastgevende jongeren hebben. De inzet is gebaseerd op
activering van deze groep door een ervaringsdeskundige die samenwerkt met
een ervaren Kan wél! jongerencoach. Nevendoel voor het LSA was het ontwik-
kelen van een methodiek die sneller tot resultaat zou leiden dan de gangbare
werkwijze van het regulier welzijnswerk en hulpverlening. Uit de eindevaluatie
bleek dat het terugdringen van de overlast geslaagd was:
Uit het evaluatieverslag: ‘Het is rustiger geworden in de buurt, in ieder geval
met betrekking tot deze doelgroep. Dit wordt zowel door omwonenden als de
politie bevestigd.(…) In de doelgroep is, in vergelijking met een jaar geleden, een
merkbare kentering te zien in de houding van verschillende groepsleden. Ze zijn
toegankelijker en meer ontvankelijk voor hulp, begeleiding en deelname aan
activiteiten. De maatschappelijke betrokkenheid lijkt bij ten minste een deel
van groep toegenomen.’
Aan het eind van het project waren 16 jongeren met hulp van de coach bezig
met het oplossen van hun problemen, het oppakken van studie of het sollicite-
ren naar werk.
Door de opdrachtgevers is besloten het project met een jaar te verlengen tot
eind 2012.
Voor deze experimentele methodiek is in 2011 een concept methodiekbeschrij-
ving gemaakt die in 2012 verder zal worden afgemaakt, ook is in 2011 een werk-
boek gemaakt voor de coaches.
2-2 Bewonersdeskundigen
Het project Bewonersdeskundigen is een project waarin het LSA een netwerk van
ervaren bewoners wil creëren die andere bewoners kunnen adviseren. In 2010 is
een start gemaakt met de oprichting van een groep bewoners die over voldoende
kennis en ervaring beschikken om andere bewoners te kunnen adviseren over
hoe ze bepaalde zaken kunnen aanpakken. Het gaat daarbij om zeer uiteenlo-
pende onderwerpen die zich in de praktijk aandienen rond herstructurering, ste-
delijke vernieuwing en wijkaanpak. Behalve dit advieswerk kunnen bewoners-
deskundigen worden ingezet op congressen en seminars waar het onderwerp
bewonersparticipatie aan bod komt. De bewonersdeskundigen zijn vrijwilligers
die voor hun werk alleen hun onkosten vergoed krijgen. Om dit werk te kunnen
uitvoeren hebben 10 Bewonersdeskundigen in 2010 een training gehad.
2. Projecten
20 LSA Jaarverslag 2011
ResultatenIn 2011 zijn de eerste koppelingen gemaakt tussen bewonersdeskundigen en
bewonersgroepen (en in een enkel geval professionals). Een aantal voorbeelden
van ingezette trajecten:
• OnzebewonersdeskundigeuitOud-Krispijnheeftmeerderepersonenop
bezoek gehad in het kader van de (bijna afgeronde) herstructureringsproces-
sen in zijn wijk. Bewoners die aan de vooravond staan van herstructurering,
maar ook studenten die voor hun scriptie onderzoek deden.
• DebewonersdeskundigeuitdewijkdeBennekelinEindhovenistweemaal
met enkele andere wijkbewoners de bewoners van Hoensbroek (gemeente
Heerlen) gegaan om te adviseren over inspraak en werkwijze bewonersgroep
bij de afbraak van enkele flats.
• TweebewonersuitRotterdam-WestenRotterdam-Zuidhebbenbewonersuit
Schiedam geadviseerd over verbreding van achterban, verbetering van de
communicatie met de achterban en van imago.
• BewonersuitMaastrichthebbencollega’suitBelgië(Tordale)overbewoners-
initiatieven en sociale cohesie in de wijk Boschpoort.
• BewonersdeskundigenuitdeBennekelontvingenregiegroepledenuit
Gageldonk in Bergen op Zoom om kennis uit te wisselen over de voucher-
systematiek en werkwijze regiegroep.
Eind 2011 is een folder gemaakt ter promotie van dit project.
Het beoogde resultaat was dat er 4 kortlopende adviestrajecten met bewoners-
deskundigen zouden zijn uitgevoerd, dat is behaald.
2-3 Tweede Kamerleden adopteren een wijk
Voor dit project sluiten bewoners uit een aandachtswijk een overeenkomst met
Tweede Kamerleden die geldig is voor de hele kabinetsperiode. De Kamerleden
adopteren een wijk. Elk Kamerlid geeft individueel invulling aan het adoptie-
ouderschap. Door middel van dit project kunnen Kamerleden de uitvoering en
effecten van wijkbeleid aan de hand van de ervaringen van bewoners volgen.
En bewoners van aandachtswijken kunnen in de keuken kijken van de lan-
delijke politiek, waardoor er meer wederzijds begrip ontstaat. Het LSA volgt
via de bewoners hoe deze contacten verlopen en publiceert daarover in het
kwartaalblad LSA Bewonersberichten. Op vergaderingen van het Bewoners-
platform worden ervaringen van bewoners uitgewisseld. In het contract tussen
bewoners en Kamerleden is opgenomen dat de Kamerleden een bezoek van de
wijkbewoners aan de Tweede Kamer zullen organiseren. De intensiteit van het
212. Projecten
contact tussen het Kamerlid en de wijkbewoners is mede afhankelijk van de
persoonlijke invulling van de adoptie door de Kamerleden blijkt in de praktijk
te variëren. Een aantal Kamerleden bezoekt de wijk af en toe en een aantal
Kamerleden bezoekt hun wijk vrij frequent, soms zelfs maandelijks.
ResultatenIn 2010 is er een begin gemaakt met het werven van Kamerleden en wijken
voor een nieuw adoptieproject, voor de periode 2010 t/m 2014. In oktober 2010
waren 17 adopties gerealiseerd, voor een deel met Kamerleden die ook in het
vorig project een wijk geadopteerd hadden. In 2011 is dit aantal flink uitge-
breid. Er zijn 35 Kamerleden die samen 40 wijken adopteren.
Dit jaar heeft het LSA voor het eerst de week van de wijkadoptie georganiseerd.
