Uitdagingen in de volksgezondheid: vier perspectieven
1
Uitdagingen in de volksgezondheid: vier perspectieven Hans van Oers, Nancy Hoeymans Het thema van het Nederlands Congres Volksgezondheid 2014 is ‘perspectieven op de volksgezondheid’. Dit congres vindt elk jaar plaats, en elk jaar is er veel ruimte voor de hele breedte van de volksgezondheid. Niet iedereen verstaat immers hetzelfde onder volksgezondheid. Voor de een is het lang leven in goede gezondheid, voor de ander is het een gezonde leefstijl, het verkleinen van gezondheidsachterstanden of de participatie van chronisch zieken. Op het congres van 2014 staat juist deze diversiteit centraal. De diversiteit in visies op de volksgezond- heid vangen we in het begrip ‘perspectieven’. De Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 2014 heeft de diversiteit in visies expliciet zichtbaar gemaakt in vier perspec- tieven op de volksgezondheid. Elk perspectief kent eigen drijf- veren en uitdagingen, een streefbeeld en strategie. De VTV-au- teurs schetsen in deze bijdrage de inhoud van de vier perspec- tieven. Zij laten daarbij zien dat deze niet door henzelf en hun directe netwerk gemaakt zijn, maar dat deze voortkomen uit meerdere sessies met vele betrokken partijen. Ook beschrijven zij hoe de verschillende perspectieven gebruikt kunnen worden voor het maken van keuzes binnen het volksgezondheidsbeleid. Het mooiste is als een bepaalde strategie meerdere uitdagingen kan oplossen. Dit zijn kansen. Dilemma’ s ontstaan als een be- paalde strategie het goed doet voor de ene uitdaging, maar juist slecht uitpakt voor een andere uitdaging. Vervolgens komen vier experts aan het woord. Zij beschrijven zowel kansen als dilemma’ s. Walburg laat zien dat de uitdagin- gen in het domein van de geestelijke gezondheid talrijk zijn. Hij ziet kansen als het gaat om het verbeteren van de gezondheid: niet alleen psychische stoornissen voorkomen, maar juist ook positieve geestelijke gezondheid bevorderen. Burdorf en Schu- ring zetten de arbeidsparticipatie centraal. Ook zij beschrijven een mooie kans: een goede gezondheid bevordert duurzame arbeidsparticipatie. En andersom: arbeidsparticipatie kan bij- dragen aan gezond ouder worden. Westendorp gaat verder in op gezondheid van ouderen en laat zien dat hun gezondheids- beleving veel positiever is dan veel gezondheidswerkers den- ken. De zorg zou veel meer kunnen aansluiten op de behoefte en beleving van patiënten. Jeurissen, tot slot, laat de noodzaak zien van kostenbeheersing en de haast duivelse dilemma’ s die dat met zich meebrengt. Walburg, Burdorf, Westendorp en Jeurissen zijn vier van de acht experts die op het congres een workshop presenteren. In deze workshops zullen zij uitgebreider ingaan op de uitdagin- gen, kansen en dilemma’ s. Vervolgens gaan zij met de deelne- mers vanuit de verschillende perspectieven aan de slag met oplossingen. Wat zijn strategieën vanuit het ene perspectief. En zijn er ook oplossingen vanuit een ander perspectief? Waar liggen kansen? Wat zijn dilemma’ s? Behalve deze vier experts, zullen op het congres ook experts op het gebied van jongeren, overgewicht, one-health (gezondheid van mens, dier en milieu) en technologie hun belangrijkste uitdagingen, kansen en di- lemma’ s schetsen. Vier perspectieven op de volksgezondheid Nancy Hoeymans, 1 Jeanne van Loon, 1 Frank den Hertog, 1 Johan Melse, 1 Robert Vonk, 1 Casper Schoemaker 1 Met de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 (VTV-2014) kijkt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) tot vijfentwintig jaar vooruit naar de toekomst van de volks- gezondheid in Nederland. Dat doen we aan de hand van een trendscenario en vier toekomstscenario’ s. Het trendscenario geeft het beeld van de toekomst bij ongewijzigd beleid. De vier toekomstscenario’ s zijn gebaseerd op verschillende (beleids) strategieën die horen bij vier perspectieven op de volksge- zondheid. Met de vergelijking van de verschillende perspectie- ven kunnen we de kansen en dilemma’ s voor het volksgezond- heidsbeleid schetsen. Drijfveren en uitdagingen De perspectieven zijn gebaseerd op verschillende drijfveren en uitdagingen die mensen hebben om zich met volksgezondheid bezig te houden. Deze lopen uiteen van preventie van overge- wicht, het leveren van zorg van hoge kwaliteit, het werken aan duurzame inzetbaarheid van werknemers tot het stimuleren van de zelfredzaamheid van kwetsbare groepen. In samenwerking met een groot aantal betrokken partijen formuleerden we lang leven zonder ziekte, participatie van maatschappelijk kwetsba- Spectrum Spectrum biedt ruimte voor beschouwingen, discussies en opiniërende artikelen over onderwerpen op het terrein van de volksgezondheid en de gezondheidszorg. Bijdragen dienen te worden aangeboden conform de aanwijzingen voor de auteurs. Voor overleg over het thema kan contact worden opgenomen met de rubrieksredacteuren van Spectrum: prof. dr. J.A.M. van Oers (e-mail: [email protected]) en dr. N. Hoeymans (e-mail: [email protected]) 1 Centrum Gezondheid & Maatschappij, RIVM, Bilthoven tsg jaargang 92 / 2014 nummer 3 spectrum - pagina 94 / www.tsg.bsl.nl
Transcript of Uitdagingen in de volksgezondheid: vier perspectieven
Uitdagingen in de volksgezondheid: vier perspectievenHans van Oers, Nancy Hoeymans
Het thema van het Nederlands Congres Volksgezondheid 2014 is‘perspectieven op de volksgezondheid’. Dit congres vindt elkjaar plaats, en elk jaar is er veel ruimte voor de hele breedte vande volksgezondheid. Niet iedereen verstaat immers hetzelfdeonder volksgezondheid. Voor de een is het lang leven in goedegezondheid, voor de ander is het een gezonde leefstijl, hetverkleinen van gezondheidsachterstanden of de participatie vanchronisch zieken. Op het congres van 2014 staat juist dezediversiteit centraal. De diversiteit in visies op de volksgezond-heid vangen we in het begrip ‘perspectieven’.
De Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 2014 heeft dediversiteit in visies expliciet zichtbaar gemaakt in vier perspec-tieven op de volksgezondheid. Elk perspectief kent eigen drijf-veren en uitdagingen, een streefbeeld en strategie. De VTV-au-teurs schetsen in deze bijdrage de inhoud van de vier perspec-tieven. Zij laten daarbij zien dat deze niet door henzelf en hundirecte netwerk gemaakt zijn, maar dat deze voortkomen uitmeerdere sessies met vele betrokken partijen. Ook beschrijvenzij hoe de verschillende perspectieven gebruikt kunnen wordenvoor het maken van keuzes binnen het volksgezondheidsbeleid.Het mooiste is als een bepaalde strategie meerdere uitdagingenkan oplossen. Dit zijn kansen. Dilemma’s ontstaan als een be-paalde strategie het goed doet voor de ene uitdaging, maar juistslecht uitpakt voor een andere uitdaging.
Vervolgens komen vier experts aan het woord. Zij beschrijvenzowel kansen als dilemma’s. Walburg laat zien dat de uitdagin-
gen in het domein van de geestelijke gezondheid talrijk zijn. Hijziet kansen als het gaat om het verbeteren van de gezondheid:niet alleen psychische stoornissen voorkomen, maar juist ookpositieve geestelijke gezondheid bevorderen. Burdorf en Schu-ring zetten de arbeidsparticipatie centraal. Ook zij beschrijveneen mooie kans: een goede gezondheid bevordert duurzamearbeidsparticipatie. En andersom: arbeidsparticipatie kan bij-dragen aan gezond ouder worden. Westendorp gaat verder inop gezondheid van ouderen en laat zien dat hun gezondheids-beleving veel positiever is dan veel gezondheidswerkers den-ken. De zorg zou veel meer kunnen aansluiten op de behoefteen beleving van patiënten. Jeurissen, tot slot, laat de noodzaakzien van kostenbeheersing en de haast duivelse dilemma’s diedat met zich meebrengt.
Walburg, Burdorf, Westendorp en Jeurissen zijn vier van deacht experts die op het congres een workshop presenteren. Indeze workshops zullen zij uitgebreider ingaan op de uitdagin-gen, kansen en dilemma’s. Vervolgens gaan zij met de deelne-mers vanuit de verschillende perspectieven aan de slag metoplossingen. Wat zijn strategieën vanuit het ene perspectief. Enzijn er ook oplossingen vanuit een ander perspectief? Waarliggen kansen? Wat zijn dilemma’s? Behalve deze vier experts,zullen op het congres ook experts op het gebied van jongeren,overgewicht, one-health (gezondheid van mens, dier en milieu)en technologie hun belangrijkste uitdagingen, kansen en di-lemma’s schetsen.
Vier perspectieven op de volksgezondheidNancy Hoeymans,1 Jeanne van Loon,1 Frank den Hertog,1 Johan Melse,1 Robert Vonk,1 Casper Schoemaker1
Met de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 (VTV-2014)kijkt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)tot vijfentwintig jaar vooruit naar de toekomst van de volks-gezondheid in Nederland. Dat doen we aan de hand van eentrendscenario en vier toekomstscenario’s. Het trendscenariogeeft het beeld van de toekomst bij ongewijzigd beleid. De viertoekomstscenario’s zijn gebaseerd op verschillende (beleids)strategieën die horen bij vier perspectieven op de volksge-zondheid. Met de vergelijking van de verschillende perspectie-
ven kunnen we de kansen en dilemma’s voor het volksgezond-heidsbeleid schetsen.
Drijfveren en uitdagingenDe perspectieven zijn gebaseerd op verschillende drijfveren enuitdagingen die mensen hebben om zich met volksgezondheidbezig te houden. Deze lopen uiteen van preventie van overge-wicht, het leveren van zorg van hoge kwaliteit, het werken aanduurzame inzetbaarheid van werknemers tot het stimuleren vande zelfredzaamheid van kwetsbare groepen. In samenwerkingmet een groot aantal betrokken partijen formuleerden we langleven zonder ziekte, participatie van maatschappelijk kwetsba-
SpectrumSpectrum biedt ruimte voor beschouwingen, discussies en opiniërende artikelen over onderwerpen ophet terrein van de volksgezondheid en de gezondheidszorg. Bijdragen dienen te worden aangebodenconform de aanwijzingen voor de auteurs. Voor overleg over het thema kan contact worden opgenomenmet de rubrieksredacteuren van Spectrum: prof. dr. J.A.M. van Oers (e-mail: [email protected]) endr. N. Hoeymans (e-mail: [email protected])
1 Centrum Gezondheid & Maatschappij, RIVM, Bilthoven
tsg jaargang 92 / 2014 nummer 3 spectrum - pagina 94 / www.tsg.bsl.nl
