Trainer B Voetbal (UEFA B) - Algemeen Gedeelte - Trainingsmethodiek – Plannen en periodiseren1...

Trainer B Voetbal (UEFA B) - Algemeen Gedeelte - Trainingsmethodiek – Plannen en periodiseren 1

Trainer B Voetbal (UEFA B)Algemeen GedeelteTrainingsmethodiek

Plannen en periodiseren

2009-2010


Plannen en periodiseren

• Situering en planning

• Periodisering in voetbal

• Fysieke, technische en tactische aspecten

• Bemerkingen bij plannen en periodiseren

• Methodiek

• professionalisering van de sport– toename trainingsomvang en -intensiteit– toename trainingsfrequentie– vaker en vroeger pieken– vorm langer aanhouden

• probleemstelling– alleen sportcarrière?– succes op korte of lange termijn?– geldgewin of eer?– roofbouw op het lichaam?


1. Situering en planning

de oplossing ligt in plannen en periodiseren visie en planning op lange termijn is de opdracht van de club en de

sportfederatie visie federatie (brochure KBVB) visie federatie gedragen en gebruikt door de clubs

visie en meerjarenplan (club) visie en meerjarenplan club gedragen door technische staf

(technisch directeur, TVJO, trainers, medewerkers, …) jaarplan (seizoensplan) per leeftijdscategorie of

groepen categorieën (eerste elftal, bovenbouw, onderbouw, …)

de trainer werkt het trainingsproces voor een seizoen uit (in overleg)


4Trainer B Voetbal (UEFA B) - Algemeen Gedeelte - Trainingsmethodiek – Plannen en periodiseren

seizoensplan• de beginsituatie

• de trainingsdoelen

conditioneel (fysiek), technisch (basics), tactisch (teamtactics), mentaal (lifestyle)

• de “grove” periodisering

de evaluaties, labotests, veldtests, medische onderzoeken

• de keuze van de wedstrijden

hoofdobjectief, tussenobjectieven, testwedstrijden

• de trainingsbelasting

de dominante soorten trainingsoefeningen per cyclus, omvang, frequentie, belastingsdynamiek



1. definitie

2. van seizoensplanning tot trainingssessie

1. de macrocyclus

2. de mesocyclus

3. de microcyclus

4. de link van de mesocyclus naar de microcyclus

5. progressie in de periodisering

2. Periodisering in voetbal


periodiseren =

met behulp van cycli, de ontwikkeling van de conditie, techniek, tactiek en mentaliteit zo doen evolueren dat de periodes van de beste prestaties vooraf in de tijd kunnen bepaald worden in functie van prestatie en (blessure)preventie

if you fail to plan, plan to fail(als je faalt om te plannen, plan dan om te falen)

2.1 definitie


2.2 van seizoensplanning tot trainingssessie


Macrocyclus (+/- 20 weken)

Mesocyclus (4-6 weken)

Microcyclus (1 week)

Weekplanning

Trainingssessie (1 dag)

2.2 van seizoensplanning tot trainingssessie


© Tim Voet, lic. Lichamelijke Opvoedingi.o.v. Oud-Heverlee Leuven, seizoen 2009-2010

• duurt +/- 20 weken• bij de seizoensplanning kunnen we 2 macrocycli onderscheiden, gescheiden door de winterstop, waarbij rekening moet gehouden met een voorbereidings-, wedstrijden overgangsperiode

- 1ste voorbereidingsperiode (begin seizoen)- 1ste wedstrijdperiode- overgangsperiode (winterstop)- 2de voorbereidingsperiode- 2de wedstrijdperiode- overgangsperiode (tussenseizoen)

2.2.1 de macrocyclus


• duurt 4-6 weken

• in de macrocyclus kunnen niet alle eigenschappen gelijktijdig getraind worden => opdeling in mesocycli