In de week van 14 tot en met 24 oktober heeft het LSA alle Tweede Kamerle-
den en bewonersgroepen binnen het wijkadoptie-project opgeroepen om een
afspraak met elkaar te maken. Deze afspraken zijn online bijgehouden en via
persberichten is voor deze bezoeken landelijke en regionale persaandacht
gegenereerd. In de week vond ook een debat plaats over de wijkaanpak. In
de Haagse wijk Morgenstond vond een debat plaats: De temperatuur van de
wijkaanpak. De discussieleider was Hassan Najja (bestuursadviseur LSA en
corporatiedirecteur) Het LSA wil voortaan jaarlijks een Week van de Wijk-
adoptie organiseren. De opzet is dat de week van de wijkadoptie steeds meer
bekendheid zal krijgen.
Het project heeft veel media-aandacht gekregen van lokale, regionale en lan-
delijke media. Ook in het kwartaalblad LSA Bewonersberichten zijn artikelen
over het project verschenen.
Het beoogde resultaat was dat er 40 wijken geadopteerd zouden zijn door Ka-
merleden. Dat is gehaald.
2-4 Training en coaching
In 2010 is een training ontwikkeld in samenwerking met Comtab en CDV/STAP
voor de Bewonersdeskundigen. Om hen coachingsvaardigheden aan te leren is
een op maat gemaakte training ontwikkeld die een methodiek voor persoon-
lijke en maatschappelijke ontwikkeling aanreikt. Uit de evaluatie van deze
cursus en het samenwerkingsverband is geconcludeerd dat deze methodiek
ook erg geschikt kan zijn voor bewonersgroepen die anderen willen coachen
bij projecten, gericht op zelfsturing. De bewonersdeskundigen concluderen dat
deze coaching goed past bij een bewonersgroep ‘nieuwe stijl’.
22 LSA Jaarverslag 2011
Het LSA wilde in 2011 deze training verder ontwikkelen en aanbieden aan be-
wonersgroepen. Dit wilde het LSA samen doen met Comtab, de bedoeling was
dat bewonersgroepen zelf moesten zorgen voor financiering van deze cursus.
LSA zou hen hierbij ondersteunen.
ResultatenEr zijn geen verdere stappen in dit traject ondernomen omdat de behoefte van-
uit bewonersgroepen aan deze trainingen niet aanwezig bleek te zijn. Er is wel
een behoefte aan op maat gemaakte trainingen, maar een algemene training
bleek niet aan te slaan bij de verenigde bewoners. Daar speelde het feit dat
deze bewonersgroepen zelf verantwoordelijk waren voor de financiering van
de cursus duidelijk ook een rol
Het beoogde resultaat voor 2011 was dat de training verder zou zijn uitgewerkt
om aan te reiken aan bewonersgroepen en dat bewonersgroepen zouden zijn
gesteund bij de financiering en organisatie van de training. Dit is allemaal niet
gebeurd wegens een gebrek aan interesse. Het project is stilgezet
2-5 Samenwerking in gemengde wijken
In 2011 is in een viertal wijken een inventarisatie uitgevoerd naar de (infor-
mele) contacten die in deze wijken bestaan tussen allochtone en autochtone
organisaties en tussen organisaties gericht op beleidsontwikkeling en orga-
nisaties gericht op uitvoering. Het LSA heeft dit maal in wijken in de steden
Nijmegen, Utrecht, Hengelo en Arnhem extra veel aandacht gegeven aan het
leggen van verbindingen tussen de verschillende bewonersgroepen. Omdat het
thema samenwerking allochtoon/autochtoon ook elk jaar speelt ten aanzien
van de Landelijke Bewonersdag (het aantal allochtonen dat deze dagen bezoekt
staat niet in verhouding tot de hoeveelheid allochtonen die in aandachtswijken
wonen en werken) is besloten om dit experiment te richten op het samen be-
zoeken van de Landelijke Bewonersdag in Arnhem. Dit project is er niet direct
op gericht dat er meer allochtonen en ‘doeners’ lid worden van de bewonersor-
ganisaties, wel dat er een netwerk komt van formele en informele organisaties
in een wijk die elkaar weten te vinden als daar aanleiding toe is.
ResultatenEr is in alle steden waarin het LSA de samenwerking heeft trachten te stimule-
ren een goed resultaat geboekt. Verschillende groepen bewoners en individu-
ele bewoners zijn samen afgereisd naar de Landelijke Bewonersdag in Arnhem
232. Projecten
alwaar ze gezamenlijk hun wijk of buurt vertegenwoordigden. Voorafgaand
aan deze dag, tijdens de dag en achteraf hebben de betrokkenen met elkaar
samengewerkt en nieuwe connecties gelegd.
Onze beoogde resultaten voor 2011 waren dat er een inventarisatie bij bewo-
nersorganisaties geëvalueerd zou zijn, dat de resultaten in LSA Bewonersbe-
richten zouden zijn gepubliceerd en dat een eventueel vervolg van het project
zou zijn vormgegeven. De resultaten van project Samenwerking in gemengde
wijken uit 2010 is in 2011 geïnventariseerd. De conclusies zijn zeer positief.
Wanneer mensen elkaar ontmoeten en een gezamenlijk en bereikbaar doel
hebben, stimuleert dit de samenwerking. Ook na enkele maanden blijken de
groepen die elkaar in het kader van het project hebben ontmoet, nog contact
te hebben. Over het project is geen artikel in het kwartaalblad LSA Bewoners-
Berichten gekomen. Wel is in dit blad uitgebreid aandacht geweest voor de
resultaten van het project.
2-6 Bewonersinitiatieven, vouchers en sociale media
Het LSA doet er veel aan om bewonersinitiatieven te stimuleren en waar nodig,
erbij te ondersteunen. Het vouchersysteem is door het LSA bedacht en bedoeld
als experiment om bewonersinitiatieven te stimuleren en bewonersgroepen
aan te zetten meer verantwoordelijkheden op zich te nemen om de leefbaar-
heid van wijken te verbeteren. Omdat 2011 het laatste jaar was dat er financi-
ele middelen landelijk beschikbaar werden gesteld voor bewonersinitiatief en
het LSA veel waarde hecht aan het voortbestaan van de (financiële) steun aan
bewonersinitiatieven, heeft het veel aandacht besteed aan het belang van het
bewonersinitiatief.
