1

U-Talent Docentactiviteiten 2019 – 2020Voor docenten, toa’s en schoolleiders

2 3

U-Talent organiseert jaarlijks een conferentie voor docenten, toa’s en schoolleiders. De conferentie is voor alfa-, bèta- en gammadocenten. U kunt kiezen uit ongeveer 15 workshops en heeft de mogelijkheid om met collega’s van andere scholen ideeën uit te wisselen. Ook is er een Leerlingenfestival, waar leerlingen van onze partnerscholen goed geslaagde en inspirerende schoolprojecten presenteren.

7 april 2020

U-Talent biedt docenten, TOA’s en schoolleiders activiteiten gericht op verdieping van vakkennis en uitbreiding van (vak)didactische inzichten. De cursussen bieden daarmee gereedschappen voor het ontwerpen van aansprekend en uitdagend bètaonderwijs. Alle activiteiten bieden ruimte voor uitwisseling met collega’s en stimuleren deelnemers om in de eigen les met het geleerde aan de slag te gaan.

Het docentenprogramma bestaat uit docentennetwerken, vakinhoudelijke en vakoverstijgende activiteiten, een jaarlijks terugkerende conferentie en een divers aanbod aan incompany trainingen. Het programma wordt inhoudelijk verzorgd door de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht en het bedrijfsleven.

AanmeldenDe inschrijving van alle activiteiten loopt via onze website: www.u-talent.nl/docenten.

Aan de informatie in deze folder kunnen geen rechten worden ontleend. Zie onze website voor actuele informatie, prijzen en voorwaarden.

U-Talent Docentactiviteiten 2019 – 2020Voor docenten, toa’s en schoolleiders

- U-Talent Conferentie -

4 5

- INHOUD -Docentennetwerken 6Komend schooljaar kunt u deelnemen aan de volgende netwerken:

• Informatica 7• Natuurkunde 7• NLT 7• Scheikunde 8• Science en techniek 8

Biologie 9• Met een systeembril naar de biologie (leren) kijken 9• Stamceldonatie in het onderwijs 9

Natuurkunde & aardrijkskunde & NLT 10• Fysische geografie: rivieren, riviermondingen en de kust 10

Wiskunde 11• Onderzoekend wiskunde leren 11• Netwerkbijeenkomst Wiskunde A-lympiade en Wiskunde B-dag 11• Opdat je de pret ziet van de spreadsheet 11

Techniek 12• Robotica - The Next Level 12• First Lego League startbijeenkomst 2019 12

Vakoverstijgend 13• Digitale formatieve toetsing 13• Zorg van de toekomst bij Tergooi ziekenhuis 13• Ontwerp een Escape Room 14• TOA inspiratiedag 14• DOT Vakoverstijgend Leren voor Duurzame Ontwikkeling 14• Wat doe ik op school met het U-Talent College? 15

Activiteiten op maat 16• Escape the 21st Century Classroom 16• Energy Experience 16• Zelfsturen en persoonlijk leiderschap 17

Activiteiten voor leerlingen 19

6 7

Docentennetwerken

U-Talent brengt docenten informatica uit de regio bij elkaar in het Docentennetwerk Informatica. Op een informele manier presenteren we ontwikkelingen in het vakgebied en bespreken dit met elkaar, zoals hoe het nieuwe examen-programma informatica concreet vorm krijgt of hoe u een programmeertaal voor muziek gebruikt om basale

programmeerconcepten te introduceren. De docenten bepalen grotendeels zelf wat ze willen bespreken. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met het departement Informatica (UU).

1 oktober 2019, 14 januari en 31 maart 2020 van 16:00-19:30 uur.

In de U-Talent docentennetwerken bieden we vakinhoudelijke verdieping en de mogelijkheid om ideeën uit te wisselen met andere vakdocenten uit VO en HO.

De inhoud van de bijeenkomsten van alle netwerken bestaat uit drie elementen:• Vakinhoudelijke activiteit, bijv. lezingen van wetenschappers over hun onderzoek;• (Vak)didactisch deel d.m.v. workshops, het uitwisselen van best practices en het delen

van kennis over het vakspecifieke onderwijs in de bovenbouw en het eerste jaar van de universiteit;

• Uitwisseling tussen VO-docenten onderling en met (bachelor)docenten van de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht.