2.2.2 de mesocyclus


• 1 mesocyclus bestaat uit 4-6 microcycli

• 2 methodes om mesocycli op te bouwen rond verschillende eigenschappen (vb: snelheid, kracht, techniek, …)

– golfmethode : binnen 1 week van 1 mesocyclus, meerdere soorten conditionele prikkels geven

vb: snelheid, interval en intensieve duurtraining binnen 1 week aan bod laten komen

– blokmethode : binnen 1 week van 1 mesocyclus, 1 soort conditionele prikkel geven

vb: week 1: extensieve duur, week 2: intensieve duur, week 3 extensief interval, …

• in voetbal is het moeilijk om te pieken naar 1 bepaalde wedstrijd, zoals in atletiek

2.2.2 de mesocyclus


de voorbereidingsperiode (begin seizoen)

= mesocyclus 1 (verschillend van mesocycli uit wedstrijdperiode)• basis leggen voor rest van het seizoen• vanaf de 1e week zo complex mogelijk trainen:

– een geleidelijke opbouw van alle energiesystemen – een geleidelijke opbouw van algemene en specifieke

basiseigenschappen

2.2.2 de mesocyclus



• via een progressieve en rustige opbouw stijgt het vormpeil minder snel, maar het conditieniveau kan langer aangehouden worden en men werkt zo ook blessurepreventief

• steeds aandacht voor een opbouw : – van CAPACITEIT naar VERMOGEN– van OMVANG naar INTENSITEIT– van DUUR naar INTERVAL– van ALGEMEEN naar SPECIFIEK

2.2.2 de mesocyclus



• enkele belangrijke bijkomende factoren:

– EINDRONDE vorig seizoen: spelers voldoende en evenveel rust geven

– KWETSUREN: volledig herstel van kwetsuren

– VAKANTIEGANGERS: start met de cyclus als de groep volledig is

– LEEFTIJD: jonge tegenover oudere spelers

– CONDITIONELE PRIKKEL / OVERLOAD kan ook een midweek- of oefenwedstrijd zijn

• een rustige, doelgerichte opbouw is de kracht van voetbalconditie (wet van duurzaamheid)

2.2.2 de mesocyclus


de (2de) voorbereidingsperiode (begin 2de wedstrijdperiode)

• principes zijn dezelfde als bij de voorbereidingsperiode aan het begin van het seizoen

2.2.2 de mesocyclus


de (2de) voorbereidingsperiode (begin 2de wedstrijdperiode)

• belangrijke verschillen met voorbereidingsperiode begin seizoen:

– verschillend vertrekpunt

spelers hebben al een half seizoen achter de rug

onderbreking is korter dan bij start seizoen

voetbalhuiswerk tijdens de winterstop

– kortere periode

geen tijd voor een lange aanloop door snellere start 2de wedstrijdperiode

2.2.2 de mesocyclus


1ste/2de wedstrijdperiode

• de overloadtraining is nu een middel om de wedstrijd conditioneel voor te bereiden = conditionele prikkel

– in functie van aantal trainingen (1, 2, 3, … per week)

– in functie van planning trainingsdagen

vb: maandag – woensdag – vrijdag – zondag (wedstrijd) prikkel op woensdag

vb: dinsdag – donderdag – zaterdag (wedstrijd) prikkel op dinsdag

2.2.2 de mesocyclus


1ste/2de wedstrijdperiode

• in klassiek seizoen 2 mesocycli

• integratie en ontwikkeling van motorische basiseigenschappen in de reguliere training

• maximale individualisering van het trainen van de motorische basiseigenschappen

2.2.2 de mesocyclus


2.2.2 de mesocyclus

overgangsperiode (winterstop/tussenseizoen)

• overgangsperiode = relatieve rustperiode

• tijdens de winterstop moet de basisconditie onderhouden worden (voetbalhuiswerk) met het oog op de 2de wedstrijdperiode


2.2.2 de mesocyclus

overgangsperiode (winterstop/tussenseizoen)