Het LSA is begonnen met het opzetten van een online voucher-community
waarbij via een derde generatie website en andere sociale media mensen met
elkaar in contact kunnen komen om ervaringen, kennis en meningen uit te
wisselen over initiatieven in de buurt. Het is, geheel in lijn met het vouchersys-
teem, de bedoeling dat deze site door initiatiefnemers wordt gedragen; het LSA
faciliteert, maar stuurt niet.
In 2011 heeft het LSA tijdens de week van de wijkadoptie sterk bij de Tweede
Kamerleden aangedrongen op de continuering van bewonersbudgetten.
Met als vertrekpunt het experiment met de voucher-community is in 2011
bekeken of een volgende stap in het gebruik van nieuwe sociale media voor
het LSA zinvol is. De ontwikkeling van sociale media gaat razendsnel. Het lijkt
er sterk op dat de kennisachterstand van mensen in aandachtswijken op het
24 LSA Jaarverslag 2011
gebied van ICT-ontwikkelingen grotendeels tot het verleden behoort.
De voorbereidingen zijn getroffen voor een website die verkregen kennis en
ervaringen van bewoners op het gebied van bewonersinitiatieven en vouchers
verzamelt, deelt en borgt. Bewoners in het land worden (mede)beheerder van
deze website. De website wordt daarbij ook gekoppeld aan de activiteiten van
het LSA. In aanloop naar en na iedere bijeenkomst worden kennis er ervaring
uitgewisseld.
ResultatenDe nieuwe website is klaar, alleen nog niet operationeel. Er zijn drie bewoners
aangesteld als moderator voor de site. Dit zijn tevens mensen die de site alsme-
de de content zullen promoten via sociale media. Want het is duidelijk gewor-
den, via een onderzoek onder onze eigen leden, dat ook op het gebied van social
media het belangrijk is dat de boodschap overgebracht wordt door mensen zelf.
Op dit punt is het bieden van faciliteiten aan bewoners exact wat het LSA wil
doen en daarmee moet het LSA niet de brenger zijn van de boodschappen. De
bewoners zullen dit zelf gaan doen.
In 2011 heeft het LSA met name in de 40+ wijken bewoners met raad en daad
bijgestaan en is er door het LSA veel kennis verspreid over vouchersysteem. Ook
in het kwartaalblad LSA Bewonersberichten hebben bewonersinitatieven veel
aandacht gehad.
Er is in 2011 geen praktijkdag bewonersinitiatieven gehouden terwijl dat wel tot
onze beoogde resultaten behoorde. Deze dag is echter komen te vervallen ten
behoeve van de actuele conferentie die het LSA samen met toenmalig minister
Donner en zijn ministerie heeft georganiseerd: Conferentie Ruimte voor Burgers.
2-7 Bewonersmonitor Wijkaanpak
In 2010 is op voorstel van het LSA een start gemaakt met een pilot-onderzoek
waaruit duidelijk zou moeten worden of een breed onderzoek in alle aandachts-
wijken naar de mening van bewoners over de wijkaanpak zinvol zou zijn. Dit
onderzoek was een vervolg op de twee voorgaande onderzoeken waarin de
inspanningen van gemeenten op het gebied van bewonersparticipatie bij de
wijkaanpak werden gemeten (Kwaliteitskaart Bewonersparticipatie 2008 en
2009). In januari van 2011 was de rapportage van dit pilot-onderzoek in drie wij-
ken beschikbaar en is een presentatie gehouden door de onderzoekers van de
school voor politiek en bestuur van de universiteit van Tilburg. Zowel door de
inmiddels bij BZK ondergebrachte directie Wijken van WWI (later omgedoopt
252. Projecten
tot directie Leefbaarheid en Wijken) als de betrokken steden (Groningen, Am-
sterdam en Dordrecht) werd het zinvol geacht dit onderzoek in alle 18 steden
betrokken bij de wijkaanpak uit te voeren. Door allerlei ontwikkelingen, voor-
namelijk veranderingen bij het ministerie, duurde de besluitvorming lang. Eind
2011 werd bij drie partijen een offerteaanvraag ingediend voor het onderzoek,
de opdracht werd verleend aan het Risbo uit Rotterdam.
2-8 BewonersBedrijven
In mei van 2011 heeft het LSA een studiereis georganiseerd naar door bewo-
ners geleide bedrijven in Londen. Deze studiereis werd gevolgd door een confe-
rentie in Den Haag op 27 juni: Ruimte voor burgers.
In de tweede helft van 2011 is door het LSA een projectplan ontwikkeld om in
Nederland een aantal experimenten met bewonersbedrijven te starten die vol-
gens dezelfde principes werken als de Community Enterprises die aangesloten
zijn bij hun landelijke organisatie Locality in Engeland. Het gaat om bewoners-
bedrijven die:
• Werkenaaneconomische,fysiekeensocialeontwikkelingvaneengebied
waarin bewoners zich herkennen.
• Onafhankelijkzijn,ofstrevendnaaronafhankelijkheid,zelfvoorzienenden
niet uit op privaat winstbejag.
• Voortkomenuitbewoners,inhetbezitzijnvanbewonersenwordenbe-
stuurd door bewoners uit de wijk.
• Zijngerichtopsamenwerkingmetbewonersverenigingen,delokaleover-
heid, instellingen en bedrijven.
Voor de financiering van een startkapitaal voor deze experimenten is een
aanvraag gedaan bij het Fonds Werken aan Wonen van Aedes en de Nationale
Postcode Loterij. Het fonds Werken aan Wonen heeft een bedrag van 700.000
euro toegezegd om de BewonersBedrijven te ondersteunen. De beslissing van
de Nationale Postcode Loterij is na dit verslagjaar bekend geworden (februari
2012) en bedraagt 1.000.000 euro.
Daarnaast heeft het LSA van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Ko-
ninkrijksrelaties een tweejarige subsidie ontvangen van 329.000 euro (voor
2012 en 2013) om dit innovatieve experiment op te zetten.
In 2011 zijn de eerste gesprekken gevoerd met bewonersgroepen die met een
BewonersBedrijf van start zouden willen gaan.
3
273. Communicatie
Communicatie
Het communicatiebeleid van het LSA heeft verschillende doelstellingen. Het LSA
communiceert om onze achterban op de hoogte te houden van de ontwikkelingen
binnen het LSA, in het overheidsbeleid en in de wijken. Maar ook met het doel om
(potentieel) geïnteresseerden te informeren over de mogelijkheden, rol en positie
van bewoners binnen het bestaande overheidsbeleid. Om al deze doelstellingen te
behalen, communiceert het LSA via verschillende kanalen.