De deelnemers hebben zelf invloed op de precieze invulling van het programma.

Docentennetwerk Informatica

U-Talent brengt dit jaar voor het eerst natuurkundedocenten bij elkaar in een netwerk. Op het programma staan o.a. de onderwerpen astrodeeltjesfysica en medische beeldvorming. De rest van het programma wordt in overleg met de deelnemers bepaald. Op de eerste bijeenkomst zal er een uitwisseling zijn

met coördinatoren en docenten uit de bachelor natuurkunde. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met het departement Natuurkunde (UU) en de Hogeschool Utrecht.

5 november 2019, 20 januari en 30 maart 2020 van 16:30-20:00 uur.

NLT-docenten uit de regio komen bij elkaar in het zogeheten NLT-café. Binnen dit netwerk volgen we de actuele ontwikkelingen rond het vak en laten we ons inspireren door docenten en wetenschappers van de UU en de HU, die werkzaam zijn op voor NLT

relevante gebieden. Dit cursusjaar concentreren we ons op de biologische en scheikundige kanten en modules van NLT.

4 november 2019, 14 januari en 12 maart 2020 van 16:30-20:00 uur.

Docentennetwerk Natuurkunde

Docentennetwerk NLT: NLT-café

8 9

Systeemdenken is onderdeel van het examenprogramma biologie, maar uit onderzoek blijkt dat docenten behoefte hebben aan handvatten om systeemdenken vorm te geven in de klas. Tijdens de bijeenkomsten zal systeemdenken worden toegelicht en worden richtlijnen en lesmateriaal

besproken om systeemdenken te implementeren in de eigen lessen. De deelnemers gaan hierna zelf aan de slag met het ontwikkelen van lesmateriaal.

6 november en 13 november 2019 van 15:30-18:00 uur.

Stamceldonatie is een belangrijk onderwerp, maar wordt nog niet overal behandeld in de lessen. In deze cursus komen experts en wetenschappers van Matchis, het Nederlands centrum voor stamceldonoren, presenteren over stamceldonatie. Waarom moeten vooral jonge mensen stamceldonor worden, en hoe komt een match op basis van HLA-typering tot stand? Hoe is stamceldonatie landelijk en globaal geregeld? Natuurlijk wordt ook het medische traject van

stamceldonatie uitgelicht. Naast de inhoudelijke lezingen zal er tijdens de bijeenkomsten besproken worden hoe u dit onderwerp kunt behandelen in de lessen. Op basis van deze gesprekken ontwikkelt een honours student van de UU i.s.m. Matchis havo en vwo lesformats, die getest kunnen worden door de deelnemers.

11 november 2019, 3 februari en 16 maart 2020 van 16:30-18:00 uur.

De onderbouwvakken Science en Techniek zijn vakoverstijgende vakken, wat het lastig kan maken om verdieping en verbreding te vinden in het geven ervan. In dit netwerk wordt met andere docenten gesproken over actuele onderwerpen, zoals ruimtevaart, de snelste auto ter wereld, innovatief bouwen voor de

toekomst en didactiek voor technisch ontwerpen. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met De Hogeschool Utrecht.

30 oktober 2019 van 15:30-18:30 uur. De andere data worden in overleg met de deelnemers vastgesteld.

Biologie

Met een systeembril naar de biologie (leren) kijken

Stamceldonatie in het onderwijs

Netwerk Science en techniek: kijk op de toekomst

Voor het docentennetwerk Scheikunde staan de volgende onderwerpen op het programma: kunstconservatie, katalyse en modelling, en katalyse en geneesmiddelenproductie. Daarnaast zal er aandacht zijn voor practica: hoe slaat u een brug tussen de middelbare school-practica en de universitaire practica?

De rest van het programma zal worden samengesteld met de deelnemers. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met het departement Scheikunde (UU) en de Hogeschool Utrecht.

30 oktober 2019, 5 februari en 11 maart 2020 van 17:00-20:00 uur.