• het tussenseizoen sluit het jaarplan af en heeft tot doel het fysiek en mentaal herstellen van de inspanningen van het voorbije seizoen, m.a.w. het lichaam rust gunnen op hoog niveau: recuperatiebevorderende activiteiten jeugd: zoveel mogelijk andere sporten beoefenen (tennis, squash,

zwemmen, …) of voetbalspecifiek: straatvoetbal, tennisvoetbal, …


• duurt 1 week• bestaat uit de trainingseenheden en de wedstrijd

• een trainingseenheid bevat de uitvoeringsdetails en bestaat uit een opwarming, kern (WV – TV) en slot (cooling-down)

• weekplan

2.2.3 de microcyclus


de opbouw van een mesocyclus uit verschillende microcycli

is gebaseerd op de golf- of de blokmethode

– golfmethode : binnen 1 week van 1 mesocyclus, meerdere soorten conditionele prikkels geven

– blokmethode : binnen 1 week van 1 mesocyclus, 1 soort conditionele prikkel geven

2.2.4 de link van de mesocyclus naar de microcyclus


Golfmethode – 6 trainingsfasen



fase 1: extensieve duurfase (herstelcapaciteit)

EDT extensieve duurtraining - IDT intensieve duurtraining - HT hersteltraining

• grote omvang (duur) - lage intensiteit

• tijdens een EDT kunnen spelers nog tegen elkaar spreken

• 50-80% HFmax

• geen grote piekbelastingen

• continuïteit (15-30 minuten en 4-6 minuten rust, A/R: 4/1)

• vb oefenvormen:

– algemene loopcoördinatie (loopscholing)

– pasvormen (veel afstand => spelers constant in beweging!)

– grote wedstrijdvormen (8><8 - 11><11), weinig tot geen duels

• doel: opbouw van het aerobe vermogen



fase 2: intensieve duurfase (herstelcapaciteit)

IDT intensieve duurtraining

• gemengde combinatie van omvang en intensiteit

• meer herstel tussen de oefenvormen (5-15’ en 2-7’ rust)

• inspanningen zitten gemiddeld tussen 60-90% HFmax

• vb oefenvormen: – wedstrijden op kleinere velden (5><5, 7><7, dus meer intensiteit)

– intensieve pasvormen

– continue of intermittent (5 min)

– partijvorm met kaatsers of overtallen (5><4 of 6><5 in twee vierkanten)

• doel: stijging van de anaerobe drempel waardoor er langer en sneller in de aerobe zone kan gewerkt worden.



fase 3: intervalfase (herstelvermogen)

EIT extensieve intervaltraining - IIT intensieve intervaltraining

• meer het accent leggen op intensiteit dan op omvang

• combinatie van aerobe/anaerobe werking

• kortere inspanningen die intensiever zijn dan in de vorige fase

• zorg zeker voor voldoende rust (A/R: 1/4)

• 2 soorten: extensieve intervalfase en intensieve intervalfase

(vooral extensief werken, niet overdrijven met intensief interval)

(Zorg bij intensief interval voor een korte tijdsduur en voldoende rust)

• doel: hoge intensiteit in korte intervallen waardoor het anaerobe uithoudingsvermogen en de snelle spiervezels getraind worden



fase 3: intervalfase (herstelvermogen)



extensieve intervalfase

• 70-100% HFmax

• tijdsduur 30-120 seconden

•A/R= 1/4 vb oefenvormen:

• pas- en trapvorm/circuit met explosiviteit erin (30”)

• 3><3 of 4><4 klein terrein (arbeid/rustverhouding: 1 min spelen en 4 min rust)

intensieve intervalfase

• 80-100% HFmax

• tijdsduur 15-60 seconden

•A/R=1/4vb oefenvormen:

• snelheidsuithouding, versnellingsvermogen

• heel korte wedstrijden 1><1

• inbouwen in afwerkvorm

(versnelling na trap of pas)

• intervallopen

fase 4: lactaatfase (weerstand)