3-1 LSA Bewonersberichten
Ons kwartaalblad LSA Bewonersberichten bericht over ontwikkelingen in de
wijken, in het overheidsbeleid en binnen het LSA. Dit gebeurt in de vorm van
reportages, interviews, kort nieuws en achtergrondverhalen. Een abonnement
op het blad is voor bewonersorganisaties en andere betrokkenen bij het stede-
lijk vernieuwingsbeleid en het achterstandsbeleid kosteloos af te sluiten via
de website. Daarnaast zijn de verschenen nummers te downloaden op onze
website.
Resultaten Het kwartaalblad LSA Bewonersberichten heeft veel kennis doorgegeven. Via
een duidelijke bladformule is inhoudelijke informatie op een begrijpelijke manier
doorgegeven. Ook is er veel aandacht geweest voor de nieuwe ontwikkelingen
die er zijn in het beleid en in de samenleving. LSA Bewonersberichten heeft
als ondertitel: het vakblad voor bewoners. Het blad wordt ook steeds meer als
vakblad gebruikt binnen bewonersgroepen. Er zijn ook veel bewonersgroepen
die de informatie die in het blad staat doorpubliceren op het internet of in hun
geprinte media.
In het blad komen veel actieve bewoners aan het woord en wordt ingewikkelde
materie op een begrijpelijke wijze verwoord. Er wordt onderaan de artikelen
veelal doorverwezen naar het internet. De bedoeling is dat de verschillende
media (internet en site) elkaar versterken en dat geïnteresseerden nog makkelij-
ker de informatie kunnen vinden die ze nodig hebben.
Het aantal abonnees is licht gegroeid (van +/- 1400 naar +/- 1500). Het blad is
vier maal uitgekomen en dat is gelijk aan ons beoogde resultaat voor 2011.
28 LSA Jaarverslag 2011
3-2 Internet
Het LSA heeft drie reguliere websites achter één portal: www.bewoners.nl. Op
onze internetsite www.lsabewoners.nl is veel informatie en nieuws te vinden
over onze organisatie en onze bijeenkomsten, maar ook over grootstedelijk be-
leid. Verder heeft het LSA twee sites voor het project Kan wél!, namelijk www.
kanwel.nl en www.kanweljongeren.nl. Daar is veel informatie te vinden over
de initiatieven van de bewoners die aan het Kan wél!-project meedoen.
www.kanwel.nl en www.kanweljongeren.nlDe vele functies voor de bezoekers van deze sites, worden redelijk benut. Alle
mensen die aan een Kan wél!-project meedoen, hebben samen met de buurt-
coach een eigen plek binnen de site waar ze over hun project kunnen bloggen
en waar ze foto’s neer kunnen zetten. Zo ontstaan er mini-online-communities
rond projecten en is het voor buurtbewoners ook makkelijker om de projecten
te volgen.
De site is op maat gemaakt voor het project Kan wél! in 2008. Op het moment
dat de site gemaakt werd, waren er vele projectgebieden en vele buurtcoaches
actief. Nu er slechts enkele gebieden en coaches actief zijn, zijn de sites wel-
licht iets te groot voor het huidige project.
www.lsabewoners.nlOp deze site is heel gerichte informatie te vinden over het LSA. Het LSA spant
zich in om de site overzichtelijk en toegankelijk te maken. Op de site staan de
projecten die het LSA uitvoert duidelijk omschreven, de ontwikkelingen van
de projecten worden bijgehouden. Voor het vouchersysteem is er een apart
deel ingericht op de website. Onze publicaties zijn allen te bestellen op de site,
enkele publicaties zijn online te downloaden. De bijeenkomsten die het LSA
organiseert staan op de site, inclusief uitnodigingen en verslagen achteraf. Ook
zijn de nieuwsberichten, persberichten en nieuwsbrieven te lezen op de site.
Projectgebonden websitesDit jaar is er een tijdelijke blogsite gemaakt om de Landelijke Bewonersdag:
Tijd voor je wijk te ondersteunen. In de aanloop naar deze Landelijke Bewo-
nersdag is er een blog bijgehouden. De doelstelling was tweeledig: én mensen
warm maken en houden voor de bijeenkomst in Arnhem, én via de site input
krijgen voor het Manifest van de Actieve Bewoners. De blogs konden getwitterd
worden en dat is ook veel gedaan. Het bleek een goede manier om een nieuw
publiek aan het LSA te binden.
29
3-3 LSA Nieuwsflits
De LSA Nieuwsflits is een e-nieuwsbrief die gestuurd wordt naar abonnees. De
nieuwsbrief bericht over LSA-activiteiten en over landelijke ontwikkelingen
in de wijkaanpak. Deze nieuwsbrief is bedoeld om het LSA Bewonersplatform
en andere geïnteresseerden op de hoogte te houden. Omdat deze nieuwsbrief
digitaal is, kan de nieuwsgeving veel actueler zijn dan in ons kwartaalblad. De
berichten zijn kort en krachtig en bevatten veel doorlinks naar het web.
ResultatenEr zijn 7 LSA Nieuwsflitsen uitgekomen in 2011, de nieuwsbrief heeft ongeveer
450 abonnees en is online veelvuldig gedownload. De hoeveelheid Nieuws-
flitsen is iets minder hoog dan van te voren beoogd. Door projectgebonden
blogsites en twitter zijn de mogelijkheden om op een andere manier gericht
te communiceren toegenomen en daarmee is de behoefte om veelvuldig een
nieuwsbrief te sturen afgenomen. Desalniettemin is het LSA tevreden over de
werking van de nieuwsbrief en zal het de nieuwsflits in 2012 ook inzetten.
3-4 Twitter
In 2011 is het LSA het social media-instrument Twitter meer in gaan zetten.
Het LSA gebruikt het instrument met name om bijeenkomsten te promoten en
nieuwe (online) contacten op te doen.
ResultatenIn 2011 heeft het LSA ruim 200 keer getweet. Het aantal volgers is gegroeid van
enkele tientallen naar 281 volgers. De tweets van LSAbewoners zijn vele malen
retweeted (doorgestuurd). Het absolute hoogtepunt was dat het LSA op de Lan-
delijke bewonersdag 2011 trending topic (top van veel besproken onderwerp
op twitter) was met hashtack LBD11. Dankzij twitter heeft het LSA nieuwe
mensen en organisaties aan zich weten te binden.