Docentennetwerk Scheikunde

10 11

Natuurkunde & aardrijkskunde & NLT

In deze activiteit laten we zien hoe onderzoek naar deltavorming gebruik maakt van natuurkunde, geologie, ecologie en experimentele vaardigheden. Nieuwe inzichten worden ondersteund met hands-on experimenten, eenvoudige rekenmodellen en gegevens die online beschikbaar worden gemaakt. Via een practicum gaan we kijken naar de effecten van waterstromingen op sedimentatie en in een GIS-practicum (Geografische

Informatie Systemen) maken we een hoogteprofiel van een te onderzoeken stroomgebied. Deze activiteit is geschikt voor zowel aardrijkskunde- en natuurkundedocenten als NLT docenten en wordt verzorgd in samenwerking met het departement Geowetenschappen (UU).

31 maart en 14 april 2020 van 15:00-18:00 uur.

Fysische geografie: rivieren, riviermondingen en de kust

In deze cursus wordt behandeld hoe onderzoekend leren kan worden ingezet in het wiskundeonderwijs. Vanuit een theoretisch kader leert u praktische keuzes te maken op kleine en grotere schaal, zodat leerlingen meer ruimte krijgen voor

onderzoek en ontdekking. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met het Freudenthal Instituut.

10 oktober en 21 november 2019 van 15:00-18:00 uur.

Spreadsheetsoftware biedt veel mogelijk-heden die de grafische rekenmachine niet heeft. Het is een stuk veelzijdiger en daarnaast gebruiken de leerlingen in een latere studie of loopbaan vaker spreadsheets dan een rekenmachine. Tijdens de bijeenkomsten leert u hoe u spreadsheetsoftware inzet in uw les bij

bovenbouw statistiek (o.a. beschrijvende statistiek, hypothese toetsen, betrouw-baarheidsintervallen, lineaire regressie en correlatie) en dynamisch modelleren (o.a. discrete modellen, 2D-modellen).

5 maart en 16 april 2020 van 15:00-17:30 uur.

Wiskunde

Onderzoekend wiskunde leren

Opdat je de pret ziet van de spreadsheet

Op deze netwerkbijeenkomst zullen we ervaringen uitwisselen en aandacht besteden aan het voorbereiden van leerlingen op de Wiskunde A-lympiade en Wiskunde B-dag. We denken tijdens deze bijeenkomst niet alleen na over de voorbereiding, we wisselen ook ideeën uit over de beoordelingscriteria en het

beoordelingsmodel. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met het Freudenthal Instituut en is gratis bij deelname aan de Wiskunde A-lympiade en Wiskunde B-dag.

8 november 2019 van 14.00-17.00 uur.

Netwerkbijeenkomst Wiskunde A-lympiade en Wiskunde B-dag

12 13

Techniek

Deze activiteit is voor docenten van scholen die met hun eigen teams meedoen aan de First Tech Challenge. Er is een workshop en daarnaast kunt u in een netwerk informatie uitwisselen met andere deelnemers. Dit jaar ligt het accent op het vergroten van de eigen roboticakennis en -vaardigheden op het gebied van robotarmen en robotmotoren tijdens de hands-on workshop. Parallel

aan de docentactiviteit vindt ook een programma voor leerlingen plaats. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met de Hogeschool Utrecht en het St. Bonifatiuscollege.

13 september 2019 van 12:30-16:00 uur. De rest van het jaar vindt er informele kennisuitwisseling plaats via een website.

Robotica - The Next Level

Het doel van deze bijeenkomst is om begeleiders van een First Lego League-schoolteam extra inspiratiebronnen aan te reiken bij het FLL-thema van dit jaar: ‘City Shaper’. De ochtend start samen met een groep leerlingen over de aanpak van het project. Aansluitend vervolgen we de workshop met alleen de docenten, en geven we handreikingen over het

betrekken van relevante bedrijven en instellingen bij het project. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met de Hogeschool Utrecht.

26 september 2019 van 10.00-13.00 uur (valt deels samen met de leerlingenactiviteit van 10.00-15.00 uur).

First Lego League startbijeenkomst 2019

Vakoverstijgend

Formatieve toetsen kunnen inzicht geven in het leerproces van de leerling en geven daardoor veel informatie over hoe ver een leerling is en wat hij/zij nog nodig heeft om nog verder te komen. Door dit online te doen, blijven gegevens niet alleen makkelijk bewaard en vergeleken, maar worden ook grote delen automatisch nagekeken. Zo genereert u snel bruikbare

informatie voor leerlingen van elk niveau. Door het succes van vorig jaar bieden we dit onderwerp nu aan als een serie van drie bijeenkomsten. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met de Hogeschool Utrecht.

