Torenvalken in IJzer en Polder 2007 Vorig jaar suggereerde Wim Packet om gezamelijke cijfers van de torenvalken in IJzer en Polder te publiceren in ons tijdschrift. Er zijn in onze regio immers niet alleen nestkasten van Natuurwerkgroep De Kerkuil maar ook nestkasten van de Godfather van de West-Vlaamse torenvalknestkast, Jef Van Hoe uit Meulebeke (De Torenvalk), die vanuit de regio Tielt in de afgelopen 25 jaar tientallen nestkasten heeft opgehangen in het West-Vlaamse landschap, ondermeer in de ruime omgeving van de IJzervallei. Dankzij de bereidwillige samenwerking van Jef en Koen Van Hoe kunnen we je nu deze gezamelijke cijfers presenteren. Een cijferreeks die begint bij de start van deze eeuw met eerst alleen de torenvalkgegevens van Jef en Koen maar vanaf 2004 ook met de cijfers van onze eigen nestkasten : eerst alleen in Veurne, het jaar nadien ook in Lo-Reninge en Alveringem.

Gemeente Deelgemeente 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 aantal broedgevallen / aantal pulli

Veurne Booitshoeke 2 1 2 Eggewaartskapelle 1 1 1 Bulskamp 2 2 2 2 Steenkerke 1 2 3 3 Beauvoorde 0 0 1 Houtem 1 0 1 2 De Moeren 0 2 Veurne 1 0 3 3

5 7 11 16

Alveringem Gyverinkhove 1 1 1 Stavele 1 1 Alveringem 1 1 Izenberge 0 1

1 3 4

Lo-Reninge Lo 1 1 1 1 1 4 Pollinkhove 0 1 2 Reninge 1 1 1 1 1 0 1 Noordschote 1 1 1 1 1 1 1

2 3 3 3 3 3 8

Diksmuide Kaaskerke 1 2 1 1 2 2 3 Woumen 1 1 1 1 1 0 2 Oudekapelle 1 1 1 1 1 0 0 Keiem 0 1 1 1 1 0 2 Beerst 2 1 2 2 2 1 3 Esen 1 1 0 1 1 1 1 Vladslo 1 1 1 1 1 1 1

7 8 7 8 9 5 12

Houthulst Merkem 2 1 2 2 2 1 2

2 1 2 2 2 1 2

Kortemark Werken 0 1 1 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 1

Koksijde Wulpen 1

1

De Panne Adinkerke 1 1

1 1

Totalen broedgevallen 11 13 13 19 23 25 45 nt nestkasten/loc. 13 15 14 20 37 48 58 bezettingsgraad 85% 87% 93% 95% 62% 52% 78% mislukt 1 1 1 1 2 3 2 nt pulli 46 57 55 90 94 76 185 gemiddeld nt pulli 4,60 4,75 4,58 5,00 4,48 3,80 4,74 Het totaal aantal geregistreerde locaties in IJzer en Polder bedraagt momenteel 58. De meeste nestkasten staan in Veurne, Diksmuide en Lo-Reninge, drie poldergemeenten bij uitstek. Naast nestkasten zijn er ook enkele vrije locaties, waar torenvalken broeden in een nis van een gebouw of een nestplaats voor duiven.

Tussen 2001 en 2004 werd een bezettingspercentage bereikt tussen 85 % en maar liefst 95 %. Als we die naast de bezettingspercentages leggen van de kerkuilen, dan is de conclusie snel gemaakt. De populatie torenvalken is een stuk sterker dan deze van de kerkuil, of zijn de torenvalknestkasten misschien ook beter geplaatst ? Vanaf 2005 treedt er een sterke daling op, vooral de vele onbezette nestkasten in Lo-Reninge vallen hierbij op. In 2006 gaat de bezetting van de nestkasten verder in dalende lijn tot slechts 52 %. Dat jaar hadden we te maken met een zeer zwak muizenjaar wat resulteerde in minder broedgevallen van

muizenjagers zoals kerkuilen en torenvalken. Vorig jaar was een fenomenaal keerpunt te merken : van een dieptepunt in één jaar tijd naar een absoluut hoogtepunt : maar liefst 45 broedgevallen op 58 locaties (bezetting = 78 %). Ook het aantal mislukte broedgevallen bleef laag, met slechts 2 mislukkingen. Ook het aantal pulli sloeg alle records vorig jaar : 185 pulli of bijna het dubbele van het vorige topjaar 2005 toen ‘slechts’ 94 pulli werden geringd. Het gemiddeld aantal pulli per nest werd geen record in 2007 maar met 4,74 werd toch een zeer hoog gemiddelde bereikt. In 2004 werd een gemiddelde van 5 pulli opgetekend maar toen waren er ‘maar’ 19 nesten te ringen. Dank aan Jef en Koen Van Hoe (De Torenvalk) en Ludo Leper (NWG De Kerkuil) voor het ringwerk en alle ander medewerkers voor de controlewerkzaamheden. Weet je zelf nog nestkasten staan in de regio die door ons niet gekend zijn (bijvoorbeeld particuliere initiatieven), geef een seintje. We noteren met plezier de nestgegevens.

Kris Degraeve