3. Communicatie
30 LSA Jaarverslag 2011
3-5 Publicaties
Manifest van de Actieve WijkbewonersMet vele honderden bewoners is geschreven aan het Manifest van de Actieve
Wijkbewoners. In dit Manifest beschrijven bewoners uit aandachtswijken
onder welke voorwaarden zij de sleutelrol in de wijkaanpak op zich willen
nemen. Het LSA heeft het document opgesteld omdat de wijkaanpak zich in
een kritische fase bevindt. Er is nog maar weinig geld voor. Zowel woningcor-
poraties als het kabinet gaven er minder aan uit. Ook op welzijn en welzijns-
werkers wordt flink bezuinigd. Daardoor is de inzet van bewoners belangrijker
geworden.
Het manifest werd op de Landelijke Bewonersdag op 10 december 2011 ter
plekke opgesteld. De weken voor de conferentie konden bewoners een bijdrage
leveren. De 600 deelnemers aan de conferentie bespraken die voorwaarden
en vulden ze aan. Een redactie onder leiding van publicist Jos van der Lans
maakte er ter plekke een manifest van. Op de Landelijke Bewonerdag is het
Manifest van de Actieve Wijkbewoners uitgereikt aan de toenmalige minister
Piet Hein Donner in de Eusebiuskerk in Arnhem.
Het Manifest is te downloaden op onze site.
Onderzoekrapport Pilot Bewonersmonitor KrachtwijkenHet LSA heeft in 2010 een pilot-onderzoek laten doen naar de beleving van
bewoners van de wijkaanpak. Zien ze verbeteringen in hun wijk of niet? Welke
rol hebben ze zelf en wat verwachten ze van alle betrokken partijen. Dit onder-
zoek is gedaan in de drie wijken: Amsterdam Oost, Groningen Korrewegwijk
en Dordrecht Wielwijk/Crabbehof. Het onderzoeksrapport was ook in 2011 te
downloaden op onze site.
Wijkadoptie Kamerleden. Al 15 jaar even simpel als doeltreffendIn 2010 is het project Wijkadoptie Kamerleden geëvalueerd. De bevindingen
van bewoners en Kamerleden zijn verzameld in een publicatie. Het boekje
wordt gebruikt om bewoners en Kamerleden te informeren over het project.
Het is kosteloos op te vragen bij het LSA-secretariaat en het LSA heeft deze
publicatie ook actief verspreid op bijeenkomsten in 2011.
Kwaliteitskaart BewonersparticipatieHet LSA heeft de inzet van gemeenten in de bevordering van bewonerspartici-
patie in krachtwijken laten onderzoeken. Het LSA heeft het onderzoek dat het
heeft laten doen, omgezet in overzichtelijke kaartenwaaiers: Kwaliteitskaart
31
Bewonersparticipatie 2008 en Kwaliteitskaart Bewonersparticipatie 2009. Deze
waaiers waren ook in 2011 via de website van het LSA te bestellen.
Kan wél! Mensen in bewegingJe wilt je inzetten voor je buurt. Wat moet er dan gebeuren en hoe pak je dat
aan? In dit boekje staan praktische tips over hoe je kunt beginnen, hoe je an-
dere mensen bij je ideeën kunt betrekken, wat mogelijke valkuilen zijn en wat
de kwaliteiten van mensen en de hulpmiddelen zijn waarvan je gebruik kunt
maken. Daarnaast worden enkele Nederlandse Kan wél! voorbeelden beschre-
ven. Dit alles in heldere, korte en duidelijke taal. Kortom een boekje voor de
doener.
Het boekje is een vertaling van Getting Self-propelled van Tony Gibson dat hij
heeft geschreven voor de Scarmantrust, de Engelse organisatie die Can Do
uitvoert. Het boekje is via de website van het LSA te bestellen. Dat is in 2011
veelvuldig gebeurd.
Wijkontwikkeling op eigen krachtWijkontwikkeling op eigen kracht is hét boek over de ABCD-aanpak. Het is van
groot praktisch nut voor bewoners en allen die hen willen steunen. Het is een
bewerkte vertaling van Building Communities From The Inside Out. De auteurs
John Kretzman en John McKnight deden jarenlang onderzoek in de aandachts-
wijken in de grote steden van de Verenigde Staten. Ze onderzochten met name
de succesvolle voorbeelden van wijkontwikkeling en wijkvernieuwing die op
initiatief van bewoners tot stand kwamen. Op grond daarvan ontwikkelden ze
een strategie voor de wijkaanpak die in dit praktisch handboek in klare taal
uiteengezet wordt.
Het oorspronkelijke boek is vertaald en bewerkt door het LSA in samenwer-
king met Fontys Hogeschool Sociaal Werk Eindhoven. Het boek is uitverkocht,
de gratis pdf-versie is via de website van het LSA te bestellen. Samen met de
publicatie Kan wél! Mensen in beweging behoorde het in 2011 tot de meest
opgevraagde publicaties.
3. Communicatie
4
334. Organisatie
Organisatie
Het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) is een landelijke
vereniging waarbinnen bewoners samenwerken om de leefbaarheid in hun wijk
te vergroten. De vereniging bestaat uit een platform van bewoners, een bestuur
en een secretariaat.
4-1 Bewonersplatform
Het bewonersplatform is het hart van onze vereniging. Het is het hoogste orgaan
van de vereniging LSA en tevens de formele verenigingsraad. Het bestaat uit 73
actieve bewoners, allemaal afkomstig uit steden die extra geld krijgen van de
rijksoverheid voor het oplossen van stedelijke problematiek (40 Vogelaarwijken,
40+ wijken, Ortega-gemeenten). De leden zijn actief in hun eigen wijk en ze ken-
nen de plaatselijke situatie goed. Met het platform worden alle activiteiten bespro-
ken. De activiteiten worden deels ook uitgevoerd met de leden van dit platform.
LSA-platformvergaderingen26 maart 2011 Utrecht Jaarvergadering
28 mei 2011 Utrecht Vergadering
1 oktober 2011 Utrecht Vergadering
26 november 2011 Utrecht Vergadering
ResultatenIn het LSA-platform zijn er verenigingsleden bijgekomen, waarvan enkele af-
komstig uit in de 40+wijken. Er is ook een aantal leden opgestapt. Dat waren met
name mensen die niet langer actief waren in hun wijk.