LA lactaattraining

• tijdsduur 3 minuten (A/R: 1/2)

• 80-100% HFmax

• vb oefenvormen:

– 2><2, 3><3 gedurende 3 minuten gevolgd door 5-6 minuten actieve recuperatie (ezelspel, jongleren, rondje loslopen)

• doel: herstel tussen twee inspanningen verbeteren (anaerobe vermogen verbeteren) en de werking van de snelle vezels verbeteren



fase 5: snelheidsfase

SS Startsnelheid - VS Versnellingsvermogen

SU Snelheidsuithouding - HKSV herhaald kort sprintvermogen

• inspanningen maximaal

• 4 vormen van snelheid:– explosief vermogen: startsnelheid + versnellingsvermogen

– explosieve capaciteit: snelheidsuithouding + herhaald kort sprintvermogen

• oppassen met oefeningen op snelheidsuithouding (verhoogde kans op spierblessures (vooral hamstrings))

• vb oefenvormen:

– pas- en afwerkvormen met sprints / estafettespelen met bal

• doel: verbeteren van de startsnelheid, maximale snelheid, versnellingsvermogen, snelheidsuithouding,…



fase 6: actieve rustfase

HT Hersteltraining/Recuperatietraining

• heel lage intensiteit van trainen omwille van enerzijds een afgelopen intensieve week of anderzijds een week met twee wedstrijden

• vb oefenvormen:

– ludieke vormen (tennisvoetbal, handbal,…)

– ezelsspel

• doel: door een actieve rustweek gaat het prestatieniveau stijgen omwille van het principe van supercompensatie



samenvattend



Inspanningsniveau Tijdsduur % HFmax Arbeid/rustverhouding

Extensieve duurfase 15-30 min 50-80 4/1 (4-6 min)

Intensieve duurfase 5-15 min 60-90 3/1 (2-7 min)

Intervalfase Extensief 30-120 sec 70-100 1/4 (2-8 min)

Intensief 15-60 sec 80-100 1/4 (1-4 min)

Lactaatfase (weerstand) 3 min 80-100 1/2 (6 min)

Actieve rustfase Lange duur 50-70 Constant aan lage int.

Snelheidsfase Tijdsduur Herh. Arbeid/rustverhouding

explosief vermogen SS 1-2 sec 8-10 1/10

VS 2-6 sec 6 1/10

explosieve capaciteit

SU 6-10 sec 4-6 1/10

HKSV 2-4 sec 6-10 1/4

Blokmethode – trainingsfasen



week 1 Snelheidsvoorbereidende vormen HERSTELCAPACITEITExtensieve duurtraining

week 2 Snelheidsvoorbereidende vormen HERSTELCAPACITEITExtensieve duurtraining

week 3 EXPLOSIEVE CAPACITEITSnelheidsuithoudingsvermogen

HERSTELCAPACITEITIntensieve duurtraining

week 4 EXPLOSIEVE CAPACITEITHerhaald kort sprintvermogen

HERSTELCAPACITEITIntensieve duurtraining

week 5 EXPLOSIEF VERMOGENVersnellingsvermogen

HERSTELVERMOGENExtensieve

intervaltrainingweek 6 EXPLOSIEF VERMOGEN

StartsnelheidHERSTELVERMOGEN

Extensieve intervaltraining

principes blokmethode (fysiek):

• voetbalwedstrijd = herstellen + explosiviteit

• een inspanning lang kunnen volhouden: CAPACITEIT herstelcapaciteit (EDT – IDT) en explosieve capaciteit (HKSV –

SUV)

• een inspanning zo snel mogelijk kunnen uitvoeren: VERMOGEN herstelvermogen (EIT – IIT) en explosief vermogen (SS – VS)

• periodisering binnen 1 training (blokmethode)– explosief vermogen = niet- melkzuur

– explosieve capaciteit = melkzuur

– herstelvermogen = melkzuur

– herstelcapaciteit = niet – melkzuur



principes blokmethode (fysiek):