7 november, 12 december 2019, 9 januari 2020 van 15:30-18:00 uur.

Digitale formatieve toetsing

De zorg verandert ontzettend snel. Ontwikkelingen binnen o.a. de ICT, de robotica en in het laboratorium zorgen ervoor dat de wereld van het ziekenhuis, haar medewerkers en de patiënten verandert. Het Tergooi Ziekenhuis laat tijdens deze actieve middag zien hoe de

zorg van de toekomst eruitziet. Wat is er in de zorg allemaal mogelijk met behulp van ICT en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen in de life sciences?

30 januari 2020 in de middag.

Zorg van de toekomst bij Tergooi ziekenhuis

14 15

Tijdens deze dag willen we TOA’s met elkaar in contact brengen, good practices uitwisselen, handvatten geven in het begeleiden van leerlingen en per vak een inspirerend voorbeeld laten zien van op de Universiteit Utrecht ontwikkelde practica die ook op school uitgevoerd kunnen worden. Het programma is anders dan afgelopen jaar, en bestaat o.a. uit

het ontwerpen van een nevelkamer en een practicum over de ontvouwing van eiwitten. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met het Freudenthal Instituut.

23 maart 2020 van 10:00-16:00 uur.

TOA inspiratiedag

Steeds meer scholen zijn bezig een duur-zame school te worden en zijn op zoek naar manieren om duurzame ontwikkeling invulling te geven in het onderwijs. In dit DOT gaan we experimenteren met de didactiek van Leren voor Duurzame Ontwikkeling. Vanuit deze didactiek gaan we onderwijs ontwikkelen en uitproberen waaronder ook het leren aan de hand

van vakoverstijgende authentieke opdrachten. Tijdens de DOT ontwikkelt u een aanpak die u op school direct kunt gaan toepassen. Dit DOT is geschikt voor docenten van alle vakken.

24 september, 29 oktober, 28 november 2019, 21 januari, 5 maart, 7 april en 14 mei 2020 van 16:00-20:00 uur.

DOT Vakoverstijgend Leren voor Duurzame Ontwikkeling

Deze activiteit is bedoeld voor docenten van onze partnerscholen die meedoen aan het U-Talent College, een excellentieprogramma voor havo-leerlingen. Door middel van het uitwisselen en aanscherpen van de bestaande programma’s, kan onderling overlegd worden wat een evenwichtig

programma kan zijn voor de UTC-leerlingen, maar ook voor andere leerlingen. Deze activiteit wordt verzorgd in samenwerking met de Hogeschool Utrecht.

11 december 2019 en 18 maart 2020 van 15:30-18:00 uur.

Wat doe ik op school met het U-Talent College?

Escape Rooms zijn sinds een aantal jaar enorm populair als recreatief uitje. Maar ook in het onderwijs kunnen Escape Rooms prima worden ingezet, om leerlingen op een leuke en uitdagende wijze zelf aan de slag te laten gaan. In twee bijeenkomsten maakt u samen met collega’s van andere scholen onder begeleiding van experts een Escape Room

voor uw leerlingen. De begeleiders hebben ervaring met het ontwikkelen van bèta-Escape Rooms voor het VO en HO.Deze activiteit wordt verzorgd in samen-werking met het Freudenthal Instituut.

10 februari en 2 maart 2020 van 16:00-18:00 uur.

Ontwerp een Escape Room

16 17

Deze activiteit heeft als doel om secties op een speelse manier ervaring te laten opdoen met 7 nieuwe onderwijs-technologieën, geïnspireerd door het fenomeen escape room. Een escape room is een spannende manier om in teamverband problemen op te lossen. Hierbij wordt een docententeam van max. 6 deelnemers vrijwillig in een kamer ‘opgesloten’. Zij kunnen ontsnappen

door allerlei uitdagende opdrachten te voltooien. Deze opdrachten zijn educatief, innovatief en technologisch van aard. Deze activiteit is bedoeld voor de sectie Biologie of BINAS.

NB: Om praktische redenen kan deze activiteit alleen bij het Freudenthal Instituut op de Uithof uitgevoerd worden.