Het platform is in het verslagjaar vier maal bij elkaar geweest in Utrecht. Op de
platformvergaderingen zijn de bezoekersaantallen nagenoeg gelijk gebleven aan
vorig jaar, rond de 50 deelnemers. Grote agendapunten in 2011 waren: de voort-
gang van de wijkaanpak onder sterk veranderde omstandigheden. Kabinetswij-
ziging waardoor er meer kans was op ruimte voor bewoners, maar minder geld
voor wijkaanpak. Bewonersbudgetten die nog niet op waren mochten worden
doorgeschoven, een aantal gemeenten bleken dit anders te zien en wilden het
geld anders inzetten.
34 LSA Jaarverslag 2011
Idealiter heeft het LSA met het platform een jaarlijks overleg met de minister.
Dat is er dit keer niet van gekomen, wegens de drukke agenda van de minister.
Dat is op zich te betreuren, maar oud-minister Donner heeft wel veel aandacht
gehad voor het LSA en waar het LSA voor staat.
De beoogde resulaten voor 2011 waren: van de 40 krachtwijken is 75% bij het
LSA aangesloten. Uit alle G32 steden is minimaal 1 aandachtswijk aangesloten.
Er wordt een begin gemaakt met het werven van leden in steden buiten de G32
die extra rijksfinanciering krijgen voor het oplossen van stedelijke problema-
tiek. Dat is bijna allemaal behaald. Mede door de uitbreiding van de G32 (met
Gouda en Delft) is er niet in alle 34 gemeenten van de G32 een verenigingslid.
De contacten daartoe zijn wel gelegd.
4-2 Bestuur
Er zijn in het verslagjaar geen bestuurswijzigingen opgetreden. Ons bestuur
bestaat uit bewoners uit de aandachtswijken en toegevoegde leden die van-
wege hun kwaliteiten en netwerken zijn gevraagd.
Joke Bakker voorzitter (Emmen)
Arie van Diepen secretaris (Alkmaar)
Marion van Beurden penningmeester (Eindhoven)
Harry Brinkerink algemeen bestuurslid (Deventer)
Pieter Jan Biesheuvel bestuursadviseur
Melek Usta bestuursadviseur
Hassan Najja bestuursadviseur
De destijds nieuw aangetreden minister Donner had in april van het verslag-
jaar een overleg met het LSA bestuur. LSA besprak met hem de mogelijkheden
voor een andere koers zoals die ook in Engeland was ingezet met Big Society.
De enorme toename van Community Enterprises in Engeland in de laatste 10
jaar, pasten in de Big Society gedachte en waren het LSA al veel eerder opge-
vallen, vooral omdat dit concept volgens ons in Nederland ook is toe te passen.
Minister Donner was hierin zeer geïnteresseerd en tijdens het overleg werd
afgesproken dat er op 27 juni 2011 een conferentie zou plaatsvinden over een
wezenlijk andere invulling van bewonersparticipatie naar Engels voorbeeld.
Voor meer informatie over deze conferentie, kijk bij 1-3 Praktijkdagen.
35
4-3 Personeel
Het personeel van het LSA bestaat uit het LSA-secretariaat en de Kan wél!-
buurtcoaches.
De omvang van het LSA-secretariaat in januari 2011 was 4,22 fte, dat is gelijk
aan januari 2010.
De omvang van het Kan wél! personeel in januari 2011 was 2,67 fte.
Het vaste personeel is in dienst van het WGI te Rotterdam en gedetacheerd bij
het LSA. In 2011 zijn er twee buurtcoaches voor 0.99 fte extern ingehuurd.
Personeelsomvang per 1 januari 2011 LSA secretariaat
M. Charifi financieel/administratief medewerker (78%)
H. Cornelissen directeur (106%)
L. van den Hoven organisatiemedewerker (78%)
P. Koopman stafmedewerker communicatie (60%)
T. van Mierlo stafmedewerker (100%)
In dienst in 2011:
C. den Hoedt financieel medewerker (50%)
S. Krul projectmedewerker (50%)
Uit dienst in 2011:
M. Charifi financieel/administratief medewerker (78%)
S. Krul projectmedewerker (50%)
Project: Kan wél!
Kan wél! buurtcoaches:
M. Berends – Vermaak buurtcoach (60%)
J. Dincelek – Lettinga coördinator Maastricht (5,5%)
E. Maessen buurtcoach (33%)
G. Sinclair De Rochemont buurtcoach (66%)
I. Raveneau buurtcoach (61%)
E. Dijkhof buurtcoach (42%)
Externe inhuur:
K. Keuren buurtcoach (33%)
J. Wesemann buurtcoach (66%)
Kan wél! uit dienst in 2011:
M. Berends – Vermaak buurtcoach (60%)
E. Maessen buurtcoach (33%)
I. Raveneau buurtcoach (22%)
4. Organisatie
36 LSA Jaarverslag 2011
4.4 Werkzaamheden LSA-secretariaat
Organisatie bijeenkomsten:
• 4bijeenkomstenbewonersplatform;
• 4bijeenkomstenbestuur;
• 9regionale,landelijkeeninternationalebijeenkomsten.
• 12bijeenkomstenwerkgroepen(werkgroepentervoorbereidingvanonder
meer: Landelijke Bewonersdag, Manifest van de Actieve Bewoners, project
Bewonersdeskundigen)
Daarnaast:
• voorbereiding,ontwikkelingenuitvoeringactiviteitenenprojecten,insamen-
werking met leden van het bewonersplatform;
• makenvanverslagenennotitiesvoorbovenstaandebijeenkomsten;
• makenvannotities,werkplan,evaluaties,artikelen,foldersentoespraken;
• beleidsinformatieoverlandelijkeontwikkelingenGSBende40wijkenaanpak
bewerken en leesbaar aanbieden aan bewoners in de steden;
• informatievoorzieningovervouchersysteemenbewonersgelden;
• informatievoorzieningoverbewonersparticipatiebinnenbestaandbeleidaan
derden;
• contactenonderhoudenmetvelelandelijkeinstellingenenorganisaties;
• werkbesprekingenmetsubsidiegevers;
• initiërenonderzoeknaarbewonersparticipatie;
• samenwerkenencontactenonderhoudenmetlokaleinstellingen,gemeenten
en bewonersorganisaties;
• bijdragesleverenaanconferenties,bijeenkomstenenwerkgroepenvanderden;
• projectmanagement;
• redactieLSABewonersBerichten,publicaties,nieuwsbrievenenwebsite;
• financiëleadministratieenbudgetbewaking.