• kan NIET samen in 1 training

– expl vermogen en expl capaciteit = expl + expl

– herstelvermogen + herstelcapaciteit = snel herstellen + snel herstellen

– expl capaciteit + herstelvermogen = melkzuur + melkzuur

• kan WEL samen in 1 training

– expl vermogen en herstelvermogen= niet melkzuur + melkzuur

– expl vermogen + herstelcapaciteit = niet melkzuur + niet melkzuur

– expl capaciteit + herstelcapaciteit = melkzuur + niet - melkzuur



Fundamenteel in de periodisering is dat, naast een goede

planning van alle aspecten in verhouding tot elkaar, elk van

deze aspecten doorheen de tijd progressief wordt opgebouwd.

(= basisprincipe overload)

basisdocument progressieve opbouw


2.2.5 progressie in de periodisering


3. Fysieke, technische en tactische aspecten

uitgangspunten:• amateurs (maar ook toepasbaar op andere leeftijden)• voorbereidingsperiode• 2 trainingen per week + wedstrijd

doel:

voorbeeld geven van integratie van technische (basics) en

tactische (teamtatics) periodisering in de conditionele

planning (fysiek)

Week 1 Week 2

W

O

E

N

S

D

A

G

Basics

passing/controle

T 1 +

opbouwzone beheersen :

aanspeelbaar-

heid

partijvormen

8-8 tot 11-11

Voorbereidende snelheidstraining

fysiek-coordinatief

loop–sprong ABC

herstelcapaciteit

EDT

algemene kracht

krachtuithouding

Basics

vrijlopen/afwerking

T 1 +

opbouwzone beheersen

balcirculatie

partijvormen

5-5 tot 8-8

Voorbereidende snelheidstraining

fysiek-coordinatief

frequentie/amplitude

coordinatieloop

herstelcapaciteit

EDT/IDT

algemene kracht

krachtuithouding

V

R

I

J

D

A

G

T 2 +

infiltratie naar waarheidszone

samenwerking

3 linies

fysiek-coordinatief

loop ABC

coordinatieloop

wendbaarheid

blessurepreventie

Herstelcapaciteit EDT

T 3 +

waarheidszone beheersen

aanval-automatisme

stilstaande fases

fysiek-coordinatief

accent : frequentie

amplitude

wendbaarheid

blessurepreventie


Joost Desender

Week 3 Week 4

W

O

E

N

S

D

A

G

Basics

druk geven

onderlinge dekking

T1 –

zone doel bal beheersen

blokvorming

partijvormen

5-5 tot 8-8

snelheidstraining

explosieve capaciteit

HKSV / SUV

herstelcapaciteit

IDT

algemene kracht

Krachtuithouding

Basics

duel/tackle

T3 –


challenge/bezetting

partijvormen

3-3 tot 4-4

snelheidstraining

explosieve vermogen

versnellingsvermogen

herstelvermogen

EIT

explosieve kracht

specifieke kracht

V

R

I

J

D

A

G

T2 –

recuperatie van de bal

collectieve pressing

stilstaande fases

fysiek-coordinatief

accent : four steps

wendbaarheid

blessurepreventie


T4 +

gevaarlijke tegenaanvallen opzetten

stilstaande fases

fysiek-coordinatief

accent :versnelling –afremming

wendbaarheid

blessurepreventie


Joost Desender

Week 5 Week 6

W

O

E

N

S

D

A

G

Basics

dribbel/afwerking

T3 +


aanval-automatisme

partijvormen

1-1 tot 4-4

snelheidstraining

explosief vermogen

startsnelheid

herstelvermogen

EIT / IIT

explosieve kracht

specifieke kracht

Basics

afwerking

T –

balverlies

partijvormen

8-8 tot 11–11

snelheidstraining

fysiek-coordinatief

loop ABC

four steps


V

R

I

J

D

A

G

T4 –

gevaarlijke tegenaanvallen beletten

stilstaande fases

fysiek-coordinatief

complextraining

blessurepreventie


T +

Balbezit

Stilstaande fases

fysiek-coordinatief

complextraining

blessurepreventie


Joost Desender

• aandacht voor de supercompensatie (1, 2, 3 trainingen per dag/week)