Het vraagt nogal wat reflectieve (intrapersoonlijke) en interpersoonlijke vaardigheden om (leerlingen) goed te kunnen coachen. In deze training, die u samen met collega’s volgt, leert u reflectie en eigenaarschap van het leerproces bij leerlingen te bevorderen. Door te reflecteren met het vierstoelenmodel leren jullie enerzijds zelf constructiever stil te staan bij gevoelens, gedachten en handelen, anderzijds leren jullie een model

om ook de leerling ontwikkelingsgericht te coachen en zo zelfsturing en zelf-vertrouwen optimaal te bevorderen. Middels de ‘Lerende Organisatie in Levende Lijve’ vaardighedenkaart leren jullie vaardigheden evalueren én oefenen. In drie bijeenkomsten van drie uur worden jullie intensief en afgestemd op jullie persoonlijke/professionele situatie getraind.

Activiteiten op maat

Escape the 21st Century Classroom

Zelfsturen en persoonlijk leiderschap

Het is mogelijk om op uw eigen school of op Science Park de Uithof een training te laten organiseren door een expert van het Freudenthal Instituut of het Instituut Archimedes. De inhoud en duur van de activiteit worden in overleg bepaald. Denk aan onderwerpen zoals het maken van kennisclips, wiskundige denkactiviteiten of het gebruik van ICT in de les. U-Talent partnerscholen kunnen deze trainingen afnemen met korting. De data van deze activiteiten zijn in overleg.

Bekijk het volledige aanbod via www.u-talent.nl/incompany-training of neem contact op via u-talent@uu.nl. Hieronder lichten we drie mogelijke activiteiten uit.

Deze activiteit is voor zowel docenten als leerlingen. Een gastspreker van een spraakmakende onderneming in de technische en/of duurzame sector en een expert van de Hogeschool Utrecht komen langs op uw school. We verwachten daarom dat een school die zich hiervoor

aanmeldt, het bezoek laat aansluiten op bijvoorbeeld een project- of themaweek. Het doel is om het bètacurriculum op middelbare scholen te verduurzamen en de connectie met het bedrijfsleven te versterken.

Energy Experience

18 19

Teaching and Learning Lab

VO-loket

U-Talent biedt voor gemotiveerde havo/vwo-leerlingen uit alle jaarklassen verschillende activiteiten aan.

Voor onderbouwleerlingen is dit een mooie eerste kennismaking met wetenschappelijk onderwijs & onderzoek en met de Universiteit Utrecht of Hogeschool Utrecht. Deelname aan een U-Talent activiteit kan helpen bij de profielkeuze. Voor de bovenbouw bieden de activiteiten verdieping en

verrijking naast het reguliere curriculum. Deze activiteiten kunnen helpen bij de studiekeuze en het profielwerkstuk.

Voor onze partnerscholen is deelname – voor een beperkt aantal leerlingen per activiteit – gratis. Veel activiteiten zijn tegen betaling ook toegankelijk voor leerlingen van andere scholen.

Zie www.u-talent.nl/leerlingen voor meer informatie.

Activiteiten voor leerlingen

Reserveren TLL

Het Teaching and Learning Lab (TLL) van het Freudenthal Instituut kan gereserveerd worden door scholen. Het TLL is een innovatieve onderwijsruimte met studio. In de onderwijsruimte kunt u bijv. onderzoek doen aan uw eigen lespraktijk. De studio kunt u reserveren voor het maken van bijvoor beeld kennisclips. U-Talent partnerscholen kunnen beperkt gratis gebruik maken van het TLL. Neem hiervoor contact op met u-talent@uu.nl.

TLL Herfstfestival

Het Teaching and Learning Lab organiseert in het najaar het Herfstfestival. Het TLL Herfstfestival richt zich op docenten, stu-denten, scholieren en iedereen die meer wil weten over de innovatie van zowel voort-gezet als hoger onderwijs. Er zijn workshops over o.a. blended learning, puzzle boxes en het ontwerpen van interactief onderwijs.

22 november 2019 vanaf 12:30 uur.

Meer informatie: www.teachinglearninglab.nl

Buiten U-Talent biedt de Universiteit Utrecht nog meer activiteiten aan voor het voortgezet onderwijs. Op www.uu.nl/vo

vindt u een overzicht van activiteiten voor docenten en leerlingen van het VO.

VO-loket

www.u-talent.nl/docenten

Partnerscholen