4-5 Financiële verantwoording
Het LSA is een zelfstandige vereniging. Het financieel overzicht geeft inzicht in
de besteding van de inkomsten en de subsidies die aan het LSA zijn verstrekt.
De financiële administratie wordt gevoerd door het bureau van de vereniging.
Bij de opstelling van de jaarrekening is gebruik gemaakt van de diensten van
stichting Orbis uit Rotterdam. De accountantscontrole is uitgevoerd door Flynth
audit te Woerden.
37
Vereniging LSA
LSA Activiteiten
Inkomsten, subsidies en bijdragen
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties / Wonen, Wijken en Integratie
446.375
Gemeenten, bijdrage activiteiten 38.625
Bijdragen partners bewonersdag 2011 (Gemeente Arnhem en corporaties Woonbond/Vivare en Portaal)
23.000
Overige inkomsten: Bijdragen werkbezoek UK 8.300
Inkomsten Bewonersbedrijven en Praktijkdag 1.125
Totaal 517.425
Uitgaven
Personeel LSA 288.043
Huisvestings- en organisatiekosten 69.414
Activiteiten 187.751
Afschrijvingen 4.681
Totaal 549.889
Rentebaten 10.298
Rentelasten en bankkosten -680
Resultaat -22.846
Doorbelastingen aan projecten (Kan wél!) 23.138
Resultaat LSA na bijzondere baten/lasten (afgerond) 291
Inkomsten project Kan wél!
Opdrachtgevers Kan wel! (woningcorporaties en gemeenten) 314.525
Totaal 314.525
Uitgaven Project Kan wél!
Personeelskosten Kan wél! 186.753
Organisatiekosten 11.901
Activiteitenkosten 57.282
Totaal (afgerond) 255.936
Doorbelastingen aan projecten (Kan wél!) 23.138
Overige lasten 2.326
Resultaat Kan wél! na bijzondere baten/lasten 33.125
Resultaat LSA 291
Resultaat LSA, project Kan wél! 33.125
Vrijval voorziening 8.601
Overige Baten/Lasten -665
Overige Lasten -6.498
Resultaat Vereniging LSA 2011 34.854
4. Organisatie
38 LSA Jaarverslag 2011
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Opdracht
Wij hebben gecontroleerd of het financieel overzicht, zoals opgenomen in het
jaarverslag 2011, op juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde
jaarrekening van Vereniging Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswij-
ken te Utrecht. Bij die jaarrekening hebben wij op 23 maart 2012 een goedkeu-
rende controleverklaring verstrekt.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de vereniging is verantwoordelijk voor het opstellen van het
financieel overzicht in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd
in de jaarrekening 2011 zijnde Richtlijn 640 Organisaties-zonder-winststreven,
en voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het op-
stellen van het financieel overzicht mogelijk te maken zonder afwijkingen van
materieel belang als gevolg van fraude.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel dat het financieel
overzicht op juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarre-
kening. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Neder-
lands recht,waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat
wij voldoen aan de voor onsgeldende ethische voorschriften en dat wij onze
controle zodanig plannen en uitvoeren dateen redelijke mate van zekerheid
wordt verkregen dat het financieel overzicht op juiste wijze is ontleend aan de
jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende
en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel betreffende de jaarrekening
Naar ons oordeel zijn de gegevens zoals vermeldt in het financieel overzicht in
alle van materieel belang zijnde aspecten op juiste wijze ontleend aan de jaar-
rekening 2011 van Vereniging Landelijk Samenwerkingsverband Aandachts-
wijken.
39
Toelichting
Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een
verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en resultaten van
Vereniging Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken en voor een
toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle het financieel overzicht
2011 dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening,
waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 23 maart 2012
verstrekte goedkeurende controleverklaring. Deze toelichting doet geen af-
breuk aan ons oordeel.
Woerden, 23 maart 2012
GIBO Registeraccountants B.V.
Was getekend:
S. van der Veer AA
4. Organisatie
40 LSA Jaarverslag 2011
Bijlage 1 - Ledenlijst Bewonersplatform
ORGANISATIE NAAM PLAATS
Wijkraad Nieuw Overdie Jannie Broekman Alkmaar
Wijkraad Nieuw Overdie Ans van Duijn - Bon Alkmaar
Wijkraad Oud-Overdie Rob van der Burg Alkmaar
Wijkraad Oud-Overdie Arie van Diepen Alkmaar
Wijkraad Oud-Overdie Marieke Zuurbier Alkmaar
Wijkraad Schermereiland Els Ploeger Alkmaar
Wijkraad Schermereiland Tineke Vedder Alkmaar
Wijkplatform Almelo Centrum George Lammertink Almelo
Bewonerscommissie de Linie Toos Mollet Amersfoort
Bewonerscommissie de Linie Elly van Westerlaak Amersfoort
Samenwerkende Groeperingen
Leefbaar Amersfoort Riekje Hoffman Amersfoort
Indische Buurt Hans Haubrich Amsterdam
Bewonerscommissie Meerwaldt Arnold Paalvast Amsterdam