• onthoud dat de mogelijkheid tot supercompensatie in de hand wordt gewerkt door de regeneratietraining of de relatieve rust

• het is van cruciaal belang dat de dominante trainingsopdrachten op de gepaste trainingsdagen worden vastgelegd

• aantal cycli

tendens: meerdere pieken per jaar (atletiek vs. voetbal)

slechts 2 wedstrijdperiodes: extra piek inlassen

voordelen van meerdere pieken:– alle eigenschappen worden het ganse jaar door getraind en het lichaam

bouwt een “geheugen” op

– rustperiodes vermijden overtraining

– fouten kunnen snel hersteld worden


4. Bemerkingen bij plannen en periodiseren

• nadelen

– afzwakken van de conditie kan mentaal zwaar doorwegen speler betrekken in de planning!

– meerdere pieken = kortere cycli

jeugdtraining: tijd geven om bepaalde zaken te ontwikkelen!

• kringloop

– training is een continu aanpassingsproces

– menselijk lichaam is niet steeds even berekenbaar wisselwerking tussen plannen, uitvoeren en meten van het

resultaat planning is dus nooit af! (voortdurend bijsturen)



• overloadtrainingen bij jeugdspelers

U11-U12-U13: geen overloadtraining

zij doen aan snelheidstraining met voldoende herstel, hun lactaatsysteem is nog niet voldoende ontwikkeld om de verschillende fasen te doorlopen!

U14-U15-U16-U17: overloadtraining

hou rekening met de diversiteit van individuen!! (groeispurt is bij elke speler verschillend)

overloadtraining doe je nooit wanneer er midweekwedstrijden zijn (altijd twee dagen voor en minstens twee dagen na een wedstrijd)

uitzondering: in de voorbereidingperiode kan de combinatie overloadtraining-midweekwedstrijd (extensieve duurfase)



• trainingsplanning verloopt in drie stappen:– analyse

– vastleggen van de doelstellingen

– periodiseren

analyse

– sterkte-zwakte analyse

– wat is bereikt, wat niet?

– wat liep mis?

– zijn er storende externe factoren?


5. Methodiek

doelstellingen (SMART: Specifiek, Meetbaar, Aangepast, Realistisch en Tijdsgebonden)

– verschillende doelstellingen verspreid over het jaar– realistisch voor atleet en trainer– controleerbaar

spelsporten en periodisering (complexiteit teamsporten)– splitsen van de competitie– concentreren van de competitie– in welke periode kan gewonnen worden met een verminderd

prestatievermogen?– werken met omvangrijke selectie– theoretische inzichten botsen met praktijk (financiële,

commerciële belangen)– rekening houden met de trainingsprincipes


5. Methodiek

• chronologie– keuze van de wedstrijden (nationale competitie vs. Champions

League)

– vastleggen van stages, rekening houdende met de examenperiodes en/of vakanties

– indelen van de macro in mesocycli

– bepalen van de trainingsinhoud

• inhoud bepaalt de duur van de mesocyclus

• eerst opbouw, dan fijnregeling

• vastleggen van de trainingsmethodes (vb golf vs blok)


5. Methodiek

• meten van het resultaat– test moet disciplinespecifiek zijn

– hoe beter de atleet, hoe complexer de test

– zie verder Trainer A


5. Methodiek

Trainer B Voetbal (UEFA B) - Algemeen Gedeelte - Trainingsmethodiek – Plannen en periodiseren1...

Documents

Transcript of Trainer B Voetbal (UEFA B) - Algemeen Gedeelte - Trainingsmethodiek – Plannen en periodiseren1...