Bijlmer Bewonersraad Jaap Jonker Amsterdam
Buurtbeheer Vogelbuurt/IJpleijn Annie Janbroers Amsterdam
Buurtbeheer Vogelbuurt/IJpleijn Anja Snabel Amsterdam
Buurtplatform Malburgen Ciska Arnold Arnhem
Wijkplatform Arnhemse Broek Ria Bouwen Arnhem
Wijkplatform Arnhemse Broek Christa Hartemink Arnhem
Wijkplatform Klarendal Toon Lubbers Arnhem
Wijkplatform Delfzijl Noord Silly Udema-Slijm Delfzijl
Hambaken Ruud Sikking Den Bosch
OBB - Wijkraad Boschveld Kees Heemkerk Den Bosch
Bewonersorganisatie Schilderswijk
“de Paraplu” Karl Noeller Den Haag
Bewonersorganisatie Transvaal Alex en Bep Ebing Den Haag
Stichting Wijkplatform Morgenstond Anneke du Chatinier Den Haag
Stichting Wijkplatform Morgenstond Margua Helfrich Den Haag
Kopgroep van de Kolonisten Harry Brinkerink Deventer
OKBZ Jenny Koopman-Spruit Dordrecht
Willie Hollemans Dordrecht
Vrijwilligersoverleg Wielwijk Wil Braat Dordrecht
Vrijwilligersoverleg Wielwijk Hennie Kranenburg Dordrecht
Huurdersbond Ede e.o. Hans Kregting Ede
Buurtplatform Bennekel Belang Marion van Beurden Eindhoven
Buurtplatform Doornakkers Cor de Wit Eindhoven
Stichting Woensel West Albertien Schoots Eindhoven
Wijkbelangen Emmerhout Joke Bakker Emmen
41
ORGANISATIE NAAM PLAATS
Wijkbelangen Emmerhout Meta Korving Emmen
BCOB De Woonplaats Maurits Acket Enschede
Wijkraad Velve-Lindenhof Maria Yigit Enschede
Wijkraad Velve/Lindehof Jozef Swaters Enschede
Wijkraad Wesselerbrink Ria de Vries Enschede
Bewonersorganisatie Nieuw Meerwijk Miriam Rasoelbaks Haarlem
Bewonersorganisatie Slachthuisbuurt Cees Balk Haarlem
Wijkraad Slachthuisbuurt Rob de Jager Haarlem
Stichting MSP Harry Deloo Heerlen
Vereniging Wijkbeheer Binnenstad Carolien Hurkmans Helmond
Wijkraad Berflo Es Geert Walgemoed Hengelo
Wijkcentrum Schieringen Fridus van den Berg Leeuwarden
Wijkraad Atolwijk Arthur Wennekes Lelystad
Buurtplatform Wittevrouwenveld Ria Kromjong-Haesen Maastricht
Stichting Bewoners Budgetten Thea Verdijk Nijmegen
Stichting Opbouw Lindenholt
Dukenburg (solid) Raquib Jaheruddin Nijmegen
Stichting Opbouw Lindenholt
Dukenburg (solid) Theo Vermeer Nijmegen
Bewonersorganisatie Bloemhof Priscilla Beikes - Rookmaaker Rotterdam
Bewonersorganisatie Bloemhof Kantikoemarie Kisoensingh Rotterdam
Bewonersorganisatie
het Nieuwe Westen Rob Ravestein Rotterdam
Bewonersorganisatie Nieuwe Westen Jacqueline Ravestein Rotterdam
Bewonersorganisatie Pendrecht (BOP) Bien Hofman Rotterdam
Bewonersorganisatie Zuidwijk Marianne Wolfs Rotterdam
Nieuwland Willy van Leeuwen Schiedam
Wonen en Leven Nieuwland Ada van den Bersselaar Schiedam
Wijkplatform Sanderbout John Gerrits Sittard
Wijkraad op de Heide Tegelen Jan Naus Tegelen
Wijkraad op de Heide Tegelen Aad Sterk Tegelen-Venlo
Bewonersorganisatie De Ring Eline Engelhart Tilburg
Huurdersvereniging Kanaleneiland Ger Hoogenberg Utrecht
Huurdersvereniging Kanaleneiland Wim Hoogendoorn Utrecht
Wijkplatform Brukske Wim Beks Venray
Wijkplatform Brukske Petra van Duijnhoven Venray
Klankbordgroep Poelenburg Herman Oomen Zaandam
Stichting Wijkorganisatie
Holtenbroek N.U. Cor Loos Zwolle
Bijlage 1 - Ledenlijst Bewonersplatform
42 LSA Jaarverslag 2011
Bijlage 2 - Overzicht Kamerleden en hun adoptiewijken
KAMERLID WIJK STADAd Koppejan Bijlmermeer Amsterdam
Agnes Wolbert Revisited wijken Emmen
Ahmed Marcouch Ede Ede
Alexander Pechtold Klarendal Arnhem
Attje Kuiken Breda Noordoost Breda
Bas Jan van Bochove Slachthuisbuurt Haarlem
Betty de Boer Oosterparkwijk Groningen
Coskun Çorüz Poelenburg Zaanstad
Cynthia Ortega-Martijn Bloemhof Rotterdam
Eddy van Hijum Holtenbroek Zwolle
Esmé Wiegman - van Meppelen
Scheppink Zwolle Noord Zwolle
Fatma Koşer Kaya Laakkwartier Den Haag
Frans Timmermans MSP Heerlen
Gerard Schouw Oud Krispijn Dordrecht
Hans Spekman Kanaleneiland Utrecht
Hero Brinkman Overdie Alkmaar
Jacques Monasch Sperkhem-Tuindorp Sneek
Jeroen Dijsselbloem Malburgen en GSB Nijmegen Arnhem, Nijmegen
Job Cohen Vrieheide Heerlen
Jolande Sap Venlo Venlo
Kees Verhoeven Rivierenwijk Deventer
Linda Voortman Overvecht Utrecht
Lutz Jacobi Heechterp-Schieringen Leeuwarden
Madeleine van Toorenburg Boschveld Den Bosch
Mariëtte Hamer SOBO (Schiedam) Schiedam
Martijn van Dam Doornakkers en Woensel-west Eindhoven
Metin Çelik Provenierswijk Rotterdam
Mirjam Sterk Bennekel Eindhoven
Pauline Smeets Meezenbroek Heerlen
Malbergen Maastricht
Sanderbout Sittard
Paulus Jansen Hillesluis & Nieuwe Westen Rotterdam
Pia Dijkstra Hoograven Utrecht
Pierre Heijnen Morgenstond Den Haag
Sjoera Dikkers Boerhaavewijk Haarlem
Tjeerd van Dekken Korrewegwijk Groningen
Wouter Koolmees Bergpolder Rotterdam
Tek
st: L
SA
-sec
reta
riaa
t | O
ntw
erp
: Gé
Gra
fisc
he
vorm
gev
ing
| Fo
tog
rafe
n: I
on
a H
oge
nd
oo
rn e
n C
isk
e d
en H
oed
t
Het jaarverslag Van meedoen naar doen is een uitgave van:
Het Landelijke Samenwerkingsverband Aandachtswijken
Oudkerkhof 13b
3512 GH Utrecht
Telefoon (030) 2317511
www.lsabewoners.nl